KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10
Sinh viên soạn bài: TRẦN THỊ MINH CHÂU
Lớp: GDCT 3A-K.41
Năm học: 2017-1018
BÀI 10: QUAN NIỆM VỀ ĐẠO ĐỨC (1 TIẾT)
I-MỤC TIÊU BÀI HỌC
Học xong bài này, HS cần đạt được các yêu cầu sau:
1.Về kiến thức:
Nêu được thế nào là đạo đức.
Phân biệt được sự giống nhau và khác nhau giữa đạo đức với pháp luật và phong
tục tập quán.
Hiểu được vai trò của đạo đức trong sự phát triển của cá nhân, gia đình và xã hội.
2.Về kĩ năng
Phân biệt được hành vi vi phạm pháp luật và hành vi không phù hợp với phong tục
tập quán.
3.Về thái độ
Coi trọng vai trò của đạo đức trong đời sống xã hội.
II- NỘI DUNG
Nội dung của bài gồm:
Nội dung cơ bản của bài:
-Nêu được khái niệm đạo đức.
Nội dung trọng tâm của bài học gồm:
- Làm cho HS hiểu được khái niệm đạo đức.
- Vai trò của đạo đức trong đời sống xã hội.
Kiến thức khó là:
-Phân biệt giữa đạo đức với pháp luật và phong tục, tập quán.
III- PHƯƠNG PHÁP
Phương pháp thuyết trình
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp thảo luận nhóm
Phương pháp trực quan
IV- TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
Sách Giáo Khoa Giáo dục công dân lớp 10, Sách Giáo Viên Giáo dục cơng dân lớp
10, laptop, máy chiếu.
V- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ:(3 phút)
Vai trò chủ thể lịch sử của con người được thể hiện ở những điểm nào?
Vì sao nói con người là mục tiêu của sự phát triển xã hội?
2. Giới thiệu bài mới (2 phút
Chủ tịch Hồ Chí Minh coi đạo đức của con người như gốc của cây, như nguồn của
sông. Người luôn nhấn mạnh vai trị quan trọng và tích cực của đạo đức trong đời sống xã
hội
Người cũng từng nói rằng: “Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng. Có đức mà
khơng có tài thì làm việc gì cũng khó”.
Như các em đã thấy, ở Bác hội tụ đủ 4 phẩm chất đạo đức cao quý đó là: trung với
nước, hiếu với dân; cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư; yêu thương con người; tinh
thần quốc tế trong sáng.
Chính vì lẽ đó, các em cần hiểu: “Đạo đức là gì? , Đạo đức khác với pháp luật, phong
tục, tập quán là như thế nào? Vai trò của đạo đức trong sự phát triển của cá nhân, gia
đình, xã hội như thế nào?”. Để hiểu rõ các vấn đề trền thì sau đây cả lớp cùng cơ tìm hiểu
bài 10: Quan niệm về đạo đức.
3.Dạy bài mới ( 35 phút)
Bài 10: QUAN NIỆM VỀ ĐẠO ĐỨC (1 TIẾT)
HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: (10 phút)
1.Quan niệm về đạo đức
GV nêu ví dụ:
a) Đạo đức là gì?
Em sẽ làm gì trong trường hợp sau đây: Trên
đường đi học về, tình cờ em đi cùng chiều với một
phụ nữ vừa bế con, vừa xách túi nặng?
Tại sao em lại làm như vậy?
HS trả lời:
GV: Khi thấy tình huống đó xảy ra em nên chủ
động hỏi thăm và giúp đỡ người phụ nữ đó bằng
cách xách dùm chiếc túi một quãng đường, hành
động của em sẽ được ghi nhận, ít nhất là trong
lịng người phụ nữ đó.
Và khi các em nhìn thấy được sự vất vả, và phớt
lờ hành động của người phụ nữ đó thì pháp luật
khơng xử phạt em, tuy nhiên em sẽ bị dư luận xã
hội lên án, và sẽ bị cắt rứt lương tâm của mình.
Cho HS ghi khái niệm vào vở.
Em hãy lấy một vài ví dụ về những chuẩn mực
đạo đức mà em biết.
Hoạt động 2:(15 phút)
GV chia lớp thành 4 nhóm và thảo luận vấn đề
sau: Phân biệt đạo đức với pháp luật và phong tục
tập qn.
Nhóm 1 và nhóm 2: Trình bày sự giống và khác
nhau giữa đạo đức với pháp luật là gì?
Nhóm 3 và nhóm 4: Trình bày sự giống và khác
nhau giữa đạo đức với phong tục, tập quán là gì?
HScử đại diện lên trình bày trước lớp. Các nhóm
bổ sung.
GV nhận xét, cho HS xem bảng phân loại GV đã
chuẩn bị sẵn.
Đạo đức
Pháp luật
Giống nhau
Là một phương thức có khả
năng điều chỉnh hành vi của
con người.
Sự điều chỉnh Sự điều chỉnh
mang tính tự
mang tính bắt
nguyện.
buộc, cưỡng
chế.
Là những yêu Là những yêu
cầu cao của xã cầu tối thiểu,
hội đối với
được quy định
con người.
bằng những
văn bản của
nhà nước,
Đạo đức là hệ thống các quy tắc,
chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con
người tự giác điều chỉnh hành vi
của mình cho phù hợp với lợi ích
của cộng đồng, của xã hội.
b. Phân biệt đạo đức với pháp
luật và phong tục tập quán
buộc cá nhân
và tổ chức
phải tuân theo
để đảm bảo
lợi ích chung
cho xã hội.
Đạo đức với phong tục, tập quán:
Đạo đức
Phong tục,tập
quán
Giống Đều là phương thức điều chỉnh hành vi
nhau của con người
Khác Tuân theo những
Tuân theo những
nhau quy tắc chuẩn mực
thói quen, những
xã hội, xuất phát từ trật tự nề nếp đã
những quan niệm
ổn định từ lâu
sống, những hiểu
đời trong cuộc
biết vế mối quan hệ sống hằng ngày.
giữa lợi ích của cá
nhân với lợi ích của
người khác và của
xã hội.
Cho HS ghi bảng phân loại trên vào vở.
GV đưa ra tình huống:
Hoạt động 3: ( 10 phút)
GV chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận và trả lời
câu hỏi:
a) Theo em, “ một cá nhân thiếu đạo đức thì
mọi phẩm chất, năng lực khác( trong đó có
tài năng) sẽ khơng cịn ý nghĩa” câu nhận
định này đúng hay sai? Vì sao?
b) Người ta nói: “ Một gia đình hạnh phúc thì
đạo đức là không thể thiếu”, và sự đổ vỡ của
các gia đình hiện nay thường có ngun
nhân là vi phạm đạo đức? và theo em hành
vi như thế nào được gọi là vi phạm đạo đức
gia đình?
c) Như các em đã biết hiện nay, các tỉnh miền
Trung và miền Bắc đang chịu hậu quả nặng
2. Vai trò của đạo đức trong sự
phát triển của cá nhân, gia đình
và xã hội.
a) Đối với cá nhân
Đạo đức giúp cá nhân hoàn
thiện nhân cách con người. Đạo
đức giúp cá nhân có ý thức và
năng lực sống thiện, sống có ích,
tăng thêm tình u đối với Tổ
quốc,đồng bào, tồn nhân loại.
b) Đối gia đình
Đạo đức là nền tảng của hạnh
phúc gia đình, tạo sự ổn định và
phát triển vững chắc của gia đình.
c) Đối với xã hội
nề, chính vì thế trường em phát động phong
trào qun góp, cứu trợ đồng bào. Em có
suy nghĩ gì về hành động đó? Hành động
trên có được xem là hình vi có đạo đức hay
khơng?
d) Hãy liệt kê tất cả những biểu hiện vi phạm
các chuẫn mực đạo đức cá nhân, gia đình, xã
hội mà em biết? Và em hãy cho biết cá nhân
em đã từng mắc phải hành vi trái đạo đức
chưa? Nó diễn ra như thế nào?
Cho HS ghi bài vào vờ.
Đạo đức có ý nghĩa to lớn
khơng chỉ trong chiến lược xây
dựng và phát triển con người Việt
Nam hiện đại mà cịn góp phần
xây dựng, phát triển nền văn hóa
Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc
dân tộc.
4.Luyện tập –cũng cố (5 phút).
Cũng cố:
Khái niệm đạo đức
Sự giống và khác nhau giữa đạo đức với pháp luật và phong tục tập quán.
Vai trò của đạo đức trong sự phát triển của cá nhân, gia đình và xã hội.
Luyện tập:
Câu 1: Hệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự giác điều chỉnh
hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội được gọi chung nhất
là gì?
A. Pháp luật
B. Phong tục, tập quán
C. Đạo đức
D. Lương tâm
Câu 2:Sự điều chỉnh hành vi của pháp luật mang tính gì, và nó u cầu như thế nào?
A. Tính tự nguyện, yêu cầu tối thiểu
B. Tính bắt buộc, yêu cầu cao
C. Tính vừa tự do vừa ép buộc, khơng yêu cầu
D. Tính bắt buộc, yêu cầu tối thiể
Câu 3: Nền tảng của hạnh phúc gia đình, tạo ra sự ổn định và phát triển vững chắc gia
đình, là một nhân tố không thể thiếu của một gia đình hạnh phúc, và cũng là dẫn đến sự
đổ vỡ, con cái bất hiếu là do thiếu hoặc khơng hồn thiện phẩm chất gì?
A: Lương tâm
B: Thủy chung
C: Yêu con người
D: Đạo đức
Câu 4: Bạn A vì mê chơi game không chịu học bài, nên trong giờ kiểm tra bạn A đã
gian lận và B vơ tình nhìn thấy.Nếu em là B, em sẽ xừ lý bằng cách nào? (Được biết A và
B là bạn rất thân và hai nhà kế bên nhau ).
A: Đánh cho bạn A một trận.
B: Quay clip việc gian lận của A.
C: Nói chuyện của A cho các bạn khác nghe.
D: Khuyên nhủ và giúp đỡ bạn trong học tập.
Câu 5: Anh C đánh đập, ngược đãi mẹ vì bà đã già và khơng tự kiếm tiền để nuôi bản
thân. Hành vi của anh C khơng phù hợp với chuẩn mực đạo đức
A. Gia đình
B. Tập thể
C. Cơ quan
D. Trường học
Câu 6: Một sự việc dậy sóng mấy tháng vừa qua ở TP.HCM, ơng Đồn Ngọc Hải ra quân
don dẹp vỉa hè, tịch thu hàng hòa của những người bán hàng rong, tịch thu những chiếc
xe đậu trái phép, lấn chiếm vỉa hè. Được nhân dân nhiệt tình ủng hộ, một số người con
chủ động đập phá bậc tam cấp lấn chiếm của nhà mình để ủng hộ ơng. Phịng trào giành
lại vỉa hè được nhiều quận, huyện làm theo, tuy nhiên có một vị trưởng công an xã (A) đã
“ hạ cẳng tay, thượng cẳng chân”, đập phá đồ, của cải của những người buôn bán nghèo
khổ khi họ chưa chịu dọn đi. Nếu em là người trực tiếp chứng kiến cảnh đó em sẽ xừ lí
như thế nào?
A: Quay clip đăng lên mạng xã hội và nói xấu ơng A.
B. Lơi kéo đám đông cùng nhau cho ông A một trận nhừ tử.
C. Lờ đi vì đó khơng phải là chuyện của mình.
D. Báo với cơ quan nơi ông A công tác để tìm biện pháp xử lý ơng A và bắt ông A
bồi thường thiệt hại mà ông đã gây ra.
5.Dặn dò:
Học bài cũ và trả lời các câu hỏi: câu 2, câu 3, câu 5 bài 10 trong Sách Giáo khoa Giáo
dục cơng dân lớp 10.
Đọc và tìm hiểu bài tiếp theo bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học, Sách
Giáo khoa Giáo dục công dân lớp 10.