Tuần 3-Tiết 9
Ngày soạn: 03/9/2018
Ngày dạy: 06/9/2018
Văn bản:SƠN TINH THỦY TINH
Truyền thuyết
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hiểu và cảm nhận được nội dung, ý nghĩa của truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh
- Nắm được những nét chính về nghệ thuật của truyện
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỈ NĂNG, THÁI ĐỘ.
1. Kiến thức:
- Nhân vật, sự kiện trong truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh
- Cách giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ và khát vọng của người Việt cổ
trong việc chế ngự thiên tai lũ lụt, bảo vệ cuộc sống của mình trong một truyền thuyết
- Những nét chính về nghệ thuật của truyện: sử dụng nhiều chi tiết kì lạ, hoang đường.
2. Kĩ năng:
- Đọc – hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại
- Nắm bắt các sự kiện chính trong truyện
- Xác định ý nghĩa của truyện
- Kể lại được truyện
3. Thái độ:
- Yêu quý, khâm phục tinh thần chinh phục thiên nhiên của người Việt cổ
C. PHƯƠNG PHÁP:
Vấn đáp – Bình – Phân tích
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp: Kiểm diện học sinh
Lớp 6A2, Vắng……………………………………………………………………….
2. Kiểm tra bài cũ:
Nêu ý nghĩa truyện “Thánh Gióng”?
3 Bài mới:
Hàng năm trên cả nước thường có mưa bão làm thiệt hại rất nhiều của cải vật chất của con
người. Điều này một phần là do tác động vơ thức của người. Cịn ngày xưa người ta giải thích
hiện tượng lũ lụt hàng năm như thế nào bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
Hoạt động 1: Giới thiệu chung
Gv hướng dẫn hs đọc văn bản, gv đọc mẫu, mời
hs đọc tiếp .
Hoạt động 2: Đọc –hiểu văn bản
(?) Truyện kể về thời Hùng Vương thứ mấy?
Kể về việc gì?
(?) Truyện có mấy nhân vật? Tìm nhân vật
chính ?
Câu hỏi phụ đạo Hs yếu kém
(?) Nêu nguồn gốc xuất thân về hai vị thần ST
và TT?
(?)Em có nhận xét gì về tài năng của hai thần?
(?) Nguyên nhân dẫn đến cuộc tranh tài của ST
và TT?
NỘI DUNG BÀI DẠY
I. GIỚI THIỆU CHUNG
-Truyền thuyết thời đại Hùng Vương
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc, hiểu từ khó.
2. Tìm hiểu văn bản
Bố cục : chia làm 2 phần
a. Vua Hùng kén rễ:
- Vua Hùng thứ 18 có người con gái xinh
đẹp, muốn kén chồng cho con.
- Hai thần đến cầu hơn:
+ Sơn Tinh là thần Núi, có tài bốc đồi, dời
núi.
+ Thuỷ Tinh là thần Nước, có tài hơ mưa,
(?)Vua Hùng đã đưa ra giải pháp nào để chọn
rể? Em có suy nghĩ gì về cách địi sính lễ của
Vua Hùng ?
(?) Vì sao thiện cảm của vua Hùng lại dành cho
Sơn Tinh? Thảo luận nhóm
GV: Sự thiên vị ấy phản ánh thái độ, tình cảm
của người Việt thời kì Văn Lang đối với vác
hiện tượng và thế lực tự nhiên: Núi rừng đã
cung cấp thức ăn, vật dụng hàng ngày cho
người Việt, giúp họ thoát chết khi lũ lụt lên cao
gọi gió.
- Vua ra điều kiện sính lễ: Một trăm ván
cơm nếp…voi, gà, ngựa,…
Tạo sự việc hấp dẫn, chi tiết tưởng tưởng kì
ảo: Hình ảnh của hai vị thần và vua Hùng
kén Sơn Tinh làm rể
b. Diễn biến cuộc tranh tài.
- Sơn Tinh mang lễ vật đến trước, lấy được
Mị Nương
(?) Cuộc tranh tài diễn ra như thế nào? Kết quả - Thuỷ Tinh đến sau, nổi giận, đem quân
ra sao?
đuổi theo cướp Mị Nương.
(?) Qua cuộc chiến đấu dữ dội đó em yêu quý - Hai bên đánh nhau hàng tháng trời.
vị thần nào? Vì sao ?
- Cuối cùng Sơn Tinh vẫn vững vàng còn
(?) Sơn Tinh – Thủy Tinh có phải là nhân vật Thuỷ Tinh kiệt sức, rút qn về.
có thật trong cuộc sống khơng? Nhân dân tưởng
tượng ra để nhằm mục đích gì?
Dẫn dắt, lời kể chuyện lôi cuốn sinh động:
Gv: Cuộc sống lao động vật lộn với thiên tai, Sơn Tinh thắng Thủy Tinh
lũ lụt của cư dân đồng bắng Bắc bộ.
3. Tổng kết: * Ý nghĩa văn bản:
(?) Sự việc ST chiến thắng TT đã thể hiện ước - Giải thích hiện tượng mưa bão, lũ lụt hàng
mơ gì của người Việt Nam?
năm ở vùng Bắc bộ.
(?) Nêu ý nghĩa của truyện ?
- Thể hiện sức mạnh và ước mơ chế ngự
thiên tai của người Việt Cổ.
GV liên hệ nạn lũ lụt, thiên tai, hạn hán xảy ra 4. Luyện tập
hàng năm và hậu quả của nó
- Tìm hiểu về nạn phá, đốt rừng
Cho hs đọc yêu cầu bài tập 2 ?
- Liệt kê hiện tượng thiên tai, lũ lụt trong
GV hướng dẫn HS làm các bài tập trong SGk
những năm gần đây.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
*Bài cũ:-Đọc kĩ truyện, nhớ những sự việc
chính và kể lại được truyện.
Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học
-Liệt kê những chi tiết tưởng tưởng kì ảo về
-Về nhà kể chuyện cho người thân nghe.
Sơn Tinh, Thủy Tinh và cuộc giao tranh
-Chuẩn bị bài mới
của hai thần.
-Hiểu ý nghĩa tượng trưng của hai nhân vật
Sơn Tinh, Thủy Tinh.
*Bài mới:- Soạn: Nghĩa của từ
Tuần 3-Tiết 10
Ngày soạn: 03/9/2018
Ngày dạy: 06/9/2018
Tiếng Việt:NGHĨA CỦA TỪ
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu thế nào là nghĩa của từ.
- Biết cách tìm hiểu nghĩa của từ và giải thích nghĩa của từ trong văn bản.
- Biết cách dùng từ đúng nghĩa trong nói, viết và sửa các lỗi dùng từ.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ.
1. Kiến thức:
- Khái niệm nghĩa của từ
- Cách giải thích nghĩa của từ
2. Kĩ năng
- Giải thích nghĩa của từ
- Dùng từ đúng nghĩa trong nói và viết
- Tra từ điển để hiểu nghĩa của từ
3. Thái độ
- Yêu mến, giữ gìn và phát huy sự trong sáng của Tiếng Việt
C. PHƯƠNG PHÁP:
Phát vấn – Quy nạp- thảo luận nhóm.
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp:
Lớp 6A2, Vắng…………………………………………………………….
2. Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là từ mượn? Cho ví dụ?
3. Bài mới:
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta cần có nhu cầu trao đổi tâm tư, tình cảm của mình.
Để người khác khơng hiểu sai điều mình muốn nói, muốn thể hiện, ta phải trình bày một cách rõ
ràng, cụ thể và phải dùng từ đúng. Muốn dùng từ đúng thì địi hỏi ta phải hiểu nghĩa của từ.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
Hoạt động 2: Tìm hiểu chung
I. TÌM HIỂU CHUNG.
(?) Mỗi chú thích trên gồm có mấy bộ 1. Nghĩa của từ là gì ?
phận?
Ví dụ:
- Giáo viên: Người làm nghề dạy học.
(?) Bộ phận nào trong chú thích nêu lên - Bà nội : Người sinh ra bố của mình.
nghĩa của từ? Nghĩa của từ ứng với phần - Lẫm liệt: Hùng dũng, oai nghiêm.
nào trong mơ hình dưới ?
- Nao núng: Lung lay, khơng vững lịng tin
(?) Vậy theo em nghĩa của từ là gì?
- Can đảm: Gan dạ, dũng cảm, không nhút nhát
GV khái quát và cho HS rút ra ghi nhớ
ND
Hình thức(nghĩa của từ)
Cho hs đọc lại ví dụ!
(?) Trong mỗi chú thích nghĩa của từ
Nghĩa của từ là nội dung mà từ biểu thị
được giải thích bằng cách nào ?
(?) Theo em làm cách nào để hiểu đúng Ghi nhớ 1 : Sgk
nghĩa của từ ?
2. Cách giải thích nghĩa của từ.
(?) Vậy em hãy cho biết giải thích nghĩa Ví dụ:
Từ
Nghĩa của từ
Cách giải
của từ có mấy cách? Là những cách nào?
thích
(?) Chúng ta cần lưu ý một số điều sau Giáo viên Người làm nghề Trình
bày
khi sử dụng
* Lưu ý :
Để dùng từ đúng, phải nắm vững
nghĩa của từ
- Muốn hiểu nghĩa của từ, phải đọc , học
- Không hiểu từ ,Tra từ điển
- Không nắm chắc từ, không sử dụng vội
- GV khái quát và cho HS rút ra ghi nhớ
Hầu hết nghĩa của từ là nội dung của
những từ mượn.( Từ Hán Việt)
dạy học.
Lẫm liệt
Nao núng
Cao
thượng
Chăm chỉ
khái niệm
Hùng dũng, oai
nghiêm
Đưa ra từ
Lung lay khơng đồng nghĩa
vững lịng tin ở
mình
Khơng ti tiện, hèn
mọn,khơng đê hèn, Đưa ra từ trái
nghĩa với từ
Không lười biếng,.. cần giải thích
* Có 2 cách giải thích nghĩa của từ:
+ Dùng khái niệm
Hoạt động 2: Luyện tập
+ Dùng từ đồng nghĩa, trái nghĩa…
- GV hướng dẫn HS làm bài tập trong
*Ghi nhớ 2 : Sgk
SGK
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 2: a/ Học tập
c/ Học hỏi
b/ Hỏi lỏm
d/ Học hành
* Hướng dẫn bài 5:
Bài tập 3
Bài tập 5
a/ Trung bình .
-“Mất” theo cách giải nghĩa của Nụ là
b/ Trung gian .
“không biết ở đâu”
Bài tập 4
Mất theo cách thông thường (mất cái ví, - Giếng : Hố đào thẳng đứng, sâu vào lịng đất để
mất cái ống vơi) là khơng cịn được sở lấy nước.
hữu, khơng có, khơng thuộc về mình
- Rung rinh: Chuyện động qua lại nhẹ nhàng, liên
tiếp.
Hoạt động 3: Hướng dẫn ở nhà
- Hèn nhát: Thiếu can đảm (đến mức đáng khinh
-Làm bài tập còn lại
bỉ )
-Chuẩn bị bài mới
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
*Bài cũ:- Làm hết bài tập còn lại
- Đọc trước “Sự việc và nhân vật trong văn tự
sự”.
- Liệt kê các sự việc trong chuyện Sơn TinhThủy Tinh
*Bài mới:Sự việc và nhân vật trong văn tự sự
Tuần 3-Tiết 11,12
Ngày soạn: 07/9/2018
Ngày dạy: 10/9/2018
Tập làm văn:SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm được thế nào là sự việc, nhân vật trong văn bản tự sự
- Hiểu được ý nghĩa của sự việc và nhân vật trong văn tự sự
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ.
1. Kiến thức:
- Vai trò của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự
- Ý nghĩa và mối quan hệ của sự việc và nhân vật trong văn tự sự
2. Kĩ năng:
- Chỉ ra được sự việc, nhân vật trong văn bản tự sự
- Xác định sự việc, nhân vật trong một đề bài cụ thể
3. Thái độ:
- Có thái độ yêu, ghét đối với từng nhân vật và các sự việc trong tác phẩm
C. PHƯƠNG PHÁP:
Vấn đáp – Quy nạp – Tích hợp-thảo luận nhóm
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp:
Lớp 6A2, Vắng……………………………………………………………..
2. Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là văn bản tự sự?
3. Bài mới:
Trong văn tự sự bao giờ cũng có việc, có người. Đó là sự việc và nhân vật – 2 yếu tố cốt lõi
của tác phẩm tự sự. Vậy vai trị, tính chất, đặc điểm của nhân vật và sự việc trong tác phẩm tự sự
như thế nào? Làm thế nào để nhận ra? Làm thế nào để xây dựng nó cho sinh động, hợp lí thì
chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG BI DẠY
Hoạt động 1: TÌm hiểu chung
I. TÌM HIỂU CHUNG
(?) Em hãy liệt kê các sự việc theo trật tự liên tục
của truyện “Sơn Tinh, Thủy Tinh” ?
1. Đặc điểm của sự việc và nhân vật
trong văn tự sự .
(?) Hãy chỉ ra sự việc khởi đầu, sự việc phát a. Sự việc trong văn tự sự .
triển, sự việc cao trào và sự việc kết thúc?
Ví dụ : Văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh
-Sự việc khởi đầu: (1)
(?) Có thể bỏ bớt sự việc nào khơng? Tại sao?
-Sự việc phát triển: (2),(3),(4)
Nếu bỏ sự việc vua Hùng ra điều kiện kén rể đi -Sự việc cao trào: (5),(6)
có được khơng?
-Sự việc kết thúc: (7)
(?) Có thể đảo lộn thay đổi trật tự trước sau của
các sự việc ấy khơng?Có thể thay đổi kết quả
Thuỷ Tinh thắng Sơn Tinh được khơng? Vì sao?
( Khơng thể vì khó hiểu, nếu Thủy Tinh thắng thì
lồi người sẽ diệt vong,)
(?)Xác định các yếu tố trong câu chuyện ST-TT?
( ai làm,ở đâu,lúc nào, nguyên nhân, diễn biến,
kết quả)
Sự việc trước là nguyên nhân dẫn đến sự
việc sau, chúng được sắp xếp theo trật tự
có ý nghĩa.
b. Các yếu tố trong văn tự sự :
- Ai làm
( nhân vật)
- Việc xảy ra ở đâu ( Địa điểm)
- Việc xảy ra lúc nào( Thời gian)
- Nguyên nhân
(?)Vậy 6 yếu tố bắt buộc phải có trong văn tự sự - Diễn biến
( quá trình)
là gì?
(?) Từ đó, em hãy nêu đặc điểm của sự việc trong
văn tự sự.
TIẾT 2:
(?) Sự việc trong truyện phải có ý nghĩa, người
kể sự việc nhằm thể hiện thái độ yêu ghét của
mình. Em hãy chỉ ra các chi tiết chứng tỏ người
kể có thiện cảm với Sơn Tinh và vua Hùng.
(?) Hãy kể tên các nhân vật trong truyện Sơn
Tinh Thủy Tinh và cho biết:
Ai là nhân vật chính và có vai trị quan trọng
nhất?
Ai là nhân vật phụ? Có cần thiết khơng? Có thể
bỏ được không?
(?) Nhân vật trong văn tự sự được kể như thế
nào?
- Kết thúc ra sao
( Kết quả)
Ghi nhớ: sgk
2. Nhân vật trong văn tự sự
Ví dụ 1:
- Nhân vật chính: Sơn Tinh,Thuỷ Tinh
Giới thiệu tên gọi, lai lịch, tài năng, việc
làm (chủ yếu)
- Nhân vật phụ: vua Hùng, Mỵ Nương
Tên gọi, lai lịch, sắc đẹp, tính tình
a. Nhân vật : Là người thực hiện các sự
việc và được nói tới trong văn bản
b.Cách kể :
- Gọi tên, đặt tên
- Giới thiệu lai lịch, tài năng
- Chân dung, trang phục, dáng điệu
- Việc làm, lời nói, ý nghĩ
II. LUYỆN TẬP
(?) Từ đó, em hãy nêu đặc điểm của nhân vật Bài 1a. Vai trò:
trong văn tự sự.
- Vua Hùng, Mị Nương nhân vật phụ
GV khái quát và cho HS rút ra ghi nhớ
nhưng khơng thể thiếu vì nó quyết định
Hoạt động 2 : Luyện tập
cuộc hôn nhân lịch sử.
- Sơn Tinh – Thủy Tinh nhân vật chính
tạo ra cuộc giao tranh xảy ra lũ lụt hàng
Hướng dẫn hs làm bài tập
năm.
b. Ý nghĩa:
- Giải thích hiện tượng lũ lụt và thể hiện
c. Gọi hs tóm tắt dựa vào 7 sự việc đã nêu ở trên sức mạnh, ước mơ chế ngự thiên nhiên của
người Cổ Việt
Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
*Bài cũ :- Chỉ ra sự việc và nhân vật trong
-Chỉ ra sự việc và nhân vật trong truyện đã học
truyện Con Rồng, cháu Tiên
-Chuẩn bị bài mới
- Nắm chắc nội dung bài học
*Bài mới : Sự tích Hồ Gươm