Tuần 27
Tiết PPCT: 105, 106

Ngày soạn: 03/03/2019
Ngày dạy: 07/03/2019

Văn bản: SỐNG CHẾT MẶC BAY
Phạm Duy Tốn
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Thấy được giá trị nghệ thuật và giá trị nhân đạo và những thành công về nghệ thuật của tác phẩm
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ
1. Kiến thức
- Sơ giản về tác giả Phạm Duy Tốn.
- Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của nhân dân trước thiên tai và sự vô trách nhiệm của bọn quan
lại dưới chế độ cũ.
- Những thành công nghệ thuật của truyện ngắn Sống chết mặc bay.
- Một trong những thành công nghệ thuật của tác phẩm được coi là mở đầu của thể loại truyện
ngắnViệt Nam hiện đại.
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện ngịch lí.
2. Kĩ năng
- Đọc – hiểu một truyện ngắn hiện đại đầu thế kỉ XX.
- Kể tóm tắt truyện.
- Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua các cảnh đối lập- tương phản và tăng cấp.
3. Thái độ
- Có tình cảm chân thành và sự sẻ chia lúc khó khăn.
C. PHƯƠNG PHÁP
- Vấn đáp, thảo luận
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp : Kiểm diện hs
- Lớp 7ª5, vắng…….........................................................................................................
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của học sinh

3. Bài mới
* Giới thiệu bài : Ngày nay người dân chúng ta được đảng nhà nước và chính quyền địa phương
quan tâm hết mức từ điện, đường, trường, trạm đến những hộ gia đình cịn trong cảnh khó khăn thế
nhưng cách đây mấy chục năm khi đất nước trong hồn cảnh đơ hộ, người dân phải chịu những cảnh
ngang trái như thế nào, cảnh quan phủ như thế nào trong tình thế nước sơi lửa bỏng chúng ta cùng
đi tìm hiểu tiết học này.
* Bài học
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
TIẾT 105
* Hoạt động 1 : Giới thiệu chung
I. GIỚI THIỆU CHUNG
- Hs. Dựa vào phần * sgk (79)
1. Tác giả
? Giới thiệu vài nét về t/g Phạm Duy Tốn ?
- Phạm Duy Tốn là một trong những nhà văn
- Gv. Khắc sâu kiến thức về t/g, vị trí của tp.
mở đường cho nền văn xi quốc ngữ hiện đại
- Hs. Trả lời.
Việt Nam.
- Gv. Chốt đặc điểm của tr/ng hiện đại.
2. Tác phẩm
- Sống chết mặc bay là một trong những truyện
ngắn thành công nhất của tác giả Phạm Duy
Tốn


* Hoạt động 2 : Đọc – hiểu văn bản
- Gv. Hướng dẫn cách đọc.
Lưu ý phân biệt các giọng.

- Hs. Đọc vb. Giải nghĩa 1 số từ khó.
? Em hiểu thế nào về tr/ngắn hiện đại ?
? Theo em, truyện kể về sự kiện gì ? Nhân vật
chính là ai ?
? Văn bản có thể chia làm mấy đoạn? Nội dung
của mỗi đoạn?
- Hs. Thảo luận.
? Trọng tâm của tp nằm ở đoạn nào? Vì sao em
xđ như vậy ?
- Hs. Dài nhất, tập trung làm nổi bật n.v chính.
? Tóm tắt nội dung truyện ?
- Kể theo trình tự, lược đối thoại, kể theo ngôi
thứ 3.
? Theo em, 2 bức tranh trong sgk vẽ với dụng ý
gì?
- Hs. Minh hoạ nd chính; tạo cảnh trái ngược,
làm nổi bật tư tưởng phê phán...
? Phần 1 gồm mấy đoạn nhỏ, ý mỗi đoạn nói gì?
- Giới thiệu hồn cảnh, thời gian, địa điểm, thế
nước, nguy cơ vỡ đê.
- Cảnh dân phu cứu đê.
- So sánh sức người sức nước để thấy nguy cơ đê
vỡ càng cao.
? Cảnh đê sắp vỡ được gợi tả bằng các chi tiết
(t), ko gian, địa điểm ntn? Các chi tiết đó gợi
cảnh tượng ntn?
? Cách nêu tên sơng, tên phủ, huyện có dụng ý
gì?
- Hs. Phát hiện, suy luận.
? T/g đã sử dụng nghệ thuật gì trong đv này?

Qua đó nhằm mđ gì ? Tìm những câu văn thể
hiện thái độ của t/g trước sự việc?
* Dặn dị
- Tìm hiểu nghệ thuật đối lập, tăng cấp trong
đoạn tiếp theo.
- H/a quan phụ mẫu được khắc hoạ ntn ? Ý
nghĩa của vb.
- Tiết sau học tiếp
TIẾT 106
* Hoạt động 2 (tiếp)
- Hs. Đọc “Thưa rằng ... hầu bài”.
? Cảnh trong đình được miêu tả ntn?
- Hs. Suy nghĩ, trả lời.
- Gv. Nhận xét, chốt.

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc, tìm hiểu từ khó
2. Tìm hiểu văn bản
a. Bố cục: (3 đoạn)
- Từ đầu ... “hỏng mất”: Nguy cơ vỡ đê và sự
chống đỡ của người dân.
- Tiếp ... “Điếu, mày!”: Cảnh quan phủ và nha
lại “hộ đê” ở trong đình.
- Phần cịn lại: Cảnh đê vỡ, nhân dân rơi vào
cảnh thảm sầu.
b. Phân tích.
b1. Cảnh nhân dân hộ đê
- Thiên nhiên: Mưa tầm tã. Mưa vẫn tầm tã trút
xuống, nước sông cuồn cuộn bốc lên, nhiều
khúc đê bị thẩm lậu.

-> Tình thế khẩn cấp, nguy hiểm.
- Cảnh dân phu: Hộ đê từ chiều, đói khát, mệt
mỏi, ướt lướt thướt. Trống đánh liên thanh, ốc
thổi vô hồi...
-> Ko khí căng thẳng, nhốn nháo, lộn xộn,
nhếch nhác.

* Nghệ thuật:
- Tương phản: thiên nhiên - con người.
- Tăng cấp: Nước ngày 1 to.
Sức người mỗi lúc 1 cạn

b2. Cảnh quan lại hộ đê ở trong đình
* Cảnh trong đình: được miêu tả khá tỉ mỉ
bằng nhiều chi tiết:
- Địa điểm: cao ráo, vững chãi, đê vỡ cũng
không sao.
- Đèn thắp sáng trưng, kể hầu người hạ tấp
nập, không khí trang nghiêm, nhàn nhã, đường


bệ.
? T/g đã dùng những chi tiết nào về chân dung, * Quan phụ mẫu:
đồ vật để dựng h/a quan phủ?
- Chân dung: ngồi uy nghi chễm chệ; cử chỉ,
lời nói hách dịch.
? Các chi tiết đó tạo h/a viên quan phụ mẫu ntn? - Đồ dùng quý hiếm, sang trọng.
- Hs. Phát hiện, suy luận.
-> Một viên quan béo tốt, nhàn nhã, thích
hưởng lạc, hách dịch.

* Cảnh đánh bài: ung dung, khi cười, khi nói
vui vẻ.
Nha lại
Quan phụ mẫu
- xúm xít, nịnh - điềm nhiên, say sưa,
bợ, khẽ khàng.
mải trơng đĩa nọc.
- lo sợ, giật mình. - qt tháo, nạt nộ, đuổi
người báo tin, đổ vấy
trách nhiệm, tiếp tục ván
- run cầm cập.
bài.
- vỗ đùi, cười nói vui vẻ,
gọi điếu.
? Chỉ rõ NT tương phản giữa phần (1) và đoạn * Nghệ thuật: Tương phản, tăng cấp.
đầu phần (2)? Tác dụng?
- Tiếng kêu dậy trời đất ngoài đê >< thái độ
- Gv : Sự đối lập trong đình và trên đê càng làm điềm nhiên của quan.
nổi rõ t/cách của quan phủ và thảm cảnh của - Lời nói khẽ khàng, thái độ lo sợ của người
người dân
hầu>< lời quát, sự gắt gỏng của quan.
- Góp phần thể hiện ý nghĩa phê phán của * Tác dụng :
truyện.
- Vạch trần bản chất vô trách nhiệm, vô lương
tâm của viên quan phụ mẫu.
- Gián tiếp phản ánh tình cảnh thê thảm của
người dân.
- Bộc lộ thái độ mỉa mai, phê phán của t/g.
? Đoạn tiếp theo kể về chuyện gì ?
b3. Cảnh đê vỡ.

? Những h/a tương phản nào xuất hiện trong - Tương phản: Quan vui sướng tột độ>< dân
đoạn truyện này ?
thê thảm tột cùng.
- Gv. Bình về thái độ của quan phủ, nha lại, đặc
biệt là khi đê vỡ.
- Miêu tả + b/cảm : vừa gợi cảnh tượng lũ lụt
? Trong khi miêu tả và kể chuyện, t/g đã xen vừa tỏ lịng ai ốn cảm thương của t/g.
những lời bình luận, b/c nào ?
3. Tổng kết.
- Hs. Phát hiện.
a. Giá trị hiện thực
? Sự kết hợp các yếu tố NT trên có t/d gì ?
- C/sống lầm than, thê thảm của người dân.
- Gv. Chốt.
- Bộ mặt thối nát, vô trách nhiệm,vô lương
? Nêu cảm nhận của em về giá trị của truyện tâm đến mức góp phần gây ranajn lớn cho nhân
trên các phương diện :
dân của quan lại phong kiến.
Phản ánh hiện thực.
b. Giá trị nhân đạo
- Nội dung nhân đạo.
- Xót thương, đồng carmvoiws tình cảnh thê
- Đặc sắc nghệ thuật.
thảm của nhân dân lao động do thiên tai và do
- Hs. Nhận xét.
thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền gây
nên.
- Gv. Chốt kiến thức.
T/g đưa ra 1 lời lí giải : C/s lầm than của nd ko c. Giá trị nghệ thuật



phải chỉ do thiên tai gây ra mà trước hết và trực
- Kết hợp thành công nghệ thuật tương phản
tiếp hơn cả là do bọn quan lại đương thời. -> Vb và tăng cấp.
được xếp vào dòng hiện thực phê phán.
- Xây dựng tình huống truyện độc đáo.
- Câu văn ngắn gọn, ngơn ngữ sinh động thể
hiện được cá tính nhân vật.
* Hs đọc ghi nhớ (Sgk)
* Ghi nhớ: sgk (83)
* Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- GV : dặn học sinh học bài trả lời được 2 câu
* Bài cũ
hỏi
- Kể sáng tạo truyện bằng cách đổi sang ngôi
- Thế nào là phép tương phản, tăng cấp?
kể thứ nhất là nhân vật quan phụ mẫu.
- Nêu những chi tiết tương phản, tăng cấp trong - Nhận xét ngôn ngữ của nhân vật quan phụ
vb?
mẫu và tisnhc ách của y.
- Học thuộc ghi nhớ. Nắm được tồn bộ nội
- Tìm một số câu thành ngữ, tục ngữ gần nghĩa
dung, ý nghĩa của văn bản.
với thành ngữ sống chết mặc bay.
- Soạn bài: Tiết sau cô sẽ trả bài kiểm tra văn và * Bài mới
bài tập làm văn số 5.
- Chuẩn bị: tiết sau cô sẽ trả bài kiểm tra văn
và bài tập làm văn số 5


Tuần 27
Tiết PPCT: 107, 108

Ngày soạn : 9/03/2019
Ngày dạy: 12/03/2019

Tập làm văn: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5, KIỂM TRA VĂN
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Qua tiết trả bài giúp cho hs thấy được những ưu điểm và khuyết điểm khi làm bài .
Từ đó có hướng khắc phục những ưu nhược điểm
- Qua đó củng cố những kiến thức về các văn bản đã học, cách làm bài văn nghị luận chứng minh.
B. CHUẨN BỊ


1. Giáo viên
- Chấm bài, sửa lỗi trong bài làm của HS, thống kê điểm
2. Học sinh
- Xem lại bài làm của mình, sửa lỗi
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định lớp: Kiểm diện hs
- Lớp 7ª5, vắng…….........................................................................................................
2. Kiểm tra bài cũ: không
3. Bài mới
* Bài học
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
TRẢ BÀI VIẾT SỐ 5
* Hoạt động 1: Nhắc lại đề
* Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm
hiểu đề- tìm ý
* Hoạt động 3: Hướng dẫn xây

dựng dàn ý:

NỘI DUNG BÀI DẠY
Tiết 107: TRẢ BÀI VIẾT SỐ 5
I. Đề bài: Cảm nghĩ về lồi cây em u
II. Tìm hiểu đề- tìm ý
- Thể loại: nghị luận chứng minh
- Vấn đề nghị luân: Đời sống sẽ bị tổn hại rất lớn nếu như
con người khơng có ý thức bảo vệ mơi trường.
III. Dàn ý
Mở bài: Dẫn dắt và giới thiệu luận điểm: đời sống con
người bị ảnh hưởng nếu mỗi người khơng có ý thức bảo
vệ mơi trường.
Thân bài:
 Con người ngày ngày đang tác động vô thức vào môi
trường
+ Chặt phá rừng bừa bãi, khai thác tài ngun khơng
có kế hoạch.
+ Xả khí độc hại vào mơi trường…..
* Hậu quả:
+ Hạn hán lũ lụt xẩy ra khắp nơi; nước, khơng
khí ô nhiễm nặng.
+ Thiếu nước ngọt, đất đai cằn cỗi, tài nguyên đang
cạn kiệt dần..
* Ảnh hưởng đến cuộc sống con người:
+ Thiếu đất sản xuất, năng xuất cay trồng giảm
đói nghèo
+ Nhiều căn bệnh nguy hiểm gia tăng: ung thư,
suy hô hấp…
+ Tuổi thọ con người giảm, phụ nữ vô sinh gia tăng…

 Khẳng định đây là vấn đề đúng, mọi người cần
quan tâm…Bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống
của chúng ta.
Kết bài:
Ý kiến của bản thân em:Nhắc nhở mọi người điều gì?
+ Mọi người cần có ý thức bảo vệ môi trường sống
của chúng ta.
+ Không chặt phá rừng bừa bãi, tích cực trồng cây
xanh, giữ môi trường sống trong sạch…..


* Hoạt động 4: Nhận xét ưu khuyết điểm
1. Ưu điểm
a. Hình thức
- Bố cục rõ ba phần.
-Trình bày sạch sẽ, khoa học. Chữ
viết đẹp, cẩn thận ( Dum, Hy, Lan,
Huyl..)
- Không viết tắt, viết hoa tùy tiện.
b. Nội dung
- Đa phần các em nắm được yêu cầu
của đề. Viết đúng thể loại.
- Biết dùng lí lẽ và dẫn chứng cụ thể
để chứng minh.
- Đa phần các em có sự chuẩn bị, ôn
tập chu đáo.
- Nhiều bài nghị luận sâu, lời văn rõ
ràng.
2. Nhược điểm
a. Hình thức

- Một vài bài chưa rõ bố cục ba phần
- Một số em còn viết tắt, viết hoa tùy
tiện
- Sai lỗi chính tả nhiều.
- Sử dụng dấu câu để ngắt ý chưa
phù hợp hoặc chưa sử dụng dấu câu
để ngắt ý.
- Một số em dùng từ chưa đúng
nghĩa, câu văn cụt ý.
- Sắp xếp các ý còn lộn xộn, chưa
khoa học để làm nổi bật luận điểm,
lặp ý diễn đạt.
b.Nội dung
- Nhiều em câu văn còn lủng củng,
chưa rõ nghĩa diễn đạt.
- Dùng từ chưa đúng nghĩa, viết còn
sơ sài.
* Hoạt động 5:Hướng dẫn sửa lỗi
sai cụ thể:
( Xem cuối giáo án)
* Hoạt động 6: Phát bài, đối chiếu
dàn ý, tiếp tục sửa sai
* Hoạt động 7: Đọc bài mẫu
- Giáo viên đọc mẫu bài của em Vân
Khánh, Maly, Đóm, Bích Ngọc.
* Hoạt động 8: Ghi điểm, thống kê
chất lượng
( Xem cuối giáo án)

IV. Nhận xét ưu- khuyết điểm


V. Hướng dẫn sửa lỗi sai cụ thể
VI. Phát bài, đối chiếu dàn ý, tiếp tục sửa sai
VII. Đọc bài mẫu
VIII. Ghi điểm, thống kê chất lượng


TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN
* Hoạt động 1: Phân tích đề
* Hoạt động 2: Công bố đáp án
( xem đáp án đã thể hiện trong tiết
kiểm tra)
* Hoạt động 3: Nhận xét ưu khuyết điểm
1. Ưu điểm
- Đa phần các em có học bài, chuẩn
bị ơn tập cho kiểm tra tương đối tốt.
- Tương đối nắm được những nội
dung kiến thức của các văn bản đã
học.
- Phần trắc nghiệm làm tương đối
tốt.
2. Nhược điểm
- Một số em chưa chuẩn bị bài chu
đáo ở nhà.
- Trình bày bài cịn cẩu thả, chữ viết
cịn ẩu, gạch xóa nhiều.
- Câu hai phần tự luận làm còn yếu.
- Câu văn lủng củng, thiếu từ diễn
đạt, khơng rõ nghĩa.
* HƯỚNG DẪN TỰ HỌC

- Ơn lại cách làm bài văn biểu cảm.
- Ôn tập kĩ lại các văn bản đã học.
- Soạn bài: Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu.

Tiết 108 : TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN
* Hoạt động 1: Phân tích đề ( Xem CTC)
* Hoạt động 2:Công bố đáp án ( xem đáp án đã thể hiện
trong tiết kiểm tra)
* Hoạt động 3: Nhận xét ưu- khuyết điểm

* HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Bài cũ
+ Ôn tập lại về văn biểu cảm
+ Tiếp tục ôn tập lại nội dung, ý nghĩa của tất cả các văn
bản đã học dể củng cố lại kiến thức cho vững.
- Bài mới
-Soạn bài: Những trò lố hay là Va- ren và Phan Bội Châu

* Hướng dẫn sửa lỗi sai cụ thể
Phần văn bản sai
.- Trong cuộc sống hàng ngày
của người chết do nguyên
nhân tổn hại rất lớn nếu như
con người khơng có ý thức
bảo vệ mơi trường sẽ gây ơ
nhiễm cho con người do đó có
một số người hay phá hoại
rừng để gây ô nhiễn cho con
người sẽ bị chết.
- Con người đã bị lũ lụt thiên

tai vì do con người chúng ta
đã gây ra những việc làm sấu

Nguyên nhân sai
- Chưa biết cách diễn đạt

- Khơng đọc lại câu văn nên
diễn đạt cịn lủng củng

Sửa lại
- Hàng ngày, hàng giờ, có rất
nhiều người chết do ơ nhiễm
mơi trường.Chính vì vậy đời
sống của chúng ta sẽ bị tổn
hại rất lớn nếu như con người
khơng có ý thức bảo vệ mơi
trường.

- Diễn đạt yếu
- Lõi chính tả, diễn đạt.

- Thiên tai, lũ lụt thường
xuyên xảy ra do con người
khơng có ý thức bảo vệ mơi


- Đến bây giờ con người vẫn
khai thác rừng tự nhiên.
- Con người đang tác động,
vứt rác bừa bãi trong ao hồ

nhiều người chết vì tổn hại
mơi trường.

- Lỗi diễn đạt do chưa biết
cách diễn đạt.

trường sống
- Con người vẫn đang khai
thác rừng một cách bừa bãi.
- Con người đang tác động
một cách vô thức vào môi
trường: vứt rác bừa bãi
xuooang sông, ao hồ…

* Thống kê chất lượng bài viết số 5
Lớp
7A1
7A4
7A6

Điểm 9-10

Điểm 7-8

Điểm 5-6

Điểm 0-4

Điểm 5-6


Điểm 0-4

* Thống kê chất lượng bài kiểm tra văn
Lớp
7A1
7A4
7A6

Điểm 9-10

Điểm 7-8