sử 11 bai 21
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (816.85 KB, 13 trang )
MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG
MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG
PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU
PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU
TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX
TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX
1
Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883 – 1892)
Địa bàn hoạt động: Hưng Yên,Hải Dương,Bắc Ninh,Thái Bình và sang cả
Nam Định và Quảng Yên. Căn cứ chính ở Bãi Sậy. Ngoài ra,còn căn cứ Hai
Sông.
Quan sát hình và cho biết
địa bàn hoạt động của nghĩa quân
Lãnh đạo: Nguyễn Thiện Thuật (từ năm 1885) , Đốc Tít.
Nguyễn Thiện Thuật (1844-1926)
Nguyện Thiện Thuật sinh năm
1844, quê ở làng Xuân Dục, Mĩ
Hào, Hưng Yên. Ông thi đỗ cử
nhân năm 1876, sau đó được
phong chức Tán tương quân vụ
tỉnh Hải Dương.
Tháng 8/1883, Pháp chiếm Hải
Dương, Nguyễn Thiện Thuật đã
mộ quân mưu chiếm lại tỉnh lị.
Tháng 7/1885, được tin Hàm
Nghi xuống chiếu Cần Vương,
ông trở về tổ chức phong trào
kháng chiến ở Hưng Yên.
Tháng7/1889 ông lánh sang
Trung Quốc và mất tại đó vào
năm 1936
Diễn biến
-
Từ năm 1885-1887 xây dựng căn cứ Bãi Sậy (dựa vào vùng đầm hồ,lau
lách để đào hào,đắp lũy,đặt hầm chông,cạm bẫy),tỏa ra hoạt động ở
vùng đồng bằng,khống chế các tuyến giao thông đường bộ (Hà Nội-
Hải Phòng,Hà Nội-Nam Định,Hà Nội-Bắc Ninh) và đường thủy (sông
Thái Bình,sông Hồng,sông Đuống).
-
Nghĩa quân phiên chế thành những đội quân nhỏ từ 20-25 người trà
trộn vào dân để hoạt động,đẩy lùi được nhiều cuộc càng quét của
Pháp.Nhiều trận đánh diễn ra ác liệt,quân ta đánh thắng một số trận
lớn.
- Từ năm 1888,bước vào giai đọa chiến đấu quyết liệt,Pháp tăng cường
binh lực,xây dựng hệ thống đồn bốt dày đặc,thực hiện chính
sách”dùng người Việt trị người Việt” để cô lập nghĩa quân.
Trình bày tóm tắt diễn biến của
cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy
Kết quả
-
Lực lượng nghĩa quân ngày càng giảm sút và bị bao vây,cô lập.
-
Nguyễn Thiện Thuật phải lánh sang Trung Quốc và mất tại đó (năm 1926).
-
Tháng 7/1889,căn cứ Hai Sông bị Pháp bao vây,Đốc Tít phải ra hàng giặc và
bị đày sang An-giê-ri.
-
Năm 1892,lực lượng còn lại về với nghĩa quân ở Yên Thế.
Ý nghĩa
-
Kế tục và phát huy truyền thống yêu nước của nhân
dân.
-Cổ vũ nhân dân tiếp tục đấu tranh.
-Để lại nhiều kinh nghiệm tác chiến ở vùng đồng
bằng.
Trình bày ý nghĩa của cuộc
khởi nghĩa Bãi Sậy
Mô tả cấu trúc của căn
cứ Ba Đình như thế
nào ?
Ai là người lãnh đạo
cuộc khởi nghĩa Ba
Đình ?
Trình bày diễn biến
cuộc khởi nghĩa Ba
Đình ?
-Căn cứ Ba Đình được xây dựng ở ba
làng : Mậu Thịnh - Thượng Thọ - Mĩ Khê
thuộc huyện Ngan Sơn - Tỉnh Thanh Hóa.
-Bao bọc quanh căn cứ là lũy tre dày đặc
và hệ thống hào rộng, rối đến lớp thành
đất cao 3 mét,chân thành rộng 8-10
mét,trên thành có các lỗ châu mai, phía
trong có hệ thống giao thông hào để Qếp
tế, vận chuyển khi chiến đấu và hỗ trợ
cho các chốt đóng quân
1-Phạm Bành (1827-1887): ở làng Tương
Xá-Huyện Hậu Lộc-Thanh Hóa
2-Đinh Công Tráng (1842-1887): ở làng
Tràng Xá-Thanh Liêm-Hà Nam
Trình bày theo
nội dung trong
SGK
2
Khởi nghĩa Ba Đình (1886-1887)
Địa bàn hoạt động : 3 làng: Thượng Thọ, Mậu Thinh, Mĩ Khê ( Nga Sơn-
Thanh Hóa)
Xây dựng căn cứ Ba Đình kiên cố, độc đáo, vững chắc
Xây dựng căn cứ Ba Đình kiên cố, độc đáo, vững chắc
Địa bàn hoạt động: Thượng Thọ,Mậu Thịnh,Mĩ Khê.
Lãnh đạo: Phạm Bành,Đinh Công Tráng.
Diễn biến:
-
Xây dựng căn cứ vững chắc,ngoài căn cứ chính còn có căn cứ Mã
Cao.
-
Xây dựng lực lượng tập trung khoảng 300 người,trang bị các loại vũ
khí thông thường(súng hỏa mai,gươm,giáo,cung,nỏ), đông đảo nhân
dân địa phương tham gia.
-
Hoạt động chủ yếu là chặn đánh các đoàn xe vận tải của địch và tập
kích các toán lính trên đường hành quân.
-
Tháng 12/1886,Pháp tập trung quân,tấn công vào Ba Đình nhưng thất
bại.
-
Ngày 6/1/1887,Pháp huy động 2500 quân,có pháo binh yểm trợ,bao
vây căn cứ.
-
Cuộc chiến diễn ra ác liệt,quân Pháp tấn công dồn dập,nghĩa quân bị
tiêu hao rất nhiều.
Kết quả
-
Đêm 20/1/1887,nghĩa quân mở đường máu rút lên Mã Cao.
-
Sáng 21/1/1887,địch chiếm được căn cứ,điên cuồng đốt phá và ra lệnh xóa tên
ba làng Thượng Thọ,Mậu Thịnh,Mĩ Khê trên bản đồ hành chính.
-
Nghĩa quân bị đẩy lên miền Tây Thanh Hóa rồi sáp nhập với nghĩa quân của
Cầm Bá Thước.
-
Nhiều thủ lĩnh đã hi sinh,chạy sang Trung Quốc hoặc tự sát. Đinh Công Tráng
cố gây dựng lại phong trào nhưng đến năm 1887, ông bị giết hại, khởi nghĩa
tan rã.
Nghĩa quân Ba Đình bị bắt
Phụ nữ nông dân bị bắt trong khởi nghĩa Ba Đình
Nhận xét
-Điểm mạnh:
Xây dựng căn cứ vững chắc,độc đáo,khó tiếp cận.
Thuận lợi cho việc kiểm soát các tuyến giao thông
-
Điểm yếu:
Thủ hiểm ở một nơi,dễ bị bao vây,cô lập.
Chỉ có thể áp dụng lối đánh chiến tuyến,tập kích ,
phục kích,không cơ động ,linh hoạt.
Đánh giá,nhận xét của các bạn
về ưu điểm ,khuyết điểm
của khởi nghĩa Ba Đình
Ý nghĩa
-
Kế tục và phát huy truyền thống yêu nước của nhân
dân.
-
Cổ vũ nhân dân tiếp tục đấu tranh.
-Để lại nhiều kinh nghiệm tác chiến ở vùng đồng
bằng.
