Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng

Chương II. HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ
Tuần 15
Tiết 37, 38

Ngày chuẩn bị: 23/11/2018

§7. ĐỒ THỊ HÀM SỐ y = ax ( a 0 )
(02 tiết)
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1) Kiến thức: Như tài liệu HD học Toán 7 – T1, trang 74.
2) Kĩ năng: Như tài liệu HD học Toán 7 – T1, trang 74.
3) Thái độ, phẩm chất:
- Nghiêm túc, tự giác và tích cực trong học tập …..
- u thích mơn học; nhân ái, khoan dung; tự lập, tự tin, tự chủ, sống u
thương, sống có trách nhiệm.
4) Năng lực cần hình thành:
- NL tự học, NL hợp tác, NL giao tiếp, NL giải quyết vấn đề và sáng tạo, NL
tính tốn: tư duy, mơ hình hóa, thực hiện các phép tính, giao tiếp toán học.
II/ CHUẨN BỊ:
1) Giáo viên:
- Lập kế hoạch bài dạy chu đáo, đọc kỹ tài liệu hướng dẫn học (TLHDH) trước
khi lên lớp; đồ dùng và phương tiện dạy học đầy đủ.
2) Học sinh:
- Chuẩn bị trước bài học, đồ dùng, phương tiện học tập đầy đủ.
III/ THỰC HIỆN TIẾT DẠY:
Lớp - Ngày dạy – Tiết
Tiết theo Dự kiến các mục nội dung dạy

PPCT
trong SHDH
7B
7C
…
37

Từ A  C.1)

38

Các nội dung còn lại

IV/ KẾ HOẠCH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:

HĐ của GV và HS

Nội dung cần đạt

TIẾT THỨ 1:
A - HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (8 ph)
- Phương pháp: vấn đáp, hợp tác.
- Kỹ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực, giao nhiệm vụ.
-Góp phần hình thành năng lực: giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp.
? Hãy viết tập hợp  ( x; y ) các cặp giá trị tương ứng của x và y.
? Vẽ một hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các điểm có tọa độ là các cặp số trên.
KHDHCN – Đại số 7- HKI

103


Năm học 2018-2019


Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng

GV: y/c hs hđ cặp đôi trong 3’ thực hiện bài tập phần A shd- T74.
HS: hđ cặp đôi, báo cáo kết quả.
GV: chốt đáp án, dẫn dắt vào bài: “ Tập hợp các điểm biểu diễn các cặp số như trên
gọi là đồ thị của hàm số y = f(x)”. Vậy làm thế nào để vẽ được đồ thị hàm số này,
chúng ta sẽ đi nghiên cứu nội dung bài hôm nay.
B - HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (37 ph)
- Phương pháp: vấn đáp, hợp tác.
- Kỹ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực, giao nhiệm vụ.
-Góp phần hình thành năng lực: giải quyết vấn đề, hợp tác, tư duy, mơ hình hóa,
thực hiện các phép tính, giao tiếp tốn học.
GV: y/c HS tìm hiểu mục tiêu bài
học.
HS: thực hiện.
GV: dẫn dắt chuyển ý vào phần khái
niệm đồ thị hàm số y = f(x).
HS: hoạt động cá nhân 2 phút đọc
cách vẽ.

1. Đồ thị của hàm số là gì?
* Khái niệm: TL- T74.
* Ví dụ:
y


A
3

B

2
1

-3

-2

-1

D

0

C

1

KHDHCN – Đại số 7- HKI

3

x

-1
-2


*GV: y/c HS hđ nhóm thực hiện bài
tập ở mục 1b trong 6’.
GV: Quan sát và giúp đỡ các nhóm
gặp khó khăn.
HS: thực hiện, báo cáo kết quả.
HS: Nhóm khác nhận xét và bổ xung
nếu cần.
GV: chốt lại đáp án.
HS: Hoạt động cá nhân 3 phút trả lời
các câu hỏi.
GV: Đường thẳng đi qua hai điểm
A(-2; -4) và F(2; 4) là đồ thị của hàm
số y = 2x.
? Đường thẳng đó có đi qua gốc toạ

2

E

2. Đồ thị của hàm số y = ax( a 0)
* Ví dụ: Cho hàm số y = 2x.
- Năm cặp số (x; y) thuộc đồ thị hàm số lần
lượt là:
A(-2; -4); B(-1; -2); C(0; 0); D(1; 2); F(2;
4)

104

Năm học 2018-2019



Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng

độ không.
HS: đường thẳng đó đi qua gốc toạ
độ.
? Đồ thị hàm số y = ax là đường
thẳng như thế nào.
? Để vẽ đồ thị của hàm số y = a.x(a 
0) ta cần biết mấy điểm thuộc đồ thị.
HS: Hoạt động cặp đôi 3 phút vẽ đồ
thị hàm số y = 0,5x.
HS: thực hiện, báo cáo kết quả.
HS: khác nhận xét và bổ xung nếu
cần.
GV: chốt lại đáp án.
HS: Hoạt động cá nhân 3 phút trả lời.
? Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax.
* Đồ thị hàm số y = ax (a 0) là đường thẳng
HS: Xác định 2 điểm thuộc đồ thị.
qua gốc tọa độ.
B1: Xác định thêm 1 điểm A.
B2: Vẽ đường thẳng OA.
* Để vẽ đồ thị của hàm số y = a.x(a  0) ta
cần biết hai điểm phân biệt thuộc đồ thị.
Ví dụ: Hàm số y = 0,5x
- Điểm A(2; 1)

- Đường thẳng OA vữa vẽ là đồ thị hàm số
y = 0,5x
y

1
y = 0,5x

HS: Hoạt động cá nhân vẽ đồ thị
hàm số y = -1,5 x.

KHDHCN – Đại số 7- HKI

O

A(2; 1)
2

x

* Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax:
- Xác định một điểm khác gốc O thuộc đồ thị.
- Kể đường thẳng qua điểm vừa xác định và
gốc O.
a) * VD: Vẽ đồ thị y = -1,5 x
- Với x = -2  y = -1,5.(-2) = 3
 A(-2; 3)

105

Năm học 2018-2019



Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng
y
3

x
-2

0

y = -1,5x

C - HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (30 ph)
- Phương pháp: vấn đáp, hợp tác, luyện tập – thực hành.
- Kỹ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực, giao nhiệm vụ.
-Góp phần hình thành năng lực: giải quyết vấn đề, hợp tác, tư duy, mơ hình hóa,
thực hiện các phép tính, giao tiếp tốn học.
GV: y/c HS vận dụng các vẽ đồ thị hoạt động cá nhân 5 phút nội dung C1 shd – T76.
? Vẽ đồ thị của các hàm số sau trên cùng một hệ trục tọa độ Oxy.
HS: thực hiện và các bạn nhận xét.
GV: gọi HS lên bảng làm vẽ.
C.1:
fx = x

6

g x = 3 x

h x = -2 x
q x = -x

4

y =-x

y = -2x

y = 3x

2

y= x

-5

5

-2

-4

*GV: nhận xét, sửa sai cho hs.
Dặn dò:
-GV yêu cầu HS về nhà học bài, xem lại bài đã học
-Làm các BT phần C, D, E.

TIẾT THỨ 2:
A - HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (10 ph)

- Phương pháp: vấn đáp, hợp tác.
- Kỹ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực, giao nhiệm vụ.
-Góp phần hình thành năng lực: giải quyết vấn đề, hợp tác, tư duy, mơ hình hóa,
thực hiện các phép tính, giao tiếp toán học.
? Đồ thị hàm số y = f(x) là gì? Đồ thị hàm số y = ax(a 0) là đường thẳng như thế
KHDHCN – Đại số 7- HKI
Năm học 2018-2019
106


Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng

nào? Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax (a 0).
HS: Hoạt động cá nhân 3 phút trả lời.
HS: Nhận xét bài làm của bạn.
GV: nhận xét, chốt đáp án, dẫn dắt vào bài.
C - HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (30 ph)
- Phương pháp: vấn đáp, hợp tác, luyện tập – thực hành.
- Kỹ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực, giao nhiệm vụ.
-Góp phần hình thành năng lực: giải quyết vấn đề, hợp tác, tư duy, mơ hình hóa,
thực hiện các phép tính, giao tiếp tốn học.
*GV: y/c HS hđ cá nhân 3 phút làm
các bài C2 shd – 76.
HS: thực hiện theo y/c của GV.
GV: quan sát, giúp đỡ HS gặp khó
khăn.
GV: gọi 1 vài hs trả lời.
HS: nhận xét bài của bạn.

GV: nhận xét, sửa sai cho hs.
? Muốn biết xem một điểm có thuộc
đồ thị hàm số đã cho hay không ta
làm như thế nào.
HS: thay xo vào hàm số, sau đó so
sánh y với yo.
GV: y/c HS hđ cặp đôi 5 phút làm
các bài 3 shd – 76.
HS: thực hiện theo y/c của GV.
GV: quan sát, giúp đỡ HS gặp khó
khăn.
GV:gọi 1 vài hs lên bảng trình bày.
HS: Nhận xét.
GV: Chốt kiến thức.

? Xác định hệ số a.
KHDHCN – Đại số 7- HKI

Bài C2:
Xét hàm số y = ax
* Nếu a > 0 thì đồ thị hàm số nằm ở góc phần
tư thứ (I) và Thứ (III) của mặt phẳng tọa độ.
* Nếu a < 0 thì đồ thị hàm số nằm ở góc phần
tư thứ (II) và thứ (IV) của mặt phẳng tọa độ.

Bài C3
Xét hàm số y = -3x
1
* Thay x = - 3 vào hàm số y = -3x, ta có:
1

y = -3. (- 3 ) = 1.
1
Vậy điểm A(- 3 ; 1) thuộc đồ thị hàm số

y = -3x.
1
* Thay x = - 3 vào hàm số y = -3x, ta có:
1
y = -3. (- 3 ) = 1  -1.
1
Vậy điểm A(- 3 ; -1) không thuộc đồ thị hàm

số y = -3x.
* Tương tự thay C(0; 0) vào hàm số
y = -3x.
Vậy điểm C(0; 0) thuộc đồ thị hàm số
y = -3x.
107

Năm học 2018-2019


Trường THCS Lạc Đạo

? Đánh dấu điểm trên đồ thị có
1
hồnh độ bằng 2 .

? Đánh dấu điểm trên đồ thị có tung
độ bằng -1.

GV: y/c HS hđ nhóm 5 phút làm các
bài C4 shd – 77.
HS: thực hiện theo y/c của GV.
GV: quan sát, giúp đỡ HS gặp khó
khăn.
GV: gọi 1 nhóm lên bảng trình bày.
HS: nhóm khác nhận xét.
GV: Chốt kiến thức.

Gv: Nguyễn Văn Dũng

Bài C4 Đường thẳng OA trong hình bên là
đồ thị của hàm số y = ax
a) A(2; 1) thay x = 2, y =1 vào hàm số
y = ax, ta có:
1
1 = 2a  a = 2 .

? Vẽ đồ thị hàm số y = -0,5x.
Bài C5.
? Bằng đồ thị hãy tìm:
a) f(2), f(-2), f(4), f(0)
b) Giá trị của x khi y = -1; y = 0;
y = 2,5
c) các giá trị của x khi y dương, khi y
âm.
GV: y/c HS hđ cá nhân 5 phút làm
các bài C5 shd – 77.
HS: thực hiện theo y/c của GV.
GV: quan sát, giúp đỡ HS gặp khó

khăn.
GV: gọi 1 nhóm lên bảng trình bày.
HS: nhóm khác nhận xét.
D.E - HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG và TÌM TỊI MỞ RỘNG (5 ph)
- Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề.
- Kỹ thuật: động não, giao nhiệm vụ.
- Năng lực: giải quyết vấn đề, tự học.
*GV: Yêu cầu HS hoạt động cá nhân
3 phút tính thời gian và quãng đường
của người đi bộ và người đi xe đạp.
*GV: gọi 1 nhóm báo cáo kết quả.
-HS: khác nhận xét.
KHDHCN – Đại số 7- HKI

1.
a) Thời gian chuyển động của người đi bộ và
người đi xe đạp lần lượt là 4 giờ và 2 giờ
b) Quãng đường đi được của người đi bộ và
người đi xe đạp lần lượt là 20 km và 30 km.
Năm học 2018-2019
108


Trường THCS Lạc Đạo

Gv: Nguyễn Văn Dũng

*GV: Chốt kiến thức.
2.
*Gv y/c hs về nhà làm, tìm hiểu

thêm D.E.2: “ Đường chuẩn tăng
trưởng trẻ em của Tổ Chức Y tế Thế
Giới”
- Nắm vững khái niệm đồ thị hàm số
và cách vẽ đồ thị hàm số
y = ax (a 0).
- Xem lại các bài đã chữa.
- Chuẩn bị tiết sau học bài: “ Ôn tập
chương II ”( Chuẩn bị bằng sơ đồ tư
duy)

Lạc Đạo, ngày …. tháng … năm 2018

KHDHCN – Đại số 7- HKI

109

Năm học 2018-2019