Biện pháp nâng cao chất lượng mơn TiếngViệt lớp Một.
Kính thưa Ban giám khảo!
Hôm nay tôi rất vinh dự được tham gia thuyết trình trong hội thi
“Giáo viên dạy giỏi” cấp Huyện năm học 2020 - 2021, với " Biện
pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp Một”.
Biện pháp gồm 4 phần:
I.

Lí do chọn biện pháp

II.

Nội dung biện pháp

III.

Kết quả thực hiện biện pháp

IV.

Kết luận

Kính thưa ban giám khảo!
Tiếng Việt là môn học vô cùng quan trọng ở tiểu học, có đọc
thơng viết thạo, hiểu được nội dung văn bản thì mới nắm được
thơng tin và giải quyết những vấn đề mà văn bản nêu ra. Cũng từ
môn Tiếng Việt học sinh có thể tiếp cận các mơn học khác một cách
dễ dàng. Nghĩa là học tốt môn Tiếng Việt thì mới học tốt các mơn
học khác. Đối với Tiểu học “Đọc – Viết” là một trong những kĩ năng
cơ bản của học sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp Một nói
riêng. Nắm tốt kĩ năng này sẽ khơi dậy trong các em lòng đam mê,

sự ham học, tích cực hơn trong học tập.
Bản thân tơi là một giáo viên có nhiều năm dạy lớp Một nên tôi
cũng phần nào nắm bắt khá tốt về đặc điểm tâm sinh lí của các em.
Chính vì thế tơi thường tìm nhiều biện pháp và cách thức tối ưu nhất
để hổ trợ, giảng dạy cho các em nhằm nâng cao chất lượng môn
Tiếng Việt. Nhưng một nỗi vất vả cho mỗi thầy cô dạy lớp Một là đối
tượng học sinh vừa mới đến trường còn quá non yếu về mọi mặt, từ
Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

1


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
ý thức học tập đến những kĩ năng học bài đều bắt đầu từ con số 0.
Ngay buổi đầu vào học, cô giáo đã phải dỗ dành, chăm chút như
con cái trong nhà để từng bước đưa các em vào nền nếp học tập
theo một lộ trình mà kế hoạch dạy học đã đề ra. Đây cũng là một
trong những nguyên nhân gây nhiều trở ngại cho việc dạy và học
Tiếng Việt.
Vào đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát lớp mình đang dạy,
lớp

1A

Kết quả như sau:

26/26 em đều qua lớp mẫu giáo

8 em nhận diện tốt bảng chữ cái
10 em biết 5 đến 10 chữ; 8 em chưa biết chữ nào.

Với kết quả khảo sát đó, tơi thấy rằng học sinh nhận diện một
cách chính xác bảng chữ cái quá thấp dẫn đến kết quả học tập sẽ
không cao. Vì vậy, trong q trình dạy học, tơi đã áp dụng nhiều
biện pháp, không ngừng học hỏi đồng nghiệp để nâng cao chất
lượng học tập của học sinh. Và sau thời gian thực hiện, tơi cảm thấy
rất hiệu quả. Đó là lý do mà tôi đưa ra “Biện pháp nâng cao chất
lượng môn Tiếng Việt lớp Một”.
II. NỘI DUNG BIỆN PHÁP
1. Cùng nhau làm “Ban cán sự”

Ngoài giáo viên chủ nhiệm thì “Ban cán sự” lớp khơng những có
nhiệm vụ quản lý lớp mà còn thực hiện việc truy bài đầu giờ, nhắc
nhở các học sinh khác tự ôn bài... Học sinh được phân công làm cán
sự lớp là những học sinh học tốt, năng nổ, nhiệt tình, biết giúp đỡ
các bạn trong lớp. Chính vì vậy, tơi đã tận dụng điều này để phát
huy khả năng của ban cán sự.

Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

2


Biện pháp nâng cao chất lượng mơn TiếngViệt lớp Một.
Ví dụ: Vào 15 phút đầu giờ hoặc cuối tiết học tôi đã viết lên
bảng các âm, tiếng, từ mà học sinh chưa tiếp thu kịp ở bài học trước
và yêu cầu ban cán sự lớp cho các bạn yếu đọc. Sau đó báo cáo với
giáo viên về kết quả cụ thể của các bạn. Biện pháp này tôi thực
hiện hàng ngày vào 15 phút đầu giờ hoặc cuối tiết học. Việc cho các
bạn đọc bài là nhiệm vụ của ban cán sự. Tuy nhiên, để tạo cơ hội
cho các học sinh khác thể hiện mình tơi thường xun cho cả lớp

cùng nhau làm “Ban cán sự”. Tức là hàng tuần tơi thay “Ban cán sự”
một lần để các em có cơ hội thể hiện về bản thân mình và các em
đã cố gắng hơn rất nhiều.Với cách này giúp các em tự tin, mạnh dạn
hơn.
2.

Thường xuyên ôn âm, vần trong tiết học

Để hạn chế việc học sinh đọc mà không hiểu và giúp các em
chậm, yếu nhớ được mặt chữ, tôi thường xuyên gọi các em đọc
nhiều lần hơn, trong mỗi tiết học vần, sau khi cho học sinh phân tích
vần, tơi gọi các em này đọc từ 4 - 5 lượt để nắm vững các âm đã
học. Khi đọc từ ứng dụng, đồng thanh không theo thứ tự mà tơi cho
đọc bất kì nhằm để tất cả học sinh đều tập trung chú ý ở bảng và
các em còn yếu có thời gian nhớ lại các chữ đã học .
Trong các tiết ôn tập, tôi gọi học sinh yếu lên gắn trên bảng cài
chữ các vần, tiếng, từ khóa đã học để tơi vừa kiểm tra các em có
thuộc các chữ cái không và khi các em luyện đọc tôi dễ theo dõi,
sửa sai kịp thời
Để kiểm tra mức độ nắm bài của các em, trong các tiết buổi
chiều

có

thể

tổ chức trò chơi: Viết ra phiếu chỉ là một từ, một câu văn không lấy
trong

sách


giáo khoa. Cho học sinh lên bốc thăm rồi đọc to lên, nếu học sinh

Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

3


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
không

đọc

được thì giáo viên rèn đọc tiếp.
Ngồi ra, để củng cố và khắc sâu thêm kiến thức về âm, vần cho
học sinh, hàng ngày tôi thường cho các em đọc ở bảng âm vần,
nhất

là

học

sinh

yếu

cho

đọc


nhiều

lần

không theo thứ tự, để giúp các em nhớ một cách chắc chắn hơn.
3.

Tổ chức trò chơi giúp học sinh "Học mà chơi - chơi mà học"
Tổ chức trị chơi là một hình thức tổ chức dạy học, là một biện
pháp
học tập vô cùng hiệu quả nhằm phát triển về năng lực và phẩm
chất của học sinh.
Thông qua trò chơi, học sinh được luyện tập, làm việc cá nhân.
Làm việc trong đơn vị nhóm, đơn vị lớp đó là những cách làm việc
thuộc phương pháp học tập mới mà theo chương trình giáo dục phổ
thơng 2018 như hiện nay cần áp dụng rộng rải và thường xuyên
hơn. Trò chơi hướng vào mục đích giúp học sinh tư duy, sáng tạo,
khai thác nội dung bài mới, củng cố kiến thức của mơn học một
cách hiệu quả.
Trị chơi đưa ra nhiều hình thức, nhiều loại hình chơi: Chơi bằng
mắt,

bằng

tai, bằng tay, bằng cơ quan phát âm. Như vậy trò chơi được xem
như

mọi

hoạt


động giải trí.
Ví dụ : Mỗi tiết Tiếng Việt tơi ln sử dụng trị chơi:
* Khởi động, Khám phá, Giữa tiết học, Củng cố
Tổ chức trò chơi trong chương trình Tiếng Việt lớp 1 cần đơn giản,
dễ hiểu, dễ thực hiện để học sinh dễ nhớ. Cần có các trị chơi đa
dạng, phong phú, nhiều hình thức để thu hút nhiều học sinh cùng
tham gia. Giúp Hs cảm thấy tự tin và mạnh dạn hơn, giúp cho không

Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

4


Biện pháp nâng cao chất lượng mơn TiếngViệt lớp Một.
khí lớp học sơi nổi khơng bị căng thẳng, gị bó, phù hợp với đặc
điểm tâm lý của học sinh "Học mà chơi - chơi mà học".
4. Phân loại đối tượng học sinh để kèm cặp
Sách Tiếng Việt lớp 1 bộ “Chân trời sáng tạo” có nhiều bài đọc
dài, nhiều bài phải học 3 có khi lên đến 4 vần (Bài 2: iêt, yêt, uôt,
ươt, Tiếng Việt 1, tập1 - trang 160; Bài 3: iêm yêm uôm ươm,
Tiếng Việt 1, tập 1 - trang 174), ... Do vậy trong 1-2 tháng đầu việc
giúp các em bắt nhịp theo kịp chương trình đòi hỏi mất khá nhiều
thời gian và giáo viên cần phải lựa chọn phương pháp giảng dạy sao
cho phù hợp với từng đối tượng học sinh của lớp mình.
Để học sinh nhớ bài tốt hơn, tôi tiến hành phân loại từng đối
tượng học sinh trong lớp để kèm cặp. Chẳng hạn trong một bài,
những em khá, tốt, tôi cho đọc 1 – 2 lượt và dành thời gian nhiều
hơn để kèm cặp thêm cho các bạn yếu hơn. Với biện pháp này giúp
nhóm đối tượng học sinh cịn chậm sẽ có cơ hội luyện đọc nhiều hơn

nhờ sự trợ giúp của giáo viên và các bạn giỏi giúp các em tự tin hơn,
khơng cịn nhút nhát.
5. Phong trào “Đơi bạn cùng tiến”
Với câu nói “Học thầy khơng tày học bạn”, đó là phong trào
“Đơi bạn cùng tiến” mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc và giáo dục
tình đồn kết cho các em. Phong trào này đã được sử dụng nhiều và
vơ cùng hiệu quả. Chính vì thế, trong lớp của mình tơi chia các bạn
học tốt ngồi chung với các bạn học còn chậm hay các bạn nhà ở
gần nhau để giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Tôi giao nhiệm vụ cho các
đôi bạn cùng thực hiện trong giờ học, giờ ra chơi, 15 phút đầu giờ
hay ở nhà. Đó có thể là mẫu giấy nhỏ có ghi sẵn các âm vần, tiếng,
từ vừa học. Tôi sẽ kiểm tra kết quả thực hiện của các đơi bạn từng
tuần. Sau đó, tôi đưa ra nhận xét và tuyên dương cụ thể. Đôi bạn
nào cùng tiến bộ sẽ được tôi thưởng một món q nhỏ. Sau một thời

Giáo viên: Hồng Thị Thắm

5


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
gian ngắn thực hiện biện pháp, tôi nhận thấy các đôi bạn đọc tốt
hơn rất nhiều.
6. Sử dụng tranh ảnh, vật thật và dụng cụ học tập một
cách khoa học trong tiết dạy
Tranh ảnh và đồ dùng dạy học rất quan trọng không thể thiếu
được trong việc dạy học nhất là ở môn Tiếng Việt. Tuy bộ sách mới
Chân trời sáng tạo cũng đã sử dụng rất nhiều kênh hình để minh
họa âm, vần, tiếng, từ ngữ để các em đọc nhưng chủ yếu là tranh
vẽ nên chưa thu hút được tâm lý các em lớp Một. Do đó tơi nhận

thấy việc sử dụng thêm những tranh ảnh chụp thực tế vật thật để
các em quan sát từ đó giáo viên nêu yêu cầu các em phát âm chuẩn
các từ đó thì việc nhớ, khắc sâu mang tính hiệu quả cao hơn.
Ví dụ: Khi dạy bài N n M m (Sách Tiếng Việt 1 tập 1 – Bộ sách
chân trời sáng tạo, trang 40). Ở phần tìm từ khóa, tơi dùng chiếc nơ
màu đỏ cho các em quan sát, cho một em đeo thử rồi nêu câu hỏi
cả lớp đánh giá bạn đeo có đẹp khơng. Sau đó gọi một số em đánh
vần và đọc trơn tiếng nơ,...
Với những từ khó trong bài giáo viên nên sử dụng vật thật hay
tranh ảnh để giải nghĩa cho học sinh hiểu.
Để làm được điều này, giáo viên nhiệt tình giảng dạy là chưa
đủ mà đòi hỏi phải vận dụng linh hoạt các phương pháp và hình
thức dạy học phù hợp, khoa học, phải biết kích thích lịng say mê
học tập của các em, đồng thời lưu ý đến điều kiện thực tế ở mỗi lớp,
mỗi trường.
7. Giáo viên luôn là Cầu nối tri thức.
Học sinh của trường 100% là học sinh nông thôn; Phụ huynh
chưa quan tâm nhiều đến con em trong việc học tập; rất nhiều học
Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

6


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
sinh có bố mẹ đi làm xa các em phải ở nhà với ông bà hoặc người
thân. Không những thế, mức độ chuẩn bị tâm thế của mọi trẻ về
môi trường tiểu học chưa có vì cịn khác xa với mơi trường mẫu
giáo... Chính vì vậy, bản thân là giáo viên phải có trách nhiệm nhiều
hơn trong việc giúp học sinh bắt kịp chương trình và tiến bộ trong
quá trình học tập.

Cách đánh giá của giáo viên cần linh hoạt. Mọi lời nhận xét, tin
nhắn của giáo viên gửi về phụ huynh cần hết sức tinh tế khéo léo và
cẩn trọng để giảm đi áp lực đối với phụ huynh khi dạy con ở nhà. Tơi
có thể cho các con hồn thành bài tập ngay tại lớp, không giao
thêm bài tập về nhà. Đối với những học sinh có khả năng nắm bắt
chậm, giáo viên chỉ yêu cầu các con ôn lại bài cũ để các con nắm
chắc hơn kiến thức mà thôi…
Luôn giữ mối quan hệ mật thiết với phụ huynh học sinh. Đây là
nhân tố vô cùng quan trọng nhằm hổ trợ việc nâng cao hiệu quả
chất lượng học tập và sự phát triển toàn diện của học sinh. Gia đình
phải hết sức chăm lo, kiểm sốt hành vi, tinh thần thái độ học tập
tạo mọi điều kiện thuận lợi để các em có thể học tập tốt. Mọi sự
thiếu quan tâm của gia đình sẽ biến nổ lực của giáo viên, nhà
trường bằng không.
8. Nghiêm khắc nhưng chừng mực, khéo léo
Trong những tuần đầu nhận lớp, làm quen, giáo viên cần thể hiện
sự nghiêm khắc, cứng rắn nhưng cũng cần phải tạo sự thân
mật giữa thầy và trò. Cũng có nghĩa là, giáo viên phải vừa cứng rắn
cương quyết vừa thể hiện tình cảm dịu dàng yêu thương chăm sóc
các em.

Giáo viên: Hồng Thị Thắm

7


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
Nghiêm khắc ở đây khơng có nghĩa là tỏ thái độ lạnh lùng, cứng
nhắc. Nếu quá cứng nhắc sẽ tạo ra bức tường rào cản giữa giáo viên
và học sinh, mang đến cảm giác khó gần và khơng thân thiện. Đồng

thời sẽ làm cho tiết học luôn trong trạng thái căng thẳng, nặng nề
và có khi sẽ gây ác cảm đối với học sinh và điều này thì khơng được
mong muốn. Điều quan trọng, mỗi giáo viên cần sự khéo léo, tinh
tế, áp dụng sự nghiêm khắc đó một cách linh hoạt, chừng mực cùng
với sự bao dung, dịu dàng để học sinh cảm thấy yên tâm, vui vẻ khi
đến trường và hăng say, thích thú hơn trong giờ học.
III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN BIỆN PHÁP
Với việc áp dụng biện pháp này trong q trình giảng dạy đã góp
phần nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt và đã gặt hái nhiều kết
quả đáng khích lệ trong các năm học trước (Năm học 2018 -2019;
năm học 2019 – 2020) cụ thể như sau:
+ Học sinh hứng thú học tập hơn. Giờ học Tiếng Việt sôi nổi hẳn
lên.
+ Hết phần học âm (chữ) 100% học sinh của lớp đều nắm vững
chữ - âm, đọc tiếng, từ một cách lưu loát, rõ ràng.
+ Phần vần: Học sinh nắm vần tốt và đọc trôi chảy các câu văn
dài, đoạn văn.
+ Học sinh đọc trôi chảy và hiểu nội dung của bài đọc và viết
được đoạn văn hoặc đoạn thơ theo yêu cầu,...
Trong năm học này kết quả cụ thể như sau:
Lớp 1A
Đầu năm
học
Giữa HKI

Tổng
số
học
sinh
26


Đọc
lưu
loát

Đọc đúng
nhưng cịn
chậm

Chưa
đọc
được

Viết
được

8

10

8

15

26

16

6


4

20

Giáo viên: Hồng Thị Thắm

8


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.
Cuối HKI
26
20
5
1
26
Với kết quả như trên tôi cảm thấy rất tự tin và cũng có thể
khẳng định được rằng đây là một trong những biện pháp vô cùng
hiệu quả, dễ áp dụng và đòi hỏi sự nhiệt huyết, yêu nghề của từng
giáo viên.
Cũng từ đó góp phần quan trọng vào việc giáo dục ý thức, thái
độ học tập cho các em, tạo cho các em có niềm say mê, u thích
Tiếng Việt hơn.
IV. KẾT LUẬN
Qua quá trình nghiên cứu và đưa biện pháp này vào q trình
giảng dạy, bản thân tơi đã học hỏi được rất nhiều điều bổ ích và lý
thú cho nghiệp vụ chuyên môn. Với cách tổ chức, dạy học đơn giản,
dễ vận dụng, ít tốn kém thời gian, nhưng đem lại hiệu quả mang
tính khả thi rất cao.
Nếu mỗi học sinh được các thầy cô giáo truyền thụ cho vốn

kiến thức về Tiếng Việt từ biện pháp dạy học như vậy chắn chắn sẽ
tạo cho các em sự tự tin, hứng thú hơn nhiều đặc biệt là cảm thấy
u thích Tiếng Việt hơn.
Biện pháp trên có sự tư vấn, giúp đỡ, hổ trợ của nhiều thầy cô
trong đơn vị nhưng chắc chắn rằng vẫn còn hạn chế, thiếu sót nhất
định. Rất mong sự

góp ý, chia sẻ của Ban giám khảo và đồng

nghiệp để bản thân hoàn thiện và vận dụng vào thực tiễn nhằm
nâng cao chất lượng học tập mơn Tiếng Việt lớp Một.
Kính thưa Ban giám khảo!
Tơi vừa trình bày xong bài thuyết trình: Biện pháp nâng cao
chất lượng môn Tiếng Việt lớp Một”.
Cuối cùng xin kính chúc Ban tổ chức, ban giám khảo ln mạnh
khỏe, hạnh phúc và thành đạt. Chúc Hội thi thành công tốt đẹp!

Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

9


Biện pháp nâng cao chất lượng môn TiếngViệt lớp Một.

Giáo viên: Hoàng Thị Thắm

10