ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
Khoa Luật

BÀI THI HẾT MÔN
Học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa học
Mã học phần: PHI 1002 1
Đề bài: Sự vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác- Lênin về chủ nghĩa xã hội
đối với việc xác định mơ hình chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay? Liên
hệ với trách nhiệm của bản thân đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã
hội

Sinh viên thực hiện: Trần Thị Thuý
Mã sinh viên: 19063160
Giảng viên: PGS.TS Phạm Công Nhất


Bài Làm

Việt Nam tiến lên chủ nghĩa xã hội trong điều kiện vừa thuận lợi, vừa khó
khăn. Khó khăn bởi nước ta vốn là một nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến, đất
nước lại trải qua chiến tranh kéo dài nhiều thâp kỉ. Các thế lực thù trong giặc
ngoài thường xuyên tìm cách phá hoại chế độ xã hội chủ nghĩa và nền độc lập
dân tộc của nhân dân ta.Tuy nhiên, cuộc cách mạng khoa học và công nghệ
đang diễn ra một cách mạnh mẽ, cuốn theo các cùng tham gia. Và thời đại ngày
nay vẫn là thời đại quá độ từ tư bản lên chủ nghĩa xã hội, cho dù chế độ xã hội
chủ nghĩa của Liên Xô và Đơng Âu sụp đổ thì các nước với chế độ xã hội khác
nhau trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, cùng hợp tác vì lợi ích của quốc
gia, dân tộc.
Đây là tư tưởng mới, phản ánh nhận thức và tư duy mới của Đảng ta về con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Tư tưởng này mang những nội dung cơ bản sau:

1


Thứ nhất, quá độ lên chủ nghĩa xã hội là con đường tất yếu khách quan
Thứ hai, quá độ lên chủ nghĩa xa hội tức là bỏ qua việc xác lập vị trí thống
trị của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng tư bản chủ nghĩa.
Thứ ba, Quá độ lên chủ nghĩa xã hội đòi hỏi phải tiếp thu, kế thừa thành tựu
mà nhân loại đạt được dưới chủ nghĩa tư bản đặc biệt là những thành tựu về
khoa học công nghệ và xây dựng nền kinh tế hiện đại, phát triển lực lượng sản
xuất.
Thứ tư, quá độ lên chủ nghĩa xã hội là tạo ra sự biến đổi về chất trên tất cả
các lĩnh vực. Là việc rất khó khăn, địi hỏi sự quyết tâm đồng lịng của toàn
Đảng, toàn dân ta.
Căn cứ vào những lý luận của Mác- Lênincó thể khái quát những đặc trưng
cơ bản của chủ nghĩa xã hội như sau:
Một là, chủ nghĩa xã hội giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng
xã hội, giải phóng con người, tạo điều kiện để con người phát triển toàn diện.

2


V. Lênin khẳng định rằng mục đích cao cả của chủ nghĩa xã hội cần đạt đến
là sự xoá bỏ sự phân chia giai cấp và xã hội, biến tất cả mọi người đều là người
lao động, tiêu diệt cơ sở của mọi tình trạng người bóc lột người. Lênin cịn chỉ
rõ trong q trình phấn đấu, để đạt được mục đích cao cả đó, giai cấp cơng
nhân, chính Đảng Cộng sản hoàn thành nhiều nhiệm vụ của các giai đoạn khác
nhau. trong đó là tạo ra các điều kiện về cơ sở vật chất- kỹ thuật và đời sống
tinh thần.
Hai là, chủ nghĩa xã hội là xã hội do nhân dân lao động làm chủ
Đây là đặc trưng thể hiện thuộc tính bản chất của chủ nghĩa xã hội, xã hội vì

con người và do con người. C.Mác và Ph.Ăngghen đã chỉ rõ: “... bước thứ
nhất trong cách mạng công nhân là giai cấp vô sản biến thành giai cấp thống trị
là giành lấy dân chủ”
Ba là, chủ nghĩa xã hội có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản
xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu.
Đây là đặc trưng về phương diện kinh tế của chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa
3


xã hội là xã hội có nền kinh tế phát triển cao, với lực lượng sản xuất hiện đại,
quan hệ sản xuất dựa trên chế độ công hữu về tư liệu sản xuất, được tổ chức
quản lý có hiệu quả, năng suất lao động cao và phân phối chủ yếu theo lao
động. V.I.Lênin cho rằng: “từ chủ nghĩa tư bản, nhân loại chỉ có thể tiến thẳng
lên chủ nghĩa xã hội, nghĩa là chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất và chế độ
phân phối theo lao động của mỗi người”
Bốn là, chủ nghĩa xã hội có nhà nước kiểu mới mang bản chất giai cấp công
nhân, đại biểu cho lợi ích, quyền lực và ý chí của nhân dân lao động.
Các nhà sáng lập chủ nghĩa xã hội khoa học đã khẳng định trong chủ nghĩa
xã hội phải thiết lập nhà nước chun chính vơ sản, nhà nước kiểu mới mang
bản chất của giai cấp công nhân, đại biểu cho lợi ích, quyền lực và ý chí của
nhân dân lao động. Theo Lênin chuyên chính cách mạng của giai cấp vơ sản là
một chính quyền do giai cấp vơ sản giành được và duy trì bằng bạo lực đối với
giai cấp tư sản, nhà nước vô sản là một công cụ, một phương tiện; đồng thời, là

4


một biểu hiện tập trung trình độ dân chủ của nhân dân lao động, phản ánh trình
độ nhân dân tham gia vào mọi công việc của nhà nước.
Năm là, chủ nghĩa xã hội có nền văn hóa phát triển cao, kế thừa và phát huy

những giá trị của văn hóa dân tộc và tinh hoa văn nhân loại.
V.I.Lênin, trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga xơ - viết đã
luận giải sâu sắc về “văn hóa vơ sản” - nền văn hóa mới xã hội chủ nghĩa,
rằng, chỉ có xây dựng được nền văn hóa vơ sản mới giải quyết được mọi vấn đề
từ kinh tế, chính trị đến xã hội, con người. Người khẳng định: “...nếu khơng
hiểu rõ rằng chỉ có sự hiểu biết chính xác về nền văn hóa được sáng tạo ra trong
tồn bộ q trình phát triển của lồi người và việc cải tạo nền văn hóa đó mới có
thể xây dựng được nền văn hóa vơ sản thì chúng ta khơng giải quyết được vấn
đề”
Thứ sáu, chủ nghĩa xã hội bảo đảm bình đẳng, đồn kết giữa các dân tộc và
có quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân các nước trên thế giới.

5


Vấn đề về giai cấp và dân tộc luôn là vấn đề được Đảng và Nhà nước ta quan
tâm. Giải quyết vấn đề dân tộc theo Cương lĩnh của V.I.Lênin, trong chủ nghĩa
xã hội, cộng đồng dân tộc, giai cấp bình đẳng, đồn kết và hợp tác trên cơ sở cơ
sở chính trị - pháp lý, đặc biệt là cơ sở kinh tế- xã hội và văn hóa sẽ từng bước
xây dựng củng cố và phát triển. Đây là sự khác biệt căn bản về việc giải quyết
vấn đề dân tộc theo quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin và quan điểm của chủ
nghĩa dân tộc cực đoan, hẹp hòi hoặc chủ nghĩa phân biệt chủng tộc.
Thời kỳ trước đổi mới ở Việt Nam cũng như ở các nước XHCN đã đồng nhất
sở hữu với tư cách là một quan hệ pháp lý với sở hữu là quan hệ kinh tế khách
quan; tách quan hệ sở hữu với quan hệ tổ chức, quản lý và quan hệ phân phối;
nhấn mạnh quan hệ sản xuất, mà cơ bản là quan hệ sở hữu. Bước vào công cuộc
đổi mới năm 1986, với tinh thần “... nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự
thật, nói rõ sự thật. Cùng với việc đánh giá đúng những thành tích đã đạt
được,... chúng ta chú trọng kiểm điểm những mặt yếu kém, phân tích sâu sắc
những sai lầm và khuyết đ Theo đó, Đảng ta đã nhận thức và vận dụng đúng đắn

6


hơn quy luật QHSX phù hợp với trình độ phát triển nhất định của LLSX; thực
hiện chính sách nhất quán lâu dài phát triển nền kinh tế quá độ với nhiều hình
thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế; phân biệt rõ quan hệ sở hữu và quan hệ
chiếm hữu; chủ thể sở hữu, đối tượng sở hữu...;

Tuy nhiên, trước yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn hiện nay, chúng ta cần tiếp tục
hoàn thiện các vấn đề về sở hữu trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam.
Đó là hồn thiện khung khổ lý luận để thống nhất nhận thức về sở hữu và hoàn
thiện thể chế sở hữu trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam, theo hướng
giải phóng sức sản xuất, giải phóng mọi nguồn lực của xã hội để phát triển kinh
tế - xã hội.

Việc quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội không chỉ dựa vào sự chỉ đạo và đường
lối đúng đắn của Đảng mà với mỗi chúng ta,những người sinh viên tuy đang
còn ngồi trên ghế nhà trường nhưng chúng ta vẫn phải có trách nhiệm đối với sự
đi lên chủ nghĩ xã hội của đất nước
7


Thứ nhất, tôn trọng pháp luật. Là một sinh viên nghành Luật, hơn ai hết em
phải nắm rõ những quy định về pháp luật. Thực hiện tốt đường lối chủ trương
mà Nhà nước đề ra.

Thứ hai, lấy tri thức làm nền tảng. Chỉ có sự hiểu biết em mới có thể đóng
góp cho sự phát triển của đất nước, đưa dất nước sánh vai với các cường quốc
năm châu như Bác Hồ đã căn dặn.


Thứ ba, giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc đồng
thời học hỏi thêm văn hoá của nước bạn. Với mục tiêu hồ nhập nhưng khơng
hồ tan.

Thứ tư, tin tưởng vào sự nghiệp lãnh đại của Đảng, góp phần đấu tranh
chống thù trong giặc ngoài.

KẾT LUẬN

8


Mơ hình chủ ngĩa xã hội là thành tựu quan trọng của Đảng và nhân dân ta đúc
kết từ sự sáng tạo, nhạy bén của Đảng ta trong sự vận dụng những vấn đề lý
luận của Chủ nghĩa Mác Lênin. Chính vì vậy, chúng ta- những anh tài của đất
nước phải cố gắng đóng góp một phần trách nhiệm trong công cuộc đổi mới của
đất nước

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình Chủ nghĩa khoa học xã hội, (dành cho bậc đại học - khơng
chun lý luận chính trị)

2. Tapchicongsan.Org.Vn, 2021,
.

9


3. "Chủ Nghĩa Mác - Lênin, Tư Tưởng Hồ Chí Minh Là Nền Tảng Tư

Tưởng, Cơ Sở Lý Luận Của Cách Mạng Việt Nam | Sinh
Viên". Student.Tdtu.Edu.Vn, 2021, />4. "Chúng Ta Đi Đến Chủ Nghĩa Xã Hội Như Thế Nào? (Kỳ I)". Tạp
Chí Mặt Trận Online, 2021, .

10


11