NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
--------------------------------

VÕ ĐẠI PHÚC

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH MUA XE MÁY ĐIỆN VINFAST
CỦA SINH VIÊN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
CHUN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH
CODE: 7340101

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022


NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
--------------------------------

Họ và tên sinh viên: VÕ ĐẠI PHÚC
Mã số sinh viên: 050606180299
Lớp sinh hoạt: HQ6_GE02
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH MUA XE MÁY ĐIỆN VINFAST
CỦA SINH VIÊN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
CHUN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH
CODE: 7340101
GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN
TS. Đặng Trƣơng Thanh Nhàn

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022


1

TÓM TẮT
Tài liệu nghiên cứu: “Các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện
Vinfast của sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh” đƣợc thực hiện với các mục tiêu:
Xác định các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại
thành phố Hồ Chí Minh, đánh giá mức độ tác động của các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định
mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại thành Phố Hồ Chí Minh, đề xuất các hàm ý
quản trị để giúp các nhà kinh doanh có chiến lƣợc kinh doanh phù hợp với sản phẩm xe
máy điện tại địa bàn thành Phố Hồ Chí Minh Sau đó, nghiên cứu tổng hợp các lý thuyết
có liên quan đến hành vi khách hàng và khái niệm về ý định mua hàng của khách hàng
Ngồi ra, tài liệu cịn trình bày chi tiết quy trình, phƣơng pháp xử lý số liệu định lƣợng,
hơn hết là các giả thuyết nghiên cứu, mơ hình nghiên cứu và thang đo các yếu tố làm nền
tảng cơ sở nghiên cứu khoa học vững chắc cho các nghiên cứu ở sau này Hơn nữa, tài
liệu đã xây dựng và đề xuất một mơ hình và quy mơ nghiên cứu dựa trên các nghiên cứu
liên quan trƣớc đây về các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện Đƣợc sử dụng
để đo lƣờng tác động của các yếu tố đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại
thành phố Hồ Chí Minh Mẫu nghiên cứu theo phƣơng pháp định lƣợng đƣợc thực hiện
theo phƣơng pháp thu thập mẫu tiện lợi với quy mô 314 khách hàng và nhận đƣợc 304
mẫu hợp lệ. Kết quả của nghiên cứu thể hiện đƣợc tác động của các yếu tố đến ý định

mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh, cụ thể: Giá; Chất
lƣợng sản phẩm; Mối quan tâm đối với mơi trƣờng; Chính sách khuyến mãi; Chuẩn chủ
quan có tác động đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại địa bàn thành phố
Hồ Chí Minh Về kết quả nghiên cứu và phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua
xe máy điện Vinfast của sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh, bài nghiên cứu này đã đề
xuất các ý nghĩa quản trị nhằm giúp các nhà kinh doanh có chiến lƣợc kinh doanh hiệu
quả xe máy điện tại địa bàn thành Phố Hồ Chí Minh.


2

SUMMARY
Research document: “Factors affecting the intention to buy Vinfast electric
motorbikes of college students in Ho Chi Minh City” is conducted with the following
objectives: Determining the factors affecting intention to buy Vinfast electric motorbikes
of college students in Ho Chi Minh City, Assess the level of impact of factors affecting
the intention to buy Vinfast electric motorbikes of college students in the city Ho Chi
Minh City. Proposing management implications to help entrepreneurs have a suitable
business strategy for electric motorcycle products in Ho Chi Minh City. Then, the
research synthesizes the theories related to customer behavior and the concept of
customer purchase intention. In addition, the document also details the process, methods
of processing quantitative data, above all, research hypotheses, research models and
scales of factors that underlie scientific research. solid for future studies. Moreover, the
document has developed and proposed a model and research scale based on previous
related studies on the factors affecting the intention to buy electric motorbikes. Used to
measure the impact of factors on the intention to buy Vinfast electric motorbikes of
college students in Ho Chi Minh City. The quantitative research sample was carried out
by convenient sample collection method with a scale of 314 customers and received 304
valid samples. The results of the study show the impact of factors on the intention to buy
Vinfast electric motorbikes of college students in Ho Chi Minh City, specifically: Price;

Product quality; Concern for the environment; Promotion policy; Subjective standards
have an impact on people's intention to buy Vinfast electric motorbikes in Ho Chi Minh
City. On the results of research and analysis of factors affecting the intention to buy
Vinfast electric motorbikes of people in Ho Chi Minh City. In Ho Chi Minh City, this
study has proposed management implications to help entrepreneurs have an effective
business strategy for electric motorbikes in Ho Chi Minh City.


3

LỜI CAM ĐOAN

Khóa luận này là cơng trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là
trung thực và khách quan, trong đó khơng có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây
hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy
đủ trong khóa luận.
TP HCM, ngày 18 tháng 11 năm 2022
Tác giả

Võ Đại Phúc


4

LỜI CẢM ƠN
Trƣớc hết, tôi xin bày tỏ sự biết ơn đến các Quý Thầy Cô Trƣờng Đại học Ngân
hàng TP HCM, Ban Quản Lý Chƣơng trình Đào tạo Chất lƣợng cao nói chung và Q
Thầy Cơ khoa Quản trị kinh doanh nói riêng đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và
nghiên cứu trong suốt thời gian qua. Sự hƣớng dẫn nhiệt tình, tận tâm truyền đạt những
khiến thức quý báu của Quý Thầy Cô đã giúp tôi vận dụng các lý thuyết đã học để áp

dụng vào thực tế.
Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên hƣớng dẫn TS.
Đặng Trƣơng Thanh Nhàn đã tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo và động viên tơi trong suốt thời
gian làm khố luận. Xin chân thành cảm ơn Anh/Chị đã dành thời gian trả lời phiếu khảo
sát để giúp đỡ tơi hồn thành khố luận tốt nghiệp này Và cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm
ơn đến các chuyên gia, các anh chị khoá trên đã hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian
thực hiện khố luận vừa qua.
Mặc dù đã có sự cố gắng trong học tập và nghiên cứu, tuy nhiên tơi vẫn cịn nhiều
hạn chế về kiến thức nên kháo luận khó tránh khỏi những thiếu sót Rất mong Q Thầy
Cơ thơng cảm và đóng góp ý kiến để bài nghiên cứu đƣợc hồn thiện hơn Cuối cùng, tơi
xin kính chúc Q Thầy Cơ thật nhiều sức khoẻ và thành công trong công việc.
Tôi xin chân thành cảm ơn!


5

MỤC LỤC

TÓM TẮT ....................................................................................................................................... 1
SUMMARY .................................................................................................................................... 2
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................................... 3
CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ..................................................................... 9
1.1 Tổng quan đề tài nghiên cứu ................................................................................................. 9
1.2 Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 10
1 3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 11
1 4 Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................................................... 11
1 5 Đóng góp của nghiên cứu.................................................................................................... 12
1 6 Ý nghĩa của nghiên cứu ....................................................................................................... 13
1.7 Cấu trúc của khóa luận ........................................................................................................ 13
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU .......................................... 15

2 1 Cơ sở lý thuyết .................................................................................................................... 15
2.1.1 Khái niệm về ý định mua.............................................................................................. 15
2 1 2 Thúc đẩy trách nhiệm với môi trƣờng .......................................................................... 15
2 1 3 Lý thuyết hành vi ngƣời tiêu dùng ............................................................................... 16
2 1 4 Lý thuyết thuộc tính sản phẩm ..................................................................................... 18
2 1 5 Lý thuyết kinh nghiệm .................................................................................................. 18
2 2 Mơ hình liên quan ............................................................................................................... 18
2 2 1 Mơ hình thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action – TRA)..................... 18
2.2.2 Mơ hình chấp nhận cơng nghệ (TAM - Technology Acceptance Model) .................... 20
2 3 Các nghiên cứu liên quan .................................................................................................... 21
2 3 1 Nghiên cứu của tác giả Trần Thu Thảo và Trần Khánh Linh (2021) ........................... 21
2 3 2 Nghiên cứu của Xiangqian Huang và Jianping Ge (2019) ........................................... 22
2 3 3 Nghiên cứu của nhóm tác giả Ivan KW Lai và cộng sự (2015) ................................... 23
2 3 4 Nghiên cứu của nhóm tác giả Dr T Dhanabalan và cộng sự (2018)........................... 24
2 3 5 Nghiên cứu của nhóm tác giả Trin Thananusak và cộng sự (2017) ............................. 25
2 4 Mơ hình nghiên cứu và giả thiết nghiên cứu ....................................................................... 25
2.4.1 Giả thiết nghiên cứu ..................................................................................................... 25


6

2 4 2 Mơ hình nghiên cứu đề xuất ......................................................................................... 29
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................................... 33
3 1 Quy trình nghiên cứu........................................................................................................... 33
3.2 Thang đo nghiên cứu ........................................................................................................... 34
3 3 Phƣơng pháp thu thập dữ liệu ............................................................................................. 38
3 4 Phƣơng pháp phân tích dữ liệu ............................................................................................ 38
3.4.1 Thống kê mơ tả ............................................................................................................. 38
3.4.2 Kiểm tra kích cỡ ........................................................................................................... 38
3 4 3 Phân tích hồi quy .......................................................................................................... 40

CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ...................................................... 42
4 1 Thống kê mô tả.................................................................................................................... 42
4.2. Đánh giá độ tin cậy bằng Cronbach‟s Alpha...................................................................... 45
4 3 Phân tích nhân tố khám phá EFA ........................................................................................ 47
4 3 1 Đối với biến độc lập ..................................................................................................... 47
4.3 2 Đối với biến phụ thuộc ................................................................................................. 52
4 4 Phân tích tƣơng quan Pearson ............................................................................................. 55
4.5 Phân tích hồi quy tuyến tính bội ......................................................................................... 56
4 5 1 Đánh giá độ phù hợp của mơ hình ............................................................................... 56
4 5 2 Kiểm định độ phù hợp của mơ hình ............................................................................ 57
4 5 3 Hệ số hồi quy trong mơ hình ....................................................................................... 58
4 5 4 Kiểm định các giả định của hồi quy tuyến tính ........................................................... 60
4 6 Kiểm định sự khác biệt........................................................................................................ 62
4.7 Thảo luận kết quả ................................................................................................................ 66
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 70
5.1 Kết luận ............................................................................................................................... 70
5.2.

Hàm ý quản trị ................................................................................................................ 70

5.3.

Hạn chế của nghiên cứu ................................................................................................. 72

5 4 Hƣớng nghiên cứu tiếp theo ................................................................................................ 73
MỤC LỤC THAM KHẢO ........................................................................................................... 75
PHỤ LỤC...................................................................................................................................... 79


7


DANH MỤC HÌNH ẢNH – BẢNG BIỂU
Hình 2 1: Các yếu tố dẫn đến quyết định mua sản phẩm ............................................................................ 17
Hình 2.2: Thuyết hành động hợp lý (TRA)................................................................................................. 19
Hình 2.3: Mơ hình chấp nhận cơng nghệ .................................................................................................... 20
Hình 2.4: Mơ hình nghiên cứu ý định mua xe máy điện trên địa bàn TP HCM ......................................... 22
Hình 2.5: Mơ hình nghiên cứu xe điện ở Bắc Kinh .................................................................................... 23
Hình 2.6: Mơ hình nghiên cứu thực nghiệm ở Ma Cao .............................................................................. 24
Hình 2.7: Mơ hình nghiên cứu đề xuất ....................................................................................................... 31
Hình 3.1: Phƣơng pháp nghiên cứu tổng hợp ............................................................................................. 33
Hình 4.1: Tần số phần dƣ chuẩn hóa Histogram......................................................................................... 60
Hình 4.2: Scatter Plot kiểm tra giả định liên hệ tuyến tính ......................................................................... 62

Bảng 2.1: Tổng hợp các giả thuyết của nghiên cứu hiện tại ....................................................................... 32
Bảng 3 1: Thang đo nghiên cứu .................................................................................................................. 38
Bảng 4 1: Thông tin chung.......................................................................................................................... 43
Bảng 4.2: Thống kê mô tả các biến quan sát .............................................................................................. 44
Bảng 4 3: Kết quả kiểm định Cronbach‟s Alpha cho thang đo ................................................................... 46
Bảng 4 4: Kết quả kiểm định KMO ............................................................................................................ 47
Bảng 4 5: Eigenvalues và phƣơng sai trích ................................................................................................. 49
Bảng 4 6: Bảng ma trận xoay ...................................................................................................................... 50
Bảng 4 7: Kết quả kiểm định KMO ............................................................................................................ 50
Bảng 4 8: Kết quả EFA của các biến độc lập.............................................................................................. 52
Bảng 4 9: Kết quả kiểm định KMO ............................................................................................................ 53
Bảng 4 10: Eigenvalues và phƣơng sai trích ............................................................................................... 53
Bảng 4 11: Bảng ma trận chƣa xoay ........................................................................................................... 54
Bảng 4 12: Tóm tắt kết quả chạy ma trận xoay........................................................................................... 55
Bảng 4 13: Kết quả tƣơng quan Pesrson ..................................................................................................... 56
Bảng 4 14: Bảng tóm tắt mơ hình ............................................................................................................... 57
Bảng 4 15: Bảng ANOVA .......................................................................................................................... 58

Bảng 4 16: Kết quả phân tích hồi quy......................................................................................................... 58
Bảng 4 17: Tóm tắt kết quả chạy hồi quy ................................................................................................... 62
Bảng 4.18: Kiểm định sự đồng nhất của phƣơng sai đối với giới tính ....................................................... 63
Bảng 4.19: Kiểm định ANOVA đối với giới tính ....................................................................................... 63
Bảng 4.20: Kiểm định sự đồng nhất của phƣơng sai đối với năm sinh viên............................................... 64
Bảng 4.21: Kiểm định ANOVA đối với năm sinh viên .............................................................................. 64
Bảng 4.22: Kiểm định sự đồng nhất của phƣơng sai đối với trƣờng .......................................................... 64
Bảng 4.23: Kiểm định ANOVA đối với trƣờng.......................................................................................... 65
Bảng 4.24: Kiểm định sự đồng nhất của phƣơng sai đối với ngành học..................................................... 65
Bảng 4.25: Kiểm định ANOVA đối với ngành học .................................................................................... 66


8

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Nguyên nghĩa tiếng
việt

STT

Từ viết tắt

Nguyên nghĩa tiếng anh

1

ANOVA

Analysis of Varianc


Phân tích phƣơng sai

2

EFA

Exploratory Factor Analysis

Phân tích nhân tố khám
phá

3

KMO

Kaiser-Meyer-Olkin

Chỉ số KMO

4

SPSS

5

TRA

6

TAM


7

TPHCM

Statistical Package for the
Social Sciences

Phần mềm thống kê
dành cho khoa học xã
hội định lƣợng

Theory of Reasoned Action

Mơ hình thuyết
hành động hợp lý

Technology Acceptance
Model

Mơ hình chấp
nhận cơng nghệ
Thành phố Hồ Chí
Minh


9

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1 Tổng quan đề tài nghiên cứu

Tính cấp thiết và lí do chọn đề tài
Trong xã hội ngày nay, xe máy là phƣơng tiện đi lại phổ biến và thông dụng nhất
của ngƣời Việt Nam do phù hợp túi tiền và phù hợp với dáng ngƣời. Trong số đó thành
phố Hồ Chí Minh là một trong những khu vực sầm uất nhất với đông ngƣời tham gia giao
thông, đặc biệt với 8 triệu lƣợt phƣơng tiện các loại ra vào mỗi ngày Nhiều phƣơng tiện
này không chỉ gây ùn tắc giao thông mà cịn gây ảnh hƣởng đến mơi trƣờng nhƣ ơ nhiễm
khơng khí Tình trạng ơ nhiễm, ơ nhiễm khơng khí ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Một kết quả đo lƣờng về vấn đề ô nhiễm môi trƣờng của tổ chức công nghệ IQAir,
Việt Nam xếp hạng thứ 21 về mức độ ô nhiễm không khí gây thiệt hại lên đến 14 tỷ USD
mỗi năm (IQAir, 2020) Đặc biệt là vấn đề môi trƣờng hiện tại đang đƣợc thế giới quan
tâm đến và vẫn sẽ là vấn đề đƣợc đặt nặng trong tƣơng lai. Việc ngày càng chú ý đến việc
bảo vệ môi trƣờng sống và trách nhiệm với môi trƣờng cũng đã làm thay đổi thói quen
mua hàng của ngƣời tiêu dùng “Tiêu dùng xanh” đƣợc coi là một trong những xu hƣớng
mang tính giá trị xã hội cao trong cơng tác truyền thông bảo vệ môi trƣờng. Theo nguồn
báo điện tử Thanh Niên, chính phủ và các chính sách ban ngành đƣa ra các chính sách ƣu
đãi hỗ trợ khuyến khích ngƣời tiêu dùng chuyển đổi từ phƣơng tiện truyền thống sang các
loại phƣơng tiện nhƣ xe điện Đó chính là một trong những động lực to lớn để khách
hàng chọn xe điện thay vì xe máy truyền thống.
Tại Việt Nam, Vinfast là một thƣơng hiệu của ngƣời Việt chuyên sản xuất các
phƣơng tiện di chuyển, tiêu biểu là xe máy điện Vinfast – một loại xe có thể thay thế
hoàn toàn xe máy truyền thống trong tƣơng lai, vừa tiện lợi, vừa tiết kiệm môi trƣờng.
Một nhận định của (Wang & Hazen, 2016) đã cho rằng nếu ngƣời tiêu dùng có mức độ
quen thuộc với một sản phẩm dịch vụ thì sau đó mức độ nhận thức và hiểu biết về sản
phẩm của họ sẽ khác nhau, từ đó cũng sẽ ảnh hƣởng đến ý định mua hàng của họ. Do đó,


10

tác giả quyết định lựa con đề tài “Các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện
Vinfast của sinh viên tại thành phố Hồ Chí Minh” là đề tài nghiên cứu.

1.2 Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát:
Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua sản
phẩm xe máy điện. Từ đó đƣa ra một số giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn
về hành vi ngƣời tiêu dùng, đặc biệt là sinh viên đối với sản phẩm xe máy điện. Từ đó
nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng cũng nhƣ doanh số bán hàng của doanh
nghiệp.
Mục tiêu cụ thể:
+ Xác định các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh
viên tại TP. Hồ Chí Minh
+ Đánh giá mức độ ảnh hƣởng của các yếu tố đến ý định mua xe máy điện Vinfast
của sinh viên tại TP. Hồ Chí Minh
+ Đề xuất những hàm ý quản trị giúp doanh nghiệp sản xuất xe máy điện phát triển
chiến lƣợc kinh doanh nhằm tiếp cận ngƣời tiêu dùng hiệu quả hơn
Câu hỏi nghiên cứu
Để hoàn thành mục tiêu nghiên cứu mà khóa luận hƣớng đến cần phải trả lời đƣợc
lần lƣợt các câu hỏi nghiên cứu sau:
+ Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện của sinh viên tại
TP.Hồ Chí Minh?
+ Mức độ ảnh hƣởng của các yếu tố đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh
viên tại TP. Hồ Chí Minh?
+ Giải pháp nào là hiệu quả để thúc đẩy ý định mua sắm xe máy điện Vinfast của
sinh viên tại TP. Hồ Chí Minh?


11

1.3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu này là các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện

Vinfast của sinh viên tại TP. Hồ Chí Minh
Phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng khảo sát: Tất cả sinh viên đã và đang có ý định mua sản phẩm xe máy
điện Vinfast tại TP. Hồ Chí Minh
Về thời gian: Thu thập thơng tin cơ bản của đề tài thông qua bảng hỏi khảo sát ý
kiến khách hàng đã và đang có ý định mua xe máy điện Vinfast tại địa bàn TP Hồ Chí
Minh trong thời gian từ 08/2022 đến tháng 10/2022
1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu
Ở nghiên cứu này sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng và định tính với sự
hỗ trợ của phần mềm SPSS Thông qua dữ liệu bảng thu thập, tác giả tiến hành phân tích
hồi quy và tiến hành các kiểm định để xây dựng mơ hình phù hợp.
Phƣơng pháp định lƣợng: Để thu thập thông tin, bảng câu hỏi khảo sát đƣợc phát
cho các khách hàng đã và đang có ý định mua xe máy điện Vinfast trên địa bàn TP Hồ
Chí Minh
Phƣơng pháp định tính: Sử dụng để xác định vấn đề của nghiên cứu này và dựa
trên nghiên cứu liên quan đến các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua sản phẩm Ngoài ra,
nghiên cứu này cịn đề xuất mơ hình các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện
Vinfast dựa trên các tài liệu và nghiên cứu trƣớc đó Sau đó, những ngƣời ngẫu nhiên đã
và đang có ý định mua xe máy điện Vinfast tiến hành thử nghiệm bảng câu hỏi. Bảng câu
hỏi khảo sát đƣợc tiến hành theo hình thức trực tuyến bằng google form.
Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: Chiến lƣợc chọn mẫu phi xác suất đƣợc sử dụng để
thực hiện nghiên cứu này Nghiên cứu này mang tính chất khám phá với mục tiêu đạt
đƣợc sự hiểu biết thấu đáo về một chủ đề Đối tƣợng khảo sát đã và có ý định mua các


12

sản phẩm xe máy điện của Vinfast sẽ nhận đƣợc bảng câu hỏi. Cỡ mẫu của nghiên cứu là
304 ngƣời tham gia là sinh viên sống tại địa bàn TP. Hồ Chí Minh
Phƣơng pháp xử lý số liệu: Dữ liệu sơ cấp đƣợc thu thập thông qua một mẫu khảo

sát Để bắt đầu, tác giả xác minh và loại bỏ các bảng câu hỏi khơng hiệu quả Sau đó,
những dữ liệu chính này đƣợc nhập vào Excel để lƣu trữ rồi chuyển sang phần mềm
SPSS 22 0 để thống kê mơ tả, đánh giá thang đo, phân tích nhân tố và kiểm định giả
thuyết.
Từ các phân tích trên, tác giả sẽ tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu của
bản thân Từ đó, thảo luận và phân tích để đƣa ra các kiến nghị và giải pháp phù hợp đối
với việc tác động đến ý định mua xe máy điện Vinfast của sinh viên tại TP. Hồ Chí Minh
1.5 Đóng góp của nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu giúp xác định các yếu tố tác động đến ý định mua xe máy điện
Vinfast của sinh viên tại TP. Hồ Chí Minh
Về mặt lý thuyết, đây là cơ sở để đề xuất các hàm ý quản trị giúp cho các nhà quản
trị doanh nghiệp đang vận hành doanh nghiệp có định hƣớng về chiến lƣợc kinh doanh
cũng nhƣ cách thức quản lý, đồng thời kết quả nghiên cứu định hình rõ ràng, sâu sắc hơn
về phƣơng pháp, cách tiếp cận cho các nghiên cứu theo hƣớng này tiếp sau. Bên cạnh đó,
nghiên cứu góp phần giúp các doanh nghiệp có tính chất tƣơng tự quảng cáo và nghiên
cứu thị trƣờng, nắm bắt đƣợc các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua sắm của sinh viên. Từ
đó các doanh nghiệp này có thể thực hiện các dự án nghiên cứu thị trƣờng và xây dựng
các giải pháp thích hợp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh.
Về mặt thực tiễn, các doanh nghiệp khác có tính chất tƣơng tự hay kinh doanh về
xe máy điện có thêm cơ sở để nắm bắt đƣợc các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua sản
phẩm của khách hàng. Từ đó, các doanh nghiệp này sẽ có cách nhìn tồn diện hơn và có
các chính sách nhằm thu hút và giữ chân các khách hàng Ngoài ra các nhà nghiên cứu
khác quan tâm ý định mua xe máy điện có thể sử dụng tài liệu này làm tài liệu tham khảo.


13

1.6 Ý nghĩa của nghiên cứu
Việc đo lƣờng tác động của các yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện tại
Vinfast giúp Vinfast có cái nhìn sâu sắc hơn về những yếu tố nào khiến khách hàng, đặc

biệt là sinh viên lựa chọn mua xe máy điện. Qua đó, nhằm tăng ý định mua xe máy điện
Vinfast của sinh viên bằng các bằng chứng, kết luận khoa học cũng nhƣ đánh giá đúng
thực trạng các bộ phận cấu thành ý định mua và đề xuất một số giải pháp góp phần nâng
cao chất lƣợng sản phẩm, dịch vụ.
1.7 Cấu trúc của khóa luận
Nội dung của bài nghiên cứu gồm 5 chƣơng, cụ thể:
Chƣơng 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu
Chƣơng này giới thiệu tổng quan về đề tài nghiên cứu bao gồm: lý do chọn đề tài
nghiên cứu, mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu, phƣơng
pháp nghiên cứu, ý nghĩa thực tiễn, đóng góp của nghiên cứu.
Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu liên quan
Chƣơng này trình bày các cơ sở lý thuyết cũng nhƣ hệ thống hóa cơ sở lý luận về
đề tài nghiên cứu thơng qua các nghiên cứu trƣớc đây ở trong nƣớc cũng nhƣ nƣớc ngoài
Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu
Trong phần này sẽ trình bày về phƣơng pháp, quy trình nghiên cứu, giới thiệu
thang đo nghiên cứu, q trình thu thập thơng tin, công cụ xử lý dữ liệu đƣợc sử dụng
trong quá trình nghiên cứu.
Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu
Chƣơng này trình bày và diễn giải kết quả nghiên cứu định lƣợng chính thức qua
việc phân tích, xử lý các dữ liệu đã thu thập thông qua phần mềm SPSS, bao gồm: Kết
quả thống kê mơ tả mẫu, phân tích tƣơng quan hồi quy, kiểm định các giả thuyết...Từ đó
đƣa ra lời giải thích về tác động của các biến độc lập lên biến phụ thuộc.
Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị


14

Trong phần cuối này sẽ rút ra các kết luận liên quan về vấn đề nghiên cứu. Từ đó,
gọi ý một vài giải pháp cho Vinfast Nêu ra một vài điểm hạn chế của nghiên cứu này và
hƣớng nghiên cứu tiếp theo.

Tóm tắt chƣơng 1
Ở chƣơng 1, tác giả đã trình bày các nội dung bao gồm lý do chọn đề tài, mục tiêu và câu
hỏi nghiên cứu của đề tài, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu mà đề tài hƣớng tới, phƣơng
pháp nghiên cứu, những ý nghĩa và đóng góp của đề tài


15

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU
2.1 Cơ sở lý thuyết
2.1.1 Khái niệm về ý định mua
Theo Ajzen & Fishbein 1975) định nghĩa rằng hành vi ý định (Behavior Intention)
là ý định thực hiện một hành vi cụ thể nào bị ảnh hƣởng bởi hai yếu tố: Thái độ (Attitude)
của ngƣời tiêu dùng về hành vi mua, yếu tố thứ hai là Chuẩn chủ quan (Subjective Norm)
liên quan đến ý định hành vi Ý định mua là đề cập đến một kế hoạch của ngƣời tiêu dùng
có thể sẽ đƣợc thực hiện để mua sản phẩm, dịch vụ Hành vi mua thƣờng đƣợc thúc đẩy
bởi yêu cầu bắt buộc, hoặc là nhu cầu đƣợc phát sinh ở một thời điểm nào đó theo Lu
cộng sự (2014) Keller 2001) định nghĩa ý định mua là sở thích mua sản phẩm hoặc dịch
vụ của ngƣời tiêu dùng Nói cách khác, ý định mua có một khía cạnh khác là ngƣời tiêu
dùng sẽ mua một sản phẩm sau khi đánh giá Nhiều yếu tố ảnh hƣởng đến ý định của
ngƣời tiêu dùng trong khi lựa chọn sản phẩm và quyết định cuối cùng phụ thuộc vào ý
định của ngƣời tiêu dùng với các yếu tố bên ngoài Một định nghĩa khác của Ajzen 2002)
hành vi ý định là bị ảnh hƣởng bởi ba loại niềm tin: Niềm tin về hành vi, Niềm tin chuẩn
tắc, Niềm tin kiểm soát Tác giả cho rằng thái độ, chuẩn chủ quan và khả năng kiểm sốt
nhận thức càng cao thì ý định thực hiện hành vi mua càng trở nên mạnh Tóm lại, ý định
mua là một dự định của ngƣời tiêu dùng trƣớc khi ra quyết định mua một sản phẩm hay
sử dụng một dịch vụ nào đó trong tƣơng lai. Để đi từ ý định mua sang quyết định mua
không hề dễ dàng vì nó có thể sẽ bị ảnh hƣởng bởi rất nhiều yếu tố tác động đến.
2.1.2 Thúc đẩy trách nhiệm với môi trƣờng
K. Lee (2008) cho rằng sự thôi thúc về nghĩa vụ môi trƣờng gắn liền với cam kết

cá nhân của ngƣời dùng đối với các vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trƣờng Môi trƣờng
trên thực tế có những tác động tích cực hoặc tiêu cực đối với con ngƣời và các sinh vật
khác, và con ngƣời có thể nhận ra trách nhiệm của cá nhân họ đối với việc bảo vệ môi
trƣờng nếu hiểu nó một cách tƣờng tận theo Gadenne et al (2011) Thúc đẩy trách nhiệm
với môi trƣờng là cam kết và ý định của khách hàng trong việc thực hiện các hoạt động


16

bảo vệ môi trƣờng và cải thiện chất lƣợng môi trƣờng của Kumar & Ghodeswar (2015).
Theo Gadenne et al (2011) vì khách hàng nhận ra thực tế rằng sự suy thối của mơi
trƣờng có tác động tiêu cực đến con ngƣời và các sinh vật sống khác, họ hiểu rằng họ
phải có trách nhiệm bảo vệ mơi trƣờng Ngồi ra, K Lee (2008) cho rằng khi khách hàng
chung tay giải quyết các vấn đề bảo vệ môi trƣờng, họ sẽ cảm thấy thức tỉnh. Họ có thể
cảm thấy đƣợc thúc đẩy bởi sự quan tâm sâu sắc đến việc bảo vệ mơi trƣờng của mình và
bảo vệ chính họ (Zahid et al., 2018). Do vậy, họ đƣợc xem có liên quan đến việc bảo vệ
môi trƣờng (Griskevicius, Tybur, & Van den Bergh, 2010) Hơn nữa, mối quan tâm của
khách hàng về các vấn đề môi trƣờng ở cấp độ cá nhân sẽ dẫn đến các hành vi vì mơi
trƣờng (Kilbourne & Pickett, 2008; Zuraidah, Hashima, Yahya, & Mohamad, 2012) và
quyết định mua sản phẩm xanh.
2.1.3 Lý thuyết hành vi ngƣời tiêu dùng
Theo Engel và cộng sự (1994) một số yếu tố ảnh hƣởng đến hành vi của khách
hàng, bao gồm: Ảnh hƣởng của môi trƣờng (bao gồm các yếu tố nhƣ văn hóa, tình trạng
kinh tế xã hội, ảnh hƣởng cá nhân, gia đình và hồn cảnh); Nguồn lực, động cơ và sự
tham gia của ngƣời tiêu dùng, kiến thức, thái độ, tính cách, lối sống và nhân khẩu học là
những ví dụ về sự khác biệt của từng cá nhân; Xử lý thông tin, học hỏi, thay đổi, thay
đổi, và hành vi đều là quá trình tâm lý
Solomon (1995) mô tả hành vi mua của ngƣời tiêu dùng là một quá trình lựa chọn,
mua, sử dụng và định đoạt sản phẩm hoặc dịch vụ để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của
họ Định nghĩa tƣơng tự về hành vi mua của ngƣời tiêu dùng đƣợc đƣa ra bởi Schiffman

& cs. (2007), họ mô tả hành vi của ngƣời tiêu dùng thể hiện khi họ chọn và mua sản
phẩm hoặc dịch vụ bằng việc sử dụng các nguồn lực sẵn có để đáp ứng nhu cầu và mong
muốn của họ.
Mục tiêu của marketing là thoả mãn các yêu cầu và mong muốn của khách hàng
mục tiêu Theo Kotler (1995), nghiên cứu hành vi ngƣời tiêu dùng nhằm xác định ngƣời
mua là ai, họ muốn mua gì, tại sao họ muốn mua, cách họ muốn mua, khi nào họ muốn


17

mua và họ muốn mua nó ở đâu Chìa khóa để thành công trong hoạt động tiếp thị là hiểu
các đặc điểm tâm lý, sức mạnh văn hóa xã hội, các nguyên tắc kinh tế và kỹ thuật tiếp thị.
Theo Kotler (1995), các yếu tố dẫn đến quyết định mua sản phẩm của ngƣời tiêu
dùng đƣợc hệ thống nhƣ sau:

Đánh giá
thông tin

Hành vi
mua

sau mua

án

H nh 2.1: Các yếu tố dẫn đến quyết định mua sản phẩm
Nguồn: Kotler (1995)

Kotler (1997) chỉ ra rằng hành vi của ngƣời tiêu dùng là nghiên cứu về cách ngƣời
tiêu dùng mua, những thứ họ mua, thời điểm và lý do họ mua Ông và Keller cũng chỉ ra

thêm rằng việc hiểu hành vi mua của ngƣời tiêu dùng là nghiên cứu về cách mua và thanh
lý hàng hóa, dịch vụ, ý tƣởng hoặc kinh nghiệm của các cá nhân, nhóm và tổ chức để đáp
ứng nhu cầu và mong muốn của họ (Kotler & Keller, 2011).
Khái niệm hành vi mua của ngƣời tiêu dùng đã đƣợc các nhà nghiên cứu khác
nhau xác định theo những cách khác nhau Hành vi ngƣời tiêu dùng đề cập đến ngƣời
mua là cá nhân, gia đình hoặc nhóm ngƣời, hành vi đƣợc coi là sự kết hợp giữa những nỗ
lực và kết quả liên quan đến việc giải quyết một vấn đề nhằm đáp ứng nhu cầu chƣa đƣợc
đáp ứng, bao gồm cả nhu cầu thiết yếu (trong đó có thực phẩm) và nhu cầu về tinh thần
của ngƣời tiêu dùng (Meena & Chandrasekar, 2015)


18

2.1.4 Lý thuyết thuộc tính sản phẩm
Theo Kartono (1987), thuộc tính là những đặc điểm hoặc khía cạnh đƣợc cho là sở
hữu của một ngƣời hoặc một tác nhân kích thích (kích thích ngƣời mua). Bản chất của
sản phẩm có thể cung cấp, kích thích cho ngƣời tiêu dùng để khơi dậy sở thích hoặc sở
thích mua sản phẩm, đó đƣợc gọi là thuộc tính sản phẩm.
2.1.5 Lý thuyết kinh nghiệm
Kartono (1987) định nghĩa kinh nghiệm là lịch sử mà một ngƣời đã trải qua trong
quá khứ hoặc đã đƣợc trải nghiệm và một tình huống hoặc mức độ ý thức Tính cẩn thận
hay tính kỹ càng là kết quả của kinh nghiệm, đƣợc sử dụng liên quan đến việc đạt đƣợc
các hành vi khác nhau có thể học đƣợc, chỉ sau một số kinh nghiệm nhất định.
Hành vi của ngƣời tiêu dùng bị ảnh hƣởng mạnh mẽ bởi kinh nghiệm trong quá
khứ. Những thay đổi hành vi xảy ra là kết quả của kinh nghiệm Hành vi đó là kết quả
của quá trình học hỏi và trải nghiệm Quá trình mua là một q trình học hỏi. Sẽ khơng
có việc mua lại lặp lại nếu trải nghiệm cho thấy cảm giác thất vọng bởi một sản phẩm
không thuận lợi Tƣơng tự nhƣ vậy, việc mua hàng sẽ đƣợc lặp lại nhiều lần nếu ngƣời
tiêu dùng hài lịng
2.2 Mơ h nh liên quan

2.2.1 Mô h nh thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action – TRA)
Lý thuyết này dùng để dự đoán hành vi của cá thể hoặc một nhóm cá thể đƣợc
nghiên cứu dựa trên dự định của nhóm đối tƣợng đó Mơ hình mơ tả sự tác động của dự
định đến hành vi cuối cùng, để hành vi có thể đƣợc xảy ra thì phụ thuộc nhiều nhất là vào
dự định, và cấu thành nên dự định của nhóm đối tƣợng, mơ hình dựa vào 2 yếu tố: Thái
độ và Chuẩn chủ quan (Tác động xã hội).
Theo (Ajzen & Thomas, 1986), thái độ của một cá nhân phụ thuộc vào niềm tin về
hành vi và đánh giá kết quả của hành vi đó Niềm tin và đánh giá kết quả của hành vi của
đối tƣợng tích cực hay tiêu cực sẽ hình thành nên thái độ tích cực hay tiêu cực của về


19

hành vi đó Về chuẩn chủ quan của đối tƣợng đƣợc xác định dựa vào niềm tin chủ quan
và động lực. Niềm tin chủ quan đến từ những ngƣời thân hoặc những ngƣời xung quanh
đối tƣợng có niềm tin tích cực hay tiêu cực về hành vi của đối tƣợng, từ đó sẽ tạo động
lực để hồn thành hành vi của mình hay khơng của đối tƣợng. Niềm tin chủ quan và động
lực sẽ quyết định sự tích cực hay tiêu cực của chuẩn chủ quan.

H nh 2.2: Thuyết hành động hợp lý (TRA)
Nguồn: Ajzen & Thomas, 1986

“Hành vi của ngƣời tiêu dùng bị ảnh hƣởng bởi các yếu tố xã hội, ch ng hạn
nhƣ các nhóm nhỏ, gia đình, vai trò và địa vị xã hội của ngƣời tiêu dùng” đƣợc nhắc
đến trong Kotler và Armstrong (2010) Trong quá trình ra quyết định, ngƣời tiêu
dùng có xu hƣớng ln chịu ảnh hƣởng của nhóm xã hội, đó là ngƣời dân Tùy thuộc


20


vào các yếu tố khác nhau, ngƣời tiêu dùng có thể lắng nghe và tin tƣởng vào các
nhóm xã hội khác nhau, có thể đối với những ngƣời chuyên nghiệp hơn trong một số
lĩnh vực nhất định Trong việc mua xe máy điện, có lẽ ảnh hƣởng xã hội có thể đến
từ bạn b , đồng nghiệp, thành viên gia đình
Có thể thấy, thuyết hành động hợp lý (TRA) sẽ là tiền đề cho tác giả nghiên
cứu các yếu tố xã hội ảnh hƣởng đến ý định mua, và từ ý định mua nghiên cứu sự tác
động đến quyết định mua.

2.2.2 Mô h nh chấp nhận công nghệ (TAM - Technology Acceptance Model)
Một trong những cơng cụ hữu ích trong việc giải thích ý định chấp nhận sản
phẩm mới là mơ hình chấp nhận cơng nghệ (TAM) Theo Legris và cộng sự (2003),
mơ hình TAM đã dự đốn thành cơng khoảng 40% việc sử dụng một hệ thống mới
Lý thuyết TAM đƣợc mơ hình hố và trình bày ở hình sau:

H nh 2.3: Mô h nh chấp nhận công nghệ
Nguồn: Legris và cộng sự (2003)
Hai yếu tố của mơ hình là sự hữu ích cảm nhận và sự dễ sử dụng cảm nhận
Sự hữu ích cảm nhận là cấp độ mà cá nhân tin rằng sử dụng một hệ thống đặc thù sẽ
nâng cao kết quả thực hiện của họ Sự dễ sử dụng cảm nhận là cấp độ mà một ngƣời
tin rằng sử dụng một hệ thống đặc thù sẽ khơng cần nỗ lực Hai yếu tố đó sẽ tác
động đến thái độ sử dụng, từ đó hình thành ý định sử dụng và quyết định sử dụng


21

thực tế
2.3 Các nghiên cứu liên quan
2.3.1 Nghiên cứu của tác giả Trần Thu Thảo và Trần Khánh Linh (2021)
Tác giả Trần Thu Thảo và Trần Khánh Linh (2021) đã tiến hành nghiên cứu
đề tài: “Những yếu tố ảnh hƣởng đến ý định mua xe máy điện Vinfast của ngƣời dân

trên địa bàn TP Hồ Chí Minh ” và bằng phƣơng pháp lấy mẫu phi sắc xuất thu thập
đƣợc 153 ngƣời tham gia khảo sát đều đang học tập, làm việc trên địa bàn TP Hồ
Chí Minh Nghiên cứu đã sử dụng phần mềm SPSS để thực hiện: thống kê mơ tả,
kiểm định Cronbach‟s Alpha, EFA, hồi quy tuyến tính và Anova để xử lý dữ liệu
Kết quả cho thấy 6 yếu tố: nhận thức về môi trƣờng, thái độ, nhận thức kiểm soát
hành vi, sự hấp dẫn của phƣơng tiện khác, chuẩn chủ quan, chính sách khuyến mãi
có tác động đến ý định mua xe máy điện Vinfast của ngƣời dân trên địa bàn
TP HCM Trong đó biến thái độ có tác động mạnh nhất Từ kết quả nghiên cứu đó
tác giả đƣa ra một số hàm ý quản trị nhằm gia tăng ý định mua xe máy điện Vinfast
của ngƣời dân trên địa bàn TP HCM


22

H nh 2.4: Mô h nh nghiên cứu ý định mua xe máy điện trên địa bàn TP.HCM
Nguồn: Trần Thu Thảo và Trần Khánh Linh (2021)
2.3.2 Nghiên cứu của Xiangqian Huang và Jianping Ge (2019)
Hai học giả đã tiến hành nghiên cứu “Phát triển xe điện ở Bắc Kinh: Phân tích ý
định mua hàng của ngƣời tiêu dùng” và đƣa ra mơ hình sau:


23

H nh2.5: Mô h nh nghiên cứu xe điện ở Bắc Kinh
Nguồn: Xiangqian Huang và Jianping Ge (2019)
Hai tác giả đã tạo ra một mơ hình thực nghiệm để phân tích quyết định mua hàng
của ngƣời tiêu dùng trên các bài báo tiếng Anh Bài nghiên cứu trình bày chi tiết những
phát hiện của một cuộc thăm dò với tổng số 502 câu trả lời khảo sát hợp lệ giữa những
ngƣời tiêu dùng tiềm năng ở Bắc Kinh. Kết quả cho thấy rằng thái độ, kiểm soát hành vi
nhận thức, tình trạng nhận thức, cảm nhận về sản phẩm và các biện pháp chính sách

khuyến khích tiền tệ có tác động tích cực đáng kể đến ý định mua xe điện của ngƣời tiêu
dùng ở Bắc Kinh Tuy nhiên, các chỉ tiêu chủ quan và các biện pháp chính sách phi tiền
tệ khuyến khích khơng có tác động đáng kể đến ý định mua hàng
2.3.3 Nghiên cứu của nhóm tác giả Ivan KW Lai và cộng sự (2015)
Nhóm tác giả Ivan KW Lai và cộng sự (2015) đã tiến hành nghiên cứu đề tài “Các
yếu tố ảnh hƣởng đến ý định hành vi đối với xe điện hoàn toàn: Một nghiên cứu thực
nghiệm ở Ma Cao” và thu thập trên các đƣờng phố của Ma Cao đƣợc 308 quan sát Dữ
liệu thu thập đƣợc phân tích bằng phân tích nhân tố kh ng định và lập mơ hình phƣơng
trình cấu trúc Kết quả chứng minh rằng các mối quan tâm về mơi trƣờng và nhận thức về
chính sách mơi trƣờng là những yếu tố tiền đề của nhận thức về xe điện hoàn toàn, ảnh