Ngày soạn: 11/09/2019

Tiết 5

CỦNG CỐ KIẾN THỨC
VĂN HỌC HIỆN THỰC PHÊ PHÁN VIỆT NAM TRƯỚC CMT 8 - 1945
Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” của tác giả Ngô Tất Tố
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp Hs nắm được
1. Kiến thức
- Giúp các em củng cố kiến thức về dòng văn học hiện thực phê phán trước cách
mạng với các TP cụ thể là Tắt đèn của NTT và Lão Hạc của Nam Cao.
2. Kĩ năng
- Kĩ năng bài dạy:
+ Rèn kĩ năng cảm thụ và phân tích tác phẩm
- Kĩ năng sống:
+ Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, về hình ảnh người nơng dân trong xã hội
Việt Nam trước CMT8.
3. Thái độ
- Giáo dục những phẩm chất đạo đức tốt đep như tình u thương, lịng tự trọng, sức
phản kháng....
4.Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo, hợp tác, tự quản bản thân.
- Năng lực giao tiếp, thưởng thức văn học.
- GD đạo đức: Biết cảm thông sâu sắc, giáo dục cho HS biết tôn trọng những người
nông dân, họ tuy nghèo nhưng có phẩm chất cao q: nhân hậu, giàu lịng tự trọng,
rất mực yêu thương chồng con. Có ý thức đấu tranh với những bất công của xã hội.
=> giáo dục về giá trị YÊU THƯƠNG, TÔN TRỌNG, TỰ DO...
II.CHUẨN BỊ
- GV: nghiên cứu soạn giảng, SGK, SGV, thiết kế, đọc tư liệu,...
- Hs: xem lại kiến thức trong SGK.
III. PHƯƠNG PHÁP – KĨ THUẬT

- Phân tích, trình bày...
- KT: động não
IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định lớp (1’)
Ngày giảng
Lớp
HS vắng
8A
8B
2. Kiểm tra bài cũ: (3’) kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS
3. Bài mới: (1’) Giới thiệu bài
* GT bài mới ( 1 ph )
Để giúp các em nắm chắc về tác phẩm Tắt đèn của tác giả Ngô Tất Tố, giờ học hôm
nay cô trò ta cùngcủng cố lại kiến thức về tác phẩm này.
Hoạt động của GV- HS
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: (35’) HDHS củng cố kiến thức trong bài “Tức nước vỡ bờ”
PP: thuyết trình, vấn đáp, bình giảng
Tình hình xã hộiViệt Nam từ đầu thế kỉ XX A.Khái quát về văn học Việt Nam


đến cách mạng tháng tám 1945?
- Xã hội: Thực dân Pháp ra sức khai thác
thuộc địa bán nước ta cho nhật khiến nhân
dân ta phải rơi vào tình cảnh “ một cổ hai
tròng”
Mở rộng thêm ( Xã hội VN trước CM tháng 8

từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng
tháng tám 1945

1. Về tình hình xã hội và văn
hố
+ Xã hội phân hoá và phân chia
giai cấp
- Văn hoá: mở rộng và tiếp xúc với
văn hố phương Tây

B. Ngơ Tất Tố và tác phẩm : Tắt
Nêu nội dung chính của tác phẩm tắt đèn? đèn
- Lên án chính sách sưu thuế bất cơng, phi lí 1. Tắt đèn
của nhà nước thực dân, phong kiến trước - Một bức tranh xã hội chân thực,
CMT 8 : tiền nộp quá nặng, thúe dánh vào một bản án đanh thép.
đời sống, đánh cả vào người đã chết.
- Vạch trần bản chất độc ác, tham lam,
dâm ô, đểu cáng, truỵ lạc của bọn cường hào,
tay sai và quan lại từ cấp xã lên cấp huyện, 2. Chị Dậu
- Một hình tượng chân thực, đẹp đẽ
cấp tỉnh.....
Hình ảnh chị Dậu hiện lên trong tác phẩm? về người nông dân Việt Nam.
- Chị Dậu phải sống nghèo khổ, lại
ĐHKT
- Chị Dậu phải sống nghèo khổ, lại gặp cảnh gặp cảnh ngộ thật đáng thương
ngộ thật đáng thương, quanh năm đầu tắt mặt
tối cày thuê, cuốc mướn mà gia đình vẫn túng - Trong gian truân, hoạn nạn, chị
quẫn : lên đến bậc nhất nhì trong hạng cùng Dậu vẫn gìn giữ được những phẩm
đinh của làng , đến sự sưu thuế, chồng lại chất tốt
ốm, con cịn nhỏ, trong nhà khơng cịn thứ tài đẹp của người nơng dân lao động
sản gì đáng giá.....
3. Hình ảnh chị Dậu qua đoạn
 đảm đang, tháo vát, thương chồng, thương trích : Tức nước vỡ bờ.

con.....ln giữ gìn phẩm chất ngay thẳng, a. Tình thế của gia đình chị Dậu.
trong sạch của người phụ nữ..... tiềm tàng một - Tình thế của chị Dậu trong buổi
sức sống và một tinh thần phản kháng mạnh sáng hôm ấy thật thê thảm, đáng
thương, nguy cấp:
mẽ.
* Chị là người phụ nữ hết lịng
u thương chăm sóc chồng
Tình thế của gia đình chị Dậu ?
+ Anh Dậu vừa tỉnh lại, chị Dậu vừa thương
xót vừa lo lắng, vừa hồi hộp chờ đợi bọn
người nhà lí trưởng đến thúc sưu ( câu Người vợ hiền dịu, sống rất tình
chuyện vừa tạm chùng xuống thì lại đã bắt nghĩa, thương chồng, thương con.
đàu có dấu hiệu căng lên: chị Dậu đang hối  Nét đẹp trong tính cách của người
hả múc cháo, quạt, bà lão hàng xóm lật đật phụ nữ Việt Nam
chạy sang hỏi thăm và phút chốc lại trở về
với vẻ mặt băn khoăn. Anh Dởu cố ngồi dậy * Tư thế bất khuất trước bọn
người độc ác
húp bát cháo để chiều lòng người vợ hiền.)
+ Khơng khí buổi sáng thật căng thẳng trong  Chị Dậu hiện rõ vẻ đẹp của một


âm vang giục giã, hối thúc đầy đe doạ cua
tiếng trống, tiếng tù và thủng thẳng đua nhau
vọng từ đầu làng đến đình.
Hãy CM chị đậu là người phụ nữ hết lòng
yêu thương chồng con ?
Anh Dậu bị chúng đánh đập ngất xỉu và
trả về cho chị, được hàng xóm cứu giúp anh
Dậu tỉnh lại.
- Chị nấu cháo, dỗ dành chồng ăn cho

lại sức: cử chỉ, lời nói au yếm thiết tha.
Tư thế bất khuất chủa chịu Dậu trước bọn
người độc ác, bất nhân ?
- Chính vì lịng u chồng, thương con, bảo
vệ chồng, bảo vệ con, bảo vệ gia đình chị đã
phải vùng lên chống lại cường quyền bạo lực.
+ Lúc đầu: Chị bình tĩnh cố giảng giải,
van xin có tình có lí.
+ chị cái lại bằng lí lẽ, bình đẳng -> thể
hiện sự hiểu biết, ngang hàng với chúng.
+ Chị xơng vào cự lại chúng.
 Lịng căm giận của chị Dậu như trào sôi,
thể hiện trong ngôn ngữ, thái độ, hành
động: Hình ảnh của chị Dậu đã thay đổi:
Một người đàn bà nhà quê bị nhiều oan
ức, đè nén ấy trong nháy mắt đã thay đổi
hành động.
 Bổ sung :
 Sự vùng lên của chị Dậu không phải là
bột phát, không phải là sự liều lĩnh vô ý
thức mà bắt nguồn từ trong ý thức rõ ràng,
mạnh bạo và thật dứt khốt. Bởi vì, sau
khi “ chiến thắng” nghe chồng vừa trách,
vừa than thở: “ U nó không được
thế………. Mình đánh người ta thì mình
phải ngồi tù, phải tội”, chị đã trả lời: “
Thà ngồi tù…. Để cho chúng nó làm tình
làm tội mãi thế tơi khơng chịu được” ->
Thể hiện thái độ hiên ngang, thách thức
trước tất cả mọi kẻ cầm quyền, từ những

tên quan to nhất đến mấy kẻ tay sai nhỏ
nhất lúc bấy giờ.
Chị xứng đáng là người phụ nữ nông dân
tiêu biểu cho thế hệ phụ nữ Việt Nam trong
văn học giai đoạn mới, xứng đáng là con cháu
của bà Trưng, bà Triệu.
Điều chỉnh, bổ sung

người phụ nữ nơng dân giàu
tình thương, có tư thế hiên
ngang, bất khuất, dũng cảm
vùng lên chống lại cường quyền
bạo lực.


........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
4. Củng cố: (2’)
- Khái quát lại kiến thức về bài học
5. Hướng dẫn HS học bài và chuẩn bị bài (3’)
- Đọc và nắm kĩ ND/KT của văn bản " Tức nước vỡ bờ"
- Viết 1 đoạn văn trình bày cảm nhận của em về hình ảnh chị Dậu trong văn bản trên.