Tập làm văn
Tiết 119
23
I.Lí thuyết
1/Các bước làm văn miêu tả:
-Xác định đối tượng cần tả
-Quan sát, lựa chọn các chi tiết,
hình ảnh đặc sắc, tiêu biểu .
-Trình bày kết quả quan sát theo
một trình tự hợp lí.
2/Các dạng văn miêu tả:
-Văn miêu tả cảnh
-Văn miêu tả người
Văn tả cảnh
Đối
tượng
miêu tả
Trình tự
miêu tả
-Tả cây cối
-Tả quang cảnh:
cảnh động, cảnh
tĩnh
-Thời gian
-Không gian
-Thời
gian+không gian
Văn tả người
-Tả chân dung
-Tả người kết hợp
tả hoạt động
-Từ khái quát đến
cụ thể.
-Ngoại hình đến
hành động
Văn tả cảnh
Đối tượng
miêu tả
-Tả cây cối
-Tả quang cảnh: cảnh
động, cảnh tĩnh
Trình tự
miêu tả
-Thời gian
-Khơng gian
-Thời gian+khơng gian
Kỹ năng
miêu tả
Bố cục
-Quan sát, liên tưởng,
tưởng tượng
-Sử dụng từ: Từ láy, tính
từ
-Biện pháp tu từ
Ba phần: Mở bài, thân
bài, kết bài
Văn tả người
-Tả chân dung
-Tả người kết hợp tả
hoạt động
-Từ khái quát đến cụ thể.
-Ngoại hình đến hành động
-Quan sát, liên tưởng, tưởng
tượng
-Sử dụng từ
-Biện pháp tu từ(So sánh)
Ba phần: Mở bài,
thân bài, kết bài
Bố cục
Mở bài
Thân bài
Kết bài
Văn tả cảnh
-Giới thiệu sơ lược cảnh
được tả(Cảnh gì?Ở đâu?)
-Cảm nghó về cảnh em tả.
Miêu tả theo trình tự
hợp lí( so sánh ví von)
-Nhận xét cảnh
-Nêu cảm nghó chung
Văn tả người
-Giới thiệu sơ lược người
em định tả(Tên, tuổi, mối
quan hệ với em…)
-Tình cảm của em với
người em tả.
-Miêu tả ngoại hình
-Tính cách
-Hành động
-Lời nói, cử chỉ
-Tình cảm người em tả
dành cho mọi người
-Nhận xét ngưởi em tả.
-Nêu cảm nghó chung về
người em tả(Lời hứa, mong
ước …)
- Dù tả cảnh hay tả người thì cũng phải lựa
chọn các chi tiết và hình ảnh đặc sắc, tiêu biểu,
sau đó trình bày theo một thứ tự nhấât định.
- Muốn tả sinh động cần phải biết liên tưởng,
tưởng tượng và ví von so sánh.
Các em làm rất tốt. Nào chúng ta cùng
sang phần II
Các em hãy quan sát 2 hình sau và cho biết đây là cảnh gì
Bài tập 1: Đây là một đoạn văn tả cảnh mặt trời lên trên biển
rất hay và độc đáo. Theo em, điều gì đã tạo nên cái hay và độc
đáo cho đoạn văn?
Sau trận bảo, chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau
hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết.
Tròn trónh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên
đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên
một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân
trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ
phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ
của tất cả những người chài lưới trên muôn thû biển Đông.
(Nguyễn Tuân)
Bài tập 1: Đây là một đoạn văn tả cảnh mặt trời lên trên biển
rất hay và độc đáo. Theo em, điều gì đã tạo nên cái hay và độc
đáo cho đoạn văn?
Sau trận bảo, chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau
hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết.
Tròn trónh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên
đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên
một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân
trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ
phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ
của tất cả những người chài lưới trên muôn thû biển Đông.
(Nguyễn Tuân)
Tư,tt
Bài tập 1: Đây là một đoạn văn tả cảnh mặt trời lên trên biển
rất hay và độc đáo. Theo em, điều gì đã tạo nên cái hay và độc
đáo cho đoạn văn?
Sau trận bảo, chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau
hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết.
Tròn trónh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên
đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên
một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân
trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ
phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ
của tất cả những người chài lưới trên muôn thû biển Đông.
(Nguyễn Tuân)
ss
Đoạn văn hay và độc đáo :
-Lựa chọn chi tiết, hình ảnh độc đáo, đặc sắc;
-Có liên tưởng, so sánh, ẩn dụ;
-Sử dụng từ ngữ đặc tả;
-Trình tự miêu tả hợp lí;
-Thể hiện rõ tình cảm của tác giả đối với cảnh
đẹp ở đảo Cô Tô.
Bài tập 2: Nếu tả quang cảnh một đầm sen đang mùa
hoa nở, em sẽ lập dàn ý cho bài văn ấy như thế nào?
DÀN Ý KHÁI QUÁT
1/Mở bài:
-Vị trí, thời điểm quan sát đầm sen.
-Hoa nở vào mùa nào?
-Cảm nghó của em về loài hoa đó.
2/Thân bài:
-Hồ sen
-Cảnh quanh hồ sen
-Miêu tả lá sen, hoa sen, màu
hoa, cánh hoa, nhị hoa, búp sen,
đài sen…
-Mùi thơm của hoa
-Lợi ích của sen
3/Kết bài
-Nhận xét
-Nêu cảm nghó
Bài tập 3: Nếu miêu tả một em bé ngây thơ, bụ bẫm đang tập
đi, tập nói thì em sẽ lựa chọn những hình ảnh và chi tiết tiêu
biểu, đặc sắc nào? Em sẽ miêu tả theo thứ tự nào ?
-Hình dáng: thân hình, mái tóc, gương mặt, nước da…
-Bé tập đi: dáng đi, chân, tay…
-Giọng nói, nụ cười…
-Sự cổ vũ, động viên của người lớn.
-Tính tình: hiếu động, vui vẻ, ngoan ngoãn…
Bài tập 4: Đọc lại Bài học đường đời đầu tiên
của Tô Hoài và Buổi học cuối cùng của A. Đôđê, sau đó hãy tìm ở mỗi bài một đoạn văn
miêu tả và một đoạn văn tự sự. Căn cứ vào
đâu mà em nhận ra điều đó? Chỉ ra một vài
liên tưởng, ví von, so sánh mà em cho là độc
đáo và thú vị của hai tác giả trong hai bài
văn trên.