BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
Tiết 13 – Bài 13:
MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
Giáo viên: Phạm Thị Hồng Nhung
8
Quan sát hình vẽ và nghiên cứu thơng tin về các bước thí
nghiệm
Ơxalát
Natri
Na2C2O4
Lỏng trong suốt có màu
vàng nhạt chiếm 55% thể
tích
2h
3h
1h
4h
Phần đặc qnh Màu
đỏ thẫm chiếm 45% thể
tích
2
Bước 1:Tách máu thành 2 phần ( lỏng, đặc)
Quay 3000 vịng/phút thời gian 30 phút
Lỏng trong suốt có màu
vàng nhạt chiếm 55% thể
tích
Phần đặc qnh màu
đỏ thẫm chiếm 45% thể
tích
Bước 2:Phân tích thành phần
được kết quả
Tiểu
c ầu
Hồng cầu
Bạch
cầu
BC Ưa kiềm
BC trung tính
BC ưa axít
Em hãy
cho biết
có mấy
loại bạch
cầu ?
BC lim phơ
BC mơ nơ
Bạch cầu là tế bào có nhân : Đường kính lớn từ 818 µm số lượng ít hơn
rất nhiều so với hồng cầu (70008000/mm3) Khơng có hình dạng nhất
định
Căn cứ vào kích thước cấu tạo người ta chia thành 2 nhóm gồm 5 loại
Nhóm1 : bạch cầu khơng hạt , đơn nhân
+ Bạch cầu lim phơ có nhân trịn hoặc hình hạt đậu
Lim phơT do tuyến ức sinh ra. Lim phơB do hạch bạch huyết sinh ra
+Bạch cầu đơn nhân hay đai thực bào
BC lim phơ
BC mơ nơ
Nhóm 2: bạch cầu có hạt nhân đa thuỳ
BC Ưa kiềm
Khi được nhuộm hạt bắt mầu xanh tím Kích
thước khoảng từ 812µm
BC trung tính
Hạt bắt màu đỏ
hồng Kích thước
khoảng 10µm
BC ưa axít
Hạt bắt màu đỏ hồng Kích thước từ khoảng 8
12µm
Thảo luận nhóm trong 2p và trả lời câu
hỏi
Chọn từ thích hợp dưới đây điền vào ơ trống
Huyết tương
Hồng cầu
Bạch
cầu
Tiểu cầu
Máu gồm …………….. và các tế bào máu.
Các tế bào máu gồm ……………..Bạch cầu và………………
Thành phần chủ yếu của huyết tương
Các chất
- Nước
Tỉ lệ
90%
- Các chất dinh dưỡng: protein, gluxit, lipit, vitamin
…
10%
- Các chất cần thiết: hoocmoon, kháng thể …
- Các loại muối khoáng;
- Các chất thải của tế bào: ure, aixit uric …
Khi cơ thể bị mất nước nhiều như khi bị tiêu chảy, khi lao động
nặng ra nhiều mồ hơi…máu có thể lưu thơng dễ dàng trong mạch
nữa khơng?
Thành phần chất trong huyết tương có gợi ý gì về chức năng của nó?
Trả lời câu 1: Khi máu bị mất nước (90%80%70%...)
thì máu sẽ đặc lại vận chuyển khó khăn hơn
Câu 2: Chức năng đầu tiên của huyết tương là :
Duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thơng dễ dàng
trong mạch
Em có biế t: Huyết tương là phần lỏng của máu
chiếm 55% thể tích chủ yếu là nước và các chất hồ
tan
b) Hồng cầu
Th
Thảảo lu
o luậận nhóm
n nhóm
3p tr
3p trảả l lờời câu h
i câu hỏỏii
Hình đĩa lõm hai mặt
khơng có nhân
1) Nhờ đâu hồng cầu làm được chức năng vận chuyển O2 và
CO2?
Trả lời: Câu 1 Vì hồng cầu có chứa Hêmơglơbin (Hb) có đặc tính
rất dễ kết hợp với O2 và CO2 tạo thành hợp chất khơng bền
( HbO2,HbCO2 )
Câu 2) Vì máu từ phổi về tim mang nhiều O2 nên có màu đỏ
tươi .Máu từ tế bào về tim mang nhiều CO2nên có màu đỏ
Vì sao máu t
ừ ph
ổi về tim rời tới các t
ế2 bào có màu đổ tươi, cịn
thẫm
HbCO
HbO2
máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm?
II. Mơi trường trong cơ thể.
.
Mao mạch bạch huyết
NƯỚC MƠ
(huyết tương,
bạch cầu và
tiểu cầu
Mao mạch máu
O2 và các chất
dinh dưỡng
Tế bào
CO2 và các chất
thải
Khi máu chảy tới mao mạch
một số thành phần của máu
thẩm thấu qua thành mao
mạch chảy vào khe hở của
các tế bào tạo thành nước
mơ
Nước mơ sau khi trao đổi
chất với tế bào
Thẩm thấu qua thành mạch
bạch huyết tạo thành bạch
huyết ,bạch huyết lưu
thơng trong mạch bạch
huyết rồi lại đổ về tĩnh
mạch máu và hồ vào máu
Các tế bào ở sâu trong cơ thể có thể trao đổi chất trực tiếp với mơi
trường bên ngồi hay khơng? Sự trao đổi chất của tế bào trong cơ
thể người với mơi trường bên ngồi phải thực hiện gián tiếp thơng
qua các yếu tố nào?
O2 và các chất dinh dưỡng lấy vào từ cơ quan hơ hấp và tiêu hóa
theo nước mơ tế bào.
- CO2 và chất thải từ tế bào nước mơ máu đến hệ bài tiết,
hệ hơ hấp để thải ra ngồi
? Mơi trường trong gồm những thành
phần nào?
Vai trị của mơi tường trong là gì?
Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi SGK
1) Các tế bào cơ, não …của cơ thể người có thể trực tiếp
trao đổi các chất với mơi trường ngồi được khơng?
2) Sự trao đổi chất của tế bào trong cơ thể người với mơi
trường ngồi phải gián tiếp thơng qua các yếu tố nào ?
Trả lời: Câu 1: các tế bào cơ, não..do nằm sâu ở các phần
sâu trong cơ thể người khơng được liên hệ trực tiếp với
mơi trường ngồi nên khơng thể trực tiếp trao đổi chất với
mơi trường ngồi .
Câu 2 Sự trao đổi chất trong cơ thể người với mơi trường
ngồi phải phải gián tiếp qua mơi trường trong.( máu,
nước mơ, bạch huyết )
Chọn câu trả lời đúng nhất
1) Vì sao nói máu, nước mơ, bạch huyết là mơi trường
trong của cơ thể .
A. Vì máu ,nước mơ, bạch huyết ở bên trong cơ thể.
B. Vì máu, nước mơ, bạch huyết là nơi tế bào tiến hành q
trình trao đổi chất .
C.Vì tế bào chỉ có thể tiến hành q trình trao đổi chất với
mơi trường ngồi nhờ máu ,nước mơ, bạch huyết.
D
D. Nhờ máu, nước mơ, bạch huyết trong cơ thể mà tế
bào và mơi trường ngồi liên hệ thường xun với nhau
trong q trình trao đổi các chất dinh dưỡng, O2 , CO2 và
các chất thải.
2) Nhờ đâu mà hồng cầu vận chuyển được O2 và CO2 ?
AA. Nhờ hồng cầu có chứa Hêmơglơbin là chất có khả năng
kết hợp với O2 và CO2 thành hợp chất khơng bền.
B. Nhờ hồng cầu có kích thước nhỏ .
C. Nhờ hồng cầu có hình đĩa lõm hai mặt .
D. Nhờ hồng cầu là tế bào khơng nhân , ít tiêu dùng O2và ít
thải CO2.
Dặn dị
- Học bài và trả lời câu hỏi trong sgk trang 44
Đọc mục “ Em có biết” sgk trong 44
Nghiên cứu trước bài 154: Bạch cầu –Miễn
dịch