www.toyenvietnam.com Trang 1
Nghề nuôi chim Yến tại TP.HCM
Thực trạng & Triển vọng
Chim Yến (Yến hàng) là loài chim có thể dùng để đấu tranh sinh học với
nhiều loại côn trùng có hại cho sức khỏe con người, cây trồng và gia súc. Việc
phát triển ngành công nghiệp nuôi chim yến là rất có lợi cho môi trường. Sản
phẩm Yến Sào (Tổ Yến) là vị thuốc cổ truyền có nhiều giá trị, chữa được nhiều
bệnh và được chế biến thành rất nhiều món ăn bổ dưỡng trên thị trường; nuôi
Yến là ngành công nghiệp siêu lợi nhuận mang lại hàng triệu USD cho nhiều
nước trong khu vực Đông Nam Á.
Nước ta là nước có khí hậu thuận lợi và rất thích hợp cho việc phát triển
nuôi chim Yến và hiện nay cũng có nhiều mô hình nuôi chim Yến thành công ở
nhiều tỉnh thành: Khánh hòa, Bình định, Phú Yến, TP.HCM, Tiền Giang, Bạc
Liêu… Tuy nhiên, ngành nuôi chim Yến còn mang tính chất nhỏ lẻ và khác xa
với các nước trong khu vực. Nhưng có một điều không thể phủ nhận được giá trị
kinh tế mà ngành này mang lại là rất cao, giúp nhiều nông dân làm giàu và đổi
đời ngay trên mảnh đất của mình.
I>Thực trạng & triển vọng nghề nuôi chim yến tại TP.HCM
TP.HCM là một trong những địa bàn lớn có chim Yến sinh sống tập trung.
Hiện nay, rải khắp các quận huyện đều có những mô hình nhà nuôi chim Yến,
nhất là các quận ở ngoại thành như: Q.Bình Thạnh, Q.Gò Vấp, Q.12, Q.Thủ Đức,
Q.9, Huyện Bình Chánh, Huyện Hóc Môn, Huyện Cần Giờ… Và đặc biệt thời
gian gần đây số lượng nhà nuôi chim yến ở TP.HCM tăng lên một cách “đột
biến”. Riêng huyện Cần Giờ hiện nay phong trào nuôi chim Yến phát triển rất
mạnh và đang đứng đầu trong toàn thành phố cả về quy mô và sản lượng.
Trong khi nhiều người lùng mua đất nền ở Huyện Cần Giờ để đầu tư nuôi
chim Yến thì tại nội đô Sài Gòn cũng có nhiều hộ gia đình đầu tư kinh doanh mô
www.toyenvietnam.com Trang 2
hình này. Họ cải tạo lại nhà đang ở, kho, xưởng hoặc xây nhà mới với phần trên
thiết kế nuôi chim Yến và phần dưới để ở. Hiện giá thu gom tổ yến trên thị
trường 1.500-2.000 USD/ 1kg. Chính vì món lợi không nhỏ này mà đã không ít
người đổ sô làm nhà nuôi Yến với hy vọng “kiếm được lộc trời”.
Một số ngôi nhà nuôi chim yến ở Huyện Cần Giờ
Mô hình nhà ở nuôi chim yến ở Q.12
www.toyenvietnam.com Trang 3
Mô hình nuôi Yến ở Q.Bình Thạnh Mô hình nuôi Yến cải tạo từ nhà kho
Nhà nuôi yến đường D2 Bình Thạnh
Hình ảnh chim yên vô nhà làm tổ
Trước sự hăng hái tự phát của nhiều người, những chuyên gia nuôi Yến trong
thành phố đã cảnh báo: “Không phải ngôi nhà gọi Yến nào cũng thành công. Và tiền
đầu tư cho một ngôi nhà yến từ một tỷ tới vài tỷ đồng. Nếu Yến không vào ở thì
không ít người cũng lâm vào tình trạng “ngồi trên đống lửa” và thậm chí còn lâm vào
tình trạng nợ nần.
Tỷ lệ nuôi Yến trong nhà thành công của các nước trong khu vực:
Philipines : 85%
www.toyenvietnam.com Trang 4
Indonesia: 60%
Mã Lai: 60%
Thái Lan: 70
Việt Nam: chưa thống kê chính xác
Yếu tố đầu tiên cần xét khi quyết định xây dựng trại Yến trong nhà là phải quan
sát dân số Yến trong khu vực, kỹ thuật dẫn dụ, kỹ thuật thu hoạch và phương
pháp bảo quản.
Ngành nuôi Yến trong Thành phố phát triển “đột biến” trong thời gian gần đây, đã
kéo theo nhiều khu đất ven đô tăng giá lên gấp nhiều lần. Bên cạnh đó là các dịch vụ
cung ứng vốn, các công ty tư vấn và cung cấp các thiết bị nuôi Yến cũng tranh thủ
vào cuộc nhằm thu lợi.
Một số công ty nuôi Yến Sào đã chủ động trong việc tạo nguồn Yến giống
Hiện nay nuôi yến trong nhà tại TP.HCM chủ yếu vẫn là phương pháp gọi
yến thiên nhiên vào nhà. Biện pháp để nhân giống đàn Yến bằng việc cho ấp
trứng nở con vẫn chưa thực sự hiệu quả.
Thiết bị theo dõi Yến vào làm tổ
Vì vậy yếu tố kỹ thuật là rất quan trọng trong việc dẫn dụ Yến vào để làm tổ
trong nhà tại TP.HCM.
Gió
- Nhiệt độ trong nhà yến : 28 30
o
C
Cách nhiệt
www.toyenvietnam.com Trang 5
Phun sương
- Ẩm độ: 80 90
Dụng cụ chứa nước
Cách đặt những chậu nước trong nhà Yến để tăng độ ẩm
- Ánh sáng 0,02 0,2 Lux
- Loa gọi: ở ngoài lớn trong nhỏ (công suất và âm lượng)
Sáng 5h30 8h, trưa13h 15h, chiều 16h 19h, ban đêm 20h 5h
sáng
- Mùi: Phân chim Yến, trứng lộn, khóm (dứa), hóa chất.
- Kèo: Bằng gỗ thông được xử lý mùi.
- Cửa chim vào: Hướng Đông - Đông Nam tốt nhất, tránh hướng Tây.
Cửa một mô hình nhà Yến được thiết kế theo hường Đông và Đông Nam
- Hạn chế vào nhà Yến (kiểm tra lúc chim ra ngoài 8h 16h).
- Kiểm tra và tiêu diệt kẻ thù của chim như: chuột, mèo, ong vò vẽ, dơi, gián,
nhện, chim cú mèo, diều hâu, kiến, mối.
- Từ 6 đến 12 tháng đầu nên hạn chế thu hoạch. Thường thì nhà Yến có từ 50-
200 tổ người ta mới bắt đầu thu hoạch.
www.toyenvietnam.com Trang 6
Để bảo đảm đàn chim Yến phát triển nhanh và mang lại hiệu quả cao thì
bản thân người đầu tư phải vận dụng kinh nghiệm của các nước trong khu vực và
các doanh nghiệp đã nuôi thành công ở trong nước. Phải đảm bảo các điều kiện
sinh học, hóa học, khí hậu, vật lý với các trang thiết bị điều khiển tự động bảo
đảm tối ưu cho chim Yến đến và làm tổ. Thu hoạch tổ yến hợp lý và giải quyết
kịp thời các vấn đề dịch hại. Các nhà khoa học cần nghiên cứu chuyên sâu về quy
trình công nghiệp sản xuất nhộng của các loại ruồi dấm để làm thức ăn cho chim
và trồng một số loài thực vật có mùi thu hút côn trùng, để hổ trợ thức ăn cho
chim Yến. Và cần nghiên cứu sâu hơn về quy mô quần thể chim yến cần thích
ứng cho từng khu vực. Lãnh đạo TP.HCM cần quy hoạch chính sách khuyến
khích phát triển nuôi chim yến tại TP.HCM bởi ngành công nghiệp nuôi chim
Yến vừa có nguồn lợi kinh tế cao vừa khống chế các bệnh dịch gây hại cho mùa
màng vừa tạo sinh động cho Thành Phố khi đàn chim yến bay lượn trên bầu trời,
một hình ảnh thân thiện và ấm áp.
Kỹ sư-Nghệ nhân
Trần Thuận