Tiết 45 Ngày soạn: Ngày dạy:
LUYỆN TẬP
ANKEN VÀ ANKAĐIEN
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:
- Củng cố về tính chất hoá học của anken và ankađien.
- HS biết cách phân biệt ankan, anken, ankađien bằng phương pháp hoá học.
2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng viết PTHH minh hoạ tính chất hoá học của anken, ankađien.
3. Thái độ, tình cảm: Rèn tính cẩn thận, thái độ làm việc nghiêm túc.
II. CHUẨN BỊ:Bảng sơ đồ chuyển hoá giữa ankan, anken và ankađien.
III. PHƯƠNG PHÁP: Trực quan, đàm thoại, phát vấn.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Khởi động
Mục tiêu:Kiểm tra sĩ số, nắm tình hình lớp.
Kiểm tra bài cũ: Thế nào là ankađien, ankađien liên hợp? Cho thí dụ.
2.Học bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY
Hoạt động 1 (7’)
I. KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG
Mục tiêu: Củng cố và khắc sâu các kiến thức cơ bản cho học sinh.
GV hướng dẫn HS kẻ bảng và điền kiến thức
cần nắm vững như sau:
Anken Ankađien
Công thức
phân tử
Đặc điểm
cấu tạo
Tính chất
hóa học
Sự chuyển
hoá giữa
ankan,
anken và
ankađien
Anken Ankađien
Công
thức
phân tử
C
n
H
2n
(n
≥
2)
C
n
H
2n-2
(n
≥
3)
Đặc
điểm cấu
tạo
- Trong
phân tử
anken có 1
liên kết đôi
C = C
- Trong phân
tử ankađien có
2 liên kết đôi
C = C
- Có đồng phân mạch C và
đồng phân vị trí liên kết đôi.
- Một số có đồng phân hình
học
Tính
chất hóa
học
- Phản ứng cộng hợp: H
2
,
HX, Br
2
(dd).
- Phản ứng trùng hợp.
Sự
chuyển
hoá giữa
ankan,
anken và
ankađien
Hoạt động 2(30’)
II. BÀI TẬP
Mục tiêu: HS áp dụng các kiến thức đã học để giải các bài tập liên quan.
GV hướng dẫn giải và HS giải các bài tập SGK:
1. Viết các PTHH minh hoạ:
a. Để tách metan từ hỗn hợp với một lượng nhỏ
etilen, người ta dẫn hỗn hợp khí đi qua dung
dịch brom dư.
b. Sục khí propilen vào dung dịch KMnO
4
, thấy
màu của dung dịch nhạt dần, có kết tủa nâu đen
xuất hiện.
2. Trình bày phương pháp hoá học nhận biết 3
bình đựng 3 khí riêng biệt là metan, etilen, và
cacbonic. Viết PTHHH minh hoạ.
3. Viết PTHH của các phản ứng thực hiện sơ đồ
chuyển hoá sau:
CH
4
→
C
2
H
2
→
C
2
H
4
→
C
2
H
6
→
C
2
H
5
Cl
4. Viết PTHH của các phản ứng điều chế các
chất sau:1,2 – đicloetan; 1,1- đicloetan từ etan
và các chất vô cơ cần thiết.
5. Cho 4,48 lít hỗn hợp khí gồm metan và etilen
đi qua dung dịch brom dư, thấy dung dịch nhạt
màu và còn1,12 lit khí thoát ra. các thể tích đo ở
điều kiện tiêu chuẩn. Thành phần phần trăm của
khí metan trong hỗn hợp là:
A. 25,00% B. 50,00%
C. 60,00% D. 37,50%
Hãy chọn đáp án đúng.
6. Viết PTHH của các phản ứng điều chế
polibut -1,3 - đien từ but -1-en.
7. Đốt cháy hoàn 5,40 g ankađien liên hợp X thu
a. CH
2
= CH
2
+ Br
2
→
CH
2
Br – CH
2
Br
b. 3CH
3
- CH
2
= CH
2
+ 2KMnO
4
+ 4H
2
O
→
3CH
3
-CH
2
OH–CH
2
OH + 2MnO
2
+
2KOH
- Dẫn lần lượt từng khí qua bình đựng
dung dịch KMnO
4
, khí nào làm mất màu
dung dịch thuốc tím là khí etilen.
3CH
2
= CH
2
+ 2KMnO
4
+ 4H
2
O
→
3CH
2
OH–CH
2
OH + 2MnO
2
+2KOH
- Hai khí còn lại dẫn lần lượt qua nước vôi
trong dư, khí nào cho kết tủa trắng là khí
CO
2
, khí còn lại là metan
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
trắng +
H
2
O.
2CH
4
→
C
0
1500
C
2
H
2
+ H
2
C
2
H
2
+ H
2
0
3
/
t
PdCOPd
→
C
2
H
4
C
2
H
4
+ H
2
→
0
,tNi
C
2
H
6
C
2
H
6
+ Cl
2
→
as
C
2
H
5
Cl + HCl
CH
3
– CH
3
→
xtC,500
0
CH
2
= CH
2
+ H
2
CH
2
= CH
2
+ Cl
2
→
CH
2
Cl – CH
2
Cl
(1,2 – đicloetan)
CH
3
– CH
3
+ Cl
2
→
as
CH
3
- CHCl
2
+
2HCl
(1,1- đicloetan)
CH
2
= CH
2
+ Br
2
→
CH
2
Br - CH
2
Br
CH
4
không tác dụng với Br
2
⇒
)(36,312,148,4);(12,1
424
lítVlítV
HCCH
=−==
%25
48,4
%100.12,1
%
42
==
HC
V
Đáp án đúng: A
CH
2
= CH – CH
2
– CH
3
→
xtt ,
0
CH
2
= CH – CH = CH
2
+ H
2
được 8,96 lít khí CO
2
( đktc0. Công thức nào
sau đây là công thức cấu tạo của x?
A. CH
2
= CH – CH = CH
2
B. CH
2
= CH – CH = CH – CH
3
C. CH
2
= C (CH
3
) – CH
2
– CH
3
D. CH
2
= C = CH – CH
3
CH
2
= CH – CH = CH
2
→
Pxtt ,,
0
(-CH
2
– CH = CH – CH
2
)
n
C
n
H
2n – 2
+
2
13 +n
O
2
→
0
t
nCO
2
+ (n -1)
H
2
O
14n -2 (g) n (mol)
5,40 (g) 0,4 (mol)
⇒
5,4n = (14n -2) . 0,4 n = 4.
CTPT của X : C
4
H
6
Vì X là ankađien liên hợp đáp án A.
V. TỔNG KẾT (5’)
GV cho bài tập củng cố yêu cầu HS về nhà làm.
1. Đốt cháy hoàn toàn khí A thu được 33 g CO
2
và 13,5 g hơi nước. Tìm CTPT, CTCT của A
biết rằng tỉ khối của A so với H
2
là 14.
2. Đốt cháy một hỗn hợp X gồm 2 hidrocacbon mạch hở thuộc cùng dãy đồng đẳng thu được
30,8 g CO
2
và 12,6 g nước. Xác định dãy đồng đẳng của 2 hidrocacbon và khối lượng của
hỗn hợp X.
HS ghi lại bài tập về nhà làm.
Chuẩn bị trước bài: “ANKIN”