NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG AN NINH CHO
HỌC SINH TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÕ MINH ĐỨC
Nguyễn Thị Thu1
1. Lớp CH20QL01. Email:
TÓM TẮT
Giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh là nhiệm vụ hết sức quan trọng trong hệ
thống giáo dục quốc gia, góp phần bồi dưỡng cho thế hệ trẻ những kiến thức cơ bản về đường
lối quân sự, quốc phòng của Đảng ta và kỹ năng quân sự để sẵn sàng tham gia lực lượng vũ
trang khi cần thiết, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Kết hợp
phương pháp nghiên cứu tài liệu và tổng kết thực tiễn, bài viết trình bày thực trạng hoạt động
giáo dục quốc phòng và an ninh tại trường THPT Võ Minh Đức và đề xuất một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh tại Trường.
Từ khóa: quốc phòng; an ninh; giáo dục quốc phòng và an ninh; thực trạng;
trung học phổ thông Võ Minh Đức
1. ĐẶT VẤN DỀ
Giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQPAN) là một bộ phận của nền giáo dục quốc dân,
nhằm thống nhất nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng con người mới XHCN có
sự phát triển tồn diện. Việc GDQPAN cho học sinh là nhiệm vụ hết sức quan trọng trong hệ
thống giáo dục quốc gia, góp phần bồi dưỡng cho thế hệ trẻ những kiến thức cơ bản về đường
lối quân sự, quốc phòng của Đảng ta và kỹ năng quân sự để sẵn sàng tham gia lực lượng vũ
trang khi cần thiết, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. GDQPAN
cho học sinh là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách trong chiến lược đào tạo con người mới XHCN,
nhằm giáo dục cho thế hệ trẻ nói chung, học sinh nói riêng lịng u nước, u CNXH, ý thức
tổ chức kỷ luật, tinh thần tập thể, tư duy và kiến thức quân sự, chuẩn bị nhân lực và đào tạo
nhân tài cho nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc là một trong những nội dung giáo dục tồn diện trong
nhà trường, góp phần hình thành nhân cách con người mới XHCN. Mặt khác, GDQPAN còn
trang bị kiến thức, ý thức xây dựng bảo vệ Tổ quốc, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân
lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Mặt khác, đối với giáo viên giáo dục quốc phịng và an
ninh, cơng việc giảng dạy phải gắn liền với nghiên cứu khoa học. Đây là con đường ngắn nhất
để không ngừng tích luỹ kiến thức, nâng cao trình độ, gọt sắc tư duy, góp phần tìm ra những
hình thức, biện pháp thích hợp để truyền đạt tri thức tới người học.

Sau nhiều năm giảng dạy mơn Giáo dục quốc phịng và an ninh theo phương pháp mới, bản
thân tôi nhận thấy trong một tiết dạy giáo viên phải chuyển tải nhiều kiến thức đồng thời phân
chia thời gian học lý thuyết cũng như thực hành phải hợp lý khoa học mới giải quyết được hết
trọng tâm nội dung bài dạy. Không để học sinh học phần lí thuyết cũng như thực hành một cách
243


thờ ơ, xem thường và cũng tránh sự nhàm chán trong tập luyện. Cần lưu ý rằng, để phục vụ đắc
lực cho việc nâng cao chất lượng giảng dạy, hướng nghiên cứu của các giáo viên GDQPAN nên
tập trung trực tiếp vào nội dung kiến thức môn học hay những yếu tố tham gia vào quá trình dạy
và học như: Đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới nội dung chương trình học tập...
Từ thực tiễn giảng dạy bộ mơn QP-AN, bài viết trình bày thực trạng và biện pháp nâng
cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh tại trường THPT Võ Minh Đức,
tỉnh Bình Dương.
2. NỘI DUNG
2.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Dựng nước phải đi đơi với giữ nước, đó là một trong những quy luật đã được dân tộc ta
đúc kết nên trong lịch sử. Dưới chế độ phong kiến, các triều đại trị vì đất nước tuy mạnh yếu
khác nhau nhưng lúc nào cũng quan tâm đến kế sách giữ nước. Nhiều bậc hiền tài đã nghiên cứu
hiến kế sách hay cho việc trị nước và giữ nước. Việc chiêu tập binh mã, việc rèn quân, luyện
quân, việc khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc… là những kế sách có giá trị như những
tài liệu khoa học về quốc phòng của dân tộc.
Nhận thức được quy luật dựng nước phải đi đôi với giữ nước, đồng thời tiếp tục phát huy
giá trị truyền thống của dân tộc trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, Hồ Chí Minh và
Đảng Cộng sản Việt Nam đã sớm có những chủ trương, giải pháp mang tính chiến lược về vấn
đề QP, AN và GDQP-AN. Những chủ trương, chính sách đó cùng với những văn bản quy phạm
pháp luật của Chính phủ về GDQP không chỉ là cơ sở pháp lý mà còn là một cơ sở khoa học,
cơ sở phương pháp luận định hướng cho các hoạt động nghiên cứu về QP - AN trong thời đại
mới. Trong thời gian qua đã có một số nghiên cứu về hoạt động giáo dục QP-AN.
Tác giả Nguyễn Văn Vọng: “Giáo dục quốc phòng - an ninh cho học sinh, sinh viên trong

giai đoạn mới”, Tạp chí Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp, số 2/2001. Nghiên cứu đã khái
quát bối cảnh mới của đất nước, vị trí của công tác GDQP&AN, thực trạng GDQP&AN cho
học sinh, sinh viên thời gian qua và đề xuất các giải pháp về giáo dục nâng cao nhận thức, đổi
mới chương trình, giáo trình tài liệu, đào tạo, về bồi dưỡng giáo viên, về củng cố mở rộng các
trung tâm giáo dục quốc phòng, về nghiên cứu khoa học và tăng cường đầu tư cho nhiệm vụ
giáo dục quốc phòng và an ninh. (Nguyễn Văn Vọng, 2001).
Tác giả Nguyễn Nghĩa với bài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục quốc
phòng trong các trường phổ thông ở Hà nội hiện nay”, đăng Tạp chí Giáo dục, số 27/2002. Bài
viết này tập trung nghiên cứu đề xuất các giải pháp như đổi mới tăng cường sự lãnh đạo, đổi
mới nội dung chương trình, hình thức phương pháp, tăng cường đội ngũ giáo viên, bảo đảm chế
độ chính sách, đổi mới cơ chế quản lý điều hành nhằm nâng cao chất lượng GDQP ở các trường
trung học phổ thông. (Nguyễn Nghĩa, 2002)
Tác giả Đào Duy Hứa với bài viết Giáo dục quốc phòng - an ninh trên làn sóng Tiếng nói
Việt Nam, Tạp chí Dân quân tự vệ Giáo dục quốc phòng, tháng 10, năm 2008, số 13 (57). Bài viết
nêu các thực trạng và biện pháp cơng tác Giáo dục quốc phịng - an ninh trong giai đoạn năm
2005 đến năm 2010 và được phát thanh trên làn sóng Tiếng nói Việt Nam. (Đào Duy Hứa, 2008).
244


Tác giả Nguyễn Thiện Minh: Những vấn đề cơ bản cần tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng
dạy, học giáo dục quốc phòng - an ninh cho học sinh, sinh viên năm học 2012-2013 và những năm
tiếp theo, Tạp chí Dân quân tự vệ Giáo dục quốc phòng, tháng 8, năm 2012, số 59 (103). Bài viết đã
nêu những vấn đề thực tiễn để tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy, học giáo dục quốc phòng an ninh cho học sinh, sinh viên. (Nguyễn Thiện Minh, 2012)
Tác giả Trịnh Tấn Hồi với đề tài: Quản lí nhà nước về giáo dục quốc phòng- an ninh
cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Đề tài đã xác định được các hạn chế và
nguyên nhân trong công tác quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên trên
địa bàn Thành phố. Từ đó đề x́t các biện pháp để hồn thiện công tác quản lý nhà nước về giáo dục
quốc phòng - an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh gồm các giải pháp về tăng
cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, … tổ chức phối hợp các lực lượng thực hiện nhiệm vụ giáo dục, là
cơ sở tham mưu, giúp lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh có cái nhìn tổng qt và chỉ đạo có hiệu quả

hơn trên lĩnh vực này. (Trịnh Tấn Hoài, 2013)
Tác giả Võ Ngọc Thạch (2017) với bài viết Điểm sáng trong công tác GDQP&AN tại các
Trường THPT trên địa bàn Bình Dương đăng Tạp chí quốc phịng tồn dân. Bài viết đã nêu Giáo
dục quốc phòng và an ninh là mơn học chính khóa trong nhà trường đối với cấp học trung học
phổ thông và các cơ sở đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học; đồng thời được lồng ghép
giáo dục thông qua nội dung các mơn học trong chương trình giáo dục tiểu học, trung học cơ
sở. Điều đó, cho thấy tầm quan trọng của hoạt động Giáo dục quốc phòng và an ninh trong
trường học. (Võ Ngọc Thạch, 2017)
Tác giả Đào Thị Mỹ: Áp dụng kỹ thuật và phương pháp dạy học tích cực trong giảng dạy
bộ môn GDQPAN tại trường THPT Tiên Lữ. Trong giáo dục, quy trình đào tạo được xem như
là một hệ thống bao gồm các yếu tố: mục tiêu, chương trình đào tạo, nội dung, phương pháp
dạy học, phương tiện dạy học… Trong đó, phương pháp dạy học được coi là vấn đề then chốt.
Dạy học tích cực là hình thức dạy học theo lối phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của
người học. Dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức
của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học. Giáo viên giữ vai
trò là người hướng dẫn, gợi ý, tổ chức, giúp người học tự tìm kiếm, khám phá những tri thức
mới. Người dạy nêu tình huống, kích thích hứng thú, suy nghĩ và phân xử các ý kiến đối lập
của người học, từ đó hệ thống hóa các vấn đề, tổng kết bài giảng, khắc sâu những tri thức cần
nắm vững. Áp dụng các kỹ thuật và phương pháp dạy học này sẽ tăng cường khả năng vận
dụng, thực hành, áp dụng vào thực tế của học sinh. Các em sẽ được chủ động sáng tạo, tự giác
trong học tập, có mơi trường học tập an tồn và thân thiện. (Đào Thị Mỹ, 2019)
Như vậy, hoạt động giáo dục QP-AN đã được khá nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu.
2.2. Một số khái niệm
Luật Quốc phòng (2018) xác định: Quốc phịng là cơng cuộc giữ nước bằng sức mạnh
tổng hợp của tồn dân tộc, trong đó sức mạnh quân sự là đặc trưng, lực lượng vũ trang nhân
dân làm nòng cốt. (Bộ Quốc phòng, 2008)
Luật An ninh quốc gia (2004) xác định: An ninh quốc gia là sự ổn định, phát triển bền vững
của chế độ XHCN và Nhà nước Cộng hoà XHCN Việt Nam, sự bất khả xâm phạm độc lập, chủ
quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. (Bộ Quốc phòng, Luật An ninh quốc gia, 2004).
245



Như vậy, quốc phòng và an ninh là sự kết hợp QP với AN tạo thành sức mạnh tổng hợp
trong thời bình cũng như trong thời chiến nhằm bảo vệ và xây dựng Tổ quốc.
Ở Việt Nam, sự kết hợp đó là cụ thể hóa sự lãnh đạo của Đảng và chỉ đạo, quản lý của
Nhà nước về nền QP toàn dân, AN nhân dân trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, quân sự, ngoại
giao, văn hóa, kinh tế, khoa học kỹ thuật... tạo thành sức mạnh toàn dân tộc trong công cuộc
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Giáo dục QP-AN là một trong các hoạt động giáo dục của trường THPT. Hoạt động
giáo dục quốc phòng và an ninh là hoạt động có kế hoạch, với nội dung, chương trình và
phương pháp, hình thức phù hợp đối với từng đối tượng, nhằm truyền thụ cho họ những tri
thức, bồi dưỡng kinh nghiệm, kỹ năng quân sự và những vấn đề về QP-AN cần thiết để họ sẵn
sàng làm tốt nghĩa vụ QP-AN bảo vệ Tổ quốc theo chức trách.
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục quốc phịng – an ninh tại trương trung học phổ
thơng Võ Minh Đức, tỉnh Bình Dương
Năm học 2021-2022 trường THPT Võ Minh Đức – Thành phố Thủ Dầu Một – Tỉnh Bình
Dương tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện cuộc vận động “Hai không” với bốn nội dung trọng
tâm: Nói khơng với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích; nói khơng với vi phạm đạo đức
nhà giáo và việc cho học sinh ngồi nhầm lớp. Gắn kết với việc triển khai tổ chức thực hiện Chỉ
thị số 06-CT/TW ngày 07/6/2006 của Bộ Chính trị về cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Để đạt được mục tiêu đề ra là đảm bảo chất lượng giáo dục ổn
định và phát triển vững chắc. Ngay từ đầu năm học trường THPT Võ Minh Đức đã chỉ đạo làm
tốt công tác tuyên truyền đến toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh hiểu rõ
mục đích, yêu cầu của việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
2.3.1 Thuận lợi
- Trường THPT Võ Minh Đức – Thành phố Thủ Dầu Một – Tỉnh Bình Dương tọa lạc tại
trung tâm thành phố Thủ Dầu Một, là một trường có bề dày về kết quả đào tạo học sinh và là
trường đạt chuẩn quốc gia, nên vấn đề chuyên môn giảng dạy luôn được các cấp lãnh đạo quan
tâm sâu sát. Trường có một đội ngũ sư phạm hùng hậu đều đạt chuẩn và trên chuẩn về kiến
thức, có chun mơn vững vàng, nhiệt tình, tận tụy với cơng tác quản lý và giảng dạy.

- Hội đồng sư phạm nhà trường về tuổi đời công tác được dàn trải qua nhiều thế hệ, và
ln có sự đồn kết gắn bó mật thiết với nhau.
- Đối với môn GDQPAN. Nhà trường cùng các cấp lãnh đạo luôn quan tâm tạo mọi điều
kiện thuận lợi. Đội ngũ giáo viên GDQPAN đều được đào tạo vững về chun mơn, nhiệt tình
và tâm huyết với mơn học.
- Điều kiện sân bãi, phịng học, dụng cụ trang thiết bị cần thiết cho môn học GDQPAN
tương đối đầy đủ.
- Nề nếp, kỷ cương của nhà trường đối với học sinh chặt chẽ qua từng cấp, từng khâu nên
đa phần các em chăm ngoan và có ý thức học tập tốt.
2.3.2 Khó khăn
- Đội ngũ giáo viên GDQPAN hồn tồn là giáo viên được đào tạo ghép mơn. Đối với
lĩnh vực Quốc phòng – An ninh, tuy được đào qua lớp giáo viên GDQPAN và được tập huấn
246


về chuyên môn thường xuyên hàng năm, nhưng do đây là một lĩnh vực khá mới mẻ và thời gian
được lĩnh hội về chun mơn có hạn nên ít nhiều đã gặp phải khó khăn trong giảng dạy.
- Đối với học sinh: Do khách quan các em được sinh ra và lớn lên trong thời bình và do
yêu cầu về lượng kiến thức của các môn học, giờ học cộng thêm áp lực từ phía không ít phụ
huynh nên đã tác động ít nhiều đến suy nghĩ và việc xác định nhiệm vụ học tập đối với bộ môn
này. Và thật tai hại đối với một phận nhỏ học sinh cịn ngộ nhận và coi đây là mơn học phụ dẫn
đến ý thức học tập môn GDQPAN chưa cao.
- Dụng cụ, trang thiết bị cho môn học tương đối đầy đủ từ nguồn được Sở giáo dục và
đào tạo cấp và một số tự trang bị nhưng vẫn còn thiếu: Tranh ảnh giảng dạy còn hạn chế ở một
số nội dung. Đặc biệt là thiếu dụng cụ “kính ngắm”. Để đạt được kết quả tốt qua nội dung ngắm
bắn giáo viên đã gặp khó khăn thực sự, nếu chỉ trang bị cho các em học sinh về lý thuyết bắn,
tư thế bắn, các yếu lĩnh của động tác bắn luyện tập rồi đưa vào máy bắn tập, thì hiệu quả thực
sự chưa cao trong khi luyện tập, bắn vào các mục tiêu mà khơng có kính ngắm để giáo viên
theo dõi, hướng dẫn, sửa sai cụ thể. Mà kính ngắm thì lại khơng tìm mua được ngồi thị trường.
2.3.3. Kết quả thực hiện

- Thực hiện giảng dạy môn QP-AN, kết hợp phương pháp giảng dạy truyền thống và đổi
mới phương pháp dạy học: Trường THPT Võ Minh Đức là một trong những đơn vị trong
thành phố Thủ Dầu Một – tỉnh Bình Dương có điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều
kiện sân bãi đáp ứng số lượng tiết học GDQPAN cho hơn 1600 học sinh. Tiết học GDQPAN
chính khóa đã truyền thụ cho các em học sinh những tri thức cơ bản của nền Giáo dục quốc
phịng tồn dân, những hiểu biết về tổ chức QĐND Việt Nam, về nhà trường quân đội, về lịch
sử QĐND Việt Nam, truyền thống đấu tranh dựng nước - giữ nước của dân tộc và Luật biên
giới Quốc gia. Đó là những kiến thức rất bổ ích, thiết thực với học sinh phổ thông trước
ngưỡng cửa cuộc đời. Học sinh còn được làm quen với tác phong quân đội qua các bài học
về điều lệnh, đội ngũ, các tư thế vận động cơ bản trong chiến đấu, băng bó, cứu thương, ...làm
quen với các phương tiện chiến đấu như ném lựu đạn, cách bắn súng tiểu liên AK ... Qua học
tập mơn GDQPAN đã giáo dục cho học sinh lịng yêu nước - tự hào dân tộc, nâng cao tinh
thần cảnh giác, chống mọi âm mưu diễn biến hồ bình của kẻ thù. Tồn bộ chương trình học
tập của từng khối được xây dựng theo chương trình hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, đảm bảo dạy
đủ môn, đủ tiết, đúng phân phối chương trình. Vì vậy, các tiết học GDQPAN học sinh tham
gia học đầy đủ tích cực sôi nổi và hào hứng. Tiết học mơn giáo dục quốc phịng và an ninh
sinh động hơn. Học sinh phát huy được tính tự giác và tích cực hơn. Ý thức học tập, kỷ luật
của học sinh được thể hiện ở mức độ cao hơn. Học sinh lĩnh hội được kiến thức nhanh và sâu
rộng hơn. Kết quả đánh giá xếp loại cuối năm của môn GDQPAN của từng năm học được
nâng dần lên. Bảng 1 dưới đây cho thấy tỉ lệ khá giỏi tăng, yếu kém khơng cịn.
Bảng 1. Kết quả học tập môn QP-AN trong 3 năm học từ 2018 - 2021
Xếp loại
Năm học

Giỏi

Khá

Yếu


Trung bình

Kém

2018-2019

40%

48%

11%

1%

0%

2019-2020

46%

47%

7%

0%

0%

2020-2021


49%

47%

4%

0%

0%

247


- Tuyển chọn vận động viên thi đấu Hội thao QPAN cấp tỉnh: Hội thao cấp tỉnh được thực
hiện 2 năm/lần, cấp trường tổ chức hằng năm theo hướng dẫn năm học về GDQPAN, sau khi
đã có kết quả hội thao cấp trường (liền kề với Hội thao cấp tỉnh) thì Tổ trưởng chun mơn bắt
đầu lập kế hoạch, phân công giáo viên chịu trách nhiệm từng môn thi. Môn điều lệnh quan trọng
nhất là chọn cho được một học sinh làm chỉ huy phải có dáng dấp quân đội, tiếng hơ to, rõ,
mạnh dạn và dứt khốt, tốt nhất là chọn học sinh có giọng người miền Bắc. Sau đó phân cơng
trực tiếp cho em làm Tiểu đội trưởng của một tiểu đội trong lớp, giáo viên nào hướng dẫn lớp
đó sẽ bồi dưỡng trực tiếp cho em đó. Song song thì các giáo viên cịn lại cũng tự tìm kiếm một
tiểu đội trưởng và huấn luyện cho em đó, rồi cuối cùng chọn ra một tiểu đội trưởng tham gia
Hội thao. Các mơn cịn lại sẽ chọn theo thành tích đạt được trong hội thao, số lượng chọn thì
gấp đơi để sau khi tập luyện sẽ chọn vận động viên chính thức được hồn hảo hơn. Sau đó sẽ
biên chế về các lớp, rồi giáo viên được phân cơng sẽ có kế hoạch tập luyện ở những giờ ngoại
khóa (theo quy định kế hoạch tập luyện hội thao cấp tỉnh).
Hội thao giáo dục quốc phịng tỉnh Bình Dương do Sở Giáo dục đào tạo cùng Bộ chỉ huy
quân sự tỉnh Bình Dương tổ chức, trường Trung học phổ thông Võ Minh Đức đã nâng thành
tích lên vị trí cao hơn. Đó là hạng sáu tồn đồn trên tổng số 37 trường Trung học phổ thơng
trong tồn tỉnh tham gia hội thao năm 2020.

- Tuyển chọn học sinh bắn đạn thật: Thực hiện công văn số 3673/BGDĐT-GDQPAN
ngày 17 tháng 9 năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm
vụ GDQPAN năm học 2020-2021. Căn cứ hướng dẫn số 1454/SGDĐT-CTTTPC ngày 18
tháng 9 năm 2020 về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDQPAN trong các trường trung
học phổ thông năm học 2020-2021. Căn cứ kế hoạch tổ chức học tập môn học GDQPAN của
nhà trường và qua quá trình học tập nội dung bắn súng của học sinh, tổ bộ môn trong quá
trình giảng dạy bài kĩ thuật bắn súng tiểu liên AK tại lớp, các giáo viên phải chọn cho mình
một số học sinh có kết quả học tập tốt sau đó sàng lọc lại một lần nữa và việc đầu tiên là cho
học sinh khám sức khỏe. Thông qua máy bắn tập MBT03 sẽ chọn ra được những học sinh có
độ ngắm chụm rất tốt. Sau q trình tập luyện theo đúng chế độ và trước khi đi bắn một ngày
Tổ bộ môn sẽ phân công giáo viên triển khai toàn bộ sơ đồ bắn, giáo dục về tâm lý khi bắn
nhất là học sinh mới lần đầu bắn đạn thật (yếu tố này rất quan trọng). Sau đó thực hành bắn
giống như khi bắn đạn thật nhưng trên máy bắn tập MBT03. Điều quan trọng nhất là khi nghe
tiếng súng lần đầu tiên phải giáo dục cho các em thật kĩ lưỡng, phải bình tĩnh, tự tin khơng
cẩu thả, khơng giật mình. Kết quả thi bắn súng trình bày ở bảng 2 dưới đây:
Bảng 2. Kết quả thi bắn súng ở trường THPT Võ Minh Đức
Xếp loại
Năm học
2018-2019
2019-2020
2020-2021

GIỎI
26%
24%
29%

ĐẠT

KHÁ

20%
22%
13%

13%
23%
40%

KHÔNG ĐẠT
41%
31%
18%

Bảng 2 cho thấy, kết quả thi bắn súng của học sinh được tăng lên, tỉ lệ học sinh không đạt
giảm.
- Tổ chức học tập pháp luật, chuyên đề : Nhà trường đổi mới hình thức, phương pháp
GDQPAN cho học sinh, nhân các ngày lễ lớn của đất nước, địa phương, Tổ trưởng chuyên môn
248


đề nghị Ban giám hiệu nhà trường tổ chức Giáo dục pháp luật, cho học sinh tham gia chuyên
đề, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; thi tìm hiểu ngày thành lập Quân đội nhân
dân Việt Nam; ngày thành lập Công An nhân dân, ngày thành lập Tỉnh, thi về phịng chống ma
túy, HIV… Qua đó đã nâng cao nhận thức, hiểu biết về đường lối, chủ trương của Đảng, chính
sách, pháp luật Nhà nước, truyền thống của quê hương, đất nước, nâng cao nhận thức về quốc
phòng, an ninh cho học sinh.
- Đầu tư dụng cụ, sân bãi cho giáo dục quốc phòng – an ninh: Hằng năm nhà trường có kế
hoạch tu bổ, đảm bảo an tồn sân bãi để học sinh có nơi tập luyện. Tuy đã được khắc phục nhưng
những khó khăn về sân bãi trong trường học THPT thì vấn đề thầy và trò phải khắc phục để thực
hiện đúng mục đích tập luyện và thực hiện đúng quy cách và điều lệ Hội thao Quốc phòng. Trang

bị tập luyện với súng tập, sách giáo khoa, tranh ảnh mô phạm. Trang bị tập luyện với súng tập
kích cỡ của khẩu súng tiểu liên AK. Được Bộ Giáo dục cấp phát cùng sách giáo khoa, tranh ảnh
mơ phạm. Súng mơ hình được trang bị trên 1/3 học sinh trong lớp cho mỗi tiết học.
3. KẾT LUẬN
Giáo dục nói chung và giáo dục GDQPAN nói riêng yêu cầu người giáo viên phải biết
linh hoạt sử dụng các phương pháp trong tiết dạy thì mới giúp cho học sinh khắc sâu kiến thức
một cách chủ động. Do đó yêu cầu người giáo viên phải có nghệ thuật sư phạm và nắm được
những nội dung cơ bản. Ngồi ra, để tạo hứng thú và lơi cuốn học sinh đến với bộ môn
GDQPAN, giáo viên cần phải có nhiệt huyết trong q trình giảng dạy, sưu tầm bổ sung tư liệu
phục vụ cho việc dạy, tiếp tục học hỏi kinh nghiệm và tìm cách truyền đạt để có được sự vững
chắc trong kiến thức, sự lơi cuốn trong phong cách nhằm lơi cuốn học sinh. Ngồi ra, hình thành
cho học sinh tính độc lập, sáng tạo và năng động để tiếp thu và lĩnh hội kiến thức trong quá
trình học. Xin đề xuất một số ý kiến nhằm nâng cao chất lượng giáo dục QP-AN tại trường
THPT Võ Minh Đức như sau:
- Làm chuyển biến nhận thức của đội ngũ giáo viên. Bởi lẽ, họ là người trực tiếp giáo
dục, quán triệt và giao nhiệm vụ cho học sinh. Chính sự chuyển biến trong nhận thức về cơng
tác GDQPAN của giáo viên có ảnh hưởng rất lớn tới nhận thức của học sinh. Nội dung giáo
dục quán triệt tập trung vào đường lối, quan điểm của Đảng; các văn bản quy phạm pháp luật
của Nhà nước về công tác GDQPAN trong giai đoạn mới hiện nay, như: Chỉ thị số 12-CT/TW
ngày 3/5/2007 của Bộ chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục
quốc phịng, an ninh trong tình hình mới, Nghị định số 116/2007/NĐ-CP ngày 10/7/2007 của
Chính phủ về GDQP-AN, các văn bản quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về
GDQPAN… và những yêu cầu mà học sinh cần đạt được khi học tập tại nhà trường.
- Thường xuyên tổ chức công tác tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên các kỹ năng cần
thiết để tiến hành dạy học trực tuyến, đào tạo từ xa; xây dựng nền tảng dạy và học trực tuyến
dùng chung trong tồn ngành, hệ thống bài giảng chuẩn hóa, kho học liệu điện tử chia sẻ theo
hướng tạo môi trường tương tác, tăng tính thích ứng và trải nghiệm đối với người học, tăng
cường khả năng tự học cho học sinh. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá giờ dạy GDQPAN.
- Thường xuyên đổi mới phương pháp, hình thức giảng dạy cho phù hợp với từng đối
tượng, tăng cường giáo dục truyền thống, lịch sử cho học sinh thông qua bảo tàng cách mạng

249


của trung ương, địa phương; thường xuyên cập nhật thông tin để truyền đạt cho học sinh những
tiêu chí mới về bảo vệ Tổ quốc. Tổ chuyên môn cần tăng cường tổ chức các giờ ngoại khóa,
các chuyên đề GDQPAN để học sinh và giáo viên có thể thơng qua đó thảo luận góp ý làm tiền
đề cho phương pháp dạy học tốt hơn bộ môn GDQPAN. Đồng thời mỗi một thành viên trong
tổ có thể có những sáng kiến hoặc sáng tạo trong việc tự làm các đồ dùng trực quan dạy học
phù hợp với đối tượng học sinh của mình.
- Tổ chức các đợt sinh hoạt cụm, sinh hoạt chun mơn nhằm tìm các giải pháp để nâng
cao hiệu quả chất lượng bộ mơn. Có quy định cụ thể, bắt buộc về trang phục cho học sinh khi
học ngoài sân bãi.
- Thường xuyên phối hợp giữa Sở Giáo dục và Đào tạo với Bộ CHQS, Hội đồng
GDQPAN tỉnh, giữa các nhà trường với cơ quan quân sự địa phương để tạo sự thống nhất, đồng
bộ trong công tác chỉ đạo và bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất, sách giáo khoa, tranh ảnh, mơ hình
học cụ phục vụ cho môn học; thường xuyên làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra đánh giá kết
quả môn học, hàng năm tổ chức hội thi, hội thao, thực hiện tốt công tác sơ, tổng kết, rút kinh
nghiệm, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích trong giảng dạy,
học tập môn học GDQPAN.
- Quan tâm, đầu tư ngân sách để hàng năm trang thiết bị được bổ sung phù hợp với điều
kiện cụ thể của nhà trường đồng thời giáo viên bộ môn cũng đủ điều kiện soạn bài, giảng bài theo
phương pháp đổi mới. Cần mua các tư liệu GDQPAN có liên quan trong chương trình học để
giáo viên và học sinh tham khảo nhằm bồi dưỡng thêm tri thức và tăng tính hiệu quả của bộ môn.
Cần cung cấp thêm các đồ dùng trực quan: như mơ hình học cụ, tranh ảnh ..... các băng đĩa, phim
tài liệu nhằm phục vụ nhu cầu dạy - học của giáo viên, học sinh ở trường trung học phổ thơng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
4.

5.
6.
7.
8.
9.

Bộ Quốc phịng. (2004). Luật An ninh quốc gia.
Bộ Quốc phòng. (2008). Luật Quốc phòng và An ninh.
Đào Duy Hứa. (2008). Giáo dục quốc phòng - an ninh trên làn sóng Tiếng nói Việt Nam.
Đào Thị Mỹ. (2019). Áp dụng kỹ thuật và phương pháp dạy học tích cực trong giảng dạy bộ mơn
GDQPAN tại trường THPT Tiên Lữ.
Nguyễn Nghĩa. (2002). Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng trong các trường
phổ thông ở Hà nội hiện nay.
Nguyễn Thiện Minh. (2012). Những vấn đề cơ bản cần tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy, học
giáo dục quốc phòng - an ninh cho học sinh, sinh viên năm học 2012-2013 và những năm tiếp theo.
Nguyễn Văn Vọng. (2001). Giáo dục quốc phòng - an ninh cho học sinh, sinh viên trong giai đoạn mới.
Trịnh Tấn Hồi. (2013). Quản lí nhà nước về giáo dục quốc phòng- an ninh cho sinh viên trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Võ Ngọc Thạch. (2017). Điểm sáng trong công tác GDQP&AN tại các Trường THPT trên địa bàn
Bình Dương.

250