KỲ THI KẾT THÚC HỌC PHẦN
HỌC KỲ 2 NĂM HỌC 2020 – 2021
Đề tài bài tập lớn: Thực trạng phát triển ẩm thực
đường phố Việt Nam tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm
Đồng

Tên học phần

: Phương pháp nghiên cứu trong quản lý và kinh

doanh

1


1. Tính cấp thiết:
“Nước Mỹ đã sinh ra những nhà hàng di động nhưng Việt Nam mới là thiên
đường ẩm thực đường phố. Khơng đâu lại có văn hóa ẩm thực đa dạng như nơi này.
Qua ẩm thực, một phần bản sắc văn hóa của Việt Nam đã được gìn giữ và phát huy
trong quá trình hội nhập, giao lưu văn hóa quốc tế”. Đó là nhận định của tờ báo
CNNGo (Mỹ) về ẩm thực Việt Nam. Văn hóa ẩm thực Việt Nam luôn độc đáo và
phong phú trên mọi phương diện. “Một đất nước nhỏ bé mà thức ăn lại tinh tế và đa
đạng đến đáng kinh ngạc. Mỗi thành phố, thậm chí mỗi ngơi làng đều có món đặc
sản riêng”. Đến Việt Nam, du khách dễ dàng bắt gặp những món truyền thống,
thuần túy Việt Nam mà khơng cần phải mất nhiều thời gian tìm kiếm hay phải bước
chân vào những nhà hàng sang trọng. ẩm thực đường phố là là thức ăn hoặc thức
uống bán trong một đường phố hay nơi công cộng khác, như ở chợ hay ngay trên
vỉa hè. Thức ăn đường phố đang được chế biến và bán tại những nơi như đường
phố, trường học, nhà ga, xe buýt, khu giải trí và lễ hội nơi người dân đông đúc. Ẩm
thực đường phố là một phần không thể thiếu trong ẩm thực của đất nước. Nó đóng
một vai trị quan trọng với ẩm thực địa phương trong việc bảo tồn di sản văn hóa và

xã hội. Ẩm thực đường phố cũng hấp dẫn khách du lịch và điều này hỗ trợ cho
ngành du lịch của một đất nước. Ẩm thực đường phố cũng tạo thu nhập và việc làm
cho địa phương. Khách du lịch có nhu cầu cao đối với ẩm thực đường phố vì thị
hiếu của họ, thức ăn đường phố có giá thành thấp, kết nối di sản văn hóa và xã hội,
và dinh dưỡng. Có thể nói văn hóa ẩm thực đã và đang trở thành một trong những
bậc thang quan trọng nhất đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam đến với
bạn bè quốc tế. Và trong bậc thang ấy, văn hóa ẩm thực đường phố có lẽ là viên
gạch vững chắc nhất. Ẩm thực không đơn thuần là món ăn, nó là cái hồn của đất
nước, của dân tộc.
Những điều được trình bày trên đây chính là lý do em chọn “Thực trạng phát
triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng ” để làm đề
tài cho bài khóa luận của mình với mong muốn đem lại cái nhìn tồn diện về ẩm
2


thực đường phố Đà Lạt, góp phần giúp cho ẩm thực đường phố ngày càng được
quan tâm đầu tư và khai thác hiệu quả hơn.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chung :
Phân tích thực trạng phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố đà
lạt tỉnh lâm đồng
Đề xuất giải pháp phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố Đà
Lạt tỉnh Lâm Đồng
Mục tiêu cụ thể:
Cơ sở lý luận về phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam.
Phân tích thực trạng phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố Đà
Lạt tỉnh Lâm Đồng.
Đề xuất giải pháp phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố Đà
Lạt tỉnh Lâm Đồng.
3. Đối tượng nghiên cứu :

thực trạng phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam
4. Phạm vi nghiên cứu :
Không gian : tại thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
Thời gian : 2019 - 2020
5. Phương pháp nghiên cứu của đề tài:
Phương pháp thu thập và xử lý thông tin: Là một trong những phương pháp
quan trọng được sử dụng trong đề tài nghiên cứu khoa học cũng như trong khóa
luận. Trên cơ sở thu thập thông tin tư liệu từ nhiều nguồn khác nhau như: sách, báo,
đài, tivi, tạp chí, mạng internet..., từ đó chọn lọc, xử lý thơng tin đưa ra những nhận
3


xét đánh giá ban đầu với những kết luận về vấn đề nghiên cứu cụ thể là ẩm thực
đường phố ở thành phố Đà Lạt.
Phương pháp phân tích các thơng tin liên quan đến đề tài, từ đó tìm ra định
hướng, giải pháp phát triển du lịch mang hiệu quả cao, và thực tiễn trong phạm vi
nghiên cứu mà đề tài thực hiện.
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam
1.1. Cơ sở lý luận về phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam
1.1.1 Khái niệm :
Ẩm thực đường phố hay thức ăn vỉa hè, thức ăn lề đường là các loại thức ăn,
đồ uống đã chế biến sẵn hay sẵn sàng chế biến và phục vụ tại chỗ theo yêu cầu của
khách hàng được bày bán trên vĩa hè, lề đường ở các đường phố, khu phố đông
người hoặc những nơi công cộng khác, chẳng hạn như một siêu thị, công viên, khu
du lịch, điểm giải trí, khu phố ăn uống ngồi trời... thông thường thức ăn đường phố
được bày bán trên các tiệm ăn di động, quán ăn tạm thời hay là từ một gian hàng di
động cho đến các loại xe đẩy. Theo khái niệm của Tổ chức Y tế thế giới (WHO),
thức ăn đường phố là những đồ ăn, thức uốngđược làm sẵn hoặc chế biến, nấu
nướng tại chỗ, có thể ăn ngay và được bày bán trên đường phố, những nơi công
cộng.

1.1.2. Đặc điểm ẩm thực đường phố tại Việt Nam
Hiện nay, hoạt động ẩm thực đường phố diễn ra phổ biến, nhất là ở các thành
phố lớn như Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, Phú Quốc… Hàng
quán, các gánh hàng rong được bày bán ở nhiều nơi trên đường, trong các chợ hay
các khu vực gần chợ, chợ đêm… là những nơi tập trung đông người.
Ẩm thực đường phố Việt Nam đa dạng và phong phú. Nét độc đáo của ẩm
thực đường phố góp phần tạo nên sức hút đối với du khách. Việc sử dụng nguyên
vật liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường như lá dong, lá chuối, dây lạt bằng tre
trong việc chế biến, trang trí món ăn cũng tạo cho ẩm thực Việt Nam trở nên đặc sắc
so với ẩm thực của các nước khác. Ngoài ra, phong cách ăn uống đường phố của
người Việt cũng khiến du khách thấy thú vị. Khi thưởng thức món ăn đường phố,

4


người Việt thường thưởng thức cùng tập thể, trong một khơng khí nhộn nhịp, vui vẻ,
thống mát. Bàn ghế thường nhỏ, thấp để khơng chiếm q nhiều diện tích trên
đường và dễ dàng sắp xếp. Ngoài việc sử dụng đũa truyền thống, khi ăn người Việt
còn sử dụng tăm, tay để lấy thức ăn tùy theo món. Những món được người nước
ngồi chú ý nhất là phở, chả giị, bánh xèo, bún bò, bún thịt nướng, gỏi cuốn, bánh
chưng, bánh giầy... Trước đây, bánh chưng và bánh giầy, biểu tượng văn hóa Việt
Nam, thường chỉ có trong những dịp tết, lễ hội, nhưng ngày nay hai loại bánh truyền
thống này được bán phổ biến trên đường, dùng làm bữa ăn sáng cho người dân ở
thành phố. Để phù hợp với khẩu phần ăn dành cho một người, bánh chưng đường
phố được chế biến nhỏ hơn nhưng vẫn gói bằng lá dong, buộc bằng dây lạt bằng tre
kiểu truyền thống. Bánh giầy cũng được chế biến nhỏ, gọn, bên ngoài bọc một lớp
lá chuối, bên trong kẹp một miếng chả lụa hay chả quế. Nhiều du khách chia sẻ, họ
cảm thấy thú vị khi được thưởng thức các món ăn truyền thống Việt Nam, qua đó họ
có thể hiểu thêm về văn hóa Việt Nam.
1.1.3 Ý nghĩa của phát triển ẩm thực việt Nam

Giúp cho ẩm thực đường phố Việt Nam đã nổi tiếng ra thế giới. Điều này
thực sự góp phần vào sự phát triển của ngành Du lịch. Tại đây còn là mối quan hệ
đặc biệt là du lịch ẩm thực, Du lịch ẩm thực nhiều hơn chỉ là thưởng thức một bữa
ăn ngon, một chút bia hay một ly rượu vang trong suốt chuyến đi.
Đó là cách chúng ta hịa mình vào nền văn hóa và di sản của một khu vực, tạo
ra những kỷ niệm không thể quên theo một cách hoàn toàn khác biệt. Theo báo cáo
toàn cầu về du lịch ẩm thực của Tổ chức du lịch thế giới, trung bình 1/3 ngân sách
của khách du lịch được dành cho ẩm thực. Điều này chỉ ra rằng yếu tố này là một
phần trải nghiệm của khách du lịch. Tuy nhiên, cũng phải nhấn mạnh rằng khơng
phải tất cả khách du lịch chỉ đến đó để thưởng thức những đồ ăn ngon, cũng không
phải tất cả các doanh nghiệp kinh doanh ẩm thực sẽ cung cấp dịch vụ này
Phát triển ẩm thực đường phố còn ẩn chứa những giá trị văn hóa phi vật thể
cốt lõi của điểm đến và thông qua việc thưởng thức chúng, du khách có thể khám
phá, cảm nhận rõ nét bản sắc văn hóa chính thống của người dân địa phương. Nó

5


đóng một vai trị quan trọng với ẩm thực địa phương trong việc bảo tồn di sản văn
hóa và xã hội.
Thức ăn đường phố thường đa dạng và tiện lợi cho những người có thu nhập
thấp và eo hẹp thời gian, Tạo được nguồn thu nhập đáng kể cho nhiều người, đặc
biệt là đối tượng phụ nữ, nguồn lao động chính tham gia vào dịch vụ ăn uống đường
phố (nhất là phụ nữ, những người di cư từ nông thôn ra đơ thị). Loại hình này đã
mang đến cơ hội làm ăn, tạo bước khởi đầu cho những ai có vốn kinh doanh ít (đầu
tư ngành này cần ít vốn và không cần nhiều cơ sở trang thiết bị), đồng thời cũng hấp
dẫn đối với khách du lịch và cả những người có kinh tế khá giả.
Ẩm thực đường phố là một kênh quảng bá tiềm năng và khá hiệu quả cho Du
lịch Việt Nam. Nhiều kênh truyền hình và tạp chí ẩm thực thế giới đã làm phóng sự
về ẩm thực Việt Nam như : Tạp chí Food and Wine, kênh truyền hình CNN, kênh

NAT GEO Adventure…, trong đó ẩm thực đường phố được chú ý một cách đặc biệt
bởi sự độc đáo và hấp dẫn. Khách du lịch có nhu cầu cao đối với ẩm thực đường
phố vì thị hiếu của họ, thức ăn đường phố có giá thành thấp, kết nối di sản văn hóa
và xã hội, và dinh dưỡng.
1.1.4 Các tiêu chí phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam
Ẩm thực đường phố Việt Nam đa dạng và phong phú. Bên cạnh những món
ăn truyền thống, cịn có những món là sản phẩm của q trình giao lưu, tiếp biến
văn hóa với các dân tộc sinh sống lâu đời ở Việt Nam như dân tộc Hoa, Chăm,
Khmer hay các quốc gia phương Tây và gần đây cịn có các món ăn vặt đến từ các
nước như Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ… Các món ăn này được
người Việt tiếp nhận và biến đổi ít nhiều tùy theo khẩu vị và phong cách chế biến
của người Việt.
Từ món ăn truyền thống trở thành ẩm thực đường phố: Đến Việt Nam, du
khách dễ dàng bắt gặp những món truyền thống, thuần túy Việt Nam mà khơng cần
phải mất nhiều thời gian tìm kiếm hay phải bước chân vào những nhà hàng sang

6


trọng. Những món được người nước ngồi chú ý nhất là phở, chả giò, bánh xèo, bún
bò, bún thịt nướng, gỏi cuốn, bánh chưng, bánh giầy…Trước đây, bánh chưng và
bánh giầy, biểu tượng văn hóa Việt Nam, thường chỉ có trong những dịp tết, lễ hội.
Ngày nay hai loại bánh truyền thống này được bán phổ biến trên đường, dùng làm
bữa ăn sáng cho người dân ở thành phố[3].
Ẩm thực đường phố – góc nhìn từ du lịch: Ẩm thực đường phố Việt Nam đã
nổi tiếng ra thế giới. Điều này thực sự góp phần vào sự phát triển của ngành Du
lịch. Hai món ăn đường phố phổ biến ở Việt Nam là phở và bánh mì đã được đưa
vào từ điển tiếng Anh – Oxford English Dictionary. Năm 2012, tạp chí ẩm thực thế
giới “Food and Wine” đã bình chọn thành phố Hồ Chí Minh là một trong những
thành phố có món ăn đường phố ngon hàng đầu thế giới[3].

Ẩm thực đường phố Việt và nét hấp dẫn đầy thu hút: Nét độc đáo của ẩm thực
đường phố góp phần tạo nên sức hút đối với du khách. Việc sử dụng nguyên vật liệu
tự nhiên, thân thiện với môi trường như lá dong, lá chuối, dây lạt bằng tre trong việc
chế biến, trang trí món ăn cũng tạo cho ẩm thực Việt Nam trở nên đặc sắc so với ẩm
thực của các nước khác. Ngoài ra, phong cách ăn uống đường phố của người Việt
cũng khiến du khách thấy thú vị. Khi thưởng thức món ăn đường phố, người Việt
thường thưởng thức cùng tập thể, trong một khơng khí nhộn nhịp, vui vẻ, thoáng
mát. Bàn ghế thường nhỏ, thấp để khơng chiếm q nhiều diện tích trên đường và
dễ dàng sắp xếp. Ngoài việc sử dụng đũa truyền thống, khi ăn người Việt còn sử
dụng tăm, tay để lấy thức ăn tùy theo món[3].
Đảm bảo an tồn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo chất lượng phục vụ và đi đôi là
giá cả hợp lý.
1.1.5 . Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển ẩm thực đường phố Việt
Nam
- Cơ sở vật chất và không gian phục vụ: Các địa điểm bày bán thức ăn phần
lớn được đặt ngay trên mặt đất, gần với cống rãnh, hố ga, nhà vệ sinh công cộng,
bệnh viện. Kết cấu hạ tầng kém, đường sá, vỉa hè nhiều bụi bặm

7


- Vệ sinh an toàn thực phẩm: nguyên liệu thường dễ bị nhiễm vi sinh vật và
không rõ nguồn gốc... Dụng cụ chứa thức ăn không đạt tiêu chuẩn, thức ăn phần lớn
không được che đậy, hay che đậy sơ sài, người bán hàng đều dùng bàn tay trần bốc
thức ăn rồi đếm tiền.
- Giá cả: du khách quốc tế, có nhiều quán ăn đường phố ở thành phố rất ngon
nhưng chỉ sau một lần đến họ không muốn quay trở lại vì quá đắt, hay nhiều gánh
hàng rong chèo kéo du khách.
Chương 2 : Phân tích thực trạng phát triển ẩm thực đường phố Việt
Nam tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng

2.1. Khái quát về thành phố Đà Lạt
Đà Lạt là một thành phố trực thuộc tỉnh Lâm Đồng, nằm trên cao nguyên
Lâm Viên, ở độ cao 1.500m so với mực nước biển và diện tích tự nhiên: 393,29km 2,
Với nhiều cảnh đẹp, Đà Lạt là một trong những thành phố du lịch nổi tiếng nhất
Việt Nam. Trong thời Pháp thuộc có tên tiếng Latin “ Dat Aliis Laetitiam Aliis
Temperiem” có nghĩa là “ cho những người này niềm vui, cho những người khác sự
mát mẻ”. Đà Lạt được mệnh danh là thành phố hoa, thành phố tình yêu, thành phố
mùa xuân, thành phố sương mù.
2.1.1 Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên
- Vị trí địa lý Thành Phố Đà Lạt
Đà Lạt là một thành phố có vị trí địa lý trắc địa nhất tại Việt Nam. Một thành
phố toạc mình trên một mảnh đất cực kỳ lý tưởng. Là vùng kinh tế trọng điểm của
tỉnh Lâm Đồng. Đà Lạt còn tiếp giáp với những mảnh đất trù phú khác nhau. Phía
bắc của thành phố giáp Lạc Dương. Phía tây thành phố giáp với huyện Lâm Hà
tỉnh Lâm Đồng. Cịn Phía Nam và phía Đơng giáp với huyện Đơn Dương Đà Lạt.
Địa hình thành phố Đà Lạt là một địa hình phức tạp. Gồm nhiều loại địa hình khác
nhau của nhiều vùng đất tập trung lại đây.

8


- Điều kiện tự nhiên
Do địa hình được thiên nhiên ưu ái. Tọa lạc tại một độ cao vô cùng lý tưởng.
Cho nên thành phố Đà Lạt được bao quanh bởi rừng thơng xanh bát ngát. Quanh
năm khí hậu ơn hịa mát mẻ. Đà Lạt là thành phố có khí hậu tuyệt với nhất nước
Việt Nam ta. Khí hậu dịu mát quanh năm, nhiệt độ trung bình khơng q 20 -21 độ
C. Bao gồm cả những ngày nóng nhất. Nhưng một điều đặt biệt nữa là Đà Lạt cũng
không lạnh quá. Trong những tháng mùa đông tại Đà Lạt nhiệt độ khơng dưới 10 độ
C. Đà Lạt có một kiểu khí hậu đặc trưng mà khơng nơi nào có được. Đó chính là
sương mù bao quanh thành phố.

2.1.2 Lịch sử hình thành
Khi được tìm ra Đà Lạt. Thì nơi đây chỉ là một vùng đất hoang vu bao quanh
là những cánh rừng thơng bạt ngàn. Sau đó người pháp đã phát triển và xây dựng
nên một thành phố. Nguy nga tráng lệ tuyệt đẹp như bây giờ mang tên Đà Lạt. Nơi
đây có một sức hút quyến rũ tận cùng mà khơng ai có thể kiềm chế được. Khơng
những thành phố Đà Lạt được biết đến là một thành phố bậc nhất Việt Nam. Mà cái
tên Đà Lạt còn vang xa đi khắp thế giới. Cái tên gọi Đà Lạt còn được đưa vào rất
nhiều thơ ca văn chương của nước ta. Nó cịn được ghi lại trong cuốn từ điển bách
khoa của rất nhiều nước trên thế giới.
2.2 Tìm hiểu về ẩm thực đường phố ở Thành phố Đà Lạt
Ẩm thực đường phố ở chợ đêm Đà Lạt là nét quyến rũ nhất đối với mọi du
khách khi dạo quanh nơi đây. Nổi tiếng với món khoai lang mật Đà Lạt nức tiếng
gần xa bởi sự ngọt lịm đến nao lòng, tới chợ đêm Đà Lạt, cầm trên tay một củ khoai
mật nướng nóng bỏng, thơm lừng, tỏa hương ngọt ngào trong cái lạnh bủa vây làm
nóng bùng khn mặt, tê tê đầu lưỡi thì cịn gì bằng.
Bánh tráng nướng Đà Lạt còn được mệnh danh là “ pizza Việt Nam”, bánh
được kết hợp bởi nhiều loại nguyên liệu như phơ mai, xúc xích, khơ bị, hành phi,

9


sốt mayonnaise, tương ớt, hành lá, tép cháy đêm lại cảm nhận thú vị cho người
thưởng thức .
Đến Đà Lạt là phải uống là sữa nóng. Sữa đậu nành nóng khơng cịn là món
xa lạ với mọi người. Tuy nhiên, tại Đà Lạt thì nó là sự kết hợp hồn hảo khi vừa ăn
xong bánh tráng nướng béo ngậy. Sữa nóng cịn có thể ăn kết hợp với cả bánh mỳ
và bánh ngọt. Hơn nữa sữa được nấu từ những hạt đậu nành mà người dân ở đây
trồng, hoàn toàn khơng hóa chất.
Những gánh hàng rong trong chợ để xì xụp một to súp cua nóng hổi, hay
thưởng thức một đia xôi bắp đầy ụ.

2.3 Đánh giá ẩm thực đường phố ở Thành phố Đà Lạt
2.3.1. Đặc trưng của ẩm thực Thành phố Đà Lạt
Điểm nhấn thu hút nhất đối với các bạn trẻ có lẽ là những quầy hàng với vơ
vàn những món đồ ăn vặt bắt mắt, thơm phức như bánh tráng nướng, khoai bắp
nướng, các món cháo, bún riêu, bánh canh…. cực kỳ phù hợp cho tiết trời se lạnh ở
Đà Lạt. Nhiều địa điểm ẩm thực đường phố ăn uống rất nhiều và giá cả phải chăng,
phục vụ tốt
- Ẩm thực đường phố Đà Lạt không dành cho những người có gu "sang
chảnh". Nhắc đến cụm từ đường phố, người ta vẫn thường liên tưởng đến khói bụi,
vỉa hè và cả những gánh hàng rong ruổi khắp các con phố. Nếu là một người
chuộng gu sang trọng thì hẳn ẩm thực đường phố ở đây khơng thích hợp với bạn.
- Nếu khơng muốn “vừa thổi vừa ăn”, bạn nên từ bỏ ý định chén no nê ẩm
thực đường phố Đà Lạt. Thời tiết se lạnh ở Đà Lạt thực sự lí tưởng cho những cặp
đơi đi tour Đà Lạt, vừa rẻ lại vừa tiết kiệm. Ẩm thực đường phố Đà lạt sẽ là gợi ý
cho bạn nếu muốn khám phá những món ăn vừa chất lượng, vừa ngon miệng, lại
vừa nóng hổi nữa nhé. Tuy nhiên, nếu bạn sợ cảm giác “vừa thổi vừa ăn”, hay cảm
thấy lười muốn kiếm món gì đó ăn ngay thì bạn không nên thử dù chỉ một lần.

10


- Bạn thích những món ăn “đắt tiền” vì tin rằng đẳng cấp thể hiện ở giá
thành? Bạn đang có suy nghĩ sai lệch về thiên đường ẩm thực đấy. Món ngon khơng
được định vị ở giá thành mà được xác định bằng sự khéo léo của người tạo ra món
ăn và hương vị của món đó khi bạn thưởng thức
- Bạn khơng thích cách ăn mới, ẩm thực đường phố Đà Lạt không để cho bạn
thử. Ở Đà Lạt có những món quen thuộc với tên gọi ở những nơi khác nhưng khi ăn
rồi mới cảm nhận được điểm khác biệt mà khơng nơi nào có được. Đặc biệt cũng
với món đó bạn có thể ăn theo cách mà bạn từng ăn nhưng nếu bạn ngại thay đổi thì
bạn khơng nên thử ẩm thực đường phố Đà Lạt, đó là lời khuyên chân thành dành

cho bạn.
2.3.2 Thực trạng phát triển ẩm thực đường phố tại một vài địa điểm
của thành phố Đà Lạt
Khi nhắc tới Thành phố Đà Lạt chúng ta ngồi nghĩ đến thành phố bình n,
nhẹ nhàng, không gian tuyệt vời, những tụ điểm vui chơi mà cịn có những khu phố
ẩm thực với đủ loại các món ăn, đồ uống vơ cùng hấp dẫn và bắt mắt. Hàng ngày,
khoảng từ 17 giờ đến đêm, tại các quán ăn bên đường hay trong khu chợ đêm nổi
tiếng…., thậm chí nhiều vị khách tới từ phương xa cịn kì cơng hỏi tên hay cách chế
biến những món ăn lạ mắt đối với họ và đến đúng địa chỉ mà bạn bè của họ giới
thiệu và chia sẻ trên mạng xã hội. Nhờ sự đa dạng trong thực đơn của các quán ăn
cùng sự yêu mến của mỗi vị khách sau khi được thưởng thức món ăn tại nơi này đã
giúp cho ẩm thực đường phố Thành phố Đà Lạt nổi tiếng.
Ẩm thực đường phố là một trong những đặc trưng nổi bật của ẩm thực Đà
Lạt. Nếu đặt chân đến Đà Lạt dù chỉ một lần, du khách sẽ không thể không bỏ qua
nét đẹp của ẩm thực đường phố nơi đây.
- Nem nướng Phan Đình Phùng – món ăn đường phố đặc trưng ẩm thực Đà
Lạt: Món ăn đầu tiên các du khách không thể không thưởng thức khi ăn uống ở Đà

11


Lạt đó là nem nướng. Nem nướng như một món ăn phổ biến trên đường phố Đà Lạt,
bạn có thể bắt gặp nem nướng ở bất cứ nơi đâu trên đường phố nơi đây. Nhưng nem
nướng đúng địa chỉ nhất ở Đà Lạt là nem nướng Phan Đình Phùng. Mặc dù có rất
nhiều có rất nhiều quá nem nướng ở Đà Lạt nhưng nem nướng Phan Đình Phùng
vẫn là địa chỉ nổi tiếng nhất bởi truyền thống lâu đời cũng như chất lượng của món
ăn. Người sành ăn uống Đà Lạt khơng ai khơng biết nem nướng Phan Đình Phùng,
thậm chí độ nổi tiếng của qn cịn giúp cho du khách rất dễ tìm đến bởi các bác xe
ơm, hay các tài xế taxi đều biết và đưa khách đến mỗi khi khách hỏi thăm. Nem
nướng có phần giống với nem lụi ở miền bắc, nhưng nếu như nem lụi miền bắc phải

ăn ở Đội Cấn thì nem nướng phải ăn tại Đà Lạt[2].
- Bánh tráng nướng: Món ăn hết sức nổi tiếng trong thực đơn cần ăn uống ở
Đà Lạt là bánh tráng nướng. Bánh tráng nướng thì tỉnh miền tây nào cũng có, nhưng
nói một cách cơng bằng thì bánh tráng nướng Đà Lạt là ngon nhất. Món ăn này như
một đại diện tiêu biểu cho nền ẩm thực Đà Lạt bởi nó cầu kì mà chứa chan tình cảm
của người dân nơi đây. Thật là ít nó nơi nào mà nhân bánh tráng nướng được làm
cầu kì như ở Đà Lạt. Chỉ trong một chiếc bánh vừa lịng đĩa thơi mà có tới hơn chục
ngun liệu. Bánh tráng nướng Đà Lạt được làm từ những nguyên liệu cầu kì như
trứng cút, thịt băm, tép rang, mỡ hành, bột gạo và cả thịt bị khơ nữa. Những ngun
liệu cầu kí ấy qua bàn tay khéo léo của người làm bánh mà trở nên hòa quyện, tạo
thành một tổng hợp tuyệt vời. Nếu có cơ hội, hãy đến và thưởng thức qui trình làm
bánh nướng bạn sẽ thấy thật tuyệt vời[2].
- Chả ram bắp: Món ngon nổi tiếng bạn cần ăn uống tại Đà Lạt đó là chả ram
bắp. Người ta thường nhầm chả ram bắp Đà Lạt với chả ram Quảng Bình nhưng
thật ra là chả ram bắp chỉ có ở Đà Lạt mà thơi. Chả ram Quảng Bình nhìn bề ngồi
có vẻ giống với ram bắp Đà Lạt nhưng thật ra nguyên liệu bên trong hoàn toàn
khác. Không chỉ khác ở nguyên liệu bên trong mà chả ram bắp cịn đặc biệt bởi sự
cơng phu trong cách chế biến. Bên trong lớp bánh tráng mỏng là bắp non xay
nhuyễn, hành tím băm viền nêm thêm gia vị như muối, hạt tiêu vừa đủ. Sau đó cho
12


vào chảo chiên tất cả những nguyên liệu trên sao cho bánh có màu vàng ruộm là vớt
ra để đảm bảo độ giòn. Vị bắp non làm người ta cảm thấy bánh cho vị ngọt, thơm tự
nhiên và tạo nên hương vị hấp dẫn riêng cho chả bắp. Ẩm thực Đà Lạt được kết tinh
trong nước chấm ram bắp nướng[2].
2.3.3 Ưu điểm của phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành phố
Đà Lạt
Ẩm thực đường phố thường là nguồn thực phẩm rẻ tiền, tiện lợi và đôi khi
cũng giàu dinh dưỡng cho người kinh tế thấp ở đô thị và nông thôn, như trứng gia

cầm, trứng vịt lộn, hay các món thức ăn nhanh... đã nấu chín. Nó cũng cịn là nguồn
thực phẩm đa dạng, lạ miệng, khối khẩu và là cơ hội thưởng thức, thư giãn với các
tập quán ẩm thực cho khách du lịch trong và ngồi nước.
Nó là cơ hội tạo ra việc làm và đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho số lớn
người lao động có vốn liếng ít ỏi, nhất là phụ nữ và người khơng có nghề nghiệp dễ
kiếm việc làm, thậm chí là bước khởi đầu cơ nghiệp cho khơng ít người có năng
khiếu thương mại và nấu nướng, từ đó tích lũy đủ vốn để kinh doanh lớn hơn.
Đưa món ăn tại thành phố tiến xa hơn, nổi tiếng hơn, kích tích tăng trưởng
ngành du lịch theo hình thức mới food tour. Trên thực tế, nhiều du khách đến Thành
phố Đà Lạt chỉ vì muốn được khám phá ẩm thực độc đáo nơi đây
2.3.4 Hạn chế trong phát triển ẩm thực đường phố tại thành phố Đà Lạt
Tuy nhiên, sự phát triển của ẩm thực đường phố đang theo hướng tự phát,
nằm ngoài sự quản lý của Sở du lịch và các cơ quan liên quan. Những mặt trái của
ẩm thực đường phố cũng đặt ra một số vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng
đồng và sự quản lý của Nhà nước. Những người chế biến, bán rong ẩm thực đường
phố thường là nghèo, trình độ hạn chế, ít kiến thức về các biện pháp xử lý thực
phẩm sao cho an toàn, thiếu các điều kiện tối thiểu bảo đảm an toàn thực phẩm như:
trang bị dụng cụ chế biến, bảo quản khơng đủ, các bao gói và dụng cụ ăn uống
không hợp vệ sinh, nhất là thiếu nước sạch để rửa dụng cụ cho nên sử dụng lại
nhiều lần, lau qua loa,…[3].
13


Ðồng thời, cộng đồng chưa nhận thức hết các mối nguy hiểm từ một số loại
ẩm thực đường phố có nguy cơ cao hoặc khơng đề phịng vì "khuất mắt trơng
coi",v.v. Thí dụ, khơng ít thức ăn được chế biến có sử dụng phụ gia khơng tinh khiết
hoặc phụ gia tinh khiết, an tồn nhưng q liều; bánh mì pa-tê bày trong tủ kính
suốt từ sáng đến tối; thức ăn chín bày bán trên hè phố, đường giao thơng bị nhiễm
bụi, ruồi,v.v. Nhiều thứ thức ăn bị nhiễm bẩn bởi bàn tay và nước bọt của cả người
bán và người mua như: cười nói vơ tư, ha hả; trao đổi tiền giấy bẩn rồi dùng tay trần

bốc thực phẩm,v.v. Còn khó khăn trong kiểm sốt các nguy cơ từ ẩm thực đường
phố cũng khơng ít đối với lực lượng thanh tra chun ngành có quyền xử phạt vi
phạm hành chính. Khó khăn đáng kể nhất là số lượng các hoạt động mua bán ẩm
thực đường phố quá lớn, đa dạng, cơ động và một số có tính chất tạm thời, mùa vụ,
thậm chí kinh doanh ngồi giờ hành chính trong khi thanh tra viên chỉ có một vài
người "đóng đơ" tại trung tâm các tỉnh, thành phố lại thường xuyên bận rộn bởi các
vụ khiếu nại, tố cáo không chỉ từ người tiêu dùng mà cịn từ trong chính nội bộ
ngành[4].
Mặc dù được khơng ít sự quan tâm nhưng sự phát triển của ẩm thực đường
phố đang theo hướng tự phát, nằm ngoài sự quản lý của Sở du lịch và các cơ quan
liên quan. Theo phản ánh của nhiều du khách quốc tế, có nhiều quán ăn đường phố
ở thành phố rất ngon nhưng chỉ sau một lần đến họ khơng muốn quay trở lại vì q
đắt, hay nhiều gánh hàng rong chèo kéo du khách,…Vì vậy, để ẩm thực đường phố
phát triển đúng hướng trở thành hoạt động kinh doanh mang lại nhiều lợi nhuận,
ngành du lịch thành phố cần khai thác tiềm năng này một cách hợp lý[4].
Chương 3 : Giải pháp phát triển ẩm thực đường phố Việt Nam tại thành
phố Đà Lạt tỉnh Lâm đồng
3.1. Các giải pháp cụ thể
3.1.1. Giải pháp nâng cao hiệu quả cơng tác quản lý
Vì sự đa dạng, phức tạp của ẩm thực đường phố và sự bất cập trong quản lý
của các lực lượng thanh tra có thẩm quyền, chính quyền cấp xã, phường cần phải ra
tay thật sự, huy động được sự tham gia của các lực lượng công an, giao thông công

14


chính, cũng như phát huy vai trị tự quản của các tổ dân phố, phụ nữ, thanh niên,...
để gắn vấn đề bảo đảm an toàn thực phẩm với phong trào bảo đảm văn minh, trật tự
đường phố. Tuy nhiên, Bộ Y tế cần có chỉ thị hoặc văn bản hướng dẫn chính quyền
các cấp chỉ đạo, đơn đốc các ngành, các lực lượng liên quan thực hiện cho bằng

được nhiệm vụ của mình; xã hội hóa vai trị tự quản của quần chúng nhân dân.
Hiện nay, việc quản lý ẩm thực đường phố chưa được quan tâm đúng mức.
Thành phố nổi tiếng có nhiều món ăn ngon nhưng chúng ta cần làm sao để khách du
lịch thật sự tin tưởng vào mức độ an toàn của ẩm thực đường phố. Muốn làm được
điều này cần quy chuẩn hóa các quán ăn đường phố.
Cụ thể, ngành du lịch cần phối hợp chính quyền địa phương mở những lớp
tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm, các phương pháp nên làm để đảm bảo vệ
sinh đồng thời giới thiệu những loại tủ đựng thực phẩm, bàn ghế được thiết kế có
khả năng tránh bụi và làm sao để sản xuất các loại bàn ghế này với giá thành thấp
để người dân có thể mua được.
Các cơ quan thơng tin đại chúng, các ngành, đồn thể liên quan hoặc có quan
tâm tham gia công tác tuyên truyền, theo dõi, giám sát việc thực hiện các giải pháp
bảo đảm vệ sinh, văn minh thức ăn đường phố; tố giác các tổ chức, cá nhân có hành
vi sai phạm, tiêu cực và nêu các tấm gương, điển hình tích cực.
Những nước có kinh nghiệm về vấn đề này, các công dân trên 18 tuổi và có
trình độ văn hóa hết trung học phổ thơng trở lên, có thể đăng ký tham gia các khóa
tập huấn ngắn hạn tập trung về vệ sinh và an toàn thực phẩm do ngành y tế tổ chức
nhằm huy động các "Giám sát viên tình nguyện" tham gia các tổ kiểm tra, giám sát
an toàn thực phẩm đối với thức ăn đường phố ở trên địa bàn xã, phường đang đăng
ký thường trú.
3.1.2. Giải pháp về xúc tiến quảng bá
Cũng theo các chuyên gia, các sản phẩm du lịch thành phố đang tạo ra chưa
xuất phát từ mong muốn của du khách. Vì vậy, thành phố nên mời các chuyên gia

15


am hiểu về văn hóa phương Đơng hay Đơng Nam Á (có sự tương đồng về văn hóa
với Việt Nam) qua đó tư vấn giúp ngành du lịch thành phố tạo ra những sản phẩm
du lịch mang dấu ấn văn hóa riêng biệt, tránh sự trùng lắp với các nước trong khu

vực
Tích cực quảng bá văn hóa ẩm thực đường phố ra thế giới thông qua các hội
thi ẩm thực, lễ hội ẩm thực đường phố thế giới được tổ chức hàng năm hay trong
chiến dịch quảng bá Du lịch Việt Nam, lên danh sách các món ăn đường phố hấp
dẫn, độc đáo để đưa vào chương trình quảng bá, sử dụng hình ảnh động, đoạn phim
ngắn quảng cáo ẩm thực đường phố cũng như phong cách ẩm thực đường phố của
người Việt đăng tải trên các trang website được nhiều người theo dõi. Đồng thời cần
phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các sự kiện du lịch ẩm thực nổi bật mang
tính định kỳ tại Thành phố.
3.1.3. Giải pháp về tổ chức hoạt động ẩm thực đường phố
Ở nhiều nước trên thế giới, ẩm thực đường phố chỉ được hoạt động ở những
khu vực được chính phủ cho phép, thường ở khu vực riêng biệt, trong hội chợ hay
lễ hội. Trong khi đó, ở Việt Nam hàng quán bày bán cả trên vỉa hè, lấn chiếm lối đi
dành cho người đi bộ, thậm chí lấn xuống lịng đường. Vì vậy, cần quy hoạch, tổ
chức các hàng quán tập trung vào các khu riêng biệt hay những đoạn đường dành
riêng cho ẩm thực đường
Ở nhiều nước trên thế giới, ẩm thực đường phố chỉ được hoạt động ở những
khu vực được chính phủ cho phép, thường ở khu vực riêng biệt, trong hội chợ hay
lễ hội. Trong khi đó, ở Việt Nam hàng quán bày bán cả trên vỉa hè, lấn chiếm lối đi
dành cho người đi bộ, thậm chí lấn xuống lịng đường. Vì vậy, cần quy hoạch, tổ
chức các hàng quán tập trung vào các khu riêng biệt hay những đoạn đường dành
riêng cho ẩm thực đường

16


Tài liệu tham khảo
1. Ngô Thị Ngọc Thảo, Trần Thị Duyên Duyên, Nguyễn Thị Huỳnh Như và Hồ Thị
Lê Uyên, (2019), “Đánh giá sự hài lòng của khách du lịch đối với ẩm thực đường
phố Đà Lạt” . Tạp chí Nghiên cứu khoa học và Phát triển kinh tế Trường Đại học

Tây Đô
2. Nguyễn Quân (1-10-2019), “Ẩm thực Đà Lạt và những nét đặc trưng”,
/>3. />4. Thiện chí (2005), “Hai mặt của thức ăn đường phố”. />
17


Phụ lục
Một số món ăn đường phố tại Đà Lạt
Chả ram bắp

Bánh tráng nướng- chợ đêm Đà Lạt

Nem nướng – Phan Đình Phùng

18