CƠ QUAN SINH SẢN
Khái niệm sinh sản
• “sinh sản của thực vật là quá trình sinh lý
tái sản xuất những cơ thể mới giống bố
mẹ, đảm bảo sự phát triển liên tục của loài
và phân bố các cá thể của nó trong không
gian xung quanh”.
• sinh sản sinh dưỡng, sinh sản vô tính và
sinh sản hữu tính.
1. Sinh sản sinh dưỡng
• Cơ thể mới được hình thành trực tiếp từ
một phần hay từ các cơ quan dinh dưỡng
của cơ thể mẹ.
• Cơ sở của quá trình này là khả năng tái
sinh của thực vật, tức là khả năng khôi
phục lại những phần cơ thể bị mất.
– Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên:
– Sinh sản sinh dưỡng nhân tạo: giâm cành,
chiết cành, ghép cây, nuôi cấy tế bào, mô và
các cơ quan thực vật.
2. Sinh sản vô tính
• Thực vật có bào tử
• Lợi ích của sinh sản vô tính ở chỗ:
– (1) hiệu xuất sinh sản cao, một cây cho ra
hàng nghìn, hàng vạn bào tử và
– (2) con cái rất giống nhau và hầu như đều lặp
lại tính chất của cơ thể mẹ.
• Sinh sản vô tính và sinh dưỡng có nhiều nét
tương đồng:
• Một cơ thể tham gia
• Vô tính: hình thành cơ quan chuyên biệt: Túi bt
• Gộp thành ss vô tính:
3. Sinh sản hữu tính
HẠT TRẦN VÀ HẠT KÍN
• Hạt trần: gồm những TV có hạt, nhưng hạt trần,
không được giấu kín.
• Hạt kín: TV có hạt và hạt được giấu kín trong
quả.
• Đặc điểm chung:
– Túi bào tử lớn pt cho ra 1 bào tử lớn, cùng sống và
pt trên cây mẹ.
– Sau khi thụ tinh, túi bt lớn được giữ lại và cho ra hạt,
trong chứa phôi và các chất dự trữ khác.
– Các túi bt nằm trên các lá không sinh sản đặc biệt gọi
là lá bào tử. Các lá bào tử tập chung lại thành cơ
quan sinh sản: nón hay hoa.
MỘT SỐ KHÁI NIỆM TƯƠNG ĐỒNG
• Lá tiểu bào tử: nhị (nhị đực)
• Lá đại bào tử: lá noãn (nhụy, nhị cái)
• Túi tiểu bào tử: túi phấn
• Tiểu bào tử: hạt phấn
• Túi đại bào tử: noãn
• Đại bào tử: túi phôi
Sự nón chuyển lên hoa là một bước tiến hóa
quan trọng từ hạt trần lên hạt kín. Đánh giấu sự
ra đời cả một ngành TV chiếm địa vị thống trị
trong giới TV ngày nay.
3.7. HẠT TRẦN
(GYMNOSPERMAE)
Hạt trần
• Hạt trần nguyên thủy (Cycas, Ginkgo): tinh trùng
bơi lội.
• TGT rất kém pt và không thấy được bên ngoài.
• TBT rất pt và phân hóa phức tạp
• Giao tử đực mất hoàn toàn khả năng chuyển
động, sự thụ tinh không cần nước.
• Ống phấn xuất hiện => dẫn đường cho tinh tử
• Phôi phát triển nhờ nội nhũ
• Hình thành hạt (mặc dù chưa được bọc kín).
Ý nghĩa sinh học của sự hình thành Hạt
???
Ý nghĩa sinh học của sự hình thành Hạt
• Chống lại được điều kiện bất lợi của MT
do đó đảm bảo tốt hơn cho sự pt về sau
này.
• Hạt cung cấp chất dinh dưỡng ban đầu
cho cây mầm => sự phụ thuộc của cây
mầm với MT ngoài giảm bớt.
• Hạt có giai đoạn nghỉ, có thể kéo dài.
• Hạt (Thông) còn thích ứng với sự phát tán
(có cánh)