Ôn tập kiến thức

ĐỌC HIỂU VĂN
BẢN


01 THỂ THƠ

Lục bát
Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi
Song thất lục bát
Áo chàm đưa buổi phân ly
Từ ngày nào chẳng biết
Cầm tay nhau biết nói gì hơm nay... Khung cửa sổ treo mành năm tháng
Thuyền nghe lời biển khơi
Tự do
Cửa cài then nắng chẳng lối vào
Cánh hải âu, sóng biếc
Tự do là tất cả
Đêm đêm mây gió rì rào
Đưa thuyền đi mn nơi
Những ràng buộc trong sạch
Ánh trăng mệt mỏi rơi ào qua vai
Giữa con người và con người
Con người cùng ngoại vật

4,5,6 chữ


“Ngũ ngôn,

thất ngôn”
— Lưu ý —


02 Phương thức biểu đạt

Tự sự

Kể một chuỗi sự việc,
nhân vật, lời thoại….

Biểu cảm
Thơ (auto)

Nghị luận

Giới thiệu vấn đề cần nghị
luận, luận điểm, dẫn chứng

Thuyết minh
Giới thiệu, giải thích, cấu tạo,
phân loại, đặc điểm, công
dụng/tác hại, số liệu, so sánh

Miêu tả
Màu sắc, âm thanh, ánh sáng,
hình dáng, đường nét…


Phong cách

03
ngơn ngữ

Sinh hoạt
Trích nhật ký, thư từ

Báo chí
Trích báo tuoitreonline,
báo điện tử

Nghệ thuật
Sáng tác văn chương

[Tên tác phẩm, tên tác giả, nhà XB, năm XB, số trang]

Chính luận
Từ ngữ chinh trị

Khoa học
Từ ngữ chuyên ngành


04

Biện pháp tu từ

So sánh

Nhân hóa


kém, kém hơn, chẳng bằng,
khơng bằng, như, tựa, tựa
như, là, giống, giống như

Ông mặt trời, chú dế mèn, chị sáo sậu.

“Rừng che bộ đội, rừng vây qn thù”

Câu hỏi tu từ
Mình về mình có nhớ khơng
Nhìn cây nhớ nui nhìn sơng nhớ rừng

Liệt kê
Má trồng toàn những cây dễ thương
Nào là hoa, là rau, là lúa

Hốn dụ

Ẩn dụ
Tính chất/ màu sắc

Cơ thể

, nơi chốn , số lượng
trang phục

,


Điệp từ

1 từ lặp lại

Phép
điệp

Điệp ngữ
2 từ trở lên lặp lại

Điệp cấu trúc
Cả câu lặp lại

HOẶC


Cả câu lặp lại
Tôi yêu người Việt Nam này
Cả trong câu hát ca dao
Tôi yêu người Việt Nam này
Cười vui để quên đớn đau

Vế A + [Cụm cố định] + vế B
Tự tin thì [mới có thể] khắc phục nhược điểm
kiên trì [mới có thể ] mang tới thành cơng

Chủ/vị
Trời xanh/ đây là của chúng ta
Núi rừng/ đây là của chúng ta

Vế A + [Cụm thay đổi] + vế B
Từ trên lưng mẹ em đến chiến trường

Từ trong đói khổ em vào Trường Sơn


Tác dụng
Nhấn mạnh….


05
Tìm từ ngữ/ hình
ảnh thể hiện một
nội dung nào đó
trong văn bản


Liệt kê những hình ảnh diễn tả những vất vả, hy sinh
của các y bác sĩ
Khi em cất tiếng khóc chào đời, không gian như bừng sáng. Bế em trên tay là
một bác sĩ trong bộ đồ bảo hộ y tế màu xanh, khẩu trang kín mít, chỉ cịn hở đơi mắt
ánh lên nét rạng ngời. Em cất tiếng khóc, chị nhẹ nhõm như vừa trút ghánh nặng
ngàn cân, vui sướng đến run người, nghe bên tai tiếng bà cười trong nước mắt, bố
đang gọi video bỗng lặng đi... Tất cả vỡ ồ cảm xúc...
Em được chở che trong vịng tay ấm êm của những con người thầm lặng. Đó là
những bác sĩ không quản ngày đêm hy sinh bản thân mình, hết lịng vì người bệnh.
Tấm chắn giọt bắn lúc nào cũng đầy hơi nước vì khơng có cơ hội được bỏ ra, lưng áo
ướt đẫm mồ hôi cho dù là đang giữa những ngày đơng tháng giá. Đó là những người
tự nguyện ở luôn trong bệnh viện, cả cái Tết đồn viên cũng chẳng về nhà. Đó là cô y
tá sẵn sàng gửi con nhỏ mới lên ba cho ơng bà chăm sóc, và từng đêm, khi em quấy
khóc, cơ lại bế bồng và hát ru em câu hát "À ơi, con cò bay lả bay la...“



Trình bày
Ngắn gọn, thành từng ý

Tuyệt đối khơng
Chép lại tồn bộ văn bản

— Lưu ý —


Ví dụ
Q hương tơi có con sơng xanh biếc
Nước trong xanh soi bóng những hàng tre
Tâm hồn tơi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống lịng sơng lấp lố

Con sơng quê hương gợi lên qua từ
ngữ hình ảnh nào?


Trả lời
Con sơng xanh
biếc

Những hàng
tre

Nước trong
xanh

Lịng sơng lấp

lóa


Trình bày cách hiểu về một
một ý kiến/ đoạn thơ
Giải thích từ quan trọng
Hoặc chia ý kiến thanh
từng vế

Giải thích
Nghĩa đen/ nghĩa bóng,
nghĩa cả câu

Kết luận
Nhấn mạnh ý kiến hoặc
câu thơ của tác giả lần nữa

07


Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến: “Trường đời là trường
học vĩ đại nhất, nhưng để thành công bạn cần có nền
tảng về mọi mặt”?
Trường đời là trường học vĩ đại nhất
Là nơi dạy cho chúng ta những bài học kinh nghiệm bài
học thực tiễn quý báu. Nhưng cũng là môi trường khắc
nghiệt nhiều cạm bẫy

Nền tảng về mọi mặt
Trang bị kiến thức thôi chưa đủ, cần trang phẩm chất đạo

đức, chuẩn bị kỹ năng

Đó là lý do vì sao tác giả cho rằng
“Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành
cơng bạn cần có nền tảng về mọi mặt”?


Trình bày 08
quan điểm


Lí giải
• Nếu khơng có … thì sẽ …
(hướng xấu)

• Nếu có …thì sẽ (thì mới
có thể) …(kết quả tốt).

Bày tỏ quan điểm
Đồng ý/ không
đồng ý

Kết luận


Anh/chị có đồng tình với ý kiến: “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm
khởi đầu, thành công của cuộc đời là mồ hơi, nước mắt và thậm
chí là cuộc sống” khơng? Vì sao?
- Đồng tình. Vì: Người có “tài năng thiên bẩm” là người may mắn, tuy
nhiên cũng giống như một viên ngọc thơ nếu khơng có mài giũa rèn luyện

mỗi ngày thì sẽ mai một, lãng qn, khơng thể phát sáng, khơng có giá trị
và khơng thể ứng dụng vào cuộc sống được. Nếu có “tài năng thiên bẩm”
lại kết hợp sự khổ luyện, đổ mồ hôi nước mắt thậm chí là hy sinh đánh đổi
cuộc đời thì mới có thể vững vàng, mạnh mẽ trước những khó khăn thử
thách của cuộc đời. Quả thật ý kiến: “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi
đầu, thành công của cuộc đời là mồ hơi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống”
của tác giả hòan tòan đúng đắn


Anh/chị có cho rằng “Tài
năng thiên bẩm chỉ là điểm
khởi đầu, thành công của
cuộc đời là mồ hôi, nước
mắt và thậm chí là cuộc
sống” khơng? Vì sao?
— Lưu ý —


09

Theo tác giả/ theo em

Theo tác giả
Dựa vào văn bản để
trả lời

Theo em
Dựa vào suy nghi bản
thân để trả lời



10

Nhận xét thai độ, tinh cảm của tác giả
Lòng yêu
Nước

Lòng u
Thiên nhiên

Lịng thương
Người

Đồng cảm

Lên án

Phản đối

Nhân ái

Tơn trọng

Ngợi ca

Tự hào

Xúc động

Nhăc nhở


Lên án

Tha thiết

Chân thành


Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với miền Trung được
thể hiện trong đoạn trích

Đồng cảm, yêu thương
Trước cuộc sống trước
thiên nhiên khắc nghiệt
của người dân miền Trung

Trân trọng, ngợi ca

Trước đức tính đáng quý:
Cần cù, chịu khó, chân tình.


11

Phép liên kết

Phép lặp
Lặp ngữ âm, lặp
từ, lặp cú pháp


Phép nối
và, với, thì, mà, cịn, nhưng,
vì, nếu, tuy, cho nên...do đó,
tóm lại, một là, ngược lại,
chẳng hạn…

Phép thế
Từ đồng nghĩa,
đại từ


Ví dụ (lặp âm “ấu”)
Ðịn gánh / có mấu
Củ ấu / có sừng

Phép lặp
Lặp ngữ âm