MỤCLỤC
LỜINGỎCHOẤNBẢNKỶNIỆM20NĂM
GIỚITHIỆU
MỞRACÁNHCỬA
1–BẠNSỢĐIỀUGÌ…VÀTẠISAO?
2–BẠNKHƠNGTHỂGẠTBỎNỖISỢẤYSAO?
3–BIẾNĐAUKHỔTHÀNHSỨCMẠNH
4–DÙMUỐNHAYKHƠNG…ĐĨVẪNLÀBẠN
5–TINHTHẦNPOLLYANNA
6–KHI“HỌ”KHƠNGMUỐNBẠNLỚNLÊN
7–LÀMTHẾNÀOĐỂĐƯARAQUYẾTĐỊNHBẤT-BẠI?
8–CUỘCSỐNGCỦABẠN“TRỌNVẸN”ĐẾNMỨCNÀO?
9–CHỈCẦNGẬTĐẦUVÀNĨI“SẴNSÀNGĐĨNNHẬN”
10–HÃYCHỌNTÌNHUVÀNIỀMTIN
11–LẤPĐẦYKHOẢNGTRỐNGNỘITẠI
12–HÃYCỊNRẤTNHIỀUTHỜIGIAN
VỀTÁCGIẢ
LỜINGỎCHOẤNBẢNKỶNIỆM20NĂM
Tơitinvàophépmàu…vàsựthànhcơngcủa“XunQuaNỗiSợ”chínhlàmộtphépmàuđối
vớitơi.Banđầu,nhiềunhàxuấtbảntừchốiinquyểnsáchnàyđếnnỗitơigầnnhưđãbỏcuộc.
Thửhỏi,nếubạnnhậnđượcmộtláthưtừchối,trongđóviếtrằng:“NgaycảkhiCơngnương
Dianakhỏathânđạpxexuốngphốđểtặngquyểnsáchnàythìcũngchẳngaiđọc”,liệubạncó
tiếptụcnỗlựcnữakhơng?
Đúnglàtơiđãquẳngbảnthảonàyvàongăntủvàgầnnhưqnbẵng.Chođếnmộtngày,tơi
dọnngăntủ…vàtrơngthấynó…nằmđóđợimình.Tơingồixuống,đọclạibảnthảovàkhơng
thểkhơngcảmthấyrằngđâythựcsựlàmộtquyểnsáchcógiátrị.Lầnnày,tơithềvớilịng:
“Mìnhsẽtìmcáchđể‘XunQuaNỗiSợ’đếnvớicơngchúng!”.Tơicốgắngmộtlầnnữa.Với
quyếttâmcaođộvàsựgiúpđỡcủaDominickAbel,ngườiđạidiệncủatơi,cuốicùngtơiđãtìm
đượcmộtnhàxuấtbảnchoquyểnsáchcủamình.
Đãhaimươinămtrơiquakểtừkhi“XunQuaNỗiSợ”ramắtlầnđầutiên.Ngàynay,quyển
sáchnàyđãcómặttạihơnmộttrămquốcgiavàđượcdịchrahơnbamươithứtiếngkhác
nhau.Vàconsốđóvẫnkhơngngừngtănglên.Điềuđóchothấynhữnggìtơiviếtvẫnphùhợp
vớicuộcsốnghiệnnay…nếukhơngmuốnnóilàcịnthiếtyếuhơncảtrướckia!
Dùẩndướihìnhthứcnàothìnỗisợhãivẫnlnlàmộtphầnkhơngthểtáchrờitrongcuộc
sốngcủachúngta.Nhữngláthưcảmơntơinhậnđượctừkhắpnơitrênthếgiớiđãchothấy,
bấtluậnchúngtalàai,sốngởđâu,trảinghiệmsốngrasao,thìtấtcảđềumangtrongmình
mộtnỗisợnàođó.Tuyvậy,đừngvìsợhãimàtađánhmấtcuộcsốngtươiđẹp,phongphúvốn
có.Chúngtahồntồncóthểvượtquanỗisợbằngcáchthườngxunápdụngnhữngphương
pháphiệuquảmàtơisẽtrìnhbàycặnkẽởphầnsau.
Xincảmơnnhữngbạnđọcđãphảnhồiđểgiúptơihiểu“XunQuaNỗiSợ”đãtạorasựkhác
biệtlớnlaotrongcuộcsốngcủahọnhưthếnào.Điềuđókhiếntơicảmthấyđặcbiệtvuisướng
vìbiếtmìnhcóthểtácđộngtíchcựcđếncuộcsốngcủanhiềungười.
Riêngvớibạn,ngườilầnđầutiêncầmquyểnsáchnày,hãytintơiđi,nhữngnỗisợkhơngthể
cảnbướcbạnđâu.Bạnsẽhọcđượccáchđiquanỗisợ-tấtcảnhữngnỗisợbấylâucủabạnbằngsứcmạnh,lịnghứngkhởivàtìnhu.Đóchínhlàthơngđiệptơimuốngửiđếnbạnqua
quyểnsáchnày.
Rồibạnsẽthấynhữngkháiniệm,cơngcụsắpđượcgiớithiệutớiđâycóýnghĩasửdụng
trongsuốtcuộcđời.Hãyghinhớthậtkỹ,đểmỗikhiphảiđốidiệnvớimộtthửthách-nỗisợ-
mới,bạnchỉcầnmở“hộpcơngcụ”vàtìmđếnphầnmạnhmẽnhấttrongđó.Bạnsẽhếtsức
ngạcnhiênkhinhậnramìnhcómộtsứcmạnhtiềmẩnphithường:sứcmạnhđểuthương,
sứcmạnhđểthànhcơngvàsứcmạnhđểgiúpđỡmọingườitheocáchriêngcủamình.Hành
trìnhđếnvớisứcmạnhnộitạithậtthúvịvàđángtưởngthưởng,vàtơirấtvuiđượcđồnghành
vớibạntrongnhữngbướcchânđầutiêntrênconđườngấy.
Thânmến,
SusanJeffers
Giớithiệu
MỞRACÁNHCỬA
Bạnsợhãiđiềugì:
sợ…
nóitrướcđámđơng
khẳngđịnhbảnthân
raquyếtđịnh
sựràngbuộc
thayđổicơngviệc
sựcơđộc
tuổigià
láixe
mấtđingườiuthương
đổvỡtìnhcảm?
Bạnsợmộtvàihaytấtcảnhữngđiềutrên?Cóthểbạncịnnhữngnỗisợkhác.Khơngsao,
mọingườiaicũngthếcả!Nỗisợlâylannhưbệnhdịch.Chúngtavừasợkhởiđầu,lạivừasợ
kếtthúc.Chúngtavừasợthayđổi,lạivừasợbị“salầy”.Chúngtavừasợthànhcơng,lạivừasợ
thấtbại.Chúngtavừasợcuộcsống,lạivừasợcáichết…
Quyểnsáchnàysẽgiúpbạnhiểuvềtâmlýlẫnbảnchấtcủanỗisợ,chodùnỗisợcủabạnlàgì
đinữa,đồngthờicungcấpchobạnnhữngcơngcụcầnthiếtđểxửlýcác“tìnhhuốngđángsợ”
đótốthơn.Bạnsẽkhơngphảiđaukhổ,lúngtúnghaysasúttinhthầnvìsợhãi,màthayvàođó
sẽtrởnênmạnhmẽvàlạcquanhơn.
Bạnsẽngạcnhiênkhinhậnrasựyếuđuốitrướckiavốnkhơngphảilàvấnđềtâmlýnhưbạn
nghĩ,màlàvấnđềnhậnthức,nghĩalàbạnchỉcầnđiềuchỉnhlạicáchtưduy.Nhưvậy,bạncó
thểxemnỗisợlàmộtphầncủacuộcsốngchứkhơngcịnlàtrởngạicủathànhcơng.(Đâycó
thểlàsựgiảithốtchonhữngaicịnbănkhoăn:“Mìnhlàmsaothế?”)
Sởdĩtơikếtluậnnhưvậylàvìchínhtơitừngtrảiquacảmgiácđó.Trướcđây,lúcnàotơi
cũngnơmnớpsợhãivànhiềunămliềncứbámlấynhữngđiềuchẳnggiúpíchgìchocuộcđời
mình.
Lúcnàotrongđầutơicũngvanglênmộtgiọngnóibảorằng:“TỐTHƠNCẢLÀMICỨĐỂN
MỌIVIỆCNHƯTHẾ.MISẼCHẲNGLÀMĐƯỢCGÌĐÂU”.Hẳnbạnbiếttơiđangnóivềđiềugì,
bởiđócũngchínhlàgiọngnóicứvanglêntrongbạn,khơngngừngnhắcnhởbạn:“ĐỪNGLIỀU
LĨNH.CĨTHỂMISẼPHẠMSAILẦM,RỒILẠIPHẢIHỐITIẾCĐẤY!”.
Cứvậy,nỗisợtrongtơikhơnggiảmđichútnàolàmtơichẳngcólấymộtphútgiâynbình.
Nhữngcuộctrịchuyệnvớibácsĩtâmlýdườngnhưcũngkhơnggiúptơikháhơn.Thếrồimột
ngàynọ,tơichợtnhậnravấnđềkhiđangsửasoạnquầnáochuẩnbịđilàm.Tìnhcờliếcvào
gương,tơibắtgặpmộthìnhảnhqđỗithânquen:đơimắtđỏquạch,sưnghúpvìhaykhóctủi
thân.Độtnhiên,mộtcơnthịnhnộtràodângtronglịngkhiếntơigàolênvớihìnhảnhchính
mìnhtronggương:“ĐỦRỒI…ĐỦRỒI…ĐỦRỒI!”.Tơicứhétlênmãinhưthếchođếnkhigiọng
khảnđặcvàsứclựccạnkiệt.
Khidừnglại,tơibỗngthấymộtcảmgiácnhẹnhàngtuyệtvờikhácthườngmàmìnhchưa
biếtđếnbaogiờ.Lúcđó,tơikhơnghềbiếtmìnhđãchạmđếnsứcmạnhnộitại-mộtkháiniệm
màtrướcđóthậmchítơicịnkhơngbiếtrằngtồntại.Tơinhìnthậtlâuvàogươngrồimỉm
cườigậtđầu:“Tơisẽlàmđược”.Cáigiọngảonãothanthântráchphậnquenthuộcbiếnmất,ít
ralàtronggiâyphútấy,vàmộtgiọngnóimớivanglên-tiếngnóicủasứcmạnh,tìnhu,niềm
vuivàtấtcảmọiđiềutốtđẹp.Lúcđó,tơihiểurằngmìnhsẽkhơngđểnỗisợhãitướcmất
nhữnggìtốtđẹpnữa.Tơisẽrũbỏnhữngsuynghĩtiêucựclnchếngựđờimình.Vàthếlà
cuộcphiêulưucủatơibắtđầu.
Thánhnhântừngnói:“Khihọcviênđãsẵnsàng,thầygiáoắtsẽxuấthiện”,hàmýkhitưduy
đượckhaisángvàsẵnsàngthayđổi,bạnsẽtiếpnhậnđượcnhiềuđiềumới.Tơibắtđầutìm
hiểusáchvở,thamgiacáckhóađàotạo,trịchuyệnvàlắngnghethậtnhiềungười.Kiêntrìlàm
theomọilờihướngdẫnvàđềnghị,tơigạtđinhữngsuynghĩđãcầmtùvàkhiếnmìnhbấtan.
Tơibắtđầucảmthấythếgiớixungquanhtrởnênđánguhơn,bớtdọadẫmhơn;tơibắtđầu
thấymìnhsốngcómụcđích;vàlầnđầutiêntrongđời,tơinhậnraýnghĩacủatìnhuthương.
Cũngtừlúcấy,tơiđểýthấynhiềungườikhácđangvậtlộnvớinhữngràocảnmàrốtcuộctơi
đãvượtqua,màràocảnlớnnhấtchínhlàsựsợhãi.Tơicóthểlàmgìđểgiúphọđây?Nhận
thấyhànhtrìnhbiếnđổibảnthânthậtrachínhlàthayđổitưtưởng,tơitinrằngmìnhcóthể
truyềnđạtchomọingườinhữngphươngpháphiệuquảmàmìnhtừngápdụngtrướckia,bất
kểhọlàai,namhaynữ,baonhiêutuổivàxuấtthânthếnào.Vàtơicũngcócơhộikiểmchứng
giảthuyếtcủamìnhtrongthựctếthơngquakhóagiảngdạytạiNewYorkcótêngọi“Xun
QuaNỗiSợ”,đạikháixoayquanhnộidungnhưsau:
“Chúngtathườngsẽcảmthấysợhãimỗikhiđặtchânđếnmộtnơixalạhoặcdấnthânvào
mộtmơitrườngmới.Nỗisợđóthườngngăncảnchúngtatiếnlênphíatrước.Bíquyếtởđâylà
XUNQUANỖISỢvàthựchiệnđiềubạnmuốnlàm.
Chúngtasẽcùngkhámphánhữngràocảnkhiếnchúngtakhơngthểsốngcuộcđờimìnhtheo
cáchchúngtamongmuốn.Nhiềungườitránhnécuộcsốngbằngcáchchọnconđườngbằng
phẳng,dễđinhất.Thơngquanhữngbàiviết,nhómthảoluậnvàcácbàitậpthúvị,chúngtasẽ
biếtcáchnhậnrathóiquenbiệnhộcho‘sứcì’củabảnthân,từđórútranhữngphươngpháp
giúpkiểmsốtcuộcsốngtốthơn”.
Thửnghiệmchuyểnkháiniệmsợhãitừlĩnhvựcliệupháptâmlýsanggiáodụctưtưởngcủa
tơiđãthànhcơngrựcrỡ.Cáchọcviêncủatơikinhngạckhithấyrằngchỉcầnthayđổitưduy,
họhồntồncóthểthayđổicuộcsống.Nhữngphươngphápvậndụnghiệuquảđốivớitơi
trướckiagiờđâycũngtrởnênhiệuquảđốivớihọ.Vàchẳngcógìngạcnhiênkhichínhhọ
cũngtrởthànhthầycủatơi.Họđãxácnhậnvàbổsungkiếnthứcchotơikhitơichúýlắng
nghehọ.
Khichọnđọcquyểnsáchnày,hẳnbạncũngnhậnrarằnghiệnmìnhchưahàilịnglắmvới
bảnthânvàmongmuốnthayđổimộtđiềugìđó,songvẫnchưalàmđược.Dùchovấnđềcủa
bạnlàgìđinữa,hãytinrằngbạnđãsẵnsàngđểđónnhậnvàthayđổicuộcđờimình.
Nóinhưvậykhơngcónghĩalàtơihứahẹnvớibạnrằngthayđổilàmộtviệcdễdàng.Đểtạo
ramộtcuộcsốngnhưý,bạncầnphảicólịngcanđảm,bởisẽcóvơsốràocảnvơhìnhvàhữu
hìnhtrênsuốthànhtrình.Bạncầnphảikiêntâm.Cùngvớiquyểnsáchnày,bạnsẽdầnlàm
quenvớicáckháiniệm,bàitậpvàcơngcụgiúpbạntháogỡnhữngvướngmắc,rắcrốicủasự
sợhãiđểchủđộngđốidiệnvàvượtqua.
Bạnsẽhọcđượccách:
-giảmthiểusailầmhoặccácquyếtđịnhkhơngđúng;
-rũbỏthóiquensuynghĩtiêucực;
-tránhbịlừadối;
-thêmtựtin;
-trởnênquyếtđốnhơn;
-khaithácsứcmạnhnộitại;
-tạothêmtìnhuthương,niềmtinvàsựhàilịng;
-đốiphóvớisựphảnứngcủangườikhácnhờbiếtkiểmsốtcuộcsốngtốthơn;
-tậnhưởngcuộcsốngnhiềuhơn;
-biếnướcmơthànhhiệnthực;
-sốngcómụcđíchvàýnghĩa.
Khiđọcsách,bạnhãygạchchânnhữngphầnnào“đúng”vớibạnnhấtđểsaunàycóthểdễ
dàngtìmlạivàứngdụngtrongcáctìnhhuốngcụthể.Đểvậndụngđượcnhữngkháiniệmmới
mẻvàothóiquencưxửhàngngày,bạncầntraudồivàcủngcốnhữnggìđãđọcbằngcách
dànhthờigianlàmcácbàitậpđượcnêutrongsách.Mứcđộthànhcơngcủabạnphụthuộcvào
việcbạncósẵnlịnglàmđiềuđóhaykhơng.Ngồira,càngluyệntập,bạnsẽcàngthấyhứng
thú.Bạnsẽngạcnhiênvàvuisướngvớikếtquảthuđượcsautừngbướctiếnnhỏ.
Dùchobạnđangcảmthấybấtanđếnmứcnàođinữathìđâuđótrongtâmhồnbạnvẫncịn
“nhữngđiềuthúvị”chưađượckhơidậy-tơilntinnhưthế.VàBÂYGIỜchínhlàthờiđiểm
đểbạnmởcánhcửađangchegiấuđằngsaunósứcmạnhvàtìnhu.
Tơilạisắpcógiờgiảngvềnỗisợ.Lớphọcvẫnchưacóai.Tơingồiđợinhómhọcviênmới.
Đãlâulắmrồi,tơikhơngcịncảmthấyhồihộphaylolắngtrướcnhữngbuổidạynhưthếnày
nữa.Mộtphầnlàdotơiđãdạymơnnàyrấtnhiềulần,mộtphầnvìtơiđãbiếtvềcáchọcviên
củamìnhtrướckhigặphọ.Họchẳngkhácgìtấtcảchúngta:lnmuốnlàmnhữnggìtốtnhất
vàcũngkhơngrõnhưthếđãđủchưa.Tấtcảđềunhưthế.
Khicáchọcviênbướcvào,tơicảmnhậnrõmộtbầukhơngkhícăngthẳngbaotrùmkhắpcăn
phịng.Mọingườingồicáchxanhauchođếnkhibuộcphảixíchlạigầnvìkhơngđủchỗ.Chẳng
ainóivớiaicâugì;tấtcảngồiim,chờđợi.Tơithíchhọởchỗđãcanđảmthừanhậncuộcsống
hiệntạicủamìnhkhơngnhưý.Sựcómặtcủahọtronglớphọcnàychothấyhọđãsẵnsàng
làmmộtđiềugìđóđểthayđổitìnhtrạngnày.
Tơirảobướcmộtvịngquanhlớpđểhỏihantừngngườixemhọđanggặpkhókhăngìtrong
cuộcsống.Vàhọlầnlượtbộcbạchnhưsau:
Donmuốnthayđổisựnghiệpmườibốnnămnayvàtheođuổiướcmơtrởthànhnghệsĩ.
MaryAlicelàmộtdiễnviên,nhưngcơkhơngbiếttạisaomìnhlnviệnhếtcớnàyđếncớnọ
đểvắngmặttrongcácbuổithuâm.
Sarahmuốnchấmdứtcuộchơnnhânmườilămnăm.
Teddymuốnthốtkhỏinỗiámảnhtuổigiàdùanhchỉmớibamươihai.
Jeanđãcótuổivàbàmuốnnóichuyệnvớivịbácsĩriêng-ngườilnxembànhưmộtđứa
trẻ,chẳngbaogiờđưaranhữngcâutrảlờithẳngthắn.
Pattimuốnmởrộngcơngviệckinhdoanhnhưnglạikhơngdámmạohiểm.
Rebeccamuốntraođổivớichồngvìnhữngphiềntốimàanhtagâyrachocơ.
Kevinmuốnthốtkhỏinỗisợbịtừchốikhiếnanhkhơngdámhẹnhịvớiphụnữ.
Lauriemuốnbiếtvìsaocơvẫnkhơngcảmthấyhạnhphúcdùđãcómọithứmàngườitavẫn
mongmuốntrongđời.
Richardđãvềhưuvàcảmthấymìnhsốngthậtthừathãi.Ơngnghĩrằngcuộcđờicủamình
thếlàhết.
Cứthế,từnghọcviêntronglớplầnlượtbộclộtâmtư.Vàphépmàuđãxảyra.Cáchọcviên
càngchiasẻvớinhau,bầukhơngkhícăngthẳngtronglớpcànggiảmđithấyrõ.Nhữnggương
mặtnhưgiãnra,mọingườicảmthấynhẹnhõmvàdễchịuhơn.
Trướchết,cáchọcviêncủatơinhậnrarằngkhơngchỉcóhọlàlosợnhưthế.Tiếpđến,họbắt
đầunhậnrarằngmộtngườisẽtrởnênhấpdẫnhơnkhibiếtcởimởtâmhồnvàchiasẻcảm
xúc.Chưacầnđợiđếnhọcviêncuốicùngbộcbạchmàcảlớpđãtrànngậpmộtbầukhơngkhí
thânthiện,ấmáp.Tấtcảđãkhơngcịnxalạvớinhaunữa.
Mặcdùhồncảnhcủacácthànhviêntronglớpkhơnghềgiốngnhau,nhưngtấtcảđềuphải
mấtmộtlúclâumớicóthểrũbỏlớpvỏbênngồivàmởlịngvớimọingười.Mẫusốchungcủa
tấtcảcáctrườnghợpnàylà:nỗisợđãngăncảnhọsốngmộtcuộcđờimàhọmongmuốn.
Tìnhhuốngtrêncứthếlặplạitrongmỗilớphọccủatơi.Đọcđếnđâycólẽbạnsẽthắcmắc,
làmsaomàchỉmộtkhóahọcnhưthếlạicóthểthíchứngvớivơsốnỗisợcủabấynhiêucon
người-nhucầucủahọhẳnphảikhácnhauchứ!Quảlànhưvậy.Nhucầucủacáchọcviênthoạt
trơngrấtkhácnhau,nhưngkhiđàosâuhơnmộtchútvàtìmhiểunhữngngunnhânsâuxa
dẫnđếncácnỗisợấy,bạnsẽthấytấtcảđềucócùngmộtxuấtphátđiểm.
Nỗisợhãicóthểđượcchiathànhbacấpđộ.Cấpđộ1làbềmặtcủavấnđềmàđốitượnggặp
phải,chẳnghạnnhưcácvấnđềvừađượcnêutrênđây.Cấpđộnàycóthểđượcchiathànhhai
dạng,baogồmdạng“bấtkhảkháng”vàdạngđịihỏibạnphảihànhđộng.Sauđâylàmộtsốnỗi
sợthuộccấpđộ1đượcphântheohaidạng:
NHỮNGNỖISỢTHUỘCCẤPĐỘ1
Dạng“bấtkhảkháng”Dạngđịihỏiphảihànhđộng
Lãohóa
Trởlạitrườnghọc
Bịtànphế
Raquyếtđịnh
Vềhưu
Thayđổisựnghiệp
Cơđộc
Kếtbạn
Concáirariêng
Kếtthúc/bắtđầumốiquanhệ
Thiêntai
Khámbệnh
Bấtantàichính
Khẳngđịnhbảnthân
Thayđổi
Giảmcân
Hấphối
Dựphỏngvấn
Chiếntranh
Láixe
Bệnhtật
Phátbiểutrướcđámđơng
Mấtngườithân
Phạmsailầm
Tainạn
Sựràngbuộc
Bịcưỡngbức
Ngồira,bạncóthểghithêmvàodanhsáchtrênnhữngnỗisợmìnhtừngcó.Tintơiđi,bạn
khơngphảilàngườiduynhấttựnhủ:“Mìnhcũngcóvàinỗisợgiốngnhưvậy”hay“Mìnhcótất
cảnhữngnỗisợtrên”.Mộttrongnhữngđặctínhthầmlặngcủasựsợhãilàlantỏakhắpcác
mặttrongcuộcsốngcủachúngta.Vídụ,nếubạnsợkếtgiaovớinhữngngườibạnmới,rấtcó
thểbạnsẽsợtiệctùng,sợnhữngmốiquanhệthânthiết,sợxinviệc…
Điềunàysẽthểhiệnrõhơnởcấpđộ2củanỗisợ,vốnkháchẳncấpđộ1.Cấpđộ2củanỗisợ
khơngphụthuộcvàotìnhhuống,màcóliênquanchặtchẽđếncáitơicủamỗingười.
NHỮNGNỖISỢTHUỘCCẤPĐỘ2
Sựtừchối
Bịlừagạt
Thànhcơng Bấtlực
Thấtbại
Khơngđượcủnghộ
BịtổnthươngMấtthểdiện
Cấpđộ2củasựsợhãiliênquanmậtthiếtvớitưtưởngbêntrong hơn là tình huống bên
ngồi,đồngthờiphảnánhnhậnthứcvềcáitơilẫnkhảnăngkiểmsốtcuộcsốngcủabạn.Điều
nàylýgiảivìsaobạncónhữngnỗisợrấtchungchung.Chẳnghạn,nếubạnsợbịtừchối,nỗisợ
đósẽảnhhưởngđếnmọikhíacạnhtrongcuộcsống:giaotiếpbạnbè,quanhệtìnhcảm,phỏng
vấnxinviệc…Dùtrongtìnhhuốngnàothìbịtừchốivẫnlàbịtừchối.Thếlànhưconnhím,bạn
xùlơnglênđểtựbảovệ,vàbằngcáchđóbạnđãvơtìnhtựdựngràochắnđểngăncáchbản
thânvớimơitrườngxungquanh.Hãynhìnlạidanhsáchnhữngnỗisợthuộccấpđộ2,bạnsẽ
thấybấtkỳnỗisợnàotrongsốđócũngcóthểgâyảnhhưởngtolớnđếnnhiềukhíacạnhkhác
nhautrongcuộcsốngcủabạn.
Cấpđộ3đềcậpđếnyếutốcốtlõicủavấnđề:nỗisợlớnnhấttrongmọinỗisợ,cáithậtsự
khiếnbạnkhơngtàinàothốtkhỏitìnhtrạngbếtắchiệntại.Đóchínhlà:
NỖISỢTHUỘCCẤPĐỘ3
“TƠIKHƠNGLÀMĐƯỢC!”
“Vậyư?Đómàlàvấnđềlớnsao?”,cóthểbạnsẽtựhỏinhưthế.Tơibiếtbạnhơithấtvọngvì
đangmongchờmộtcâutrảlờiấntượnghơn.Nhưngsựthậtlà:
TẬNCÙNGCỦAMỌINỖISỢCHÍNHLÀNỖISỢKHƠNGXỬLÝ
ĐƯỢCVẤNĐỀMÀBẠNGẶPPHẢI.
Nào,chúngtahãycùngkiểmtraxem.Nhữngnỗisợthuộccấpđộ1chuyểnthành:
Tơikhơngthểđươngđầuvớibệnhtật.
Tơikhơngthểđươngđầuvớisailầm.
Tơikhơngthểđươngđầuvớichuyệnbịmấtviệc.
Tơikhơngthểđươngđầuvớiviệcgiàđi.
Tơikhơngthểđươngđầuvớisựcơđộc.
Tơikhơngthểđươngđầuvớiviệcxửsựnhưmộtkẻngốc.
Tơikhơngthểđươngđầuvớichuyệnkhơngxinđượcviệc.
Tơikhơngthểđươngđầuvớiviệcmấtanhấy/cơấy.
Tơikhơngthểđươngđầuvớiviệcbịphásản...
Cịnnhữngnỗisợthuộccấpđộ2cóthểđượcviếtlạithành:
Tơikhơngthểđươngđầuvớinhữngtráchnhiệmdẫnđếnthànhcơng.
Tơikhơngthểđươngđầuvớithấtbại.
Tơikhơngthểđươngđầuvớichuyệnbịtừchối...
Bíquyếtởđâylà:
NẾUBIẾTMÌNHCĨTHỂĐƯƠNGĐẦUVỚIMỌITHỬTHÁCH
TRONGCUỘCSỐNG,BẠNSẼSỢĐIỀUGÌ?
Câutrảlời:CHẲNGSỢGÌCẢ!
Cóthểbạnthấyđiềunàykhơngcógìđángvuisướng,nhưngxinhãytintơi,nhữnggìtơivừa
nóivớibạnlàmộttinđángmừng.Điềuđócónghĩalàbạnhồntồncóthểchếngựmọinỗisợ
màkhơngcầnphảikiểmsốtbấtkỳđiềugìcủacáithếgiớingồikia.Đâylàmộtsựgiảithốt.
Bạnkhơngcịnphảikiểmsốtnhữngviệclàmcủabạnđời,bạnbè,concáihaycấptrênnữa.
Bạnkhơngcầnkiểmsốtnhữnggìxảyratrongbuổiphỏngvấn,trongcơngty,trongcơngviệc
mới,trongtàikhoảncủabạnhaytrongthịtrườngchứngkhốnnữa.
TẤTCẢNHỮNGGÌBẠNCẦNLÀMĐỂRŨBỎNỖISỢHÃILÀTIN
VÀOKHẢNĂNGXỬLÝMỌIVIỆCXẢYĐẾNVỚIMÌNH!
Tơinhấnmạnhđiểmnàyvìđâylàyếutốhếtsứcquantrọng.Từnaytrởđi,mỗikhisợhãi,
bạnchỉcầntựnhắcnhởmìnhrằngđóchỉlàdobạnkhơngđủtựtinmàthơi.Sauđó,hãyvận
dụngmộttrongcáccơngcụđượcnêutrongquyểnsáchnàyđểtrởnênmạnhmẽhơn.Nhiệm
vụcủabạnđượcvạchrarõràngrồiđấy,chẳngcólýgìphảiedècả.
Mọingườithườnghỏitơivìsaochúngtalạitựtiđếnvậy.Thúthựctơicũngkhơngbiếtphải
trảlờithếnào.Tơibiếtcónhữngnỗisợthuộcvềbảnnăngvàcóích,cảnhbáochúngtavề
nhữngrắcrốicóthểxảyra.Tuynhiên,phầncịnlại-tứcnhữngnỗisợlàmchúngtachùnbước
vàkhơngthểtrưởngthànhđược-lạirấtcóhạivàkhơngphùhợp,thườngbịđổlỗibởihồn
cảnh.
Trongđờimình,chưabaogiờtơinghebàmẹnàocăndặncontrướckhiđếntrườnglà:“Hãy
mạohiểmthậtnhiềunhé,conu!”,màthườnglà:“Cẩnthậnđó,conu!”.Câunóinàybao
hàmcảhainghĩa:“Thếgiớingồikiarấtnguyhiểm...”và...“Conkhơngthểxửlýđượcđâu!”.
Thậtra,ngườimẹchỉmuốnnóilà:“Nếulỡxảyrachuyệngìvớiconthìmẹsẽkhơngxoayxở
đượcđâu!”.Bạnthấyđấy,ngườimẹđangtruyềnchocontháiđộthiếutựtincủachínhbà.
Tơicịnnhớhồibémìnhđãkhaokhátcómộtchiếcxeđạphaibánhđếnthếnào,nhưngmẹ
nhấtđịnhtừchối.Lầnnàobàcũngtrảlờiđúngmộtcâu:“Mẹuconvơcùng,nênmẹkhơng
muốncóchuyệngìxảyravớiconhết”.Câunóiấyđượctơidiễngiảilà:“Conchưađủkhảnăng
đểđiềukhiểnchiếcxeđạphaibánh”.Lớnlênmộtchútvàhiểubiếthơn,tơimớinhậnrabà
muốnnóirằng:“Nếucóchuyệngìxảyravớicon,mẹsẽkhơngsốngnổi”.
Mộtlần,ngườimẹcẩntrọngqmứccủatơiphảitrảiquamộtcuộcphẫuthuật.Bànằm
trongphịngchămsócđặcbiệt,mũivàhọnggắnđầydây.Đếnlúcphảiravề,tơithìthầmvào
taibà-màkhơngnghĩlàbàvẫnngherõnhữnggìmìnhnói-rằngtơirấtubàvàsẽquaylại
thămbà.Vừabướcchânđếncửaphịng,tơinghemộtgiọngnóiyếuớtthìthầmphíasau:“Cẩn
thậnnhécon!”.Ngaycảtrongtrạngtháihãycịnmêmanvìthuốc,bàvẫnkhơngqnnhắc
nhởtơinhưthế.Vàtơihiểu,khơngchỉbàmàvơsốnhữngbàmẹkháctrênthếgiannàyđềuthế
cả.Cứnghĩđếnvơsốnhữnglờinhắcnhở“Cẩnthậnnhécon!”đóthìquảlàđángngạcnhiênkhi
chúngtadám…bướcchânrakhỏicửa!
Bêncạnhnhữnglýdohiểnnhiênnhưthế,chúngtacịnsợhãivìnhiềulýdokhác.Tuynhiên,
việcnhữnglýdođóxuấtpháttừđâuthìcóquantrọnghaykhơng?Tơicholàkhơng.Thường
thìrấtkhóxácđịnhngunnhânthậtsựgâynêncáchànhvi,tháiđộtiêucựcvàdùcóbiếtđi
nữa,sựhiểubiếtđócũngkhơngthểthayđổiđượcchúng.Vìthế,tơikhơngphântíchngun
dovìsaolạicónhữngrắcrốitrongtưtưởngcủachúngta.Theotơi,nếubạngặprắcrối,chỉ
cầnnhìnthẳngvàohiệntạivàbắttayhànhđộngđểthayđổithựctrạngđó.
Trongtrườnghợpnày,bạnhiểurõmìnhkhơngthíchtínhtựtivìnócảntrởbạnđạtđược
nhữngđiềubạnmuốntrongcuộcsống.Nhậnthứcđósẽgiúpbạntậptrungvàođúngvấnđề
cầnthayđổi.Bạnsẽkhơngphảiphântánnănglượngđểhỏivìsaovàvìsao.Bởiđiềuđókhơng
quantrọng.Điềuquantrọngbâygiờlàbạnphảitintưởngvàochínhmìnhchođếnkhibạn
dámnóirằng:
DÙCĨCHUYỆNGÌXẢYRAĐINỮA,TRONGHỒNCẢNHNÀOĐI
NỮA,TƠIĐỀUCĨTHỂGIẢIQUYẾTĐƯỢC!
Tơibiếtcónhữngđộcgiảsẽhỏicắccớ:“Ơi,thếchịsẽgiảiquyếtthếnàovớinhữngchứng
bạiliệt,ungthưhaykhiconmìnhquađời?”.Tơihiểusựhồinghicủabạn.Xinbạnđừngqn
rằngtrướckiatơicũngtừnglàmộtngườiđầyhồinghinhưthế.Hãyđọctiếpvàđừngdừnglại
ởđây.Hãytựchomìnhcơhộichiếnthắngbảnthânvàvượtquanỗisợhãibằngnhữngcơngcụ
hữuíchmàtơisắptrìnhbày.Khiđó,bạnsẽcảmthấymìnhngàycàngtiếngầnđếnsựtựtin
caođộvàbắtđầunhậnrarằngbạnhồntồncóthểgiảiquyếtmọitrởngại,thửtháchxảyđến
vớimình.Đừngbaogiờqnthơngđiệpgiátrịnày:
TƠISẼLÀMĐƯỢC!
Janetvẫnđangchờchonỗisợquađi.Trướckia,cơdựtínhhọctiếpđạihọckhibọntrẻđủ
tuổiđếntrường,ấyvậymàgiờđâyđứaconnhỏnhấtcủacơđãhọclớpbốn.Suốtthờigianđó
cókhơngbiếtbaonhiêulýdokhiếncơbỏlỡdựđịnhcủamình:“Mìnhmuốnconcáiđihọcvềlà
đượctrơngthấymẹ”,“Thậtragiađìnhmìnhkhơngđủtiềnđểtrangtrảihọcphí”,“Ơngxãsẽ
cảmthấybịbỏrơinếumìnhcứsuốtngàyđihọc”…
MặcdùcónhiềuthứJanetcầnphảicânnhắcthật,nhưngrõràngđókhơngphảilàlýdođểcơ
chầnchừlâuthế.Trongthựctế,chồngcơlnsẵnlịnglàmtấtcảđểgiúpcơ.Anhquantâm
đếnnỗitrăntrởcủacơvàthườngđộngviêncơtheođuổiướcmơtrởthànhnhàthiếtkếthời
trang.
CứmỗilầnJanetđịnhgọiđiệnđếntrườngđểđăngkýphỏngvấnnhậphọcthìdườngnhưcó
điềugìđócứngăncơlại.“Khinàobớthồihộp,mìnhsẽgọi”,“Khinàocảmthấykhỏehơn,
mìnhsẽgọi”.VàthếlàJanetcứlầnlữamãi.
VấnđềnằmởchỗsuynghĩcủaJanetcứrốitungcảlên.Chínhlậpluậncủacơtựđộngdẫncơ
đếnthấtbại.Cơsẽkhơngbaogiờvượtquaràocảnsợhãiđónếuchưaýthứcđượcsuynghĩsai
lầmcủamình,vàđơngiảnlàcơkhơng“nhìnthấy”cáivơcùnghiểnnhiênđốivớimọingười.
TơicũngtừnggiốngnhưJanet,chođếnkhibịbuộcphảithayđổi.Trướckhilyhơnvớingười
chồngđầutiên,tơichẳngkhácgìmộtđứatrẻlnđểanhấychămlomọithứchomình.Sau
khilyhơn,tơikhơngcịncáchnàokháclàphảitựlàmlấymọithứ.Nhữngviệcvặtnhưsửamáy
hútbụicũngmanglạichotơiniềmvuisướngvơngần.Lầnđầutiêntơimờibạnbèđếnnhàăn
tốikhitrởlạicuộcsốngđộcthânquảthậtlàmộtbướcnhảyvọt.Cáingàytơiđặtvéđidulịch
mộtmìnhlàmộtsựkiệnlớn.
Khibắtđầutựlàmlấymọithứ,tơicũngbắtđầucảmnhậnđượchươngvịtuyệtvờicủasựtự
tin đang trỗi dậy. Dĩ nhiên khơng phải lúc nào cũng thoải mái, nếu khơng nói là thực ra có
nhiềuthứthậmchícịntệhạitrước.Tơicảmthấymìnhnhưmộtđứatrẻđangchậpchữngtập
đivàbịngãliêntục.Nhưngsaumỗibướcchân,tơicàngthêmvữngtâm,tựtincóthểgánhvác
cuộcđờimình.
Thế nhưng cho dù tự tin hơn, tôi vẫn căng thẳng chờ đợi nỗi sợ đi qua. Cứ mỗi lần trải
nghiệmmộtđiềugìmới,tơilạicảmthấylosợvàbấtan.“Nào”,-tơitựnhủ,-“hãycứhịamình
vàothếgiớixungquanh,rồithìnỗisợcũngphảiquathơi”.Songđiềuđóchẳngbaogiờxảyra!
Chođếnmộtngày,tơichợtnhậnrasựthậtdướiđây:
SỰTHẬT1
NỖISỢKHƠNGBAOGIỜTỰMẤTĐI,TRỪKHITƠIKHƠNGNGỪNG
LỚNLÊN.
Trừkhitơitiếptụchịavàothếgiớixungquanh,trừkhitơitiếptụcmởrộngnhữngkhảnăng
củamình,trừkhitơitiếptụcđươngđầuvớinhữngrủiromớiđểbiếnướcmơthànhhiệnthực,
bằngkhơngtơivẫnsẽmãimãisợhãi.Thậtlàmộtpháthiệnđộtphá!CũnggiốngnhưJanetvà
rấtnhiềubạnđọckhác,tơiđãchờchonỗisợtựtanbiếnđirồimớidámđưataynắmbắtcơ
hộicủamình.“Khinàotơikhơngcịnsợhãinữa,tơisẽ…!”.Hầunhưcảđờimình,tơiđãchơi
trịKHINÀO/TƠISẼấy.Vàviệcđóchẳngđiđếnđâucả.
Mộtlầnnữa,bạnlạinóichuyệnnàythìcógìđángvuimừng.Tơibiếtpháthiệnnàykhơng
phảilàđiềubạnmuốnnghe.Cóthểcũnggiốngnhưcáchọcviêncủatơi,bạnđangchờtơiđưa
ranhữnglờikhunthơngtháicóthểlậptứcxuatannỗisợcủabạn.Tơirấttiếcvìmọithứ
khơngdiễnratheocáchđó.Tuynhiên,thayvìthấtvọng,bạnhãythấynhẹnhàngvìkhơngcịn
phảikhổnhọcđểrũbỏnỗisợhãinữa-nỗisợsẽchẳngtựmấtđibaogiờ!Nhưngbạncũng
khơngnênlấythếlàmlolắng.Khixâyđắplịngtựtinthơngquanhữngbàitậpsauđây,bạnsẽ
khơngcịnphảisợhãinhưtrướcnữa.
ChẳngbaolâusaukhipháthiệnraSựthật1,tơiđãpháthiệnramộtđiềuquantrọngkhác
gópphầnkhơngnhỏvàosựpháttriểnbảnthân:
SỰTHẬT2
CÁCHDUYNHẤTĐỂCHẤMDỨTNỖISỢKHƠNGDÁMLÀMMỘT
VIỆCGÌĐĨLÀBẮTĐẦUTHỰCHIỆNNGAY.
NghecóvẻmâuthuẫnvớiSựthật1,nhưnghồntồnkhơngphải.Nỗisợhãiđốivớimột
tìnhhuốngnàođósẽtanbiếnkhibạnđốidiệnvớinó,vàsẽmấtđikhibạnbắtđầuthựchiện
ngay.
Mộtvídụđiểnhìnhlàlầnđầutiêntơiđứnglớphồiđanghọctiếnsĩ.Lúcđó,tơikhơnglớn
hơncáchọcviênlàmấy,lạikhámơhồvềđềtàigiảngdạycủamình:tâmlýlãohóa.Tơiđợigiờ
lênlớpđầutiênmàlịngnơnnaolosợ.Suốtbangàytrướcđó,ruộtgantơilúcnàocũngcồn
càokhơngn.Tơidànhtớitámtiếngđồnghồchỉđểchuẩnbịchomộtgiờlênlớp.Chỗtàiliệu
viếttaycủatơiđủdùngtrongbatiếtgiảng.Thếmàtơivẫnkhơnghếtloâu.Buổilênlớpđầu
tiênrốtcuộccũngđếnvàtơicócảmgiácnhưmìnhbịđẩylênđoạnđầuđài.Khiđứngtrướccác
họcviên,timtơiđậpthìnhthịch,haichânrunlẩybẩy.Rồichẳnghiểubằngcáchnào,tơiđãdạy
xongtiếthọcvàkhơngdámnghĩđếnbuổidạytuầnsau.
Maysao,mọithứđãtrởnêndễdànghơntrongbuổihọckếtiếp(chứkhơngthìcólẽtơiđã
bỏnghềgiáoviênlnrồi!).Tơibắtđầuquendầnvớinhữnggươngmặttronglớpvànhớtên
mộtsốngười.Đếnbuổithứbathìcàngkháhơn.Tơibắtđầucảmthấythưgiãnvàhịanhập
vớicáchọcviên.Đếnhơmthứsáuthìtơiđãbắtđầutrơngngóngđếnlúcđượcđứngtrướclớp.
Mốiquanhệgiữatơivàcáchọcviênđãtrởnênthúvịhơnvàcũngnhiềuthửtháchhơn.Cho
đến một ngày, tơi bước vào gian phịng trước kia từng khiến tơi lo sợ với tâm trạng khơng
hồntồnthoảimái.Nỗisợgiờđãbiếnthànhsựháohứcchờđợi.
Phảiquanhiềubuổinữathìtơimớicóthểtựtinđếnlớpmàkhơngcầmtheonhữngtậptài
liệunặngtrĩu.Vàrồiđếnmộtngàynọ,tơilênlớpmàchỉcầnmộttờgiấyghichútómtắtnhững
điềusẽnóitrongbuổihọc.Tơinhậnramìnhđãtiếnđượcmộtbướckháxa.Tơiđãtừngsợ
hãi...nhưngvẫnhànhđộng;vàkếtquảlàtơikhơngcịnsợviệcdạyhọcnữa.Tuynhiên,khi
giảngdạytrựctiếptrướcốngkínhtruyềnhình,mộtlầnnữatơilạicảmthấylosợ,nhưngrồi
saunhiềulầntrảinghiệmđứngtrướcốngkính,nỗisợấycũngqua.
TrịKHINÀO/TƠISẼ...màtơithườnglàmcịnliênquanđếnlịngtựtơn.“Khinàothấytựtin
hơn,tơisẽlàm”.Ởđây,tơilạixarờithựctếkhilnnghĩrằngnếutơicảithiệnđượchìnhảnh
bảnthân,nỗisợsẽtựmấtđivàtơisẽđạtđượcnhữnggìmìnhmongmuốn.Nhưngtơikhơng
biếtchínhxáchìnhảnhấysẽđượccảithiệnnhưthếnào.Cóthểlànhờtơilớntuổihơn,hiểu
biếthơn,haythơngquanhậnxétcủamọingười,hoặcmộtphépmàunàođósẽgiúptơicảm
nhậnvềbảnthântốtđẹphơn.Thậmchí,tơicịnmuamộtcáikhóathắtlưngvớidịngchữ“TƠI
TUYỆTVỜI”,lịngthầmnghĩdầndàmìnhsẽthẩmthấuđượcthơngđiệpđó.
Có thể tất cả những thứ đó cũng giúp ích đơi chút, tuy nhiên cái làm nên sự khác biệt lại
chínhlàcảmgiácthànhcơngmàtơicóđượckhivượtquanỗisợvàbắttayhànhđộng.Cuối
cùng,tơicũnghiểura:
SỰTHẬT3
CÁCHDUYNHẤTĐỂCẢMNHẬNVỀBẢNTHÂNTỐTĐẸPHƠNLÀ
BẮTTAYHÀNHĐỘNG.
Đểcảmnhậnvềbảnthântốtđẹphơn,trướchếtbạnphải“bắttayhànhđộng”.Khithựcsự
làmmộtđiềugìđó,bạnkhơngchỉxuatannỗisợmàcịnnhậnđượcmộtphầnthưởnglớn,đó
làxâydựngsựtựtin.Song,bạncóthểtiênliệurằngmộtkhiđãđạtđượcđiềugìđóvàrũbỏ
nỗisợhãi,bạnsẽcảmthấytuyệtvờiđếnnỗichỉmuốntiếptụcđạtđượcnhữngđiềumớimẻ
khác,vàbạnsẽtiếptụcđốidiệnvớinỗisợhãikhiđốidiệnthửtháchmới!
Quanhữngkhóađàotạo,hộithảomàtơiđãcódịpthamdựtrongbướcđầutìmcáchvượt
quanỗisợ,tơiđãhọcđượcmộtđiềukhiếntơicảmthấynhưđượcgiảithốt-điềuđãgiúptơi
cảmnhậnvềbảnthântốtđẹphơn,đólà:
SỰTHẬT4
KHƠNGCHỈCĨTƠIMÀTẤTCẢMỌINGƯỜIĐỀUCẢMTHẤYSỢ
HÃIKHITRẢINGHIỆMMỘTĐIỀUMỚIMẺ.
Tơiàlên:“Hóaratấtcảnhữngngườimàmìnhtừngghentỵkhithấyhọmạnhdạnsốngcuộc
đờinhưýcũngtừngsợhãisao?Saokhơngainóichomìnhbiếtđiềunàyhếtvậy?”.Cólẽdotơi
chẳngbaogiờhỏimọingườiđiềuđó.Lúcnàotơicũngđinhninhchỉcómỗimìnhmìnhlàyếu
kém.Thậtnhẹnhõmkhibiếtrằngmọingườiaicũngthế,rằngtơicũnggiốngnhưbaonhiêutỉ
conngườitrênquảđấtnày.
Mấynămtrước,cólầntơiđọcmộtbàibáoviếtvềEdKoch,viênthịtrưởngkhơnghềbiếtsợ
củathànhphốNewYork.Đểthamgiamộtvaidiễntrongmộtsựkiệncơngchúngtạisânkhấu
Broadway,ơngphảihọcnhảyThiếtHài.Giáoviênkểlại“ơngấysợđếnphátkhiếp”.Thậtlà
khó tin! Người đàn ơng đã từng đối diện với những đám đơng nổi giận, từng đưa ra những
quyếtđịnhhếtsứckhókhănảnhhưởngđếncuộcsốnghàngtriệungườidân,từngxuấthiện
trướccơngchúngtrongvaitrịmộtthịtrưởng...lạilolắngkhitậpnhảyđiệuThiếtHàiđơn
giản!
NếuchúýđếncácSỰTHẬTmàtơiđãnêutrên,bạnsẽkhơngngạcnhiênkhithấyviênthị
trưởngsợhãinhưthế.TrướcđâyơngchưabaogiờthửnhảyThiếtHài,dođódĩnhiênơngsẽ
cảmthấylosợ.Nhưngmộtkhiđãtậpluyệnvàtrởnênthuầnthục,nỗisợđósẽbiếnmấtvà
ơngsẽtrởnêntựtin,thậmchícóthểcắmmộtcáilơngchimlênnónđểlàmdáng.
Diễnbiếntâmlýđóxảyravớitấtcảchúngta.Vốndĩsinhralàconngười,tấtcảchúngtađều
cónhữngcảmxúcnhưnhau.Kểcảnỗisợ.
Hàngngày,bạncóthểtìmthấyrấtnhiềucâuchuyệntươngtựtrênbáochí,sáchvở,truyền
hình.TrừkhiđãhiểuđượccácSỰTHẬTvềnỗisợ,bạnsẽkhơngnhậnracácquyluậtẩnsâu
bêndướinếubạnchỉđơnthuầnnghe,đọcvàxemnhữngcâuchuyệnấy.Bạnsẽkhơngbaogiờ
hiểuđượcnhữnggìngườikhácđãtrảiqua,nhấtlànhữngngườinổitiếng,khiđemsosánh
chúngvớicácsựkiệndiễnratrongđờibạn.Bạnsẽnghĩhọthậtlàmaymắnvìkhơnghềedè
thểhiệnmình.Nhưngkhơnghẳnvậy!Đểcóđượcngàyhơmnay,họđãphảivượtquanỗisợ
ghêgớm...vàhọvẫnkhơngngừngvượtlênnỗisợđó.
Nhữngaitừngchiếnthắngnỗisợ,dùlàvơthứchayýthức,dườngnhưđềubiếtđếnthơng
điệpcủaquyểnsáchnày:sợthìcứsợ...nhưnglàmthìcứlàm.Mộtngườibạnrấtthànhđạtcủa
tơi,vốnlậpthântừhaibàntaytrắng,saukhichiêmnghiệmtựađềquyểnsáchnàyđãgậtgù
nóivớitơirằng:“Phải,cólẽđâylàcáchtơichọnđểsốngcuộcđờimìnhmàkhơngbiết.Tơi
khơngnhớrõmìnhđãcanđảmthếnào,nhưngchưabaogiờtơiđểnỗisợhãingănmìnhbước
tớiđểđạtđượccáimìnhmuốn.Tơicứtiếnlênphíatrướcvàtựhứalàphảiđạtđượcmụctiêu,
bấtchấpnỗisợ”.
NếubạnchưabaogiờchiếnthắngnỗisợthìcóthểdobạnchưahềbiếtvềnhữngSỰTHẬT
trên,vàbạnxemnỗisợlàtínhiệunguyhiểmđểdừnglại,thayvìlà“đènxanh”đểtiếnlênphía
trước.BạncókhuynhhướnglặplạitrịKHINÀO/TƠISẼ…đãnóiởtrên.Bạnchỉcầnthốtkhỏi
nhàtùtưtưởngmàbạntựgiammìnhvàođóbằngcáchđiềuchỉnhlạitưduy.
BướcđầutiênlàbạnhãynhắclạinhữngSỰTHẬTvềnỗisợmỗingàymườilầntrongvịng
một tháng. Bạn sẽ nhận ra rằng để điều chỉnh những suy nghĩ sai lệch thì cần có sự lặp lại
thườngxun.ChỉnhậnbiếtcácSỰTHẬTvềnỗisợkhơngthơithìchưađủ.Bạnphảikhơng
ngừngtâmniệmnhữngđiềuđóchođếnkhichúngtrởthànhmộtphầnconngườicủabạn,tức
làlúcbạnbắtđầuthayđổihànhvivàtiếnđếnnhữngmụctiêumongmuốn,thayvìthumình
lại.Ởphầnsau,tơisẽgiảithíchcụthểhơnvìsaobạnphảikhơngngừnglặplạinhữnggìđã
biết.Cịnbâygiờ,bạnhãycứtinvàonhữnggìtơinóivàbắtđầunhắcđinhắclạicácSỰTHẬT
đótrongtâmtưởng.
Tuynhiên,trướckhibạnbắtđầu,tơimuốnthêmvàodanhsáchnhữngsựthậtmộtđiềuvơ
cùngquantrọngnữa.Cóthểbạnsẽtựhỏi:“Tạisaotơiphảichấpnhậnrủirorồilạiphícơng
sứcchịuđựngnhữngphiềntốinày?Tạisaotơikhơngtiếptụccuộcsốngdễchịutrướckia
chứ?”.Bởivì:
SỰTHẬT5
VƯỢTQUANỖISỢKHƠNGĐÁNGSỢBẰNGVIỆCLNSỐNG
TRONGSỢHÃIDOCẢMGIÁCBẤTLỰC.
Hãyđọclạithậtkỹ.Tơibiết,thoạtđầubạnsẽkhóchấpnhậnđiềunày.Bởinócónghĩalàdù
đangantồnđếnmấytrong“cáikénấmáp”củamình,thìbạnvẫnđangsốngvớinỗisợhãiâm
thầm,vàrồicuốicùngsẽđếnngàybạnphảiđốidiệnvớisựthật.
Càngcảmthấybấtlực,nỗikhiếpsợngấmngầmtrongchúngtacànglớnkhibiếtrằngtrong
cuộcsốngcónhữngtìnhhuốngtakhơngthểnàokiểmsốt,vídụnhưcáichếthaybịmấtviệc.
Chúngtabịámảnhkhơnngirằngtaiươngcóthểxảyra.“Nếu...thìsao?”.Nỗisợtrànngập
cuộc sống của chúng ta. Trong SỰ THẬT thứ 5 này có một điều mỉa mai rằng những người
khơngdámchấpnhậnrủirolạisốngtrongsợhãinhiềugấpmấylầnsovớiviệchọcanđảm
chấpnhậnnhữngrủirocầnthiếtđểtựtinhànhđộng.Cóđiềuhọkhơngbiếtnhưthế!
DướiđâylàtrườnghợpcủaJanice,mộtphụnữtrungniênchỉởnhàlàmcơngviệcnộitrợ.
Chịđãhoạchđịnhcuộcđờimìnhnhưthếđểtránhđốidiệnvớirủirocàngnhiềucàngtốt.Chị
kếthơnvớimộtdoanhnhânđểđảmbảocómộtcuộcsốngthoảimái,dễchịu.Thếnhưng,cuộc
đờivốnkhơngchiềulịngngười.Vàonăm53tuổi,chồngchịlàDickbịđộtquỵvàliệtmộtphần
cơthể.Độtnhiênchỉsaumộtđêm,từchỗlàngườilnđượcquantâm,chămsóc,Janiceđã
trởthànhngườiphảichămsócchồngmình.
SựbiếnđổiđókhơngdễdàngchútnàovớiJanice.Saukhivậtvãvớicâuhỏi:“Tạisaochuyện
nàylạixảyravớimình?”,chịbắtđầuchấpnhậnthựctếlàtừnaychịsẽphảigánhváccảcuộc
sốngcủahaingườilẫnsinhmạngcủachồng.Trongtrạngtháisữngsờ,chếtlặng,chịhọccác
phươngthứckinhdoanhđểthaychồngđiềuhànhcơngviệc.Chịraquyếtđịnhliênquanđến
sứckhỏecủachồngvàmỗisángchịtỉnhgiấcvớiýthứcrấtrõmìnhđanglàtrụcộtgiađình.
Đượcmộtthờigian,cảmgiáctêliệtđócũngquađi,mọithứtrởnênrõrànghơnvàJanicetìm
thấysựnbìnhsâulắngmàchịchưatừngtrảinghiệmtrướcđây.Chịbắtđầunhậnracáigiá
qđắtmàmìnhphảitrảchonhữngnămthángchỉtồnđượcnângniu,lolắngtrướckia.
Trướckhichồngbịđộtquỵ,Janicechỉquẩnquanhvớicâuhỏiđầyloâu:“Nếu…thìsao?”.Lúc
nàochịcũnglolắngvềtươnglaimàqntậnhưởnghiệntại.Chịthườngnóivớibạnbèrằng:
“Hyvọngmìnhsẽchếttrướcanhấy,vìnếungượclạichắcmìnhkhơngsốngnổimất”.Vớisuy
nghĩ“Tơikhơngthể”đó,Janiceđãsốngmộtcuộcđờikhơngtrọnvẹnnhưý.Nhưngtấtcảđã
thayđổikểtừkhichịtìmthấymộtsứcmạnhnộitạimàtrướckiachịchưatừngnghĩđến.Giờ
đây,vớicâuhỏi:“Nếu…thìsao?”,Janiceđãcócâutrảlời,đólà:“Tơisẽlàmđược!”.
Lúctrước,Janicechưabaogiờnhậnrachịlnsốngtrongsợhãichođếnkhinỗisợđómất
đi.Nhữngnỗisợmớikhơngthểnàosánhbằngnỗisợsốngcịntrướckiamàchịlncanh
cánhtronglịng.Giờđây,chồngchịđãbìnhphụcphầnnào,đủđểhaivợchồnglạicảmthấy
thoảimáitrongcuộcsống.Bảnthânanhcũngphảiđốidiệnvớinỗisợriêng:sợbịtànphế.
Trướccâuhỏi“Nếu…thìsao?”,anhcũngđãcócâutrảlời,đólà:“Tơisẽlàmđược!”.Vàhọđã
cùng nhau giải quyết mọi việc thật tuyệt vời. Có thể nói biến cố này đã giúp họ tìm thấy ý
nghĩađíchthựccủatìnhu.
Đếnđây,bạnđãcóđượccáinhìntồncảnhcủavấnđề.Đólàchúngtakhơngthểthốtkhỏi
nỗisợhãi,màchỉcóthểbiếnnỗisợthànhngườibạnđườngtrênmọihànhtrìnhthúvị;nỗisợ
khơngnhấtthiếtphảilàcáineocầmchânbạntạichỗ.Mộtsốngườichobiếthọchưabaogiờ
biếtsợlàgì,nhưngquamộtsốcâuhỏitraođổi,tơinhậnrarằngtấtcảchúngtađềucónhững
nỗisợnhấtđịnh,cókhácchănglàvềmặtchữnghĩamàthơi.Bởingaycảnhữngngườiđóđơi
khicũngcảmthấyhồihộp,lolắng,dùchẳngbaogiờhọchođólàsợhãi.
Theotơiđượcbiết,aicũngcảmthấysợkhiphảitiếnlênphíatrước.Rấtcóthểmộtsốngười
khơnghềbiếtsợhãilàgì,nhưngquảthậttơichưatừnggặpainhưthế.Nếucó,nhấtđịnhtơisẽ
tơnhọlàmthầyđểhọchỏikinhnghiệmvàtruyềnlạichobạnbíquyếtcủahọ.Tơibiếtởmức
độsâuxathìkhơnghềcógìđángsợ,chỉphầnbềmặtlàcầnđiềuchỉnhthơi.Tơiđãhọcđược
cách“Xunquanỗisợ”.Vậythìviệctơicósợhaykhơngđãkhơngcịnquantrọngnữarồi.
Trongmọihồncảnh,tơivẫnungdung,tựtại...vàbạncũngthế.
5SỰTHẬTVỀNỖISỢ
1. Nỗisợkhơngbaogiờtựmấtđi,trừkhitơikhơngngừnglớnlên.
2. Cáchduynhấtđểchấmdứtnỗisợkhơngdámlàmmộtđiềugìđólàbắtđầuthực
hiệnngay.
3. Cáchduynhấtđểcảmnhậnvềbảnthântốtđẹphơnlàbắttayhànhđộng.
4. Khơngchỉcótơimàtấtcảmọingườiđềucảmthấysợhãikhitrảinghiệmmột
điềumớimẻ.
5. Vượtquanỗisợkhơngđángsợbằngviệclnsốngtrongsợhãidocảmgiácbất
lực.
Ởchươngtrướcchúngtađãtìmhiểuvềmộtyếutốtâmlýcốtlõi,đólà:
NẾUTẤTCẢMỌINGƯỜIĐỀUCẢMTHẤYSỢHÃIKHIPHẢITRẢI
QUAMỘTĐIỀUMỚIMẺ,VÀVẪNCĨNHỮNGNGƯỜICANĐẢM
BẮTTAYHÀNHĐỘNGBẤTCHẤPNỖISỢ,VẬYTHÌCHÚNGTACĨ
THỂKẾTLUẬNRẰNG:
NỖISỢKHƠNGPHẢILÀVẤNĐỀ.
Rõràng,vấnđềthậtsựkhơnghềliênquanđếnchínhnỗisợ,màởcáchchúngtađốidiệnvới
nỗisợđó.Đốivớimộtsốngười,nỗisợ“chẳnglàgì”,songvớinhữngngườikhác,nỗisợđẩyhọ
rơivàotrạngtháitêliệt.Trongkhinhómthứnhấtđốidiệnnỗisợbằngsứcmạnh(chủđộng
lựachọn,cảmgiáchứngkhởivàsẵnsànghànhđộng)thìnhómthứhailạichìmđắmtrongđau
khổ(bấtlực,tuyệtvọngvàkhơngbiếtphảilàmgì).
Biểuđồdướiđâysẽminhhọarõkháiniệmnày.
Từđâycóthểthấybíquyếtđểkiểmsốtnỗisợlàbiếnsựđaukhổđóthànhsứcmạnh.Khi
đó,nỗisợsẽtrởthành“chẳnglàgì”vớibạn.
Chúngtahãybànthêmđơichútvềtừ“sứcmạnh”.Mộtsốngườikhơngmấythiệncảmvới
kháiniệmnàyvìnghĩrằngtừ“sứcmạnh”ngụýthếkiểmsốt,lấnátkẻkhác.Vàtiếcthayvẫn
cónhiềungườihiểusailệchnhưthế.
Loạisứcmạnhmàtơinóiđếnởđâylàmộtdạnghồntồnkhác.Trongthựctế,sứcmạnh
nàygiúpbạngiảmbớtquyềnkiểmsốtlênnhữngngườixungquanhvàdovậy,bạntrởnên
đángu,thânáihơn.Đóchínhlàsứcmạnhnộitạitrongmỗiconngười;làsứcmạnhtrướcthế
giớiquancủabạn;làsứcmạnhvượtquamọithăngtrầmtrongcuộcsống;làsứcmạnhlàm
nhữngđiềucầnthiếtđểpháttriểnbảnthân;làsứcmạnhtạoraniềmvuivàmanglạisựhài
lịngchocuộcsống;làsứcmạnhđểhànhđộng;vàlàsứcmạnhđểuthương.
Sứcmạnhnàykhơngliênquanđếnbấtkỳaikhácngồibạn.Đókhơngphảilàtháiđộíchkỷ,
màlàsựuqbảnthântíchcựcvàđúngmực.Trongthựctế,nhữngngườiíchkỷkhơnghề
cósứcmạnhnộitại,màchỉmuốnkiểmsốtmọithứxungquanh.Dothiếusứcmạnhnộitại,
họlncảmthấysợhãivìsựsốngcịncủahọphụthuộcvàothếgiớibênngồi.Khơngcóaivơ
cảmbằngmộtngườithiếusứcmạnhnộitại.Ngườinhưvậychỉsốngbằngcáchcốlấynguồn
sứcmạnhđótừngườikhác.Chínhnhucầunàysẽtạorađủcáchànhvivịkỷ.
Loạisứcmạnhmàtơiđangnóiđếnởđâysẽkhiếnbạncảmthấyđượcgiảithốtbởibạn
khơngcầnphảimongđợicảthếgiớitiếpsứcchobạn.Đókhơngphảilàkhảnăngsaikhiến
ngườikháclàmnhữnggìbạnmuốn,màlàkhảnăngsaikhiếnchínhbảnthânbạnlàmnhữnggì
bạnmuốn.Nếukhơngcósứcmạnhnày,bạnsẽmấtsựnbìnhtrongtâmhồnvàvìthếsẽphải
sốngmộtcuộcđờirấtdễbịtổnthương.
Từkinhnghiệmbảnthân,tơinhậnthấyrằngsovớiđànơng,phụnữcókhuynhhướnglảng
tránhkháiniệmsứcmạnhnàyhơn,vìlýdohiểnnhiên:Đànơngvốntinrằngmìnhcầnphải
mạnhmẽ,trongkhiđóphụnữlạichorằngsựmạnhmẽlàmmấtđivẻnữtínhvàquyếnrũ.Thế
nhưng,sựthậtvẫnlàsựthật.
Mộtphụnữtựtin,biếtcáchkiểmsốtcuộcđời,sẽthuhútnamgiớichẳngkhácgìmộtthỏi
namchâm.Ởcơấycũngtốtlênsứcsốngtíchcựckhiếnmọingườichỉmuốnvâyquanh.Song
cơấychỉtrởnênbảnlĩnh,thânáinhưthếkhicósứcmạnhnộitại.Tìnhuvàsứcmạnhln
songhànhbênnhau.Chỉkhicósứcmạnhnộitại,conngườimớicóthểmởcửatráitimmình.
Nếukhơng,tìnhuchỉlàkháiniệmméomó.
Vớinhữngđộcgiảnữ,mongbạnhãynhớlặplạiđiềunàyhaimươilămlầnmỗisáng,trưavà
chiềutốikhicóbấtkỳmâuthuẫnnộitạinàogiữasứcmạnhvàvẻnữtính:
TƠIMẠNHMẼVÀĐƯỢCUMẾN.
Và:
TƠIMẠNHMẼVÀTƠIUĐỜI.
Hoặcmộtcâukháccũngcógiátrịtiếpthêmsinhlựcchobạnlà:
TƠIMẠNHMẼVÀTƠITHÍCHCẢMGIÁCĐĨ!
Ngaybâygiờ,bạnhãyđọctobacâunàylênđểcảmnhậnnguồnsinhlựctừnhữngngơntừ
ấy.Việcthườngxunlặplạichúngsẽgiúpbạnnhậnrahaikháiniệmsứcmạnhvàtìnhu
lntươngthíchvớinhau,đồngthờibạncũngsẽthấydễchịuhơn.
Bây giờ, chúng ta hãy tìm hiểu cách vận dụng khái niệm Biến-Đau-Khổ-Thành-Sức-Mạnh
trongcuộcsốnghàngngày.
Đầutiên,hãylậpmộtbiểuđồBiến-Đau-Khổ-Thành-Sức-Mạnhnhưsau:
BIỂUĐỒBIẾN-ĐAU-KHỔ-THÀNH-SỨC-MẠNH
Hầuhếtchúngtađềuđứngởđâuđógiữahaicựcđaukhổvàsứcmạnh.Chúngtakhơnghẳn
bấtlựchồntồnvìsợhãi,nhưngvẫnchưacóđượcsứcmạnhvànănglượng,cũngnhưchưa
thậtsự“chạynướcrút”đếnmụctiêuđãđềra.Dườngnhưchúngtacứkhổnhọctrèođèolội
suốivớitayxáchnáchmang,thayvìbaylượntrênđơicánhthiênthần.Thậtchẳngkhácnàotự
chuốckhổvàothân!
LấybiểuđồBiến-Đau-Khổ-Thành-Sức-Mạnhlàmcơsởthamkhảo,conđườngđicủabạnsẽ
nhẹnhànghơnrấtnhiều.Hãylàmtheocácbướcdướiđây:
1. Phóngtobiểuđồtrênvàtreolêntường,bạnsẽthấymìnhmạnhmẽhơn.Như
vậylàbạnđãbắttayhànhđộngrồiđấy!Hãynhớrằngđiểmcốtlõitrongviệc
“biếnđaukhổthànhsứcmạnh”chínhlàhànhđộng.HÀNHĐỘNGCHÍNHLÀSỨC
MẠNH!Biểuđồtrêntườngsẽlnnhắcnhởbạnđiểmcầnđếntrongđời-biến
đaukhổthànhsứcmạnh.Nhậnthứclàmộtnửacuộcchiếnrồi.Nhờsựkhíchlệ
củabiểuđồ,bạnsẽcóthêmnghịlựctiếnlêntheođúnghướng.
2. Đểkhơngphảicốgắngqsức,hãyviếtđâuđócạnhbiểuđồdịngchữ:“Thiên
thầnsởdĩbayđượclàvìkhơngmangtheoqnhiềuthứbênmình”.Đólàcâu
danhngơncủanhàvănAnhGilbertK.Chestertontơiđọcđượcnhiềunămtrước
màchođếnbâygiờmỗilầnnhớlạivẫnkhiếntơimỉmcười.Câuấylnnhắctơi
nếumuốnvuithútrongđờithìphảibiếtbỏbớtnhữnghànhlýcồngkềnh,thayvì
đánhvậtvớinó.
3. Hãylấymộtchiếcghimđểđánhdấuvịtríhiệntạicủabạntrênbiểuđồ.Cóphải
bạn đang ở giữa đường, nơi đơi lúc bạn cảm thấy tuyệt vọng, tê liệt vì sợ hãi,
nhưngcókhilạicócảmgiácnhưmìnhkiểmsốtđượccuộcsống?Haybạnrơi
vàogócbêntráivàcảmthấymìnhkhơngtàinàothốtrakhỏilốimịn?Hoặc
đangởgócbênphảivàlncảmthấymìnhthậtsựtiếnvềphíatrước,chỉcóvài
nỗisợnhonhỏcầnvượtqua?Quảthật,chẳngaiđạtđượcsứcmạnhnộitạiưu
việt cả - cuộc sống lúc nào cũng mang đến cho ta những trải nghiệm mới và
tháchthứcsứcmạnhnộitạicủamỗingười.
4. Mỗingày,hãynhìnvàobiểuđồvàtựhỏi:“Mìnhcótiếnbộthêmchútnàokhơng,
hayvẫngiậmchântạichỗ?”.Nếucó,hãydờiđinhghimđếnvịtríphùhợp.
5. Nếubiếtrõphươnghướngsẽđi,bạnsẽquyếtđịnhđượcmìnhphảilàmgì.Trước
khibắttayvàoviệc,hãytựhỏi:“Liệuđiềunàycógiúpmìnhtiếngầnđếnmục
tiêuđãđềrakhơng?”.Bạnhãysuynghĩlạinếucâutrảlờilàkhơng.Xinlưuý,nếu
nhưđãbiếthànhđộngđósẽkhiếnbạnđaukhổmàvẫncứlàmthìđừngnổigiận
vớibảnthânlàmgì.Chỉcầnbạnđánhdấuvịtrínơibạnđãbỏcuộcđểlầnsaucó
thểquyếtđịnhkhácđi.Hãylấysailầmlàmbàihọckinhnghiệm.Cầnnhớrằngcứ
mỗilầnbạnnổigiậnvớibảnthânvìmộtđiềugìđóthìbạnđãtựgiammìnhbên
phần“đaukhổ”trênbiểuđồ.
6. Hãytạoniềmvuikhisửdụngbiểuđồ.Xemđónhưmộttrịchơithưgiãn.Nếu
bạncócon,hãykhuyếnkhíchcontạonhữngbiểuđồtươngtự,từđócảnhàcó
thểchơitrị“cùngtiếnbộ”.
7. Hãylậpnhiềubiểuđồkhácnhauchonhữnglĩnhvựckhácnhautrongcuộcsống.
Đểthậtsựmạnhmẽ,bạncầnchịutráchnhiệmđốivớimọikhíacạnh:cơngviệc,
tìnhcảm,mơitrườngsống,cơthể...Chúngtathườngmạnhmẽởmặtnàynhưng
lạiyếuđuốiởmặtkhác.Vídụ,tơimạnhmẽtrongsựnghiệpnhưngcầnphảinỗ
lựctrongvấnđềluyệntậpthểthao.
Ởđây,bạnchỉcóthểdựavàotrựcgiácđểđánhgiámứcđộtiếnbộcủabảnthân.Cóthểnhìn
từbênngồithìcuộcsốngcủabạnvẫnthế,nhưngchỉmìnhbạncảmnhậnđượcsựnbìnhvà
pháttriểnnộitạiđểxácđịnhvịtrícủamìnhtrênbiểuđồ.Thậtvậy,đóhồntồnlàmộtcảm
giácbêntrongbạn.
Cóthểbạnsẽtựhỏiliệucócầnnhiềucơngsứcđếnthếđểcảithiệnbảnthânhaykhơng.Hãy
tintơi,cóđấy!Thờigianđầu,bạncầncócơngcụnhắcnhởđườngđinướcbước.Bạnkhơngthể
trởnênmạnhmẽnếukhơngtậptrungvàosứcmạnh.Bởivìbiếtđượcnhữngviệcphảilàm
khơngcónghĩalàbạncóthểbắttaythựchiệnngayhoặcđãghinhớđượcchúng.
ĐểvậndụngbiểuđồBiến-Đau-Khổ-Thành-Sức-Mạnhhiệuquả,trướctiênbạncầnmởrộng
vốntừvựngliênquan.Cáchbạnsửdụngtừngữcóảnhhưởngrấtlớnđếnchấtlượngcuộc
sống.Mộtsốtừgâyảnhhưởngtiêucực,trongkhisốkháccủngcốlịngtựtin.Hãychọnnhững
từngữtíchcựcdựatheobảngtừvựngBiến-Đau-Khổ-Thành-Sức-Mạnhsau:
BẢNGTỪVỰNGBIẾN-ĐAU-KHỔ-THÀNH-SỨC-MẠNH