Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.52 MB, 27 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
<i><b>Đà Nẵng , 2024</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">Mục lục...i
Danh mục hình ảnh...ii
Danh mục bảng biểu...iii
I. Mô tả tổng quan sản phẩm thịt heo năm 2023...1
I.1 .Tình hình chăn ni heo ở Việt Nam năm 2023 [1]...1
I.2 .Tăng trưởng đàn heo năm 2023 [2]...1
I.3 .Giá sản phẩm thịt heo năm 2023...1
I.4 . Tình hình xuất nhập khẩu heo ở Việt Nam năm 2023 [2]...2
II. Mô Tả Tổng Quan Chuỗi Cung Ứng Thịt Heo Tỉnh Quảng Nam...3
II.1 . Vẽ sơ đồ chuỗi cung ứng...3
II.2 . Đánh giá chuỗi:...8
III. Mô tả hạ nguồn chuỗi cung ứng thịt heo tỉnh Quảng Nam...12
III.1 : Phân tích đặc điểm nhu cầu của khách hàng:...12
III.2 Sơ đồ hạ nguồn của chuỗi cung ứng thịt heo (sơ đồ phân phối)...13
IV. Mô tả thiết kế mạng lưới chuỗi cung ứng thịt heo:...15
IV.1 Phân tích vị trí của một số cơ sở hạ tầng trong chuỗi...15
IV.2 Đề xuất phương án thiết kế mạng lưới trong phát triển omichannel...16
V. Đề Xuất ứng dụng công nghệ số , công nghệ 4.0 vào quản lý chuỗi cung thịt heo. 17V.1 . Công nghệ Blockchain...17
V.2 .Ứng dụng Công nghệ Blockchain Trong truy xuất nguồn gốc thịt heo...17
V.3 .Giá trị mang lại...19
Tài Liệu Tham Khảo...22
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">Hình 6. Sơ đồ hạ nguồn của chuỗi cung ứng thịt heo tỉnh Quảng Nam...13
Hình 7.Sơ đồ chuỗi cung ứng thịt heo khi phát triển Ominchanel...14
Hình 8. Đề xuất công nghệ lên chuỗi cung ứng thịt heo tỉnh Quảng Nam...19
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">Bảng 1. Đề xuất phương án thiết kế mạng lưới trong phát triển omichanel...17
<b>I. </b>
Theo Cục Chăn nuôi , năm 2023 chăn nuôi heo là lĩnh vực vẫn đóng vai trịchủ lực chiếm trên 62% tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng của các loại vật nuôi .Chăn nuôi heo phát triển ổn định trong bối cảnh chăn nuôi nông hộ chuyển mạnh sangbán công nghiệp , liên kết với doanh nghiệp , chăn ni trang trại theo chuỗi an tồnsinh học , an tồn dịch bệnh và ứng dụng cơng nghệ tiên tiến vào chăn nuôi ( IoT , AI ).
<b>I.1 .Tình hình chăn ni heo ở Việt Nam năm 2023 [1]</b>
Năm 2023 , mặc dù gặp khó khăn về giá ( giá thịt heo giảm ), chi phí phịngdịch tăng cao , chăn ni heo vẫn đạt kết quả tích cực . Ước tính tổng đàn lợn của cảnước tính đến thời điểm cuối tháng 10 năm 2023 tăng 3,4 % và sản lượng thịt heo hơixuất chuồng 9 tháng đầu năm ước tính khoảng 3632,9 nghìn tấn , tăng 6,8 % so vớicùng kỳ năm trước .
<b>I.2 .Tăng trưởng đàn heo năm 2023 [2]</b>
Cuối năm 2023 , tổng số heo ước tính đạt 26,342 triệu con ( chưa tính hơn 4triệu heo con theo mẹ ) , tăng 4,2 % so với cùng kỳ năm 2022. Năm 2023 có số đầuheo cao nhất trong 5 năm trở lại đây .
<b>I.3 .Giá sản phẩm thịt heo năm 2023 </b>
Xét đến thời điểm tháng 9/2023, giá thịt heo tại Việt Nam dao động trọngkhoảng 56-58 nghìn đồng/kg. Giá heo tại cuối quý III giảm ~6% so với cuối quý II
Nguyên nhân là do:
(1) Tồn kho heo biểu to của các công ty tăng;
(2) Diễn biến dịch bệnh phức tạp khiến lượng heo chạy dịch ra thị trường tăng;(3) Nguồn heo nhập lậu từ Campuchia và Thái Lan với giá rẻ hơn vẫn tràn vào ViệtNam.
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">Hình 1. Biểu đồ so sánh giá thịt heo hơi xuất chuồng theo tháng giữa năm 2022và năm 2023
<b>I.4 . Tình hình xuất nhập khẩu heo ở Việt Nam năm 2023 [2] </b>
Tình hình xuất khẩu : Năm 2023 , giá trị xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi đạt515 triệu USD . Trong đó , tổng khối lượng heo xuất khẩu năm 2023 đạt 12.276 tấn( tăng nhẹ so với năm 2022 là 11.518 tấn ) . Tổng kim ngạch xuất khẩu thịt heo củaViệt Nam ước tính đạt gần 63,3 triệu USD , tăng 28% so với cùng kỳ năm 2022 ( tăng49,314 triệu USD ).
Tình hình nhập khẩu : Năm 2023 , Việt Nam ước tính nhập khoảng 114 ngìntấn thịt heo ( chiếm gần 3% tổng tiêu thụ thịt heo trong cả nước ), lượng nhập khẩu thịtheo tương đương 2022 nhưng nhập khẩu phụ phẩm ăn được từ heo năm 2023 tăng 77% . ( Hiện nay , Hồng Kông đang là thị trường nhập khẩu thịt heo lớn nhất của ViệtNam khi chiếm 87,43% về lượng và chiếm 93,8% về giá trị trong tổng xuất khẩu thịtheo tươi , ướp lạnh hoặc đông lạnh ).
Đối với nhập khẩu con giống : ( lượng heo giống nhập vào Việt Nam năm 2022là 6.527 con heo giống cái và 1.375 con heo đực giống .
Đối với thức ăn chăn ni : ( ước tính cả năm 2023 , nước ta nhập khẩu 16,8triệu tấn nguyên liệu TACN ( 6,8 tỷ USD ) , chưa bao gồm nguyên liệu nguồn gốc từđộng vật .
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7"><b>II.1 . Vẽ sơ đồ chuỗi cung ứng</b>
Sơ đồ chuỗi cung ứng :
Hình 2. Sơ đồ chuỗi cung ứng thịt heo Tỉnh Quảng Nam
<b>Các chủ thể trên chuỗi:</b>
Nhà cung cấp:
Nhà cung cấp thức ăn chăn nuôi : Tại Quảng Nam có rất nhiều các nhà cungcấp thức ăn mà người dân có thể lựa chọn, thậm chí thức ăn chăn nuôi được phân phốiđến các cửa hàng tạp hóa, người dân có thể dễ dàng lựa chọn.Một trong số đó có thể kểđến như đại lý Nga Châu , Minh Sơn ,Trần Thu Trang ,....
Nhà cung cấp thuốc thú y : Cơ sở thú y địa phương sẽ đến kiểm tra định kỳ 3tháng/ lần. Nếu heo xuất hiện một số triệu chứng thì sẽ đề xuất đến cơ sở thú y tậptrung và chữa trị .Tại Quảng Nam , một số cơ sở thuốc thú y nổi bật như Đại lý thuốcthú y Minh Sơn , Ba Tín , Tấn Năm , …
Thức ăn tự nhiên : Có hai hình thức ni heo, một là heo được thả ra môitrường tự nhiên và tự kiếm ăn với những nơi chăn ni có diện tích vườn lớn .Cịn vớini heo trong chuồng, đối với hình thức này thì người ni thường cho heo ăn khoaimì, bắp, chuối, hoặc lấy thức ăn thừa nấu thành cám cho heo ăn.
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">Nhà sản xuất :
Trang trại nuôi heo : Là nhà cung cấp đa dạng loại heo giống cho thương lái vớinổi bật 3 loại heo giống chính là heo nái , heo đen bản địa , heo lai rừng . Trang trại sẽkhông bán hết mà thực hiện tái đàn để duy trì cho những đợt bán tiếp theo.
Hộ chăn nuôi nhỏ lẻ : Các gia đình ni heo với số lượng nhỏ, khoảng 10 conđổ lại. Chuồng nuôi heo được xây dựng với mật độ trung bình diện tích 0,7m2/ conđược vệ sinh sạch sẽ, thống mát. Hộ chăn ni gia đình cũng là đơn vị nuôi heochiếm tỷ trọng lớn nhất. Hiện nay các huyện Nam Giang , Bắc Trà My , Phước Sơn làba địa phương thả nuôi nhiều heo nhất địa điểm nuôi heo sẽ được bao bọc bằng cáchàng rào sắt hoặc hàng rào tre để tránh heo xổng chạy đi mất.
Cơ sở giết mổ : Cơ sở giết mổ tập trung được chính quyền xây dựng hoặc cácđơn vị được cấp phép từ chính quyền khi đạt đầy đủ các điều kiện yêu cầu xây dựng.heo muốn làm thịt phải đem tới mổ tại lò mổ để đảm bảo các yếu tố an tồn thựcphẩm. Tại lị mổ, sẽ có quản lý kiểm dịch sẽ kiểm tra heo trước khi heo được đưa vàolò mổ.
Nhà phân phối :
Thương lái :Tại khu vực Quảng Nam, số lượng thương lái là rất lớn, hoạt độngrộng khắp trên địa bàn. Ví dụ như tại Huyện Quế Sơn thương lái lớn nhất tại huyện làbà Nguyễn Thị Hạnh.Hay ở huyện Duy Xuyên có bà Hồng , bà Thảo là hai thương láilớn .Đơn vị thường lái thu mua heo đa số từ các hộ chăn nuôi, thỉnh thoảng là cáctrang trại.
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">Từ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, trang trại heo đến thương lái : Thương lái sẽ đikhảo sát và dựa trên nhu cầu để xác định số lượng heo cần thu mua trong ngày. Tìmhiểu mức giá thị trường và sau đó tìm đến các hộ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, trang trại heo đểthu mua heo thương lái sẽ tự thực hiện quá trình vận chuyển heo.
Từ thương lái đến cơ sở giết mổ: Heo sẽ khơng được mổ tại nhà hay lị mổcủa thương lái mà tất cả heo cần mổ đều phải đem tới cơ sở giết mổ tập trung do chínhquyền cấp phép xây dựng mổ để đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm.
Từ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đến cơ sở giết mổ: Đối với một số hộ chăn nuôi nhỏlẻ, họ sẽ tự vận chuyển heo đến cơ sở giết mổ để phục vụ cho số lượng bán mà họ cần
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">trong ngày (Thường thì 1 con/ngày). Lúc này hộ chăn ni có thể được coi là một tiểuthương ở chợ.
Từ cơ sở giết mổ đến thương lái heo, hộ chăn nuôi: Heo sau khi được mổxong sẽ được phân chia nhiều loại thành phẩm khác nhau như thịt đùi, ba rọi, nộitạng,... (Mỗi loại có giá khác nhau) sau đó được cơ sở mổ bàn giao lại cho khách hàngcủa mình là thương lái và hộ chăn ni.
Từ thương lái đến tiểu thương và khách hàng tổ chức: Sau khi được cơ sởgiết mổ bàn giao thịt heo, thương lái sẽ tự vận chuyển thịt heo đến các đơn vị màthương lái Liên kết là tiểu thương và khách hàng tổ chức (Thường là quán ăn, nhàhàng).
Từ tiểu thương đến khách hàng tổ chức và khách hàng cá nhân: kháchhàng
tổ chức và khách hàng cá nhân sẽ trực tiếp đến các địa điểm chợ trên địa bàn để muasố lượng thịt heo mà họ cần sử dụng. Khách hàng tổ chức và khách hàng cá nhân sẽ tựthực hiện quá trình vận chuyển heo về nhà. Một số trường hợp do quen biết, kháchhàng tổ chức và khách hàng cá nhân có thể gọi điện cho tiểu thương để vận chuyểnheo đến khách hàng.
Từ hộ chăn ni đến khách hàng cá nhân: Ngồi việc hộ chăn ni có thểđược coi là một tiểu thương ở chợ khi được bàn giao thịt từ cơ sở giết mổ. Thì cịn cótrường hợp tại các vùng nơng thơn có trường hợp khách hàng cá nhân trực tiếp có thểđến các hộ chăn ni để thực hiện việc mua nguyên con, họ tự đem heo tới cơ sở giếtmổ .
<i><b>Dịng Thơng Tin </b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">Hình 4.Sơ đồ dịng thơng tin
Từ nguồn thức ăn tự nhiên, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi đến trangtrại heo,hộ chăn nuôi và ngược lại: Đối với thức ăn tự nhiên, thông tin sẽ đượctrang trại heo và hộ chăn nuôi lấy từ những vùng xung quanh gần khu chăn nuôi (Mộtsố trường hợp ở vùng cao, heo sẽ được thả rông cho ăn tự nhiên). Trang trại heo và hộchăn nuôi phải thường xuyên làm việc trực tiếp với các cơ sở thú y, thường thì các cơsở thú y sẽ trực tiếp đến kiểm tra về tình hình sức khỏe heo, dịch bệnh,... . Đối vớithức ăn chăn ni thì các hộ chăn ni và trang trại sẽ được bác sĩ thú y tư vấn để muathực phẩm thích hợp cho heo.
Từ hộ chăn ni nhỏ lẻ, trang trại heo đến thương lái và ngược lại: Sốlượng heo mua và bán, mức giá thị trường, mức giá bán, đánh giá chất lượng. Hìnhthức thơng qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp.
Từ thương lái đến cơ sở giết mổ và ngược lại: Số lượng heo , mức giá mổ,phân chia thành phẩm. Hình thức thông qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp.
Từ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đến cơ sở giết mổ và ngược lại: Mức giá mổ, phânchia thành phẩm. Hình thức thơng qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp.
Từ thương lái đến tiểu thương và khách hàng tổ chức và ngược lại: Traođổi
thông tin khối lượng thịt, mua bao nhiêu, bán bao nhiêu, loại thịt mua, loại thịt bán
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">(thịt đùi, thịt ba rọi,...), mức giá. Hình thức thơng qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp.
Từ tiểu thương đến khách hàng tổ chức và khách hàng cá nhân và ngượclại: Trao đổi thông tin khối lượng thịt, mua bao nhiêu, bán bao nhiêu, loại thịtmua,loại thịt bán (thịt đùi, thịt ba rọi,...), mức giá . Hình thức thơng qua điện thoạihoặc gặp trực tiếp.
Từ hộ chăn nuôi đến khách hàng cá nhân: Số lượng heo mua và bán, mứcgiá thị trường, mức giá bán. Hình thức thơng qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp.
<b>II.2 . Đánh giá chuỗi:</b>
1. Phân tích vai trị của hộ chăn ni nhỏ lẻ:Vai trị:
Hộ chăn ni nhỏ lẻ đóng một vai trị vơ cùng quan trọng trong việc cung cấpnguồn thịt heo trên thị trường, được nuôi nhiều ở vùng nông thôn đặc biệt là các hộ giađình ở các khu vực Núi Thành -tỉnh Quảng Nam.
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">Nuôi và chăm sóc heo: Người nơng dân chăm sóc heo từ lúc còn nhỏ đến lúcheo lớn để xuất chuồng. Bên cạnh đó, người nơng dân phải có hiểu biết về nguồn thứcăn dinh dưỡng cho sức khỏe và điều kiện môi trường sống tốt để đảm bảo cho heođược phát triển một cách khỏe mạnh và đáp ứng được tiêu chuẩn xuất chuồng.
Cung cấp thịt heo: Bán heo cho thương lái, nhà máy giết mổ, hoặc trực tiếp chongười tiêu dùng. Cung cấp nhiều loại thịt heo khác nhau phục vụ cho nhu cầu của thịtrường, đảm bảo mức cung thịt cho thị trường.
Người nơng dân đóng vai trị quan trọng trong việc quản lí chất lượng sản phẩmcủa thịt heo, chịu trách nhiệm đảm bảo về chất lượng, kiểm tra tình trạng sức khỏeđảm bảo heo được chăn ni đúng cách để chất lượng thịt đạt tiêu chuẩn đồng thờikiểm sốt được cân nặng của heo.
Việc chăn ni heo này đã tạo ra việc làm cho người dân địa phương, cải thiệnchất lượng cuộc sống của người dân nơi đó, thúc đẩy sự phát triển kinh tế khu vực củađịa phương, đặc biệt là nơng thơn.
Nơng dân đóng vai trị quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ giữa cácchủ thể trên chuỗi cung ứng thịt heo. Họ hợp tác chặt chẽ và cầu nối nguồn cung đểđảm bảo an tồn sản phẩm. Ngồi ra, nơng dân cũng thúc đẩy sự hợp tác và chia sẻthông tin với các đối tác trong chuỗi cung ứng, đóng góp vào sự bền vững và tuân thủquy định của ngành công nghiệp.
Quyền lực:
Hộ chăn nuôi nhỏ lẻ là những hộ chăn ni rời rạc nhau, có quy nhỏ. Do đó màcó quyền lực thương lượng thấp trong chuỗi cung ứng. Họ thường bán heo cho cácthương lái với giá thấp hơn so với thị trường.
Có quyền lựa chọn giống heo, thức ăn, kỹ thuật chăn nuôi và phương thức bánheo.
Lợi thế:
Họ có thể linh hoạt trong việc điều chỉnh quy mơ sản xuất nhanh chóng hơn đểcó thể đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Họ có thể sử dụng chuồng trại tạm thời đểcó thể tăng số lượng heo ni khi mà nhu cầu thị trường cao, họ có thể bán heo con khinhu cầu về thịt heo giảm.
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">Hộ chăn ni tốn chi phí sản xuất thấp hơn so với trang trại nuôi heo lớn vì họsử dụng là lao động gia đình và tận dụng được thức ăn thừa nên giúp giảm được chiphí về thức ăn.
Họ thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận thị trường , bởi thiếu thông tin vàmạng lưới phân phối.
2. Kết luận về chuỗi cung ứng:
<i><b>Ưu điểm:</b></i>
Đa số heo được giết mổ tại các lò mổ tập trung, Khâu quản lý thịt chặt chẽ vớimạng lưới thú y được tổ chức rộng khắp toàn bộ thịt di chuyển trên đường đều đượcniêm phong và có giấy thú y kèm theo.
Chuỗi cung ứng trên có khả năng cung cấp nguồn thịt heo dồi dào trên thịtrường đồng thời đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng ở các khu vực. Thơng qua việc cungcấp, giúp tối đa hóa được lợi nhuận các chủ thể.
Tận dụng được nguồn lực lao động giai đình, đất đai, thức ăn,... như sử dụngphụ phẩm nông nghiệp: thân cây bắp, bã đậu nành,... làm thức ăn cho heo. Bên cạnhđó khơng cần nhiều vốn và kỹ thuật cao, dễ dàng trong việc vận hành và chăn ni.
<i><b>Nhược điểm:</b></i>
Mặc dù khâu kiểm sốt thú y chặt chẽ tuy nhiên chỉ mới dừng lại ở cơng tácquản lý dịch bệnh và đóng dấu thú y để phân biệt giữa động vật đã và chưa qua kiểmduyệt chưa thể phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc, chưa thể chắc chắn đi sâuvào kiểm tra an tồn thực phẩm của thịt heo do đó có thể gây ra các tình trạng khơngđảm bảo tiêu chuẩn an tồn thực phẩm được quy định khi có kiểm duyệt thực phẩm.
+ Nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ là hộ chăn ni tự phát vì thế họ cịn thiếu nhiềukiến thức như kỹ thuật chăn nuôi ý thức kém trong việc tuân thủ bảo vệ môi trường,
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">nhiều hộ chăn nuôi gần với khu vực nhà dân ở nhưng họ cịn chưa có cách xử lý nướcthải ra ngồi hợp lý dẫn đến tình trạng gây ra ô nhiễm môi trường, không đảm bảođược luật bảo vệ môi trường khi tham gia chăn nuôi.
+ Các chủ thể trên chuỗi trao đổi thơng tin cịn khá khó khăn, thiếu sự liên kếtvề mặt thông tin giữa các chủ thể trong chuỗi , ví dụ đối với thương lái thì việc trao đổithơng tin cịn nhiều khó khăn vì họ chỉ liên lạc qua điện thoại hay gặp trực tiếp để traođổi và giao dịch với các hộ nông dân nên, không thể biết được thời gian bao lâu sẽ táiđàn mới mà chủ yếu phải đợi hộ nông dân liên hệ hay được giới thiệu từ người quen
+ Một số doanh nghiệp lớn có quyền chi phối thị trường làm ảnh hưởng đến lợiích của các hộ chăn ni nhỏ lẻ như là nhà cung cấp thức ăn chăn ni có quyền lựcchi phối giá thức ăn chăn ni làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của các hộ chăn ni nhỏlẻ, vì họ phải mua thức ăn với mức giá cao.
⇒⇒
<i><b> Kết luận: Đưa ra các giải pháp :</b></i>
+ Tăng cường sử dụng các ứng dụng công nghệ thơng tin trong quản lý an tồnthực phẩm.
+ Vì ở Quảng Nam , người dân chủ yếu là chăn nuôi hộ gia đình ở nơng thơnnên ít tiếp cận với cơng nghệ, nên cần phải có tích cực tun truyền và đưa ra cácchính sách khuyến khích người dân ứng dụng công nghệ vào truy xuất nguồn gốc.
+ Cần Tăng cường cơng tác quản lí nhà nước trong quản lý chuỗi cung ứng thịtheo để đảm bảo an toàn thực phẩm.
+ Cần có sự chung tay phối giữa các hộ chăn ni, chính quyền địa phương, cơquan chức năng để quản lý, xử lý chặt chẽ nước thải ra ngoài để tránh tình trạng gây r nhiễm mơi trường.
+ Tăng cường hợp tác, trao đổi thông tin trên chuỗi giữa các chủ thể với nhau:Chuỗi cung ứng thực phẩm vốn chứa đựng sự tham gia của nhiều bên liên quan vàđược quản lý liên Ngành bởi ngành Nông nghiệp, Cơng Thương và Y tế. Vì vậy, đểtránh chồng chéo, gia tăng hiệu quả của công tác quản lý , xây dựng cơ chế chia sẻthông tin hữu hiệu giữa các cơ quan quản lý.
</div>