KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Dòng điện là gì? Nguồn điện có mấy cực?
+ Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng
+ Mỗi nguồn điện đều có 2 cực (cực dương và cực âm).
2.Đang có dòng điện chạy trong vật nào
dưới đây ?
A Một mảnh ni lông đã được cọ xát
B Chiếc pin tròn được đặt tách riêng trên bàn
C Đồ
Đồnngg hồ
hồ dù
dùnngg pin
pin đang
đang chạ
chạyy
D Đường dây điện trong gia đình khi không sử
dụng bất cứ một thiết bị điện nào
3-HÃy quan sát thí nghiệm ở trên bàn giáo viên và
trả lời các câu hỏi sau:
a. Trong mạch điện đà cho có dòng điện đi qua
cha? v sao?
Trả lời: Cha có dòng điện trong mạch vì đèn cha sáng.
b. Muốn có dòng điện chạy trong mạch em phải
kiểm tra và mắc lại mạch điện nh thế nào?
Trả lời: Kiểm tra lại và nối hai mỏ kẹp lại với nhau.
c. Dấu hiệu nào giúp em nhận biết có dòng điện
trong mạch?
Trả lời: Nếu đèn sáng chứng tỏ trong mạch có dòng ®iÖn.
Dịng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy
trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm
tới tính mạng. Vì vậy tất cả các dụng cụ và
thiết bị dùng điện (dây điện, cơng tắc, phích
cắm điện, ổ lấy điện, bóng đèn, quạt điện
.v.v.) đều phải được chế tạo đảm bảo an toàn
cho người sử dụng. Chúng gồm những bộ
phận dẫn điện và những bộ phận cách điện .
Tiết 22: Bài 20
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT
CÁCH ĐIỆN - DÒNG ĐIỆN
TRONG KIM LOẠI
I/ chất dẫn điện và chất cách điện
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
...
I. chất dẫn điện và chất cách điện
C1: Hóy quan sát hình 20.1 hoặc các vật thật tương ứng và
cho biết chúng gồm:
1. Các bộ phận dẫn
điện là:
Dây tóc
Dây trục
Quan sát hình vẽ, kết hợp với quan sát
các vật thật tơng ứng hÃy chỉ ra những
bộ phận nào là dẫn điện, những bộ
phận nào là cách điện?
2. Cỏc b phn
cỏch điện là:
Trụ thủy tinh
ĐUI XOÁY
Thủy tinh đen
Hai đầu dây đèn
ĐUI CÀI
Vỏ dây
Vỏ nhựa của phích cắm
Hai chốt cắm
Lõi dây
Hình 20.1: Bóng đèn đui xốy, bóng đèn đui cài
và phích cắm điện với dây dẫn
I/ chất dẫn điện và chất cách điện
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
Thí nghiệm
1, Dụng
bóng
(Nếu
đèn cụ:Pin,
sáng thì
vậtđèn,
đemdây
thử là
nối,dẫn
mỏđiện,
kẹp, vật
định sáng
tính
vật
nếucần
đènxác
không
thìdẫn
vậtđiện.
ấy là vật cách điện. )
2, Các bớc tiến hành thí nghiệm.
+ Bướcư1.Lắp mạch điện theo hình 20.2
+Bướcư 2.Chập hai mỏ kẹp với nhau
và kiểm tra mạch để đảm bảo đèn
sáng.
+ Bướcư3. Lần lợt kẹp hai mỏ kẹp vào
hai đầu của các vật cần xác định
tính dẫn điện.
Hình 20.2
Thí nghiệm :
Làm thí nghiệm để kiểm tra vật nào là dẫn
điện, vật nào là cách điện trong những vật sau.
• Một thanh gỗ khơ.
• Một đoạn dây đồng.
• Một đoạn vỏ nhựa bọc dây dẫn điện.
• Một đoạn dây thép.
• Một đoạn ruột bút chì.
• Một mảnh sứ.
Với từng trường hợp, quan sát bóng đèn và ghi kết
quả vào bảng
Vật dẫn điện
Vật cách điện
Vật dùng thí nghiệm :
• Một thanh gỗ khơ.
• Một đoạn dây đồng.
• Một đoạn vỏ nhựa bọc dây dẫn điện.
• Một đoạn dây thép.
• Một đoạn ruột bút chì.
Kết quả thí nghiệm :
Vật dẫn điện
• Một mảnh sứ.
Vật cách điện
1- Một đoạn dây đồng.
1- Một thanh gỗ khô.
2- Một đoạn dây thép.
2- Một đoạn vỏ nhựa bọc dây dẫn điện
3- Một đoạn ruột bút chì.
3- Một mảnh sứ.
I. chất dẫn điện và chất cách điện
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
Ví dụ: đồng, thép, nhôm,
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
C2: VíHdụ:
Ãy kể tên
ba thuỷ
vật liệu
nhựa,
tinh,thờng
sứ,dùng để làm vật dẫn điện, ba vật liệu
thờng dùng để làm vật cách điện.
C3: HÃy nêu một số trờng hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình th
ờng là chất cách điện.
Vớ d: Trong mch in thp sỏng búng ốn pin, khi
công tắc ngắt, giữa hai chốt công tắc là khơng khí, đèn
khơng sáng. Vậy bình thường khơng khí là chất cách
điện.
II. Dòng điện trong kim loại :
1. Êlectron tự do trong kim loi:
a- Kim loại la chất dẫn điện
C4: Hóy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện
tích dương, hạt nào mang điện tích âm.
Êlectrơn
-
Hạt nhân
+
+ +
-
Mơ hình đơn giản của ngun tử
II. Dòng điện trong kim loại :
1. Êlectron tự do trong kim loi:
a- Kim loại la chất dẫn điện
C4: Hóy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện
tích dương, hạt nào mang điện tích âm.
* Hạt nhân của nguyên tử mang điện tích dương, các êlectron mang
điện tích âm
II. Dòng điện trong kim loại :
1. Êlectron tự do trong kim loại:
a) Kim loại là chất dẫn điện.
b) Các nhà khoa học đã phát hiện rằng trong kim loại có
các êlectron thốt ra khỏi ngun tử và chuyển động tự
do trong kim loại . Chúng được gọi là êlectron tự do .
Phần còn lại của nguyên tử dao động xung quanh
những vị trí cố định .
H×nh 20.3
II. Dòng điện trong kim loại :
1. Êlectron tự do trong kim loại:
C5: Hãy nhận biết trong mơ hình này:
Kí hiệu nào biểu diễn các êlectron tự do?
Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng
mang điện tích gì? Vì sao?
êlectron tự do mang
điện tích âm
Phần cịn lại của
nguyên tử mang
điện tích dương
II/ dòng điện trong kim loại
1, Êlectrôn tự do trong kim loại
a, Kim loại la chất dẫn điện
b, Êlectrôn tự do trong kim loại là các êlectrôn thoát ra khỏi nguyên
tử, chúng chuyển động tự do trong kim loại.