Tõ Êy
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một v"ờn hoa lá
Rất đậm h"ơng và rộn tiếng
chim
Tôi buộc hồn tôi với mọi ng"
ời
Để tình trang trải với trăm
nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối
đời.
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ
Khổ 1 của bài thơ diễn tả niềm vui s
ớng, say mê của nhà thơ khi gặp lí t
ởng của Đảng:
Hai câu đầu đợc viết theo bút
pháp tự sự, nhà thơ kể lại một kỉ
niệm không quên của đời mình.
Từ ấy là cái mốc thời gian có ý
nghĩa đặc biệt quan trọng trong
cuộc đời cách mạng và đời thơ của
tác giả. Khi đó Tố Hữu mới 18
tuổi và đang hoạt động rất tích
cực trong Đoàn Thanh niên cộng
sản Huế, đợc giác ngộ lí tởng
cộng sản, đợc kết nạp vào Đảng.
Bằng những hình ảnh ẩn dụ nắng hạ/ mặt trời
chân lí/ chói qua tim .Tố Hữu khẳng định lí t
ởng cách mạng nh môt nguồn sáng mới làm bừng
sáng tâm hồn nhà thơ. Nguồn sáng ấy không phải
là ánh sáng thu vàng nhẹ, hay ánh sáng mùa
xuân nhẹ nhàng, mà nó là ánh sáng rực rỡ của
một ngày nắng hạ. Hơn thế nữa, nguồn sáng ấy
còn xuất phát từ mặt trời và đặc biệt hơn là mặt
trời chân lí .
Ánh sáng của lí tưởng cách
mạng đã hoàn toàn xua tan
màn sương mù của ý thức
tiểu tư sản và mở ra trong
tâm hồn nhà thơ một chân
trời mới của nhận thức tư
tưởng và tình cảm.
Hai câu sau, bút pháp
trữ tình lãng mạn cùng
với những hình ảnh so
sánh đã diễn tả cụ thể
niềm vui sớng vô hạn
của nhà thơ trong buổi
đầu đến với lí tởng
cộng sản. Đó là một hế
giới tràn đầy sức sống
với hơng sắc của các
loại hoa, vẻ tơi xanh
của cây lá, âm thanh
rộn rã của tiếng chim ca
hót. Thứ quý giá nhất
đối với khu vờn ấy là
mặt trời. Còn đối với
ngời thanh niên đang
băn khoăn đi tìm lẽ
sống thì còn gì đáng
quý bằng tìm đợc một
lí tởng cao đẹp soi
sáng dẫn dắt.
Tóm lại, Tố Hữu sung sớng đón nhận ánh sáng lí t
ởng nh cỏ cây hoa lá đón nhận ánh sáng mặt trời,
chính lí tởng cộng sản đã làm tâm hồn con ngời tràn
đầy sức sống và yêu đời, làm cho cuộc sống có ý nghĩa
hơn. Nhng Tố Hữu còn là một nhà thơ nên vẻ đẹp và
sức sống mới ấy của tâm hồn cũng là vẻ đẹp và sức
sống mới của hồn thơ. Cách mạng không đối lập với
nghệ thuật, mà trái lại nó đã khơi dậy một sức sống
mới, đem lại một cảm hứng sáng tạo mới cho hồn thơ.
Khổ hai biểu hiện những nhận thức mới của nhà thơ về lẽ sống khi
đợc ánh sáng của lí tởng soi rọi.
Trong quan niệm về lẽ sống, giai cấp t sản và tiểu t sản có
phần đề cao cái tôi cá nhân của chủ nghĩa. Khi đợc ngộ
giác lí tởng, Tố Hữu khẳng định quan niệm về lẻ sống mới
là sự gắn bó giữa cái tôi cá nhân với cái ta chung của
mọi ngời . Với động từ buộc ở câu thứ nhất đã cho ta thấy ý
thức tự nguyện sâu sắc và quyết tâm cao độ của Tố Hữu muốn
vợt qua giới hạn của cái tôi để sống chan hòa với mọi ng
ời . Với từ trang trải ở câu kế tiếp có thể liên tởng tâm
hồn nhà thơ trải rộng với cuộc đời , tạo ra khả năng đồng cảm
sâu xa với hoàn cảnh của từng con ngời cụ thể.
Hai câu thơ sau cho thấy tình yêu thơng con ngời của Tố
Hữu không phải là thứ tình thơng chung chung mà là tình
cảm hữu áI giai cấp. Câu 3 khẳng định trong mối liên hệ với
mọi ngời nói chung,nhà thơ đặc biệt quan tâm đến quần chúng
lao động nghèo khổ . Đến câu thứ t ta có thể hiểu khối đời
là một khối đông đảo những ngời cùng chung cảnh ngộ trong
cuộc sống , đoàn kết chặt chẽ với nhau cùng phấn đấu vì một
mục tiêu chung. Có thể hiểu khi cái tôi hòa nhập vào cái ta,
khi cá nhân hòa nhập vào tập thể có cùng lí tởng sống thì sức
mạnh của mỗi ngời sẽ đợc nhân lên gấp bội.
Tố hữu đặt mình giữa lòng đời và trong môi
trờng rộng lớn của quần chúng lao khổ, ở
đấy TH tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới
không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng
tình cảm mến yêu, bằng sự giao cảm của
những trái tim. Qua đó TH cũng khẳng định
mối liên hệ sâu sắc giữa văn học và cuộc
sống, mà chủ yếu là cuộc sống của quần
chúng nhân dân.
Khổ 3 là sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của Tố Hữu khi đợc
ánh sáng của lí tởng soi rọi.
Trứơc khi đợc ngô giác lí tởng TH là một thanh niên
tiểu t san. Lí tởng cộng sản không chỉ giúp nhà thơ
có đợc lẽ sốn mới mà còn giúp nhà thơ vợt qua tình
cảm ích kỉ, hẹp hòi của giai cấp tiểu t sản để có đợc
tình hữu ái giai cấp với quần chúng lao khổ. Hơn thế
đó còn là tình thân yêu ruột thịt.
Những điệp từ là cùng với từ con/ anh em/ vạn đã nhấn
mạnh, khẳng định một tình cảm gia đình thật đầm ấm, thân
thiết, cho thấy nhà thơ đã cảm nhận sâu sắc mình là thành
viên của đại gia đình quần chúng lao khổ. Tấm lòng đồng
cảm, xót thơng của nhà thơ còn biểu hiện thật chân thành,
xúc động khi nói tới những kiếp phôi pha , những em nhỏ
không áo cơm cù bất cù bơ . Qua những lời ấy cũng thấy đ
ợc lòng căm giận của nhà thơ trớc bao bất công, ngang trái
của cuộc đời. Chính vì những kiếp ngời phôi pha, những
em nhỏ cù bất cù bơ ấy mà ngời thanh niên TH sẽ hăng say
hoạt động cách mạng, và cũng chính họ sẽ trở thành đối t
ợng sáng tác chính của nhà thơ.
Từ ấy là lời tâm nguyện của một thanh niên yêu n"
ớc đã đ"ợc giác ngộ lí t"ởng cách mạng. Bài thơ thể
hiện niềm vui s"ớng say mê mãnh liệt những nhận
thức và tình cảm mới của TH khi đ"ợc ánh áng của lí
t"ởng cách mạng soi rọi.