Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 1
CHƯƠNG 1:MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ TIN HỌC
BÀI 1: TIN HỌC LÀ MỘT NGÀNH KHOA HỌC
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: -Biết tin học là một ngành khoa học có đối tượng, nội dung và
phương pháp nghiên cứu riêng. Biết máy tính vừa là đối tượng nghiên cứu, vừa là
công cụ.
-Biết được sự phát triển mạnh mẽ của Tin học do nhu cầu của xã hội.
-Biết các đặt tính ưu việt của MTĐT.
-Biết được một sô ứng dụng của Tin học và MTĐT trong các hoạt động của đời sống.
2.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học và tìm hiểu một số ứng dụng của
máy tính vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Đồ dùng dạy học: Máy tính điện tử
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh:Đọc trước bài “Tin học là một ngành khoa học” và trả lời
phần câu hỏi và bài tập cuối bài
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Diễn giải, nêu các câu hỏi gợi mở để học sinh trả lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(1-2’) Vắng: Trể:
2.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I.SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TIN
HỌC:
Câu hỏi:Vì sao bây giờ người ta đang nói nhiều
về tin học ở mội lĩnh vực của đời sống xã hội?
Câu hỏi:Tốc độ phát triển của Tin học trên thế
giới, khu vực và ở Việt Nam như thế nào?
-Trong khoảng từ năm 1890 đến 1920 điện năng.
điện thoại, radio... ra đời. Tiếp theo đó là máy
tính điện tử.
-Xã hội loài người đang có sự bùng nổ về thông
tin, thông tin được xem như một nguồn tài
nguyên mới.
-Lịch sử phát triển của XH đang ở nền văn minh
thứ 3, đó là nền văn minh thông tin. Công cụ lao
động mới là MTĐT.
-Để đáp ứng nhu cầu khai thác tài nguyên thông
tin, con người tập trung trí tuệ từng bước xây
dựng nghành khoa học tương ứng. Ngành Tin
học đưựơc hình thành và phát triển thành một
ngành khoa học độc lập với nội dung, mục tiêu,
phương pháp nghiên cứu riêng và ngày càng có
nhiều ứng dụng vào hầu hết các lĩnh vực khác
Trả lời:
-Tin học được ứng dụng rỗng rãi vào
các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã
hội và mang lại năng suất lao động cao.
-Xã hội dang có sự bùng nổ về thông
tin….
Trả lời: Phát triển nhanh.
Học sinh có thể cho một vài ví dụ để
làm rõ ý trên
Giáo Án Tin Học 10 1
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
nhau của đời sống xã hội.
-một trong những đặt thù của ngành KH Tin hoc
đó là việc nghiên cứu và triển khai các ứng dụng
không tách rời với việc sử dụng MTĐT
II. ĐẶC TÍNH VÀ VAI TRÒ CỦA MTĐT :
Câu hỏi: Máy tính điện tử có những đặc tính và
vai trò gì?
-Có thể làm việc không biết mệt mỏi suốt
24h/ngày.
-Tốc độ xử lý thông tin rất nhanh.
-Có độ chính xác cao.
-Có thể lưu trữ một khối lượng lớn thông tin
trong một không gian hạn chế.
-Giá thành máy tính ngày càng hạ.
-Máy tính ngày càng gọn nhẹ và tiện dụng.
-Các máy tính có thể liên kết với nhau thành một
hệ thống lớn.
Câu hỏi: Tin học là gì?
III.THUẬT NGỮ TIN HỌC:
Tin học là ngành khoa học có mục tiêu là phát
triển và sử dụng máy tính điện tử để nghiên cứu
cấu trúc, tính chất của thông tin, các phương pháp
thu thập, lưu trữ, tìm kiếm, biến đổi, truyền thông
tin và ứng dụng vào các lĩnh vực khác nhau của
đời sống xã hội.
Trả lời:
-Làm việc không biết mệt mỏi.
-Tính toán nhanh. Xử lý được hàng triệu
phép tính trong vòng một giây. Kết quả
tính toán đạt được độ chính xác cao
-Lưu trữ được một lượng lớn thông tin
trong một không gan hạn chế. Thông tin
lưu trong máy tính dễ sao chép và gửi
đi.
-Có thể liên kết được với nhau.
Trả lời: Tin học là ngành khoa học
nghiên cứu về thông tin
4.Hoạt động củng cố:(1-3’): Gọi học sinh trả lời các câu hỏi sau đây:
1.Hãy nói về một đặc điểm nổi bật của sự phát triển trong xã hội hiện nay?
2.Vì sao Tin học được hình thành và phát triển thành một ngành khoa học?
3.Hãy nêu những đặc tính ưu việt của MTĐT?
4.Hãy cho biết việc nghiên cứu chế tạo máy tính có thuộc lĩnh vực Tin học hay
không?
5.Hãy nêu một ví dụ mà máy tính không thể thay thế con người trong việc xử lý
thông tin?
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Sự hình thành và phát triển của Tin học, đặc tính và vai trò
của MTĐT, Thuật ngữ Tin học
Bài tập: 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5/Sách bài tập
Chuẩn bị bài mới: Thông tin là gì? Dữ liệu là gì? Có bao nhiêu dạng thông tin?
Giáo Án Tin Học 10 2
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 2: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU(TIẾT 1)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức:
-Biết khái niệm thông tin, lượng thông tin, các dạng thông tin, mã hoá thông tin
cho máy tính.
-Biết các dạng biểu diễn thông tin trong máy tính.
-Hiểu đơn vị đo thông tin là bit và các đơn vị bội của bit.
-Biết các hệ đếm cơ số 2, 8, 16 trong biểu diễn thông tin.
2.Về kỹ năng:
-Bước đầu mã hoá thông tin đơn giản thành dãy
3.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Giáo án, giáo án điện tử
-Bảng mã ASCII viết trên giấy cỡ lớn hoặc trong giáo án điện tử.
2.Chuẩn bị của học sinh: Tìm hiểu cách mã hoá ký tự, âm thanh và hình ảnh trong máy
tính, Tìm hiểu các dạng thông tin trong thực tế cuộc sống: Dạng thông tin nào có thể mã
hoá được trong máy tính, dạng thông tin nào chưa mã hoá được?
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Diễn giải, nêu các câu hỏi gợi mở để học sinh trả lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(1-2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’)
1.Vì sao Tin học được hình thành và phát triển thành một ngành khoa học?
2.Nêu những đặc tính ưu việt của máy tính điện tử?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I.KHÁI NIỆM THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU:
Câu hỏi: Vai trò của thông tin là gì?
Câu hỏi: Thông tin muốn máy tính xử lý được
thì phải làm gì?
-Thông tin là nguồn gốc của nhận thức. Nó
mang lại sự hiểu biết cho con người.
-Dữ liệu là thông tin đã được đưa vào máy tính
điện tử.
II. ĐƠN VỊ ĐO LƯỢNG THÔNG TIN:
Câu hỏi: Một bóng đèn có bao nhiêu trạng
thái? Đó là những trạng thái nào?
Câu hỏi: Một mạch điện có bao nhiêu trạng
thái, đó là những trạng thái nào?
GV: Thiết bị chủ yếu cấu tạo nên bộ nhớ
MTĐT là các vi mạch. Một mạch điện tại một
thời điểm chỉ có một trong 2 trạng thái đó là:
Trả lời: Thông tin mang lại cho con
người sự hiểu biết
Trả lời: Phải được đưa vào MTĐT
Trả lời: Có hai trạng thái
-Sáng
-Tắt
Trả lời: Có hai trạng thái
-Đóng
-Mở
Giáo Án Tin Học 10 3
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Đóng và mở
Nếu quy định: Đóng: 1
Mở: 0
Thì các thông tin muốn lưu trữ được trong
MTĐT phải quy định về một loạt các sự kiện có
hai trạng thái và tại mỗi thời điểm nhất định chỉ
thể hiện một trong 2 trạng thái đó.
-Đơn vị cơ bản nhất đo lượng thông tin là Bit.
Đó là lượng thông tin vừa đủ để xác định chắc
chắn một trạng thái của một sự kiện có hai
trạng thái và khả năng xuất hiện là như nhau
1byte = 8 bit
1KB = 1024 byte
1MB = 1024 KB
1GB = 1024 MB
1TB = 1024 GB
1PB = 1024 TB
III.CÁC DẠNG THÔNG TIN:
Câu hỏi: Thông tin các em nhận được dưới các
hình thức nào?
-Dạng văn bản
-Dạng âm thanh
-Dạng hình ảnh
Câu hỏi: Trong các dạng trên thì dạng nào tin
học chưa thu thập và xử lý được
IV.MÃ HOÁ THÔNG TIN TRONG MÁY
TÍNH:
-Thông tin để máy tính xử lý được thì cần phải
biến đổi thành một dãy bit. Biến đổi như vậy là
một cách mã hoá thông tin.
Câu hỏi: Văn bản sử dụng những ký hiệu nào?
Câu hỏi: Làm thế nào người ta có thể mã hoá
thông tin dạng văn bản?
-Người ta sử dụng bộ mã ASCII để mã hoá ký
tự.
-Bảng mã ASCII gốc gồm 256 ký tự. Các ký tự
được đánh số từ 0 đến 255. Số hiệu này đưựoc
gọi là mã ASSCII thập phân của ký tự. Nếu ta
đổi số thập phân này ra dưới dạng mã nhị phân
đầu dùng 8 bit để biểu diễn thì dãy bit đó được
gọi là mã ASCII nhị phân của ký tự
Ví dụ:
A có mã thập phân là 65, mã nhị phân của A là
01000001
2
Trả lời: -Các thông tin trên báo, sách
vở... ta có thể đọc được là dạng VB, ta có
thể xem được là dạng hình ảnh
-Ta có thể nghe nhạc, tiếng nói của con
người... là dạng âm thanh
-Ta có thể ngửi được: Dnạg mùi vị
Trả lời: Dạng mùi vị
Trả lời: Các chữ cái, chữ số, các dâu.
Trả lời: Tất cả những cái đó được tập hợp
lại trong bảng mã ASCII và mỗi ký tự có
một số thứ tự nhất định
-Ta có thể đổi số TP ra số nhị phân bằng
các bước sau:
Bước 1: Chia nguyên liên tiếp số đó cho
2, được dãy 1
Bước 2: Viết dưới số lẽ của dãy 1 là số 1,
dưới số chẵn là số 0 để đwocj dãy 2
Bước 3: Viết dãy 2 theo chiều ngược lại
4.Hoạt động củng cố:(1-3’) Nhắc lại khái niệm thông tin, dữ liệu, các đơn vị đo thông
tin, các dạng dữ liệu, quá trình mã hoá thông tin dạng văn bản.
Giáo Án Tin Học 10 4
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Khái niệm thông tin và dữ liệu, đơn vị đo thông tin, các dạng
thông tin và mã hoá thông tin trong MTĐT.
Bài tập: Mã hoá dãy ký tự sau: ‘MON:TIN HOC, LOP: 10’
Chuẩn bị bài mới: Hệ đếm là gì? Cách biểu diễn thông tin dạng số nguyên và số
thực trong MTĐT
Giáo Án Tin Học 10 5
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 3: THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU (TIẾT 2)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức:
-Biết khái niệm thông tin, lượng thông tin, các dạng thông tin, mã hoá thông tin
cho máy tính.
-Biết các dạng biểu diễn thông tin trong máy tính.
-Hiểu đơn vị đo thông tin là bit và các đơn vị bội của bit.
-Biết các hệ đếm cơ số 2, 8, 16 trong biểu diễn thông tin.
2.Về kỹ năng:
-Bước đầu mã hoá thông tin đơn giản thành dãy
3.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Giáo án, giáo án điện tử
-Bảng mã ASCII viết trên giấy cỡ lớn hoặc trong giáo án điện tử.
2.Chuẩn bị của học sinh: Các dạng biểu diễn số đã học. Cách viết một số thập phân
dưới dạng một đa thức.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Diễn giải, nêu các câu hỏi gợi mở để học sinh trả lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’)
1.Nêu khái niệm thông tin và dữ liệu?
2.Người ta dùng những đơn vị nào để đo lượng thông tin?
3.Hãy giới thiệu ngắn gọn về bảng mã ASCII?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’):
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
V.BIỂU DIỄN THÔNG TIN TRONG MÁY
TÍNH:
1.Thông tin dạng số:
a.Hệ đếm:
Câu hỏi: Hệ đếm là gì?
Câu hỏi: Ở những năm học cấp 2, các em đã
được học những hệ đếm nào?
Bất kỳ một số tự nhiên b nào lớn hơn 1 đều có
thể sử dụng làm cơ số của hệ đếm.
Trong hệ đếm cơ số b, giả sử số N có biểu
diễn là:
A
n
A
n-1
A
n-2
... A
2
A
1
A
0
, D
1
D
2
...D
m-1
D
m b
Khi đó giá trị của N được tính theo công
thức:
N = A
n
.b
n
+ A
n-1
.b
n-1
+...+ A
2
.b
2
+ A
1
.b
1
+ A
0
. b
0
+ D
1
.b
-1
+D
2.
b
-2
+...+D
m-1
.b
-(m-1)
+ D
m
.b
-m
b)Các hệ đếm dùng trong tin học:
Trả lời:
Hệ đếm: Là tập các ký hiệu và quy tắc sử
dụng tập các ký hiệu để biểu diễn và xác
định giá trị số
Trả lời: Hệ La Mã và hệ thập phân.
Giáo Án Tin Học 10 6
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Câu hỏi: Em hãy nêu một số đặc điểm của hệ
thập phân.
*Hệ thập phân (Hệ cơ số 10): Sử dụng tập ký
hiệu gồm 10 chữ số: 0,1,2,...,9.Các giá trị của
mỗi chữ số phụ thuộc vào vị trí của nó trong
biểu diễn.
-Mỗi đơn vị ở một hàng bất kỳ có giá trị bằng
10 đơn vị ở hàng kế cận bên phải.
*Hệ nhị phân (Hệ cơ số 2):Sử dụng tập 2 ký
hiệu: 0 và 1
*Hệ 8 (Hệ cơ số 8): Sử dụng 8 ký hiệu: 0,1,2..7
*Hệ 16(Hệ Hexa_Hệ cơ số 16:) Sử dụng 16 ký
hiệu để biểu diễn: 0,1,2....,9, A(10), B(11),
C(12), D(13), E(14), F(15)
Chú ý: Để phân biệt số viết trong các hệ đếm
khác hệ đếm thập phân ta ghi cơ số của hệ đếm
ở góc bên phải phía dưới số đó.
c)Biểu diễn số ngưyên:
-Ta có thể chọn 1, 2 hoặc 4 byte để biểu diễn
một số nguyên có dấu hoặc không dâu.
Câu hỏi: Làm thế nào để biểu diễn một số
nguyên có dấu hoặc không dấu bằng 1 byte?
-Xét việc biểu diễn số nguyên bằng1 byte = 8
bit. Các bit được đánh sốtừ phải qua trái bắt
đầu là số 0
7 6 5 4 3 2 1 0
Các bit cao Các bit thấp
-Dùng bit cao nhất để thể hiện dấu với quy
ước: Dấu âm(số 1), dấu dương(số 0), bảy bit
còn lại lưu 7 chữ số nhị phân.
d)Biểu diễn số thực:
-Dùng dấu chấm thập phân
-Biểu diễn dưới dạng
+ Dấu phẩy tĩnh
+Dấu phẩy động: + M x 10
+k
. Trong đó
0.1<=M<1 gọi là phần định trị, K là phần bậc
2.Thông tin dạng phi số:
a)Văn bản: Máy tính dùng một dãy bit để biểu
diễn một ký tự. Sử dụng bộ mã ASCII.
GV hướng dẫn HS đọc bảng mã ASCII
b)Các dạng khác: Muốn biểu diễn ta cũng tìm
cách mã hoá chúng thành một dãy bit
Câu hỏi:Thông tin muốn biểu diễn trong máy
Trả lời:
-Có cơ số là 10, sử dụng 10 ký hiệu
0,1,2...,9 để biểu diễn.
-Mỗi đơn vị ở hàng đứng trước lớn hơn
đơn vị đứng liền sau 10 đơn vị
Ví dụ:
1234 = 1.1000 + 2.100 + 3.10 + 4
= 1.10
3
+ 2.10
2
+ 3.10
1
+ 1.10
0
Ví dụ: 1010
2
= 1.2
3
+ 0.2
2
+ 1.2
1
+ 0.2
0
=10
Ví dụ: 123
8
= 1.8
2
+ 2.8
1
+ 3.8
0
= 83
Ví dụ: AF15
16
= A.16
3
+F.16
2
+1.16
1
+5.16
0
= 40960 + 3840 + 16 +5 = 44821
Trả lời:
-Lấy trị tuyệt đối của số nguyên đó.
-Đổi số đó ra dưới dạng mã nhị phân dùng
7 bit
-Dùng bit cao nhất để thể hiện dấu với
quy ước: Dấu âm(số 1), dấu dương(số 0),
bảy bit còn lại lưu 7 chữ số nhị phân.
Ví dụ: Biểu diễn số ấm 5 thì |-5| = 5
= 0000101
2
1 0 0 0 0 1 0 1
Nếu biểu diễn số 5 thì:
0 0 0 0 0 1 0 1
Ví dụ: 3.255
Ví dụ: 3.255 = 0.3255.10
1
0.032145 = 0.32145.10
-1
Giáo Án Tin Học 10 7
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
tính thì phải đưa về dạng nào?
Nguyên lý mã hoá nhị phân: Thông tin có
nhiều dạng khác nhau như số, văn bản, hình
ảnh, âm thanh,...Khi đưa vào máy tính, chúng
đều được biến đổi thành dạng chung - Dãy bit.
Dãy bit đó là mã nhị phân của thông tin mà nó
biểu diễn
Trả lời: Đưa về dạnh mã nhị phân
4.Hoạt động củng cố:(1-3’) Nêu cách viết các số trong hệ 2, 8, 16 dưới dạng một đa
thức. Nhắc lại cách biểu diễn số nguyên và số thực.
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Biểu biễn thông tin trong MTĐT.
Bài tập:1.5,1.6,1.7,1.8,1.9,1.10,1.11,1.12 /SBT
Chuẩn bị bài mới: Làm các bài tập trong bài thực hành 1. Tìm cách mã hoá Họ
tên của HS vào máy tính
Giáo Án Tin Học 10 8
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 4:BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH 1
LÀM QUEN VỚI THÔNG TIN VÀ MÃ HOÁ THÔNG TIN
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức:
-Biết mã hoá thông tin cho máy tính.
-Biết các dạng biểu diễn thông tin trong máy tính.
2.Về kỹ năng:
-Bước đầu mã hoá thông tin đơn giản thành dãy bit
-Biết cách sử dụng bảng mã ASCII để mã hoá thông tin
-Viết được một số thực dưới dạng dấu phẩy động.
3.Về tư duy, thái độ:
-Có ý thức xây dựng bài học .
-Có ý thức làm việc một cách khoa học
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Giáo án, giáo án điện tử
-Bảng mã ASCII viết trên giấy cỡ lớn hoặc trong giáo án điện tử.
2.Chuẩn bị của học sinh: Các dạng thông tin,cách mã hoá thông tin dạng ký tự,các
dạng biểu diễn số đã học.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Giải quyết vấn đề, nêu các câu hỏi gợi mở để HS trả
lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’)
1.Nêu khái niệm hệ đếm và kể một số hệ đếm dùng trong Tin học?
2.Nêu cách biểu diễn số nguyên và số thực?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Bài tập a: Tin học và máy tính
Câu a1:Chọn các câu
c)Máy tính là sản phẩm trí tuệ của con người
d)Một người phát triển toàn diện trong xã hội
hiện đại không thể thiếu hiểu biết về Tin học
Câu a2:Chọn câu B
Câu hỏi: Hãy nêu các đơn vị đo thông tin và
cách đổi giữa các đơn vị đó?
Câu a3: Quy ước: Nam: 1
Nữ : 0
Qua BT này HS phải chỉ ra được:
-Có những việc máy tính khổng thể thay thế
con người trong lĩnh vực tính toán
Ví dụ: Cách giải
-Học Tin học không chỉ học để sử dụng máy
tính điện tử
-Tầm quan trọng của Tin học trong XH hiện
đại.
Trả lời: HS trả lời và nêu ra câu trả lưòi
đúng trong Câu a2.
Ví dụ: 1011101000
Trong hàng đó có 5 bạn nam và 5 bạn nữ
Giáo Án Tin Học 10 9
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Bài tập b:Sử dụng bảng mã ASCII để mã
hoá và giải mã
Câu b1:
Mã nhị phân của xâu :
”VN” là :01010110 01001110
“Tin” là: 01010100 01101001 01101110
Câu b2: Đó là mã ASCII cảu dãy ký tự:
“Hoa”
Câu c: Biễu diễn số nguyên và số thực:
Câu c1: Mã hoá số -27 trong 1 byte
1 0 0 1 1 0 1 1
Câu c2:
11005 = 0.11005 x 10
5
25,879 = 0.25879 x 10
2
0,000984 = 0.984 x 10
-3
HS: Tự viết vào và xác định xem trong theo
cách mã hoá đó thì trong hàng cío bao nhiêu
bạn nam và bao nhiêu bạn nữ ở những vị trí
nào
GV hướng dẫn học sinh sử dụng bảng mã
ASCII.
HS làm bài tập vào vở bài tập
Gọi một số học sinh lên bảng sửa bài tập
GV có thể gọi một số HS nhận xét và cho
điểm.
Đưa ra đáp án đúng
4.Hoạt động củng cố:(1-3’): Nhắc lại cách sử dụng bảng mã ASCII để mã hoá thông
tin, cách viết các số thực dưới dạng dấu phẩy động
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Biểu diễn thông tin trong MTĐT
Chuẩn bị bài mới: Nêu các thiết bị cấu tạo nên MTĐT?
Giáo Án Tin Học 10 10
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
Tiết 5: GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH (TIẾT 1)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức:
-Biết chức năng các thiết bị chính của máy tính.
-Biết máy tính làm việc theo nguyên lý J.Von Neumann
2.Về kỹ năng:Nhận biết được các bộ phận chính của máy tính
3.Về tư duy, thái độ:
-Có ý thức xây dựng bài học .
-Có ý thức làm việc một cách khoa học với MTĐT
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Đồ dùng dạy học: MTĐT, các thiết bị như máy in, máy quét, Môđem, webcam
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh: Tìm hiểu các thành phần cấu tạo nên máy tính điện tử như:
CPU, bàn phím, con chuột, màn hình.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Giải quyết vấn đề, nêu các câu hỏi gợi mở để HS trả
lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’)
1.Trong hệ đếm cơ số 16 sử dụng những ký hiệu nào?
2.Hãy nêu cách biểu diễn số nguyên trong máy tính?
3.Cách viết số thực trong toán học khác tin học như thế nào?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I.KHÁI NIỆM HỆ THỐNG TIN HỌC:
Câu hỏi: Theo em, hệ thống tin học gồm
những thành phần nào?
Hệ thống tin học dùng để nhập, xử lý, xuất,
truyền và lưu trữ thông tin.
Hệ thống tin học gồm có 3 thành phần
-Phần cứng: Gồm máy tính và các thiết bị
liên quan.
-Phần mềm: Gồm các chương trình.
Chương trình là một dãy lệnh, mỗi lệnh là
một chỉ dẫn cho máy tính biết thao tác cần
thực hiện.
-Sự quản lý và điều khiển của con người.
II.SƠ ĐỒ CẤU TRÚC MÁY TÍNH
ĐIỆN TỬ:
Câu hỏi: Dựa vào sơ đồ cấu trúc của MT,
Em hãy cho biết phần cứng gồm những thiết
bị nào?
Trả lời: Hệ thống tin học gồm có 3 thành
phần:
-Phần cứng
-Phần mềm
-Con người
Trả lời:
-Bộ nhớ
-Thiết bị vào
-Thiết bị ra
-Bộ xử lý trung tâm
Giáo Án Tin Học 10 11
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Các mũi ký hiệu việc trao đổi thông tin giữa
các bộ phận của máy tính.
III.BỘ XỬ LÝ TRUNG TÂM (CPU)
Câu hỏi: Chức năng của CPU là gì?
Câu hỏi:CPU gồm có 2 thành phần?
Câu hỏi:Để tăng tốc độ xử lý, trong bộ
ALU có thêm thành phần gì?
Trả lời:
*Chức năng:CPU là thành phần quan trọng
nhất của máy tính, đó là thiết bị chính thực
hiện và điều khiển việc thực hiện các chương
trình
1.Bộ điều khiển (CU): Hướng dẫn các bộ
phận khác làm việc.
2.Bộ số học và lôgc (ALU): Xử lý các phép
tính số học và logic.
-Thanh ghi:Lưu trữ tạm thời các lệnh và dữ
liệu trong thời gian xử lý. Việc truy cập đến
các thanh ghi diễn ra với tốc độ nhanh.
-Cache: Là vùng nhớ đặc biệt có tốc độ truy
cập nhanh.
4.Hoạt động củng cố:(1-3’): Nhắc lại các thành phần chính của hệ thông tin học, các bộ
phận quan trọng trong CPU, chức năng chính của từng bộ phận
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Khái niệm hệ thống tin học, sơ đồ cấu trức máy tính, CPU và
bộ nhớ trong
Bài tập:1.13, 1.14, 1.15, 1.16, 1.17/SBT
Chuẩn bị bài mới: Bộ nhớ ngoài có chức năng gì? Bao gồm những thiết bị nào?
Các thiết bị vào ra dữ liệu là những thiết bị nào?
Giáo Án Tin Học 10 12
Bộ nhớ ngoài
Bộ xử lý trung tâm
Bộ điều
khiển
Bộ nhớ trong
Thiết bị vào
Bộ số
học/logic
Thiết bị ra
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
Tiết 6: GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH (TIẾT 2)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức:
-Biết chức năng các thiết bị chính của máy tính.
-Biết máy tính làm việc theo nguyên lý J.Von Neumann
2.Về kỹ năng:Nhận biết được các bộ phận chính của máy tính
3.Về tư duy, thái độ:
-Có ý thức xây dựng bài học .
-Có ý thức làm việc một cách khoa học với MTĐT
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Đồ dùng dạy học: MTĐT, các thiết bị như máy in, máy quét, Môđem, webcam
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh: Tìm hiểu các thành phần cấu tạo nên máy tính điện tử như:
CPU, bàn phím, con chuột, màn hình.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Giải quyết vấn đề, nêu các câu hỏi gợi mở để HS trả
lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’)
1.Nêu khái niệm hệ thống tin học?Vẽ sơ đồ cấu trúc MTĐT?
2.Nêu chức năng và các thành phần trong bộ xử lý trung tâm?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
IV.BỘ NHỚ CHÍNH:
Câu hỏi: Em hãy cho biết chức năng của bộ
nhớ trong?
Câu hỏi: Nêu cấu tạo của bộ nhớ trong?
Câu hỏi: Bộ nhớ trong gồm có những thành
phần nào?
Câu hỏi: ROM là loại bộ nhớ như thế nào?
Câu hỏi: Các thông tin trong ROM có được
từ đâu?
-ROM: là bộ nhớ chỉ đọc.Chứa một số
chương trình hệ thống. Các chương trình
trong ROM tạo sự giao tiếp ban đầu giữa
Trả lời:
*Chức năng: Lưu trữ chương trình được
đưa vào để thực hiện và lưu trữ dữ liệu đang
được xử lý.
Trả lời:
*Câu tạo: Gồm các ô nhớ được đánh số bắt
đầu từ số 0 gọi là địa chỉ. Máy tính truy nhập
nội dung thông qua địa chỉ. Mỗi ô nhớ có
dung lượng 1 byte. Địa chỉ thường được viết
trong hệ cơ số 16.
Trả lời: Có hai thành phân: RAM và ROM
Trả lời: ROM (Read only memory):Là bộ nhớ
chỉ đọc
Trả lời:
Các thông tin tong ROM có được do nhà sản
xuất khi sản xuất ra đã cài đặt sẵn
Giáo Án Tin Học 10 13
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
máy tính với các chương trình mà người sử
dụng đưa vào để khởi động.
Câu hỏi: RAM là loại bộ nhớ như thế nào?
-RAM: Nơi có thể ghi xoá thông tin trong
lúc làm việc.
V.BỘ NHỚ NGOÀI:
Câu hỏi: Chức năng của bộ nhớ ngoài?
Câu hỏi: Bộ nhớ ngoài bao gồm những
thiết bị nào?
GV giới thiệu cho học sinh các thành phần
của bộ nhớ ngoài như: Đĩa cứng, đĩa mềm,
đĩa CD, đĩa USB và nêu một vài câu hỏi
Câu hỏi: Nêu cấu tạo của đĩa mềm?
1.Đĩa mềm: Cấu tạo gồm:
-Vỏ bảo vệ
-Cửa đọc/ghi
-Đĩa được chia làm các đường tròn đồng
tâm gọi là các rãnh (track). Rãnh lại được
chia làm các cung (Sector). Đây là thành
phần chính để lưu thông tin, là một tấm
nhựa mỏng được tráng từ.
-Khe chống ghi.
Câu hỏi: Đĩa cứng được cấu tạo như thế
nào?
2. Đĩa cứng:
-Cách định vị thông tin giống đĩa mềm.
-Có dung lượng rất lớn và tốc độ đọc/ghi
rất nhanh.
Ngoài ra còn có đĩa Compact (có mật
độ ghi thông tin rất cao)
Việc tổ chức trao đổi thông tin giưũa
bộ nhớ ngoài và bộ nhớ trong được thực
hiện bởi hệ điều hành.
Trả lời:
RAM (Random Access Memory): Là bộ nhớ
cập nhật ngẫu nhiên. Nơi có thể ghi xoá thông
tin trong lúc làm việc.
Trả lời:
*Chức năng: Dùng để lưu trữ lâu dài các
thông tin và hổ trợ cho bộ nhớ trong.
Trả lời:
-Đĩa cứng
-Đĩa mềm
-Đĩa Compact
-Thiết bị nhớ Flash
Trả lời:
-Ngoài cùng có lớp vỏ bảo vệ bằng nhựa.
-Có một rãnh chống ghi, khe đọc ghi.
-Có một trục của đĩa.
-Đĩa hình tròn, làm bằng nhựa
Trả lời: Gồm nhiều đĩa xếp thành chồng,
chung trục.
-Khi quay thì tất cả các đĩa này đều quay.
VI.THIẾT BỊ VÀO:
Câu hỏi: Nêu chức năng của các thiết bị
vào và hãy kể tên một số thiết bị vào mà em
biết?
*Chức năng: Dùng để đưa thông tin vào
Câu hỏi: Máy tính gồm những thiết bị vào
nào?
Với MTĐT GV giới thiệu cho học sinh các
thiết bị vào như: Bàn phím con chuột, máy
quét...
Câu hỏi: Nêu các hiểu biết của em về bàn
phím?
Trả lời:
Chức năng: Dùng để đưa thông tin vào
Trả lời:
-Bàn phím
-Con chuột
-Máy quét
-Webcam.
Trả lời:
-Khi gõ, mã tương ứng của phím đó được lưu
Giáo Án Tin Học 10 14
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
1.Bàn phím:
-Khi gõ, mã tương ứng của phím đó được
lưu vào máy tính.
Bàn phím được chia làm 2 nhóm phím:
-Nhóm phím chức năng.
-Nhóm phím ký tự.
Câu hỏi: Nêu chức năng của con chuột?
2.Con chuột: Dùng để chỉ định việc thực
hiện một lựa chọn nào đó trong danh sách
bảng chọn.
Câu hỏi: Nêu chức năng của máy quét?
3.Máy quét: Đưa hình ảnh vào máy tính.
Câu hỏi: Nêu chức năng của Webcam?
4.Webcam: Là một Camera kỹ thuật số.Nó
có thể thu để truyền trực tuyến hình ảnh
qua mạng.
VII.THIẾT BỊ RA:
Câu hỏi: Nêu chức năng của các thiết bị ra
và hãy kể tên một số thiết bị ra mà em biết?
*Chức năng: Dùng để đưa dữ liệu ra từ
máy tính.
Với MTĐT GV giới thiệu cho HS biết các
thiết bị ra như: màn hình, máy in, máy
chiếu, loa...
1.Màn hình: Chất lượng của màn hình phụ
thuộc vào:
-Độ phân giải: Số lượng điểm ảnh trên màn
hình
-Chế độ màu
2.Máy in: Dùng để đưa thông tin ra giấy.
3.Máy chiếu: Dùng để hiển thị nội dung
màn hình máy tính lên màn ảnh rộng.
4.Loa và tai nghe: Dùng để đưa âm thanh
ra môi trường ngoài
5.Môđem: Dùng để kết nối mạng Internet.
Nó vừa là thiết bị vào, vừa là thiết bị ra.
Câu hỏi: Trong các thiết bị trên. Hãy kể tên
những thiết bị vừa là thiết bị vào vừa là thiết
bị ra?
GV:Con người điều khiển máy tính thông
qua các chương trình.Chương trình hướng
dẫn cho máy tính phải làm gì và phải làm
như thế nào
Câu hỏi: Muốn máy tính thực hiện yêu cầu
của chúng ta thì ta cần phải làm gì?
VIII.HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY TÍNH:
1.Nguyên lý điều khiển bằng chương
vào máy tính.
Bàn phím được chia làm 2 nhóm phím:
-Nhóm phím chức năng.
-Nhóm phím ký tự.
Trả lời:
Dùng để chỉ định việc thực hiện một lựa chọn
nào đó trong danh sách bảng chọn.
Trả lời:Đưa hình ảnh vào máy tính.
Trả lời:Là một Camera kỹ thuật số.Nó có thể
thu để truyền trực tuyến hình ảnh qua mạng.
Trả lời:
Chức năng: dùng để đưa thông tin ra.
Có các thiết bị ra như:
-Màn hình
-Máy in
-Máy chiếu
-Loa và tai nghe
-Môdem
Trả lời:
-Ổ đĩa
-Môđem
Trả lời:
Ta phải đưa ra yêu cầu dưới dạng một
chương trình, chương trình là một dãy lệnh,
mỗi lệnh hướng dẫn cho máy tính biết điều
cần làm
Giáo Án Tin Học 10 15
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
trình: Máy tính hoạt động theo chương
trình.
Tại mỗi thời điểm máy tính chỉ thực hiện
được một lệnh nhưng thực hiện rất nhanh.
Thông tin về một lệnh bao gồm:
-Địa chỉ của lệnh trong bộ nhớ.
-Mã của thao tác cần thực hiện.
-Địa chỉ của các ô nhớ liên quan.
2.Nguyên lý lưu trữ chương trình: Lệnh
được đưa vào máy tính dưới dạng mã nhị
phân để lưu trữ, xử lý như những dữ liệu
khác.
3.Nguyên lý truy cập theo địa chỉ: Việc
truy cập dữ liệu trong máy tính được thực
hiện thông qua địa chỉ nơi lưu trữ dữ liệu
đó.
Câu hỏi: Khi xử lý dữ liệu, máy tính xử lý
như thế nào?
-Máy tính xử lý đồng thời một dãy bit.Một
dãy bit như vậy gọi là một từ máy.
-Các bộ phận của máy tính được nối với
nhau bởi các dây dẫn gọi là bus
4.Nguyên lý Phôn Nôi Man:Mã hoá nhị
phân, điều khiển bằng chương trình, lưu trữ
chương trình và truy cập theo địa chỉ.
Khi xử lý dữ liệu, máy tính xử lý đồng thời
một dãy bit. Dãy bit như vậy gọi là từ máy.
Độ dài của từ máy có thể là 8, 16, 32 bit phụ
thuộc vào kiến trúc từng máy.
Nguyên lý này do nhà Bác học J.Von
Neumann phát biểu
4.Hoạt động củng cố:(1-3’): Nhắc lại các thành phần chính cấu tạo nên máy tính điện
tử, Chức năng chính của từng bộ phận và hoạt động của máy tính
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Bộ nhớ trong, bộ nhớ ngoài.
Bài tập:1.18,1.1.19,1.20,1.21,1.22,1.23,1.24/SBT
Chuẩn bị bài mới: Nêu chức năng và các thành phần của thiết bị vào và thiết bị
ra
Giáo Án Tin Học 10 16
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 7: BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH 2 (TIẾT 1)
LÀM QUEN VỚI MÁY TÍNH
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: Quan sát và nhận biết: Các bộ phận của máy tính và một số thiết bị
khác liên quan đến máy tính, cách bật tắt một số thiết bị như máy tính, màn hình máy
in...
-Làm quen với một số thao tác sử dụng bàn phím, con chuột
2.Về kỹ năng:HS có thể nhận biết được các thiết bị và cách bật tắt các thiết bị này.
3.Về tư duy, thái độ:
-Có ý thức xây dựng bài học .
-Có ý thức làm việc một cách khoa học với MTĐT, tắt máy đúng quy định khi ra khỏi
phòng thực hành.
-Nhận thức được máy tính được thiết kế rất thân thiện với con người.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Đồ dùng dạy học: MTĐT, các thiết bị như máy in, máy quét, Môđem, webcam
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh: Các thiết bị và chức năng của các thiết bị cấu tạo nên MTĐT
và các thiết bị liên quan
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Giải quyết vấn đề, nêu các câu hỏi gợi mở để HS trả
lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’):
1. Nêu chức năng và các thành phần của bộ nhớ ngoài?
2.Nêu chức năng của các thiết bị vào và ra? Kể tên một số thiết bị vào và ra?
3.Nêu cách thức hoạt động của máy tính?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I.CÁC BỘ PHẬN CỦA MÁY TÍNH:
GV: Giới thiệu cho học sinh các thiết bị này và
chức năng của từng thiết bị. Cách thức lắp ráp
chúng thành một hệ thống
-CPU
-Ram
-Rom
-Đĩa cứng
-Đĩa mềm
-Đĩa CD
-Đĩa USB
-Màn hình
-Máy in
-Máy quét
-Modem
HS:Quan sát và nhận biết các thiết bị này.
Lắp ráp đúng các bộ phận của máy tính.
Giáo Án Tin Học 10 17
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
-Bàn phím
-Chuột...
II.CÁCH KHỞI ĐỘNG MÁY TÍNH:
1 )Khởi động lạnh : được tiến hành khi bắt đầu
làm việc với máy tính
-Bật nguồn của máy tính: Nhấn nút Power
b)Khởi động nóng : được tiến hành khi:
-Chương trình bị lỗi mà không thoát ra được.
-bàn phím bị treo, nhấn phím không có tác
dụng, mất điều khiển.
-Máy tính bị một chương trình khác gây nhiễu.
Có hai cách:
Cách 1: Nhấn nút Reset: Hiệu quả như khởi
động lạnh nhưng không ảnh hưởng đến nguồn.
Cách 2: Nhấn đồng thời 3 phím ALT + CTRL
+ DELETE
III.TẮT MÁY:
Nháy chuột vào nút Start ở góc dưới màn hình
chính của Windows. Chọn tiếp một mục trong
các mục sau:
-Stand by: Tạm ngừng
-Shut down: Tắt máy
-Restart: Nạp lại hệ điều hành
-Restart in MS_DOS mode: Chuyển từ HĐH
Windows sang HĐH MS_DOS
IV. BẢN TƯỜNG TRÌNH
1.Họ và tên:
Lớp:
Nhóm
Số máy TH:
2.Các thao tác, kết quả:
GV nhận xét về buổi thực hành
Theo sự hướng dẫn cử giáo viện. HS tiến
hành khởi động máy để bắt đầu làm việc.
Sau khi khởi động nóng xong, HS tiến ha
hành khởi động lại máy tính theo các
bước mà GV đã hướng dẫn
HS xem các hiện tượng xẩy ra trên màn
hình, bàn phím, ổ đĩa, CPU và viết vào
bảng tường trình
HS theo sự hướng dẫn của giáo viên để
tiến hành tắt máy. Có thể chọn lần lượt
các mục Stand by, Restart, Restart in
MS_DOS mode, Shut down. Quan sát
hiện tượng và kết quả của các thao tác
trên.
Trong quá trình TH, HS viết bản tường
trình theo mẫu và cuối buổi nộp lại cho
GV vào cuôi buổi thực hành
4.Hoạt động củng cố:(1-3’). Nhắc lại cách khởi động máy và tắt máy. Có thể gọi một
vài học sinh làm lại các thao tác này
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Cách khởi động và tắt máy
Chuẩn bị bài mới: Tìm hiểu về bàn phím và chuột, các thao tác trên bàn phím và
tên chuột.
Giáo Án Tin Học 10 18
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 8: BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH 2 (TIẾT 2)
LÀM QUEN VỚI MÁY TÍNH
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: Quan sát và nhận biết: Các bộ phận của máy tính và một số thiết bị
khác liên quan đến máy tính, cách bật tắt một số thiết bị như máy tính, màn hình máy
in...
-Làm quen với một số thao tác sử dụng bàn phím, con chuột
2.Về kỹ năng:HS có thể nhận biết được các thiết bị và cách bật tắt các thiết bị này.
-Có thể phân biệt được hai loại phím trên bàn phím. Gõ được trên bàn phím và thao
tác với chuột.
3.Về tư duy, thái độ:
-Có ý thức xây dựng bài học .
-Có ý thức làm việc một cách khoa học với MTĐT, tắt máy đúng quy định khi ra khỏi
phòng thực hành.
-Nhận thức được máy tính được thiết kế rất thân thiện với con người.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
-Đồ dùng dạy học: MTĐT, các thiết bị như máy in, máy quét, Môđem, webcam,
đĩa mềm, đĩa USB
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh: Các thiết bị và chức năng của các thiết bị cấu tạo nên MTĐT
và các thiết bị liên quan
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Giải quyết vấn đề, nêu các câu hỏi gợi mở để HS trả
lời.
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’):
1. Nêu chức năng và các thành phần của bộ nhớ ngoài?
2.Nêu chức năng của các thiết bị vào và ra? Kể tên một số thiết bị vào và ra?
3.Nêu cách thức hoạt động của máy tính?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I.GIỚI THIỆU VỀ BÀN PHÍM:
Câu hỏi: Em hãy chỉ ra trên bàn phím những
phím nào thuộc nhóm phím ký tự, những phím
nào thuộc nhóm phím chức năng?
1.Phân biệt các nhóm phím: Bàn phím được
chia làm 2 nhóm phím
*Nhóm phím ký tự:
-Các chữ cái: A..Z
-Các chữ số: 0 .. 9
-Các dấu
*Nhóm phím chức năng:
Từ F1 đến F12, và các phím khác
GV: trên bàn phím có những phím có một ký
Trả lời:
HS trả lời, gv giới thiệu trên bàn phím
cho Hs một lần nữa.
Giáo Án Tin Học 10 19
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
tự, có những phím có hai ký tự.
GV hướng dẫn cách gõ các phím ở trên bàn
phím
Gv giới thiệu cho học sinh chức năng của các phím
trên bàn phím.
2.Cách gõ các phím:
-Các phím chữ cái: Gõ một lần thì được một ký
tự tương ứng.
-Các phím có hai ký tự:
+Gõ bình thường thì được ký tự viết phía dưới.
+ Giữ phím Shift và gõ: Được ký tự viết phía
trên.
Trong soạn thảo
-Các phím Page up, Page down: Lên hoặc
xuống một trang.
-Home, end: Đưa con trỏ về đầu hoặc cuối dòng
soạn thảo.
-Delete: Xoá ký tự đứng trước vị trí con trỏ
-Back Space: Xoá ký tự đứng sau vị trí con trỏ.
-Caps Lock: Bật tắt chế độ viết hoa
-Insert: Bật tắt chế độ ghi chèn.
II.SỬ DỤNG CHUỘT:
GV: Làm các thao tác với chuột để học sinh
quan sát như: Di chuyển chuột từ nơi này đến
nới khác.Nháy trái, phải chuột, nháy đúp chuột
ở các vị trí khác nhau. Kéo thả một biểu tượng
hay một thư mục nào đó.
GV hướng dẫn cáh làm
Các thao tác:
-Di chuyển chuột
-Nháy chuột
-Nháy đúp chuột
-Kéo thả chuột
III.KẾT THÚC:
-HS tắt máy tính.
-GV nhận xét về buổi thực hành
-Thu bản tường trình
HS thực hành gõ bàn phím. Cần chú ý
cách gõ các phím có hai ký tự và gõ tổ
hợp phím.
HS soạn thảo một đoạn văn bản tuỳ ý để
học cách sử dụng các phím trên bàn
phím.
Học sinh tiến hành làm
Cuối buổi thực hành HS tự tắt máy tính
theo đúng cách và Nộp bản tường trình
cho GV
4.Hoạt động củng cố:(1-3’) Làm lại các thao tác đã giới thiệu một lànn nữa. Gọi một số
HS lên làm.
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Các phím trên bàn phím, cách gõ, các thao tác với chuột
Chuẩn bị bài mới: Dữ liệu vào là gì? dữ liệu ra là gì?
Giáo Án Tin Học 10 20
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 9: BÀI TOÁN VÀ THUẬT TOÁN (TIẾT 1)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: -Biết khái niệm bài toán và thuật toán, các đặc trưng chính của thuật
toán.
-Hiểu cách biễu diễn thuật toán bằng sơ đồ khối và ngôn ngữ liệt kê.
-Hiểu một số thuật toán thông dụng.
2.Về kỹ năng:Xây dưng được thuật toán giải một số bài toán đơn giản bằng sơ đồ
khối hoặc ngôn ngữ liệt kê.
3.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học
-Biết xây dựng thuật toán tối ưu: ít tốn thời gian và bộ nhớ.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Đồ dùng dạy học: Máy tính điện tử
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh:Những khái niệm và kiến thức đã học.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Giải quyết vấn đề
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’):
1.Phân biệt nhóm phím ký tự và nhóm phím chức năng?
2. Nêu các thao tác trên chuột và cách thực hiện?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Câu hỏi: Khi giải một bài toán ta cần thực hiện
những gì ?
Câu hỏi : Như vậy để máy tính giải được 1 bài
toán thì ta phải làm gì ?
Câu hỏi: Khi giải một bài toán ta cần quan tâm
đến vấn đề gì ?
I.KHÁI NIỆM BÀI TOÁN:
-Bài toán là một việc nào đó mà ta muốn máy
tính thực hiện.
Câu hỏi: Dữ liệu vào gọi là gì ? Dữ liệu ra gọi
là gì ?
Câu hỏi: Trước khi giải bài toán này ta quan
tâm đến vấn đề gì ?
-Khi dùng máy tính giải một bài toán, ta cần
quan tâm đến hai yếu tố
+Input(Dữ liệu vào): Là những dữ liệu đã cho,
làm cơ sở cho việc giải quyết bài toán.
Trả lời: Ta phải thực hiện từng bước giải
của bài toán để lấy được kết quả mong
muốn.
Trả lời: Ta phải yêu cầu máy giải từng
bước giải (lập trình) của bài toán để cho
ra kết quả như ý.
Trả lời: Ta cần quan tâm 2 vấn đề:
+ Giả thiết của bài toán đã cho
+ Yêu cầu của bài toán
Như vậy khi yêu cầu máy tính giải
quyết 1 công việc gì đó thì ta phải đưa dữ
liệu vào (Input) để máy tính xử lý và nó
sẽ cho ra kết quả mong muốn (Output)
Trả lời:
-Dữ liệu vào : Input
-Dữ liệu ra : Output
Trả lời: Ta xem thử bài toán đã cho
những gì ? (Input ?), kết quả cuối cùng
của bài toán là gì ? (Output ?)
Giáo Án Tin Học 10 21
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
+Output(Dữ liệu ra): Là dữ liệu thu được sau
khi thuật toán dừng, thường là kết quả của bài
toán.
Câu hỏi: Xác định input và output của các bài
toán sau:
Bài 1: Tìm nghiệm của phương trình bậc nhất
ax
2
+ bx + c = 0 (a<>0)
Bài 2: Kiểm tra một số nguyên dương có phải
là số nguyên tố không?
Bài 3: Bài toán tìm ước chung lớn nhất của hai
số nguyên a và b
Trả lời:
Input: a, b, c với a<>0
Output: Tất cả các số thực x thảo mãn
phương trình trên
Trả lời:
Input: Số nguyên dương N
Output: N là số nguyên tố hoặc N không
phải là số nguyên tố.
GV nêu các bài toán, HS xác định dữ
liệu và và ra.
Trả lời:
Input: Hai số nguyên a và b
Output: UCLN của a và b
4.Hoạt động củng cố:(1-3’) Nhắc lại khái niệm bài toán và thuật toán, các cách thức
diễn tả thuật toán, đặc biệt là cách dùng sơ đồ khối.
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Khái niệm bài toán, khái niệm thuật toán, các cách thức diễn
tả thuật toán
Bài tập: Xác định dữ liệu vào và dữ liệu ra của các bài tập trong SBT
Chuẩn bị bài mới: Các tính chất của thuật toán, xem trước ví dụ 1 trong phần 3
Giáo Án Tin Học 10 22
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 10: BÀI TOÁN VÀ THUẬT TOÁN (TIẾT 2)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: -Biết khái niệm bài toán và thuật toán, các đặc trưng chính của thuật
toán.
-Hiểu cách biễu diễn thuật toán bằng sơ đồ khối và ngôn ngữ liệt kê.
-Hiểu một số thuật toán thông dụng.
2.Về kỹ năng:Xây dưng được thuật toán giải một số bài toán đơn giản bằng sơ đồ
khối hoặc ngôn ngữ liệt kê.
3.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học
-Biết xây dựng thuật toán tối ưu: ít tốn thời gian và bộ nhớ.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Đồ dùng dạy học: Máy tính điện tử
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh:Những khái niệm và kiến thức đã học.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Giải quyết vấn đề
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’):
1. Nêu khái niệm bài toán? Xác định dữ liệu vào và ra cho Bài tập 1/SBT
2. Nêu khái niệm thuật toán, các cách thức diễn tả thuật toán?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
II.KHÁI NIỆM THUẬT TOÁN:
Trong Tin học việc tìm ra Output có nghĩa là
phải hướng dẫn cho máy tính thực hiện các thao
tác (lệnh) để MT tìm ra lời giải. Ta gọi dãy thao
tác đó là thuật toán.
1.Khái niệm:
Thuật toán để giải một bài toán là một dãy hữu
hạn các thao tác được sắp xếp theo một trình tự
xác định sao cho sau khi thực hiện dãy thao tác
ấy, từ Input của bài toán, ta nhận được Output
cần tìm.
Câu hỏi: Hãy xác định dữ liệu vào và ra của
bài toán?
Ví dụ: Tìm giá trị lớn nhất của dãy số nguyên
Input: Số nguyên dương n và dãy n số từ a
1
đến
a
n
Output: Giá trị lớn nhất của dãy số đó.
Câu hỏi: Làm thế nào để tìm ra được giá trị lớn
nhất của dãy số trên?
*Thuật toán:
Bước 1: Nhập N và dãy a
1
đến a
n
Bước 2: Max = a
1
, i=2
Bước 3: Nếu i>N thì đưa giá trị Max ra màn
Trả lời:
Input:Số nguyên dương n và dãy n số
a
1
..a
n
Output: Giá trị lớn nhất Max của dãy số
đó.
Trả lời:
-Cho max= a
1
-So sánh max với các số từ a
2
đến a
n
.
Nêu Max <a
i
(i=2..n) thì đổi lại max = a
i
,
ngược lại thì so sánh tiếp cho đến khi
i=n thì dừng.
Giáo Án Tin Học 10 23
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
hình rồi kết thúc
Bước 4: Nếu a
i
> Max thì Max = a
i
Bước 5: i=i+1. quay lại bước 3
2.Các cách thức diễn tả thuật toán:
a)Liệt kê các bước
b)Dùng sơ đồ khối
Thể hiện thao tác so sánh
Thể hiện các phép tính toán
Thể hiện thao tác nhập xuất dữ liệu
Quy định trình tự thực hiện các thao
tác
Câu hỏi: Em hãy vẽ sơ đồ khối của bài toán
trên?
Câu hỏi: Em có nhận xét gì về tính dừng, tính
đúng đắn, tính xác định của thuật toán trên
3.Các tính chất của thuật toán:
a)Tính dừng: Thuật toán phải kết thúc sau một
số hữu hạn lần thực hiện các thao tác.
b)Tính xác định: Sau khi thực hiện một thao tác
thì hoặc là thuật toán kết thúc hoặc là có đúng
một thao tác để thực hiện tiếp theo
c)Tính đúng đắn: Sau khi thuật toán kết thúc, ta
phải nhận được Output cần tìm
-Kết luận về giá trị lớn nhất
Giống như ví dụ ở trên
Trả lời: Sơ đồ khối của bài toán Tìm số
lớn nhất của n số từ a
1
đến a
n
Trả lời:Với thuật toán trên ta có nhận
xét
-Tính dừng: Vì giá trị của I mỗi lần tăng
lên 1 đơn vị nên sau n lần thì i>n. Khi đó
phép toán so sánh ở bước 3 xác định việc
đưa ra giá trị Max rồi kết thúc
-Tính xác định: Các bước được thực
hiện tuần tự và sau mỗi bước xác địng
duy nhất bước tiếp theo
-Tính đúng đắn: Thuật toán so sánh max
với từng số hạng. Nếu tại một vị trí nào
đó A
i
lớn hơn Max thì hoán đổi giá trị.
Sau n-1 lần so sanh, sẽ tìm ra giá trị lớn
nhất
4.Hoạt động củng cố:(1-3’) Nhắc lại các khái niệm bài toán vè thuật toán, các cách
thức diễn tả thuật toán, các tính chất của thuật toán
5.Hướng dẫn học sinh về nhà:(2-3’)
Học các nội dung: Các tính chất của thuật toán
Bài tập: Bài tập 1,2, 3/Trang 44 SGK
Chuẩn bị bài mới: Làm thế nào để sắp xếp một dãy số theo chiều tăng hoặc
giảm dần
Giáo Án Tin Học 10 24
Nhập N và dãy a
1
đến a
n
Max = a
1
, I = 2
i>n
Đưa Max ra và
kết thúc
A
i
> max
Max = a
i
I= I+ 1
Thông báo N không là
số nguyên tố rồi kết
thúc
Lưu Phi Hoàng Năm Học 2009-2010
Ngày soạn:
TIẾT 11: BÀI TOÁN VÀ THUẬT TOÁN (TIẾT 3)
I.MỤC TIÊU: Qua bài học, học sinh cần nắm được:
1.Về kiến thức: -Biết khái niệm bài toán và thuật toán, các đặc trưng chính của thuật
toán.
-Hiểu cách biễu diễn thuật toán bằng sơ đồ khối và ngôn ngữ liệt kê.
-Hiểu một số thuật toán thông dụng.
2.Về kỹ năng:Xây dưng được thuật toán giải một số bài toán đơn giản bằng sơ đồ
khối hoặc ngôn ngữ liệt kê.
3.Về tư duy, thái độ: -Có ý thức xây dựng bài học
-Biết xây dựng thuật toán tối ưu: ít tốn thời gian và bộ nhớ.
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của giáo viên:
- Đồ dùng dạy học: Máy tính điện tử
-Giáo án, giáo án điện tử
2.Chuẩn bị của học sinh:Những khái niệm và kiến thức đã học.
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Giải quyết vấn đề
IV.TIẾN HÀNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:(2’) Vắng: Trể:
2.Kiểm tra bài củ: (3 - 6’):
1.Nêu các cách thức diễn tả thuật toán?
2. Nêu các tính chất của thuật toán?
3.Dạy bài mới:(30 - 37’)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
III.MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ THUẬT TOÁN
1.Ví dụ 1: Kiểm tra tính nguyên tố của một
số nguyên dương.
Câu hỏi: Xác định dữ liệu vào và ra của bài
toán?
a)Xác định bài toán:
Input: N là một số nguyên dương
Output: “N là số nguyên tố” hoặc “N không là
số nguyên tố”
Câu hỏi: Một số như thế nào được gọi là số
nguyên tố?
Câu hỏi: Số 1 có phải là số nguyên tố không?
Câu hỏi: Số 2 và 3 có phải là số nguyên tố
không?
Câu hỏi: Số 2 và 3 thuộc phạm vi nào?
Câu hỏi: Các số còn lại phải thoả mãn điều
kiện nào thì nó mới là một số nguyên tố?
GV: Số N chỉ có thể chia hết cho những số có
giá trị <= phần nguyên căn bậc 2 của N.
Vậy số không có ước số trong phạm vi từ 2 đến
phần nguyên căn bậc 2 cảu N thì N là số
Trả lời:
Input: N là một số nguyên dương
Output:”N là số nguyên tố” hoặc “N
không là số nguyên tố”
Trả lời:
Một số nguyên tố là một số chia hết cho
1 và chia hết cho chính nó. ngoại trừ số 1
Trả lời: số 1 không phải là số nguyên tố
Trả lời: Số 2 và 3 là số nguyên tố
Trả lời: Thuộc đoạn từ 1 4.
Trả lời: Thoả mãn điều kiện chỉ chia hết
cho 1 và chia hết cho chính nó
Giáo Án Tin Học 10 25
Thông báo N không là
số nguyên tố rồi kết
thúc