THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN

1. Tên sáng kiến: Một số biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 5 –
6 tuổi ở trường mầm non xã Nghĩa Minh.
2. Lĩnh vực (mã)/cấp học: Giáo dục
3. Thời gian áp dụng sáng kiến:
Từ ngày 10 tháng 9 năm 2021 đến ngày 29 tháng 4 năm 2022
4. Tác giả:
Họ và tên: Tống Thị Phương
Năm sinh: 1988
Nơi thường trú: Nghĩa Minh – Nghĩa Hưng – Nam Định
Trình độ chun mơn: Đại học sư phạm mầm non
Chức vụ công tác: Giáo viên 5 tuổi
Nơi làm việc: Trường Mầm non xã Nghĩa Minh
Điện thoại: 0337333001
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 90%
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường Mầm non xã Nghĩa Minh
Địa chỉ: Nghĩa Minh – Nghĩa Hưng – Nam Định
Điện thoại: 0944169382


2
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN

Năm học 2021 – 2022 là năm học đầu tiên trường mầm non xã Nghĩa
Minh tiếp nhận CSVC mới với đầy đủ các phòng chức năng, khu hiệu bộ và các
phòng học cho các độ tuổi. Lớp học rộng rãi, thoáng mát tạo điều kiện tốt nhất
cho các con đến trường được tiếp xúc với môi trường mới, hiện đại và các trang
thiết bị mới. Song song với việc chuẩn bị môi trường, tạo cảnh quan và thiết kế

không gian theo hướng trẻ được trải nghiệm thì việc quan trọng nhất vẫn là thực
hiện nghiêm túc các nhiệm vụ mà ngành giáo dục đã chỉ đạo trong CSGD trẻ. Là
một giáo viên lâu năm và được BGH tin tưởng, luôn đi đầu trong các phong trào
thi đua của nhà trường. Khi ngành giáo dục phát động phong trào “Xây dựng
trường học phúc” tôi cũng là người được BGH giao nhiệm vụ thực hiện ý tưởng:
Mơ hình lớp điểm phong trào “Xây dựng lớp học hạnh phúc”. Khi nhận nhiệm
vụ, bản thân cũng không khỏi lo lắng, không biết bản thân có hồn thành tốt
nhiệm vụ hay khơng. Nhưng với tình yêu nghề, yêu trẻ, mỗi ngày đến trường
được nhìn thấy những ánh mắt ngây thơ, trong sáng, được thấy các con luôn vui
vẻ và hạnh phúc mỗi ngày đến trường thì mọi lo lắng lại tan biến, thay vào đó là
quyết tâm để trẻ cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Hạnh phúc – với mỗi người sẽ có một quan điểm khác nhau, nhưng trong
con mắt trẻ thơ hạnh phúc chỉ đơn giản là được an tồn, được u thương và tơn
trọng. Sống trong một ngơi trường an toàn, hạnh phúc, ấm áp yêu thương và tràn
ngập tiếng cười, trẻ sẽ được phát triển toàn diện về tâm lý, thể chất, trí tuệ và
cảm xúc tích cực, từ đó trẻ ln vui vẻ, tự tin, mạnh dạn khi đến lớp, yêu thích
đến trường mỗi ngày. Để làm được điều đó, bản thân tơi ln tìm tịi, nghiên cứu
các biện pháp xây dựng một lớp học hạnh phúc thực sự, ở đó trẻ ln được lắng
nghe, tơn trọng và được yêu thương, đáp ứng nhu cầu, hứng thú, phát huy tính
tích cực của trẻ, đồng thời giúp trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện bản thân mình. Và
với những kinh nghiệm đạt được trong quá trình nghiên cứu, áp dụng, tôi mạnh
dạn chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 5 – 6
tuổi ở trường mầm non xã Nghĩa Minh” với mong muốn chia sẻ và lan tỏa


3
những giá trị tích cực đến những cơ giáo mầm non có cùng đam mê và tâm
huyết với nghề, để trường mầm non xã Nghĩa Minh thực sự là “nơi ước đến,
chốn mong về” của các con học sinh mầm non xã Nghĩa Minh thân yêu.
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP


1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.
Trường mầm non xã Nghĩa Minh là trường có thành tích nằm trong tốp
đầu của ngành học mầm non Huyện Nghĩa Hưng, với đội ngũ giáo viên dày dặn
kinh nghiệm trong chăm sóc và giảng dạy. Tuy nhiên khi tiếp cận và thực hiện
phong trào “Xây dựng trường học hạnh phúc” thì việc áp dụng vào thực tế vẫn
cịn nhiều bất cập. Một số giáo viên chưa có sự đầu tư, suy nghĩ, tìm tịi, ngại đổi
mới, sáng tạo trong việc xây dựng lớp học hạnh phúc nên hiệu quả chưa cao.
Các biện pháp giáo dục cịn mang tính áp đặt đã gây những trở ngại trong việc
vui chơi và học tập của trẻ. Bên cạnh đó q trình giáo dục vẫn còn nặng nề về
kết quả mà chưa chú trọng nhiều đến quá trình, đến sự tham gia và thoải mái của
trẻ trong hoạt động. Vì vậy, để thực sự đạt được hiệu quả trong thực hiện phong
trào xây dựng trường học hạnh phúc, mỗi cá nhân giáo viên cần thay đổi từ tư
duy, suy nghĩ, tạo một môi trường vui chơi và học tập tích cực cho trẻ. Tơn
trọng, lắng nghe trẻ để trẻ được thoải mái nói lên suy nghĩ, được có cơ hội thể
hiện khả năng của chính bản thân mình, từ đó trẻ ln cảm thấy vui vẻ và hạnh
phúc khi đến trường, đến lớp.
Với tư duy quyết tâm thay đổi, bản thân tôi đã nghiên cứu, học hỏi và tìm
tịi những biện pháp sáng tạo thơng qua mạng Internet, tài liệu về GDMN. Ngồi
ra, tơi còn học hỏi kinh nghiệm từ những đồng nghiệp đi trước, cộng với kinh
nghiệm của bản thân qua thời gian trực tiếp đứng lớp. Bên cạnh đó, tơi ln
nhận được sự động viên và tin tưởng của ban giám hiệu, luôn quan tâm, chỉ đạo
và tạo điều kiện tốt nhất về mọi mặt. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện có
những thuận lợi song cũng khơng ít khó khăn, cụ thể như sau:
a. Thuận lợi


4
Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên sắp xếp tạo điều kiện cho tôi
được tham dự các buổi tập huấn bồi dưỡng chun mơn và bản thân có một số

kinh nghiệm thực hiện các chuyên đề “Chuyên đề xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”; đi dự giờ các đợt về chuyên đề “Xây dựng môi trường
lấy trẻ làm trung tâm”, “Xây dựng trường học hạnh phúc” cũng như những
chuyên đề, các phong trào thi đua khác do Phòng GD&ĐT huyện và các cấp tổ
chức.
Trường lớp được xây dựng hoàn toàn mới, tạo điều kiện cho giáo viên
thỏa sức sáng tạo, linh hoạt áp dụng những cách thức tạo mơi trường phát huy
tính tích cực cho trẻ.
CSVC, ĐDĐC lớp học tương đối đầy đủ, sạch sẽ, bảo đảm an tồn cho trẻ.
Bản thân là giáo viên có trình độ chun mơn vững vàng, nhiệt tình, u
nghề, mến trẻ. Có ý thức trong việc học tập nâng cao trình độ, ln tìm tịi, học
hỏi các phương pháp tổ chức theo hướng lấy trẻ làm trung tâm để dạy trẻ.
Được sự giúp đỡ nhiệt tình của các đồng nghiệp trong trường, nhất là
những đồng nghiệp có kinh nghiệm giảng dạy lâu năm trong nghề.
Được sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh học sinh khi gửi con em
mình đến lớp. Phụ huynh luôn sẵn sàng chia sẻ và hợp tác cùng giáo viên trong
CSND&GD trẻ.
b. Khó khăn
+ Về trẻ: Do số lượng trẻ trên lớp khá đông, mỗi trẻ lại có những cá tính
riêng biệt. Bên cạnh đó đa số trẻ đều được gia đình nng chiều vì thế trẻ
thường bướng bỉnh, đôi khi không thực hiện theo yêu cầu gợi ý, hướng dẫn của
giáo viên.


5
+ Phụ huynh học sinh: Do đa số cha mẹ trẻ đều là cơng nhân ít có thời
gian chăm sóc và dạy dỗ trẻ, trẻ ở nhà với ông bà và được ơng bà đưa đón đi học
vì thế việc trao đổi, tuyên truyền và phối hợp với cha mẹ trẻ gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh đó, nhiều gia đình có ơng bà ở nhà nên đơi lúc thời tiết thay đổi là cho
cháu nghỉ học, dẫn đến trẻ quen được nng chiều và khơng thích đi học.

+ Giáo viên: Thời gian làm việc ở trường lớp quá dài, đi sớm, về muộn và
trực buổi trưa nên đôi khi giáo viên cảm thấy mệt mỏi, chưa phát huy hết khả
năng sáng tạo trong tổ chức hoạt động. Các hoạt động trải nghiệm cịn mang tính
hình thức, chưa chú trọng đến sự thoải mái và sự tham gia của trẻ. Vì vậy, trẻ
chưa hoàn toàn chủ động và hứng thú lĩnh hội tri thức khi tham gia hoạt động.
+ Cơ sở vật chất: Tuy CSVC được xây dựng hoàn toàn mới song các trang
thiết bị, đồ dùng đồ chơi vẫn còn tận dụng nhiều từ trường cũ, nhiều cái đã
xuống cấp, mẫu mã cũ; trang thiết bị từ nguồn XHH còn hạn chế. Nhiều đồ dùng
đồ chơi tự làm, song mới đủ về số lượng, tính năng và hiệu quả sử dụng chưa
cao, chưa tạo được sự hấp dẫn đối với trẻ khi tham gia hoạt động trải nghiệm.
Từ thực tế đó, để tìm ra những biện pháp phù hợp nhất, ngay đầu năm học
2021 – 2022 tôi đã tiến hành khảo sát mức độ thoải mái và sự tham gia của trẻ
trong hoạt động, cảm xúc tích cực của trẻ khi đến lớp, kết quả như sau:
Tổng số trẻ được khảo sát: 33/33 trẻ.
Kết quả
Số lượng
Tỉ lệ%
30/33
91%
26/33
79%

STT

Nội dung

1
2

Tỉ lệ chuyên cần.

Trẻ cảm thấy vui vẻ, thoải mái và tự tin

3

khi đến lớp.
Trẻ tích cực, chủ động tham gia vào các

27/3

82%

4

hoạt động.
Trẻ biết thể hiện tình cảm với cơ giáo và

22/33

67%

28/33

85%

bạn bè, bộc lộ suy nghĩ, tính cách của bản
5

thân.
Trẻ hịa đồng yêu thương bạn bè, cô giáo.



6
Qua kết quả khảo sát, tôi nhận thấy cần phải thay đổi cách nghĩ, cách nhìn
nhận về một ngơi trường hạnh phúc. Làm thế nào để trẻ cảm thấy hạnh phúc khi
đến trường? Trẻ luôn mong muốn được đến lớp, mạnh dạn, tự tin nói lên suy
nghĩ và cảm xúc của mình, hứng thú, tích cực hơn khi tham gia các hoạt động?
Từ những suy nghĩ đó tơi mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng các biện pháp xây
dựng “Lớp học hạnh phúc” giúp cho trẻ cảm thấy trường học là mái nhà thứ hai
ấm áp yêu thương và tràn ngập tiếng cười.
2. Mơ tả giải pháp sau khi có sáng kiến:
Sau khi khảo sát, tơi bắt đầu tìm hiểu nguyên nhân, dựa vào những tiêu
chí của phong trào “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc”, áp dụng những biện
pháp mới vào chính lớp học mà tơi đang chủ nhiệm. Cụ thể như sau:
2.1. Biện pháp 1: Tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nhằm
nâng cao nhận thức về phương pháp XDMT “Lấy trẻ làm trung tâm”
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn, trước tiên bản thân mỗi giáo
viên cần nắm vững nội dung chương trình giáo dục mầm non. Bên cạnh đó, với
xu thế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu và nhận thức của con người ngày
một nâng cao, vì vậy, để kịp thời nắm bắt các nội dung và phương pháp mới mỗi
giáo viên cần tự học, tự bồi dưỡng nâng cao chun mơn nghiệp vụ, giúp bản
thân có nhận thức đúng đắn và trang bị cho mình những hiểu biết, các kiến thức
cơ bản về giáo dục mầm non. Từ đó giúp bản thân chủ động, tự tin trong quá
trình xây dựng và tổ chức các hoạt động ND,CS&GD trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tự học tự bồi dưỡng, bản thân tơi
ln tích cực tham gia đầy đủ các buổi bồi dưỡng chun mơn do Phịng
GD&ĐT tổ chức, các buổi sinh hoạt chuyên môn tại nhà trường, lắng nghe và
ghi chép một cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với đồng nghiệp, BGH những
vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề mà tôi quan tâm như: Tạo môi
trường cho trẻ trải nghiệm,đổi mới phương pháp giảng dạy.



7

Các giáo viên trong trường tham gia sinh hoạt chuyên mơn

Bên cạnh đó, nghiên cứu tài liệu cũng là một việc làm không thể thiếu
được trong việc nâng cao nghiệp vụ của giáo viên. Vì thế tơi ln tích cực tìm
kiếm tài liệu, sách vở về giáo dục mầm non, học tập qua mạng internet về đổi
mới phương pháp giảng dạy, áp dụng linh hoạt những cách tạo môi trường trải
nghiệm cho trẻ. Tìm hiểu về đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi để có những biện
pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy hết khả năng và năng lực của trẻ.

Hình ảnh tự học, tự bồi dưỡng chun mơn

Bản thân là một giáo viên luôn tâm huyết với nghề, vì thế tơi ln coi
trọng và đề cao cơng tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng. Nhất là từ khi thực hiện
chương trình bồi dưỡng thường xun, bản thân tơi đã đăng ký tự bồi dưỡng


8
nhiều mô đun về nâng cao chất lượng CS,ND&GD trẻ để nghiên cứu và tự học
bổ sung những phần kiến thức còn thiếu hụt cho bản thân.
Dự giờ, thao giảng cũng có vai trị cực kỳ quan trọng trong việc bồi
dưỡng và tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên. Qua dự giờ, thao giảng, cả người dạy
và người dự đều rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân để không vấp phải
những tồn tại. Để giúp bản thân hiểu sâu sắc vấn đề đổi mới phương pháp và đối
chiếu giữa kiến thức sách vở với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây dựng một số hoạt
động và đăng ký dạy thao giảng để CBQL nhà trường và đồng nghiệp dự giờ.
Thông qua các tiết dạy, tôi được nghe đồng nghiệp thảo luận, góp ý, rút kinh
nghiệm, được nghe các đồng chí CBQL phân tích cụ thể những gì đã đạt được

và chưa được: Trẻ có hứng thú khi tham gia hoạt động hay khơng? Trong q
trình hoạt động trẻ tham gia như thế nào, mức độ thoải mái ra sao? Có mạnh
dạn, tự tin hay khơng?... Từ đó, tơi rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân,
sau đó thay đổi và áp dụng linh hoạt trong hướng dẫn các hoạt động của trẻ tại
lớp. Ngồi ra, thơng qua các buổi dự giờ tại trường bạn hay lớp bạn tôi cũng chú
trọng quan sát cách tạo môi trường lớp học cho trẻ, học hỏi những cách thức tạo
môi trường sáng tạo, mang tính trải nghiệm cho trẻ; những cách thức tạo cơ hội
cho trẻ được tham gia hoạt động và mức độ thoải mái của trẻ khi được trải
nghiệm trên mơi trường đó ra sao để áp dụng vào mơi trường lớp học của mình
phụ trách, giúp trẻ được trải nghiệm một cách tích cực.


9
Các giáo viên trong trường đang tham gia dự giờ tiết dạy hội giảng.

2.2. Biện pháp 2: Tạo môi trường trong và ngoài lớp học sinh động,
sáng tạotheo hướng trải nghiệm, thu hút sự chú ý của trẻ.
Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động trải nghiệm trong trường mầm
non là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và có ý nghĩa đối với sự phát triển của
trẻ ở lứa tuổi mầm non. Môi trường tạo cơ hội cho trẻ tìm tịi, khám phá, phát
hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống. Trẻ được trải nghiệm, tham gia
các hoạt động vui chơi, từ đó giúp trẻ tự tin, năng động hơn. Đồng thời trẻ được
tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến
thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Bên cạnh đó mơi trường giáo dục
phù hợp, đa dạng, phong phú gây được hứng thú cho trẻ và cả giáo viên, góp
phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ
và giữa trẻ với nhau.
Hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo
dục cho trẻ mầm non, ngay từ đầu năm học 2021- 2022, tập thể cán bộ, giáo
viên, nhân viên trường mầm non xã Nghĩa Minh đã chung sức, đồng lòng, chung

tay xây dựng mơi trường giáo dục hấp dẫn mang tính trải nghiệm cho trẻ. Các
mảng tường bao được thiết kế với những hỉnh ảnh ngộ nghĩnh như một bức
tranh câu truyện, tạo cơ hội dẫn các bé trở về với thế giới cổ tích xa sưa, đồng
thời những hình ảnh này được gắn rời giúp trẻ có thể tự thay đổi nhân vật và nội
dung theo chủ đề và sự kiện. Khu vực gầm cầu thang và hành lang, được cải tạo
thành góc thực hành kỹ năng cuộc sống cho trẻ, giúp trẻ thoải mái lựa chọn các
hoạt động chơi mà qua đó các kỹ năng của trẻ cũng được hoàn thiện. Khoảng
đất sau trường được cải tạo thành khu vực trồng rau và cây ăn quả, các khu vực
đã được phân chia theo lớp giúp cô và trẻ dễ dàng thực hiện các hoạt động trải
nghiệm như: Gieo hạt, trồng cây, chăm sóc cây... Phía góc trái trước sân trường
là sân chơi giao thông và khu vực vườn cổ tích được thiết kế đẹp mắt, phù hợp
với nhu cầu và hứng thú của trẻ. Bên cạnh đó nhà trường đã tận dụng các góc


10
sân trường làm khu vận động thể chất, khu trải nghiệm, đặt xích đu, đu quay,
nhà bóng, được trải cỏ nhân tạo giúp cho trẻ thỏa sức vui chơi, khám phá.

Bé chăm sóc vườn rau

Bé tham gia các hoạt động khu vực gầm cầu thang

Là một ngôi trường mới, trường Mầm non xã Nghĩa Minh đã áp dụng mơ
hình “Dạy học ứng dụng các phương pháp tiên tiến như Steam, Montessori ….”
nhằm trao cho trẻ quyền chủ động và sáng tạo trong mở rộng và khám phá kiến
thức, với sự hỗ trợ khuyến khích, khơi gợi của giáo viên, trẻ tự khám phá, tìm
hiểu thực tiễn thơng qua việc tham quan trong và ngoài trường.


11


Các bé cùng cô tham gia các hoạt động tham quan trải nghiệm ngồi lớp học

Bên cạnh mơi trường ngồi trời, môi trường trong lớp học không kém
phần quan trọng đối với trẻ mầm non. Để lớp học thêm lôi cuốn trẻ, tôi đã
nghiên cứu tạo một môi trường trong lớp học, với những màu sắc sinh động và
ngộ nghĩnh. Mơi trường có khơng gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen
thuộc với cuộc sống hằng ngày của trẻ và các hình ảnh có thể tháo rời hay thay
đổi theo chủ đề hay sự kiện. Các góc hoạt động được bố trí một cách hợp lí, sắp
xếp gọn gàng, đảm bảo an tồn tuyệt đối cho trẻ chơi. Mơi trường mang tính
chất mở được thay đổi theo mỗi chủ đề, thuận tiện cho trẻ thực hành trải
nghiệm, hứng thú phát huy tính sáng tạo của trẻ. Các góc hoạt động có “ranh
giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc
chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát được toàn bộ hoạt
động của trẻ. Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ. Các góc chơi
bày biện hấp dẫn, có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được đựng vào trong rổ, hộp ngăn nắp, gọn
gàng, được dán kí hiệu và tên đồ dùng để trẻ dễ nhận biết, qua đó trẻ dễ thấy, dễ
lấy, dễ dùng, dễ cất đúng nơi quy định. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được
thay đổi và bổ sung phù hợp với chủ đề và hoạt động, phù hợp với hứng thú của
trẻ.Tất cả các góc chơi đều được thiết kế gắn nhiều móc treogiúp trẻ dễ lấy ra và
lắp vào khi muốn thay đổi các góc chơi, vừa thuận tiện khi thay đổi chủ đề chơi
trong lớp vừa kích thích sự sáng tạo của trẻ.


12

Các góc được bố trí hợp lí, thuận tiện và an toàn, đồ dùng, đồ chơi được
để trong rổ, hộp có dán tên, kí hiệu
Đặc biệt tơi thường xun nghiên cứu và tự làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo

cho trẻ hoạt động như: Cây, hoa, rau, nhạc cụ, dụng cụ thể thao, vật dụng gia
đình, biển báo giao thơng, đồ dùng học tập, đồ chơi … Hầu hết các sản phẩm tự


13
làm đều được tận dụng từ các vật liệu phế thải, dễ tìm kiếm tại địa phương và
được phụ huynh của lớp ủng hộ.

Đồ dùng đồ chơi tự tạo bằng những nguyên vât liệu phế thải
tham gia dự thi ở trường

Có thể nói việc xây dựng mơi trường lớp học theo hướng mở là thực sự
cần thiết và rất quan trọng. Nó giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động
của trẻ, thơng qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển tồn diện.
Một mơi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và
ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn khơng chỉ đối với sự phát triển
thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ,
kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục
trong lớp mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể
chất, ngơn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền
đề vững chắc cho trẻ sau này; phù hợp với phương châm của Bộ Giáo dục và
Đào tạo đã chỉ đạo: "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung ", trẻ được
“Học mà chơi, chơi mà học”.
2.3. Biện pháp 3: Tạo mơi trường an tồn, thoải mái, thân thiện và
gần gũi cho trẻ khi đến lớp
a. Tạo cho trẻ cảm giác an toàn cả về thể chất và tinh thần


14
Để xây dựng một lớp học hạnh phúc, trước tiên mơi trường đó phải tuyệt

đối an tồn, nói khơng với bạo lực, cơ và trẻ được sống trong tình u thương và
tôn trọng lẫn nhau. Mỗi ngày đến lớp đều trong tâm thế vui tươi, thoải mái.
Mơi trường an tồn đối với trẻ lứa tuổi mầm non bao gồm an toàn về “thể
chất” và “tinh thần”. Mỗi ngày ở lớp trẻ được bảo vệ, khơng có sự xúc phạm về
thể xác và tinh thần để mỗi khi đến lớp trẻ có cảm nhận như được ở nhà. Do vậy
an tồn về thể chất, trước hết là trẻ phải được phát triển để khỏe mạnh, đảm bảo
chế độ ăn uống, ngủ nghỉ đúng thời gian biểu. Hằng ngày, tôi luôn cho trẻ ăn
đúng thời gian, khuyến khích trẻ ăn hết xuất của mình, tập thể dục đúng giờ,
tham gia các hoạt động đều đặn thường xuyên, đảm bảo giờ nào việc nấy.

Các bé ăn trưa tại trường

Trong các hoạt động tôi luôn chú ý bao quát trẻ để đảm bảo trẻ ln vui
vẻ và an tồn, nhất là khi các con ra ngoài tham gia hoạt động ngoài trời hay
giao lưu tập thể. Trong q trình hoạt động tơi lồng ghép dạy trẻ kỹ năng tự bảo
vệ bản thân; như: An toàn khi đi cầu thang: Xếp hàng và đi theo hàng, khi đi
phải vịn tay vào lan can, không xô đẩy bạn…. Khi tham gia hoạt động không
được đi quá xa hoặc đến gần những nơi nguy hiểm; Không leo trèo cầu thang
hay hàng rào… Ngồi ra tơi cịn tận dụng thời gian rảnh để dạy trẻ kỹ năng xử lý
tình huống khi bị bắt cóc, bị lạc hay tham gia giao thông…


15

Trẻ tham gia hoạt động ngồi trời cùng cơ

Hoạt động dạy kỹ năng sống của cơ và trị

Đối với CSVC lớp học, tôi luôn sắp xếp, kiểm tra đồ dùng, đồ chơi sau
mỗi buổi học, buổi chơi kết thúc, loại bỏ đồ chơi sắc nhọn gây nguy hiểm cho

trẻ. Luôn chú ý vệ sinh sạch sẽ môi trường trong và ngồi lớp học, đặc biệt là
phịng vệ sinh ln khơ ráo, sạch sẽ, các đồ dùng vệ sinh và chất tẩy rửa được
sắp xếp gọn gàng, để ở vị trí cao so với tầm với của trẻ. Xô, chậu, thùng chứa
nước tôi luôn úp khô không để đọng nước sau khi trẻ sử dụng xong. Tủ giá, cửa
sổ … được kiểm tra thường xuyên, có ghim móc chắc chắn đảm bảo an toàn cho
trẻ khi tham gia hoạt động.


16

Nhà vệ sinh luôn được lau chùi khô ráo, sạch sẽ, gọn gàng

Đặc biệt, khi tình hình dịch bệnh covid – 19 ngày càng diễn biến phức
tạp, trong khi đối tượng trẻ mầm non chưa được tiêm vaccin, vì vậy trẻ cần được
người lớn đảm bảo an toàn tuyệt đối. Ở trường, tôi luôn chủ động vệ sinh, khử
khuẩn lớp học và ĐDĐC thường xuyên bằng dung dịch cloraminB. Ngoài ra tơi
nghiêm túc thực hiện các cơng tác phịng dịch khi đón trẻ tới trường: Đón trẻ tại
cổng trường (địa điểm bố trí xa lớp học), đo thân nhiệt và yêu cầu trẻ sát khuẩn
tay trước khi vào lớp. Tôi còn thường xuyên tuyên truyền với phụ huynh về cách
phòng dịch cho trẻ qua nhóm zalo, facebook, nhắc nhở phụ huynh luôn tuân thủ
thông điệp 5K của bộ y tế, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các con khi ở nhà.
Trong giờ đón trẻ và hoạt động buổi chiều, tơi cịn thường xun trị chuyện với
trẻ về dịch bệnh, nhắc trẻ đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, hạn chế đến những nơi
đông người và vệ sinh cơ thể thường xuyên, súc miệng bằng nước muối …
Trong các hoạt động của trẻ, tôi cũng chủ động tổ chức theo nhóm nhỏ để đảm
bảo dãn cách, khuyến khích trẻ ăn uống đầy đủ để đảm bảo sức khỏe, phòng
dịch an toàn.


17


Công tác khử khuẩn, vệ sinh lớp học

Các bé đo thân nhiệt và sát khuẩn tay trước khi vào lớp

Bên cạnh việc đảm bảo an toàn cho trẻ về vật chất thì đảm bảo an tồn về
tinh thần cũng là vấn đề vô cùng quan trọng luôn được cả xã hội quan tâm. Điều
này phụ thuộc rất lớn vào mỗi người giáo viên mầm non, bởi cô giáo đến lớp với
tâm thế luôn vui tươi thoải mái, biết điều chỉnh những cảm xúc của mình để
chăm sóc trẻ với tình yêu thương và trách nhiệm, điều đó sẽ lan tỏa tới trẻ tạo
cho trẻ có những cảm xúc tích cực. Nhận thức được điều đó, tơi ln cố gắng tạo
cho trẻ một tâm thế thoải mái, vui tươi, dễ chịu nhất để trẻ luôn cảm thấy vui vẻ,
thoải mái và mong muốn được đi học. Để làm được điều đó, trước tiên bản thân
cơ giáo phải là món ăn tinh thần của các con, là một giáo viên mầm non, tôi đã
nắm bắt được tâm lý của các con theo đúng lứa tuổi, việc nắm bắt được tâm lý
của trẻ nghĩa là mình đã nắm bắt được niềm vui, ước muốn và cũng như khát


18
khao của trẻ. Tôi không áp đặt mà thường khuyến khích, động viên trẻ bằng
những câu hỏi “Con cần gì?” “Cơ nghĩ là con làm được”… Ngồi ra tơi cịn
thường xun nói chuyện, trao đổi với trẻ, ln nhẹ nhàng, động viên khích lệ
trẻ kịp thời. Ứng dụng nghệ thuật thưởng - phạt trẻ đúng cách mà không ảnh
hưởng đến tâm lý của trẻ. Đồng thời bản thân luôn đề cao đạo đức nhà giáo, làm
việc với tinh thần và trách nhiệm cao, không vi phạm những điều giáo viên
không được làm đối với trẻ, tôn trọng ý kiến của trẻ, tạo cho trẻ một tâm thế tin
tưởng, từ đó trẻ mới cảm thấy an tồn như ở chính gia đình mình.

Các con tham gia hoạt động cùng cơ và các bạn


b. Tạo khơng khí thoải mái, thân thiện và gần gũi cho trẻ khi đến lớp


19
Bản thân đã trải qua 10 năm công tác, tôi hiểu cha mẹ trẻ cần gì? Trẻ cần
gì ở cơ giáo? Cha mẹ sẽ thực sự yên tâm khi ngày ngày đưa con đi học, thấy cơ
trị chào đón nhau với những nụ cười tươi và tâm trạng thoải mái, có sự giao lưu
cảm xúc một cách chân thành. Chính vì vậy, ngay trong hoạt động đón và trả trẻ,
thay vì trước đây chỉ có 1 hình thức chào cơ, chào bố mẹ bằng câu nói, bằng cử
chỉ khoanh tay thì tơi ln đón trẻ với nụ cười rạng rỡ, chào đón trẻ bằng những
câu nói, cử chỉ, hành động ân cần khi trẻ đến lớp để tạo cho trẻ một tâm lý thật
thoải mái như ở chính gia đình mình.

Trẻ ngoan ngỗn, vui vẻ, lễ phép chào cơ khi đến lớp

Ngay từ đầu năm học, tôi đã thiết kế ở cửa lớp một số hình tượng trưng
cho những cách cháo hỏi buổi sáng như: Hình đập tay (Thể hiện mong muốn
chào hỏi với sự hào hứng, cơ và trị đập tay vào nhau), hình nốt nhạc (Lựa chọn
mong muốn chào hỏi bằng cách nhún nhảy, lắc hông); bắt tay, đá chân ….vv.
Đặc biêt, trong thời gian xảy ra dịch bệnh Covid 19, nếu trẻ chọn hình ảnh trái
tim thì tôi và trẻ sẽ không ôm nhau mà sẽ tạo các ngón tay thành hình trái tim để
thể hiện tình cảm của mình. Bên cạnh đó, tơi cịn sử dụng cách chào bằng Tiếng
Anh, vừa để dạy trẻ một số từ tiếng anh đơn giản, vừa tránh tiếp xúc, cùng
chung tay phòng chống dịch bệnh lây lan.


20

Nhiều hình thức chào hỏi để trẻ lựa chọn


Với hình thức chào hỏi này, tôi tôn trọng sự lựa chọn của trẻ và sẵn sàng
làm theo những mong muốn đó. Sự thay đổi này đã mang đến hiệu quả về tinh
thần của cơ và trẻ, bởi nhìn những nụ cười rạng rỡ, những cái đập tay thân thiện
của trẻ niềm vui như được lan tỏa, bản thân tôi cũng cảm thấy vui theo các con.
Tôi luôn niềm nở, thân thiện khi đón các con, cố gắng quản lý cảm xúc tiêu cực
và ln coi học sinh như con mình.

Trẻ lựa chọn các hình thức chào hỏi khác nhau


21
Bên cạnh việc tạo môi trường thân thiện, vui vẻ, hạnh phúc trong hoạt
động đón trẻ buổi sáng, trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ tơi ln coi trẻ là
“trung tâm” của mọi hoạt động. Trẻ được hoà đồng, được tự do sáng tạo, bộc lộ
suy nghĩ, tính cách của bản thân. Để tạo niềm vui, sự hạnh phúc cho trẻ khi tham
gia hoạt động, trước hết tôi không áp đặt trẻ phát triển theo khn mẫu mà đóng
vai trị định hướng để trẻ được làm những gì mình u thích và say mê. Ở đó, trẻ
khơng học theo kiểu nhồi nhét mà được học những gì có ý nghĩa, được khơi gợi
niềm yêu thích để tiếp tục tự tìm hiểu. Từng hoạt động được biến hóa thành bài
học thú vị qua những trò chơi, trải nghiệm. Để cảm nhận được sự hạnh phúc, trẻ
phải được tích lũy kiến thức thông qua những hoạt động trải nghiệm. Các hoạt
động khơng chỉ nằm trong khn khổ lớp học mà cịn được tổ chức ngồi khn
viên trường lớp, giúp học sinh cảm nhận sâu sắc về thế giới tự nhiên xung
quanh.


22

Các bé tham gia các hoạt động trải nghiệm


Trong tất cả các hoạt động trong ngày, hoạt động ăn của trẻ có lẽ là một
trong những hoạt động tạo rất nhiều áp lực do giáo viên. Những áp lực này một
phần xuất phát từ đặc điểm của trẻ, đặc biệt những trẻ mới đến lớp. Nhưng
nguyên nhân chủ yếu đó là do nhu cầu của cha mẹ trẻ luôn mong muốn con đi
học phải tăng cân, phải ăn hết khẩu phần ăn của mình. Chính vì vậy, một số giáo
viên đã bằng mọi cách để ép cho trẻ ăn hết xuất của mình, gây nên những căng
thẳng giữa cơ và trẻ. Bên cạnh đó, có 1 số cha mẹ ở nhà cho con ăn thường lấy
cô giáo ra để dọa trẻ, để ép trẻ ăn những món ăn mặc dù trẻ khơng thích. Chính
điều này tạo nên tâm lý khó chịu cho trẻ, tạo ra cho nỗi sợ hãi khi đến bữa ăn.
Để giải quyết những vấn đề này, tôi đã phối hợp với giáo viên cùng lớp tuyên
truyền ngay từ buổi họp cha mẹ trẻ đầu năm cũng như thường xuyên trao đổi với
cha mẹ trẻ hằng ngày về thực đơn ăn của trẻ ở lớp để cha mẹ có thể yên tâm và
điều chỉnh thực đơn ăn ở nhà cho trẻ, về tiêu chuẩn chiều cao cân nặng của trẻ 56 tuổi. Đồng thời trong các bữa ăn của trẻ tại lớp, tơi đã dùng các hình thức động
viên, khích lệ, tơi cũng chú trọng việc giới thiệu cho trẻ về ích lợi của các món
ăn để trẻ hiểu được khi ăn đầy đủ cơ thể sẽ khỏe mạnh và cao lớn. Bằng các hình
thức trên, trẻ lớp tôi rất hào hứng khi đến bữa ăn, trẻ ăn hết xuất một cách tự
giác, trẻ tăng cân đều và tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì đã giảm hẳn
so với đầu năm.


23

Bữa ăn trưa của các con tại trường

Với sự gần gũi và thái độ tích cực của giáo viên trong q trình tham gia
cùng trẻ, trẻ lớp tơi ln có được niềm vui, sự thoải mái, tích cực, tham gia các
hoạt động một cách hiệu quả. Cô và trẻ cùng vui, cùng tích cực, cha mẹ trẻ yên
tâm gủi gắm con cho cơ giáo, đó chính là yếu tố tạo nên lớp học hạnh phúc.
2.4. Biện pháp 4: Tạo động lực và truyền cảm hứng cho trẻ thông qua
các hoạt động hàng ngày.

Hoạt động học là một trong những hoạt động chủ đạo trong một ngày của
trẻ ở trường mầm non. Để trẻ luôn cảm thấy thoải mái, tự tin, có hứng thú trong
mỗi hoạt động học, thì giáo viên phải ln tìm tịi, học hỏi, tạo ra những cái mới
lạ, hấp dẫn để thu hút trẻ, đồng thời tạo điều kiện để trẻ chủ động tìm hiểu và
giải quyết vấn đề, động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo, cơ giáo chỉ đóng vai trị
là người đặt vấn đề và hỗ trợ định hướng cho trẻ. Ví dụ:
+ Với hoạt động KPKH: “Bé cùng tìm hiểu về quả trứng”. Tơi đã thực
hiện màn ảo thuật “Quả trứng kỳ diệu” khi dẫn dắt giới thiệu bài. Sau đó tơi đốt
một que diêm, bỏ vào trong lọ, rồi để quả trứng lên miệng lọ, khi miệng lọ gặp
nóng sẽ nở ra và quả trứng sẽ lọt vào trong lọ. Như vậy tôi đã thay đổi hình thức
dẫn dắt vào bài một cách hấp dẫn. Với tâm lý tò mò muốn khám phá những điều
mới lạ, khi nhìn thấy quả trứngchui vào trong lọ một cách kỳ diệu, trẻ sẽ vô
cùng hứng thú, tạo cho trẻ cảm giác hồi hộp, chờ đợi, hào hứng khi đó trí tưởng


24
tượng của trẻ sẽ được kích thích mạnh mẽ. Niềm khao khát tìm hiểu, khả năng
phán đốn về những bí ẩn sẽ đánh thức trí não trẻ giúp tư duy phát triển.

Bé tham gia hoạt động trải nghiệm cùng cô

+ Với hoạt động LQVH: Thay vì chỉ cho trẻ nghe cô kể, cho trẻ xem tranh
minh họa rồi trẻ kể lại gây tâm lý nhàm chán. Tôi đã thiết kế và sử dụng tranh
3D với các nhân vật có thể di chuyển được, thu hút sự chú ý của trẻ trong hoạt
động kể chuyện cũng như trong hoạt động kể chuyện sáng tạo. Với tranh 3D trẻ
sẽ hứng thú hơn khi nghe cơ kể hoặc có thể dễ dàng lựa chọn những nhân vật mà
trẻ thích và kể chuyện theo trí tưởng tượng, khả năng sáng tạo của trẻ.

Bé tham gia giờ học kể chuyện cùng cơ


Với bản tính của trẻ là tị mị, thích tìm tịi khám phá, nên việc cho trẻ
được trải nghiệm, trực tiếp cảm nhận sự vật hiện tượng qua các giác quan: Được
sờ, cầm, nắm, ngửi… là vô cùng quan trọng, trẻ sẽ cảm thấy rất thích thú và say


25
mê với việc học hơn so với phương pháp truyền thụ cũ “Cơ nói trẻ nghe”. Trẻ sẽ
ln háo hức mong chờ đến giờ học để được thoả sức khám phá và sáng tạo.
Ví dụ: Hoạt động “Tìm hiểu về nghề nơng” thay vì việc cơ và trị chỉ ngồi
trị chuyện, xem video thì tơi thay đổi hình thức cho trẻ trực tiếp trải nghiệm:
Cuốc đất, gieo hạt, xới đất, tưới nước… như một bác nông dân thực thụ, từ đó
trẻ sẽ cảm nhận được sự vất vả của các bác nông dân, biết được các dụng cụ của
nghề nông và biết yêu quý, trân trọng những sản phẩm của nghề nơng.

Bé cùng cơ chăm sóc vườn rau

Ở bất kỳ hoạt động nào thì vai trị của giáo viên cũng vơ cùng quan trọng.
Với giờ ăn – ngủ, có những trẻ rất sợ giờ ăn ở trên lớp, giờ ngủ vẫn cịn một số
bạn khó ngủ hay khơng ngủ. Nhận thấy đây là một vấn đề rất nghiêm trọng, ảnh
hưởng đến thể lực cũng như sự phát triển trí tuệ của trẻ, nên tôi đã chủ động thay
đổi phương pháp gây hứng thú tạo khơng khí vui vẻ trong giờ ăn. Tùy từng tình
hình cụ thể, trong giờ ăn tơi sẽ áp dụng các hình thức khác nhau như tạo một
cuộc thi đua, gửi lời khen tới những bạn ăn hết suất, nói về món ăn trẻ đang ăn
… để tạo bầu khơng khí vui vẻ trong bữa ăn, giúp trẻ có hứng thú hơn và đặc
biệt là ăn hết suất của mình. Bên cạnh đó tơi thường xun nhắc nhở trẻ xúc ăn
gọn gàng, khơng cười đùa nói chuyện, biết lấy tay che miệng khi ho, hắt hơi,
hay biết nhặt cơm rơi vào đĩa. Đây cũng là hành vi văn minh trong ăn uống mà
trẻ cần phải rèn luyện hàng ngày. Đối với trẻ mới ốm dậy, trẻ biếng ăn hoặc ăn
chậm... tôi dành thời gian bên trẻ nhiều hơn, luôn nhẹ nhàng động viên trẻ và
giúp trẻ cố gắng ăn hết suất nhưng tuyệt đối không bắt ép trẻ. Ngồi ra, tơi đã