Tiết 38 . Ưu thế lai
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (904.66 KB, 21 trang )
ThÇy gi¸o: Ph¹m V¨n Huýnh
tr êng THCS qu¶ng l u
t
t
iÕt 38
iÕt 38
uthÕlai
uthÕlai
i
i
/
/
h
h
iÖn t îng u thÕ lai
iÖn t îng u thÕ lai
bài tập: so sánh thân và bắp ngô ở F
1
với cây bố mẹ
a và c: :Cây và bắp ngô của 2 dòng tự thụ phấn (bố, mẹ):
b :Cây và bắp ngô của cơ thể lai F
1
Đặc điểm Thân Bắp(trái) Hạt
C
ây lai F
1
so với cây
bố mẹ
Cao hơn,
khoẻ hơn
Dài hơn,
to hơn
Lớn hơn,
nhiều hơn
a ab c b c
a c
b
Giống cà chua lai số 9
Sinh tr ởng khoẻ, kháng bệnh
tốt đặc biệt là bệnh héo xanh
vi khuẩn. Giống có khối l ợng
quả lớn (140g), năng suất rất
cao(65-78 tấn/ha, thích hợp
cho cả ăn t ơi và chế biến.
Trâu lai F
1
Viện chăn nuôi Quốc gia đã
nghiên cứu đ ợc ph ơng pháp lai
tạo trâu nhà với trâu Murah (ấn
Độ) nhằm làm tăng tầm vóc đàn
trâu đang có xu h ớng giảm về
khối l ợng
Quan sát hình ảnh s u tầm về u thế
lai ở cây trồng , vật nuôi
Cho ví dụ về hiện t ợng u thế lai ở cây
trồng , vật nuôi ?
u thế lai là gì ?
i
i
/
/
h
h
iện t ợng u thế lai
iện t ợng u thế lai
u thế lai là hiện t ợng cơ thể lai
f
1 có sức sống cao hơn , sinh tr ởng nhanh
hơn , phát triển mạnh hơn , chống chịu tốt hơn , các tính trạng năng suất cao hơn
trung bình giữa hai bố mẹ hoặc v ợt trội cả hai bố mẹ
hiện t ợng u thế lai thể hiện khi:
ii/
ii/
n
n
guyên nhân của hiện t ợng u thế lai
guyên nhân của hiện t ợng u thế lai
*Lai giữa các dòng thuần
*Lai các thứ cây trồng, các nòi vật nuôi thuộc cùng
một loài
(cà chua hồng Việt Nam x cà chua Ba Lan ),
(gà Đông Cảo x gà Ri )
*Lai giữa hai loài khác nhau
(vịt x ngan )
1/ ví dụ: một dòng thuần mang 2 gen trội lai với một
dòng thuần mang 1 gen trội sẽ cho cơ thể lai F
1
mang 3 gen
trội có lợi
p : aabbcc x aabbcc
F
1
aaBbcc
2/ sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp do tự thụ phấn
1/ tại sao khi lai 2 dòng thuần, u thế lai biểu hiện rõ
nhất ?
2/ tại sao u thế lai biểu hiện rõ nhất ở f
1
, sau đó giảm
dần qua các thế hệ ?
Aa
Aa
Aa
Aa
Aa
Aa
F3
F4
F5
F6
F7
F8
F2
F
1
AA
aa
AA
AA
AA
AA
AA
AA
AA
-khi lai 2 dòng thuần, u thế lai biểu hiện
rõ nhất vì hầu hết các cặp gen ở trạng thái dị
hợp, chỉ có gen trội có lợi mới đ ợc biểu hiện
-u thế lai biểu hiện rõ nhất ở f
1
sau đó
giảm dần qua các thế hệ do tỉ lệ dị hợp giảm
dần, tỉ lệ đồng hợp lặn tăng lên
nguyên nhân của hiện t ợng u thế lai là gì ?
ĐáPáN
ii/
ii/
n
n
guyên nhân của hiện t ợng
guyên nhân của hiện t ợng
u thế lai
u thế lai
nguyên nhân của hiện t ợng u thế lai là do sự tập trung các gen trội có lợi ở
cơ thể lai f1
u thế lai biểu hiện cao nhất ở f
1
sau đó
giảm dần qua các thế hệ do tỉ lệ dị hợp giảm
dần , tỉ lệ đồng hợp lặn tăng lên
muốn duy trì u thế lai thì phải dùng biện pháp
gì ?
iii
iii
/
/
c
c
ác ph ơng pháp tạo u thế lai:
ác ph ơng pháp tạo u thế lai:
Đối t ợng Ph ơng pháp Thành tựu
Cây trồng
Vật nuôi
tìm hiểu thông tin mục iii/103, mục 3/109, quan
sát hình ảnh, hoàn thành phiếu học tập
uthếlaiởcâytrồng
Giống lúa DT
17
(DT
10
X OM
80)
)
Ưu điểm : Có khả năng cho năng
suất cao của DT
10
và chất l ợng cao
của OM
80
hhjn
Giống ngô lai đơn LVN 10
(Lai giữa hai dòng thuần)
Ưu điểm : chịu hạn, chống
đổ, kháng sâu bệnh, năng
suất 8-12 tấn /ha
uthếlaiởvậtnuôi
Lợn lai F
Lợn lai F
1
1
(Móng Cái X Đại Bạch)
Ưu điểm: Sức sống cao, lợn con mới
đẻ đã nặng từ 0.7 -0.8 kg, tăng trọng
nhanh ( 10 tháng tuổi đạt 80- 100 kg),
tỉ lệ thịt nạc cao hơn lợn Móng Cái
Bò lai Sind
Bò lai Sind
( Thanh Hoá X Sind)
Ưu điểm: Khối l ợng tăng (300-
450 Kg), sản l ợng sữa cao (800-
1000 kg), thích nghi rộng ở mọi
miền n ớc ta
các ph ơng pháp tạo u thế lai
Đối
t ợng
Ph ơng pháp Thành tựu
Cây
trồng
Vật
nuôi
-Lai khác dòng
-Lai khác thứ
-Lai kinh tế
ở cây trồng, ph ơng pháp tạo u thế lai nào đ ợc dùng phổ
biến nhất ? Tại sao ?
Lai kinh tế là gì ? Tại sao không dùng con lai kinh tế
để nhân giống ?
Lợn lai F
1
(Móng Cái X Đại Bạch)
_Bò lai Sind
( Bò vàng Thanh Hoá X
Bò Sind
-Giống ngô lai LVN
10
-Giống lúa DT
17
(DT
10
X OM
80
)
iii/c¸c ph ¬ng ph¸p t¹o u thÕ lai
1/ ph ¬ng ph¸p t¹o u thÕ lai ë c©y trång
-Lai kh¸c dßng
-Lai kh¸c thø
2/ ph ¬ng ph¸p t¹o u thÕ lai ë vËt nu«i
-Lai kinh tÕ
i/ h iện t ợng u thế lai
-u thế lai là hiện t ợng cơ thể lai f
1
có sức sống cao hơn
, sinh tr ởng nhanh hơn , phát triển mạnh hơn , chống chịu tốt
hơn , các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố
mẹ hoặc v ợt trội cả hai bố mẹ
ii/ nguyên nhân của hiện t ợng u thế lai
tiết 38 uthếlai
-nguyên nhân của hiện t ợng u thế lai là do sự tập trung các
gen trội có lợi ở cơ thể lai f
1
ii i/các ph ơng pháp tạo u thế lai
1/ ph ơng pháp tạo u thế lai ở cây trồng
-lai khác dòng
-lai khác thứ
2/ ph ơng pháp tạo u thế lai ở vật nuôi
-lai kinh tế
trß ch¬i
trß ch¬i
« ch÷
« ch÷
LAIKINH
LAIKINH
T
T
Ê
Ê
DIH
DIH
Ơ
Ơ
P
P
V
V
INHANGIONG
INHANGIONG
LAIKHAC
LAIKHAC
T
T
H
H
Ư
Ư
NHÂNGI
NHÂNGI
Ô
Ô
NG
NG
GENT
GENT
R
R
OICOLƠI
OICOLƠI
LA
LA
I
I
KHACDONG
KHACDONG
T
T
V
V
T
T
R
R
I
I
Ơ
Ơ
Ô
Ô
Ô Chữ
Ô Chữ
1
2
3
4
5
6
7
Để tạo u thế lai ở vật nuôi ng ời ta dùng phép lai gì?Cặp gen của cơ thể lai F1 ở trạng tháI này?Một biện pháp để duy trì u thế lai ở thực vật?
Giống lúa DT17 đ ợc tạo ra do lai 2 giống lúa
DT10 và OM-80 là ph ơng pháp lai gì?
Con lai kinh tế không đ ợc dùng vào mục đích này
Nguyên nhân của u thế lai là do sự tập trung
cácYừu tố này ở cơ thể F1
Ph ơng pháp nào đ ợc dùng phổ biến để tạo
u thế lai
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
CHùM
CHìa
Khoá
H ớng dẫn học ở nhà
1/ Học bài cũ
-Nắm khái niệm, nguyên nhân, các ph ơng
pháp tạo u thế lai
-Giải thích tại sao không dùng cơ thể lai F
1
để
nhân giống
-Khái niệm, công thức lai kinh tế ở n ớc ta
2/ Tìm hiểu bài 36: Các ph ơng pháp chọn lọc
P.pháp Tiến hành Ưu điểm Nh ợc điểm Đối t ợng
TIÕTHäCKÕTTHóC
TIÕTHäCKÕTTHóC
XINKÝNHCHóCC¸CTHÇY,C«GI¸oSøCKHoÎVµ
XINKÝNHCHóCC¸CTHÇY,C«GI¸oSøCKHoÎVµ
H¹NHPHóC
H¹NHPHóC
XINCHµOC¸CEM
XINCHµOC¸CEM
