Tiết 57
ôn tập chơng V


Tiết 57
ôn tập chơng V
I. NI DUNG:
1. S suy yu của nhà nước phong kiến tập quyền thế kỉ XVI –
XVIII:
+ Tình hình chính trị, xã hội: Cuộc chiến tranh Nam-Bắc triều và
Trịnh-Nguyễn.
+ Kinh tế, văn hóa
2. Phong trào khởi nghĩa nơng dân Đàng Ngồi, Đàng Trong:
+ Các cuộc khởi nghĩa nơng dân Đàng Ngồi
+ Phong trào Tây Sơn: Ngun nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch
sử


Tình hình
chính trị,
xã hội XVIXVII

Vua
quan ăn
chơi xa
xỉ

Nội bộ
tranh
giành
quyền

lực

Cuối XVIII
Chính quyền
Đàng Trong
suy yếu dần

Giữa XVIII
chính
quyền Đàng
Ngồi suy
sụp

Đầu XVI Nhà
Lê suy thối

Quan lại
ức hiếp
dân

- Vua là
bù nhìn

- Chúa
quanh
năm
hội hè,
yến
tiệc


- Quan
lại
hồnh
hành,
đục
kht

Đời sống nhân dân cực khổ: chết đói, tha phương

Mâu thuẫn (nơng dân>< địa chủ, nhân dân>< nhà nước phong
kiến) gay gắt làm bùng nổ các cuộc khởi nghĩa.

Quan lại
cường
hào đàn
áp bóc
lột nhân
dân


Ít quan tâm
Nơng nghiệp

Sa sút

Ruộng cơng bị cầm bán

Đàng ngồi
Thủ cơng nghiệp


Phát triển

BN BÁN PHÁT
TRIỂN

KINH TẾ (Thế
kỉ XVI – XVIII)

Miễn binh dịch 3 năm

Cấp nông cụ

Thủ công nghiệp

Phát triển

Cấp lương ăn
Lập làng ấp mới

Đàng trong

Nơng nghiệp

Phát triển
Chính sách khai hoang
Trấn Biên

(ĐN,
BRVT,BD,BP)


Lập phủ mới
Phủ Gia Định
Phiên Trấn
(TPHCM, LA, TN)


VĂN HĨA THẾ KỈ XVI-XVIII
Chủ đề chính

Niên đại
XVI-XVII

* Tơn giáo:
- Nho giáo được đề cao trong học tập, thi cử; phật giáo, đạo giáo được phục hồi
- Đạo Thiên chúa giáo được truyền vào nước ta (1533)

* Chữ Viết:
Chữ Quốc ngữ ra đời: Chữ cái La-tinh ghi âm tiếng Việt

* Văn học:
- Chữ Hán vẫn được duy trì, chữ Nơm phát triển ( các nhà thơ nổi
tiếng Đào Duy Từ, Nguyễn Bỉnh Khiêm)

Nửa đầu
XVIII

- Văn học dân gian phát triển phong phú

* Nghệ thuật dân gian:
+ Nghệ thuật điêu khắc: điêu khắc gỗ, tạc tượng ( tượng Phật Bà..)

+ Nghệ thuật sân khấu: Đa dạng, phong phú ( chèo, tuồng, hát ả đào.v.v.)


Bài tập: Lập bảng thống kê những sự kiện lớn đáng ghi nhớ trong lịch sử nước ta từ thế kỉ XVI ->
XVIII theo trình tự thời gian và nội dung (niên đại và sự kiện).

Niên đại
1511
1512
1515
1516
1527-1592
1627-1672
1737

Sự kiện
Khởi nghĩa Trần Tuân – Sơn Tây
Khởi nghĩa Lê Hy, Trịnh Hưng – Nghệ An, Thanh Hóa
Khởi nghĩa Phùng Chương – Tam Đảo
Khởi nghĩa Trần Cảo – Đông Triều ( Quảng Ninh)
Chiến tranh Nam – Bắc triều
Chiến tranh Trịnh – Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong – Đàng Ngoài
Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng – Sơn Tây

1738-1770

Khởi nghĩa Lê Duy Mật – Nghệ An, Thanh Hóa

1740-1751


Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương – Tam Đảo


Bài tập: Lập bảng thống kê những sự kiện lớn đáng ghi nhớ trong lịch sử nước ta từ thế kỉ XVI ->
XVIII theo trình tự thời gian và nội dung (niên đại và sự kiện).

Niên đại
1741-1751
1739-1769
1771
1777
1785

Sự kiện
Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu – Đồ Sơn, Hải Phịng
Khởi nghĩa Hồng Cơng Chất – Sơn Nam; Tây Bắc
Phong trào Tây Sơn
Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong
Tây Sơn đánh tan quân xâm lược Xiêm

1786

Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngồi

1788

Nguyễn Huệ lên ngơi Hồng đế, niên hiệu Quang Trung

1789
1789-1792


Quanng Trung đánh tan quân Thanh
Quang Trung củng cố và xây dựng đất nước


Dân nghèo, thương nhân,
thợ thủ công, đồng bào
dân tộc, hào mục

Tây Sơn
Nguyễn Nhạc,
Nguyễn Huệ,
Nguyễn Lữ

Căn cứ

Lãnh đạo

a. Ý nghĩa:

Lực
lượng

PHONG TRÀO
TÂY SƠN
(1771-1792
b. Nguyên nhân
thắng lợi

Lấy của nhà giàu chia

cho dân nghèo

Khẩu hiệu

Hoạt động

1771: Dựng cờ khởi nghĩa
1777: Lật đổ chúa Nguyễn

- Lật đổ các chính quyền
phong kiến (Nguyễn,
Trịnh, Lê).
- Đặt nền tảng cho sự
thống nhất đất nước
- Đánh tan quân xâm lược
(Xiêm, Thanh), bảo vệ độc
lập và lãnh thổ Tổ quốc

1785: Đánh tan quân Xiêm
- Ý chí đấu tranh chống
áp bức, tinh thần yêu
nước cao cả của nhân
dân ta.
- Sự lãnh đạo tài tình
sáng suốt của vua
Quang Trung và bộ chỉ
huy nghĩa qn.

1786: Lật đổ chúa Trịnh
1788: Nguyễn Huệ lên ngơi

Hồng đế, niên hiệu Quang
Trung
1789: Đánh tan quân Thanh
1789-1792: Củng cố, xây dựng
đất nước


- Có 8 ơ chữ hàng ngang và cụm từ chìa khố.
•Mỗi nhóm sẽ lần lượt chọn từ câu 1 đến câu 8 để trả lời.
(Mỗi câu trả lời đúng đạt 10 điểm).
•Khi ơ chữ và gợi ý xuất hiện dành cho nhóm, thì các nhóm
đó sẽ thảo luận và cử đại diện trả lời trong vòng 15 giây và
được cơng bố kết quả ngay
•Mỗi câu có 1 từ chìa khố xuất hiện.
- Trả lời cụm từ chìa khố bất kì .(Đúng đạt 40 điểm, sai sẽ
bị loại khỏi cuộc chơi).


1
2
3
4
5
6
7
8
9

C A P
B I C

S A
H
B A T
K
T H U C O
L
K
H H
A A
K

N
H
S
O
T
E
N
A
I

O
I
U
I
R
C
G
K
H

O

N
A
T
A
A
H
N
H
O
H

G C U
C A T
N
N G
O
G H I E P
E
A
G N G
A

3: (6 ơ chữ)
Chính
quyền
Lê –phố
Trịnh
ở Đàng

ngồi
ít quan
tâm đến thủy lợi
4:
(5
ơơNhờ
chữ)
Thành
cảng
lớn
nhất
ở vào
Đàng
Trong
7:
(13
1:
ơ
(9
6:
chữ)
ơ
(5
8:
chữ)
(5
chữ)
ơ
một
vào

chữ)
Tên
chính
sự
Làng
khác
phát
sách
dệt
của
triển
nhằm
nổi
Thăng
của
tiếng
khuyến
ngành
Long
ở
Đàng
khích
này
ngồi.
thế
ở
sản
nước
kỉ
xuất

tamang
trong
9: (9 ơ chữ)
2: (95:Nhờ
ơ(8
chữ)
Chiến
chính
tranh
sách
Trịnh
này
mà
– Nguyễn
Chúa
Nguyễn
hồinày
thế đã
kỉ XVII.
XVII
mở
ơvào
chữ)
Làng
gốm
nổi
tiếng
ở
Đàng
ngồi.

đã
đưa
nơng
nghiệp
vào
tình
trạng
vào
thế
kỉhiện
thứ XVII.
Thế
kỉđưa
XVII,
nghiệp
đãnước
xuất
của
Nguyễn.
sốxuống
thành
thị. Nam.
Nơng nghiệp
đãnơng
và
bờ
đất
cõi
được
taChúa

mở
vàomột
rộng
tình
trạng
này.
phía

Thời gian

N1

N2

N3

N4

10
11
12
13
14
15
00
1
2
3
4
5

6
7
8
9

270
200
280
190
180
170
160
150
140
130
120
110
260
250
240
230
220
210
300
290
90
80
70
60
100

50
40
30
20
10
00

220
110
150
140
200
190
180
170
260
250
240
230
100
130
120
160
210
290
280
20
80
90
270

300
30
70
60
50
10
00
40

210
240
230
220
110
200
190
250
90
300
100
180
170
160
150
140
130
120
290
280
270

260
80
70
60
50
40
30
20
10
00

290
110
100
130
150
230
270
260
250
300
210
200
190
180
170
240
280
80
90

120
140
220
160
70
60
50
40
30
20
10
00


Mỗi câu hỏi sau có 3 phương án trả lời,
em hãy chọn 1 phương án đúng.
Năm 1788, quân nào ở phương Bắc kéo sang xâm lược nước ta?
A
B
C

Phương án đúng:

Quân Thanh xâm lược nước ta.


Quân Thanh xâm lược nước ta.

Quân Thanh chiếm được vùng nào?
A


Phú Xuân.

B

Thăng Long.

C

Tam Điệp.

Phương án đúng:

Chúng chiếm được Thăng Long.


Quân Thanh xâm lược nước ta. Chúng chiếm được Thăng Long.

Trước tình hình đó, Nguyễn Huệ đã làm gì?
A

Đem qn đi lật đổ họ Trịnh trước.

B

Tháng 12/1788, lên ngơi Hồng đế, kéo quân ra bắc
đánh đuổi quân Thanh.

C


Để cho vua Lê ở Đàng Ngoài lo liệu.

Tháng 12/1788, Nguyễn Huệ lên ngơi Hồng đế, kéo qn ra bắc

Phương án đúng: đánh đuổi quân Thanh.


Quân Thanh xâm lược nước ta. Chúng chiếm được Thăng Long. Nguyễn Huệ
lên ngơi Hồng đế, kéo qn ra bắc đánh đuổi quân Thanh.

Ở Hà Hồi, Ngọc Hồi, Đống Đa kết quả mỗi trận đánh như thế nào?
A

Quân ta thắng lớn.

B

Đôi bên giao tranh ác liệt không phân thắng bại.

C

Quân Thanh đều thắng lợi.

Phương án đúng:

Ở Hà Hồi, Ngọc Hồi, Đống Đa, quân ta thắng lớn.


Quân Thanh xâm lược nước ta. Chúng chiếm được Thăng Long. Nguyễn Huệ
lên ngơi Hồng đế, kéo qn ra bắc đánh đuổi quân Thanh. Ở Hà Hồi, Ngọc

Hồi, Đống Đa, quân ta thắng lớn.

Sau trận Đống Đa, quân Thanh ở Thăng Long như thế nào?
A

Dồn hết lực lượng lại phản cơng và thắng lớn.

B

Đi vịng theo đường khác tấn cơng lại quân ta.

C

Hoảng loạn, bỏ chạy về nước.

Phương án đúng:

Quân Thanh ở Thăng Long Hoảng loạn, bỏ chạy về nước.


Tưởng nhớ công ơn Quang Trung:
Để tưởng nhớ vua Quang Trung sau khi ơng
mất, nhân dân ta đã làm gì?


Giờ học kết thúc
Chúc các em học mạnh khỏe