thực vật : Lục lạp
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (161.94 KB, 10 trang )
Lục lạp
Ở thực vật bậc thấp, lạp lục thường có hình dạng rất
đa dạng: hình bản (ở tảo
lục đơn bào - Chlamydomonas), hình dạng dải xoắn
(tảo xoắn- Spirogyra), hình sao
(tảo sao- Zygnema) hình mạng lưới (tảo không đốt -
Vaucheria)... các dạng lục lạp
đó gọi là các thể màu; trên những thể màu đó có
những hạch tạo bột là nơi tích luỹ
tinh bột.
Ở thực vật bậc cao, lạp lục thường có dạng hình cầu,
trông nghiêng thường có
dạng hình bầu dục hoặc hình thấu kính.
Kích thước trung bình của hạt lạp lục ở thực vật bậc
cao là 4 - 10m và trong
mỗi tế bào có khoảng vài trăm hạt lạp lục. Nhờ có
kính hiển vi điện tử người ta đã
quan sát được cấu tạo phức tạp của hạt lạp lục: bên
ngoài lạp lục được bao bằng
một lớp màng kép gồm 2 lớp màng mỏng, bên trong
là chất đệm gồm những tấm
mỏng xếp song song và những hạt nhỏ, dẹp (kích
thước 0,3 - 1,7m), xếp chồng lên
nhau thành từng cọc, còn những tấm mỏng nằm ở
giữa liên kết chúng lại với nhau.
Các tấm mỏng và các hạt nhỏ nằm chung trong một
khối chất cơ bản bằng
lipoprotein.
+ Thành phần hoá học của lục lạp
Protein: 35-55%; lipid: 20 - 30%; chất diệp lục: 9%;
carotinoid: 4-5%; axit
nucleic :2 - 4%; số lượng glucid thì không cố định,
ngoài ra lục lạp còn có 1 ít chất
khoáng (theo N.X. Kixeleva). Chất diệp lục ở trong
cây thường có các loại: a, b, c, d, e.
Ở thực vật bậc cao thường xuyên có 2 loại diệp lục a
và b:
Diệp lục a: C55H72O5 N4 Mg (thường có màu lam)
Diệp lục b: C55H70O6 N4 Mg (thường có màu vàng
lục)
Tỷ lệ giữa diệp lục a: diệp lục b = 3: 1
+ Chức năng sinh lý của lạp lục
Hình 1.2. Thể màu ở tảo
A. Tảo sao (Zygnema sp.); B. Tảo sinh đốt
(Oedogonium sp.); C.Tảo xoắn (Spirogyra sp.);
D. Dranarpandia sp.
Hình 1.3. Sơ đồ cấu tạo
của lạp lục
1.Chất nền; 2. Hạt; 3. Phiến.
12
Lạp lục có ý nghĩa rất lớn trong đời sống của cây, đó
là trung tâm của quá
trình quang hợp. Nhờ có diệp lục mà năng lượng của
ánh sáng mặt trời được sử
dụng để phân giải nước, khử CO2 thành các hợp chất
gluxit theo phương trình tổng
quát sau:
H2 O + CO2 C6H12O6 + O2
Những sản phẩm đầu tiên của quá trình quang hợp
(đường, tinh bột) được
chứa trong cơ chất của lục lạp rồi sau đó chuyển đến
tế bào để cây xanh hoạt động.
Nhóm sắc tố carotinoid trong lá cây thường bị màu
của diệp lục át đi, cho nên
thường chỉ thấy lá cây có màu lục, nhưng đến khi lá
cây già, hàm lượng diệp lục
của lá cây bị giảm đi thì những sắc tố này mới được
thể hiện rõ, làm cho lá cây có
màu vàng, đỏ....
b. Lạp màu (Chromoplast)
Lạp màu là loại lạp thể có các màu sắc như vàng,
cam, đỏ... do có chứa các sắc
tố thuộc nhóm carotinoid... Nhờ có lạp màu mà cánh
hoa, một số lá, vỏ qủa, vỏ hạt
và một số củ... có màu sắc.
Trong lạp màu không có chứa diệp lục, mà có các
chất màu như xanthophin
(C40H56O2) thường có màu vàng; carotin
(C40H56): màu da cam, lycopin (C40H56) có
màu đỏ... những chất này quyết định màu sắc của lá,
hoa, quả, hạt...
Trong một số cơ quan dinh dưỡng (rễ, thân, lá) cũng
có các loại lạp màu
