Ngày soạn:9/11/2018
Tiết: 25

Ngày giảng: 7a: .11.18 - 7b:

.11.18

KẾ HOẠCH DẠY HỌC CHỦ ĐỀ
BÀI 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG-NGUYÊN
( THẾ KỶ XIII)
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287- 1288)
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức: Biết được sức mạnh quân sự của quân Mông - Nguyên và quyết tâm xâm lược Đại Việt của chúng qua những tư liệu lịch sử cụ thể.
Những nét chính về diễn biến lần thứ ba kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên của quân dân nhà trần theo lược đồ; những trận đánh
quyết định: Vân Đồn, Bạch Đằng. Tinh thần đoàn kết, quyết tâm kháng chiến của quân dân thời Trần qua các sự kiện, nhân vật lịch sử cụ thể, tiêu
biểu.
2. Kĩ năng: Biết sử dụng lược đồ để trình bày những chiến thắng lơn trong kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên lần thứ ba.
3. Thái độ: Lòng căm thù giặc, niềm tự hào về truyền thống hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên – Mơng.
4. Định hướng các năng lực hình thành:
1. Năng lực chuyên biệt: Tái hiện sự kiện lịch sử, sử dụng lực đồ trình bày diễn biến, năng lực nhận xét rút ra bài học.
2. năng lực chung: Hợp tác làm việc theo nhóm, giải quyết vấn đề, sử dụng cơng nghệ thơng tin, So sánh, phân tích điểm giống và khác của chiến
thắng Bạch Đằng.
II. Chuẩn bị:
- GV: Lược đồ kháng chiến chống Nguyên lần III. Thông tin về Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn; CNTT
- HS: Chuẩn bị nội dung bài mới, soạn các câu hỏi, tìm hiểu các thông tin liên quan đến bài học.
III. Tổ chức các hoạt động dạy và học:
Tiến trình
dạy học
KHỞI

ĐỘNG

MỤC TIÊU
Tạo cho học
sinh hứng thú,
có nhu cầu để

NỘI DUNG
Nghe bài hát
Nói về Hưng
Đạo Vương

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
Hoạt động cá nhân: trả lời câu hỏi.
1. Bài hát trên nói đến danh tướng nào?

SẢN PHẨM MONG ĐỢI
- Biết được đó là Hưng Đạo Vương Trần Quốc
Tuấn


tìm hiều bài

Trần Quốc
Tuấn.

2. Em thấy ơng đã có đống góp gì cho
cuộc kháng chiến chống Mơng – Ngun
lần 1 và 2.


- Ơng có nhiều đống góp cho cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược Mông- Nguyên.

- GV: Nhận xét vào bài mới.
Hình
Thành
KiẾn ThỨc

Học sinh hiểu rõ Sử dụng thơng
nhà Ngun âm tin ở skg tr 62
mưu xâm chiếm
Đại Việt lần 3
Hoạt Động
1: Tìm Hiểu với quyết tâm
Nhà Nguyên cao.
Xâm Lược
Đại Việt

Sử dụng kênh hình Hốt Tất Liệt và câu
nói của ông.
- Làm việc cá nhân có sự hợp tác của các
thành viên khác khi trả lời.
1. Vua Nguyên đã làm gì sau hai lần thất
bại ở Đại Việt?

- Hốt Tất Liệt vẫn ln dè chừng, cảnh giác trước
2. Câu nói của Hốt Tất Liệt chứng tỏ điều khi xâm lược.
gì?
3. Em hãy nêu một số dẫn chứng về việc
nhà Nguyên chuần bị xâm lược Đại Việt


- Nằm được các
hướng tấn công
của quân
Nguyên và kế
hoạch của
chúng

- Sử dụng lược
đồ: diễn biến
cuộc kháng
chiến lần thứ ba
chống quân
Nguyên 12871288

- Sử dụng lược

- Ngừng xâm lược Nhật Bản; cử tướng giỏi; thuyền
chiến, lương thảo..

- Hs: Làm việc theo nhóm: thảo luận và
thống nhất đưa ra các hướng tấn công của
quân Nguyên.
- Cánh quân bộ do Thoát Hoan chỉ huy vượt biên
1. Quan sát lược đồ em hãy trình bày các giới tiến vào Lạng Sơn, Bắc Giang rồi kéo về Vạn
Kiếp.
hướng tấn công của quân Nguyên?
- Cánh quân thuỷ do Ô Mã Nhi chỉ huy theo đường
biển tiến vào sông Bạch Đằng rồi tiến về Vạn Kiếp.
2. Chúng hội quân ở Vạn Kiếp nhằm

mục đích gì?
- Hs: các nhóm cử đại diện lên trình bày
các nhóm khác bổ sung

Nằm được

- Quyết tâm xâm lược Đại Việt lần ba.

- Tại Vân Đồn, Trần Khánh Dư chỉ huy quân mai
phục khi đoàn thuyền của Trương Văn Hổ đến,


Hoạt Động
2: Trận Vân
Đổn Tiêu
Diệt Đồn
Thuyền
Lương Của
Ơ Mã Nhi.

Hoạt động
3:
Chiến thằng
Bạch Đằng

hướng tiến công
của quân địch
và kế sách đánh
giặc của Trần
Khánh Dư.


đồ: diễn biến
cuộc kháng
chiến lần thứ ba
chống quân
Nguyên 12871288

- Gv: Chốt lại nội dung chính.
GV: Em hãy tường thuật diễn biến trân
Vân Đồn?

quân ta đánh dữ dội. Phần lớn thuyền lương của
giặc bị đắm, số còn lại bị ta chiếm.

- Sử dụng lược đồ câm, yêu cầu học sinh
theo dõi và tiến hành thảo luận.
- Hs: Tiếp tục thảo luận theo nhóm, cá
nhân trong nhóm trình bày, cử người
nhóm trưởng thống nhất cách trình bày
diễn biến và cử một bạn đại diện lên trình
bày. Các nhóm khác nhận xét và giáo
viên yêu cầu 1 hs trình bày lại.

Học sinh nằm
được đây là trận
thủy chiến lớn
nhất trong lịch
sử dân tộc ta.
- Hiểu được kế
sách đánh giặc

của độc đáo mà
đã từng diễn ra
trong lịch sử
dân tộc của
Trần Quốc Tuấn

- Gv: Khắc sâu và giáo dục học sinh về
tình thần kháng chiến chống giặc ngoại
xâm của nhân dân ta.
- Sử dụng thông
tin sgk

- Thăng Long trống vắng
Hs: Trả lời các câu hỏi sau:

- Vườn khơng nhà trống.

1. Khi vào Thăng Long, Tình hình Thăng - Ta: trữ được lương thảo và giãm hao tổn về quân
số.
Long như thế nào?
2. Kế sách lần thứ ba có gì giống với kế
sách lần thứ 2?
3. Việc thực hiện kế sách đó đã có tác
dụng gì cho ta và gây khó khăn gì cho
qn Ngun?
4. Đứng trước khó khăn đó qn Ngun

- Địch: Tiến thối lưỡng nan.
- Quyết định rút quân.


- Năm được chú thích trên lược đồ.


Trình bày được
diễn biến chiến
thắng sơng
Bạch Đằng.

- Sử dụng lược
đồ: chiến thằng
Bạch Đằng năm
1288

- Cách đánh
giặc độc đáo,
khôn khéo của
Hưng Đạo
Vương Trần
Quốc Tuấn.

đã có quyết định gì?

- GV: Chiếu lược đồ câm các hướng lui - Trận địa mai phục của quân ta.
quân của quân nguyên và hướng tấn công
của quân ta.
- Tổ chức học sinh thảo luận theo nhóm
tự trình bày và cử đại diện nhóm lên trình
- Cuối tháng 1 – 1288, Thốt Hoan vào thành
bày các nhóm khác theo dõi, nhận xét bổ Thăng Long trống vắng.
sung.

- Sau trận Vân Đồn, tình thế qn Ngun ngày
càng khó khăn, nhiều nơi xung yếu bị quân ta tấn
- Gv: u cầu 1 em trình bày lại.
cơng chiếm lại, lương thực ngày càng cạn kiệt,
Thăng Long có nguy cơ bị cơ lập.
- HS: Trả lời vì sao Hưng Đạo Vương
Trần Quốc Tuấn quyết định chọn sông
Bạch Đằng làm nơi quyết chiến?

- Sử dụng clip
trận thủy chiến
trên sông Bạch
Đằng.
- Chân dung
Trần Quốc
Tuấn.

- Trả lời cá nhân.
- Hãy trình bày cách bố trí trân địa mai
phục trên sơng Bạch Đằng?
Gv: Chốt lại và giáo dục học sinh về tinh
thần đoàn kết quả nhân dân ta trong cuộc
kháng chiến.

- Di tích bãi cọc
ngần.
LUYỆN
TẬP

- Các hướng rút quân của quân Nguyên


Củng cố lại kiến Sử dụng bài tập
trắc nghiệm
thức đã học

- Sử dụng phiếu học tập, học sinh thảo
luận nhanh
- Gv: Tổ chức cho học sinh lên bảng ghi

- Thoát Hoan rút quân về Vạn Kiếp và rút quân về
nước theo hai đường thuỷ, bộ
- Nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở cả hai mặt
trận thuỷ, bộ.
- Tháng 4 – 1288, đoàn thuyền của Ơ Mã Nhi đã lọt
v trận địa cọc trên sơng Bạch Đằng do qn ta bố
trí từ trước, cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt, Ô Mã
Nhi bị bắt sống.
- Trên bộ, Thoát Hoan dẫn quân từ Vạn Kiếp theo
hướng Lạng Sơn rút về Trung Quốc, bị quân dân ta
liên tục chặn đánh.
Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân Nguyên
đã kết thúc thắng lợi vẻ vang.
- Đáp án đúng: 1 nối với b; 2 nối với a; 3 nối với d;
4 nối với c


nhanh kết quả
- Sử dụng kết quả trên máy chiếu, đánh
giá kết quả học sinh đã làm và động viên
nhóm làm tốt.

VẬN
DỤNG

Bằng vốn kiến
Sử dụng bài tập
thức đã học học hỏi đáp nhanh
sinh liên hệ giải
quyết các vấn
đề liên quan đến
bài 14

- Tồ chức trị chơi: con số biết nói.
- Sau khi học sinh trả lời xong các câu
hỏi thì sẽ hiện thị hình nền là chân dung
của Trần Quốc Tuấn.
Gv: đặt câu hỏi.
Hs: trả lời cá nhân.
1. Hãy nêu những đóng góp của Trần
Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến
chống Mơng- Ngun.

- Nắm được những đóng góp của Trần Quốc Tuấn.
- Thể hiện trong lĩnh vực quân sự.

2. Câu nói đó thể hiện ở trong lĩnh vực
nào của nhà Trần?
MỞ RỘNG

Sưu tầm được
tranh anh,

chuyện kể
Sưu tầm, tìm
hiểu bài "Hịch
tướng sĩ"
Vẽ được lược
đồ trên giấy A4

Tranh ành,
chuyện kể

1. Sưu tầm một số tranh ảnh, chuyện kể
nói về danh tướng Hưng Đạo Vưng Trần
Quốc Tuấn?

- Sưu tâm được theo yêu cầu của giáo viên

2. Sưu tầm bài “Hịch tướng sĩ” của Trần
Quốc Tuấn?
3. Vẽ lượng đồ cuộc kháng chiến lần thứ
ba chống quân xâm lược Nguyên(12871288)?

-

Vẽ được lược đồ theo skg/