Nấm gây bệnh cây docx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.06 MB, 27 trang )
NẤM GÂY BỆNH CÂY
Nấm có hơn 20 vạn loài có mặt ở mọi
nơi trên trái đất. Trong đó trên 10 vạn loài
nấm hoại sinh, hàng trăm loài sống ký sinh
trên động vật và cơ thể người, hơn 1 vạn
loài gây hại thực vật và hơn 80% bệnh hại
cây trồng là do nấm.
I.Đặc điểm chung của nấm
Nấm là một loài vsv có kích thước nhỏ bé
(mycromet)
Tế bào nấm có nhân thật (có hạch nhân và
màng nhân)
Nấm không có diệp lục tố
Cơ quan sinh trưởng là sợi nấm, hầu hết có
dạng sợi không di chuyển, nhiều sợi nấm kết hợp
thành tảng nấm, một số ít sống dạng nguyên bào.
Nấm sinh sản bằng bào tử
II. Hình thái và cấu tạo của sợi nấm
Sợi nấm là cơ quan sinh trưởng dinh dưỡng
từ đó sinh ra các cơ quan sinh sản riêng biệt.
Sợi nấm có thể đơn bào (1 vách ngăn) hay
đa bào (nhiều vách ngăn), có thể phân nhiều
nhánh.
Cấu tạo tế bào sợi nấm gốm 3 phần chính:
vỏ (vách tế bào), tế bào chất và nhân.
Vách tế bào cấu tạo chủ yếu cấu tạo bằng
polysaccrit, kitin và cenllulose. Tế bào chất bao
gồm màng tế bào, các riboxom, hệ thống ti thể và
các chất dự trữ. Biến thái của nấm.
Bình thường sợi nấm làm nhiệm vụ sinh
trưởng dinh dưỡng song gặp những điều kiện bật
lợi (nhiệt độ quá cao, thấp hay khô hạn…) sợi nấm
có thể thay đổi hình thái, cấu tạo để biến thành các
cấu trúc đặc biệt làm tăng khả năng chống chịu,
bảo tồn của sợi nấm lâu dài lâu dài trong các điều
kiện bất lợi của ngoại cảnh.
Nấm thường có các dạng biến thái sau
Bó sợi (h1) gồm nhiều sợi nấm sếp sít song
song tạo ra những bó sợi to nhỏ khác nhau, bên
ngoài gồm những tế bào có màu tương đối đỏ
thẩm, vỏ dày.
-
Hạch nấm (là hình thức biến thái phức tạp, nhiều
sợi nấm đan kết chặt chẽ, chằng chịt với nhau tạo
thành những khối rắn chắt có kích thước, hình
dạng khác nhau, có khi nhỏ li ti hình bầu dục.
- Biến thành dạng rễ giả: sợi nấm biến đổi thành
dạng hình rễ cây chỉ làm chức năng bám giữ trên
bề mặt vật chủ.
- Vòi hút: Ở một số loài nấm ký sinh chuyên tính,
hệ sợi nấm nằm trên bề mặt tế bào hoặc phát triển
trong gian bào có thể hình thành vòi hút xuyên qua
màng tế bào ký chủ đi vào nguyên sinh chất để hút
dinh dưỡng trong tế bào. Vòi hút của nấm thường
có nhiều hình dạng như: hình dùi trống, hình trụ
ngắn đâm nhánh giống chùm rễ, hình chiếc xẻng,
hình bàn tay …
Dinh dưỡng ký sinh và trao đổi chất của nấm
Trao đổi chất là cơ sở của sự sống và sự
phát triển của nấm. Từ sợi nấm là cơ quan sinh
trưởng dinh dưỡng chúng tiết ra các enzyme để
phân giải nguồn hợp chất hữu cơ phức tạp ở bên
ngoài thành hợp chất đơn giản để hòa tan, nhờ
tính bán thấm chọn lọc của tế bào chất chúng hấp
thụ các chất dinh dưỡng vào cơ thể.
Men (enzyme): là những chất xúc tác chất
hữu cơ chuyên tính, đó là một hợp chất hữu cơ
hai thành phần: phần protein chuyên tính
(Apoenzyme) và phần phi protein (coenzyme) gồm
các vitamine, vi lượng … Hệ thống men của nấm
rất phức tạp và phong phú bao gồm nội enzyme và
ngoại enzyme.
Trong quá trình sinh trưởng nấm cần nhiều
nguyên tố khoáng trong đó nấm cần nhiều carbon
hơn đạm và các chất khoáng chủ yếu là các loại
đường C5, C6 tinh bột, axit hữu cơ và axit béo
Ngoài ra một số loài nấm còn sản sinh ra độc
tố trong quá trình dinh dưỡng ký sinh.
Độc tố (toxin): là những sản phẩm trao đổi chất
của nấm có tác động làm tổn thương hoạt động
của tế bào thực vật ở nồng độ thấp. Độc tố nấm có
tác động kìm hãm hoạt động của hệ thống men
của tế bào ký chủ, kìm hãm hoạt động hô hấp của
cây, phá vỡ tính thẩm thấu, chọc lọc của màng tế
bào chất, phá hủy diệp lục và quá trình trao đổi
chất của tế bào làm giảm khả năng đề kháng của
cây. Ngoài độc tố nấm còn sản sinh ra nhiều chất
sinh học khác như kháng sinh có khả năng đối
kháng, ức chế, tiêu diệt các vi sinh vật khác loài
Sinh sản của nấm
Ở hình thức sinh sản này nấm không hình thành
cơ quan sinh sản riêng biệt mà sợi nấm làm nhiệm
vụ dinh dưỡng trực tiếp làm nhiệm vụ sinh sản
hình thức này thường cho các dạng bào tử sau:
Bào tử hậu (chlamydospore)
Bào tử hậu
