Tài nguyên

RÁC HỮU CƠ
LÚA “RÁC”, RAU “RÁC” VÀ CÂU CHUYỆN
KHỞI NGHIỆP TỪ THÔN, ẤP, BẢN…


Hồng Sơn Cơng
Giám đốc KIKU BARA CENTER
P. V i ệ n t r ư ở n g V i ệ n k h o a h ọ c p h á t
triển tài năng Việt Nam
U V B a n c h ấ p h à n h AV R
G i ả i t h ư ở n g M e n t o r o f Ye a r 2 0 2 1
(Hội đồng khởi nghiệp quốc gia)


CÂU CHUYỆN “ĐỔI RÁC LẤY RAU”
Phạm Hùng Cường – Tỉnh đoàn Quảng Ngãi


PHẠM
CƯỜNG

HÙNG

Tỉnh đoàn Quảng Ngãi
Chung kết cuộc thi Sáng tạo khởi nghiệp
thanh niên nơng thơn năm 2021

Tác giả chương trình “Đổi rác lấy rau” – Khởi
nghiệp thanh niên TW Đoàn.

Chị
NGUYỄN THỊ HỢP
Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh

Phụ nữ tiêu biểu phong trào bảo vệ mơi
trường tỉnh Bắc Ninh

Mơ hình trồng Lúa từ rác hữu cơ tại Công
Cối, Đại Xuân, Quế Võ, Bắc Ninh



RÁC HỮU CƠ TRỞ THÀNH PHÂN
BĨN
NHƯ
THẾ
NÀO?
Góc nhìn cơng nghệ xanh


RÁC HỮU CƠ TRỞ THÀNH PHÂN BĨN…

Rác hữu cơ có nguồn gốc từ các

01
02
03


chất hữu cơ đến từ thực vật,
động vật, nấm… chứa nhiều chất
dinh dưỡng
Rác hữu cơ được thải ra với
lượng rất lớn nhưng đang bị coi là
vấn nạn thay vì tài nguyên

07
08

Rác hữu cơ được các vi sinh
vật và nấm men phân giải
thành các chất dinh dưỡng dễ

09

hấp thụ với cây trồng

04

Các vi sinh vật có lợi sẽ giúp
rác phân hủy nhanh và khơng có
mùi hơi thối

10

Việc sản xuất các chế phẩm
sinh học để xử lý rác hữu cơ
rất dễ dàng và rẻ tiền

Rác hữu cơ kết hợp với đất và
vi sinh có lợi sẽ trở thành đất
sinh học nhiều dinh dưỡng để
trồng cây
Thủy phân rác hữu cơ với vi
sinh vật có lợi sẽ tạo ra nguồn
phân bón qua lá hiệu quả đối với
mọi cây trồng
Hồn tồn có thể sử dụng rác
hữu cơ thay thế cho các sản
phẩm phân bón hóa học


THU GOM RÁC HỮU CƠ TỪ ĐÂU?
Để có nguồn dồi dào và chi phí thấp


CÁC NGUỒN RÁC HỮU CƠ TIỀM NĂNG

01
02
03
04

Bếp ăn gia đình trong các cộng
đồng dân cư… có thể thu gom kết
hợp với túi giấy sinh học.

07


Các nhà hàng, quán ăn được hỗ
trợ xử lý ô nhiễm sẽ tạo ra nguồn rác
hữu cơ lớn và đều đặn

08

Các bếp ăn tập thể là nơi có
nguồn rác hữu cơ chất lượng cao,
số lượng lớn khi thu gom thường

09

xuyên
Các chợ đầu mối, chợ dân
sinh, chợ thủy sản … là nơi có
nguồn rác lớn nhưng cần thu
gom xử lý tại nguồn

10

Các nhà máy, xưởng chế biến
thực phẩm, dược liệu có lượng
rác hữu cơ lớn và dễ ô nhiễm
Bãi rác hỗn hợp có thể tách
rác hữu cơ với phương pháp vi
sinh để trồng cây sinh khối
Các hoạt động cộng đồng có
thể tạo ra các nguồn rác hữu cơ
gắn với công tác truyền thông về
môi trường

Các phế phụ phẩm nơng nghiệp
có thể tận dụng và khai thác vơ hạn
trong quá trình sản xuất…


TRỒNG LÚA VỚI RÁC HỮU CƠ
Những giải pháp hiệu quả


01
Ủ RÁC HỮU CƠ
TRONG ĐẤT
Kết hợp với vi sinh phân
giải nhanh

MÔ TẢ
Sử dụng rác hữu cơ trộn với
đất, kết hợp với vi sinh IMO để
tạo ra nguồn dinh dưỡng cho
cây lúa và phục hồi sinh thái
đất.

MỤC ĐÍCH
Tạo nguồn dinh dưỡng trong đất
Tăng năng suất cây trồng
Giảm chi phí sản xuất
Giảm ô nhiễm môi trường

KẾT QUẢ
 Đất tơi xốp, nhiều

giun, hệ sinh thái
khôi phục
 Năng suất và chất
lượng lúa cao hơn
so
với
canh
tác
thông thường

YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác
được
xử
lý
khơng có mùi hơi
thối, ruồi nhặng

KỸ THUẬT
 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
nuôi với trái cây rẻ tiền
 Ngâm

rửa
rác
với
vi
sinh
 Đưa rác vào ruộng tại
các vùng ven, nơi có
nước
 Bổ sung vi sinh dạng
nước khi đưa rác vào
ruộng
 Phủ đất, bùn lên rác
hoặc
cày
xới
để
rác
trộn với đất sẽ tạo hiệu
quả cao hơn
 Không giới hạn lượng
rác hữu cơ trong trồng


02
BỂ DINH DƯỠNG
NỘI ĐỒNG
Với rác hữu cơ và vi sinh

MÔ TẢ
Tạo ra các bể dinh dưỡng từ

các thùng tái chế ngâm ủ rác
hữu cơ và vi sinh.
Có thể chủ động khai thác dung
dịch dinh dưỡng bằng cách xả
nước
hoặc
pha
lỗng
phun
sương bón lá

MỤC ĐÍCH
Tạo ra nguồn dinh dưỡng dành cho cây lúa tại chỗ
trên bờ ruộng
Tạo ra các điểm tập kết rác hữu cơ có phương án
xử lý để thu gom rác tập trung

KẾT QUẢ
 Sản phẩm phân bón
phun
lá
chi
phí
thấp đặt tại ruộng
 Sản phẩm phân bón
dạng dung dịch xả
vào ruộng
 Điểm tập kết rác

YÊU CẦU

 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác
được
xử
lý
khơng có mùi hơi
thối, ruồi nhặng

KỸ THUẬT

 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
nuôi với trái cây rẻ tiền
 Sử dụng các thùng nhựa
có van xả đặt tại ruộng
để chứa rác hữu cơ
 Đưa rác vào thùng chứa
và bổ sung vi sinh để
rác phân hủy
 Sử
dụng
dinh
dưỡng
thủy phân trong thùng

để hịa lỗng phun cho
cây lúa
 Có thể bổ sung các loại
vi sinh trừ sâu như BT,
nấm ký sinh vào thùng
để kết hợp phòng bệnh


03
RÁC HỮU CƠ
NGHIỀN, LÊN MEN
Từ các nguồn rác lớn

MÔ TẢ
Nghiền và ủ lên men rác tại các
nguồn cung cấp rác quy mô lớn
như chợ, nhà máy chế biến
thực phẩm… để cung cấp dinh
dưỡng cho các cánh đồng

MỤC ĐÍCH
Thu gom rác hữu cơ số lượng lớn để xử lý, tạo
nguồn dinh dưỡng dồi dào nhằm mục đích cải tạo
đất, hỗ trợ trồng lúa

KẾT QUẢ
 Rác hữu cơ được
chế biến thành sản
phẩm lên men
 Rác lên men được

rải vào cánh đồng
để tạo độ phì cho
đất

YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác lên men có khả
năng
vận
chuyển
số lượng lớn

KỸ THUẬT

 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
nuôi với trái cây rẻ tiền
 Xay nghiền rác có bổ
sung vi sinh tại đầu
nguồn cung cấp
 Đóng gói và vận chuyển
đến
các
cánh

đồng
trồng lúa
 Rải rác hữu cơ đã lên
men
vào
ven
ruộng,
điều tiết nước để dinh
dưỡng
phân
bổ
đều
trong ruộng
 (Hoặc) rải rác lên men
vào đất và cày bừa sau
thu hoạch


04
Ủ RÁC HỮU CƠ
VỚI RƠM
Với cách làm đơn giản tại
ruộng

MỤC ĐÍCH
Kết hợp việc phân hủy rác hữu cơ và rơm rạ có sự
hỗ trợ của vi sinh để tạo ra giá thể dinh dưỡng
làm tơi xốp đất

KẾT QUẢ

 Rác hữu cơ được
trộn theo lớp với
rơm rạ tạo thành
các
đống
ủ
dinh
dưỡng tại các cánh
đồng

MÔ TẢ
Rơm, rạ sau thu hoạch được
giữ lại cánh đồng để ủ rác hữu
cơ.
Đống rơm rạ chứa rác có thể
trở thành phân bón rải ruộng
hoặc đưa nguồn nước qua để
tạo dinh dưỡng cho cánh đồng

YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác ủ với rơm và vi
sinh
nhanh
hoai
mục và không tạo

ô nhiễm

KỸ THUẬT

 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
ni với trái cây rẻ tiền
 Thu
hoạch
rơm,
rạ
thành các đống, luống
quanh ruộng
 Đưa rác hữu cơ vào các
lớp rơm rạ và tưới vi
sinh
 Dùng rơm rạ có chứa
rác ủ rải trong ruộng
khi hoai mục
 Đưa nước qua các đống
ủ để dẫn dinh dưỡng
vào đồng
 Bổ sung bèo, cây cỏ dại
vào đống ủ tăng hiệu
quả


05

HỐ DINH DƯỠNG
Ủ TRÀN
Tại ven ruộng, góc ruộng

MỤC ĐÍCH
Tạo ra các nguồn dinh dưỡng tích trữ kết hợp với
việc bơm nước sẽ tạo ra lượng phân bón liên tục,
thường xuyên đưa vào ruộng lúa

KẾT QUẢ
 Rác hữu cơ nhanh
chóng
thủy
phân
thành dinh dưỡng
cho cây lúa, được
đưa vào các nguồn
nước

MÔ TẢ
Rác hữu cơ được đưa vào các
hố nông tại ven ruộng và bổ
sung vi sinh, đảm bảo các
nguồn
nước
cung
cấp
cho
ruộng có thể chảy qua…


YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác ủ nhanh hoai
mục và tan thành
nước dinh dưỡng

KỸ THUẬT

 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
nuôi với trái cây rẻ tiền
 Đào các hố nơng ven
ruộng, nơi có các nguồn
nước
bơm
tràn
vào
ruộng sẽ chảy qua
 Đưa rác xuống các hố
và phủ lên bề mặt rơm,
rạ
 Tưới vi sinh dạng dung
dịch hoặc rắc vi sinh
khô lên hố ủ

 Bơm nước qua hố ủ tràn
vào ruộng lúa
 Có thể nuôi cấy vi sinh
trừ sâu trong hố ủ


06
TRỒNG “CÂY
THUỐC SÂU”
Với rác và rơm, rạ tại
ruộng

MÔ TẢ
Dùng rơm, rạ phủ lên rác hữu
cơ tại ven ruộng, bổ sung vi
sinh
để
trồng
gừng,
giềng,
nghệ.
Các loại cây này tạo ra nguồn
kinh tế bổ sung và trở thành
nguyên liệu làm thuốc trừ sâu
tại chỗ

MỤC ĐÍCH
Nâng cao thu nhập cho nông dân trên cánh đồng
Giảm thiểu chi phí sản xuất thuốc trừ sâu bằng
việc trồng và chế biến thuốc sâu thảo mộc từ

riềng, gừng...tại đồng ruộng

KẾT QUẢ
 Riềng, gừng, nghệ
được trồng quanh
ruộng
 Sản
xuất
thuốc
BVTV
từ
cây
bổ
sung
 Tăng hiệu quả kinh
tế khi thu hoạch

YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Tr ồ n g r i ề n g , g ừ n g ,
nghệ quanh ruộng
với
rơm,
rạ,
rác
hữu cơ và vi sinh


KỸ THUẬT

 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
ni với trái cây rẻ tiền
 Thu gom rơm, rạ thành
các luống quanh ruộng
 Đưa rác hữu cơ vào các
luống rơm, rạ và tưới
men vi sinh
 Nảy mầm các loại gừng,
nghệ, riềng và vùi vào
các luống rơm, rạ ủ với
rác
 Thu hoạch sản phẩm để
bán
hoặc
sản
xuất
thuốc sâu tại chỗ bằng
phương pháp lên men.


TRỒNG RAU CỦ QUẢ VỚI RÁC HỮU CƠ
Những giải pháp hiệu quả



01
Ủ RÁC HỮU CƠ
TRONG ĐẤT
Kết hợp với vi sinh phân
giải nhanh

MÔ TẢ
Sử dụng rác hữu cơ trộn với
đất, kết hợp với vi sinh IMO để
tạo ra nguồn dinh dưỡng cho
cây lúa và phục hồi sinh thái
đất.

MỤC ĐÍCH
Tạo nguồn dinh dưỡng trong đất
Tăng năng suất cây trồng
Giảm chi phí sản xuất
Giảm ô nhiễm môi trường

KẾT QUẢ
 Đất tơi xốp, nhiều
giun, hệ sinh thái
khôi phục
 Năng suất và chất
lượng lúa cao hơn
so
với
canh
tác
thông thường


YÊU CẦU
 Rác
được
phân
loại, thu gom và
xử lý từ đầu nguồn
 Rác
được
xử
lý
khơng có mùi hơi
thối, ruồi nhặng

KỸ THUẬT
 Sản xuất vi sinh IMO4
dạng khơ
 Hịa lỗng IMO4 dạng
khơ với nước và nhân
nuôi với trái cây rẻ tiền
 Ngâm
rửa
rác
với
vi
sinh
 Bổ sung vi sinh dạng
nước khi đưa rác vào
ruộng
 Phủ đất, bùn lên rác

hoặc
cày
xới
để
rác
trộn với đất sẽ tạo hiệu
quả cao hơn
 Không giới hạn lượng
rác hữu cơ trong trồng
rau màu