SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH THÁI NGUYÊN
TRUNG TÂM QUAN TRẮC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Địa chỉ: 425a - Phan Đình Phùng - TP.Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên
Tel: 02083.750.444 Fax: 0208.3657.366

QUY TRÌNH THAO TÁC CHUẨN (SOP)
XÁC ĐỊNH FORMANDEHYDE (H2C=O) TRONG KHƠNG KHÍ MƠI TRƯỜNG
LAO ĐỘNG

Ghi chú
Người lập

Hồng Văn Hậu

Người xoát xét

Dương Văn Hùng

Người phê duyệt

Nguyễn Minh Tùng

Số hiệu

BM.08.01.04

Lần ban hành: 01.2022

Ngày phê duyệt: 12/5/2022

Trang: 1

SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH THÁI NGUYÊN
TRUNG TÂM QUAN TRẮC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Địa chỉ: 425a - Phan Đình Phùng - TP.Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên
Tel: 02083.750.444 Fax: 0208.3657.366

Ngày ban hành
QUY TRÌNH THAO TÁC CHUẨN (SOP)
XÁC ĐỊNH FORMANDEHYDE (H2C=O) TRONG KHƠNG KHÍ MƠI TRƯỜNG
LAO ĐỘNG
1. Phạm vi áp dụng

Quy trình thao tác chuẩn này chỉ áp dụng cho quan trắc Formandehyde (H2C=O) trong
mơi trường khơng khí xung quanh và mơi trường khơng khí khu vực làm việc.
- Tài liệu viện dẫn:
+ NIOSH Method : NIOSH 2016
+ Hướng dẫn sử dụng máy bơm lấy mẫu khí GilAir Plus.
2. Giới thiệu chung về phương pháp
Các ống chứa một lượng than hoạt tính. Khơng khí xung quanh và khí môi trường lao
động được hút qua ống than bằng một bơm lấy mẫu có lưu lượng thấp phù hợp để các khí cần
phân tích được hấp phụ mợt cách hiệu quả lên lượng than hoạt tính chứa trong ống than.
3. Lấy mẫu và bảo quản
3.1. Yêu cầu chung
- Điểm lấy mẫu đươc bố trí ở nơi trống, thống gió từ mọi phía, đảm bảo đại diện cho
khu vực quan tâm; số lương điểm đo, phân bố các điểm trong khu vực đo cũng như chương
trình đo đươc xác định theo những yêu cầu cụ thể
- Chuẩn bị máy lấy mẫu, chân giá đỡ, dây nối silicon
- Chuẩn bị: nhật ký hiện trường, nhãn dán, bút viết vv…, máy phát, dây điện dự phịng
trường hợp hết pin hoặc mất điện đợt xuất;

- Chuẩn bị ống thuỷ tinh chứa than hoạt tính ST 226-119 có kích thước ống: đường kính
6mm, chiều dài 110mm

BM.08.01.04

Lần ban hành: 01.2022

Ngày phê duyệt: 12/5/2022

Trang: 2


SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH THÁI NGUYÊN
TRUNG TÂM QUAN TRẮC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Địa chỉ: 425a - Phan Đình Phùng - TP.Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên
Tel: 02083.750.444 Fax: 0208.3657.366

Hình 1 : Ống hấp phụ than hoạt tính ST 226-119
- Mẫu khơng khí được lấy ở đợ cao 0.8-1,5m cách mặt đất.
- Kiểm tra tình trạng máy, kiểm tra pin: phải đảm bảo máy hoạt đợng bình thường và pin
đủ cho thời gian lấy mẫu;
- Kiểm tra giá đỡ thiết bị phải chắc chắn, tránh đổ, đảm bảo đợ cao khi đặt máy.
3.2. Quy trình quan trắc ngoài hiện trường
- Bước 1: Lắp máy lấy mẫu và ống nối dây silicon;
- Bước 2:Dùng kìm bẻ gãy 2 đầu của ống than hoạt tính. Đặt ống than hoạt tính vào dây
nối silicon theo chiều mũi tên trên ống.
- Bước 3: Bật máy cài đặt thời gian lấy mẫu là 30 phút, tốc độ 0,2L/phút, ghi lại thời gian
lấy. mẫu, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất tại thời điểm lấy mẫu và các thông tin khác (nếu có) vào
phiếu lấy mẫu hiện trường.
- Bước 4:Kết thúc thời gian lấy mẫu: kiểm tra lưu lượng hút và tắt bơm, ghi lại thời gian

kết thúc và các thông tin khác (nếu có) vào phiếu lấy mẫu hiện trường.
- Sau đó tắt máy bơm, tháo ống than hoạt tính, dùng nắp nhựa để bịt kín 2 đầu ống than,
dán nhãn ghi ký hiệu mẫu và bỏ vào hộp bảo quản.
3.3. Bảo quản
Ống hấp phụ được nắp kín và bảo quản trong tủ bảo ôn và chuyển về tủ lạnh càng sớm
càng tốt trước khi phân tích (có thể bảo quản vào thùng lạnh hiện trường sử dụng đá khô). Thời
gian lưu mẫu tối đa là 20h ở nhiệt độ <50C.
4. Các yếu tố ảnh hưởng
Khi đặt mẫu lưu ý không để thiết bị tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc trực tiếp dưới ánh
sáng mặt trời.

BM.08.01.04

Lần ban hành: 01.2022

Ngày phê duyệt: 12/5/2022

Trang: 3


SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH THÁI NGUYÊN
TRUNG TÂM QUAN TRẮC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Địa chỉ: 425a - Phan Đình Phùng - TP.Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên
Tel: 02083.750.444 Fax: 0208.3657.366
Nếu trong thời gian và địa điểm lấy mẫu có mưa nhỏ hoạc bị ảnh hưởng của ánh sáng
mặt trời cần che ô đẻ đảm bảo cho thiết bị cũng như dung dich chuẩn hoạt động tốt nhất
Khi lượng hơi nước trong khơng khí q lớn, xảy ra ngưng tụ trong ống lấy mẫu, hợp
chất hữu cơ không bị hấp phụ. Các thí nghiệm ban đầu cho thấy nhiệt đợ, đợ ẩm, tốc đợ dịng
cao làm giảm khả năng hấp phụ của than hoạt tính đối với dung môi hữu cơ bay hơi.
5. Thiết bị, dụng cụ

Thiết bị: Máy GilAir Plus

Hình 2: Máy bơm lấy mẫu khơng khí GilAir Plus.
- Nước sản xuất: Mỹ
- Lưu lượng bơm lấy mẫu khí: 20-5000 ml/phút
- Kích thước: 10.9W x 6.1H x 6.1D cm
- Trọng lượng: 580 g.
- Pin sạc NIMH
- Môi trường hoạt động: Nhiệt độ: 0 - 45oC; Độ ẩm: 5 - 95%
- Đợ chính xác hiển thị lưu lượng: ±5% hoặc 3 cc/phút của giá trị cài đặt
- Độ chính xác điều khiển lưu lượng khơng đổi: ± 5% hoặc 3 cc/phút của giá trị cài đặt
- Hoạt động liên tục tối thiểu 8 giờ
- Thời gian sạc: Ít hơn 3,5 giờ
- Tự động khởi động lại bơm khi xảy ra lỗi
- Tự động chuẩn áp suất và nhiệt đợ
- Màn hình hiển thị: tốc đợ dịng, thời gian lấy mẫu, thể tích mẫu

BM.08.01.04

Lần ban hành: 01.2022

Ngày phê duyệt: 12/5/2022

Trang: 4


SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH THÁI NGUYÊN
TRUNG TÂM QUAN TRẮC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Địa chỉ: 425a - Phan Đình Phùng - TP.Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên
Tel: 02083.750.444 Fax: 0208.3657.366

- Cảnh báo lỗi lưu lượng: Nếu lưu lượng thay đổi vượt quá ± 5% so với thông số kỹ
thuật áp suất ngược, sẽ hiển thị thông báo lỗi. Nếu lỗi vượt quá 30 giây, bơm sẽ tự động tắt.
Chế độ tự động khôi phục cho phép bơm khởi động lại mỗi 3 phút (cho tới 10 lần) hoặc giữ
cho đến khi có sự can thiệp bằng tay.
Dụng cụ:
-

Giá đỡ cao 1,3-1,5m

-

Dây nối silicon

-

Dây điện

-

Máy phát điện dự phịng

-

Máy đo vi khí hậu, máy ảnh, GPS

-

Ơ che mưa
Người lập


P. Trưởng phịng

Ngày tháng năm 20...
Phê duyệt

Quan trắc hiện trường

Hồng Văn Hậu

BM.08.01.04

Dương Văn Hùng

Lần ban hành: 01.2022

Nguyễn Minh Tùng

Ngày phê duyệt: 12/5/2022

Trang: 5