BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
ĐỖ THỊ THU THẢO
GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI HIỆN NAY
THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ HỒ CHÍ MINH HỌC
HÀ NỘI – 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
ĐỖ THỊ THU THẢO
GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI HIỆN NAY
THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH
Ngành: Hồ Chí Minh học
Mã số: 8310204
LUẬN VĂN THẠC SĨ HỒ CHÍ MINH HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Quốc Bảo
HÀ NỘI – 2020
Luận văn đã được chỉnh sửa theo khuyến nghị của Hội đồng chấm luận
văn thạc sĩ.
Hà Nội, ngày ..... tháng ..... năm 2020
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
PGS,TS. Dỗn Thị Chín
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn nghiên cứu khoa học này, trước hết em xin
chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn Quốc Bảo –
người dã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp dỡ em
thực hiện và hoàn thiện luận văn của mình.
Em xin cảm ơn các thầy giáo, cơ giáo khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh đã
nhiệt tình giảng dạy và giúp đỡ em trong quá trình học tập tại trường.
Mặc dù đã cố gắng rất nhiều, xong do thời gian và kiến thức còn hạn
hẹp nên luận văn của em khơng thể tránh được những thiếu sót. Em rất mong
nhận được sự đóng góp ý kiến từ các thầy giáo, cô giáo để luận văn nghiên
cứu khoa học của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!.
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được
trích dẫn đầy đủ theo quy định.
TÁC GIẢ
Đỗ Thị Thu Thảo
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Trình độ chun mơn giảng viên lý luận chính trị ..................... 65
Biểu đồ 2.2. Đánh giá của giảng viên về thời lượng nội dung chương trình .......... 67
Biểu đồ 2.3. Phương pháp giảng dạy lý luận chính trị.................................... 68
Biểu đồ 2.4. Hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên........... 69
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC LÝ LUẬN
CHÍNH TRỊ ................................................................................................... 13
1.1. Một số khái niệm cơ bản................................................................ 13
1.2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị........... 21
Chƣơng 2: NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH
TRỊ CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI HIỆN NAY THEO
TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH......................................................................... 58
2.1. Thực trạng cơng tác giáo dục lý luận chính trị ở Đại học Quốc gia
Hà Nội ................................................................................................... 58
2.2. Những nhân tố tác động đến việc giáo dục lý luận chính trị cho
sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội hiện nay ....................................... 80
2.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận
chính trị cho sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội theo tư tưởng Hồ Chí
Minh ...................................................................................................... 82
KẾT LUẬN .................................................................................................. 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 106
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 114
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà hoạt động chính trị lỗi lạc, lãnh tụ vĩ đại của
cách mạng Việt Nam, đồng thời là nhà giáo dục, nhà văn hóa lớn. Người đặt nền
móng và chỉ đạo xây dựng nền giáo dục Việt Nam ngay từ những ngày đầu giải
phóng dân tộc khỏi chế độ thực dân phong kiến.
Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, giáo dục là yếu tố quyết định trực tiếp
nâng cao trình độ học vấn, trình độ khoa học – cả khoa học xã hội và khoa học
nhân văn, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật – chuyên mơn nghiệp vụ, trình
độ lý luận chính trị,... Giáo dục sẽ giúp cho người học có một vốn kiến thức về
lịch sử, văn hóa dân tộc Việt Nam và thế giới, nếu khơng có nó thì sẽ khơng giữ
vững được nền độc lập dân tộc, không thể tham gia một cách tích cực và có hiệu
quả cơng việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giáo dục sẽ giúp cho mỗi người có
kiến thức để “biến một nước dốt nát, cực khổ thành một nước có văn hóa cao và
đời sống tươi vui, hạnh phúc”. [72, tr.92]
Sinh thời, giáo dục lý luận chính trị cho các tầng lớp nhân dân, cho cán bộ,
đảng viên là vấn đề được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng. Ngay từ trước
khi rời Tổ quốc ra đi tìm đường cứu nước, người thanh niên Nguyễn Tất Thành
đã nhận thức được tầm quan trọng của một đường lối cứu nước đúng đắn và việc
truyền bá đường lối này vào trong các tầng lớp nhân dân. Trên hành trình tìm
đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc càng nhận thức rõ tầm quan trọng của lý luận
chính trị đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân các nước thuộc địa, trong đó
có Việt Nam. Tiếp thu chủ nghĩa Mác – Lênin, được soi sáng bởi quan điểm biện
chứng duy vật về sự chuyển hóa biện chứng của lý luận thành thực tiễn trong luận
điểm của Các Mác: “Vũ khí của sự phê phán cố nhiên khơng thể thay thế được sự
phê phán của vũ khí, lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật
chất; nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó thâm nhập
2
vào quần chúng” [20, tr.580], cũng như Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng: “khơng có lý
luận cách mệnh, thì khơng có cách mệnh vận động” [63, tr.259], nên ngay trong
giáo dục lý luận chính trị đầu tiên của cách mạng Việt Nam – tác phẩm Đường
Kách mệnh, Hồ Chí Minh đã xác định rõ một trong những nhiệm vụ mang tính
tiên quyết của cách mạng là “trước hết phải làm cho dân giác ngộ”, “phải giảng
giải lý luận và chủ nghĩa cho dân hiểu”, “phải bày sách lược cho dân” – nói một
cách khái qt, đó chính là giáo dục lý luận chính trị. Có thể khẳng định rằng,
trong suốt cuộc đời cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã nhận thức
đúng và xử lý rất thành công vấn đề xây dựng và giáo dục lý luận chính trị, góp
phần đưa đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự thành công của cách
mạng Việt Nam. Tư tưởng của Người về giáo dục lý luận chính trị, kinh nghiệm
thực tiễn mà Người đúc kết nên về vấn đề này thật sự là một di sản quý báu, đã,
đang và tiếp tục cần được đi sâu nghiên cứu, khai thác, vận dụng.
Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục tồn diện, trong đó có giáo
dục nhằm nâng cao trình độ lý luận chính trị, trong nhiều năm qua, đặc biệt
trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, Đảng và Nhà nước ta đã ln quan
tâm đến việc giáo dục lý luận chính trị - coi đó là một nội dung cơ bản và quan
trọng trong chương trình đào tạo đại học nhằm trang bị cho sinh viên những tri
thức cơ bản, có hệ thống về lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, quan điểm của Đảng, từ đó giúp sinh viên xây dựng được thế giới quan,
nhân sinh quan cách mạng và phương pháp luận khoa học, nâng cao trình độ tư
duy lý luận, bản lĩnh chính trị và phẩm chất, đạo đức cách mạng. Dưới sự lãnh
đạo của Đảng và sự quan tâm của Nhà nước, giáo dục Việt Nam nói chung và
giáo dục đại học nói riêng cũng đã có những bước tiến quan trọng về quy mô,
chất lượng và đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Tuy nhiên, so với yêu
cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa và tăng cường hội nhập quốc tế hiện nay thì chất lượng, hiệu quả giáo dục,
giáo dục đại học nói chung trong đó có giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên
3
còn chưa ngang tầm. Đặc biệt trước những diễn biến phức tạp của tình hình
chính trị, kinh tế, xã hội khu vực và quốc tế, mặt trái của những ảnh hưởng khi
hội nhập quốc tế hiện nay đã xuất hiện một bộ phận khơng nhỏ sinh viên có
những biểu hiện: suy thối tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; phai nhạt lý
tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp
hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc,....
Trường Đại học Quốc gia Hà Nội được thành lập từ năm 1945 trên cơ sở
của trường Đại học Đơng Dương theo quyết định số 1514a ngày 16/5/1906 của
Tồn quyền Đơng Dương. Ngày 15/11/1945, khóa đầu tiên của trường Đại học
Quốc gia Hà Nội chính thức khai giảng dưới sự chủ tọa của Chủ tịch Hồ Chí
Minh. Trường hiện nay có 34 đơn vị thành viên, đơn vị trực thuộc, trong đó có 07
trường đại học thành viên; 07 viện nghiên cứu khoa học thành viên, trực thuộc; 05
khoa trực thuộc, 02 trung tâm đào tạo và 13 đơn vị phục vụ, dịch vụ hoạt động
tương đối đầy đủ trên các lĩnh vực: khoa học tự nhiên, công nghệ, khoa học xã hội
- nhân văn, kinh tế, luật, giáo dục, ngoại ngữ, y dược. Trường đào tạo theo xu
hướng đa ngành nghề, đa lĩnh vực với số lượng sinh viên theo học hàng năm lên
đến hơn 8.000 sinh viên. Hơn 70 năm qua, trường đã luôn phát huy vai trò của
trường trọng điểm quốc gia, cung cấp cho đất nước nguồn nhân lực có chất lượng
cao trên nhiều lĩnh vực. Chất lượng công tác đào tạo ngày càng được nâng cao.
Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ, trường vẫn đang đứng trước rất nhiều khó
khăn, thách thức, trước hết là những hạn chế về chất lượng đào tạo, về ý thức tự
học, tự phấn đấu, rèn luyện của sinh viên mà nguyên nhân sâu xa là ở trình độ
giác ngộ chính trị, bản lĩnh chính trị của sinh viên.
Đại học Quốc gia Hà Nội với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng
cao, trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài; nghiên cứu khoa học, chuyển giao tri thức
đa ngành, đa lĩnh vực cùng với các ngành khoa học cơ bản, công nghệ cao và
kinh tế - xã hội mũi nhọn đạt trình độ tiên tiến châu Á ; góp phần xây dựng, phát
triển và bảo vệ đất nước; làm nòng cột và đầu tàu trong hệ thống giáo dục đại
4
học Việt Nam. Với mục tiêu đào tạo cơ bản, đào tạo để sinh viên có thể đi giao
lưu, hịa nhập với thế giới, đào tạo sinh viên để trở thành cán bộ nòng cốt, giảng
viên đào tạo cho các trường đại học khác. Chính vì vậy, địi hỏi sinh viên Đại
học Quốc gia Hà Nội phải được tuyên truyền, giáo dục và giác ngộ về văn hóa,
chính trị và phải có trình độ lý luận chính trị cao hơn
Vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục lý luận
chính trị cho sinh viên là một vấn đề vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp
đến sự tồn tại và phát triển của đất nước? Xuất phát từ thực tế trên, tôi chọn đề
tài “Giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại học Quốc Gia Hà Nội hiện
nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh” làm đề tài luận văn thạc sĩ Hồ Chí Minh học.
2. Tình hình nghiên cứu.
Cơng tác giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên ở nước ta ln được Đảng,
Nhà nước, Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo quan tâm sâu sắc nhằm nâng cao hiệu
quả giáo dục lý luận chính trị trong hệ thống các trường đại học, cao đẳng.
Đã có rất nhiều tác giả đi sâu nghiên cứu, bàn về vấn đề này ở những góc
độ, khía cạnh khác nhau. Có thể tổng hợp những cơng trình, bài viết liên quan
đến vấn đề này như sau:
Thứ nhất, nghiên cứu về giáo dục lý luận chính trị
Theo hướng này có các cơng trình tiêu biểu sau:
Cuốn sách Góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và đổi mới nội dung,
chương trình các mơn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh của tác giả
Lương Gia Ban [6], tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình
dạy học các mơn lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục đại học. Đồng thời,
tác giả cũng chỉ ra sự tác động qua lại giữa nội dung - phương pháp luận phương pháp dạy học các môn khoa học này, giúp cho cả người dạy lẫn người
học thấy được mối quan hệ mật thiết đó để từng bước thay đổi, cải thiện chất
lượng giáo dục lý luận chính trị hiện nay.
5
Cuốn sách Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về dạy và học các môn Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong trường đại học của tác giả Nguyễn Duy
Bắc [12], đã làm rõ tình hình giáo dục lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục
đại học trên địa bàn Hà Nội từ năm 1995 đến năm 2004. Qua khảo sát, đánh giá
thực tiễn, tác giả đã chỉ ra những vấn đề còn bất cập, chưa phù hợp về cả nội
dung, chương trình, phương pháp dạy học, thể hiện sự thiếu thống nhất giữa lý
luận và thực tiễn trong dạy học các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh cho sinh viên đại học… tạo tiền đề để xây dựng các giải pháp nâng cao
chất lượng và hiệu quả dạy – học các môn học này.
Cuốn sách Công tác giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên hiện nay của
tác giả Trần Thị Anh Đào cùng các cộng sự [34], đã làm rõ tình hình giáo dục lý
luận chính trị cho sinh viên hiện nay trên các mặt như: dạy học các mơn lý luận
chính trị; nghiên cứu khoa học về lĩnh vực lý luận chính trị; thi tìm hiểu về lịch
sử truyền thống văn hóa; thi Olympic các mơn lý luận chính trị; thăm quan, học
tập dã ngoại tại các khu di tích lịch sử cách mạng; học tập và quán triệt nghị
quyết của Đảng; học tập chính trị pháp luật; thơng tin thời sự… Trên cơ sở đó
chỉ ra vai trị của từng hình thức giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên cùng
mối quan hệ giữa chúng trong tổng thể các hoạt động để trang bị những kiến
thức và kỹ năng cần thiết cho sinh viên.
Đề tài nghiên cứ khoa học Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác chỉ
đạo, quản lý việc giảng dạy các bộ mơn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh trong các trường đại học, cao đẳng của tác giả Nguyễn Tiến Hoàng (chủ
nhiệm), đề tài đề cập đến nghiệp vụ quản lý, chỉ đạo của các cơ quan chuyên
môn ở Trung ương đối với hoạt động giảng dạy lý luận chính trị tại các trường
đại học, cao đẳng. Các tác giả đề tài đã chỉ ra những mặt hạn chế trong công tác
này như: sự thiếu thống nhất và đồng bộ giữa các cơ quan trong chỉ đạo, hướng
dẫn nghiệp vụ; sự quan liêu trong công tác nắm bắt tình hình thực tiễn dạy học
lý luận chính trị ở các trường đại học, cao đẳng; sự buông lỏng trong kiểm soát
6
chất lượng dạy học; sự thiếu kiên quyết trong xử lý các vi phạm trong quá trình
triển khai giáo dục lý luận chính trị … Từ đó, đề tài đưa ra những biện pháp hiệu
quả để giải quyết tình trạng trên phù hợp với yêu cầu mới của công tác quản lý
giáo dục lý luận chính trị tại các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng hiện nay.
Cuốn kỷ yếu hội thảo khoa học cấp Quốc gia Thực trạng và giải pháp đổi
mới, nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập các môn khoa học Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường đại học và cao đẳng của Ban Tư tưởng
– Văn hóa Trung ương, các tác giả đã tập trung nghiên cứu, làm rõ các yếu tố
liên quan đến hoạt động dạy và học các mơn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh; phân tích thực trạng giảng dạy, học tập các mơn khoa học Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường đại học, cao đẳng. Trên cơ sở đó,
các tham luận đã đưa ra những biện pháp thiết thực để góp phần cải thiện chất
lượng dạy học các mơn lý luận chính trị, trong đó cải thiện chất lượng giảng
viên được coi là điều kiện cơ bản, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng và hiệu
quả giảng dạy các môn học khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Các cơng trình trên giúp chúng tơi có cái nhìn tổng qt về giáo dục lý luận
chính trị và đổi mới cơng tác lý luận chính trị, tư tưởng trong thời kỳ đổi mới.
Thứ hai, nghiên cứu về vai trị, cơ sở khoa học của cơng tác dạy và
học các mơn lý luận chính trị cho sinh viên các trƣờng cao đẳng và đại học.
Theo hướng này có các cơng trình tiêu biểu sau:
Đề tài nghiên cứu khoa học Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng giảng viên lý
luận chính trị ở Việt Nam hiện nay của tác giả Trương Ngọc Nam (chủ nhiệm)
[77], đã trình bày tổng quát về một số mục tiêu, nhiệm vụ cơ bản trong đào tạo,
bồi dưỡng giảng viên lý luận chính trị hiện nay; phân tích sự tác động của các
yếu tố ảnh hưởng đến chất 9 lượng giảng viên lý luận chính trị; đề xuất các
nhóm tiêu chí cụ thể, chi tiết, toàn diện nhằm nâng cao chất lượng của “sản
phẩm đầu ra” ở các cơ sở đào tạo giảng viên lý luận chính trị.
7
Đề tài nghiên cứu khoa học KX 10-09 Đổi mới nội dung, chương trình đào
tạo giảng viên lý luận chính trị các trường đại học cao đẳng của tác giả Tô Huy
Rứa (chủ nhiệm) [85]. Tác giả đã bắt đầu từ những bất cập, khó khăn trong triển
khai thực hiện những vấn đề liên quan đến quá trình đào tạo giảng viên lý luận
chính trị trong hệ thống trường Đảng, chỉ ra một số mâu thuẫn, bất cập về thời
gian đào tạo; số lượng môn học chuyên ngành; thời gian dành cho kiến tập, thực
tập; những bất cập giữa khối các học phần cơ bản với khối các học phần chuyên
ngành; bất cập giữa lý thuyết với thực hành;… Trên cơ sở yêu cầu và năng lực
của từng cơ sở đào tạo, tác giả đề xuất bộ khung chương trình mới nhằm giải
quyết một cách tổng thể những vướng mắc, hạn chế liên quan phục vụ cho đào
tạo giảng viên lý luận chính trị hiện nay.
Trong kỷ yếu hội thảo khoa học cấp Quốc gia Nâng cao chất lượng đào
tạo giảng viên lý luận chính trị ở Việt Nam hiện nay của Ban Tuyên giáo Trung
ương – Bộ GD&ĐT – Học viện Báo chí và Tuyên truyền [2], đã tập trung
nghiên cứu, bàn về ba vấn đề cơ bản sau: 1) Khẳng định vai trò, vị thế quan
trọng của lực lượng giảng viên lý luận chính trị trong sự nghiệp cách mạng; 2)
Đánh giá thực trạng và chỉ rõ nguyên nhân của những hạn chế, bất cập trong quá
trình đào tạo; 3) Đưa ra những biện pháp cụ thể để cải thiện chất lượng của hoạt
động này trong các trường đại học hiện nay. Nội dung của Hội thảo đã cho thấy
bức tranh khá toàn diện, nhất là những giải pháp khá phong phú, thiết thực gắn
với hoạt động đào tạo giảng viên lý luận chính trị ở nước ta, góp phần nâng cao
chất lượng của hoạt động này trong các cơ sở đào tạo đại học có liên quan.
Trong kỷ yếu hội thảo khoa học cấp Đại học Quốc gia Giảng dạy các mơn
lý luận chính trị ở các trường đại học Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế
của Đại học Quốc gia Hà Nội [26], tập hợp nhiều bài viết của các tác giả là những
nhà nghiên cứu, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực giáo dục lý luận chính trị;
trong đó, đề cập nhiều 11 nội dung khác nhau như: thực trạng hoạt động dạy học
lý luận chính trị; những thành tựu và hạn chế, bất cập đang đặt ra; biện pháp điều
8
chỉnh kết cấu nội dung, chương trình mơn học, tài liệu và cách thức dạy học lý
luận chính trị tại các trường đại học ở Việt Nam trong điều kiện hội nhập quốc tế
ngày càng sâu rộng hiện nay.
Kỷ yếu hội thảo khoa học cấp Quốc gia Nâng cao chất lượng giảng dạy,
học tập các mơn lý luận chính trị trong các trường đại học, cao đẳng của Đại học
Quốc gia TP Hồ Chí Minh – Bộ GD&ĐT – Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí
Minh [27], đã nêu bật những thành quả đáng khích lệ trong nghiên cứu, giảng dạy
và học tập các mơn lý luận chính trị; làm sáng tỏ những luận điểm cơ bản của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối cách mạng của Đảng Cộng
sản Việt Nam. Trên cơ sở đó đi đến nhận định: Đội ngũ giảng viên và các nhà
nghiên cứu về lý luận chính trị đã bám sát thực tiễn tình hình xã hội, chủ động tìm
tịi, đổi mới về cả nội dung, chương trình, giáo trình, phương pháp dạy – học…
phù hợp với tình hình và điều kiện thực tiễn, gắn với định hướng đào tạo và
nghiên cứu khoa học của từng trường đại học. Việc học tập và nghiên cứu các
mơn lý luận chính trị của sinh viên bước đầu có sự chuyển biến theo chiều hướng
tích cực như: chủ động học tập trên giảng đường; tự nghiên cứu tại thư viện,
phòng truyền thống, các khu di tích và bảo tàng lịch sử cách mạng; tích cực trao
đổi, thảo luận, tương tác với giảng viên khi tiếp nhận và xử lý thơng tin trong q
trình học tập và rèn luyện. Tuy nhiên, hoạt động dạy – học các mơn lý luận chính
trị hiện vẫn cịn bộ lộ khơng ít hạn chế, bất cập như: chương trình giảng dạy chưa
thực sự tạo gắn kết, giữa nội dung giáo trình, tài liệu với cuộc sống, giữa lý luận
với thực tiễn; còn tồn tại tư duy bảo thủ, giáo điều, những cách tiếp cận cũ trước
những vấn đề mới, trước sự vận động, biến đổi nhanh chóng của thực tiễn… nên
chưa đáp ứng kịp đòi hỏi đặt ra của sự nghiệp đổi mới.
Cuốn sách Nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập các mơn lý luận chính
trị trong các trường đại học, cao đẳng của tác giả Phạm Văn Linh (chủ biên)
[80] đã tập hợp tham luận của nhiều tác giả có uy tín và tâm huyết trăn trở trước
những bất cập trong hoạt động giáo dục lý luận chính trị hiện nay; đồng thời, gợi
9
mở những ý tưởng mới cho sự phát triển tư duy, nâng cao chất lượng giảng dạy
và học tập các mơn lý luận chính trị ở bậc đại học. Khi bàn về phương pháp giáo
dục lý luận chính trị, tác giả Lê Đình Năm với bài “Vận dụng phương pháp giáo
dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào nâng cao chất lượng dạy học các mơn lý luận
chính trị ở các trường đại học và cao đẳng hiện nay”, trên cơ sở khai thác các
quan điểm của Hồ Chí Minh về phương pháp giáo dục lý luận chính trị chỉ rõ
những vấn đề mang tính nguyên tắc của Người đã trở thành nguyên lý của nền
giáo dục nước nhà. Đó chính là: Lý luận gắn với thực tế, học kết hợp với hành;
gia đình – nhà trường – xã hội cùng phối hợp trong giáo dục; lấy tự học “làm
cốt” để nâng cao tính chủ động, tích cực của học viên; đảm bảo vừa sức với từng
đối tượng, lứa tuổi học tập để đạt mục đích giáo dục. Từ đó, chỉ ra những ưu
điểm và hạn chế về giáo trình các mơn lý luận chính trị và phương pháp dạy học
lý luận chính trị trong giáo dục đại học; đồng thời đề xuất 4 giải pháp cơ bản để
nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên.
Đề tài Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục vào giáo dục lý luận
chính trị trong giai đoạn hiện nay của tác giả Ngô Ngọc Thắng [90] đã khái quát
và hệ thống hóa các quan điểm của Hồ Chí Minh về GD&ĐT, vận dụng vào
giáo dục lý luận chính trị cho các đối tượng trong các cơ sở giáo dục quốc dân;
đưa ra một số biện pháp cải thiện tình hình giáo dục lý luận chính trị cho các đối
tượng người học, nhất là sinh viên đại học hiện nay.
Các cơng trình trên mới chỉ đề cập đến cơ sở của giáo dục lý luận chính
trị hay bàn về công tác dạy và học các môn khoa học Mác – Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh; hoặc đề cập đến việc đổi mới giáo dục lý luận chính trị ở các
góc độ khác nhau.
Những cơng trình nghiên cứu nêu trong luận văn là nguồn tư liệu quý,
song có thể nói rằng, chưa có nhà khoa học nào đi sâu nghiên cứu, vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị vào việc nâng cao hiệu quả
giáo dục lý luận chính trị ở trường Đại học Quốc gia Hà Nội. Vì vậy, trên cơ sở
10
kế thừa có chọn lọc các kết quả nghiên cứu đã được cơng bố, tác giả hy vọng sẽ
góp phần làm sáng tỏ thêm tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo dục lý luận
chính trị, trong đó bước đầu nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý
luận chính trị để vận dụng vào việc nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị
ở trường Đại học Quốc gia Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
3.1. Mục đích.
Nghiên cứu nội dung trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận
chính trị, để vận dụng vào việc nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị ở
trường Đại học Quốc gia Hà Nội, kịp thời đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn
hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ.
Để thực hiện mục đích trên, luận văn cần giải quyết một số nhiệm vụ sau:
Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị.
Đánh giá thực trạng cơng tác giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại
học Quốc gia Hà Nội trong những năm qua.
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.
4.1. Đối tượng nghiên cứu.
- Thực trạng giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại học Quốc gia
Hà Nội.
- Nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại học
Quốc gia Hà Nội theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
4.2. Phạm vi nghiên cứu.
Về lý luận: Nghiên cứu, vận dụng quan điểm của Hồ Chí Minh về
giáo dục lý luận chính trị nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục cho sinh viên
trường Đại học Quốc gia Hà Nội.
11
Về thực tiễn:
- Về không gian: Nghiên cứu thực trạng cơng tác giáo dục lý luận
chính trị cho sinh viên trường Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Về thời gian: Từ năm 2015 đến nay.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu.
5.1 Cơ sở lý luận.
Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác –
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng
về giáo dục lý luận chính trị.
5.2. Phương pháp nghiên cứu.
Luận văn thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp duy vật biện chứng, duy
vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin, phương pháp luận của Chủ tịch Hồ Chí
Minh. Đồng thời, đề tài sử dụng các phương pháp khác như: phương pháp logic
– lịch sử, phân tích – tổng hợp, thống kê, so sánh, khảo sát thực tiễn, điều tra xã
hội học,…
6. Đóng góp mới của luận văn.
Luận văn góp phần phân tích, làm rõ những quan điểm cơ bản trong hệ
thống tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị.
Phân tích, làm rõ thực trạng giáo dục lý luận chính trị ở Đại học Quốc gia
Hà Nội.
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.
Cung cấp những luận chứng về cơ sở lý luận và thực tiễn cho Đại học Quốc
gia Hà Nội nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị của nhà trường.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn.
7.1. Ý nghĩa lý luận.
Luận văn góp phần khẳng định tính tồn diện, sâu sắc về nội dung và
giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị.
12
Chỉ rõ sự cần thiết phải vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục
lý luận chính trị nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận chính trị không
chỉ cho sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội, mà còn đối với các trường đại
học khác trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
7.2. Ý nghĩa thực tiễn.
Luận văn cung cấp cơ sở khoa học, có thể dùng làm tài liệu tham khảo
trong việc nghiên cứu và giảng dạy mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong các
trường Cao đẳng, Đại học.
8. Cấu trúc của luận văn.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
có 2 chương, 5 tiết.
13
Chƣơng 1:
TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Giáo dục
Giáo dục là một loại hình, một lĩnh vực hoạt động xã hội rộng lớn được
hình thành do nhu cầu phát triển của đời sống kinh tế - xã hội thơng qua q
trình truyền thụ tri thức và kinh nghiệm xã hội của các thế hệ trước cho các thế
hệ sau. Theo Từ điển Giáo dục học (Nxb. Từ điển Bách khoa, 2002), thuật ngữ
giáo dục được định nghĩa là hoạt động hướng tới con người thông qua một hệ
thống các biện pháp tác động nhằm truyền thụ những tri thức và kinh nghiệm,
rèn luyện kỹ năng và lối sống, bồi dưỡng tư tưởng và đạo đức cần thiết cho đối
tượng, giúp hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất, nhân cách phù hợp với
mục đích, mục tiêu chuẩn bị cho đối tượng tham gia lao động sản xuất và đời
sống xã hội.
Giáo dục là khoa học về thiết kế xây dựng con người phục vụ chế độ xã
hội, khoa học về cách thức, phương pháp giáo dục con người với chất lượng tốt
nhất, hiệu quả cao nhất; khoa học về xây dựng một nền giáo dục với quy mô,
cơ cấu phù hợp với xu thế phát triển của thời đại; khoa học về một nền giáo
dục phải giải quyết được những yêu cầu của thực tiễn cách mạng đặt ra. Đây là
một hoạt động đặc trưng và tất yếu của xã hội lồi người, là điều kiện khơng
thể thiếu được để duy trì và phát triển con người và xã hội. Giáo dục là một bộ
phận của quá trình của quá trình tái sản xuất mở rộng sức lao động xã hội, mà
con người được giáo dục là nhân tố quan trọng nhất, vừa là động lực, vừa là
mục đích của phát triển xã hội.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục là một hệ thống những quan điểm
toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của giáo dục Việt Nam, từ giáo dục
dân chủ nhân dân tiến lên giáo dục xã hội chủ nghĩa. Đó là tư tưởng về vai trị,
14
vị trí, mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung, phương pháp giáo dục,..
1.1.2. Lý luận chính trị
* Khái niệm lý luận
Lý luận là một phạm trù khoa học phản ánh hiện thực khách quan, tồn tại và
phát triền cùng với sự phát triển của trí tuệ lồi người trên mọi lĩnh vực tự nhiên và
xã hội. Lý luận là sự tổng hợp về những tri thức tự nhiên và xã hội được tích lũy
trong q trình lịch sử của nhân loại. Hồ Chí Minh cũng cho rằng: “Lý luận là sự
tổng kết những kinh nghiệm của loài người, là sự tổng hợp về tri thức tự nhiên và
xã hội tích trữ lại trong quá trình lịch sử”. [69, tr.497].
Lý luận xuất phát từ thực tiễn và có vai trị định hướng, soi đường cho
hoạt động thực tiễn có hiệu quả hơn. Theo từ điển tiếng Việt: Lý luận là tổng kết
có hệ thống những kinh nghiệm của loài người phát sinh từ thực tiễn để chi phối
và cải tạo thực tiễn. Theo từ điển Triết học: Lý luận là sự tổng hợp các tri thức
về tự nhiên và xã hội tích lũy được trong quá trình lịch sử”, là “hệ thống tư
tưởng chủ đạo trong một lĩnh vực tri thức. Như vậy, lý luận được hiểu là hệ
thống tri thức được khái quát từ thực tiễn khách quan trong tự nhiên, xã hội và
tư duy của con người, được biểu đạt dưới dạng các khái niệm, phạm trù, quy
luật, tư tưởng, quan điểm,… nhằm giúp con người chi phối và cải tạo thực tiễn.
Trong quá trình đấu tranh giai cấp và biến đổi xã hội, C.Mác cũng đã chỉ
ra vai trò đặc biệt quan trọng của lý luận: “Vũ khí của sự phê phán không thể
thay thế được sự phê phán của vũ khí; lực lượng vật chất chỉ có thể đánh đổ
bằng lực lượng vật chất; nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một
khi nó thâm nhập vào quần chúng”. [20, tr.580].
Lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin là vũ khí đặc biệt quan trọng, có vai trị
định hướng và dẫn đường cho giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động toàn thế giới
trong cuộc đấu tranh xóa bỏ áp bức, bất cơng để xây dựng xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh – xã hội chủ nghĩa. Lý luận Mác – Lênin được xây dựng trên nền
tảng phương pháp luận khoa học và thế giới quan trên nhiều lĩnh vực như triết
15
học, kinh tế chính trị, chủ nghĩa xã hội khoa học,…; là sự kế thừa có chọn lọc các
kinh nghiệm của phong trào công nhân của nhiều nước trên thế giới. Hồ Chí Minh
cho rằng: “Lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin là sự tổng kết kinh nghiệm của phong
trào công nhân từ trước đến nay của tất cả các nước”. [T69, tr.492].
Như vậy: Lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin là hệ thống các quan điểm và học
thuyết khoa học của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin; là sự kế thừa và phát triển
những giá trị của lịch sử tư tưởng nhân loại, trên cơ sở thực tiễn của thời đại là
khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vơ sản, giải phóng nhân dân lao động
và giải phóng con người; là thế giới quan và phương pháp luận của nhận thức
khoa học.
* Khái niệm chính trị
Chính trị là một lĩnh vực của đời sống xã hội kể từ khi xã hội phân chia
thành giai cấp và tổ chức thành nhà nước. Từ khi xuất hiện, chính trị đã có ảnh
hưởng to lớn tới mỗi cộng đồng, mỗi quốc gia, dân tộc và tồn nhân loại. Chính
trị là lợi ích, là quan hệ lợi ích, là đấu tranh giai cấp trước hết vì lợi ích giai cấp.
Cùng với sự ra đời và phát triển của tư tưởng dân chủ, chính trị dần dần trở thành
công việc của đông đảo quần chúng. Tuy nhiên, mức độ và trình độ tham gia lại
phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa của xã hội và của mỗi cơng dân.
Theo C.Mác chính trị là một hiện tượng xã hội hình thành từ khi xã hội loài người
xuất hiện giai cấp và đối kháng giai cấp. Chính trị xuất hiện trên cơ sở kinh tế và
do kinh tế chi phối và quyết định. Chính trị hiểu theo nghĩa trực tiếp là vấn đề
chính quyền nhà nước, là quyền lực nhà nước, là công việc quản lý nhà nước đối
với xã hội, giải quyết các mối quan hệ giữa các giai cấp và tầng lớp xã hội trong
vấn đề quyền lực và phân bố lợi ích.
V.I.Lênin cũng đã đưa ra quan điểm của mình về chính trị trên cơ sở các
quan điểm chung của C.Mác và Ph.Ăngghen. Chính trị trước hết là lĩnh vực quan
hệ giữa người với người, đó là mối quan hệ giữa các giai cấp và tầng lớp trong xã
hội và là cuộc đấu tranh giữa họ để giành, giữ và thực thi quyền lực. Chính trị là
16
sự tham gia của nhân dân vào công việc nhà nước. Chính trị là biểu hiện tập trung
của kinh tế. Đồng thời, chính trị khơng thể khơng chiếm vị trí hàng đầu so với
kinh tế. Chính trị thể hiện trước hết ở đường lối chiến lược, sách lược, phương
thức và phương pháp giành chính quyền.
Chính trị là hoạt động trong lĩnh vực quan hệ giữa các giai cấp, các dân
tộc, các quốc gia với vấn đề giành, giữ, tổ chức và sử dụng quyền lực nhà nước;
là sự tham gia của nhân dân vào công việc nhà nước và xã hội; là hoạt động thực
tiễn của các giai cấp, đảng phái nhà nước nhằm tìm kiếm những khả năng thực
hiện đường lối và những mục tiêu đã đề ra nhằm thỏa mãn lợi ích.
* Khái niệm lý luận chính trị
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh xác định đường lối cách mạng Việt Nam
là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội và cách mạng muốn thành công
phải đi theo con đường cách mạng vô sản dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.
Từ đó, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời lấy chủ nghĩa Mác – Lênin làm nền tảng
tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của mình.
Ngày nay, lý luận chính trị là hệ thống những nguyên lý của chủ nghĩa Mác
– Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước cùng những tinh hoa tư tưởng chính trị của dân tộc và nhân loại.
Chủ nghĩa Mác – Lênin cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống lý luận khơng
thể tách rời, khẳng định bản chất cách mạng và khoa học trong quá trình cách mạng
Việt Nam, nhất là trong quá trình đổi mới đất nước.
Lý luận chính trị là hệ thống tri thức về lĩnh vực chính trị, bao gồm tri
thức tổng hợp, liên ngành mang tính đảng, tính giai cấp rõ rệt, đồng thời có tính
khái qt hóa, trừu tượng hóa và tính dự báo khoa học cao. Nó là bộ phận quan
trọng trong kho tàng lý luận của nhân loại, giới hạn trong lĩnh vực chính trị, là
kết quả của hoạt động nghiên cứu khoa học và thực tiễn chính trị của nhiều
người, qua nhiều thế hệ.
Lý luận chính trị khẳng định vai trò và tầm quan trọng to lớn của nó đối
17
với nhận thức và hành động của từng cá nhân nói riêng và sự phát triển của tồn
xã hội nói chung.
Lý luận chính trị là sản phẩm hoạt động nghiên cứu về lý luận và thực tiễn
chính trị của giai cấp trong việc đấu tranh giành, giữ và xây dựng chính quyền
Nhà nước.
Lý luận chính trị nhằm trang bị thế giới quan và thúc đẩy hành vi thực
hiện mục tiêu, lý tưởng chính trị của giai cấp.
Lý luận chính trị của giai cấp vô sản là sự khái quát tri thức nhân loại và
tổng kết kinh nghiệm của phong trào công nhân thế giới, làm công cụ đắc lực
cho việc giành và giữ chính quyền giai cấp cơng nhân ở mỗi quốc gia, dân tộc.
Theo Lênin, lý luận có vai trị hết sức quan trọng trong sự nghiệp cách mạng:
“Khơng có lý luận cách mạng thì cũng khơng thể có phong trào cách mạng” và
“chỉ có Đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có khả năng
làm tròn vai trò chiến sĩ tiên phong”. [72, tr.93].
Như vậy, lý luận chính trị được hiểu là những vấn đề lý luận gắn liền với
cuộc đấu tranh giữa các giai cấp trong việc giành và giữ chính quyền. Nó phản
ánh tính quy luật của các quan hệ kinh tế - chính trị - xã hội, thể hiện lợi ích và
thái độ của giai cấp đối với quyền lực nhà nước.
1.1.3. Giáo dục lý luận chính trị
Giáo dục lý luận chính trị là một bộ phận của giáo dục, là hoạt động có
chủ đích nhằm xác lập thế giới quan khoa học trên cơ sở hệ tư tưởng, lập trường
của giai cấp vơ sản. Giáo dục lý luận chính trị “là quá trình tác động vào đối
tượng bằng cách trình bày, giải thích một cách khoa học những khái niệm,
những quy luật, những quan điểm,… nhằm làm cho cán bộ, đảng viên và quần
chúng nắm được những kiến thức về chủ nghĩa Mác – Lênin, về đường lối,
chính sách của Đảng, nâng cao phẩm chất cách mạng và năng lực hoạt động
thực tiễn của họ, hướng dẫn họ vận dụng những hiểu biết ấy vào cuộc sống”.
Giáo trình Nguyên lý công tác tư tưởng của Khoa Tuyên truyền, Học viện
18
Báo chí và Tuyên truyền đưa ra khái niệm: “Giáo dục lý luận chính trị là q
trình truyền bá và tiếp thu những nguyên lý lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân”.
TS. Đào Duy Quát cho rằng: “Giáo dục lý luận chính trị là việc truyền bá
những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối,
quan điểm của Đảng cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Đó là q
trình tác động vào đối tượng giáo dục bằng cách trình bày, giải thích một cách
khoa học những khái niệm, những quan điểm,… nhằm làm cho cán bộ, đảng
viên và nhân dân nhận thức đúng đắn những nguyên lý của chủ nghĩa Mác –
Lênin, kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã
hội, nhất trí cao với đường lối, quan điểm của Đảng, nâng cao phẩm chất cách
mạng và năng lực hoạt động thực tiễn của họ, hướng dẫn họ vận dụng những
hiểu biết ấy vào cuộc sống”.
Nội dung giáo dục lý luận chính trị bao gồm những nguyên lý phổ biến của
chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chính sách của Đảng
và Nhà nước về các lĩnh vực của đời sống xã hội; lịch sử Đảng, truyền thống của
dân tộc; kinh nghiệm của các nước xã hội chủ nghĩa cùng với các tinh hoa tư
tưởng nhân loại…
Giáo dục lý luận chính trị đem đến cho mọi người những hiểu biết về quy
luật phát triển xã hội, về thế giới quan, nhân sinh quan, chủ trương đường lối
chính sách của Đảng và Nhà nước, để từ đó vạch ra cho mình tư tưởng, lối sống,
hồi bão, ý chí, nguyện vọng, những ngun tắc chuẩn mực đạo đức để gạt bỏ cái
cũ, tiếp thu có chọn lọc cái mới,… Ngoài ra, giáo dục lý luận chính trị cịn nghiên
cứu, tổng kết thực tiễn, xây dựng thành hệ thống quan điểm lý luận chính trị, hình
thành và phát triển tư tưởng xã hội, đưa ra phương pháp giải quyết những mâu
thuẫn xã hội và những dự báo phát triển cho tương lai.
Giáo dục lý luận chính trị là nội dung quan trọng trong hoạt động tư tưởng