ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-------------------

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐỀ TÀI:

ẢNH HƯỞNG CỦA MẠNG XÃ HỘI TIKTOK ĐẾN VIỆC
HỌC Tiếng Anh CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN, ĐẠI HỌC QUỐC
GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

Giảng viên hướng dẫn

:

ThS. Trần Thị Bích Liên

Khoa

:

Địa Lý K42 (2021-2025)

Nhóm sinh viên thực hiện:

Nhóm 2.4

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2022

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-------------------

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐỀ TÀI:

ẢNH HƯỞNG CỦA MẠNG XÃ HỘI TIKTOK ĐẾN VIỆC
HỌC Tiếng Anh CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN, ĐẠI HỌC QUỐC
GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
Nhóm sinh viên thực hiện
1.

Vũ Đức Thọ ( Nhóm Trưởng )

2156080116

2.

Lâm Văn Đức

2156080043

3.

Lê Hữu Kiệt

2156080060


4.

Trần Trương Thanh Trường

2156080123

5.

Trần Thị Linh Vi

2156080128

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2022


LỜI CẢM ƠN


Để thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, nhóm tác giả đã nhận
được rất nhiều sự động viên, hỗ trợ giúp đỡ, góp ý chân thành và khoa học từ quý
Thầy/Cô tại Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố
Hồ Chí Minh. Chúng tơi cũng nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ các bạn sinh viên khác
trong việc tham gia trả lời câu hỏi khảo sát hỗ trợ cho quá trình nghiên cứu.


Nhóm tác giả xin được chân thành cảm ơn Phịng Quản lý Khoa học - Dự án, các
Thầy/Cô đang thực hiện công tác giảng dạy tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
nói chung và Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn nói riêng, đã tạo môi trường
giúp cho sinh viên được tiếp cận và nghiên cứu khoa học.



Đặc biệt, nhóm tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến ThS. Trần Thị Bích Liên người đã luôn dành nhiều thời gian, công sức để trực tiếp hướng dẫn, định hướng nghiên
cứu, theo dõi và động viên chúng tơi trong suốt q trình thực hiện nghiên cứu và hoàn
thành đề tài nghiên cứu khoa học.


Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong đề tài nghiên cứu khoa học cũng khơng tránh
khỏi những thiếu sót. Chúng tơi kính mong Q thầy cơ, chun gia và những người quan
tâm đến đề tài có những ý kiến đóng góp nhằm giúp đỡ đề tài được hồn thiện hơn.


Với tất cả sự kính trọng, chúng tơi kính gửi đến Q Thầy/Cơ, bạn bè và gia đình
lịng biết ơn sâu sắc.


Xin trân trọng cảm ơn !
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 12 năm 2022
Chủ nhiệm đề tài

Vũ Đức Thọ


MỤC LỤC


DANH MỤC VIẾT TẮT


DANH MỤC BẢNG BIỂU



A. PHẦN MỞ ĐẦU


1. Tính cấp thiết của đề tài


Ngày nay, sự phát triển của nền tảng công nghệ thông tin cùng với sự tiến bộ của
thiết bị điện tử đã mở ra nhiều cơ hội cho giới trẻ tiếp cận các nền tảng mạng xã hội khác
nhau. Một dẫn chứng cho thấy, đại dịch Covid 19 chính là chất xúc tác thúc đẩy sự tiếp
cận của con người đến với giải trí kỹ thuật số, từ đó đưa truyền thông xã hội ngày càng
phát triển vượt bậc và dần được công chúng quan tâm nhiều hơn. Bằng chứng thuyết phục
nhất có thể thấy đó chính là sự phát triển mạnh mẽ của nền tảng TikTok. Ra mắt không
lâu so với các nền tảng mạng xã hội khác vào năm 2017 bởi một công ty công nghệ
Internet đa quốc gia của Trung Quốc, tuy nhiên nền tảng này đã nhanh chóng khẳng định
vị thế của mình và trở thành ứng dụng được yêu thích hàng đầu của thế giới bởi tính mới
lạ về nội dung cùng với sự đơn giản, dễ dàng trong hình thức sử dụng.
Việt Nam là một trong những quốc gia Đơng Nam Á có tốc độ tăng trưởng người
dùng mạng xã hội cao nhất, đặc biệt là mạng xã hội TikTok. Theo ông Nguyễn Lâm
Thành - Giám đốc chính sách của TikTok tại Việt Nam, tính đến cuối tháng 3 năm 2020,
nền tảng này đã cán mốc 12 triệu người dùng thường xuyên đăng ký tại Việt Nam.
Hiện nay, trong bối cảnh tồn cầu hóa kinh tế, Việt Nam là một nước chú trọng đầu
tư giáo dục ngoại ngữ nói chung và Tiếng Anh nói riêng để phục vụ cho q trình đó.
Ngoại ngữ đã trở thành yếu tố tiên quyết để phục vụ cho việc tiếp cận tri thức khoa học
tiến bộ của nhân loại, giao lưu, trao đổi và chia sẻ thông tin, tạo cơ hội kết nối các xu thế
thời đại trong q trình tồn cầu hóa và hội nhập.
Theo nhiều nghiên cứu và thống kê cho thấy việc đào tạo Tiếng Anh tại ĐHQG
TP.HCM vẫn chưa đạt hiệu quả cao dù đã được chú trọng. Dựa trên số liệu khảo sát năm
2018, ĐHQG TP.HCM cơng bố có trên 85 % sinh viên không đạt chuẩn đầu ra Tiếng Anh.
Đây là một thực trạng đáng báo động đối với hệ thống Đại học hàng đầu của đất nước.

Xuất phát từ việc mạng xã hội TikTok ngày càng trở nên phổ biến với lượng người
dùng trong độ tuổi sinh viên tại Việt Nam ngày càng lớn. Đặc biệt, trước tình trạng cấp
thiết của vấn đề học Tiếng Anh của sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn (thuộc hệ thống ĐHQG TP.HCM). Với mong muốn góp một phần nhỏ vào việc


nghiên cứu, nhóm tác giả đã quyết định chọn đề tài “Ảnh hưởng của mạng xã hội TikTok
đến việc học Tiếng Anh của sinh viên Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQG TP.HCM”.
Đề tài này phù hợp với xu thế hiện đại của cộng đồng người trẻ hiện nay vì đề tài
tập trung làm rõ ảnh hưởng của mạng xã hội đến việc học Tiếng Anh của một nhóm đối
tượng xã hội cụ thể là sinh viên thông qua những phương diện quan trọng nhất gắn liền
với sinh viên là học tập và đời sống. Với tên đề tài đã xác định mục đích nghiên cứu,
nhiệm vụ nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu, nhóm tác giả sẽ sử dụng các kết quả xử lý
dữ liệu thu thập được qua công tác điều tra, khảo sát cùng với những kết quả nghiên cứu
liên quan khác nhằm phục vụ cho cơng trình nghiên cứu.
2. Tổng quan đề tài nghiên cứu


Với hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên tồn thế giới, tồn tại hơn 7099 ngơn
ngữ. Mỗi quốc gia khơng chỉ có một ngơn ngữ mà cịn có rất nhiều ngôn ngữ địa phương
trên cùng một lãnh thổ. Vì vậy, việc học ngoại ngữ hiện nay khơng chỉ vấn đề của sinh
viên Việt Nam mà còn của sinh viên trên tồn thế giới trong q trình hội nhập và tồn
cầu hóa. Theo khảo sát của các nhà khoa học về khả năng tiếp cận ngôn ngữ mới của sinh
viên thì có 60 % sinh viên có hứng thú với việc học ngoại ngữ, 40% sinh viên còn lại tuy
có nhu cầu tiếp cận nhưng gặp khó khăn trong việc tiếp thu. Với nội dung này đã có rất
nhiều đề tài tìm hiểu khơng chỉ trong nước mà cịn ở quốc tế. Vì vậy, việc học ngoại ngữ
hiện nay đã và đang trở thành một xu hướng phát triển mạnh mẽ ở cộng đồng sinh viên
trong và ngoài nước. Nhờ có sự tiến bộ hiện đại của cuộc sống, nhu cầu học ngoại ngữ
của sinh viên ngày càng tăng cao với đa dạng các loại ngôn ngữ như Tiếng Hàn, Tiếng
Trung, Tiếng Pháp,…. Đặc biệt trong đó chính là Tiếng Anh - ngôn ngữ chung trong giao

tiếp quốc tế.


Qua đó, một trong những hình thức chọn và học kiến thức mới của Anh ngữ đã và
đang vô cùng đa dạng, trong đó có thể kể đến hình thức học Tiếng Anh qua mạng xã hội
TikTok. Ibis M.Alvarez và Marialexa Olivera - Smith trong nghiên cứu năm 2013 của
mình đã chỉ ra rằng mạng xã hội không phải là mơi trường học tập, nhưng nó có đủ khả
năng và cơ hội để cải thiện việc học của sinh viên trong môi trường đại học. Điều này
được khẳng định bởi một thực tế là hoạt động đúng đắn của một nhóm học tập trong
mạng xã hội qua các trao đổi kiến thức và ý tưởng giữa những người tham gia, sự chuyển
đổi vai trò giáo viên, sinh viên và ngược lại. Đó là về 9 nguyên tắc của họ khi chia sẻ mục
tiêu học tập chung và cùng nhau tạo nên một nền tảng để chia sẻ kinh nghiệm của họ. Vai
trị của giáo viên trong mơi trường liên kết của mạng xã hội là tìm kiếm các phương pháp
thay thế để thúc đẩy sự hợp tác giữa các sinh viên, góp phần tự điều chỉnh việc học và
thậm chí cả đổi mới trong đánh giá. Và việc thúc đẩy hiệu quả của sử dụng các trang
mạng xã hội cho giáo dục cần phải có các chính sách cụ thể cũng như một hệ thống đào
tạo và hỗ trợ kỹ thuật cho cả giáo viên và sinh viên, đặc biệt là mạng xã hội TikTok.


2.1. Tình hình nghiên cứu ngồi nước


Hiện nay trên thế giới đã có một số các cơng trình nghiên cứu tiêu biểu về năng lực
ngoại ngữ và khả năng sử dụng Tiếng Anh cần thiết cho sinh viên, người lao động cũng
như biện pháp nâng cao và giáo dục hiệu quả, bên cạnh đó cịn có những đề tài đi sâu vào
việc phân tích mạng xã hội, trong đó có thể kể đến như:


Sách “Complete foreign language Step-by-step” của tác giả Barbara Brestign được
xuất bản vào năm 2007 bởi NXB Rainbow Resource Center. Tác phẩm này tập trung nói

về vấn đề học ngoại ngữ cũng như những phương hướng tiếp cận tốt nhất cho việc học
một ngôn ngữ khác. Trong suốt tác phẩm, tác giả đã đặt ra những câu hỏi mang tính trừu
tượng và gợi ý đến sinh viên một số cách học ngoại ngữ hiệu quả nhất. Vì vậy, cuốn sách
được đánh giá như một công cụ hỗ trợ đắc lực dành cho sinh viên nói riêng và người học
nói chung đang trong tình trạng kém Tiếng Anh và có nhu cầu tiến lên mức khá giỏi.


Vào năm 2014, nghiên cứu của Rashad Yazdanifard và Lim Tzen Lee cho rằng sự
phát triển và phổ biến của mạng xã hội đã trở thành một hiện tượng đáng lưu ý trong cộng
đồng và lĩnh vực nghiên cứu. Nghiên cứu cho thấy số lượng người truy cập Internet tăng
đã tạo nên một ảnh hưởng lớn đến các nền tảng mạng xã hội khác nhau. Bên cạnh đó,
nhóm tác giả còn chỉ ra rằng mạng xã hội đã thay đổi hành vi và mối liên hệ giữa con
người với nhau ở các lĩnh vực trong cuộc sống, trong đó có thể nói đến giáo dục.


Vào năm 2010, bài viết “Social Network Theory and Educational Change” của tác
giả Choi cũng đã một phần làm rõ những định nghĩa về lý thuyết mạng xã hội cũng như
làm rõ nét hơn về sự biến đổi của lĩnh vực giáo dục trong bối cảnh hiện đại.


Ngồi ra cịn có thể kể đến bài viết “The Use of Alternative Social Networking
Sites in Higher Educational Settings: A Case Study of the E-Learning Benefits of Ning in
Education” của Kevin P.Brady, Lori B.Holcomb và Bethany V.Smith cũng đã khắc họa rõ
về vấn đề sử dụng mạng xã hội trong môi trường đại học cũng như những tác động của xu
hướng đó. Bên cạnh đó, tác phẩm này cịn mang đến cho chúng ta một khái niệm mới, đó
chính là E-Learning, đó chính là hình thức học tập trực tuyến.


Với bối cảnh cơng nghệ hóa tồn cầu, thế giới ngày càng dành nhiều sự quan tâm
hơn trong các lĩnh vực đa cơng nghệ và đa giáo dục. Có thể thấy, các cơng trình nghiên

cứu trên thế giới hiện nay đều có xu hướng tập trung về những vấn đề liên quan đến ngoại
ngữ và mạng xã hội.