BỘ CƠNG THƯƠNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CÔNG NGHỆ DA GIÀY

BÀI TIỂU LUẬN

Đề tài: XÂY DỰNG QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ MẪU GIÀY THỂ THAO CƠNG NGHỆ
LƯU HĨA

GVHD: VŨ TIẾN HIẾU
Người thực hiện: THÁI BÌNH QUN
Chun ngành: Cơng nghệ Da giầy
Lớp: CCQ1907B

Thành phố Hồ Chí Minh, 2021

Tieu luan


Tieu luan


Tieu luan


LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên em xin gửi lời cám ơn chân thành đến lãnh đạo Trường Cao đẳng Công
Thương Thành phố Hồ Chí Minh vì đã tạo ra một mơi trường lành mạnh để em có thể
tham gia học tập và rèn luyện các kỹ năng tại trường.
Xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy (cô) Khoa Công nghệ Da giày đã truyền đạt

những kiến thức về ngành Da giày, để em có lượng kiến thức đầy đủ nhất về chun mơn
cũng như kỹ năng có thể tự tin bước đi trên con đường mình đã chọn.
Đặc biệt em xin được gửi lời cám ơn sâu sắc đến giảng viên ThS.Vũ Tiến Hiếu
người đã tận tình hướng dẫn, quan tâm, tư vấn và cho lời khuyên trong suốt thời gian
thực hiện bài tiểu luận
Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, đã tạo điều kiện, quan tâm,
giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình học tập và hồn thành khóa luận tốt nghiệp .
Em xin chân thành cám ơn!

Sinh viên
Thái Bình Quyên

Tieu luan


TÓM TẮT ĐỀ TÀI

Tiểu luận này được biên soạn với mục đích chính là mang đến cái nhìn tổng quan về
giày thể thao cơng nghệ lưu hóa. Điều này giúp người đọc có cái nhìn tồn diện về cách
làm nên một sản phẩm giày cụ thể. Mang lại cho người đọc hiểu được nguồn gốc, đặc
điểm, cấu tạo quy cách và quy trình cơng nghệ của một mẫu giày. Bên cạnh đó cịn có
hướng dẫn thực hiện các bước cơng việc cụ thể và có thể sử dụng làm tài liệu cho ngành
công nghệ sản xuất giày.
Biên soạn tiểu luận lần này là điều kiện giúp sinh viên ôn tập các kiến thức đã học ở
trường và vận dụng vào thực tế. Tài liệu với nội dung tương đối đầy đủ, thơng tin cơ
đọng có cập nhật với số liệu thống kê và hình ảnh minh họa cụ thể giúp người đọc có thể
hình dung một các rõ ràng và lĩnh hội được các kiến thức người viết muốn truyền tải. Nội
dung của tài liệu chắc chắn sẽ không được đầy đủ và có thiếu sót, nhưng người viết ln
hy vọng đây có thể là một tài liệu tham khảo, cho những ai đang có ý định tìm hiểu về
giày dép mà cụ thể là mẫu giày thể thao công nghệ lưu hóa.

Tài liệu này giới thiệu các nội dung liên quan đến tổng quan về giày dép và các quy
trình, quy cách, quy trình cơng việc gị của mẫu giày thể thao cơng nghệ lưu hóa và được
biên soạn với lượng kiến thức của cá nhân và có sử dụng nhiều nguồn tham khảo bên
ngồi.
Trong tài liệu cịn khá nhiều thiếu sót mà bản thân chưa khắc phục được rất mong
nhận được sự đóng góp ý kiến và chân thành cảm ơn đã đọc tài liệu này!

Tieu luan


PHẦN 1: MỞ ĐẦU.
Mục tiêu.

1.1.

Mục tiêu chính của đề tài là nhằm tổng ôn tập lại các kiến thức đã được học ở
trường, bài tiểu luận giúp em tóm tắt, nhớ lại những kiến thức thực hành cũng như
lý thuyết về cơng nghệ giày nói chung và cơng nghệ gị ráp đế nói riêng. Cụ thể ở
bài tiểu luận này, em đã vận dụng kiến thức và sự hiểu biết của bản thân trong thời
gian học vừa qua để xây dựng đưa đến cho người đọc tổng quan sơ lược về quy
trình cơng nghệ mẫu giày loafer – cơng nghệ dán keo. Một mẫu giày hiện đại và
được khá nhiều người biết đến và sử dụng.
1.2.

Ý nghĩa thực tiễn.
Công nghệ dán bằng keo là phương pháp thông dụng nhất hiện nay, mang lại
nhiều tiện dụng và rất nhiều ưu điểm, được áp dụng cho phần lớn các loại giày
thời trang, giày văn phịng và giày thường phục. Trong đó loại giày loafer áp dụng
công nghệ dán keo hiện nay cũng rất thông dụng.


PHẦN 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1. Tổng quan về ngành gị ráp.
Gị ráp đế là những cơng đoạn cuối cùng để làm ra đơi giày hồn chỉnh. So với kỹ
thuật làm mũ, khi mà quy trình cơng việc ln thay đổi ở mỗi kiểu giày khác nhau,
thì quy trình cơng việc gị ráp đế tương đối ổn định.
Ngành gị ráp đế là các cơng đoạn quyết định chất lượng đơi giày, qua đó ta có thể
khắc phục các sai sót phát sinh trong q trình làm mũ, nhưng nếu làm sai, ta cũng
có thể làm hư những đơi mũ hồn hảo nhất.
Các cơng đoạn gị ráp đế quyết định chất lượng đơi giày, qua đó ta có thể khắc phục
các sai sót phát sinh trong q trình làm mũ, nhưng nếu làm sai, ta cũng có thể làm
hư những đơi mũ hồn hảo nhất.
Để làm nắm bắt được các kỹ thuật gò ráp, ta cần luyện tập đầy đủ các thao tác chuẩn,
đi đơi với tìm hiểu và áp dụng hợp lý các nguyên lý, cơ sở lý thuyết của từng thao
tác. Ta có thể tóm tắt nội dung chính gồm các phần sau:
-

Kéo căng và cố định mũ giày lên phom để tạo dáng và dán đế được dễ hơn;

-

Gắn đế bằng các phương pháp khác nhau;

-

Vệ sinh, hoàn thiện và kiểm tra chất lượng.

Tieu luan


2.2. Cấu tạo và công dụng của giày.

2.2.1. Cấu tạo của giày.
GIÀY DÉP

Phần đế

Phần mũ

Phần
Mặt

Phần
Lót

Phần
phụ

Phần
tăng
cường

Phần Giữa

Phần trong

Phần ngồi
- Đế ngồi
- Diễu
- Gót
- Mặt gót


- Đế trung
- Đế lửng
- Độn sắt
- Độn đế

- Đế trong
- Đệm gót
- Đệm vịm
- Đệm êm

2.2.2. Công dụng của giày.
- Để bảo vệ và làm êm bàn chân trong khi thực hiện các hoạt động khác nhau, phục
vụ nhu cầu đi lại, tránh các tác động của môi trường cũng như trước sự tấn công của
các loại cơn trùng. Ngồi ra, giày cũng được sử dụng như món đồ trang trí, thời
trang, phong cách. Ví dụ các công dụng của đôi giày như :
 Bảo vệ bàn chân, giữ ấm
 Hút ẩm, hút mồ hôi
 Tăng độ thẩm mỹ, làm đẹp đôi bàn chân
 Tránh được những tác động từ bên ngoài...

 ...
2.3. Phân loại phom

Tieu luan


Phom được sử dụng như một cái khn, trên đó cho phép ta kéo căng các lớp mũ,
ép phẳng với nhau và cùng co, dãn uốn theo các mặt cong.
- Phom (Shoe last) là dụng cụ đặc trưng thứ hai của thợ giày, bên cạnh kìm gị.
- Khi sử dụng phom ta cần chú ý phân biệt các loại sau: phom để gị, phom để hồn tất

và phom để giữ giày.
 Phom gị (Shoe Last): là phom chính dùng trong sản xuất.
 Phom hoàn tất ( Finishing Last): là phom đã được thu nhỏ hơn so với phom

thường.
 Phom giữ giày(Shoe Tree): là loại phom có thể điều chỉnh kích thước bằng vít

xoay hay lị xo.
2.4. Phân loại đế giày.
- Đế giày là bộ phận chịu áp lực nhất của đơi giày. Nó khơng chỉ có tác dụng để
bảo vệ đôi chân của bạn khi tiếp xúc với mặt đất hay giúp bạn tránh khỏi những tổn
thương có thể xảy ra trong q trình làm việc mà nó cịn là vật nâng đỡ hay làm tăng
đáng kể chiều cao của bạn một cách khéo léo nhất. Và gồm ba phần chính là:


Phần ngồi



Phần giữa

 Phần trong.
Tùy vào từng mơi trường làm việc nên đế giày thường được phân loại làm từ
nhiều nguyên vật liệu khác nhau như đế cao su nhiệt dẻo, đế cao su lưu hóa, PVC, EVA,
PU.
Có các loại đế như: Đế ngoài, đế gỗ, đế da, đế nhựa đúc khn, đế đúc rót PU,...
2.5. Phân loại keo và chất xử lý
2.5.1. Phân loại keo
- Keo gồm 2 nhóm chính đó là: Keo dán tạm và keo dán vĩnh viễn.
Keo dán tạm: Là keo một thành phần như Latex, keo nhựa dung môi

nước, keo nhựa dung môi hữu cơ, keo cao su dung mơi hữu cơ,... Có thể là
dán đúp lót với mặt, dán các chi tiết tăng cường, dán pho, gò mũ lên phom,
dán độn, đệm,...




Keo dán vĩnh viễn:Là keo hai thành phần, trước khi dán phải pha thêm chất
đơng rắn hay chất lưu hóa như Keo gốc PU dung môi nước như
6608(Greco), keo gốc PU dung môi hữu cơ (Acetone,MEK) như 3300, 339,

Tieu luan


keo gốc cao su (Chloroprene Rubber,CR) như A-95, NO.440 (Bugjo), chất
đông rắn như (348,RF-1000), chất xử lý như (P-209,311..).
2.5.2. Chất xử lý
Chất xử lý thường chỉ là dung môi tinh khiết chủ yếu là làm sạch và làm trương nở bề
mặt qt keo, cịn nước xử lý thì có pha thêm các chất có tác dụng cải tạo bề mặt
giúp vật liệu hút keo và bám dính tốt hơn.
2.6. Phân loại chất vệ sinh và đánh bóng
2.6.1. Chất vệ sinh
Các dung dịch vệ sinh sẽ hòa tan hay làm trương nở chất bẩn giúp ta chùi đi dễ hơn.
Lưu ý làm thử bên ngồi trước, vì mỗi loại có tác dụng lên chất bẩn và bề mặt vật
liệu khác nhau. Các chất vệ sinh gồm: Nước, cồn công nghiệp, dầu hỏa (dầu hôi),
xăng B (Butyl), Toluene, Acetone, MEK (Methyl Ethyl Ketone).
2.6.2. Đánh bóng.
Làm bóng giúp chiếc giày có màu sắc đồng nhất, che dấu các vết lỗi có trên mặt
giày sau khi chùi rửa, sơn, chà lại. Chung quy lại là làm tăng thêm hình ảnh ấn
tượng cho sản phẩm.

Chất làm bóng có nhiều loại, phù hợp cho từng loại vật liệu như:
 Giả da PU,PVC
 Da nhuộm(Aniline)
 Da sơn(Semi-aniline or Pigmented)
 Da chà(Buffing)
 Da mài(Nubuck)
 Da ruột(Split,Suede)
 Da phủ in(,da hai lớp kéo)
 Da hai lớp chà (two-tone or rub-off)


Da nhuộm, da chà và da hai lớp chà là các loại da cần đánh bóng. Gồm Sira lỏng,
Sira kem và Sira cục.

PHẦN 3. QUY CÁCH, QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ




3.1. Quy cách mẫu

Tieu luan




STT

Tên chi tiết


A.

Mẫu rập chi tiết
Phần mặt

Số lượng/ đơi

1

Mũi

2

2

Thân ngồi

2

Tieu luan


Thân trong

2

3.

Đỉnh gót


2

4

Lưỡi gà trên

2

5

Lưỡi gà dưới

2

Tieu luan


6

Nẹp ơde

4

7

Vách ngăn

6

Phần lót


B.
1

Lót mũi

2

Tieu luan


2

Lót thân
ngồi

2

3

Lót thân
trong

2

Lót ode

4

Lót hậu


2

4

C.

Phần tăng cường

Tieu luan


1

Tăng cường
ode

4

2

Pho mũi

2

3

Lót đỉnh gót

2


4

Pho gót

2

Tieu luan


5

Tăng cường
đỉnh gót

2

Phần đế

D.
1

Đế ngồi

2

2

Độn đế


2

Tieu luan


3

22

Lót tẩy

2

Tẩy gị

2


 3.2. Quy trình cơng nghệ
STT

Bước cơng việc

1

Phác họa mẫu

2

Thiết kế rập tổng (phần mặt và phần đế)


3

Quy cách nguyên phụ liệu chung

4

Quy cách nguyên phụ liệu cắt

5

Quy cách cắt

6

Quy cách xếp dao trên da

7

Quy cách xếp dao trên vật liệu cuộn tấm

8

Quy trình cơng việc cắt

9

Quy cách họa định vị

10


Quy cách lạng

11

Sơ đồ may ráp

12

Quy cách nguyên liệu may

Tieu luan


13

Quy trình cơng việc may

14

Phiếu hướng dẫn cơng việc may

15

Quy cách ngun phụ liệu gị ráp đế

16

Quy trình cơng việc gò ráp đế


17

Định mức nguyên vật liệu
 3.3. Quy cách ngun phụ liệu gị
Tên mẫu giày
Giày thể thao cơng nghệ lưu hóa

ST
T

Tên chi tiết

Màu

Quy cách

A

B

C

Chú
thích


A.

Phần mặt


1

Mũi

Trắng

Trắng

Trắng

2

Thân Trong

Trắng

Trắng

Trắng

3

Thân Ngồi

Trắng

Trắng

Trắng


4

Lưỡi gà trên

Trắng

Trắng

Trắng

5

Lưỡi gà dưới

Trắng

Trắng

Trắng

6

Nẹp ơde

Trắng

Trắng

Trắng


7

Vách ngăn

Da bị nhuộm độ giày
0,2-0,4mm

Đỏ

Đỏ

Đỏ

8

Đỉnh gót

Da bị nhuộm độ dày
1,4-1,6mm

Đỏ

Đỏ

Đỏ

B.

Phần lót trong


1

Lót mũi

Kem

Kem

Kem

2

Lót thân

Da heo mặt cật, độ
giày 0,8-1mm

Kem

Kem

Kem

3

Lót hậu

Kem

Kem


Kem

4

Lót đỉnh gót

Da heo ruột, độ dày
0,8-1mm

Đỏ

Đỏ

Đỏ

C.

Phần giữa

1

Pho hậu

KP nhiệt 1,2mm

Kem

Kem


Kem

2

Pho mũi

KP nhiệt 0,8mm

Kem

Kem

Kem

3

Tăng cường ode

Miếng dán tăng
cường

Kem

Kem

Kem

Da bò nhuộm độ dày
1,4-1,6mm


Tieu luan

Da bò
action

Da bò
action


4

Mút gót

5

Mút cổ

6

Mút lưỡi gà

D.

Phần đế

1

Đế trong

EVA cán da heo mặt

cật

Đen

2

Đế ngồi

Cao su

Trắng

3

Đế trung

Vật liệu cán 2 lớp( vải
Trắng
khơng dệt + dệt thoi)

4

Độn đế lửng

EVA

Trắng

E.


Vật liệu phụ

1

Chỉ may mũ

2

Chỉ may lót

Chỉ se đơn

Trắng

Mút xốp

Kem

Kem

Kem

Kem

Kem

Kem

Kem


Kem

Kem

Đen

Đen

Trắng

Trắng

Trắng
Trắng

Trắng
Trắng

Trắng

Trắng


 3.4. Quy trình cơng nghệ gị
Stt

Bước cơng việc

NVL


Máy móc-

Thời gian

thiết bị

u cầu kỹ thuật
Vê sinh phom, lau
chùi, đủ số lượng.

1

Chuẩn bị phom

Xe đẩy

40s

Đánh dấu kích
thước. Kiểm tra
khớp quay
Kiểm tra số lượng

2

Chuẩn bị đế EVA

Xe đẩy

30s


chất lượng. Kiểm tra
lỗi

3
4

Chuẩn bị pho
Chuẩn bị dây cột,

Xe đẩy

20s

Khay đựng

10s

Kiểm tra số lượng
chất lượng
Kiểm tra số lượng

tem nhãn
Đặt phần mũi vào
5

Ép pho mũi

Máy ép


10s

máy ép mũi, nhấn
nút ép

Tieu luan


Đặt phần mũ vào
6

Máy ép

Ép pho hậu

10s

máy ép hậu, nhấn
nút ép

Đặt đế trung vào
Máy may
7

May trobel

strolbel, bám

đường chân gò sao
30s


chỉ

cho đúng vị trí.
Đường may chắc
đẹp bền

8

Bỏ vào thùng nhiệt

Bỏ mũ vào thùng
nhiệt

Thùng nhiệt

20s

đế giày, nhan ra để
chuẩn bị gò
Trồng phần mũi vào
phom kéo nắn cho

9

Muỗng tống
phom

Tổng phom


10s

căng phần mũi.
Dùng muỗng tống
phom đẩy tiếp hậu
vào phom
Sau khi tống phom

10

ta để mũ giày vào

Bỏ vào thùng máy
lạnh

Thùng lạnh

20s

thùng lạnh để mũ
giày co lại ôm vào

11

Cột dây giày

Giây
giày

Thủ công


Tieu luan

11s

phom
Xỏ dây vào lỗ ô dê,
không cột quá chặt


Đặt mũi giày đã
tống lên máy, lấy
12

Máy họa định
Định vị mép dán đế Bút
bạc
vị

5s

bút bạc họa định vị
xung quanh mép đế.
Họa phải rõ ràng
đúng định vị

Phần mặt dưới của

13


Quét nước xử lý Nước
vào độn đế và xử
bỏ đế ngoài lần lý,cọ
1

độn đế và phần mặt
Thủ cơng

10s

trên của đế ngồi
qt theo 1 chiều,
đúng định vị không
lem
Để phần quét nước

14

Bỏ giày vào thùng Nước
xử lý, Thùng sấy
cọ
sấy

20s

để sấy khô nước xử

Quét nước xử lý
15


Nước
vào độn đế và xử lý,
cọ
đế ngoài lần 2

Thủ công

xử lý vào thùng sấy

8s

lý
Dùng cọ quét mặt
dán lên phần mặt
dưới của đế độn và
phần mặt trên của đế
ngoài lần 2, quét
theo 1 chiều, đúng
định vị không lem
Để phần quét nước

16

Bỏ vào thùng sấy

Thùng sấy

20s

xử lý vào thùng sấy

để sấy khô nước xử
lý

Tieu luan


Dùng cọ quét keo
dán lên phần mặt
Keo
17 Quét keo vào độn dán
đế và đế ngoài lần 1 đế, cọ

dưới của độn đế và
Thủ cơng

18s

phần mặt trên của đế
ngồi lần 1, quét
theo 1 chiều đúng
định vị không lem

18

Bỏ vào thùng sấy

Thùng sấy

20s


Để phần quét nước
xử lý vào thùng sấy
để sấy khô nước xử
lý

18s

Dùng cọ quét keo
dán lên phần mặt
dưới của độn đế và
phần trên của đế
ngoài lần 2, quét
theo 1 chiều, đúng
định vị khơng lem

Qt keo vào độn
19

Keo
đế và đế ngồi dán
đế, cọ
lần 2

Thủ công

Để phần quét nước
20

Bỏ vào thùng sấy


Thùng sấy

20s

xử lý vào thùng sấy
để sấy khô nước xử
lý
Sau khi keo khô,
dán độn đế vào đế

21

Dán độn đế vào đế
trung

trung, dán từ mũi
Thủ công

8s

đến hậu rồi dán hai
bên hông, mép dán
phải chặt và đúng
định vị
Sau khi dán đế thì

22

Ép đế


Máy ép đế

10s

ép đế hoạt hóa cho
mép dán chặt

Tieu luan


Khi dán xong thì bỏ
23

Bỏ vào thùng lạnh

Thùng lạnh

20s

vào thùng lạnh để
hoạt hóa keo cho
mép dán chặt
Kiểm tra lại mép

24

Kiểm tra mép dán

Thủ cơng


10s

dán có đúng định vị
hay khơng, nếu hở
thì bù thêm keo
Tháo dây cột giày

25

Tháo dây cột

Thủ cơng

10s

ra, tháo cẩn thận
không làm hư vật
liệu
Đặt lỗ trên miệng

26

Tháo phom

Thủ công

5s

phom vào trụ đinh
trên bản tháo phom

Sau khi tháo phom

27

Kiểm tra bù keo

Thủ cơng

5s

thì kiểm tra lại mép
dán để xem có hở
hay khơng để bù keo
Lấy lót tẩy theo
đúng size giày, nhét

28

Nhét lót tẩy

Thủ cơng

10s

lót tẩy vào giày,
nhét phải êm không
cộm

29


Vệ sinh

Bàn
chải,
xăng
trắng

Kiểm tra tẩy những
Thủ công

8s

vết keo, vết bẩn bám
trên giày
Xỏ dây vào lỗ ô dê,

30

Cột dây

Thủ công

10s

xỏ đúng quy cách,
đẹp

Tieu luan



Vị lại nhét vào
31

Độn giấy

Thủ cơng

8s

trong giày. Nhét cho
đứng giày, khơng
q căng
Đặt hộp gói giày
vào hộp, đặt 1 chiếc

32

Vơ hộp

Hộp
giấy

Thủ cơng

10s

vào trước gói lại rồi
đặt chiếc thứ 2 vào
xoay đầu lại, gói lại
rồi đậy nắp hộp lại

Đặt hộp giày vào

33

Đóng thùng

Thùng
giấy

thùng theo đúng
Thủ công

10s

size, đúng đơn hàng,
dán băng keo lại, đặt
nhẹ nhàng cẩn thận

Tieu luan


Tieu luan


Tieu luan