Đặng Hữu Hoàng
KIỂM TRA BÀI CŨ
QUAN SÁT HÌNH BÊN
Hãy kể tên các bộ phận
của cơ quan bài tiết
nước tiểu?
Thận trái
Thận
phải
ống dẫn
nước
tiểu
Bóng
đái
ống đái
38
- Hệ bài tiết nước
tiểu gồm: Thận,
ống dẫn nước tiểu,
bóng đái và ống
đái
- Thận gồm 2 quả
với 2 triệu đơn vị
chức năng để lọc
máu và hình thành
nước tiểu
- Mỗi đơn vị chức
năng gồm: cầu
thận, nang cầu
thận, ống thận
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hệ bài tiết
nước tiểu có
cấu tạo như
thế nào?
Mình chưa biết nước tiểu
được hình thành từ đâu và
thải ra ngồi như thế
nào?
GIÚP MÌNH VỚI!
BẠN LÀM SAO VẬY?
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
QUÁ TRÌNH
LỌC MÁU
QUÁ TRÌNH
HẤP THỤ LẠI
QUÁ TRÌNH BÀI
TIẾT TIẾP
Sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu ở một đơn vị chức năng của thận
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. TẠOTHÀNH NƯỚC TIỂU
LỌC MÁU
HẤP THỤ LẠI
BÀI TIẾT TIẾP
- Màng lọc là vách
mao mạch với0 các lỗ
nhỏ 30 - 40A
- Có sử dụng năng
lượng ATP
-Có sử dụng năng
lượng ATP
-Các chất được hấp
thụ lại:
-Các chất được bài
tiết tiếp:
+Chất dinh dưỡng
+ axit uric, creatin…
+Nước
+ Các chất thuốc
+Các ion Na+, Cl- ...
+ ion thừa: H+, K+…
-Sự chênh lệch áp
suất tạo ra lực đẩy
- Các tế bào máu và
protein lớn hơn nên
vẫn ở lại trong máu
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
3 vấn đề
Thảo luận nhóm
1. Sự tạo thành nước tiểu gồm những
quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
2. Thành phần nước tiểu đầu khác với
máu ở chỗ nào?
3. Nước tiểu chính thức khác với nước
tiểu đầu ở chỗ nào?
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
Thảo luận nhóm
1. Sự tạo thành nước tiểu gồm những
quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình
+ Lọc máu ở nang cầu thận Tạo nước tiểu đầu
+ Hấp thụ lại
Ở ống thận Nước tiểu chính thức
+ Bài tiết tiếp
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
Thảo luận nhóm
2. Thành phần nước tiểu đầu khác với
máu ở chỗ nào?
NƯỚC TIỂU ĐẦU
MÁU
Khơng có các tế bào
máu và prơtêin
Có các tế bào máu
và prơtêin
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
3. Nước tiểu chính thức khác với nước
tiểu đầu ở chỗ nào?
Thảo luận nhóm
Đặc điểm
Nước tiểu
đầu
Nước tiểu
chính thức
Nồng độ các
chất hồ tan
Lỗng
Đậm đặc
Chất độc, chất
cặn bã
Có ít
Có nhiều
Chất dinh
dưỡng
Có nhiều
Gần như khơng
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
KẾT LUẬN
Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình:
- Quá trình lọc máu (ở cầu thận) tạo ra nước tiểu đầu.
- Quá trình hấp thụ lại những chất cần thiết (ở ống thận)
- Quá trình bài tiết tiếp chất thừa, chất thải (ở ống thận).
Tạo thành nước tiểu chính thức.
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
EM CÓ BIẾT
Hiện tượng gì sẽ xảy ra nếu màng lọc bị tổn thương?
Vi khuẩn thường làm các quản cầu bị thương
tổn và trở nên dễ thấm hơn làm cho prôtêin và
các tế bào máu nguyên vẹn cũng vào nước tiểu,
gây ra hiện tượng đái đường, đái ra máu…
Cơ chế hoạt động của thận và của thận nhân tạo ?
EM CÓ BIẾT
Máu hấp thụ lại
và bài tiết tiếp qua
ống thận là chủ động,
mang tính chọn lọc
(vì cần nhiều năng lượng)
Ở thận nhân tạo cơ chế
bị động do áp lực lọc
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
Nước tiểu được thải
ra ngoài như thế nào?
HÃY CÙNG THEO DÕI ĐOẠN PHIM SAU
Chú ý đường đi của nước tiểu
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
II. THẢI NƯỚC TIỂU
HÃY MÔ TẢ ĐƯỜNG ĐI CỦA NƯỚC
TIỂU CHÍNH THỨC
LÀM BÀI TẬP SAU
Chọn câu trả lời đúng trong các
đáp án cho dưới đây
a) ống
thậnbể
bểthận
thận
ống
Ớng thận
ống
gópgóp
ống
tiểu
bóng
đái đái
ốngdẫn
dẫnnước
nước
tiểu
bóng
SAI
b) ống
gópống
ốngthận
thận
bể
thận
Ớng góp
bể
thận
ống
tiểu
bóng
đái đái
ốngdẫn
dẫnnước
nước
tiểu
bóng
SAI
c) ống
thậnbể
bểthận
thận
ống
Ớng thận
ống
gópgóp
ống
tiểu
bóng
đái đái
ốngdẫn
dẫnnước
nước
tiểu
bóng
SAI
d) ống
thậnống
ốnggóp
góp
bể
thận
Ớng thận
bể
thận
ống
tiểu
bóng
đái đái
ốngdẫn
dẫnnước
nước
tiểu
bóng
ĐÚNG
39 39:
BÀI TIẾT
TIỂU TIỂU
Tiết 41 Bài
- Bài
BÀI NƯỚC
TIẾT NƯỚC
II. THẢI NƯỚC TIỂU
KẾT LUẬN
Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận, qua ống
dẫn nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đái, rồi
được thải ra ngồi nhờ hoạt động của cơ vịng
ống đái, cơ bóng đái và cơ bụng
Có sự khác
nhau đó là
do đâu ?
Sự tạo
thành nước
tiểu diễn ra
liên tục
Nhưng sự
thải nước
tiểu ra khỏi
cơ thể chỉ
xảy ra vào
những lúc
nhất định
CĨ SỰ KHÁC NHAU ĐĨ LÀ DO
+ Máu tuần hồn liên tục qua thận để lọc tạo thành
nước tiểu (không theo ý muốn)
+ Nước tiểu chính thức được tích trữ trong bóng
đái khi lên tới 200ml, đủ áp lực để gây cảm giác
muốn đi tiểu. Nếu cơ vòng mở ra (có sự phối hợp
co của cơ bóng đái và cơ bụng) nước tiểu mới
thốt ra ngồi
GIẢI THÍCH
GIẢI
THÍCH
PHẢN
TẠI
XẠ
SAO
THẦN
TRẺ
KINH
EM
CHƯA
THÌ
PHÁT
HAY
TRIỂN
ĐÁI
DẦM
CỊN
NGƯỜI
GIÀ
CƠ VÂN
KHĨ
CO
ĐIỀU
KHƠNG
KHIỂN
TỚT
PHẢN
XẠ ĐI
TIỂU