650.14
B300Q
Larry Chiagouris
NgUdi dich: T H A N H K H A N G - O A N G H A
9
I
de CO vi
SQUKn
tot nghiep dgi hoc
I
Ldi gidi thieu
7
Ldi noi ddu
11
CHL/ONG I: San viec: Nhqn biet cc hoi t6t nhat
21
CHLTONG II: Chuan b\o buo'i phdng van:
Lap ke hoach tiep tlii cho ban than
55
CHLfONG III: wot qua buoi phdng van:
Xdy dung moi guan he vd rao ban ban than
CHL/ONG IV; Nhdn duac \&\: Kit thuc cuoc mua ban
Nguyen tdc:
Larry Chiagouris
THE SECRET TO GETTING A JOB AFTER COLLEGE
129
173
^Z/ay la cuon sach khong p h a i ai cung viet diigfc.
Sach ban ve each t i m diigc viec l a m sau k h i tot nghiep
dai hoc doi hoi ngiTori viet phai c6 k i n h nghiem day
dan cung nhif hieu biet sau ve nhufng thach thufc
t r o n g qua t r i n h t i m viec l a m . Toi quen biet tac gia
L a r r y Chiagouris da hon 25 nam. Ong la nha l a n h
dao diioc nggri khen trong l i n h vifc k i n h doanh cung
nhif hoc thuat. Nhufng t h a n h txiu va k i e n thufc da giup
ong CO cai n h i n sau sac ve nhufng yeu to gop phan
tao nen t h a n h cong ciia sinh vien sau k h i tot nghiep.
Cong t r i n h cua ong da soi sang con difofng theo duoi
sir nghiep cho sinh vien mofi r a trUdng.
Cling vdfi viec chi r a thiTc t r a n g ciia nen k i n h t§'
h i e n nay, nhijfng lofi khuyen trong sach c6 gia t r i tufc
t h i doi vdfi bat cuf sinh vien nao mdfi t o t nghiep. Muc
tieu ciia viec dat dxigc t a m bang dai hoc dang thay
d o i . T r o n g horn 100 n a m qua, n h i e u triicfng d a i hoc
k y n a n g txiang xufng v d i v i t r i t u y e n d u n g . Do l a l y
v i n duy t r i t r u y e n t h o n g " G i a o due v i I p i i c h giao
do t a i sao cuo'n sach n a y l a i r a t q u a n t r o n g . N o c u n g
due" a n h haomg t\i c h a u A u . Nhiftag k h i v i e c dao t a o
cap cho s i n h v i e n nhOfng c h i d S n cu t h e de g i u p h o
cac l o a i n g a n h n g h e da d a n g d a n g h e t sufc can t h i e t
t i m dirge viec l a m n g a y sau k h i to't n g h i e p .
de v a n h a n h t h e g i d i phuTc t a p nhvf h i e n n a y , n h i e u
s a c h n a y t h i i c sir k h a c b i e t , k h o n g g i o n g nhxi m o t
t r o n g t a m m d i dubc d a t r a .
so' sach k h a c v i e t ve de t a i n a y . S a c h b a n ve nhufng
N g a y n a y , c h u n g t a d a n g p h a i doi m a t vdri m o t
m o i traofng t h a c h thufc c h a t lufong cuoc s o n g . V a n de
Cuon
c h i e n t h u a t t i e p t h i b a n t h a n m a m 6 i s i n h v i e n deu
c a n k h i x i n viec.
. - »
c h a m soc sijfc k h o e , n a n g liJgfng, a n t o a n v a viec l a m
Chufong d a u t i e n d e m d e n cho doc g i a n h i e u y
da k e t h o p t h a n h nhufng a n h h i i d n g ghe gdm d o i h o i
t i f d n g s a n viec huTu i c h . M o i Ibi g g i y t r o n g c h u o n g se
p h ^ i C O sufc m a n h t o I d n de g i a i quyet. M o t n h a n t o
g i a t a n g co h o i cho s i n h v i e n de t i m duge eong v i e c
q u a n t r o n g d a p uTng dxxac sir s i n h t o n v a p h a t t r i e n
m o n g muo'n. C h u o n g h a i m i e u t a t a t ca nhufng c h i e n
cua c h u n g t a c u n g nhxS quoc g i a l a : S i n h v i e n sau k h i
t h u a t m a m o t s i n h v i e n cd t h e sijf d u n g de t a o uy t i n
to't n g h i e p c a n c6 v i e c l a m p h u h o p v d i k y n a n g c u n g
trirdc n h a t u y e n d u n g , d o n g t h d i k h a n g d i n h r k n g
nhiT SOT t h i c h ciia h o .
m i n h l a m o t ufng v i e n c6 t r i e n v o n g . N o c u n g cho t h a y
C h u n g t a k h o n g ngi^ng cho r a dofi nhufng cijf n h a n ,
t i m viec g i o n g n h a m o t t r a n c h i e n v a n h O n g m e o n h o
c h i n h ho gop p h a n p h a t t r i e n n e n k i n h te c u n g nhuf
n e u t r o n g c h u o n g se g i u p cho s i n h v i e n g i a n h c h i e n
sufc m a n h cua d a t nUdc. M o n g m u o n c6 diioc viec l a m
t h a n g t r o n g cuoc c h i e n t i m viec.
n g a y sau k h i t o t n g h i e p l a n h u cau cap t h i e t ciia cac
N h i e u s i n h v i e n k h o n g q u e n v d i viec t r a I d i n h i e u
s i n h v i e n c u n g n h i J p h u h u y n h . Cac n h a l a n h dao
cau h o i t r o n g t h d i g i a n n g a n . T r e n g i a n g diforng,
c h i n h p h i j c u n g n h i f triTofng hoc deu x e m v a n de n a y
h o thircirng diigc giao s\i h o i m o t cau h o i k h o , nhufng
h e t sufc q u a n t r o n g v d i n e n k i n h te t u o n g l a i .
t h a d n g t h i no l i e n q u a n d e n b a i hoc v a cau t r a I d i
Co dagc t a m b k n g d a i hoc h i e n k h o n g con l a
k h o n g q u y e t d i n h t i f o n g l a i ciia s i n h v i e n . T r o n g b u o i
t a m ve bao d a m cho b a n bifdc vao t h e g i d i v i e c l a m .
p h d n g v a n viec l a m , nhOfng cau h o i l i e n tue duge d\ia
S i n h v i e n t o t n g h i e p k h o n g c h i c a n c6 k y n a n g m a
r a v a cau t r a I d i se q u y e t d i n h ufng v i e n c6 n h a n dirge
con p h a i b i e t each b i e n nhufng k y n a n g do p h i j h o p
cong viec h a y k h o n g . C h i r o n g ba b a n ve thuf t h a c h n a y .
v d i t i e u c h i cac n h a t u y e n d u n g . Q u a n t r o n g h o n , ho
N o k h o n g c h i h i r d n g d a n each t r a Icfi cau h o i m a con
p h a i t h u y e t phue n h a t u y e n d u n g r S n g ho c6 nhufng
l y g i a i t a i sao cac n h a t u y e n d u n g l a i d a t n h O n g cau
hoi do, cung nhiT s i n h v i e n nen xijf l y cac t i n h huong
da dang ciia buoi phong v a n nhif the' nao.
ChUomg cuoi chi ra t a i sao sinh vien cam thay i t
thoai m a i k h i giao tiep vdi nha tuyen dung, dong thofi
dAn dat doc gia xuyen suot cac bufdc, do la phai biet ufng
xuf kheo leo ngay Bau budi phong van de tao mdi quan
''^''\,-X.t,:'^,^ LOI NOI D A U
he vdi nha tuyen dung n h a m tao co hoi viec l a m cho
chinh m i n h , s&p xep ngJori t h a m chieu, thxiang Itfong
t i e n luong, bien ttr chol t h a n h de nghi viec lam.
d
triJorng cua t o i - D a i hoc Bach khoa N a m
Florida, chung t o i da thiTc h i e n mo h i n h ket hop giGa
"Neil CO the tudng tuang, ban se dot ditac no;
giao due t r u y e n t h o n g vdi cac ky nang thiTc h a n h
neu CO the ifoc mo, ban se thi/c hien duoc no ".
nhSm gia t a n g co hoi nghe nghiep cho sinh vien.
W i l l i a m Arthur Ward
Chung toi da t a n dung moi dip quan t r o n g de gijfi
sinh vien tdi Idp hoc hudng nghiep vdfi hy vong cac
em CO nhufng chuan b i t o t cho tifong l a i . Sinh v i e n
m6i miia he den, t o i thtTdng hoi nhufng sinh
luon mong mudn sau k h i t o t nghiep n h a n h chong co
vien sap t o t nghiep ve ke hoach ciia ho. Sau day la
diigfc viec l a m . Cuo'n sach nay phan a n h t a i nang va
mot so' cau t r a Idi t o i n h a n dxiac tiT ho. Nhieu trong
n i e m dam me ciia tac gia trong viec giup dd sinh vien
so' ho bat dau lo lang ve van de viec l a m .
khdri nghiep. B a t cuf sinh v i e n nao du t o t nghiep hay
chufa, du m d i bat dau t i m viec hay dang t i m viec l a m
"Toi bat ddu cam thay lo
m d i cung nen chiem nghiem cuo'n sach. Toi dac biet
"Toi tham chi khong biet tiep theo minh se lam gi".
gidi thieu no t d i t a t ca doc gia.
"Toi dd dug tuyen hang tram
vi tri, nhUng
vdn
"Bo me toi se giet toi mat, neu nhu toi khong
sam
chUa nhan dugc cuoc goi
T I E N SI R I C H A R D E. P L A N K ,
• C M
(. •
;-ir • r
Mfv;
G i a m doc V i c H Quaii ly D o i m d i ,
r
Khoa Cong nghe va D o i m d i ,
,:; : i ^ , ' < T r i f d n g D a i hoc Bach khoa Nam Florida,
" .r'/ift rOr
•*
Lakeland, Florida.
Idng".
tim dugc viec".
nao".
•
Nhijfng n a m t h a n g t r e n giang duo'ng dai hoc da
dem l a i cho nhieu ngUori vo'n k i n h nghiem tuyet vdi.
Q u a n g thofi g i a n do da m a n g l a i k i e n thufc, n h O n g
viia to't n g h i e p c a n p h a i t i m h i e u . T h e o bao cao ciia
ngaofi b a n m d i , n h i e u k y n i e m dep v a ca sir t i i t i n
Cue T h o n g ke D a n so H o a K y vao t h a n g 6 n a m 2 0 0 7 ,
cho b i e t bao t h e he s i n h v i e n , tijf do gop p h a n x a y
g a n 3 t r i e u ngifofi t o t n g h i e p d a i hoc t r o n g n a m hoc
dufng t h e g i d i ciia c h u n g t a . M o i t h e he s i n h v i e n t o t
2007 - 2 0 0 8 . N e u t h e m vao con so n a y nhufng ngirori
n g h i e p m a n g d e n cho c h u n g t a n h i e u n i e m h y v o n g :
d a n g t i m v i e c da to't n g h i e p d a i hoc h a y c6 b a t k y
Cuoc s o n g t o t dep k h o n g c h i d t r e n g i a n g diicfng. T u y
chufng c h i nao vao cac n a m t r i i d c , t h i cuoc c a n h t r a n h
n h i e n , de c6 dugc m o t c o n g viec l a t h i i c te m d i m e
g i a n h l a y cO h o i viec l a m t r d n e n t h a c h thufc h o n bao
v a k h o n g m o n g d g i d o l v d i n h i e u s i n h v i e n . R a t d§
giof he't. S a n viec l a m o t cuoc c h i e n v a b a n c a n p h a i
h i e u r a n g n h i e u s i n h v i e n v6 c u n g lo l a n g k h i n a m
c h u a n b i sSn s a n g de c h i e n t h a n g .
cuol sSp k e t t h i j c .
De h i e u ro nhufng g i b a n c a n , h a y t r a lori cau h o i
T i m v i e c sau k h i to't n g h i e p c u n g k h o k h a n g i o n g
n a y : B a n da k h i nao txS h o i t a i sao m o t so' ngifofi l u o n
n h i f n h i e u thuT k h a c t r o n g cuoc song. T r o n g t h d i b u o i
d i trUdc m a c d i i ho k h o n g x u a t sac b a n g nhufng
k i n h t e t r i t r e nhiT h i e n n a y , t h a c h thufc l a i c a n g I d n .
k h a c ? Co le b a n c u n g n h a n t h a y t r o n g so ho c6 n h i e u
L y do d a n g i a n t a i sao t i m v i e c sau k h i to't n g h i e p l a i
ngiTofi k h o n g thiTc s q t h o n g m i n h v a c u n g k h o n g l a m
k h o k h a n l a so' lu'gng s i n h v i e n to't n g h i e p n g a y c a n g
v i e c c h a m c h i nhu" ngiTofi k h a c . L e d i n h i e n , d a y l a
n h i e u n h i i n g l a i t h i e u k i n h n g h i e m k h i d a n t h a n vao
m S u ngiiori c6 nhufng I q i t h e m a n h i e u ngiTofi x u a t sac
m o i trifofng viec l a m .
h o n k h o n g c6.
ngLfori
M a c d i j cuo'n s a c h n a y k h o n g hufa h e n v d i b a t
Nhufng ngircfi da c h i e n t h a n g t r o n g cuoc c h i e n
k y a i r a n g doc no se t i m diTtfc viec l a m n g a y l a p
g i a n h viec l a m v a da t h a n h c o n g t r o n g s q n g h i e p
tufc, n h i M g cuo'n sach t h g c siT l a "trgr t h i i dSc life"
CO s q h i e u b i e t sau sac m a n h i e u ngLTofi k h o n g b i e t .
cho nhufng s i n h v i e n d a n g hoc n a m cuo'i h a y viTa t o t
H o b i e t each l a m cho m i n h t r d n e n k h a c b i e t v a
n g h i e p . S a c h c u n g c h i cho s i n h v i e n b i e t each virgt
l u o n x u a t sSc g i a n h p h a n t h a n g t r o n g cuoc dua v d i
qua nhufng t h a c h thufc x a y r a t r o n g suot qua t r i n h t i m
nhufng ngufofi k h a c . Hg
v i e c cho t d i luc c6
Do la bi quyet
dLfgc
m o t c o n g v i e c t h i i c sii. S a c h
g i u p cho qua t r i n h t i m v i e c d§ d a n g h o n .
Cuo'n s a c h n a y k h o n g he g i o n g v d i nhufng cuo'n
phdt
tgo nen thank
huy c f l dang
ciia cuon
biet
hi quyet
each
cong
tiep
thi
ban
cua hg. Giup
nay chinh
la trgng
than.
ban
tarn
sach.
sach k h a c h u d n g d a n ve qua t r i n h s a n viec. Sach
T o t n g h i e p m o t triiofng d a n h t i e n g k h o n g p h a i
p h a n a n h m o t c h u 6 i nhijfng t i n h huo'ng m a s i n h v i e n
luc nao c u n g n h a n diTOc cO h o i viec l a m chac c h a n .
1 2 ^ ,
B i e t each tiep t h i ban t h a n chinh la chia khoa giup
nghiep dang san viec can phai biet ho nen phat t r i e n
ban C O dagc viec l a m va t h a n h cong trong sir nghiep.
thiTong hieu ca n h a n nhiT the nao. Ho can phai danh
B a n se k h o n g can p h a i hoc t a t ca nhOfng chien t h u a t
gia difOc nhOng diem m a n h cung n h i i diem yeu ciia
ma mot chuyen gia tiep t h i can biet. Tuy nhien, ban
ban t h a n va bien thifong hieu ca n h a n t h a n h nhufng
can phai lap mot ke hoach tiep t h i ban t h a n de giiip
dieu can t h i e t dol vdi
ban noi bat t r o n g so cac
dufoc viec l a m .
ufng
ngLfofi
chu tufong l a i .
N h i e u cuo'n sach cung de cap v a n de t i e p t h i
vien va c6 ca hoi t i m
b a n t h a n va ggi y nhGng chien t h u a t t r o n g cong
„ ,.,
Cuo'n sach nay se giup ban tao ra mot ke hoach
cuoc t i m kie'm viec l a m . M o t so' cuo'n t h a m chi con
tiep t h i cho r i e n g m i n h . No day ban dieu mot ngUc/i
k h a n g d i n h do c h i n h la bai thac h a n h k h i d i t i m
tiep t h i can biet la c6 nhu"ng chien lufOc hieu qua trong
viec. Nhi§u cuon khac l a i cho r a n g phaong phap do
cong cuoc tiep t h i ban t h a n . B a n se hoc each tiep t h i
t h a t la t a i t i n h . Tuy n h i e n , cuoc do sufc d l y cang
san pham quan t r o n g nhat, do chinh la ban. Chufa
t h a n g t r o n g cong cuoc t i m viec da chi r a nhi^ng v a n
dufng nhieu chien t h u a t va chien
cuon sach chi
de khac. B a n can l a m m o i thijf de chien t h a n g t r o n g
dan cho ban biet nhOfng gi ban phai l a m de giao tiep
cuoc chien san viec. Tiep t h i ban t h a n la mot t r o n g
vdfi cac nha tuyen dung.
nhOfng viec dau t i e n ban p h a i l a m de xac d i n h ban
ILTOC,
Chia khoa t h a n h cong cho cac ufng v i e n x i n viec
muon gi.
la p h a t t r i e n nhGng mUu meo ma cac chuyen gia
Sxi khac biet ciia cuon sach c h i n h la daa ra nhi^ng
tiep t h i da sijf dung de t h a n h cong t r o n g viec ban
ggi y can t h i e t ma sinh vien nen biet. No c6 ich cho
h a n g tijf 6 to t d i k e m d a n h rang. T h i trLfc/ng ciia
ngLfcfi t i m viec or bat cijf nganh nghe nao. Co khoang
ban c h i n h la t h i triic/ng viec l a m va co h o i nghe
hon 10.000 cuon sach va bai bao viet ve chii de san
nghiep. T h o n g qua cuo'n sach nay, t o i se chia se v d i
viec. Tuy nhien, trong so' do c6 r a t i t cuo'n sach tap
ban nhOng ky nang ma cac nha tiep t h i da sijf dung
t r u n g vao nhufng nhu cau cu the ma s i n h v i e n vCfa
de C O dagc t h a n h cong. B a n can p h a i hoc hoi de ap
t o t nghiep dang can.
'
'
Sinh vien khong giong vdi nhOng
dung nhufng k y nang nay t r o n g cong cuoc san viec
' '
ngUori
'
khac. Dac
diem quan t r o n g de phan biet s i n h v i e n v6i nhiJng
ciia m i n h .
Tiep t h i thong m i n h c h i n h la bat dau tii viec phat
ngiTori
dang san viec khac c h i n h la suf khong chac
ve cuoc so'ng. Hau het sinh v i e n deu k h o n g biet
t r i e n thaong hieu hay san pham va k h a m pha nhufng
chin
nha tieu t h u ti§m nang. Nhufng sinh vien mdi
hg muon l a m gi vdi cuoc song ciia m i n h cung
tot
nhtf
khong biet m i n h or dau trong 5 hay 10 n a m t6i sau
k h i t o t nghiep.
K h o n g biet m i n h muon l a m gi trong mot thori
gian cung khong phai la v a n de. Nhieu ngifcfi song
ca dofi ma k h o n g biet chinh xac m i n h muon l a m g i .
Tuy vay, m o t so ngiidi kha chSc chan ve muc tieu
cua ho sau k h i tot nghiep va ho tCmg bufdc thay doi
suy n g h i qua thori gian.
So' lugng sinh v i e n tot nghiep ngay cang nhieu
se thuc day ho thuyet phuc nha tuyen dung r k n g ho
xufng dang difgc thue. Toi se dxia. ra nhOfng each giup
sinh vien vufgt qua viec ho khong chSc chSn m i n h
muon l a m gi va d dau, cung n h u each vUcft qua tror
ngai v d i m o t sor yeu ly lich con h a n che.
M o t diem khac biet nOfa cua cuon sach la s\i ket
hop giufa nhufng y tiTofng cong nghe va chien thuat.
Cong nghe luon thay doi each l a m viec cua chiing ta
trong hau het cac nen cong nghiep va nghe nghiep.
No cung a n h hudng den qua t r i n h t i m viec. M o t cuon
sach diTcfc viet each day 10 n a m da l i e t ke mot loat
danh sach viec l a m t r e n mang Internet. Thbi do,
I n t e r n e t dircfc xem nhif phiiOng t i e n cong nghe doi
mdfi n h a t h6 trg t i m viec cho bat cuf ai. Trong 10 n a m
qua, nhieu ngirori da t i m dxiac viec nhof phuforng thufc
nay. Trong m6i chiiofng, toi se chia se cung ban nhOfng
chien thuat diTa vao cong nghe ma ban nen biet.
K i e n thufc sau sac trong cuon sach dirge due r u t tii
k i n h nghiem l a m viec trong moi tnTofng cong nghiep
da dang t r e n 30 n a m cua t o i . Trong suot thofi gian
do, t o i da t h a m gia tuyen dung hang t r a m ufng v i e n
de bo sung vao doi ngu quan l y va dieu h a n h cap
eao. Toi da tiing l a m viec v d i nhuTng bae thay ve cong
nghe cf Bell Labs va Silicon Valley cung nhiT Madison
Avenue. Toi cung da l a m viec v6i nhieu chuyen gia
PR d New York va California. Trong qua t r i n h l a m
viec, t o i da hoc hoi nhieu k i n h nghiem t h a n h cong
trong cong viec cua cac ufng vien. Toi da hieu dufgc
nguyen n h a n t h a n h cong va t h a t bai ciia ho.
H o n the nufa, nhufng k i e n thufc do con chiu a n h
hxidng tii cong viec t o i dang l a m : chuyen gia tiep t h i .
Toi da CO hofn 20 n a m giang day k y nang tiep t h i
cho sinh vien ehifa tot nghiep, da t o t nghiep cung
nhiT nghien cufu sinh. Toi da day hoc vd^i vai tro la
t h a n h vien chinh thufc cua doi ngu quan ly d D a i hoe
Face dxiac 8 nam. Trong suot t h d i gian l a m viec nhif
m o t giao sir, t o i c6 ca hoi eo' v a n cho sinh v i e n l a m
each nao de eo du'ge va duy t r i cong viec dau t i e n sau
k h i ra trirorng. Nhufng phan hoi ciia ho giup t o i dieu
chinh ban t h a n de phu hgp v d i the he sinh v i e n m d i
nhat. Doc gia se r i i t ra cho m i n h nhieu k i n h nghiem
quy gia.
Ben eanh nhufng k i n h nghiem thge te cung nhif
k i e n thufc chuyen mon, t o i cung danh nhieu thbi gian
de nghien cufu t h i trUofng tuyen dung cung cae chuyen
gia. De eo von k i e n thufc da dang, toi da phong v a n
cac chuyen gia e6^.-va^4igb£-Jighi£P_trpng_va ngoai
tri/crng d a i hoc. T o i cung cho t i e n h a n h phong v a n
sir khac biet ve thuang hieu ciia ho v d i cac dol t h i i
cac nha quan l y va chuyen gia ve nguon n h a n liJc t a i
canh t r a n h . B a n cung n e n l a m dieu nay, va t o i se
cac t r u n g t a m viec l a m . NhOfng n h a n x e t ciia ho da
hifdng dan ban each l a m dieu do.
- ,
giup t o i CO dxiac cai n h i n sau s&c ve nhufng k y nang
B a n chi c6 the mua ban k h i true tiep giao tiep vdi
cung n h i l b i quyet can t h i e t de truyen l a i cho b a n
nha tuyen dung. Chirang I I I , "Vugt qua buoi phong
thong qua cuo'n sach nay.
van: Xay difng mo'i quan he va rao b a n b a n t h a n " ,
d chiftfng I , "San viec: N h a n biet ca hoi tot nhat",
se cung cap cho ban t a t ca nhufng g i can biet trong
toi da torn t a t ngSn gon nhOfng nguon thong t i n chinh
bat cijf t i n h huong nao ciia cuoc phong van. T o i se
ma b a n c6 the sijf dung de d i n h hufofng t i m viec. T o i
hudng d^n b a n each t r a lofi nhufng cau hoi t i n h huong
cung nghien cufu loai cong viec ma sinh vien m d i
hoc biia ma ngirori phong v a n dat r a cho ban. B a n
to't nghiep dang t i m k i e m . Dong thbi, t o i skn sang
se dxigc xem nhif ufng vien sang gia cho cong viec, v i
giup dof ho t i m dirge cong viec mong muon thong qua
vay b a n can hoc h o i nhij'ng nguyen tac vang trong
nhOfng lira chon cu t h e .
phong van.
Neu nhiT da khoanh vung difgc nhOng cong t y ma
Chirang I V , " N h a n dirge I d i mofi: K e t thiic cuoc
ban muon l a m viec, b a n se can nhufng t a i lieu cung
mua ban", se cung cap cho b a n nhufng t h o n g t i n cAn
nha k y nang de t h u h u t va duy t r i sU chu y ciaa cac nha
t h i e t de c6 dufge m o t lori de n g h i hap d a n t i i nha
tuyen dung. Cf chifang I I , "Chuan b i cho buoi phong
tuyen dung. No cung diTa r a nhOng chien t h u a t giiip
van: Lap ke hoach tiep t h i cho ban t h a n " , t o i da neu
ban k h a n g d i n h dirge v i t r i ciia m i n h t r o n g tufang
cu the each viet t h i f x i n viec, l y lich ca n h a n cung nhif
l a i . Chifang nay bao gom nhifng ggi y giiip b a n l i e n
cac k y nang l i e n quan tdi t r a n g web ca nhan. NhOfng
he v d i n h a tuyen dung m o t each chuyen nghiep sau
k i e n thOfc trong chifang nay chu yeu t a p t r u n g giup
k h i da ed nhOfng l i e n he bufde dau v d i ho. B a n se
cac b a n tror t h a n h top dau trong danh sach cac ufng
hoc h o i dirge k y nang thirang lirgng t i e n lirang va
vien va sau do duy t r i cong viec eua m i n h .
each gia t a n g ca h o i c6 duge cong viee khac cho b a n
Toi se giup b a n phat t r i e n ke hoach tiep t h i b a n
t h a n ngay k h i bat dau cong viec dau t i e n . L i e u b a n
t h a n . Ke hoach nay l i e n quan t d i viec tao nen thifang
nen xoay vong t r o n g cong viec ciia m i n h hay t i m
hieu r i e n g va quan t r o n g b a n la k h a n g d i n h thirang
k i e m ca h o i to't h a n t r o n g m o t cong t y mdi? H a y
hieu ca n h a n ciia ban. Nhufng nha tiep t h i chuyen
dam bao b a n se c6 m o t cong viec ngoai cong viec
nghiep thiTofng t a p t r u n g nghien cufu dieu gi tao n e n
ban dang l a m .
Muc tieu cua cuo'n sach la t r a lori n h a n h t a t
nhOfng cau h o i ve viec t i m k i e m viec l a m . T o i da
l a m theo each nay v i t o i biet ban k h o n g c6 nhieu
thofi gian r o i . N h i e u ngUdi k h o n g n h a n thay r a n g
cuoc song sinh v i e n da k e t thuc sau k h i t o t nghiep.
Ho quen m a t r a n g m 6 i phut m o i giay c6 gia t r i nh\i
the nao.
.
m u
CHUDNGI
,
Mac du t o i da suf dung thuat ngOf "cong t y " k h i de
cap den cac nha tuyen dung, nhiTng thuat nguf nay
noi chung t a t ca cac to chuTc. Neu ban quan t a m den
cac to chufe p h i c h i n h phii, ca quan nha nifdc, ca sd
giao due hay ca sd y te, t h i cuon sach nay se giup
ban t i m ra dLfc/ng d i dung dSn de c6 diTgfc cong viec
mo \i6c.
"Ngudigiau nhdt thegidi la ngudi
biet tun kiem va xciy dung mgng ludi cong viec,
con nhilng ngudi khdc chi biet tun viec ".
Robert T. Kiyosaki
P H A T T R I E N T H U O N G HIEU CA NHAN
'""^
NhOfng nha tiep t h i t h a n h cong thiiomg c6 nhOfng
danh gia sau sac ve san pham hay thaang hieu ma ho
dang chao ban. Ho nghien cufu phan ufng ciia khach
hang ma ho tiep can de hieu khach hang n g h i gi
ve cong ty cung nhiT biet khach hang n h a n thufc ve
cong t y nhif the nao. Thirong hieu chinh la thuat ngOf
M o t nha quan ly truyen thong bo phan tuyen dung
gan l i e n v d i san pham. Thuong hieu phan anh bieu
cua mot quoc gia da chi ra rang, " M o t trong nhufng
tiiong va y tifofng ma nha phan phoi muon gSn cho
sai l a m thong thuTdng ciia sinh v i e n la ho khong thac
san pham cua m i n h .
sir hieu thtfong hieu ca n h a n la gi. Dieu nay se gay
Thaong hieu the h i e n chat liiOng san pham t6i
bat l o i cho sinh vien k h i ngifofi phong v a n yeu cau ho
k h a c h h a n g t i e m nang. Cac chuyen gia t i e p t h i
hay noi doi dieu ve ban t h a n va d i n h i e n buoi phong
thuf&ng tap t r u n g vao viec g i n san pham ciia m i n h
v a n se tvd t h a n h cuoc trao doi thieu an nhap".
vao khach hang muc tieu. Bang each nay, nhOfng
Lap ke hoach xac dinh t a i sao thirong hieu ciia ban
nha tiep t h i hy vong dat dxSgc l o i nhuan cao n h a t
lai noi bat hon nhiifng thirong hieu khac la chia khoa
k h i ho da dau t\i thcri gian, t i e n bac vao chien lirgrc
d i n h v i thirong hieu. Xay difng va phat t r i e n thirong
phat t r i e n ciia ho.
hieu la mot trong nhijfng bufdfc quan trong nhat ma ban
Nhufng k y nang tiep t h i nay cung du'Oc ap dung
can l a m trong qua t r i n h t i m viec. L a m mdri thiTxin viec
cho sinh v i e n k h i bufdc vao t h i trifo'ng viec l a m . B a n
cung nhiT ly lich ca nhan la dieu r a t can thiet. Quan
can "ban" thofi gian cung n h a k y nang cho cac nha
trong hon, ban can phai xac d i n h dirge m i n h can gi.
tuyen dung. Muc tieu la thuyet phuc nha tuyen dung
Cac nha tiep t h i luon c6 sq khac biet, do la v i ho
mua san pham - la ban. T a i sao ho phai thue ban?
biet each d i n h v i san pham ma ho dang ehao ban.
De t r a lofi cau hoi nay, ban can l a m nhuing gi ma cac
NhOfng nha tiep t h i thong m i n h biet rang mot thiTong
nha tiep t h i da l a m . B a n can phai tap t r u n g xac d i n h
hieu noi bat can phai xac d i n h dirge ba yeu to:
va phat t r i e n thiTomg hieu ca nhan.
Thuong hieu ca n h a n ciia ban tap hop nhufng
pham chat tot dep ciia r i e n g ban. No phan anh con
ngufcfi ban nhif each an mac, noi nang, t h a i do cxi xuf
1. San pham
2. NhiJng dac t i n h va m a t iTu t r o i ciia san pham
3. L a m each nao de noi bat hon
vdi m o i ngirori. Nhufng thuf ma ban c6 chinh la nhOfng
Hay ap dung chien lirgc nay vao cong eugc san viec
yeu to tao nen thiiong hieu cho ho. K h i moi ngiJcfi noi
ciia ban. Ban can phai xac d i n h va the h i e n diigc ban
rang, "Co ay l a m viec t h a t cham chi", " A n h ay khong
la a i ; ban c6 nhi]fng ky nang va bang cap gi va ban
bao gio' txi bo muc tieu", "Co ay la ngiiori dang t i n cay",
l a m gi de luon noi bat hon nhufng ufng vien khac.
hay " A n h ay la ngirori tot", t h i do chinh la nhufng dac
diem tao nen thuong hieu ciia mot ngiTofi.
Co r a t nhieu ly do thiic day mot ufng vien t h a n h
cong phai phat t r i e n dirge mot thirong hieu cho r i e n g
m i n h . Thuf nhat, k h i ban gSp mot ngUcfi c6 the giup
hoc hoi each xay diing thifofng hieu ban t h a n khac
dd ban trong qua t r i n h t i m viec, ban phai l a m gi de
biet vdfi nhOfng Ofng vien khac.
hudng s\jl chu y ciia ho t d i minh? Ban muo'n moi ngiiofi
f. > ' ;
<;
Phat t r i e n thaang hieu k h o n g thuoc nganh khoa
tiep n h a n ban n h i i the nao? K h i ban t i m hieu cac v i
hoc t e n lufa, tuy n h i e n chiing ta k h o n g the l a m no
t r i tuyen dung, nhOfng v i t r i nao phu hgrp n h a t v d i
trong vong n a m phut. No doi hoi p h a i c6 sxi no lire
kha nang ciia ban? E^hi gijfi thuf x i n viec hay sor yeu l y
het m i n h . NhOfng ngxibi l a m viec cho David Ogilvy
lich tdfi nha tuyen dung, ban can tap trung vao nhOng
da ke cho t o i biet ong chi di.n n h a n vien cua m i n h
noi dung chinh nao? Q u a t r i n h d i n h v i thifofng hieu
"Chat van san pham cho t d i k h i no tuf t h u t o i " . Y
se nay sinh cau t r a Idi cho nhOfng cau hoi nay.
ciia ong la ngufofi quan t r i thatfng hieu phai phan tich
Trong qua t r i n h xay dqng thiJorng hieu ca n h a n ,
diiorc mot san pham can c6 thong diep nao de tao nen
ban C O the hoc hoi cac burdc tao nen t h a n h cong tii
chien dich tiep t h i lau dai. Ban chinh la nha quan t r i
cac chuTcfng t r i n h quang cao. M o t trong nhOfng nha
thiiong hieu cua chinh m i n h . B a n cung can phai phan
quang cao noi tieng trong vong 100 nam qua la David
tich va danh gia difcfc ban la ai va l a m dxigc gi.
Ogilvy - ngiTofi sang lap Trung t a m tiep t h i va quang
cao toan cau Ogilvy & Mather. NgiTori ta noi
B a n hay gidi thieu thiiang hieu ciia m i n h t d i nha
rang
tuyen dung. B a n cung c6 the lacfng triTdc t i n h huong
dug luon t i m k i e m nhufng t h i tracing day canh t r a n h
cac nha tuyen dung se muon ban chia se vdfi ho nhOfng
de C O the ban san pham ciia khach hang. M o t trong
cau chuyen ve cuoc song ciia ban da l a m cho ban tror
nhOfng khau hieu noi tieng cua ong la " C h i c6 Dove
nen khac biet va t h u h u t hcfn cac ufng vien khac.
m d i chufa 1/4 h a m lifgfng kem di/ang am". B a n hay
K h i ban t i e n xa hern trong qua t r i n h san viec, nha
chu y r&ng each sijf dung cau dan, ngan gon nay da
tuyen dung se r a t muon biet dieu gi da thuc day ban.
dat dxigc ba tieu chi quan t r o n g cua qua t r i n h d i n h
Nhieu k h i ho r a t thich t h u k h i nghe nhOfng thong
v i thuofng hieu ca nhan.
t i n chung chung ve ban nhtf ban sinh ra va \6n len d
M o t thiJofng hieu khac ma toi danh gia cao la
B M W . Day la thufomg hieu r a t t h a n h cong trong viec
dau. Hay chia se thong t i n nay vdi ho trong sir l i e n
he vdi thaorng hieu ca n h a n ciia ban.
thau hieu t a m ly khach hang. Khau hieu "Co may l a i
Phat t r i e n thuang hieu khong yeu cau ban phai
tuyet d i n h " da gop phan tao nen an tLfang sau dam
di vao nhtjfng canh rxing va suy ngam k h i dang d
trong t a m t r i cua nhieu ngiiofi. Co r a t nhieu nhOfng
t r o n g mot the gidi t\i n h i e n nhiT nha v a n
k h a u hieu khac ngoai Dove hay B M W ma ban c6 the
David Thoreau. Ban cung k h o n g can phai gap nhijfng
2 4 ^ ,
Henry
ngiTofi t h e o t h u y e t d u g i a or nhOfng d a y n u i H i m a l a y a
ve b a n . H a y txi d a t nhOfng cau h o i de c6 nhOfng cau
de n g h i e n cufu ve c h a n l y v a a n h sang. V i e c d i n h v i
t r a Ibi l a m co sdr cho T u y e n n g o n T a m n h i n Thufong
t h i i o n g h i e u b a n t h a n c o n de d a n g h o n m o t b a i t a p
h i e u ciia b a n . NhOfng cau h o i t i e u b i e u bao g o m :
" T a i sao t o i d d a y v a cuoc s o n g c6 y n g h i a g i " . B a n
p h a i b i e t dagc m i n h c6 nhOfng dac d i e m nao k h a c b i e t
vdi n h G n g ngufM k h a c de cac n h a t u y e n d u n g d a n h
1. T o i muo'n d a n h thori g i a n ca n g a y l a m v i e c n h u
t h e nao?
2. D i e u g i q u a n t r o n g h o n v d i t o i : t i e n bac h a y siS
g i a cao b a n k h i so s a n h v d i cac ufng v i e n k h a c .
Q u a t r i n h n a y d o i h o i b a n p h a i xac d i n h va p h a t
t r i e n dufgrc t h a o n g h i e u g a n H e n v d i m u c t i e u cua b a n
t h a n . Cac n h a t i e p t h i g o i do l a " t u y e n n g o n t a m n h i n
t h i f o n g h i e u " . N h O n g ufng v i e n s a n viec c u n g c a n p h a i
CO m o t t a m n h i n t h i i o n g h i e u .
y e n on?
3. T o i CO nhOfng t a i n a n g g i h a y t o i c6 t h e p h a t t r i e n
n h O n g k y n a n g g i de sijf d u n g t r o n g c o n g viec?
M o t t u y e n n g o n n g a n g o n v a sue t i c h se g i i i p i c h
cho b a n t r o n g viec lifa c h o n n g h e n g h i e p cho m i n h .
T h i f o n g h i e u ciia s i n h v i e n m d i t o t n g h i e p l a m o t
s a n p h a m d a n g h o a n t h i e n . B a n c6 t h e h i n h t h a n h
Sau d a y l a m o t so v i d u ve nhufng T u y e n n g o n T a m
n h i n ThUOng h i e u n g a n g o n :
nhufng n h a n thuTc b a n l a a i , thufong h i e u cua b a n l a
\>
g i va g a n nhOrng n h a n thufc n a y v d i muc t i e u ciia
Tuyen ngon ciia sinh vien chuyen nganh gido
m i n h . B a n k h o n g the hoan toan dieu k h i e n
diiac
T o i m o n g m u o n g a t h a i dugc n h i e u k i n h n g h i e m
tufong l a i , t u y n h i e n b a n c6 t h e hufdng nhOfng h a n h
va CO dirgrc m o t n e n g i a o due t i e n t i e n de c6 t h e
d o n g ciia m i n h tdi nhufng t i e u c h u a n v a m u c t i e u ciia
t h a y d o i cuoc s o n g ciia s i n h v i e n .
due:
ban than.
N h i e u ngJofi s a n v i e c da c6 nhOfng I g i t h e tU viec
Tuyen ngon cua sinh vien chuyen nganh bao chi:
p h a t t r i e n T u y e n n g o n T a m n h i n T h a o n g h i e u triidfc
T o i muo'n t r d t h a n h m o t n h a l a n h dao
k h i tao so y e u l y l i c h . M o t T u y e n n g o n T a m
n g a n h c o n g n g h i e p t i n tufc va c h i a se k i e n thufc
nhin
T h u o n g h i e u c6 t h e g i u p b a n h a d n g tdi m u c t i e u v a
trong
ve nhufng c h i n h sach n h a n\i6c v a k i n h t e .
thiTong h i e u ciia m i n h . D o k h o n g p h a i l a nhOfng b a i
t a n v a n h a y nhOfng b a i v i e t hoc t h u a t . NhOfng T u y e n
Txiyen ngon ciia sinh vien chuyen nganh dinh
n g o n T a m n h i n T h u o n g h i e u n a y c6 do d a i tii
T o i m u o n t r d t h a n h m o t chuyen gia d i n h dirong
mot
d e n h a i t r a n g chufa d q n g n h u ' n g t h o n g t i n q u a n t r o n g
dudng:
ve nhOfng v a n de tac d o n g t d i p h u na v a
gop
^ . 2 7
p h a n g i a i q u y e t nhOfng v a n de ve d i n h d i i d n g d
cac ruidc n g h e o .
,
•
Co r a t n h i e u phiiorng t i e n h a y c h i d a n c6 s§.n g i u p
b a n p h a t t r i e n qua t r i n h d i n h v i thuforng h i e u ca n h a n .
M o t c u o n sach n o i t i e n g ve de t a i n a y l a Khdm
D e C O t h e xac d i n h dtfcfc thiTcrng h i e u cua m i n h ,
siic manh
phd
2.0 ( S t r e n g t h F i n d e r s 2.0) ciia tac g i a T o m
b a n h a y t r a lori nhufng cau h o i sau: D i e u g i t a o n e n
R a t h . D i i a t r e n c o n g t r i n h do to chOfc G a l l u p t r i e n
syt k h a c b i e t or b a n ? D i e u g i l a m b a n t u y e t h a n ? B a n
k h a i , cuon sach da cung cap nhOfng c h i e n liigc c u n g
C O Icfi t h e gi? T h o n g d i e p h a y a n tiTOng nao m a b a n
n h i r p h i i o n g t i e n de xac d i n h v a p h a t h u y nhOfng t h e
m u o n gijfi g a m t d i nhufng ngLfori b a n gap triTc t i e p , qua
m a n h ciia b a n t h a n .
d i e n thoai hay trifc tuyen?
H a y n g h i ve n h i J n g l a p l u a n ho trcr b a n t r a lori cau
B a n cung k h o n g can p h a i d i n h v i thifong hieu
de tror t h a n h ufng v i e n g i o i n h a t t r o n g l i n h
V L T C
ciia
h o i l a m t h e nao de b a n trof n e n k h a c b i e t va t u y e t h a n .
m i n h . B a n c h i c a n diTgrc cac n h a t u y e n d u n g d a n h
Cac n h a t i e p t h i thiiofng de cap d e n d i e u n a y n h i i "le
g i a t o t h a n cac l i n g v i e n k h a c m a t h o i . B a n c u n g
p h a i de t i n tLfdrng". T a t ca n h f l n g cau h o i n a y deu n h a m
c a n p h a i b i e t b a n muo'n g i v a c6 I g i t h e t r o n g l i n h
k h a n g d i n h nhOfng I g i i c h m a b a n m a n g l a i cho cong
vLic n a o . T r a n g b i cho m i n h nhOfng d i e u n a y , b a n c6
viec de t h u y e t p h u c cac n h a t u y e n d u n g t h u e b a n .
t h e t h u y e t p h u c nhOfng ngiiori k h a c r a n g b a n k h o n g
N e u b a n k h o n g chac c h a n ve nhOfng l o i t h e ciia
c h i bie't b a n d a n g dr v i t r i n a o m a c o n b i e t diigc g i a
m i n h , h a y t h a m k h a o lori tuf v a n ciia nhOfng ngLfori b i e t
t r i cua b a n t h a n . K h i giao t i e p v d i cac n h a t u y e n
r 5 ve b a n . H a y nhcf h o g i u p b a n n h a n r a diigrc nhOfng
d u n g , b a n c a n t a p t r u n g vao v i e c t h e h i e n nhOfng
d i e m m a n h cua m i n h . H a y gap gd nhOfng giao su m a
t h e m a n h m a b a n c6 t h e m a n g l a i cho c o n g t y k h i
b a n da tOfng hoc h a y cac n h a t u y e n d u n g b a n da l a m
ho t h u e b a n .
viec h a y thufc t a p . H a y c a n n h a c k y c a n g nhOfng n h a n
M i e u t a m o t each ro r a n g ve t h i i o n g h i e u ca n h a n
x e t cua nhufng ngUcfi b i e t ro ve b a n v a c6 m o t c a i n h i n
l a y e u to q u a n t r o n g k h i b a n c h i a se v d i n h O n g ngiiori
k h a c h q u a n . H a y t h a n t r o n g v d i nhOfng lori n h a n x e t
b a n gap. N o h i n h t h a n h n e n each b a n t h u h u t va giao
cua nhOfng ngUori y e u m e n b a n . H o l a nhOfng ngLfcfi r a t
t i e p vdri m o i ngiicfi. H a y nhdr, m o t so ngufori q u a n h e
t h a n t h i e t v d i b a n v a nhOfng n h a n x e t ciia ho c u n g h i
x a giao hoac ngifcfi m d i q u e n se d o i h o i i t t h o n g t i n
a n h hao'ng b d i v i e c h o y e u t h u o n g b a n n h i f t h e n a o .
h a n m o t n h a t u y e n d u n g t i e m n a n g . NhOfng d i e u m a
K e t qua l a nhOfng d a n h g i a cua ho n h i e u k h i k h o n g
b a n c h i a se v d i n h a t u y e n d u n g p h a i chufa d y n g n h i e u
dugc k h a c h q u a n .
t h o n g t i n bao g o m b a n l a a i , b a n l a m dxsgc g i v a t a i
II f
r5.
sao b a n l a i c6 t i e m nang htfn nhufng ngtfofi khac k h i
ho SOT huTu nhieu sof t h i c h va k y n&ng. Nhufng sof t h i c h
Of cung m o t v i t r i tuyen dung.
va k y nang nay d§u gop p h a n tao n e n thuong hieu
Sau day l a m o t v i du giup b a n hoc each d i n h v i
ca n h a n . Hay cung cap nhOfng thong t i n l i e n quan tori
thLfcfng hieu ca n h a n khac biet vdfi nhOfng ngUofi khac.
thiTong hieu ca n h a n ciia b a n ma p h a n a n h sof t h i c h
Hay tuofng tiigng b a n la m o t sinh v i e n nganh bao
va k y nang phCi hop n h a t cho m o t cuoc n o i chuyen
chi to't nghiep D a i hoc Syracuse. H a y tufofng tugng
dac biet. V i du, neu b a n dang thao luan vofi ngUofi
ban dang of t r o n g m o t m o i triiofng chuyen nghiep
dang t i m kie'm m o t nha bao de v i e t ve chuyen muc
va diigc gidi t h i e u v d i nhOfng ngiicfi c6 the giup ich
sufc khoe (va t a t n h i e n b a n cam t h a y quan t a m va
cho qua t r i n h san viec ciia ban. T o t nghiep chuyen
C O k i e n thufc ve sufc khoe), b a n co the t h e m " r a t quan
nganh bao chi cung c6 nhieu thach thufc bdfi day la
t a m t6i nhOfng bai viet trong chuyen muc sufc khoe".
mot nghe pho bien va c6 t i n h canh t r a n h . Va le
M o t cau gidi thieu hoan chinh trong v i du nay se la
di n h i e n , b a n can t h e h i e n nhieu h o n cau n o i " X i n
" X i n chao, t o i la Nancy S m i t h . T o i la nha bao t o t
chao! T o i la Nancy S m i t h " . B a n se k h o n g c6 cof h o i
nghiep trUofng Syracuse va r a t quan t a m tdfi chuyen
noi chuyen l a i v d i m o t so ngUofi, v i vay b a n can chia
muc sufc khoe".
se nhieu h a n ve b a n t h a n m i n h . H a y co' gang t h u
D i nhien, ban phai chuan h i chu dao de dao ngugc
h u t ho va bien cuoc n o i chuyen t h a n h viec xay diTng
t i n h the k h i t r a lofi nhufng cau h o i tiep theo t r o n g
mo'i quan he. H a y co' gang cho ngifofi khac biet b a n
budi phong van. T a t ca deu phai xuat phat tii thuc
t h i c h cong viec nao.
te va nhOfng dac t i n h ma b a n sof hijfu. Bang each the
Neu b a n cam t h a y co ccf hoi de co the tiep t h i b a n
h i e n ban la ai nhut trong dcfi thifc, b a n se cam t h a y
t h a n t h i hay n h a n h chong n a m l a y cof h o i do. T o i
t u t i n han k h i giao tiep vdi nhufng ngUofi khac va b a n
luon khuyen k h i c h cac b a n chia se nhOfng sd t h i c h
cung C O the tao S L T thuyet phuc trong b a t cuf cau h o i
hay k y nang dac biet ngoai chuyen nganh hoc ciia
nao dga t r e n n e n t a n g ciia chinh m i n h .
m i n h . H a y d i n h h i n h xem b a n la ai va b a n co nhiJng
Gia t r i ciia viec chia s§ nhOfng dieu t h u v i ben
k i n h nghiem nao ma b a n nghi ngUofi ma m i n h dang
ngoai t e n tudi ciia ban la no dem l a i cho ban va ngiiofi
giao tiep se cam t h a y t h u v i .
khac cam giac thoai m a i k h i thao luan bat cuf de t a i
Su khac biet quan t r o n g giufa thuong hieu ca n h a n
nao. NhOfng b a i viet ve cham soc sufc khoe trong v i
va thifong hieu thucfng m a i la thUOng hieu ca n h a n
du vifa r o i dugc xem n h u
C O nhieu k h i a canh h o n . Nhieu ngUofi r a t phOfc t a p ,
nguofi ma b a n dang giao tiep co the chuyen t d i cuoc
30i
hxSdc
nhay cho phep b a n va
noi chuyen sau horn ve v a n de ca hai deu quan t a m .
nhuf k i n h nghiem quy bau t r o n g qua t r i n h t i m k i e m
Bang each cung cap t h e m nhOng t h o n g t i n Hen quan
cong viec ma Ode.
t d i thaong hieu ca n h a n , ban se c6 ca hoi xay difng
mo'i quan he.
.
SHM-
.
v
,
Nhu-ng sinh vien cu l i e n lac vdi t o i sau k h i t o t
nghiep da noi rang h i e n t a i ho c6 nhOfng dam me
De hiidc vao giai doan tiep theo, ban can cung cap
m6i nhiftig l a i khong c6 k i n h nghiem. Ho hoi t o i phai
t h e m nhieu c h i ' t i e t ve k i n h nghiem cung n h u bang
l a m gi. Toi da khuyen k h i c h ho nen phong van cac
cap de t h e m t h o n g t i n vao thifong hieu ca n h a n ciia
chuyen gia ve l i n h vifc ma ho quan t a m va hay tao
ban. Muc tieu la thuyet phuc cac nha tuyen dung
mot blog ve de t a i nay va nhufng gi ho da hoc hoi
r a n g ban c6 Igi the t r o n g cong viec hon nhOfng ufng
dLfgc. NhOfng boat dong nay se dem l a i cho sinh v i e n
v i e n khac. B a n k h o n g nen noi thang, "Toi thUc s\i t o t
k i n h nghiem, k i e n thuTc, cac mSu so yeu ly lich, va
han h o " v i no difgc xem la qua kieu ngao. Tuy nhien,
nhufng moi l i e n he. D i nhien, k h i c6 y d i n h tao blog,
bang each nao do ban cung can cho moi ngLfori biet
ban hay chic
r a n g ban r a t dac biet.
CO dam me hay sd t h i c h trong mot l i n h viic, ban se
Tror l a i vdi v i du ve nghe bao, ban c6 the noi them,
"Toi la mot trong so i t nhOfng sinh vien vi^a tot nghiep
r a n g ban da c6 y tiidng de viet. Neu
CO nhieu thuf de viet. Dieu nay se giup ban trd nen
khac biet trong cuoc canh t r a n h .
CO k i n h nghiem t r o n g l i n h vifc cham soc sufc khoe k h i
K h i chi CO 10 hoac 20 giay de noi vdi ngubi khac ve
con d i hoc cung n h a trong thiic te. N h i e u bai thuyet
ban t h a n , ban se t i m thay nhieu ca hoi. Chia se d i n h
t r i n h , bao cao khoa hoc hay nhufng k i n h nghiem k h i
v i thuang hieu theo each t h u v i va de hieu t h i can phai
di thirc tap ciaa t o i deu tap t r u n g vao nhOfng de t a i
thiJc hanh. Dieu nay se giup ban trufomg t h a n h trong
h e n quan tdfi sijfc khoe". Cau noi nay ngay lap tufc tao
thufe ti§n. Hay bo sung nhOfng chi tiet d i n h v i ban t h a n
hieu Ofng k h i e n ban tror nen mot ufng vien khac biet
va sau do thgc h a n h lai trong 20 giay. Truyen dat d i n h
vdfi nhOfng ngiiori khac.
v i thuang hieu mot each ngan gon chinh la each r e n
Neu ban k h o n g c6 nhflng k i n h nghiem cu the
luyen hieu qua. No difgc goi la bai phdt bieu qudng bd
t h i ngay bay gior hay bat dau n a m lay nhOfng k i n h
v i no dirge thge hien nhanh chong va thcri gian d i l n
nghiem can t h i e t de tao nen sU khac biet vdi nhOfng
ra lori noi chi trong vai ba phut. Day chinh la Icfi phat
ufng v i e n khac. B a n c6 the ap dung k h i d i thgc tap
ngon quan trong n h a t ma ban c6 the l a m dufge.
hay l a m t i n h nguyen v i e n de giup da cong dong v i
muc tieu cao ca. Hay due r u t nhieu ky nang cung
32
Trong k h i do dai eua bai phdt bieu qudng
bd la
ca sd de ban gidi thieu ban t h a n , t h i ban cung eo the
t i m k i e m nhieu cor h o i k h i c6 t h e m thofi gian. Hay
n h a khoanh vung qua hep, ban co the bo \d nhieu
chuan h i s&n sang de thao luan ve ban t h a n t r o n g
thuf. B a n co the da bo qua nhGng dieu m d i me trong
vong 20 den 30 phut neu nha tuyen dung cho phep
cuoc song.
ban suf dung liiang thori gian do. Hay suy nghi t h a u
Lori khuyen cua t o i l a ban cuf hay khoanh vung
dao k h i quyet d i n h dau se l a ncfi ban t i m thay cO hoi
rong trong qua t r i n h t i m viec tri^ k h i ban biet c h i n h
de tiep t h i ban t h a n . K h i c6 nhieu thori gian hon, ban
xac m i n h muon l a m gi, muon thiic h i e n dieu do cf
nen chuan b i nhOng chi t i e t cu the, nhflng net r i e n g
dau va muon l a m viec or dau. Neu ban l a ngufori biet
biet de k h a n g d i n h l a i thuofng hieu.
chinh xac m i n h muon l a m g i ngay sau k h i ra traorng
Chaong n se cung cap nhOfng t a i lieu t h a m khao
t h i ban t h a t may man. B a n co the bo qua chufong nay
ma nhieu s i n h v i e n dang sijf dung de tiep t h i thiTong
va d i i6i chaang tiep theo. Tuy nhien, cung co the
hieu ca n h a n cua ho t r e n mang Internet. K h i t i e n
ban muon k h a n g d i n h l a i muc tieu bang each xem
h a n h tiep t h i ban t h a n , ban can phai cap n h a t no
l a i nhufng t a i lieu trong chtfong nay v i dieu nay co
thiiorng xuyen. Viec ban n g h i ve m i n h ra sao va ngLfori
the giup ban chon loc hiidng di ciia m i n h .
khac n g h i gi ve ban se thay doi. B a n hay txi t i n r a n g
Cach dau t i e n de t i e n h a n h n h a n b i e t nhufng co
m i n h dang l a m chii thifOng hieu cua ban t h a n va hay
h o i c h i n h l a quyet d i n h k h o a n h vung dia ly. B a n
the h i e n dieu nay bang each tiep tuc duy t r i va l a m
can p h a i quyet d i n h nhCng vung nao cua dat midc
m d i thuong hieu.
(rong h o n l a the gidi) l a m b a n quan t a m va nhOng
k h u vgc nao b a n muon t r a n h . NhOng chuyen gia
tiep t h i thuc/ng k h d i dau bang viec k h o a n h vung
TAP TRUNG THEO
Du6l NHQNG CO HOI
M o t k h i da daa r a bai phat bieu quang ba, ban
r o n g I d n k h a c h h a n g muc t i e u va sau k h i p h a n
t i c h t h i traorng, ho t h u hep l a i . B a n cung n e n l a m
n h a vay.
can tap t r u n g theo duoi nhufng co hoi. Khong c6 so
B a t cuf noi nao ban khoanh vung cung co the chi
lifgrng cO h o i nao dirge a n d i n h trade de ban theo
t h i c h hop trong mot hoac hai nam. B a n co the luon
duoi. Neu n h a ban k h o n g c6 k h a nang lUa ehon, bao
phai di chuyen t d i noi khac k h i ban n g h i m i n h sSn
gom ca nhOfng co h o i viec l a m , t h i ban se p h i p h a m
sang thay doi hoan canh. K h o n g co g i la v i n h cufu.
r a t nhieu thori gian va cam thay n h u t chi k h i thay
M o t so" ngaofi thaorng chuyen t d i nhufng noi khong
m i n h k h o n g n h a n difOc cuoc goi nao. Tuy n h i e n , neu
may t h u v i va co i t canh t r a n h t r o n g cong viec. Hay
CO gang k h o n g h a n che vung dia ly. Ranh gidi cang
rong, CO hoi cang nhieu.
Tuy n h i e n , cung t o n t a i nhu'ng ngoai le. N e u
k h o n g biet tieng Tay Ban Nha, ban se k h o n g c6 ca
hoi l a m phien dich vien cho l a n h dao trong chuyen
t h a m cua ong t d i N a m M y . D i nhien, neu khong bao
XACDjNH NHONG N G A N H N G H E T I E M
'
gid C O mot khoa hoc ve ke toan t h i ban cung k h o n g
NANG
Neu da khoanh vung dia l y t h i gicf ban can phai
quyet d i n h x e m nhiJng n g a n h hay l i n h vqc nghe
nghiep nao l i e n quan t d i nghien cufu cua ban. Nhieu
sinh v i e n viia tot nghiep thudng nghi rSng ho c6
nhieu h a n che nhufng t r e n thiJc te k h o n g phai vay.
Ho thLforng h a n che' ban t h a n chi vdi nhOfng co hoi
nghe nghiep t h i c h hop vdi chuyen nganh cua hp. That
sai l a m k h i mot s i n h vien chi theo duoi nhufng cO hoi
the dufpc thue l a m k i e m toan vien. H a y nhd rang
nhufng ngoai le khong phai l a quy luat.
D i m g t h u hep nhufng ccf hoi ma m i n h quan t a m .
No C O the giup ban gia t a n g co h o i viec l a m trong
nhufng t i n h huong ma ban k h o n g he n g h i t d i . Nhufng
dieu nay se h i n h t h a n h nen con dufdng S L T nghiep day
thu v i ma ban c6 le chiia tufng n g h i t d i k h i b a t dau
qua t r i n h san viec.
l i e n quan t d i chuyen nganh cua m i n h .
TriTdng hoc day cho ban biet each t\X duy va giao
tiep. K h i con d i hoc, ban c6 the hoc hoi nhieu k y
nang ap dung cho mot nganh nghe cu the. T h a n h
cong trong hau het nhufng cong viec k h o n g doi h o i
k i n h n g h i e m deu yeu cau nhufng k y nang giao tiep
va p h a n t i c h h a n l a sii t h a n h thao nhufng k i e n thufc
ve chuyen nganh diTc/c hoc. H a u het cac nha tuyen
dung deu biet r a n g sif da dang ve nganh nghe se
dap ufng
dLfOc
yeu cau cua ho. Nhufng yeu to" quyet
d i n h k h i lufa chon mot ufng v i e n chinh la nhufng danh
gia ciia nha tuyen dung xem ufng v i e n do giao tiep
hieu qua va c6 the tiep t h u cong viec n h a n h chong
hay khong.
3
6
^
,
•dnm- •i:-
i
XAC D I N H TH! TRUONG TIEM N A N G
Cac nha tiep t h i thifdng suf dung nhieu k y thuat
de xac d i n h t h i t r i i d n g cho san p h a m cua m i n h . Ho
xac d i n h diiorc khach hang muc tieu va sau do h i n h
t h a n h nhufng mol l i e n he triTc tiep vdi khach hang
bang each dap ufng nhufng nhu cau cua ho. Ban cung
C O the l a m n h u vay. B a n cd the khoanh vCing t h i
trirdng cho l i n h vUc ciia m i n h va h i n h t h a n h mo'i l i e n
k e t vdi nhu cau cua khach hang.
Quyet d i n h loai cong viec nao m i n h muon theo
dudi la h\i6c r a t quan trong trong viec t h i e t lap nhufng
ufu t i e n . M o t sd^ sinh vien m a i me theo dudi moi co
hoi ma ho xem la c6 gid t r i . V a n de la ho thieu tap
k y nSng ho n g h i la ho cd the ap dung vao nhufng
t r u n g va t h i e u t i n h hieu qua. De khong phai lang p h i
cong viec nay.
thori gian, ban nen tap t r u n g vao nhflng ca hoi phu
hop n h a t v d i sd t h i c h va k y nang ciia m i n h .
Nhufng nghe nghiep phan a n h mufc dp cao ve sd
t h i c h va k y nang nen xep tii 7 den 10 theo t i m g l i n h
Co nhieu each de t h u hep nghien cufu viec l a m
viic. Con nhijfng nghe phan a n h mufc do thap ve sd
va nganh nghe ciia ban. B a n n e n bat dau bang each
t h i c h hay ky nang t h i xep tii 1 den 4. D i n h i e n , ban
den phong g i d i t h i e u viec l a m d trufdng ma ban hoe
cd the danh gia mot nganh nghe d bat cuf mufc do nao
va n e n thxic h i e n sdm n h a t c6 the. Nhufng n h a n
bao gom ca 5 va 6, tuy n h i e n de khach quan t h i nen
v i e n d do se giup b a n tap t r u n g vao nhufng cong
t r a n h nhiJng mufc giufa. B a i thi^c h a n h nay dan den
viec phu hop n h a t vdi sd t h i c h , k y nang va k i n h
phat t r i e n mot Bang K y nang-Sd t h i c h . Bang m l u
n g h i e m ciia ban.
trong t r a n g tiep theo se cung cap cho ban mot t h i du
Nhijfng co" van nghe nghiep cho sinh vien thi/dng
de ban cd the tao bang cho r i e n g m i n h .
la nhufng giang vien hieu biet nhat. Ho r a t nhiet t i n h
Cd r a t nhieu loai nghe nghiep cd the difoc xep
va quan t a m t d i t h a n h cong ciia sinh vien. N h i e u
vao mot trong bo'n hop liu t i e n phan a n h trong bang.
ngLfdi t r o n g so' ho co mo'i l i e n he gan gui nha tuyen
Nhijfng nghe ma sinh vien dac biet t h i c h t h i i va cd
dung va co v a n cho cac to chufc ben ngoai trifdng. CJ
k y nang se ddpc xep vao gdc ben phai d t r e n ciing
ehtfong I I , chung t o i se phan t i c h each l a m viec vdi
cua bang. Nhijfng nghe nghiep nay can sxi quan t a m
cac ehuyen gia dich vu viec l a m de ban co the sijf dung
nghiem tuc va dirge xep vao v i t r i lAi t i e n nhat. Nhufng
t h d i gian mot each hieu qua nhat.
cong viec nay can sii tap t r u n g nghien cufu. Con nhufng
H a u het s i n h v i e n deu t h a n h cong trong nhufng
l i n h viic ma ho quan t a m va cd nhufng k y nang l i e n
quan. De giup sinh v i e n t h u hep moi quan t a m , t o i
da hifdng dan ho l a m m o t bai tap. Chung t o i phat
t r i e n mot danh sach viec l a m ma sinh vien cd the
nghe d gdc t r a i ben t r e n hay gdc phai ben dudi ciia
bang phai cd chat litgng tiTOng xufng. NhiJng nghe
nghiep nay doi hoi sif quan t a m viTa phai va dirge
xep vao v i t r i iru t i e n thap hon. Va nhiJng cong viec
d gdc t r a i ben dirdi bang ban nen t r a n h .
T o i yeu cau s i n h v i e n d a n h gia nghe
Cd nhieu thaeh thufe vdi bai thdc h a n h nay. M o t
nghiep theo thuf tU tii 1 den 10. Toi cung yeu cau ho
so' sinh vien da ndi vdi t o i rSng ho luon t h i c h t h u vdi
t a danh gia xem ho t h i c h t h u dieu gi trong nhufng
moi thuf. DCrng chu y t d i mufc do yeu t h i c h ciia ban,
cong viec nay. Sau dd, t o i yeu cau ho chi ra nhufng
ban phai dat ra nhufng iTu t i e n de cd the svi dung t h d i
can nhic.
gian hieu qua nhat. Trong k h i thac h a n h bai tap nay,
ban phai tuan theo k y luat va sSp dat theo nhOfng
B A N G KY NANG-SC) T H J C H
ufu t i e n . Ban c6 the t h i c h t h u v d i moi thuf, tuy n h i e n
hay luyen tap cho tdi k h i nao ban chon duac nghe
Cao
nghiep yeu t h i c h nhat.
Neu ban khong c6 hufng t h u hay dam me trong bat
cuf cong viec nao t h i cung difng lo l&ng. Nhieu ngirori
t h a n h cong cung khong chac chan ho muon l a m g i
k h i viia tot nghiep. Trong thqc te, nha co v a n quan l y
CD
l/u tign 2:
Quan tarn
vua phai nhOng
cong viec nay
l/u ti§n 1:
Het SLfc
quan tarn nhOng
cong viec nay
><
noi t i e n g n h a t the k y trade - Peter Drucker thufdng
n h a n xet ve nhOfng sd t h i c h va muc tieu trong cuoc
l/u ti§n 3:
Tranh nhOng
cong vi§c nay
song cua ong. O tudi 58, ong da dugc tcf bao Tdm ly
hoc ngay nay t r i c h dan r&ng ong khong biet m i n h
l/u tien 2:
Quan tarn
vi/a phai nhu'ng
cong viec nay
mudn l a m gi k h i Idn len.
M o t so' ngiTofi luon thay ddi muc tieu va theo dudi
nhOng Lfdc mof m d i t r o n g cuoc dbi. Dieu do h e t sufc
Thap
so THICH
Cao
b i n h thilcmg va b a n cung c6 nhieu co hoi de thay
ddi muc tieu ciia m i n h . Neu h i e n t a i ban khong co
K h i da t h u hep dirge t r o n g t a m t h i b a n co the
dam me t h i cung co nhOfng thuf l a m ban t h i c h t h u
hieu hon ve nhOfng kha nang co ich cho ban tii m o t
h o n nhieu thuf khac. H a y t i m k i e m nhOfng cong viec
so" nguon diigc nhieu ngiTofi quan t a m .
t r o n g nhOfng l i n h
V L T C
ma ban co the phat t r i e n n i e m
dam me.
NHAN DANG NHA TUY^N DUNG TIEM NANG
jar/
Khoanh vung dia l y va l i n h vqc nganh nghe la
bade thuf hai trong qua t r i n h t i m k i e m co hoi phu hop
vofi thaong hieu ciia ban t h a n . Bade tha ba l a n h a n
dang nhang nha tuyen dung t i e m nang trong vung
41
d i a l y v a l i n h viTc n g a n h n g h e t h u h u t b a n . B a n c a n
p h a i p h a t t r i e n n h O n g g i m a c h u n g t o i de cap d e n
nhLf
" k h a c h h a n g t i e m n a n g " . Nhiifng k h a c h
hang
t i e m n a n g c h i n h l a h u y e t m a c h cua t i e p t h i trijfc t i e p
va ban h a n g chuyen nghiep. Khach h a n g t i e m n a n g
KHdl D O N G C H U O N G TRiNH P H A T T R I ^ N
K H A C H H A N G TIEM NANG: SU KIEN KET
NOI
De khori d o n g chLTorng t r i n h p h a t t r i e n k h a c h h a n g
p h a i diitfc p h a t t r i e n de t a o n e n cuoc m u a b a n . D i e u
t i e m n a n g ciia c h i n h b a n , b a n n e n t h a m gia nhufng S L T
n a y c u n g d u n g k h i t i m viec. B a n c a n p h a i p h a t t r i e n
k i e n k e t n o i . Nhufng sir k i e n n a y c6 t h e l a n h i J n g cuoc
nhufng k h a c h h a n g t i e m n a n g de t i m dxigc m o t c o n g
h o i n g h i , h o i d a m h a y nhijfng chucrng t r i n h h o i t h a o
viec p h i j h o p .
c h u y e n de dirqc to chufc d trUc/ng ciia b a n h a y nhiifng
Trirdc k h i c u n g cap cho b a n dLforng d i nadfc
hiidc
triicfng d a i hoc k h a c . Nhufng to chufc k i n h d o a n h d i a
de p h a t t r i e n k h a c h h a n g t i e m n a n g , t o i p h a i liAi y
p h a o n g , cac h i e p h o i , cac p h o n g thi/ong m a i c u n g trcf
r a n g b a n c a n n g h i e n cufu b a n g c o n g viec triTc t u y e n
t h a n h nhiifng sir k i e n k e t n o l .
h a y q u a n g cao v i e c l a m t r e n cac tb bao. M a c d u c6 r a t
n h i e u n g u o n q u a n t r o n g ve k h a c h h a n g t i e m n a n g ,
t u y n h i e n d i sau vao " t h i trUofng viec l a m t i e m a n "
CO ve nhiT se p h a t t r i e n n h i e u k h a c h h a n g t i e m n a n g
hcfn cho b a n .
NgUori t a lidc t i n h rkng
.•, .•
B a n se gap n h i e u t a n g I6p x a h o i t a i n h i J n g sir
k i e n n a y . M o t so" ngUc/i b a n g a p l a nhtjTng n h a t u y e n
d u n g h a y nhijfng ngiTofi b i e t n h O n g ngiTofi k h a c d a n g
t i m k i e m n h a n v i e n cho to chufc ciia h o . N g a y b a y gicf
b a n h a y t a p t r u n g vao l o a i c o n g v i e c l a m b a n q u a n
m o t iLfong \6n viec l a m
t a r n va b a n c6 t h e sijf d u n g k i e n thufc do de sap x e p
k h o n g dtrgc q u a n g cao. N h i J n g n g a n h n g h e c6 sSn
thori g i a n h i e u qua t a i nhijfng sir k i e n n a y . Ro r a n g ,
n h i f t i g k h o n g dxigc q u a n g cao c h i n h l a m o t p h a n cua
n e u t r o n g d a u b a n c6 sSn m o t n g a n h n g h e h a y m o t
t h i t r a d n g v i e c l a m t i e m a n . Co n h i e u l y do de cac
c o n g v i e c dac b i e t nao do, t h i b a n c6 t h e h e n he v d i
n h a t u y e n d u n g t i n cay vao t h i triTdng n a y , bao g o m
n h O n g ngiTori g i i i p b a n n h a n d a n g diTtfc c o n g viec ciia
t i e t k i e m c h i p h i q u a n g cao, n g a n c h a n nhijfng so
b a n t h a n t r o n g l i n h vUc m a b a n m o n g m u o n . B a n c6
y e u l y l i c h k h o n g m o n g m u o n v a t r a n h dxigc n h i e u
t h e t h a m gia n h i J n g sU k i e n t a p t r u n g vao nhufng n h a
quy t r i n h k i e m t r a . V i vay, b a n can p h a t t r i e n n h i e u
t u y e n d u n g t r o n g l i n h viTc m a b a n q u a n t a m .
n g u o n k h a c h h a n g t i e m n a n g n g o a i nhufng q u a n g cao
t r e n I n t e r n e t h a y bao c h i .
K h o n g CO n h a n g quy l u a t cufng n h a c v a n h a n h
c h o n g nao de t a o n e n n h f l n g cuoc g a p gd t i e p xiic
t h a n h cong. T o i se difa r a m o t so g q i y diTa t r e n k i n h
nghiem t h a m gia nhufng suf k i e n . Toi da quan sat
mot so'
ngLfori
k h o n g tao nen dxigc nhufng cuoc gap
ket n o l . Sau day la m o t so' Icfi mach niidc giup ban
t h a n h cong:
1. A n mac. Dieu nay c6 nghia la khong t h a m gia sir
k i e n giao t i e p k h i a n mac tuy t i e n . Chuong I I I
se chi cho ban each c6 dtfcrc m o t budi phong v a n
t h a n h cong. C h i a n g nay bao gom nhuTng hiTdng
d i n giup ban nen mac gi k h i d i phong van. Dieu
ma ban nen n h d la an mac gian dcfn khac a n
mac luom thuom. Ban hay luon mang theo m o t
chiec cap. Dieu nay se t a n g s\i chuyen nghiep
cho ban.
2. Hay doc " I m lang va lang nghe", mot phan t r o n g
cuo'n sach Siic manh cua cdi dep
(The Power
of
Nice) cua tac gia L i n d a Kaplan Thaler va Robin
Koval. Trong cuo'n sach nay, cac tac gia da tao
nen mot tieu diem trong van de xay dufng cac mo'i
quan he. Ho khuyen k h i c h ban noi i t han va Ifing
nghe nhieu hofn. Hay dam bao rSng ban se l a m
theo l&i khuyen nay k h i t h a m gia mot sir k i e n k e t
noi. Hay de nhufng ngiTcri ma ban gap chu dong
m i n h v d i ho. Toi biet rSng nhieu ngiTcfi luon cam
thay kho k h a n k h i tiep t h i ban t h a n v d i nhufng
ngifofi hoan toan la l l m . Ban nen biet rang t h a m
chi nhufng ngiTofi t a i nang va c6 k i n h nghiem v a n
con e de k h i gidi thieu ban t h a n vdi ngiTofi la. Tuy
nhien, thiic h a n h cang nhieu t h i ban se cang cam
thay thoai m a i . Da den luc ban nen bat dau va
gat h a i k i n h nghiem nay.
4. H a y sSn sang chia se thifomg hieu ciia ban t h a n
hay nhufng cau chuyen ve thiTong hieu cija m i n h
cho nhufng ngifcfi khac. K h i ai do hoi ban dang
l a m gi va t a i sao ban c6 m a t d s\i k i e n nay t h i
hay tra Icfi nhufng cau hoi nay theo each ban c6
the tiep t h i ban t h a n . H a y sSn sang t i e n xa hofn
bai phat bieu quang ba ciia cuoc noi chuyen va
bien no t h a n h cap do Idn han theo each ma ban
muo'n difgc tiep nhan.
5. Ban nen h a n che thofi gian chuyen tro v d i ngiTdi
khac giufa khoang i\i 5 t d i 10 phut, trif k h i cuoc
noi chuyen dang dien ra t o t dep. Vao cuo'i cuoc
tro chuyen, ban nen noi v d i ngi/ofi do'i dien r a n g
ban r a t vui k h i dufgc noi chuyen v d i ho.
t r o n g cuoc noi chuyen. Ban c6 the hoc hoi diTofc
6. T r a n h m^c l6i xem sii k i e n ket noi nha mot cuoc
nhieu hcfn va moi ngiTofi se xem t r o n g ban han v i
hen. Difng suf dung thcfi gian chi de c6 dirge mot
ban biet lang nghe.
ngay dac biet. Day la loi t h o n g thifofng ma nhufng
3. Trong thofi gian cho phep, ban hay l a m viec cang
nhieu cang tot. Dieu nay c6 nghia la ban can tiep
can cang nhieu ngifori cang tot va hay gidi thieu
ngifofi Ian dau t d i sii k i e n hay gap phai. Hay tap
t r u n g vao viec v i sao ban of sii k i e n , do chinh la
de CO mot viec l a m .
7. Dufng n h i e t t i n h t h a i qua or cac sif kien. Hay n h d
2. Ditag b a n che cof h o i cua ban chi or h o i chq viec
rSng muc tieu cua ban la gap gd nhufng nguori m d i
l a m t r o n g trUorng ban. NhCifng trtforng dai hoc
va phat t r i e n danh sach cac mo'i quan he. Neu ai
khac cung c6 the c6 nhufng h o i chq, ho c6 the diTa
do hoi ban mot ban sao sa yeu ly lich, hay luon
ngay to chufc h o i chq l e n cac t r a n g web ciia ho.
; chuan b i sSn de dtfa cho ho. Hay luon dat no trong
H a u bet cac truforng dai hoc deu cho phep sinh
' t u i xach phong k h i c6 ai do hoi ban.
v i e n cac triTcfng khac t h a m gia nhufng sq k i e n cua
triTorng m i n h .
8. Hay t i m k i e m nhffng ca hoi de theo duoi nhiJng
moi quan he m6i. That la mot y taomg hay k h i ban
mot email cho nhufng moi quan he m6i ciia ban
B a n cung diTng chi t h a m gia nhCng h o i chq viec
va noi r a n g ban r a t vui k h i difac noi chuyen v6i
l a m or cac trirorng dai hoc. N h i e u cong t y va cac to
: ho. Neu t r o n g suo't cuoc noi chuyen, ban n h a n ra
chufc dia phiiong cung to chufc cac h o i chq viec l a m .
r a n g ngiiori ban gap r a t quan t a m t6i mot chii de
Nhufng sq k i e n xa h o i chuyen nghiep thuoc l i n h
gLfi
.•
> dac biet va ban hoc difcfc nhieu thuf mdi me l i e n
• " quan t d i de t a i nay t h i mot email n g l n gon t d i
.
ngLfofi da chia se thong t i n cho ban se giup ban
«' difgc ho nhdr tdi.
\\ic
cua ban hay k h u vqc b a n n g h i e n cufu cung dem
l a i cho ban nhufng ca h o i giao tiep day hap dSn.
Qua tiTng n a m , nhflng chu de thuoc l i n h vqc cua
ban k e t hqp v d i nhau se h i n h t h a n h n e n m o t danh
sdch nhufng ngifori t r o n g cuoc gap va giup cac t h a n h
Nhufng hoi chg viec l a m cf cac triiomg dai hoc la
v i e n nay xich l a i gan nhau. Nhufng cuoc gap
nay
nguon khach hang t i e m nang chinh khac. Nhufng
thiforng se cung cap cho ngLfori san viec nhufng mo'i
h o i chg nay thuforng diiorc to chufc d cac triJcfng dai
quan he m d i .
hoc hay cao dang. Sau day la mot so' y tirdrng giup
Toi van chifa noi den mot so' nguon giao liAi gap
ban phat t r i e n khach hang t i e m nang t a i nhufng sq
gor phong phu nhat. Nhufng nguon nay bao gom ba
k i e n nay:
nguon CO sSn ngay trong triiorng c6 the r a t c6 ich cho
1. Hay chu y la nhufng W\i y phia t r e n ciia t o i
ban. Nhtifng giang vien cua ban thuomg n h a n thufc
cung l i e n quan nhieu vdi cac hoi chq viec l a m .
r a t ro ve nhufng cO hoi. Ho khong c6 sSn viec l a m de
Hay ap dung nhufng gqi y nay vao hoi chq viec
cung cap cho sinh vien, nhiftig ho c6 the gidri thieu
• l a m theo each ma ban da ap dung no 0 sq k i e n
ban den cac nha tuyen dung hoac mang den nhufng
k e t noi.
moi l i e n he cong viec.
M o t nguon khach h a n g t i e m n&ng va cor hoi giao
tiep quan trong khac la nhOfng cUu sinh vien. Co nhieu
sU k i e n d trtiorng ciia ban tao co h o i cho b a n gap gd
nhieu ciiu s i n h vien. H a y t i m hieu k h i nao nhOfng suf
k i e n nay d i l n r a va hay t h a m gia chiing.
Dol vdfi nhi§u sinh vien, nguon khach hang t i e m
nang Idfn n h a t c h i n h la nhOfng ngiicfi ban hoc. Tuy da
CO viec l a m nhifng ho se tiep tuc n h a n diiOc nhiJng
CO h o i viec l a m khac ma ho k h o n g muon theo duoi.
Neu nhOrng ngufori b a n do biet loai cong viec ma
ban dang t i m k i e m , ho c6 the r a t vui ve k h i chuyen
nhOfng khach hang t i e m nang ma ho k h o n g sijf dung
Viec ban n e n theo doi nhufng mo'i l i e n he ma b a n
CO dugfc trong nhufng hoat dong giao tiep la r a t quan
trong. B a n cung c6 the tao va su" dung m o t bang ma
ban hoan t h a n h m o i ngay trufdc k h i b a n k e t thuc
nhOfng n6 Iqc nghien cufu ciia m i n h t r o n g ngay. DiTdi
day la m o t bang mhu giup b a n theo doi nhufng mo'i
l i e n he. B a n hay luon mang theo bang nay va xem
l a i no de k i e m t r a I a n cuoi b a n l i e n lac v d i nhOfng
m o i l i e n he ciia m i n h la k h i nao. Neu b a n thay r a n g
m i n h vijfa de m a t l i e n lac v d i m o t ai do t h i hay l i e n
lac v d i ho de n o i l a i m o i quan he.
., ^
cho ban. B a n cung phai c6 nghia vu trong qua t r i n h
nay. B a n cung n e n chuyen cho nhOfng sinh vien khac
nhOfng CO hoi nghe nghiep ma ban quyet d i n h k h o n g
theo duoi. NhOfng chia se ciia b a n se khong h i lang
quen. Trong thifc te, b a n c6 the n h a n duoc nhufng
phan thiidmg xufng dang trong ixiang l a i k h i giup dd
nhOfng ngxibi khac.
NhOfng cong t y b a n l a m viec ban thori gian hay
nhOfng noi b a n thyfc tap k h i con la sinh v i e n cung
la m o t nguon k h a c h h a n g t i e m nang. T h a m c h i ,
neu cong viec b a n dang l a m khong dung vdi chuyen
nganh hoc cua b a n t h i nhOfng ngirori ban gap va l a m
cung cung c6 the c6 nhufng mo'i l i e n he giup ich cho
qua t r i n h t i m viec ciia ban. Neu ban l a m viec cham
chi, b a n c6 the gay a n tifofng tot vdi dong nghiep va
ho se s^n sang giup dd ban.
{> jv;
cAc M6I QUAN HE
So
Ten
Noi Ngay
Td
lien
chifc dien
ngu'cii moi
lien lien he lac lien ket thoai
hocic
he
nghe
thiic
hien
nghiep
"'^^
E-mail Thong Ngay
tin can va tinh
thiet chat cua
mo'i lien
he gan
day nhat