ĐỀ
I. Đọc hiểu ( 3 ,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Nhà khoa học người Anh Phơ – răng – xít Bê – cơn ( thế kỉ XVI -XVII) đã nói một câu nói
nổi tiếng: “Tri thức là sức mạnh”. Sau này Lê – nin, một người thầy của cách mạng vô sản thế giới,
lại nói cụ thể hơn: “Ai có tri thức thì người ấy có được sức mạnh”. Đó là một tư tưởng rất sâu sắc”.
Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu được tư tưởng ấy.
Người ta kể rằng, có một máy phát điện cỡ lón của cơng ti bị hỏng. Một hội đồng gồm nhiều
kĩ sư họp 3 tháng liền tìm khơng ra nguyên nhân. Người ta phải mời đến chuyên gia Xten – mét- xơ.
Ông xem xét và làm cho máy hoạt động trở lại. Công ti phải trả cho ông 10.000 đô la. Nhiều người
cho rằng Xten – mét – xơ là tham, bắt bí để lấy tiền. Nhưng trong giấy biên nhận, ông ghi: “ Tiền
vạch một một đường thẳng là 1 đơ la. Tiền tìm ra chỗ để vạch đúng đường ấy giá: 9999 đô la”. Rõ
ràng, người có trí thức thâm hậu có thể làm được những việc mà nhiều người khác không làm nổi.
Thử hỏi, nếu khơng biết cách chữa thì cỗ máy kia có thể thốt khỏi số phận trở thành đống phế liệu
được khơng?...
Đáng tiếc hiện nay cịn khơng ít người chưa biết q trọng tri thức. Họ coi mục đích của
việc học chỉ là để có mảnh bằng mong sau này tìm việc kiểm ăn hoặc thăng quan tiến chức. Họ
không biết rằng, muốn biến nước ta thành một quốc gia giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh,
sánh vai cùng các nước trong khu vực và thế giới cần phải có biết bao nhiêu nhà trí thức tài năng
trên mọi lĩnh vực.
( Theo Hương Tâm, Ngữ văn 9, tập 2. NXB Giáo dục Việt Nam, 2005, tr. 35 – 36)
Câu 1: Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2: Xác định hai thao tác lập luận được sử dụng trong văn bản?
Câu 3: Trong văn bản, việc chuyên gia Xten – mét- xơ “xem xét” máy phát điện hỏng và nhanh
chóng “làm cho máy hoạt động trở lại” nói lên điều gì?
Câu 4: Anh/ chị có đồng tình với nhận xét của tác giả: “Đáng tiếc hiện nay cịn khơng ít người chưa
biết q trọng tri thức” khơng ? Vì sao?
II. Nghị luận xã hội (2,0 điểm): Hãy viết 01 đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của
anh/ chị về ý kiến “ Tri thức là sức mạnh”.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

-

I. Đọc hiểu ( 3 ,0 điểm)
Câu 1: Văn bản trên thuộc phong cách ngơn ngữ chính luận (0,5đ)
Câu 2: Hai thao tác lập luận được sử dụng trong văn bản là: chứng minh và bình luận (0,5đ)
Câu 3: Trong văn bản, việc chuyên gia Xten – mét- xơ “xem xét” máy phát điện hỏng và nhanh
chóng “làm cho máy hoạt động trở lại” nói lên sức mạnh của tri thức, chứng minh cho chân lý
“người có trí thức thâm hậu có thể làm được những việc mà nhiều người khác khơng làm nổi”.
(1,0đ)
Câu 4: HS có thể đồng tình hoặc khơng đồng tình với nhận xét của tác giả nhưng cần nêu được lí do
và đưa ra những lập luận hợp lý, thuyết phục, viết đúng chính tả, ngữ pháp… ( 1,0đ )
II. Nghị luận xã hội (2,0 điểm):
1/ Yêu cầu: đảm bảo dung lượng (khoảng 200 chữ), hình thức và nội dung của đoạn văn
2/ Cần triển khai được các ý sau:.
Tri thức là sức mạnh: Tri thức có vai trị và tác dụng to lớn trong đời sống . Nó giúp ta giải quyết
các vấn đề, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, giúp khẳng định vị thế bản thân, giúp xã hội phát
triển không ngừng….
Mỗi người cần nhận thức được sức mạnh của tri thứ để khơng ngừng bồi đắp, nâng cao trình độ.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ĐỀ


I. Đọc hiểu ( 3 ,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Thời gian chạy qua tóc mẹ
Một màu trắng đến nơn nao
Lưng mẹ cứ cịng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao.
( Trích Trong lời mẹ hát – Trương Nam Hương)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt trong đoạn trích trên?

Câu 2: Chỉ ra 02 biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 3: Làm rõ hiệu quả nghệ thuật của 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 4: Suy nghĩ của anh/ chị về thơng điệp gửi gắm qua đoạn trích?
II. Nghị luận xã hội (2,0 điểm): Hãy viết 01 đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của
anh/ chị về Mẹ.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

-

-

-

I. Đọc hiểu ( 3 ,0 điểm)
Câu 1: Phương thức biểu đạt trong đoạn trích trên là: miêu tả,biểu cảm (0,5đ)
Câu 2: Hai biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích là: (0,5đ)
Nhân hóa: Thời gian chạy qua tóc mẹ
- Tương phản: Lưng mẹ cứ cịng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao.
Câu 3: Hiệu quả nghệ thuật của 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích: Nhấn mạnh sự
trơi qua nhanh chóng của thời gian và sự hy sinh thầm lặng của mẹ; qua đó thể hiện sự lo lắng, xót
xa của người con dành cho mẹ mình (1,0đ)
Câu 4: HS trình bày suy nghĩ của bản thân, có thể triển khai các ý ( 1,0 đ )
Thấy được sự hy sinh của mẹ
Thể hiện tình cảm kính trọng, u thương… đối với mẹ
Sống hiếu thảo để đền đáp công ơn sinh thành, nuôi dưỡng…
II. Nghị luận xã hội (2,0 điểm):
1/ Yêu cầu: đảm bảo dung lượng (khoảng 200 chữ), hình thức và nội dung của đoạn văn
2/ Cần triển khai được các ý sau:.

Mẹ là người đã sinh ra, nuôi dưỡng chúng ta và yêu thương vô điều kiện
Mẹ phải chịu vất vả, lo toan; bao thua thiệt, đáng cay mẹ nhận hết về mình để con có niềm vui và
hạnh phúc
Mỗi người cần hiểu được sự hy sinh của mẹ để luôn là những người con hiếu nghĩa….
KỲ THI TRUNG HỌC PHỔ THƠNG QUỐC GIA
NĂM 2017
ĐỀ THAM KHẢO 21
Mơn: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

TRƯỜNG THPT BÙI THỊ XUÂN

I. ĐỌC HIỂU (3,0đ)
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
...Cuộc sống thực dễ dàng nhưng chúng ta khơng biết cách làm cho nó dễ dàng hơn nữa. Bởi vì
chúng ta ln làm nó phức tạp. Bởi vì chúng ta được dạy để tách biệt với mọi thứ, được dạy phải
độc lập và chỉ cần dựa vào tiền bạc là đủ, không cần kết nối lại với nhau. Nhưng bây giờ để hạnh
phúc, chúng ta cần trở về kết nối với bản thân mình để kết nối với người khác, kết nối trí óc và cơ
thể một lần nữa.
Cuộc sống thực dễ dàng, những điều mà tôi học được là bốn nhu cầu cơ bản: nhà cửa, thức ăn,
quần áo, thuốc men phải rẻ và dễ dàng cho tất cả mọi người, đó mới chính là sự văn minh. Nhưng
nếu chúng ta khiến bốn thứ này trở nên khó khăn để nhiều người đạt được thì đó là kém văn minh...


Tôi cảm thấy đây là thời kỳ kém văn minh nhất của lồi người trên trái đất. Chúng ta có nhiều
người tốt nghiệp đại học, có q nhiều người thơng minh trên trái đất này nhưng cuộc sống ngày
càng khó khăn hơn...
Con chim làm tổ trong một, hai ngày; con chuột đào hang chỉ trong một đêm; nhưng những
người thông minh như chúng ta phải bỏ ra ba mươi năm để có một căn nhà và rất nhiều người
khơng tin rằng họ có thể sở hữu một căn nhà trong cuộc đời này...

(Jon Jandai - Bài phát biểu trên diễn đàn TEDTalk, 2016)
Câu 1 (0,5 đ) . Đoạn trích trên được diễn đạt theo phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2 (0,75 đ). Nêu phương thức biểu đạt và thao tác lập luận chính.
Câu 3 (0,75 đ). Theo tác giả, cuộc sống dễ dàng là cuộc sống như thế nào và tại sao chúng ta làm
cho nó trở nên khó khăn, phức tạp?
Câu 4 (1,0 đ). Tại sao tác giả lại cho rằng: “Tôi cảm thấy đây là thời kỳ kém văn minh
nhất của loài người trên trái đất”?

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 đ)
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày ý kiến của anh/chị về nhận định: “ Lối
sống tuyệt đối hoá vật chất – kỹ thuật đó ảnh hưởng lớn tới việc xây dựng lối sống mới hiện đại
nói riêng vả phát triến đời sống tinh thần phong phú của người Việt Nam nói chung”. (TS.
Nguyễn Văn Huyên - Tạp chíTriết học, 12/2003)

Câu 2(5,0 đ)
Phân tích diển biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xn ( Trích Vợ chồng
APhủ- Tơ Hồi)
GỢI Ý ĐÁP ÁN
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1 (0,5 đ) . Đoạn trích trên được diễn đạt theo phong cách ngơn ngữ nghị luận.
Câu 2 (0,75 đ). + Phương thức biểu đạt chính là bình luận:
- Cuộc sống thực dễ dàng...
- Tôi cảm thấy đây là thời kỳ kém văn minh nhất...
+ Thao tác lập luận chính là chứng minh:

Con chim làm tổ trong một, hai ngày; con chuột đào hang ...
Câu 3 (0,75 đ). Theo tác giả, cuộc sống dễ dàng là cuộc sống tự kết nối bản thân và kết nối
mọi người với nhau để làm ra nhiều và rẻ bốn nhu cầu cơ bản cho xã hội. Chúng ta làm cho cuộc
sống khó khăn phức tạp bởi vì chúng ta được dạy để tách biệt với mọi người, phải độc lập và chỉ

dựa vào tiền bạc, không cần liên kết với người khác.
Câu 4 (1,0 đ). Tác giả cho rằng: “Tôi cảm thấy đây là thời kỳ kém văn minh nhất
của lồi người trên trái đất” bởi vì theo tác giả, hiện nay có quá nhiều người giỏi tốt nghiệp
đại học nhưng không sản xuất đủ và rẻ bốn nhu cầu cơ bản cho xã hội là nhà cửa, thức ăn, quần
áo, thuốc men, làm cho đời sống con người ngày càng khó khăn hơn.

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 đ)
HS viết được đoạn văn (khoảng 200 chữ) đạt ý:
- Đoạn diễn văn trên của Jon Jandai chỉ đề cao giá trị đời sống vật chất (điều kiện cần)
chứ chưa đề cập đến giá trị đời sống tinh thần (điều kiện đủ) của con người nên chưa thật tồn diện.
- Chính nhận định của TS. Nguyễn Văn Huyên mới nói đúng thực trạng đó, nó ảnh
hưởng đến quá trình phát triển con người VN trong thời đại mới.

- Chúng ta cần quan tâm thêm đời sống tinh thần như: giáo dục, văn hóa nghệ thuật, du
lịch, giải trí...để phát triển con người VN mới tồn diện hơn.
Câu 2(5,0 đ)
1- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận (0,5đ)
2- Phân tích
Nội dung:
* Khái quát chung về nhân vật: (3.5đ)


Giới thiệu sơ lược về cuộc đời làm dâu đầy tủi nhục của Mị.
- Mị làm dâu nhà thống lí Pá Tra để gạt nợ, để trả món nợ cưới truyền kiếp từ đời cha mẹ. Mị trở
thành công cụ lao động cho nhà thống lí, Mị sống khơng bằng con vật, mất hết ý thức về sự sống.
- Dù bị đày đọa về tinh thần nhưng trong Mị vẫn có sức sống tìềm tàng mãnh liệt, đó là nội lực để
Mị có thể vùng lên ở bất kì thời điểm nào.
* Diễn biến tâm trạng của Mị khi mùa xn về:
- Mùa xn, sức sống và khơng khí của mùa xuân đã tác động đến Mị.

- Đặc biệt là tiếng sáo “Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi”, tiếng sáo đã âm thầm khơi dậy
những khát khao trong Mị, âm thầm tác động đến Mị “Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang
thổi”. Đó là cái trạng thái tâm lí đặc biệt của Mị kể từ ngày Mị về nhà thống lí Pá Tra, là biểu hiện
của sự sống đã trở dậy trong tâm hồn.
- Rồi men rượu cũng tác động đến Mị “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát”. Uống rượu nhưng
lịng Mị thì sống về này trước, sống với hạnh phúc, tình yêu, tuổi trẻ và quãng đời tự do.
- Ngấm rượu, Mị lại “từ từ bước vào buồng”, Mị bước đi theo thói quen vì đã bị đày đọa quá nặng
nề về tinh thần. Vào buồng Mị lại ý thức rõ “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Đó là ba
câu văn ngắn tả được ý thức về thân phận của Mị và khi ý thức rõ điều đó Mị lại muốn chết “Nếu
có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa” nghĩa là Mị
muốn chết để tự giải thoát.
- Tiếng sáo lại tiếp tục tác động đến Mị, nó là nguyên nhân dẫn đến một loạt hành động: làm đèn
sáng, quấn lại tóc, lấy váy để chuẩn bị đi chơi. Đó là những hành động của ý thức, của khát vọng tự
do, tuổi trẻ và tình yêu, là sức sống tìềm tàng trong Mị.
- Bị trói, sức sống của Mị càng mãnh liệt, Mị vẫn sống bằng tiếng sáo và men rượu. “Mị vùng bước
đi”, đó là bước đi của ý thức, của khát vọng nhưng chính lúc đó Mị lại quay về cuộc sống hiện thực.
“Mị thổn thức nghĩ mình khơng bằng con ngựa”. Như vậy, khi tiếng sáo và men rượu giúp Mị sống
dậy bắng ý thức thì sợi dây trói ác nghiệt lại làm Mị tỉnh táo để ý thức về thân phận của mình.
- “Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi”, Mị khơng khóc nhưng câu văn lại đầy nước mắt. Cả đêm đó lúc bị
trói, Mị lúc mê lúc tỉnh, Mị sống trong tiếng sáo, trong men rượu và trong nỗi nhớ nồng nàn, tha
thiết.
- Sáng hôm sau Mị bàng hoàng tỉnh, Mị nhớ lại câu chuyện về người đàn bà bị trói đến chết ở nhà
thống lí, Mị lại sợ chết bởi khát vọng sống trong Mị quá mãnh liệt, bởi sức sống tiềm ẩn trong Mị
không cho Mị chết.
Nghệ thuật (0,5đ)
- Đoạn truyện vừa là tâm trạng vừa là hành động, là ý thức và khát vọng sống của Mị.
- Đoạn truyện cũng thể hiện rõ tài năng diễn tả tâm lí nhân vật của Tơ Hoài: tinh tế, sắc sảo, đặc biệt
là cách khắc họa tâm lí nhân vật với cái nhìn từ bên trong giúp người đọc khám phá và phát hiện ra
vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng trong nội tâm nhân vật.
3- Đánh giá, liên hệ mở rộng.( 0,5đ)