ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA VĂN HÓA HỌC
NGUYỄN THÀNH ĐĂNG KHOA
TIỂU LUẬN CUỐI KÌ
Học phần: Huyền thoại học và Văn hóa hoc
GVHD: GS. TS. Phan Thị Thu Hiền
LỚP: Cao học Văn hóa học K19B
TP.HCM, 2020
HUYỀN THOẠI NÚI TRƯỜNG BẠCH TRONG
VĂN HÓA TRIỀU TIÊN VÀ TRUNG HOA
1. Dẫn nhập
Núi Trường Bạch hay núi Paektu không chỉ là một niềm tự hào về địa lý tự nhiên của
Triều Tiên và Trung Hoa, mà sâu hơn nữa, đó cịn là cả một niềm tin tâm linh, một sự tự
hào về nguồn gốc tộc người của người dân trên bán đảo này.
Rất nhiều sự huyền bí, linh thiêng đã biến ngọn núi Trường Bạch trở thành một huyền
thoại trường tồn của người dân hai nước. Nhưng nằm ẩn bên trng huyền thoại đó là cả
một hệ thống các nghĩa, các tầng nghĩa sâu không chỉ về nguồn gốc tộc người mà cả
những ý nghĩa hiện đại như địa chính trị.
Trên cơ sở lý thuyết của một số nhà nghiên cứu, đề tài tiến hành giải huyền thoại về ngọn
núi Trường Bạch ở một số khía cạnh khía cạnh nổi bật.
2. Cơ sở lý thuyết và tổng quan đối tượng nghiên cứu
2.1. Khái niệm huyền thoại
Cho đến nay, đã có vơ số các định nghĩa về huyền thoại bắt nguồn từ những quan điểm
khác nhau về chức năng của huyền thoại (chức năng giải thích, chức năng tâm lý học,
chức năng xã hội học, chức năng chính trị, đạo đức…), hoặc bắt nguồn từ những quan
niệm đa dạng về mối quan hệ giữa huyền thoại với tôn giáo, nghệ thuật, triết học, nghi
lễ… Sự phong phú và phức tạp ấy khiến cho việc sử dụng thuật ngữ huyền thoại trong
giới nghiên cứu văn học là rất đa dạng và nhiều khi mâu thuẫn. Trong khi một loạt các
nhà nghiên cứu văn học xác định huyền thoại như là một trong những thể loại hoặc mô
thức văn học (R. Chais, N. Frye…) thì những nhà chun mơn khác lại bác bỏ định nghĩa
huyền thoại như là một thể loại văn chương do hiểu nó như cả một hệ thống “văn hóa tinh
thần” hoặc “khoa học” mà “cả thế giới này được biết và mơ tả bằng thuật ngữ của nó” (S.
Averintzev), hoặc xem nó là “hệ tư tưởng nguyên thủy” (A. Losev), là “triết học chưa
chín muồi” ( B. Fontenlle). Nếu S.Freud coi huyền thoại là sự thể hiện công khai trạng
thái tâm lý quan trọng nhất, và hiện thực hóa sự say mê dục tính có thể xảy ra trước khi
hình thành thể chế gia đình trong lịch sử thì C.Jung - học trị xuất sắc của Freud lại nhìn
thấy ở huyền thoại khơng chỉ bản năng tính dục bị dồn nén của cái vô thức mà là cả một
kho kinh nghiệm tích lũy qua bao đời của vơ thức tập thể, kết tinh trong các siêu mẫu,
nguyên mẫu hay cổ mẫu. Sự khác biệt này đã dẫn đến một cuộc xung đột trong học thuật
giữa hai thầy trò, khiến cho Jung, từ một người được chính Freud thừa nhận là “kế tử lớn
nhất”, “người nối nghiệp” trở thành một “kẻ phản đồ ” của Phân tâm học. Không dừng lại
ở đó, tính đa nghĩa của thuật ngữ huyền thoại cịn được tăng cường do việc đưa vào sử
dụng trong nghiên cứu văn học khái niệm “huyền thoại hiện đại” (chẳng hạn như với các
tác phẩm của Kafka), khái niệm này làm xói mịn ý niệm về ranh giới huyền thoại cổ đại.
(Dẫn theo Nguyễn Thị Huyền Trang, 2012).
Nguyễn Văn Khỏa (2002) sử dụng tương đương và lẫn lộn với thuật ngữ huyền thoại:
“Thần thoại, tiếng Hy Lạp cổ là Mythologhia có nghĩa là một tập hợp, một tổng thể những
truyện kể dân gian truyền miệng với những nội dung mà ngày nay chúng ta coi là hoang
đường, kỳ ảo, huyễn hoặc, Mythologhia bao gồm cả truyền thuyết, truyện cổ tích, hoặc
truyện ngụ ngôn – những huyền thoại “chứa đựng, ẩn giấu một ý nghĩa nào đó, huyền
thoại muốn nói lên, nhắn nhủ, khun bảo con người một điều gì đó”.
Theo Từ điển tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên, huyền thoại là “câu chuyện huyền
hoặc, kỳ lạ hoàn toàn do tưởng tượng” và thần thoại là “truyện kể dân gian về các vị thần,
phản ánh những khát vọng của con người thời cổ trong đấu tranh chinh phục thiên nhiên”.
Từ điển thuật ngữ văn học định nghĩa: “Thần thoại còn gọi là huyền thoại… Đó là tồn
bộ những truyện hoang đường tưởng tượng về các vị thần hoặc những con người, những
lồi vật mang tính chất thần kỳ, siêu nhiên”.
Nguyễn Thị Huyền Trang (2002) trong nghiên cứu về huyền thoại văn học đã định
nghĩa “…sử dụng thuật ngữ huyền thoại với ý nghĩa bao gồm các câu chuyện hoang
đường về các vị thần nhằm giải thích sự sáng thế, cứu thế, hiền minh... , các câu chuyện
kỳ ảo khác thường về về con người, tự nhiên, xã hội..., và những quan niệm hoang đường
về thế giới, vũ trụ, con người... tồn tại dưới dạng nguyên hợp nhiều loại hình nghệ thuật
như ngôn từ, hội họa, âm nhạc, vũ đạo, các nghi lễ tôn giáo và sinh hoạt cộng đồng...”
2.2. Cơ sở lý thuyết
Nếu “Huyền thoại hóa hướng đến việc biến những hiện tượng ngẫu nhiên mang tính lịch
sử trong một nền văn hóa thành những câu chuyện, những điều thiêng liêng thần thánh”
(Trần Thị Tươi, 2013, tr. 558)
Theo Lê Nguyên Cẩn (2014) “huyền thoại nằm ở cội nguồn của con người, xuất phát từ
nhu cầu nhận thức về sự thống nhất của con người, thông qua hệ thống ý niệm và quan
niệm của nó, với thế giới xung quanh” (tr.92)
Roland Barthes lại nhận định rằng giải huyền thoại là “một kỹ thuật, một phương pháp tạo
ra sự thức tỉnh về mặt xã hội và chính trị” (Nhiều tác giả, tr.90).
Do vậy, việc giải huyền thoại đóng góp cho sự nổ lực chống lại sức mạnh của doxa là
“tiếng nói của vong thân, tha hóa” (Nhiều tác giả, tr.90) do q trình huyền thoại hóa
mang lại. Từ đó có thể tạo ra một cái nhìn mới, một nhận thức mới về sự vật, hiện tượng
trong đời sống văn hóa xã hội, Roland Bartes gọi là “sự thức tỉnh”.
Vì vậy, ơng đề xuất cách giải trừ huyền thoại là phải ngược dịng lịch sử, truy ngun lí
lịch ban đầu của sự vật từ đó “xóa đi tính thiêng liêng thần bí giả tạo bao quanh những sự
vật đó” (Nhiều tác giả, tr.91).
2.3. Tổng quan đối tượng nghiên cứu
Dãy núi Trường Bạch hay dãy núi Bạch Đầu là một dãy núi nằm trên biên giới giữa
Triều Tiên và Trung Quốc. Dãy núi bao gồm các vùng núi ở các tỉnh Đông Bắc của Trung
Quốc gồm Hắc Long Giang, Cát Lâm và Liêu Ninh đến các tỉnh của Triều Tiên là
Ryanggang và Chagang. Phần lớn các đỉnh núi cao hơn 2.000 m với đỉnh cao nhất là núi
Trường Bạch cao 2749 m so với mực nước biển.
Về tên gọi, dãy núi có nhiều tên gọi tùy theo mỗi quốc gia. Tại Triều Tiên, tên tiếng
Triều Tiên hiện đại của ngọn núi là Paektusan hoặc Baekdusan. Ở Trung Quốc, trong Sơn
Hải Kinh núi được gọi với tên gọi Bất Hàm Sơn, trong Tân Đường thư người ta gọi nó là
Thái Bạch Sơn. Phổ biến nhất là tên gọi hiện tại trong tiếng Trung - Trường Bạch Sơn.
Về địa chất, núi Trường Bạch là một núi lửa tầng với đỉnh chóp bị cắt cụt bởi một hõm
chảo lớn có đường kính khoảng 5km và sâu 850m. Trũng hõm là hồ Thiên Trì, hõm chảo
núi lửa này được tạo ra sau lần phun trào khoảng năm 969. Phần trung tâm của ngọn núi
này được nâng lên khoảng 3 mm mỗi năm, mười sáu đỉnh trên 2500 m (8.200 ft) bao
quanh mép hõm chảo xung quanh hồ Thiên Trì. Đỉnh cao nhất là đỉnh Janggun trên lãnh
thổ Triều Tiên, đỉnh cao nhất trên lãnh thổ Trung Quốc là đỉnh Bạch Vân cao 2691m.
Cho đến nay, đã có vơ số các định nghĩa về huyền thoại bắt nguồn từ những quan điểm
khác nhau về chức năng của huyền thoại (chức năng giải thích, chức năng tâm lý học,
chức năng xã hội học, chức năng chính trị, đạo đức…), hoặc bắt nguồn từ những quan
niệm đa dạng về mối quan hệ giữa huyền thoại với tôn giáo, nghệ thuật, triết học, nghi
lễ…(Nguyễn Thị Huyền Trang, 2012).
Từ điển tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên định nghĩa huyền thoại là “câu chuyện
huyền hoặc, kỳ lạ hoàn toàn do tưởng tượng” và thần thoại là “truyện kể dân gian về các
vị thần, phản ánh những khát vọng của con người thời cổ trong đấu tranh chinh phục thiên
nhiên”.
Từ điển thuật ngữ văn học đồng nhất thần thoại với huyền thoại và định nghĩa: “Thần
thoại cịn gọi là huyền thoại… Đó là tồn bộ những truyện hoang đường tưởng tượng về
các vị thần hoặc những con người, những lồi vật mang tính chất thần kỳ, siêu nhiên”.
Nhận định của Meletinsky trong cuốn Thi pháp của huyền thoại: “Có vơ số các định
nghĩa về huyền thoại… Nhưng hầu hết các định nghĩa này đều chia ra hai phạm trù:
huyền thoại được xác định là những quan niệm hoang đường về thế giới, một hệ thống
những hình tượng hoang đường về chúa trời và thần linh đang điều khiển thế giới, hoặc
như là một câu chuyện kể về hành vi về các vị thần và các anh hùng”.
Trên thực tế, huyền thoại không phải lúc nào cũng được quy về tổng số các câu chuyện
huyền thoại: một số quan niệm về huyền thoại được các nhà dân tộc học thu thập được
bằng cách trưng cầu ý kiến, hoặc tự bộc lộ qua các nghi lễ… Ví dụ như, C.Lévi Strauss
đối lập huyền thoại “lộ liễu” (truyện kể huyền thoại) với huyền thoại “ám chỉ” dưới dạng
các quan niệm có khả năng rút ra từ các nghi thức”
Nguyễn Thị Huyền Trang (2012) trên cơ sở tán thành với luận điểm của Meletinsky và
trên cơ sở tổng kết những quan điểm về huyền thoại khác đã sử dụng thuật ngữ huyền
thoại với ý nghĩa bao gồm các câu chuyện hoang đường về các vị thần nhằm giải thích sự
sáng thế, cứu thế, hiền minh... , các câu chuyện kỳ ảo khác thường về về con người, tự
nhiên, xã hội..., và những quan niệm hoang đường về thế giới, vũ trụ, con người... tồn tại
dưới dạng nguyên hợp nhiều loại hình nghệ thuật như ngôn từ, hội họa, âm nhạc, vũ đạo,
các nghi lễ tôn giáo và sinh hoạt cộng đồng... Huyền thoại không phải chỉ là những thành
tựu rực rỡ của một thời kỳ một đi không trở lại trong lịch sử nhân loại mà nó ln tồn tại
song hành, luôn được sáng tạo ra cùng với đời sống.
3. Giải huyền thoại núi Trường Mạch
3.1. Giải thích nguồn gốc dân tộc
Cả người Mãn (Trung Hoa) và người Triều Tiên đều nhận định nguồn gốc tộc người
của mình xuất phát từ ngọn núi Trường Bạch. Và cả 2 quốc gia đều có những minh chứng
lịch sử, thậm chí là huyền thoại hauy truyền thuyết cho thấy mình mới là chủ nhân thật sự
của ngọn núi.
3.1.1.
Nguồn gốc dân tộc Triều Tiên
Người Triều Tiên coi núi Bạch Đầu như là nơi bắt nguồn tổ tiên của họ và là một ngọn
núi linh thiêng, một trong ba núi “thần thánh”; nơi được đề cập tới trong sự ra đời huyền
thoại của đất nước Triều Tiên. Từ lịch sử thuở ban đầu cho tới các thời kỳ Tam Quốc, hay
các triều đại Cao Ly và vương quốc Triều Tiên thì người Triều Tiên đều có điểm tựa tinh
thần là ngọn núi “linh thiêng” này.
Truyền thuyết về khởi đầu của vương quốc đầu tiên của Triều Tiên (Cổ Triều Tiên,
2333 TCN–108 TCN) cho rằng nhà nước này được thành lập tại đây. Nhiều vương quốc
sau này của Triều Tiên, như Phù Dư, Cao Cấu Ly, Bột Hải, Cao Ly và vương quốc Triều
Tiên đều coi núi này là linh thiêng và đều duy trì các nghi lễ tế tự ngọn núi này.
Vương triều Cao Ly (935–1392) lần đầu tiên gọi núi này là Bạch Đầu, ghi nhận rằng
người Nữ Chân vượt qua sông Áp Lục để sinh sống ngoài khu vực núi Bạch Đầu. Thời kỳ
Vương quốc Triều Tiên (1392–1910) người ta đã ghi nhận các lần phun trào núi lửa vào
các năm 1597, 1668, và 1702. Thế kỷ 15, Thế Tông Đại Vương đã cho củng cố công sự
dọc theo các sông Đồ Môn và Áp Lục, làm cho ngọn núi này trở thành ranh giới tự nhiên
với các dân tộc phương bắc.
Các khu rừng rậm rạp xung quanh núi là căn cứ cho các lực lượng vũ trang Triều Tiên
chống lại sự xâm chiếm của người Nhật, cũng như là căn cứ cho các lực lượng du kích
cộng sản trong chiến tranh Triều Tiên. Người Triều Tiên tuyên bố rằng Kim Nhật Thành
đã tổ chức lực lượng du kích của ơng tại đây để chống lại quân đội Nhật và Kim Jong-il
sinh ra tại đây, mặc dù các hồ sơ ghi chép ngoài Triều Tiên chỉ ra rằng các sự kiện này
diễn ra tại khu vực trong một khoảng cách ngắn từ biên giới với Liên Xơ.
Tương truyền rằng trên trời có vị thần tên là Hồn Nhân, Hồn Nhân có một người con
trai là Hoàng Hùng. Hàng ngày, Hoàn Hùng đều nhồi người ra khỏi mép của thiên đường
nhìn xuống Trái Đất và rơi lệ. Khi cha hỏi tại sao, Hoàn Hùng trả lời cậu lo lắng cho số
phận của các mạng người và cậu muốn cai trị họ để mang bình an và cơng lý đến cho lồi
người. Cảm động trước sự thành tâm của cậu, Hoàn Nhân cho phép cậu giáng trần cai trị.
Ông trao cho con bảo vật gia truyền cùng với một đoàn tùy tùng 3000 người và ra lệnh
cho 3 vị thần gió, mưa, và mây đi theo cậu.
Hồn Hùng giáng trần. Đầu tiên, ơng đến đỉnh núi Taebaek (Trường Bạch sau này) nơi
mà ông thành lập một thành tên là Thần Thị, nghĩa là "thành phố của các vị thần". Hoàn
Hùng chăm lo cho 360 việc đời, bao gồm nông nghiệp, cuộc sống, bệnh tật, công lý, tốt
xấu...Đó là thời điểm có hai con vật đến xin Hoàn Hùng cho chúng trở thành con người.
Một là hổ, mà ngày nay được xem là biểu tượng cho một thị tộc thờ hổ, thường tranh
đấu vì sức mạnh; và con gấu tượng trưng cho một bộ tộc văn minh và hiền hơn.
Hoàn Hùng đưa cho cả hai một nhánh ngải cứu, 20 hạt đinh hương hoặc tép tỏi. Họ
phải làm cách nào đó xua tan cơn đói với những thứ này trong khi vẫn ở trong một cái
hang tối khơng thấy ánh mặt trời trong vịng 100 ngày. Con hổ bỏ cuộc trước khi hết thời
hạn của thử thách, còn con gấu vẫn kiên nhẫn; cho đến ngày thứ 21, nó biến thành một
người phụ nữ xinh đẹp. Người phụ nữ được đặt tên là Ungnyeo ( Hùng Nữ).
Không lâu sau khi được chuyển kiếp, Hùng Nữ lại cầu xin một đứa con, nhưng vì cơ đã
từng là một con thú trước khi trở thành con người, không ai muốn cưới cơ. Buồn bã, cơ
ngồi dưới bóng một cây thần và cầu nguyện mỗi ngày để có một đứa con. Hồn Hùng,
cảm động bởi lời cầu nguyện của cơ, đã tạm thời biến thành con người và cùng với ông,
bà sinh ra một đứa con trai.
Đứa con trai này là Đàn Quân, tổ tiên của người Triều Tiên.
Đàn Quân thành lập một vương quốc tên là Asadal (nghĩa là mảnh đất nơi mà mặt trời
buổi sáng chiếu đến). Tên đó sau này được đổi thành Triều Tiên (Joseon) (bây giờ gọi
là Cổ Triều Tiên để phân biệt nó với nhà Triều Tiên của vương quốc Triều Tiên sau này.).
3.1.2.
Nguồn gốc tộc Mãn (Trung Hoa)
Ở Trung Hoa núi Trường Bạch lần đầu tiên được ghi nhận trong Sơn Hải Kinh với tên
gọi Bất Hàm Sơn hay Thần Tiên Sơn (núi của thần tiên). Sách Sơn Hải Kinh – bộ sách địa
lý đầu tiên ở Trung Quốc từng ghi chép về ngọn núi này như sau: “Giữa vùng hoang vu,
có ngọn núi tên Bất Hàm, trên ngọn núi có quốc gia của người Túc Thận”. Bởi vì Trắng
như muối lại khơng mặn như muối nên có tên Bất Hàm, ngồi ra từ "Hàm" còn được lấy
từ quẻ Hàm trong Kinh Dịch, nên núi Bất Hàm cịn có nghĩa là ngọn núi có thần
linh. Những dân tộc thiểu số cư trú ở vùng Đông Bắc như Túc Thận, Ốc Tự, Uế Mạch,
Phù Dư, Tiên Bi, Cao Câu Lệ, Mơng Cổ, Khiết Đan,… đều cực kì kính ngưỡng và thần
hố ngọn núi cao nhất vùng Đơng Bắc này. Khơng ít truyền thuyết, thần thoại về các thiên
nữ khơng hồi thai mà sinh con đều được ghép cho thần linh trên núi, cũng từ đó núi
Trường Bạch cịn được biết đến với danh xưng núi Tiên.
Từ thời Hán kéo dài đến tận thời Nguỵ Tấn, dãy Trường Bạch có rất nhiều tên gọi khác
như núi Đồ Thái, núi Thái Bạch, núi Thái Hoàng,…
Tên gọi hiện tại trong tiếng Trung là Trường Bạch Sơn lần đầu tiên được sử dụng vào
thời nhà Liêu (907-1125) và sau đó là nhà Kim (1115-1234).
Trong lịch sử Trung Quốc người Mãn là một dân tộc vô cùng đặc biệt, họ từng được
biết đến với vô vàn những cái tên như: Túc Thận, Ấp Lâu, Vật Cát, Mạt, Nữ Chân, Mãn,
… Dân tộc này có khởi nguồn từ vùng "bạch sơn hắc thuỷ", cũng tức là dãy Trường Bạch
ngày nay. Đây cũng chính là dân tộc từng thành lập vương triều nhà Kim và triều Thanh
thống lĩnh cả Trung Nguyên. Ngay từ khi bắt đầu dân tộc này vẫn luôn cho rằng dãy
Trường Bạch là cái nơi của mình, thường xun quỳ bái ngọn núi, mong thần linh có thể
phù hộ cho quốc thái dân an, đế quốc trường tồn, hưng thịnh mãi mãi.
3.2. Yếu tố chính trị trong huyền thoại núi Trường Bạch
Dãy Trường Bạch vơ hình chung đã trở thành đường biên giới giữa Triều Tiên và Trung
Hoa.
Trong lịch sử Trung Hoa, Kim Thế Tơng Hồn Nhan Ung sau khi đăng cơ không lâu đã
hạ chiếu sắc phong núi Trường Bạch là Hưng Quốc Linh Ứng Vương, cũng lệnh cho các
văn nhân ở Hàn Lâm Viện biên soạn một bài chiếu sắc phong, cả bài chiếu đều là khen
ngợi và thần hoá ngọn núi.
Đến năm 1172 sau công nguyên, ông hạ lệnh xây thần miếu Linh Ứng Vương ở phía
sườn phía bắc ngọn núi, dẫn theo thần dân và lễ vật cũng như phần chiếu sắc phong đến
làm lễ tế.
Những năm sau đó ông càng thêm kính ngưỡng ngọn núi, cho rằng thần tiên trên ngọn
núi đã hạ phàm để trợ giúp dân tộc Nữ Chân tấn cơng nước Liêu, bình định Bắc Tống,
đánh vào kinh thành Nam Tống.
Đến thời Kim Chương Tông Hồn Nhan Cảnh, ơng tấn phong núi Trường Bạch là Khai
Thiên Hồnh Thánh Đế, đưa ngọn núi thần hố lên ngang tầm Ngọc Đế trên trời và
Hoàng Đế Hoa Vi dưới đất, ngang hàng với Hoằng Trị Thánh Đế - hoàng đế khai quốc
của triều nhà Kim.
Hiện chỉ chiếm hữu một mặt của dãy núi, tuy nhiên Trung Hoa vẫn không loại trừ ước
vọng chiếm trọn dãy núi thiêng về cho riêng mình.
Với người dân Triều Tiên, một trong những lý do quan trọng nhất khiến người Triều
Tiên tôn thờ ngọn núi này vì họ cho rằng, Kim Jong-il, cố lãnh tụ tối cao của nước
CHDCND Triều Tiên – con trai của lãnh đạo đầu tiên Kim Nhật Thành và cha đẻ của Chủ
tịch hiện tại Kim Jong-un.
Trong chuyến đi đến núi Paektu, nhóm phóng viên CNN đã ghé thăm di tích lịch sử
quan trọng của Triều Tiên – một trại quân sự được tuyên bố là nơi cố Chủ tịch Kim Jongil chào đời.
“Trời rất lạnh và thời tiết bất thường. Tuy nhiên, bằng cách nào đó, cơn gió mạnh đột
ngột ngừng hẳn, ánh Mặt trời rọi xuống. Cảnh vật trở nên tươi sáng và tĩnh lặng. Những
bông hoa nở rộ và trên trời xuất hiện một ngôi sao sáng”, nữ hướng dẫn viên du lịch kể về
thời khắc ông Kim Jong-il chào đời.
Khi phóng viên thắc mắc về tính chân thật của lời kể, nữ hướng dẫn viên quả quyết
điều đó thực sự đã xảy ra: “Đó khơng phải là truyền thuyết. Lãnh tụ của chúng tôi thực sự
được gửi xuống từ thiên đường. Vì vậy, ngài ấy có khả năng thay đổi thời tiết. Đó là một
câu chuyện có thật”.
Có thể nói, với người Triều Tiên, gia đình họ Kim chính là “Thần” của họ, và những
lời kể về các đời lãnh đạo là đức tin không gì có thể suy chuyển. Như tất cả các vùng đất
khác trên lãnh thổ Triều Tiên, ngôi làng dưới chân núi Paektu có di tích lịch sử gắn liền
với Kim Nhật Thành – ngôi nhà được giới thiệu là nơi vị lãnh đạo đầu tiên dẫn dắt cuộc
tấn công bất ngờ chống lại Nhật Bản.
Câu chuyện về Đàn Quân - con của con Thiên Đế giáng phàm và một con gấu được hóa
phép thành người, bắt đầu nhận được sự chú nhiều hơn kể từ tháng 9-2018 khi nhà lãnh đạo
Triều Tiên Kim Jong Un đưa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In lên thăm đỉnh Trường
Bạch - nơi vị vua này được sinh ra. "Chúng ta đã sống cùng nhau gần 5.000 năm qua và chỉ
bị chia cắt hơn 70 năm" - Tổng thống Moon nhấn mạnh tại Bình Nhưỡng - nơi đóng đơ của
triều đại đầu tiên trong lịch sử Triều Tiên. Những tuyên bố của ông Moon cùng hình ảnh
lãnh đạo hai miền Triều Tiên nắm tay trên đỉnh Trường Bạch làm sống dậy niềm tự hào về
cội nguồn và khát vọng tái thống nhất trên bán đảo Triều Tiên.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Ông Kim Jong Un thường cưỡi ngựa trắng lên thăm đỉnh Paektu
trước những quyết đinh quan trọng như các dịp tháng 10.2019 giữa lúc cuộc đàm phán phi
hạt nhân hóa với Mỹ rơi vào bế tắc, hoặc được truyền thông nhắc đến nhiều nhất là tháng
12.2019 ông Kim thăm núi Paektu nhân dịp đến dự sự kiện đánh dấu việc hoàn thành xây
dựng thành phố mới Samjiyon. Việc ông Kim Jong Un thăm núi Paektu thường đi liền với
những thông điệp quan trọng mà Bình Nhưỡng muốn gửi gắm. Rodong Sinmun, cơ quan
ngơn luận của đảng Lao động Triều Tiên nói hình ảnh lãnh đạo cưỡi ngựa thăm đỉnh
Paektu cho thấy "quyết tâm và sức mạnh ý chí khơng thể xoay chuyển" của ông Kim
trong việc bảo vệ "phẩm giá và vận mệnh đất nước" trước sức ép từ bên ngoài.
4. Kết luận:
“Huyền thoại có thể được coi là thước đo đời sống tinh thần của con người trong buổi
bình minh của nó” (Lê Nguyên Cẩn, 2014, tr.90). Nhưng đối với Trường Bạch, nó là
huyền thoại đang sống, vẫn đang là niềm tự hào bất diệt của người dân hai nước, hơn nữa,
vẫn là một cơng cụ chính trị đắc lực hoặc vẫn có thể là một biểu tượng hình ảnh uy
nghiêm trong quan hệ ngoại giao của giới cầm quyền. Huyền thoại núi Trường Bạch vẫn
đang được thổi vào một tâm hồn, một cốt cách vĩ đại bởi người dân Triều Tiên.
Do hạn chế về thời gian và quy mô, nghiên cứu vẫn tồn tại những khiếm khuyết để gợi
mở các hướng tiếp theo, trong đó ưu tiên việc xem xét các yếu tố khác để tiếp tục giải
huyền thoại núi Trường Bạch
Tài liệu tham khảo
1. E.B. Tylor. (1871). Văn hóa nguyên thủy. Huyền Giang dịch. Hà Nội: NXB Tạp chí
Văn hóa nghệ thuật.
2. Hồng Thị Thùy Dương. (2019). Huyền thoại trong truyền kì Việt Nam và sự thể
hiện giá trị trong văn hóa Việt. Kỷ yếu hội thảo khoa học quốc tế nghiên cứu,
giảng dạy tiếng Việt và Việt Nam học trong trường đại học, 130-138.
3. Phan Thị Thu Hiền (chủ biên), (2014), “Huyền thoại lập quốc của các quốc gia
Đơng Nam Á”, NXB Văn hóa – Văn nghệ
4. Nguyễn Thị Huyền Trang (2012), “Huyền thoại các trống thiếc của Gunter Grass”,
Luận văn Thạc sĩ, ĐH KHXH&NV, ĐHQG-HN.
Tài liệu điện tử
/> />
/> /> /> /> /> /> />