1

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở huyện .
Tên sáng kiến: Xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1.
1. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục và Đào tạo.
2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Năm học 2020 - 2021
3. Mô tả sáng kiến:
Tên sáng kiến: Xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1.
Bác Hồ, vị cha già mn vàn kính u của dân tộc ta ln quan tâm đến
việc rèn luyện nhân cách cho thế hệ trẻ, đặc biệt là lứa tuổi học sinh. Trong một
lần nói chuyện với học sinh, Bác đã dạy: “Có tài mà khơng có đức là vơ dụng.
Có đức mà khơng có tài làm việc gì cũng khó”. Lời dạy ấy vừa là khẳng định
vừa thể hiện mong muốn của Người về một đất nước ln có những con người
tài và đức luôn luôn đi đôi với nhau. Song, hiện nay, trong cuộc sống của giới
trẻ, cung cách ứng xử cũng như sự hòa nhập, và cách thể hiện bản thân của các
em trong từng tình huống khác nhau khiến chúng ta cần phải nghiêm túc nhìn
nhận lại vấn đề xây dựng nề nếp cho học sinh.
"Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai". Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi
gia đình, tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc, là nhân tố để cây đời mãi mãi xanh tươi. Việc chăm sóc và giáo dục
trẻ em, bồi dưỡng trẻ em trở thành công dân tốt của đất nước là một cơng việc
vơ cùng quan trọng. Vì vậy, để có một đất nước ngày càng tươi đẹp với những
con người tài đức vẹn tồn, thì việc giáo dục trẻ ngay từ khi cịn nhỏ là vơ cùng
quan trọng trong sự nghiệp giáo dục, nhằm hình thành và phát triển nhân cách
tồn diện cho trẻ sau này. Chúng ta không chỉ phải dạy kiến thức cho học sinh
mà quan trọng hơn hết là dạy cách làm người, những con người đáp ứng đầy đủ
những tố chất hiện đại, năng động, hoạt bát, thích nghi tốt, ứng phó nhanh trong
mọi tình huống nhưng không đánh mất đi phẩm chất, đạo đức, giá trị nhân văn

tốt đẹp, bản sắc văn hóa của con người Việt.
Hơn nữa, bậc học tiểu học là nền tảng tạo cơ sở cho học sinh phát triển học
tiếp các bậc học tiếp theo. Bản thân tôi là giáo viên chủ nhiệm trực tiếp giảng
dạy học sinh lớp 1. Đây là giai đoạn vô cùng quan trọng, là nền tảng, là tiền đề
cho tất cả các cấp học. Nếu các em được học và vui chơi trong một môi trường
khoa học, lành mạnh, có tri thức thì đó là cơ sở vững chắc để tạo ra một thế hệ
khỏe về thể chất, mạnh về tinh thần. Nếu các em được học tập và rèn luyện theo
một nề nếp thì sẽ là cơ sở tốt cho việc học tập và rèn luyện ở các lớp trên và các


2

cấp học khác. Nhưng thực tế không được như thế. Khơng phải học sinh lớp 1
nào cũng có một nề nếp học tập tốt. Các em mới từ mẫu giáo lên, làm quen với
một mơi trường hồn tồn mới, hồn toàn xa lạ. Tất cả đều bỡ ngỡ. Các em xem
cô như người mẹ thứ hai, tất cả mọi cử chỉ, hành vi giao tiếp của học sinh lớp 1,
hơn bao giờ hết, rất cần giáo viên chủ nhiệm uốn nắn theo chuẩn mực.
Biết bao câu hỏi cứ quanh quẩn trong tôi: Phải làm sao tạo cho các em sự
yêu thích và hứng thú trong từng hoạt động học tập, cũng như luôn hăng hái
tham gia các hoạt động tập thể? Phải làm sao để các em cảm nhận được trường
học là ngơi nhà thứ hai của mình và mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày
vui? Và phải làm sao để ngay từ đầu, các em được rèn nề nếp trong học tập một
cách nghiêm túc và có hiệu quả để tạo tiền đề, để làm cơ sở vững chắc cho cả
một quá trình học tập lâu dài sau này? Từ những trăn trở trên, tôi đã quyết định
chọn và nghiên cứu đề tàì:“Xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1”.
3.1. Tình trạng của giải pháp đã biết:
a. Ưu điểm:
- Lãnh đạo địa phương, các tổ chức đồn thể quan tâm đến cơng tác giáo
dục.
- Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát và kịp thời của lãnh đạo nhà trường.

Những năm qua, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã phát động phong trào “Xây dựng
trường học thân thiện - học sinh tích cực” với những kế hoạch nhất quán từ
trung ương đến địa phương, nhà trường cũng đã có kế hoạch từng năm học với
những biện pháp cụ thể để xây dựng nề nếp học tập cho học sinh một cách
chung nhất cho các khối lớp học.
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, tổ khối và các thầy cô
trong nhà trường thường xuyên trao đổi qua các tiết dạy tốt, dạy chun đề, dự
giờ, sinh hoạt ngoại khóa tơi đã rút ra được nhiều điều bổ ích.
- Được sự đồng thuận rất cao và sự hỗ trợ nhiệt tình của hội cha mẹ học
sinh, của các đoàn thể trong nhà trường và địa phương.
- Phần lớn học sinh ngoan, có ý thức tự giác học tập, rèn luyện.
- Nhà trường có nhiều năm đạt danh hiệu “Tập thể lao động tiên tiến”.
- Có đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên đủ so với yêu cầu, 100% đạt
chuẩn. Đa số giáo viên nhiệt tình và có tinh thần trách nhiệm cao.
- Đội ngũ giáo viên khối nhiệt tình, thân thiện luôn quan tâm đến từng đối
tượng học sinh.
b. Nhược điểm:
- Còn một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học tập cũng như giáo dục
đạo đức của con em mình. Một số bậc phụ huynh ln nóng vội trong việc dạy
con; họ chỉ chú trọng đến việc con mình về nhà mà chưa biết đọc, viết chữ, hoặc
chưa biết làm tốn thì lo lắng một cách thái q.


3

- Một số học sinh con em gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn, ba mẹ chủ
yếu lo đi làm kiếm sống cho nên ít có điều kiện quan tâm giáo dục các em. Địa
bàn rộng, một số học sinh nhà xa nên công tác phối kết hợp giữa gia đình và
giáo viên cịn hạn chế.
- Một số học sinh chưa làm chủ về hành vi và khả năng tập trung trong lớp,

chưa thực sự chú ý lắng nghe và làm việc theo nhóm, điều này làm cho các em
không thể tập trung lĩnh hội được kiến thức của giáo viên giảng dạy trên lớp. Vì
vậy, giáo viên phải tốn rất nhiều thời gian đầu tư, vận dụng và linh hoạt thay đổi
nhiều biện pháp để giúp học sinh có được những kỹ năng cơ bản ở mơi trường
mới – môi trường Tiểu học.
* Thực trạng của lớp chủ nhiệm :
- Năm 2020- 2021, tôi được lãnh đạo nhà trường phân công chủ nhiệm lớp
1B, được sự quan tâm của lãnh đạo nhà trường, sự động viên của tập thể đồng
nghiệp, cộng với những kinh nghiệm mà bản thân đã tích lũy qua nhiều năm
trong giảng dạy, đặc biệt là công tác chủ nhiệm lớp. Tuy nhiên khi tiếp nhận lớp
mới, tơi vẫn cịn gặp rất nhiều khó khăn và nhiều điều cần phải quan tâm:
- Lớp 1B gồm có 33 học sinh, trong đó có: 19 em nam, 14 em nữ; 1 em là
học sinh lưu ban, nhiều em có hồn cảnh khó khăn. Cá biệt có những em bố mẹ
ly hôn, các em phải ở với ông bà từ khi còn rất bé…
- Những biểu hiện của học sinh: Thực tế, khi học sinh rời trường mầm non
và bước chân vào lớp 1, tất cả mọi nề nếp, giờ giấc học tập đều xa lạ chưa vào
một kỉ luật nhất định, các em khá rụt rè chưa quen với cách học cũng như mạnh
dạn bày tỏ ý kiến. Khi phát biểu các em nói khơng rõ ràng, trả lời trống khơng,
khơng trịn câu, khơng nói lời cảm ơn, xin lỗi với cô, bạn bè. Nhiều em nói
chuyện theo thói quen và sở thích, thích nói lúc nào thì nói, thích nói gì là nói
ngay. Khả năng tư duy độc lập cả các em hạn chế, hầu hết các vấn đề các em đều
chờ sự gợi ý nhắc nhở hoặc làm mẫu của cô giáo.
Khi bắt đầu cắp sách đến trường, hầu hết các em đều chưa có ý thức về nề
nếp trong học tập. Mọi mơn học đối với các em là hoàn toàn mới mẻ, khác hẳn
với ở lớp mẫu giáo, gây nhiều lúng túng cho các em trong mỗi giờ học. Ví dụ
như việc sử dụng đúng sách, vở, đồ dùng học tập cho từng môn học; hay lấy
được sách rồi lại loay hoay với việc tìm bài học…
Trên thực tế khi đi học rất nhiều em còn thiếu sách vở đồ dùng: Giờ toán
quên vở bài tập; giờ học vần, tập đọc quên sách Tiếng Việt; giờ viết khơng có
bút… Cá biệt có em khơng mang cả cặp sách vì sáng ra dậy muộn, gia đình quên

nhắc nhở v.v… Vì vậy, các em không tham gia hoạt động học tập cùng các bạn
trong lớp, làm ảnh hưởng đến khơng khí học tập của cả lớp. Học sinh không tập
trung học, không ngồi yên một chỗ trong một giờ học mà làm việc riêng hoặc
quay sang bạn nói chuyện….


4

Từ những khó khăn trên, là giáo viên chủ nhiệm lớp 1, bản thân tôi đã nghĩ
ngay đến việc phải tích cực giáo dục và rèn luyện nề nếp cho các em. Vì thế tơi
ln tìm tịi, vận dụng và thay đổi các biện pháp trong công tác chủ nhiệm. Với
mong muốn được hiểu, gần gũi, giúp đỡ, định hướng kịp thời cho các em, được
góp một phần kinh nghiệm nhỏ bé của mình vào việc giáo dục nhân cách, giáo
dục ý thức kỷ luật, nền nếp cần thiết cho các em.
Trước những thách thức đó địi hỏi người giáo viên phải nỗ lực bản thân,
kiên trì, bền bỉ cùng nhà trường khắc phục khó khăn và từng bước nâng cao chất
lượng giáo dục, hình thành xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1.
3.2. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm của
giải pháp:
- Căn cứ hướng dẫn và nhiệm vụ năm học 2020 - 2021 của trường.
- Dựa vào Nghị quyết hội nghị CB - GV - CNVC đầu năm học 2020 2021, nên bản thân đã lập kế hoạch và bắt tay vào thực hiện nghiên cứu đề tài
sáng kiến bắt đầu từ đầu năm học.
- Rèn cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn nhằm giúp học sinh hình thành
thói quen tốt trong khi ngồi học, giúp thể chất của các em phát triển lành mạnh
không bị cong vẹo cột sống, không ảnh hưởng đến mắt như bị cận thị,…Vậy bản
thân tôi luôn chú ý nhắc nhở học sinh khi ngồi học cần chú ý những điểm sau: tư
thế ngồi viết, cách cầm bút.
- Khi đến lớp các em có đủ điều kiện được trau dồi những lĩnh vực tri thức
dưới sự hướng dẫn khoa học của các giáo viên. Lần đầu tiên bước vào lớp các
em còn bỡ ngỡ nên giáo viên chủ nhiệm phải gần gũi, trò chuyện, định hướng

cho các em những nội quy, quy định của lớp. Hướng dẫn, làm mẫu để học sinh
quan sát và thực hiện.
- Trong các tiết học và các tiết hoạt động ngoại khoá giáo viên đưa ra các
quy ước để em nào cũng thực hiện được: Do đặc điểm của học sinh lớp 1 còn
nhỏ, khi đi học một số em quên sách vở, đồ dùng học tập như sách Tốn, Tiếng
Việt hoặc có khi qn bảng, phấn,… Vì vậy chất lượng giờ học đạt kết quả chưa
cao. Do đó giáo viên chủ nhiệm phải trao đổi với phụ huynh học sinh để rèn cho
các em chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập đầy đủ trước khi đến lớp. Nhờ sự
hướng dẫn tỉ mỉ của giáo viên chủ nhiệm mà các em thực hiện đều đặn mỗi
ngày, mỗi tuần dần dần các em sẽ có ý thức, có kĩ năng tự vươn lên để thực hiện
tốt nhiệm vụ của mình.
- Việc xây dựng ý thức bảo vệ mơi trường cho học sinh Tiểu học là vô cùng
quan trọng và cấp thiết bởi hàng ngày, hàng giờ chúng ta đang chứng kiến và
gánh chịu những tác hại to lớn của biến đổi khí hậu như: lụt, bão, sóng thần,…
Để giữ gìn trường lớp sạch, đẹp cũng như tạo cho học sinh có ý thức bảo vệ mơi


5

trường sống xung quanh tôi đã hướng dẫn các em thực hiện những hành động
như sau:
+ Hằng ngày giáo viên chủ nhiệm rèn học sinh bỏ rác đúng nơi quy định,
làm vệ sinh trong và ngoài lớp sạch sẽ, đi vệ sinh đúng nơi quy định. Giờ học
thủ công rèn cho các em thói quen sau tiết học bỏ rác vào sọt, không xả rác ra
lớp học, sân trường. Giáo dục học sinh có ý thức giữ gìn bàn ghế trong lớp sạch
sẽ, không dẫm chân, vẽ bậy lên tường, lên bàn ghế; không leo cây bẻ cành; hằng
ngày cần chăm sóc cây xanh. Đó là những việc làm cần thiết hằng ngày của các
em để bảo vệ của công, bảo vệ môi trường trong lành giúp cho các em có sức
khoẻ tốt để học tập và rèn luyện.
- Giáo viên phải kết hợp với cha mẹ học sinh kiên trì và thường xuyên uốn

nắn, nghiêm túc thực hiện tốt yêu cầu do giáo viên đưa ra khi hướng dẫn cho các
em.
- Muốn quản lí giáo dục tồn diện một lớp học, người giáo viên chủ nhiệm
phải làm tất cả những công việc để phối hợp, tổ chức tốt việc khai thác tiềm
năng trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện học
sinh một lớp học. Phải thực hiện việc điều tra nắm vững đối tượng giáo dục là
từng học sinh và những đặc điểm của một tập thể lớp học.
- Xây dựng kế hoạch thực hiện các mặt giáo dục toàn diện.
- Triển khai các hoạt động theo dõi sự tiến bộ của từng em theo mục tiêu kế
hoạch chủ nhiệm đã đặt ra. Xây dựng môi trường học tập thân thiện; phân loại
các đối tượng học sinh; rèn nề nếp học tập hiệu quả qua việc tích hợp vào các
mơn học.
- Như chúng ta đã biết tâm lí của học sinh Tiểu học rất thích được khen,
được động viên nên tơi thường cho học sinh thi đua trong học tập thơng qua
hình thức tổ chức dạy học.
Trong giờ học các em phải ngồi đúng tư thế, sử dụng sách vở đúng môn
học. Khi cơ giáo giảng bài phải chú ý nghe giảng, tích cực phát biểu xây dựng
bài và phải biết hợp tác cùng các bạn, cùng cô giáo để xây dựng bài. Khi thực
hành ghép vần, tiếng vào bảng cài hay làm bài tập vào bảng con, tất cả những
hoạt động đó giáo viên đều ghi kí hiệu đã quy định bên lề bảng, học sinh quan
sát để thực hiện đúng yêu cầu.
- Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính độc lập, sáng tạo
của học sinh gắn với thực tiễn, có tài liệu bổ trợ phong phú, sử dụng thiết bị dạy
học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, ln tạo cho các em tính
chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập; phát huy tính sáng tạo, tạo được bầu
khơng khí cởi mở thân thiện của lớp của trường. Trong giờ học, giáo viên cần
tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước nhóm bạn, trước tập thể,


6


nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp kém qua đó góp phần tích lũy
kỹ năng sống, xây dựng nề nếp học tập tích cực cho các em.
- Tạo hứng thú trong giờ học. Giáo viên cần chuẩn bị kỹ bài dạy, thực hiện
đầy đủ các môn học, các tiết học không quá kéo dài, gây cho học sinh mệt và
chán nản, cần hướng dẫn các em chú ý nghe giảng, cách trả lời câu hỏi. Xen kẽ
các tiết học giáo viên cũng cần tổ chức trị chơi hợp lý đúng mục đích, đúng lúc,
đúng chỗ, phù hợp với nội dung bài dạy, làm tăng tốc độ truyền thông tin, tạo sự
lôi cuốn hấp dẫn, giúp giờ học thêm sinh động giúp các em thể hiện tinh thần
trách nhiệm, sự mạnh dạn, tự tin, bớt căn thẳng.
- Ln tạo mọi điều kiện để các em có thể bày tỏ, thể hiện mình, tham gia
tốt các buổi hoạt động ngoại khóa của trường, lớp.
- Thường xuyên động viên, khen thưởng. Chia lớp thành các tổ, thi đua học
giữa các tổ, xây dựng đôi bạn cùng tiến, hoa điểm tốt, để các em có ý thức phấn
đấu vươn lên, hăng hái hơn trong các hoạt động ở lớp. Học sinh rất thích được
khen, giáo viên cố gắng tìm những điểm tốt của các em để khen ngợi. Luôn
động viên, nhắc nhở khéo những em thực hiện chưa tốt. Tránh những lời nói làm
tổn thương học sinh. Trong giáo dục nếu giáo viên khơng biết khuyến khích học
sinh học tập thì bị phản tác dụng, vơ tình trở thành con dao hai lưỡi. Học sinh bị
gị bó trong một nguyên tắc cứng nhắc, rập khuôn, bị nhồi nhét kiến thức. Từ đó
các em trở nên bướng bỉnh, chây lười, ỉ lại và tiếp thu bài một cách thụ động.
- Gần gũi và tạo mối thân thiện với học sinh. Tranh thủ những lúc ra chơi
giáo viên cùng tâm sự, hỏi han về hồn cảnh gia đình của các em. Chọn những
học sinh năng động, nhiệt tình và có lực học tốt để bầu ban cán sự lớp, phân
công từng việc cụ thể, phù hợp với từng em nhằm đưa tập thể lớp ngày càng đi
lên. Hàng ngày giáo viên theo dõi, kiểm tra, nhắc nhở với vai trò vừa là cha, là
mẹ, là anh, là chị, là người bạn tốt của các em.
- Cần thường xuyên tổ chức các họat động giáo dục chăm sóc giáo dục các
em một cách thích hợp tuân theo một số quan điểm: Giúp các em phát triển đồng
đều các lĩnh vực: thể chất, ngơn ngữ, nhận thức, tình cảm - xã hội và thẩm mĩ.

Phát huy tính tích cực của các em, giúp các em hứng thú, chủ động khám phá
tìm tịi. Gần gũi, tìm hiểu và chia sẻ với những lý do mà các em khó tiếp thu bài
học.
- Quán triệt mục tiêu giảng dạy môn Đạo đức. Giáo viên chủ nhiệm làm tốt
công tác kiểm tra đánh giá phân loại hạnh kiểm của học sinh, rèn cho học sinh
khả năng tự học, tự chăm sóc bản thân, biết lễ phép, hiếu thảo, tự phục vụ.
- Xây dựng trường, lớp xanh - sạch - đẹp - an tồn. Trong đó cần chú trọng
tạo môi trường tự nhiên gần gũi với cuộc sống như trồng vườn cây thuốc nam,
các câu khẩu hiệu ở các cây xanh, bồn hoa để thơng qua đó mà giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường ở các em.


7

- Thường xuyên kiểm tra để nắm rõ tình hình học tập rèn luyện của các em
để có biện pháp giáo dục phù hợp. Chú ý đến từng đối tượng học sinh, quan tâm
các hoạt động học ở trong lớp, học sinh đó đã học được gì và cịn phần nào chưa
biết để kịp thời phục hồi ngay không bỏ qua dần theo ngày tháng.
- Lên kế hoạch liên lạc, trao đổi bàn bạc với phụ huynh học sinh và ban đại
diện cha mẹ của lớp. Thường xuyên liên lạc chặt chẽ với phụ huynh học sinh để
cùng nhau tạo điều kiện thuận lợi và quan tâm tới vệc học tập của con em mình
nhiều hơn. Giáo viên tuyên truyền cho các bậc cha mẹ thực hiện dạy các em
những nề nếp học tập cơ bản.
- Trong 15 phút sinh hoạt đầu giờ giáo viên hướng dẫn cán sự lớp kiểm tra
từ việc học bài cũ, chuẩn bị sách vở, vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học…Cái
chính là rèn cho các em tinh thần tự quản, tinh thần tập thể, tính chủ động, sáng
tạo, mạnh dạn tự tin trong mọi hoạt động. Có như vậy mới phát huy tác dụng
trong việc rèn các em vào nề nếp học tập.
- Có biện pháp vừa tình cảm vừa ngun tắc đối với những học sinh còn
xem nhẹ việc học tập và rèn luyện nề nếp học tập.

3.3. Các điều kiện, phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng giải
pháp:
Như máy vi tính, ti vi, hình ảnh, bài hát, trị chơi, đồ dùng dạy học.
3.4. Các bước thực hiện giải pháp, cách thức thực hiện giải pháp:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Nhà nước và nhân dân ta luôn quan tâm việc bảo vệ và chăm sóc trẻ em,
coi đây là sự nghiệp cao quý, là trách nhiệm to lớn đối với thế hệ tương lai, đối
với tiền đề của dân tộc và của đất nước.
Dù người lớn chúng ta mong mỏi ở trẻ những điều hết sức sơ đẳng:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”
Nhưng những cái “biết” ấy luôn phải nằm trong khuôn khổ được xã hội cho
phép. Tất cả chúng ta khơng ai có thể tự ý đi ra ngoài những nguyên tắc cơ bản
của cuộc sống. Trẻ em lại càng không thể. Tương lai, sự trường tồn và phát triển
của mỗi đất nước,mỗi dân tộc luôn phụ thuộc vào thế hệ trẻ: “Con trẻ là cái
mầm, cái búp của cả dân tộc. Con trẻ có được ni dưỡng, giáo dục hẳn hoi thì
dân tộc mới có thể tự cường tự lập.” Chính vì lý do đó, ở bất kỳ giai đoạn cách
mạng nào, Đảng và Nhà nước ta đều giành sự quan tâm đặc biệt chu đáo cho trẻ
thơ.
Là người giáo viên dưới mái trường xã hội chủ nghĩa, hơn ai hết chúng ta
phải thấy được trọng trách của mình trong sự nghiệp trồng người. Làm sao cho
học sinh yêu thích học tập cũng như hăng hái tham gia các hoạt động tập thể,


8

sao cho các em cảm thấy trường học là ngôi nhà thứ hai của mình và mỗi ngày
đến trường của các em thực sự là một ngày vui.
Muốn vậy các em cần được hình thành từng bước trong mọi hoạt động ở

lớp, từ nề nếp học tập, ý thức kỷ luật, thái độ giao tiếp với thầy cô, bạn bè, trong
gia đình và ngồi xã hội, rất nhiều điều cần quan tâm mà mảng học tập là một
mảng lớn trong giai đoạn các em đang ngồi trên ghế nhà trường. Vì chưa có định
hướng cụ thể nên các em cịn rất nhiều sai sót. Chính vì vậy, muốn cho các em
có nề nếp trong học tập cũng như trong sinh hoạt, biết ngăn nắp, gọn gàng, khoa
học trong từng hoạt động, người giáo viên phải uốn nắn, rèn giũa cho các em
ngay từ khi bước chân vào ngưỡng cửa nhà trường. Nếu ngay từ lớp một được
rèn nề nếp trong học tập một cách nghiêm túc và có hiệu quả thì ở các lớp sau
các em cũng sẽ là những học sinh có nề nếp học tập tốt, tạo bước đi vững chắc
cho các em trong việc học tập ở các lớp trên và tạo tiền đề cho việc rèn luyện,
phấn đấu thành người cơng dân có ích cho đất nước sau này – những con người
có trình độ văn hóa, khoa học, nhanh nhẹn, nhạy bén đáp ứng với sự phát triển
của xã hội, của khoa học tiên tiến trong thế kỷ 21.Chính vì vậy, tơi đã mạnh dạn
áp dụng một số biện pháp sau:
a. Giải pháp 1: Đối với giáo viên:
a.1. Một là, nhận thức sâu sắc về sự cần thiết của việc xây dựng nề nếp học
tập cho học sinh lớp 1.
- Nề nếp là thói quen giữ gìn những cách làm việc hợp lí và sự sinh hoạt có
kỉ luật, có trật tự, có tổ chức. Trong trường học ngoài việc đặt nền tảng và đặt cơ
sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển tồn diện nhân cách của học sinh
thì việc xây dựng một số nề nếp tự quản trong lớp cũng là một trong những biện
pháp quan trọng góp phần xây dựng và phát triển học sinh toàn diện sau này.
Bậc tiểu học là bậc học đầu tiên, là nền tảng của bậc học phổ thơng, chính vì vậy
chúng ta cần coi trọng việc xây dựng nề nếp cho học sinh để lớn lên các em sẽ
hồn thiện mình hơn và trở thành một con người có ích cho xã hội. Để thực hiện
được vấn đề này không phải dễ mà cần có một q trình và dựa vào mỗi giáo
viên chúng ta.
- Chúng ta cần phải biết sáng tạo, năng động, kết hợp nhuần nhuyễn các
phương pháp, biện pháp giáo dục để các em sớm đi vào nề nếp tốt và nâng dần
tầng nhận thức cho các em học sinh. Giáo viên chủ nhiệm phải thực hiện việc

điều tra nắm vững đối tượng giáo dục là từng học sinh và những đặc điểm của
một tập thể lớp học. Phải xây dựng kế hoạch thực hiện các mặt giáo dục toàn
diện. Phải triển khai các hoạt động theo dõi sự tiến bộ của từng em theo mục
tiêu kế hoạch chủ nhiệm đã đặt ra.
- Giáo viên cần tổ chức cho các em vui chơi trong quá trình học tập và xây
dựng “những đôi bạn cùng tiến” để các em hăng hái hơn trong các hoạt động ở


9

lớp. Muốn xây dựng tốt phong trào “đôi bạn cùng tiến” điều đầu tiên người giáo
viên phải biết cách bố trí lớp học. Trong lớp có 17 bàn chia thành 3 dãy tơi bố trí
cho học sinh ngồi bàn hai em xen kẽ giữa nam và nữ, cứ một em học tốt ngồi
gần một em chưa hoàn thành hoặc một em hoc tốt ngồi gần một em tiếp thu bài
chậm; làm như vậy trong quá trình học tập, các em kèm cặp lẫn nhau, bắt chước
từng nét chữ của nhau, luyện đọc cùng nhau, nhất là trong việc thảo luận nhóm
các em biết thảo luận gợi mở cho nhau để đạt kết quả tốt.
Như chúng ta đã biết tâm lí của học sinh Tiểu học rất thích được khen,
được động viên nên tôi thường cho học sinh thi đua trong học tập thơng qua
hình thức tổ chức dạy học.
Ví dụ: Trong giờ học vần, khi ghép vần, tiếng vào bảng cài, tôi cho các em
thi đua 3 tổ xem tổ nào nhanh hơn. Chắc chắn tổ nào cũng muốn được tuyên
dương nên các em sẽ cố gắng trong học tập, thao tác nhanh nhẹn. Hay đến phần
đọc từ ứng dụng tôi cho các em đại diện các tổ lên thi đua tìm tiếng mới trong
bài và từ mới ngồi bài học.
Như vậy trong một tiết học nếu giáo viên biết vận dụng linh hoạt các
phương pháp dạy học cũng như hình thức dạy học thì khơng khí lớp học sẽ sôi
nổi hơn và đạt kết quả cao hơn.
Hay trong thực tế giáo viên phải tạo môi trường học tập cởi mở khơng khí
vui tươi, thân thiện. Bởi theo tâm lí chung của con người thì ai cũng biết. Người

giỏi giang thường rất tự tin. Còn những người kém hơn lại hay tự ti và rất ngại
thể hiện bản thân trước mọi người. Là giáo viên chủ nhiệm và giảng dạy tôi
nhận thấy điều này rất rõ qua học sinh của mình. Những học sinh học tốt thường
có tâm lí rất tự tin trước các bạn và cô giáo. Các em có thể mạnh dạn trình bày ý
kiến của mình trước cơ giáo và các bạn trong lớp. Cịn đa phần các em học sinh
có học lực chậm hơn thường mang tâm lí tự ti trước các bạn. Khi cơ đưa ra câu
hỏi vì ngại hoặc đơi khi sợ trả lời sai bị các bạn chên cười, nên nhiều khi không
dám trả lời. Nhưng tôi đã vận dụng linh hoạt các phương pháp lên lớp, nghệ
thuật sư phạm để khích lệ, động viên các em như: các em cứ phát biểu tự do, nếu
chưa đúng hoặc chưa đủ thì cơ cùng các bạn sửa sai hoặc bổ sung thêm, cô
không phê bình đâu. Qua câu khích lệ đó, tơi thấy hầu hết học sinh đều tự tin dơ
tay phát biểu xây dựng bài. Như vậy đối với học sinh lớp 1 tuyên dương đúng
lúc, kịp thời giúp các em tự tin càng hứng thú trong học tập.
Từ xa xưa công tác giáo dục cũng đã quan tâm đến việc giáo dục nền nếp
đạo đức, tình cảm với thầy cơ và bạn bè, cách ứng xử văn hoá…Phát huy truyền
thống tốt đẹp đó, đặc biệt trong giai đọan hiện nay cơng tác giáo dục luôn được
quan tâm đào tạo với mục tiêu phát triển toàn diện cho học sinh. Nhận thức được
điều đó bản thân tơi khơng chỉ lo dạy kiến thức mà còn quan tâm đến việc giáo
dục và xây dựng nề nếp học tập cho các em, nhất là đối với học sinh lớp 1, các


10

em đang chập chững những bước chân đầu tiên vào bậc tiểu học. Các em rời
trường Mầm non và bước chân vào lớp 1, tất cả mọi nề nếp, giờ giấc học tập,
sinh hoạt còn xa lạ chưa vào một khuôn khổ nhất định, các em khá rụt rè chưa
quen với cách học cũng như mạnh dạn bày tỏ ý kiến. Vì vậy, người giáo viên
cần phải biết nhận thức sâu sắc về sự cần thiết của việc xây dựng nề nếp học tập
cho các em.
Tôi nhận thức được rằng: Xây dựng nề nếp học tập cho học sinh không đơn

giản là các kỹ năng nói chung mà cịn là việc tạo ra nhân cách con người. Đó là
thái độ sống, giá trị sống căn bản như: tạo cho các em tính thật thà, dũng cảm,
biết cách thương yêu và biết cách vượt lên chính mình,... Từ đó giúp các em biết
cách tổ chức cá nhân, cách chào hỏi, sắp xếp thời gian, cách trình bày vấn đề
một cách ngắn gọn, súc tích. Vì thế, người giáo viên phải nhận thức được tầm
quan trọng của việc giáo dục và xây dựng nề nếp cho học sinh.
Muốn được như vậy, trước hết người giáo viên phải ln có nhận thức
nghiêm túc để có những chuẩn mực đúng đắn, bởi lẽ tơi nghĩ muốn học trị tốt
thì trước hết người giáo viên phải tốt; muốn học trị ngoan thì người giáo viên là
tấm gương sáng tồn diện. Người giáo viên khơng chỉ trang bị cho các em học
sinh vốn kiến thức sống, đồng thời giáo dục các em lối sống có văn hố chuẩn
mực từ những cơng việc nhỏ nhất.
Tơi tin rằng với nhận thức đó, giáo viên khơng chỉ trang bị cho học sinh
mình các kỹ năng học tập mà cịn giúp các em tồn tại đúng nghĩa trong cuộc đời,
giúp các em biết tự bảo vệ chính mình để có cuộc sống tươi đẹp hơn.
a.2. Hai là, trang trí “Lớp học thân thiện”
Trong những năm qua Bộ GD&ĐT đã phát động phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực” rộng khắp trên cả nước. Ở trong
mơi trường đó, các em được học tập và sinh hoạt trong một bầu khơng khí thân
thiện, gần gũi như ở gia đình, điều đó góp phần giúp các em hứng thú trong học
tập và đem lại hiệu quả cao trong giáo dục. Nơi đó trường học, lớp học được các
em coi như ngôi nhà chung, ngôi nhà thứ hai của mình và các em thấy được mỗi
ngày đến trường, đến lớp là một ngày vui, bản thân các em thêm u trường, u
lớp, gắn bó với ngơi nhà chung đó hơn. Lớp học thân thiện gắn bó chặt chẽ với
việc phát huy tính tích cực của học sinh, tăng cường giáo dục nề nếp cho các
em. Trong môi trường phát triển tồn diện đó, học sinh hứng thú học tập, biết
rèn luyện kỹ năng và phương pháp học tập, trong đó đặc biệt là phát huy khả
năng tự tìm hiểu, khám phá, tư duy sáng tạo,... Chính vì vậy, để giáo dục nề nếp
cho học sinh thành công tơi ln quan tâm đến việc trang trí “Lớp học thân
thiện”. Để việc làm trên đạt hiệu quả tôi đã làm các công việc sau:



11

- Xây dựng và hình thành nề nếp cho học sinh qua kênh thông tin cây nội
quy của lớp: Giáo viên cần giáo dục các em có thói quen đọc và biết thực hiện
các chuẩn mực hành vi theo các nội quy thể hiện trên cây.

Cây nội quy của lớp.
- Tơi có thể khẳng định rằng: Giáo viên chủ nhiệm là người có rất nhiều cơ
hội để gần gũi với học sinh. Vì vậy chúng ta hãy cố gắng biết cách lắng nghe để
các em luôn cởi mở với thầy cô. Hãy vừa là bạn vừa là thầy của các em. Giáo
viên khơng cần phải che giấu tình cảm của mình với các em, nhưng cần tuyệt
đối tránh sự ưu ái đặc biệt với một vài em nào đó. Hãy cố nhìn thấy những ưu
điểm ẩn sâu trong mỗi em. Có thể chính các em cũng khơng biết mình có những
ưu điểm đó. Thầy cơ hãy giúp các em nhận ra để phát huy tích cực những ưu
điểm đó. Hãy cố gắng sống hết mình với các em. Vui cùng vui, buồn cùng buồn.
Hãy kiềm chế khi các em nói dối. Thương u, cơng bằng, kiên trì và trung
thực là khẩu hiệu của bản thân tôi trong nhiều năm giảng dạy và làm công tác
chủ nhiệm.
- Xây dựng thư viện của lớp: Theo tôi xây dựng lớp học thân thiện không
thể thiếu “Thư viện thân thiện” trong lớp. Ngay từ đầu năm học tôi đã vận động
học sinh mỗi em đóng góp một quyển sách để xây dựng nên thư viện của lớp.
Thư viện nhỏ này ln được duy trì xuyên suốt cả năm học. Đây cũng là một
việc làm góp phần duy trì thói quen đọc sách, ham đọc sách, mở rộng hiểu biết,
phát triển khả năng đọc cho các em, rèn kỹ năng bảo quản tài sản chung, gọn
gàng, ngăn nắp.
- Đưa cây xanh vào lớp học: Theo tơi, lớp học thân thiện phải có cây xanh,
bởi lẽ một lớp học xanh mát, ngập tràn sắc màu thiên nhiên, sẽ giúp các em có
một tâm trạng vui tươi thỏa mái với mỗi ngày đến lớp. Nhìn ở phương diện khoa

học: cây cỏ, hoa lá được ví như lá phổi thanh lọc những khí chất độc hại cho cơ


12

thể. Ở góc độ đời sống tinh thần, màu xanh thiên nhiên có tác dụng giúp tâm hồn
thư giãn, sảng khối.

Góc thư viện và góc thiên nhiên.
a.3. Ba là, làm tốt công tác chủ nhiệm lớp:
* Xác định đúng vai trị, vị trí, nhiệm vụ cơng tác chủ nhiệm:
Khi được lãnh đạo nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 1 trong năm học
qua, bản thân tôi đã nhận thức được rằng: Công tác chủ nhiệm lớp 1 là một trong
những nhiệm vụ cực kỳ khó khăn nếu thực hiện đầy đủ và có trách nhiệm với
các yêu cầu chung. Người giáo viên chủ nhiệm phải tham gia các hoạt động dạy
học, phải rèn luyện đạo đức, tác phong sư phạm đây vừa là trách nhiệm vừa yêu
cầu cần thiết trong việc giáo dục học sinh. Chính vì vậy, ngay từ khi nhận lớp,
để tạo sự gần gũi và gắn kết giữa các thành viên trong lớp, tôi sắp xếp nhiều thời
gian cho học sinh được giới thiệu về bản thân, động viên khuyến khích các em
chia sẻ với nhau về những sở thích, ước mơ tương lai cũng như mong muốn của
các em. Bên cạnh đó tơi cũng cho các em biết rõ những mong muốn của mình
đối với các em. Đây là hoạt động giúp cơ trị chúng tơi hiểu nhau, đồng thời tôi
muốn tạo một môi trường học tập thân thiện - Nơi "Trường học thật sự trở thành
ngôi nhà thứ hai của các em". Đây cũng là một điều kiện theo tôi là rất quan
trọng để phát triển khả năng giao tiếp của học sinh. Bởi học sinh không thể
mạnh dạn, tự tin trong một môi trường mà giáo viên ln gị bó và áp đặt.
Chúng ta cần phải tạo cơ hội để các em tự nói nhiều hơn, nói những điều các em
nghĩ và các em thật sự muốn. Luôn chỉnh chu trong cách ăn mặc, trong từng cử
chỉ hành động, từng lời ăn, tiếng nói với phụ huynh và đặc biệt là các em học
sinh mới vào lớp 1. Vì vậy, để làm tốt cơng tác chủ nhiệm trước hết phải xây

dựng được hình tượng “cơ giáo trẻ” trong lịng học sinh, được học sinh tin yêu


13

q trọng, có vậy thì trong lời nói, cử chỉ, hành động của người thầy mới có tính
thuyết phục cao đối với học sinh.
Ngoài ra, trong thời gian các em mới tiếp xúc với chương trình học lớp, tơi
ln nhận thức phải làm sao để những học sinh tiếp thu chậm, học sinh chưa
hứng thú trong học tập, học sinh có hồn cảnh khó khăn biết phấn đấu vượt lên,
duy trì việc học tập của mình… Đó là cơng việc hết sức cần thiết và cũng là một
trong những mục tiêu, yêu cầu đầu tiên đối với công tác chủ nhiệm. Vai trò của
giáo viên chủ nhiệm rất quan trọng trong việc quản lý học sinh trên mọi phương
diện và cũng là trung tâm thu hút học sinh đến trường đến lớp. Lớp học là một tổ
chức nhỏ trong nhà trường, có nhiều lớp tốt sẽ đưa phong trào nhà trường đi lên
và đây cũng là một mục tiêu quan trọng trong giáo dục, tạo nên mơi trường thân
thiện, hình thành nên sự tích cực trong học sinh. Người giáo viên chủ nhiệm,
trước hết phải thực hiện tốt những nhiệm vụ của một thầy giáo nói chung, đó là
mẫu mực về đạo đức, tác phong, gương mẫu trong việc chấp hành pháp luật và
những quy định của nhà nước, nắm vững đường lối, chủ trương, quan điểm, lý
luận giáo dục và biết vận dụng sáng tạo vào thực tiễn để giáo dục thế hệ trẻ.
Đồng thời, giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm giáo dục cho học sinh những
phẩm chất đạo đức, rèn luyện năng lực để các em trở thành những công dân tốt
về sau này.
Tôi nhận thức được những điều nêu trên là hết sức quan trọng nên người
giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải:
+ Nghiên cứu nắm vững đường lối quan điểm, lí luận giáo dục để vận dụng
vào công tác chủ nhiệm lớp. Đặc biệt cần nắm vững phương pháp, nghệ thuật sư
phạm.
+ Nắm vững mục tiêu giáo dục nói chung, mục tiêu, kế hoạch nhiệm vụ

giáo dục dạy học của năm học.
+ Có kế hoạch nghiên cứu, tìm hiểu về hồn gia đình và đặc điểm từng học
sinh của lớp chủ nhiệm, biết phân loại học sinh theo các đặc điểm để có biện
pháp giáo dục phù hợp.
+ Giữ mối quan hệ thường xuyên với phụ huynh học sinh để nắm thông tin
về học sinh và thơng qua đó giáo viên có điều kiện trao đổi thêm về kết quả học
tập của học sinh, về đạo đức tác phong,… để gia đình cùng cộng tác trong việc
giáo dục, nhắc nhở, động viên các em trong học tập và tích cực tham gia các
hoạt động khác.
* Tìm hiểu đặc điểm tình hình lớp:
Tìm hiểu tình hình đặc điểm từng học sinh của lớp là một bước rất quan
trọng trong công tác chủ nhiệm, nhận thức được tầm quan trọng này tôi đã thực
hiện các bước sau:
- Tìm hiểu về phía học sinh:


14

Đối tượng giáo dục của giáo viên là học sinh. Người giáo viên chủ nhiệm
lớp muốn nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục học sinh của lớp thì phải có
những biện pháp cụ thể phù hợp với lứa tuổi, đặc điểm tâm sinh lý của từng học
sinh trong lớp. Vì vậy, khi nhận nhiệm vụ làm cơng tác chủ nhiệm, suốt một thời
gian dài sau đó, tơi thường xuyên tìm hiểu, quan sát mọi cử chỉ, hành động, lời
nói, thái độ của các em, khơng chỉ những biểu hiện trong học tập mà ngay cả
trong khi các em chơi, trò chuyện với bạn. Chú ý tới tất cả các biểu hiện như:
thái độ trước những bài khó, cách các em lắng nghe, trả lời, cách các em bộc lộ
suy nghĩ tình cảm, sự vui mừng khi hồn thành bài hay được khen, các em có dễ
hịa đồng khơng, có kiên nhẫn khơng hay thường nổi nóng, các em có linh hoạt
sáng tạo khơng. Việc làm này sẽ giúp chúng ta nắm được đặc điểm tính cách của
các em: mạnh dạn hay nhút nhát, thụ động, thích thể hiện hay dễ mất kiểm sốt.

Cũng từ đó, nếu các em có những biểu hiện chưa phù hợp hoặc gặp khó khăn,
chúng ta có thể uốn nắn, giúp đỡ các em. Việc này thực ra rất đơn giản nhưng
yêu cầu chúng ta phải kiên trì và tâm huyết.
+ Thăm hỏi gia đình học sinh nhất là những học sinh có hồn cảnh khó
khăn, những học sinh cá biệt, trị chuyện với phụ huynh tìm hiểu về hồn cảnh,
năng lực, sở trường của học sinh để từ đó có biện pháp giáo dục phù hợp .
+ Kết hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp trong buổi họp phụ
huynh học sinh đầu năm để cập nhật thông tin về học sinh được chính xác.
+ Cập nhật những thơng tin đã tiếp cận, ghi chép cụ thể những thông tin
của từng học sinh của lớp vào sổ nhật ký chủ nhiệm lớp hoặc sổ theo dõi cá
nhân của giáo viên .
Tuy nhiên, để nắm được tình hình cụ thể của từng học sinh ngay từ những
ngày đầu nhận lớp, tôi xem xét hồ sơ, lý lịch của từng học sinh đặc biệt chú ý
đến những em có hồn cảnh khó khăn.
Nắm bắt được các thơng tin về hồn cảnh, đặc điểm tâm sinh lý, nhân cách,
những ưu điểm, hạn chế của từng học sinh, đây là cơ sở rất quan trọng trong
suốt q trình giáo dục học sinh, từ đó giáo viên mới xây dựng kế hoạch chủ
nhiệm và có những biện pháp giáo dục phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả giáo
dục học sinh của lớp. Trên cơ sở đó, tơi tìm cách khắc phục những tồn tại mà
học sinh đang mắc phải làm ảnh hưởng đến việc học tập và rèn luyện của các
em. Chính nhờ sự gần gũi, nắm bắt tình hình kịp thời của học sinh và bằng cách
xử lý kịp thời nhanh chóng, hợp lý nên sự chuyển biến tích cực của học sinh thể
hiện rất rõ, tạo sự phấn khởi trong học tập, giúp các em có hướng phấn đấu đi
lên.
- Tìm hiểu về phía cha mẹ học sinh:
Sau khi nắm bắt được cụ thể về hồn cảnh gia đình của học sinh, tơi lựa
chọn những phụ huynh tiêu biểu, có khả năng tuyên truyền và biết thu hút mọi


15


người cùng quan tâm đến các phong trào chung của lớp. Đối với những phụ
huynh có hồn cảnh khó khăn, tôi tiếp xúc, gặp gỡ để nắm bắt và chia sẻ, động
viên về mặt tinh thần cũng như giúp đỡ các mặt khác trong điều kiện có thể,
hướng dẫn làm các thủ tục miễn giảm cho học sinh và được nhận các suất hỗ trợ
của nhà trường cũng như của các đoàn thể khác. Nhờ vào việc nắm bắt đặc điểm
tình hình của lớp được kịp thời nên bước đầu tơi đã có dược những thuận lợi
trong cơng tác chủ nhiệm, nắm bắt các thông tin kịp thời từ phụ huynh và học
sinh giúp tôi xây dựng được kế hoạch chủ nhiệm phù hợp, sát tình hình thực tế
và có tính khả thi cao.
* Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm:
- Kế hoạch chủ nhiệm là bước thiết kế lộ trình thực hiện nội dung giáo dục
mang tính khoa học, giúp cho giáo viên chủ nhiệm lớp tiến hành tổ chức, giáo
dục học sinh một cách chủ động, có mục đích rõ ràng.
- Những biện pháp giáo dục phải phù hợp với đặc điểm riêng của lớp, của
từng học sinh trên cơ sở các thông tin đã thu thập. Chú trọng việc giáo dục toàn
diện và đồng thời cũng nâng cao, phát huy những điểm mạnh của các em để
từng bước nâng cao chất lượng giáo dục. Vì thế, dựa trên sự tìm hiểu và nắm bắt
đội ngũ học sinh, dựa vào kế hoạch của nhà trường tôi lập kế hoạch cụ thể, phù
hợp với tình hình thực tế của lớp.
- Xây dựng đội ngũ cán sự lớp và tổ chức lớp học: Để xây dựng được bộ
máy tổ chức lớp tốt, người giáo viên chủ nhiệm căn cứ trên các thông tin đã cập
nhật về số lượng học sinh của lớp, đặc điểm tâm sinh lý, hồn cảnh gia đình,
năng lực tổ chức quản lý và học lực của từng học sinh, bầu chọn Ban cán sự lớp
có khả năng quản lý tốt và phân chia các tổ mang tính đồng đều về số lượng lẫn
chất lượng,… Để bầu cán sự lớp đạt hiệu quả, hoạt động tốt, giáo viên chủ
nhiệm cần tham khảo ý kiến của giáo viên chủ nhiệm lớp năm học trước bởi họ
là người nắm rõ khả năng của học sinh nhất.
Tôi tiến hành tổ chức cho học sinh bầu Ban cán sự lớp một cách dân chủ,
giao nhiệm vụ và nói rõ chức năng của từng cán bộ lớp.

+ Lớp trưởng: Có nhiệm vụ thay mặt giáo viên chủ nhiệm quản lý lớp và tổ
chức điều khiển các hoạt động của lớp, trong lớp như: thể dục đầu giờ, giờ chào
cờ, giờ múa hát tập thể và điều hành công việc ra, vào lớp, thu thập kết quả của
các tổ báo cáo với giáo viên chủ nhiệm, điều hành giờ sinh hoạt lớp.
+ Lớp phó học tập: Có nhiệm vụ hỗ trợ lớp trưởng, chịu trách nhiệm về
việc học tập của lớp như: ôn bài đầu giờ và giữa giờ, làm thay khi lớp trưởng
vắng mặt...
+ Lớp phó văn thể mĩ: Phụ trách văn nghệ của lớp, điều hành văn nghệ đầu
giờ, giữa giờ, cuối giờ, giải lao giữa tiết.


16

+ Các tổ trưởng: Điều hành tổ mình, đơn đốc các bạn trong tổ làm bài tập,
kiểm tra bài học, quản lý việc thảo luận, trình bày kết quả thảo luận của nhóm,
tham gia các trị chơi học tập và các hoạt động khác,…
Tất cả hệ thống cán bộ lớp phải gương mẫu, điều hành công việc dưới sự
chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm. Chia các tổ có số lượng học sinh nam, nữ và
chất lượng về học lực mang tính đồng đều.
- Hướng dẫn và giao nhiệm vụ cụ thể thông qua kế hoạch công tác chủ
nhiệm từng tuần rõ ràng. Xây dựng một đội ngũ cán bộ lớp gương mẫu, tự giác
là một yếu tố quan trọng giúp tôi thành công trong công tác chủ nhiệm lớp. Tơi
ln đề cao vai trị của cán bộ lớp và luôn thay đổi lớp trưởng trong các học kỳ
để tạo cơ hội cho các em phát huy năng lực lãnh đạo của mình, các em này thực
sự là những người thầy nhỏ của lớp học. Nhưng tất cả các hoạt động của các em
đều phải trong sự kiểm soát của giáo viên chủ nhiệm. Chúng ta đừng vơ hình
chung tạo cho các em những quyền lực quá mức. Đây cũng chính là rèn luyện và
giáo dục kỹ năng lãnh đạo cho các em trong ban cán sự lớp. Chính nhờ nhận
thức và giáo dục được cho các em kỹ năng lãnh đạo lớp nên trong năm học 2020
- 2021, ban cán sự lớp 1B đã luôn nhận được sự hỗ trợ và đồng tình của tập thể

lớp. Vì vậy tất cả các hoạt động của lớp đều đi vào nền nếp một cách tự nhiên,
khơng gị bó, khơng khn khổ và gây áp lực.
Không những thế, đặc điểm tâm lý của các em là hiếu động và thích bắt
chước, ở trường thầy cơ với các em lại ln là hình mẫu lý tưởng nhất, chuẩn
mực nhất. Mọi vấn đề thầy cô giải quyết, mọi việc thầy cô làm, mọi điều thầy cơ
nói với các em ln là đúng. Đặc biệt với học sinh lớp 1, các em nghe, làm theo
thầy cơ cịn hơn là ơng bà, cha mẹ. Các em thường rất hay bắt chước thầy cơ của
mình, từ nét chữ, lới nói đến cả cử chỉ điệu bộ và nhất là cách ứng xử của cơ
trước các tình huống. Vì thế, bản thân giáo viên cần ln chú ý tới mọi cử chỉ,
hành động. Luôn mẫu mực, cư xử hòa nhã, quan tâm và dạy bảo các em tận tình.
Giáo viên cũng cần phải biết xin lỗi, nếu bạn nhầm lẫn, hãy xin lỗi các em và
sửa lại. Trong mọi tình huống, giáo viên ln cần là tấm gương để học sinh noi
theo, luôn cho các em cảm giác an toàn và tin tưởng.
- Xây dựng nền nếp học tập và ý thức tự quản trong giờ học:
+ Tập trung duy trì thói quen thực hiện tốt nền nếp sinh hoạt:
+ Đây là cơng việc đóng vai trị quan trọng, có thể quyết định đến học tập
và mọi phong trào của lớp vì lớp học có trật tự, có nền nếp tốt thì học sinh mới
chú ý nghe giảng và hiểu bài được. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo
viên trong việc giúp học sinh lĩnh hội hết các nội dung kiến thức của tiết học.
+ Nội quy học sinh là những quy định về nền nếp, kỉ cương về trường học
nên có tác dụng giáo dục đạo đức, ý thức cho học sinh. Ngay từ đầu năm học,


17

theo kế hoạch chỉ đạo của nhà trường, tôi đã cho học sinh học tập nội quy của
nhà trường và nội quy học tập của lớp.
+ Trong quá trình lên lớp, học sinh phải trật tự thì tơi mới bắt đầu tiết học,
tuyệt đối khơng có tình trạng thầy nói - trị nói, khơng ai nghe ai. Tuy nhiên,
trong cơng việc này người giáo viên luôn phải nghiêm khắc nhưng cũng cần

phải nhẹ nhàng với các em, học ra học, chơi ra chơi. Tôi luôn dành thời gian cho
các em tổ chức các hoạt động thảo luận, đặt vấn đề, giải quyết vấn đề trong tiết
học. Qua đó phát huy tính tích cực và rèn kỹ năng nói, kỹ năng trình bày ý kiến
trước đám đơng, trước tập thể lớp.
+ Ngay từ đầu năm học, tôi đã đưa ra các yêu cầu thi đua giữa các tổ và các
cá nhân ngay từ buổi học đầu tiên để các em cùng thi đua, phấn đấu.
+ Ln duy trì đều đặn hoạt động thi đua giữa các tổ, các cá nhân, động
viên, tun dương khen ngợi kịp thời.
+ Bên cạnh đó, tơi ln giáo dục các em ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường
xung quanh: Xanh - Sạch - Đẹp, hướng dẫn các em cụ thể cả việc đi vệ sinh
đúng nơi quy định, vứt rác đúng chỗ, trồng và chăm sóc bồn hoa cây cảnh của
trường, lớp.

Học sinh đang tưới cây.
Vệ sinh môi trường là được Bác Hồ coi là một trong những công việc quan
trọng trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cho mọi người nhất là đối với thế hệ
trẻ. “Có sức khỏe mới lao động tốt, có sức khỏe mới học tập tốt”. Hơn lúc nào
hết những lời dạy của Bác về vệ sinh môi trường hôm nay chúng ta cần tự nhận
thức tốt hơn, cần học và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Dạy các em
5 điều Bác Hồ dạy chính là dạy trẻ có tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, biết yêu
thiên nhiên, biết kính trọng mọi người, yêu Tổ Quốc, yêu lao động… Nhờ đó mà
các em sẽ phịng được một số bệnh về đường hô hấp, bệnh giun sán… tiết kiệm


18

điện, tiết kiệm nước và thực hiện tốt phong trào vở sạch chữ đẹp, phong trào môi
trường xanh - sạch - đẹp, đây cũng là một trong những tiêu chí trong phong trào
xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực.
+ Tơi ln đề cao tinh thần tự quản của các em, khen ngợi những tập thể,

cá nhân có ý thức tự quản tốt, từ đó giúp các em có ý thức học tập lẫn nhau để
cùng tiến bộ.
+ Ngay từ đầu năm học, tôi điều tra học lực của các em, phân loại học sinh
để có biện pháp giảng dạy cho phù hợp với từng đối tượng, luôn ưu tiên quan
tâm đến các học sinh tiếp thu còn chậm, dành cho các em này những câu hỏi đơn
giản để các em cảm thấy tự tin khi phát biểu ý kiến.
+ Khi xếp chỗ ngồi, tôi luôn chú ý xếp xen kẽ học sinh tiếp thu chậm với
học sinh tiếp thu nhanh để các em tự giúp đỡ nhau trong học tập, cuối tuần ln
có bình bầu đơi bạn nào tiến bộ nhất trong tuần. Duy trì phong trào thi đua “ Đơi
bạn cùng tiến”.
+ Duy trì nề nếp truy bài đầu giờ và kiểm tra bài của nhau trong các tiết dạy
giúp giáo viên tiết kiệm được thời gian và hướng các em vào mục tiêu tự đánh
giá kết quả của mình.
+ Phát động phong trào thi đua học tập giữa các tổ, nhóm, cá nhân, tiến
hành tổng kết tuyên dương, khen thưởng nhằm khuyến khích tinh thần học tập
tiến bộ của các em.
- Tập trung duy trì, rèn nền nếp tự quản:
+ Thực chất của việc xây dựng nền nếp tự quản là quá trình từng bước
chuyển hóa tâm huyết, nhiệt tình của thầy cơ thành ý thức tự quản tự giác đầy
trách nhiệm và thích thú của trò, tức cũng là biến lớp học của những cá nhân học
sinh thành một tập thể học sinh biết tự quản dưới sự theo dõi, hướng dẫn của
giáo viên chủ nhiệm lớp và ban cán sự lớp. Tôi luôn chú trọng đến việc lấy học
sinh làm trung tâm trong các hoạt động để giáo dục ý thức tự giác của các em,
hình thành cho các em kỹ năng tự quản.
+ Tôi đã giáo dục học sinh ý thức giờ nào việc nấy, biết chú ý nghe bạn nói,
biết lắng nghe thầy cô giảng bài. Tôi không quên tạo phong trào thi đua giữa các
tổ, cá nhân. Phong trào thi đua này được tiến hành liên tục trong cả năm học.
Với hình thức khen thưởng, động viên kịp thời là một yếu tố vô cùng quan trọng
không thể thiếu vì đó là động lực giúp các em cố gắng, nổ lực hơn.
+ Để rèn tính tự quản, tơi giao trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ lớp tự quản

lý, điều hành công việc của lớp nhất là khi không có mặt giáo viên chủ nhiệm.
Sau khi vận dụng biện pháp này, tôi thấy các em học sinh lớp 1B đã phát
huy được tính tự giác rất cao của ban cán sự lớp nói riêng và các thành viên
trong lớp nói chung. Trong mọi hoạt động hàng ngày, các em đã biết tìm cách
hịa mình với tập thể.


19

- Nâng cao chất lượng giờ sinh hoạt lớp:
Cùng với việc xây dựng cho học sinh có nền nếp về học tập, tự quản tơi
cịn hướng đến tập trung bồi dưỡng, rèn luyện học sinh nâng cao chất luợng giờ
sinh hoạt lớp. Để làm tốt cơng tác chủ nhiệm thì người giáo viên cần phải tổ
chức tốt giờ sinh hoạt lớp. Để giờ sinh hoạt lớp được thành công, phát huy vai
trò của ban cán sự lớp, đảm bảo sự cơng bằng cho mọi thành viên trong lớp thì
người giáo viên cần phải chú trọng các nội dung sau:
+ Nội dung trong giờ sinh hoạt lớp. Trong những giờ sinh hoạt lớp, người
giáo viên cần chuẩn bị tốt các nội dung cần chuyển đến các em, đặc biệt là các
nội dung, kế hoạch của lãnh đạo nhà trường đã triển khai đến giáo viên chủ
nhiệm.
+ Để giờ sinh hoạt lớp có thu hút được sự quan tâm của học sinh cả lớp thì
hình thức tổ chức giờ sinh hoạt lớp cũng rất quan trọng, tránh đơn điệu, nhàm
chán, không hứng thú với học sinh. Bản thân tôi luôn thân mật và gần gũi với
các em, không quá nghiêm khắc luôn đặt mình vào vị trí của học sinh. Tơi ln
hướng dẫn và tập cho các em cùng nhau tổ chức và tham gia.
- Nhận xét học sinh trong giờ sinh hoạt lớp theo tinh thần nội dung hướng
dẫn của Thông tư 22:
Trong giờ sinh hoạt lớp, ngoài sự đánh giá nhận xét của Ban cán sự lớp, các
thành viên trong lớp thì việc nhận xét của giáo viên có một vai trò hết sức quan
trọng. Trong các buổi sinh hoạt lớp bản thân tơi ln cố gắng động viên, khuyến

khích và tuyên dương học sinh nhiều hơn.
+ Khen ngợi phải chân thật, gây được cảm xúc tích cực nơi người khen.
+ Lời nhận xét của giáo viên phải chân thật mới cảm hố được học sinh.
Chính lịng u thương sẽ tạo nên cảm xúc gieo vào lòng học sinh sự thích thú
và có thể giúp các em tạo nên sự nỗ lực rất lớn cho kết quả học tập về sau. Đối
với một số học sinh, một cái nhìn trân trọng đã có thể thay thế cho ngàn lời thừa
nhận rồi.
Ví dụ: Giáo viên nói với học sinh: “ Em đã tập trung làm bài tập rất nhanh,
tốt lắm, hãy cố gắng hơn nữa em nhé”.
Tiết sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm có vai trị hết sức quan trọng trong
việc xây dựng hình thành nề nếp cho học sinh. Phần lớn các tiết sinh hoạt chủ
nhiệm hiện nay chủ yếu được thực hiện dưới hình thức là tổng kết, đánh giá và
đề ra phương hướng tuần tới. Hình thức sinh hoạt này dễ gây cho học sinh sự
nhàm chán, đặc biệt là gây áp lực về các lỗi mà các em mắc phải trong tuần qua.
Vì lẽ đó mà một số em cảm thấy khơng thích tiết sinh hoạt lớp, thậm chí là sợ
hãi.
- Xây dựng cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn:


20

Rèn cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn nhằm giúp học sinh hình thành thói
quen tốt trong khi ngồi học, giúp thể chất của các em phát triển lành mạnh
không bị cong vẹo cột sống, không ảnh hưởng đến mắt như bị cận thị,…Vậy bản
thân tôi luôn chú ý nhắc nhở học sinh khi ngồi học cần chú ý những điểm sau:
Thứ nhất, tư thế ngồi viết:
+ Lưng thẳng;
+ Khơng tì ngực vào bàn;
+ Đầu hơi cúi;
+ Mắt cách vở khoảng 25 – 30cm;

+ Tay phải cầm bút;
+ Tay trái tì nhẹ lên mép vở để giữ;
+ Hai chân để song song, thoải mái.
Thứ hai, cách cầm bút:
+ Cầm bút bằng ba ngón tay: ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa;
+ Khi viết dùng ba ngón tay di chuyển bút từ trái sang phải, cán bút
nghiêng về bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động mềm mại, thoải mái.
- Xây dựng nề nếp học tập trên lớp:
Khi đến lớp các em có đủ điều kiện được trau dồi những lĩnh vực tri thức
dưới sự hướng dẫn khoa học của các giáo viên. Lần đầu tiên bước vào lớp các
em còn bỡ ngỡ nên giáo viên chủ nhiệm phải gần gũi, trò chuyện, định hướng
cho các em những nội quy, quy định của lớp. Hướng dẫn, làm mẫu để học sinh
quan sát và thực hiện.
Trong các tiết học và các tiết hoạt động ngoại khoá giáo viên đưa ra các
quy ước để em nào cũng thực hiện được:
Ví dụ: Trong giờ toán, học sinh lúc nào chú ý nghe giảng, lúc nào sử dụng
bảng con, lúc nào mở sách giáo khoa hay vở đều thực hiện theo hiệu lệnh của
giáo viên ghi ở bên lề bảng lớp. Tất cả những điều ấy đều có nề nếp tốt thì chất
lượng học tập của một giờ học đạt hiệu quả cao.
Do đặc điểm của học sinh lớp 1 còn nhỏ, khi đi học một số em quên sách
vở, đồ dùng học tập như sách Tốn, Tiếng Việt hoặc có khi quên bảng, phấn,...
Vì vậy chất lượng giờ học đạt kết quả chưa cao. Do đó giáo viên chủ nhiệm phải
trao đổi với phụ huynh học sinh để rèn cho các em chuẩn bị sách vở, đồ dùng
học tập đầy đủ trước khi đến lớp.
Để được giờ học có kết quả tốt thì lớp học phải có nề nếp tốt. Ngay tuần
sinh hoạt ngoại khóa đầu tiên của năm học tơi đã dành thời gian cho học sinh
học nội quy của trường và 10 bước học tập của lớp. Rèn thói quen xin phép ra,
vào lớp, ... Quy định một số thói quen:
+ Giơ tay phát biểu, giơ mặt mếu mặt cười.