Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (147.28 KB, 15 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM. Độc lập- Tự do- Hạnh phúc ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN NĂM 2016 Kính gửi: Hội đồng khoa học Huyện Cát Hải Họ và tên: Nguyễn Thị Ngọc Ánh Ngày, tháng, năm sinh: 15/9/1992 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Hoàng Châu Tên sáng kiến: “ Dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi Trường Mầm non Hoàng Châu-Huyện Cát Hải- Hải Phòng”. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển ngôn ngữ 1. Tóm tắt tình trạng, giải pháp đã biết: * Giải pháp: Trong các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ nói chung và các hoạt động giúp trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua kể chuyện theo tranh nói riêng, hầu hết giáo viên còn tổ chức hoạt động dưới dạng phương pháp cũ như: Cô lựa chọn các câu chuyện sẵn có là các bức tranh được nhà trường cấp phát đã cũ, màu sắc nhạt nhòa không rõ nét… * Ưu điểm: Trẻ đã có tâm thế trong các giờ kể chuyện, hình thành và phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ hiểu nội dung câu chuyện. * Nhược điểm: Về phía giáo viên: Giáo viên vẫn còn chủ quan trong việc chuẩn bị đồ dùng trực quan: tìm trên mạng các video truyện, hay sử dụng các đồ dùng có sẵn như các con thú bằng bông, rồi các câu chuyện cũ, quen thuộc với trẻ…..mà quên mất rằng trẻ 5 tuổi rất thích được tự mình sờ, cầm, ngắm nhìn và tự bày tỏ ý kiến của mình về mọi thứ. Hay những bức tranh minh họa câu chuyện cô sử dụng chưa được đẹp, màu sắc và hình ảnh chưa hài hòa, còn có sự chắp ghép không đầu tư, không sáng tạo…Tất cả những điều đó đã làm giảm sự hứng thú, tập trung của trẻ. Về phía học sinh: Trẻ hoàn toàn bị động, không hứng thú tham gia các hoạt.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> động với đồ dùng sẵn có đơn điệu do cô chuẩn bị, không kích thích và phát huy tính chủ động, sáng tạo của trẻ. Ngôn ngữ của trẻ 5 tuổi một số cháu còn rất hạn chế, lời nói chưa rõ ràng, mạch lạc, ngọng, nhiều trẻ còn rụt rè, nhút nhát, chưa tự tin, kể chuyện còn chưa sáng tạo, chưa có ngữ điệu. 2. Tóm tắt nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: 2.1.Tính mới, tính sáng tạo: Giáo viên chuẩn bị các từng chi tiết để cùng trẻ tạo ra các bức tranh sáng tạo cho trẻ kể chuyện. Luôn tìm tòi, sáng tạo nội dung câu chuyện phù hợp với tranh. Từ một bức tranh giáo viên không chỉ dạy trẻ trong giờ học phát triển ngôn ngữ mà có thể dạy trẻ ở các hoạt động khác như hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều…Trẻ hào hứng, chủ động tự tin tích cực hoạt động thể hiện ngôn ngữ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc. 2.2. Khả năng áp dụng nhân rộng: Biện pháp này có khả năng áp dụng nhân rộng cho tất cả các trẻ 4 tuổi tại trường mầm non Hoàng Châu và các trường mầm non khác trên địa bàn. 2.3. Hiệu quả và ích lợi thu được do áp dụng giải pháp: Phát huy tính sáng tạo của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động, tích cực, khi tham gia hoạt động kể chuyện theo tranh, giúp cho trẻ diễn đạt mạch lạc, tự tin, vốn từ phong phú. Trẻ biết trình bày ý kiến, suy nghĩ kể về một sự vật hay sự kiện nào đó bằng chính ngôn ngữ của trẻ. Ngoài ra còn tiết kiệm được chi phí mua và làm đồ dùng, đồ chơi. Đề tài này giúp cho các giáo viên nhận thức rõ được trách nhiệm của mình trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ đặc biệt thông qua hình thức kể chuyện theo tranh và giúp trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện ngôn ngữ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc. Hoàng Châu, ngày 25 tháng 12 năm 2015 NGƯỜI VIẾT ĐƠN. Nguyễn Thị Ngọc Ánh.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN: Tên sáng kiến: “Dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi Trường MN Hoàng Châu-Huyện Cát Hải-Hải Phòng” 1. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển ngôn ngữ 2. Tác giả: Họ và tên: Nguyễn Thị Ngọc Ánh Ngày sinh: 15/9/1992 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Hoàng Châu Điện thoại: 3. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị:Trường mầm non Hoàng Châu Điện thoại cơ quan: 031.3886.835 I. Mô tả giải pháp đã biết: * Giải pháp: Trong các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ nói chung và các hoạt động giúp trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua kể chuyện theo tranh nói riêng, hầu hết giáo viên còn tổ chức hoạt động dưới dạng phương pháp cũ như: Cô lựa chọn các câu chuyện sẵn có là các bức tranh được nhà trường cấp phát đã cũ, màu sắc nhạt nhòa không rõ nét… *Ưu điểm: Trẻ đã có tâm thế trong các giờ kể chuyện, hình thành và phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ hiểu nội dung câu chuyện. * Nhược điểm: - Về phía giáo viên: Giáo viên vẫn còn chủ quan trong việc chuẩn bị đồ dùng trực quan: tìm trên mạng các video truyện, hay sử dụng các đồ dùng có sẵn như các con thú bằng bông, rồi các câu chuyện cũ, quen thuộc với trẻ…..mà quên mất rằng trẻ 4 tuổi rất thích được tự mình sờ, cầm, ngắm nhìn và tự bày tỏ ý kiến của mình về mọi thứ. Hay những bức tranh minh họa câu chuyện cô sử dụng chưa được đẹp, màu sắc và hình ảnh chưa hài hòa, còn có sự chắp ghép không đầu tư, không sáng tạo…Tất cả những điều đó đã làm giảm sự hứng thú, tập trung của trẻ. - Về phía học sinh: Trẻ hoàn toàn bị động, không hứng thú tham gia các hoạt.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> động với đồ dùng sẵn có đơn điệu do cô chuẩn bị, không kích thích và phát huy tính chủ động, sáng tạo của trẻ. Ngôn ngữ của trẻ 4 tuổi một số cháu còn rất hạn chế, lời nói chưa rõ ràng, mạch lạc, ngọng, nhiều trẻ còn rụt rè, nhút nhát, chưa tự tin, kể chuyện còn chưa sáng tạo, chưa có ngữ điệu. II. Tóm tắt nội dung giải pháp cần công nhận sáng kiến: 2.1. Tính mới, tính sáng tạo: Giáo viên chuẩn bị các từng chi tiết để cùng trẻ tạo ra các bức tranh sáng tạo cho trẻ kể chuyện. Luôn tìm tòi, sáng tạo nội dung câu chuyện phù hợp với tranh. Từ một bức tranh giáo viên không chỉ dạy trẻ trong giờ học phát triển ngôn ngữ mà có thể dạy trẻ ở các hoạt động khác như hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều…Trẻ hào hứng, chủ động tự tin tích cực hoạt động thể hiện ngôn ngữ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc. 2.2. Khả năng áp dụng, nhân rộng: Biện pháp này có khả năng áp dụng nhân rộng cho tất cả các trẻ 4 tuổi tại trường mầm non Hoàng Châu và các trường mầm non khác trên địa bàn. 2.3. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp Phát huy tính sáng tạo của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động, tích cực, khi tham gia hoạt động kể chuyện theo tranh, giúp cho trẻ diễn đạt mạch lạc, tự tin, vốn từ phong phú. Trẻ biết trình bày ý kiến, suy nghĩ kể về một sự vật hay sự kiện nào đó bằng chính ngôn ngữ của trẻ. Ngoài ra còn tiết kiệm được chi phí mua và làm đồ dùng, đồ chơi. Biện pháp này giúp cho các giáo viên nhận thức rõ được trách nhiệm của mình trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ đặc biệt thông qua hình thức kể chuyện theo tranh và giúp trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện ngôn ngữ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc Hoàng Châu, ngày 25 tháng 12 năm 2015 CƠ QUAN ĐƠN VỊ ÁP DỤNG. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN Nguyễn Thị Ngọc NAhs.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> I. ĐẶT VẤN ĐỀ: 1. Bối cảnh nghiên cứu sáng kiến- Lý do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết lĩnh vực phát triển ngôn rất quan trọng ở lứa tuổi mầm non. Nó là một trong bốn mục tiêu cơ bản: Thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ, để hình thành ở trẻ những chức năng tâm lý, những cơ sở ban đầu của nhân cách, năng lực làm người của trẻ và là nền móng vững chắc cho trẻ bước vào bậc học phổ thông. Chính vì vậy phát triển ngôn ngữ là một lĩnh vực không thể thiếu trong chương trình giáo dục mầm non. Qua các hoạt động phát triển ngôn ngữ giúp trẻ rèn luyện và phát triển các kỹ năng nghe nói cần thiết để giao tiếp với mọi người xung quanh. Biết cách diễn đạt ý nghĩ, mong muốn yêu cầu, tình cảm-cảm xúc của mình một cách rõ ràng, dễ hiểu đối với mọi người xung quanh. Để thực hiện tốt mục tiêu trên việc dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi là yếu tố quan trọng, thu hút sự chủ động, hứng thú của trẻ vào các giờ phát triển ngôn ngữ. Qua những bộ tranh chuyện mà cô và trẻ cùng làm với các nguyên vật liệu phong phú kết hợp với những câu chuyện do cô sáng tác hoặc sưu tầm trẻ được trải nghiệm, khám phá, tự mình kể các câu chuyện kết hợp với tranh do mình làm ra hoặc hứng thú kể lại các câu chuyện của cô một cách mạnh dạn tự tin hứng thú, say mê ở mọi lúc mọi nơi và đặt các câu hỏi với cô như: Tại sao? Như thế nào? Đây là ai? Chính vì nhu cầu của trẻ thích khám phá, thích tự mình làm ra những bức tranh và kể chuyện cùng với những bức tranh ngộ nghĩnh, tò mò say mê hứng thú sáng tạo của trẻ về các câu chuyện đã giúp trẻ diễn đạt mạch lạc rõ ràng hơn, ngôn ngữ của trẻ ngày càng phát triển. Tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi Trường MN Hoàng Châu-Huyện Cát Hải-Hải Phòng ” để làm sáng kiến. 2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: “Dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi Trường MN Hoàng Châu-Huyện Cát Hải-Hải Phòng”. - Phạm vi nghiên cứu: Trẻ lớp 4 tuổi trường mầm non Hoàng Châu huyện.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Cát Hải. 3. Mục đích của sáng kiến Phát huy tính sáng tạo của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động, tích cực, khi tham gia hoạt động phát triển ngôn ngữ, giúp cho trẻ diễn đạt mạch lạc, tự tin, vốn từ phong phú. Trẻ không bị nhàm chán, phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ, kích thích được trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động trong giờ phát triển ngôn ngữ. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. 1. Đánh giá thực trạng 1.1. Thuận lợi: Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu về chuyên môn, xây dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo mọi điều kiện giúp tôi những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và đồ chơi của các cháu. Là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm và đầy lòng nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ bản thân tôi xác đinh được mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và phương pháp tổ chức các giờ học phát triển ngôn ngữ nói riêng. Tích cực sáng tạo trong các bức tranh minh họa câu chuyện. Tìm tòi, sáng tạo nội dung câu chuyện, dạy trẻ kể chuyện theo tranh mọi lúc, mọi nơi. Trẻ mạnh dạn, nhanh nhẹn, tự tin phát âm rõ ràng nhưng câu chuyện cô kể chưa thu hút được trẻ, trẻ chưa kể lại được chuyện lô gic, sáng tạo. 1.2 .Khó khăn: Trẻ còn bị động, diễn đạt chưa rõ ràng nói chưa đủ câu rõ ý, chưa chú ý và hứng thú trong giờ hoạt động phát triển ngôn ngữ. Đồ dùng trực quan trong khi hoạt động còn chưa hấp dẫn dẫn đến giờ hoạt động còn khô khan. Giáo viên chưa có nhiều hình thức tổ chức linh hoạt sáng tạo vào hoạt động khiến trẻ gò bó chưa hứng thú học cho nên giờ hoạt động dạy trẻ kể chuyện theo tranh chưa đạt hiệu quả cao..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Từ thực trạng trên tôi đưa ra giải pháp: “Dạy trẻ kể chuyện theo tranh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi trường MN Hoàng Châu Trường MN Hoàng Châu-Huyện Cát Hải-Hải Phòng”. 1.3.Nguyên nhân của những khó khăn hạn chế Do giáo viên còn phụ thuộc vào những bức tranh có sẵn của nhà trường cung cấp, chưa tích cực tạo ra những bức tranh cho trẻ và đổi mới hình thức tổ chức hoạt động, tìm tòi sáng tạo nội dung câu chuyện, chưa tích cực dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi. 2. Giải pháp thực hiện sáng kiến. 2.1.Tạo ra các bức tranh sáng tạo cho trẻ kể chuyện. Điều đầu tiên tôi luôn chú ý đến các bức tranh minh họa cho câu chuyện. Để có thể gây được sự chú ý của trẻ thì tranh đó phải đẹp. Đẹp thể hiện ở màu sắc, ở hình ảnh, phải cân đối, hài hòa với nội dung câu chuyện. Các nhân vật phải nổi bật trong tranh, không bị nhạt nhòa trong bức tranh nền. Đặc biệt trẻ 4 tuổi rất tò mò tư duy đang phát triển, mang tính chất tư duy hình tượng, nên các bức tranh cần phải thể hiện rõ nội dung câu chuyện, chỉ cần trẻ nhìn vào là trẻ có thể nói được nội dung của bức tranh: bức tranh đó có ai, nói về điều gì, nhân vật đó làm gì….Do đó tôi tận dụng các nguyên liệu vật liệu có sẵn ở địa phương như: Sách báo, lịch cũ, ống lon, chai nhựa, xốp, vải vụn, cành cây khô, quần áo cũ… để làm tranh minh họa truyện nhằm phát triẻn ngôn ngữ cho trẻ. Dựa và từng chủ đề tôi triển khai kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi minh họa nội dung chuyện một cách cụ thể mỗi chủ đề có một bộ tranh sáng tạo với các nguyên vật liệu khác nhau phục vụ cho quá trình giảng dạy và vui chơi, tôi cho các cháu vào hoạt động góc để trẻ cùng cô tạo ra những bức tranh làm bằng lá cây, giấy vụn, hột hạt vẽ và tô màu, những hình ảnh trẻ sưu tầm gợi mở cho trẻ tưởng tượng kể chuyện . Khi kể chuyện tôi dùng những tranh ảnh của trẻ và cô cùng làm màu sắc đẹp để gây hứng thú cho trẻ nghe, nhìn, kích thích ngôn ngữ diễn đạt cho trẻ. Ngoài ra để gây được sự tập trung, chú ý cao của trẻ thì bên cạnh sự kết hợp.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> màu sắc hài hòa thì tranh phải động, nghĩa là các nhân vật trong truyện có thể chuyển động được, làm việc được... Ví dụ: Khi làm tranh cho câu chuyện : Gấu con bị đau răng Tôi và trẻ cùng lấy mặt trắng của tờ lịch làm nền, rồi cô và trẻ cùng dùng các nguyên vật liệu khác nhau như giấy màu, lá cây, rơm, vải, hồ dán để tạo nên các bức tranh nền, lấy đề can màu cắt diềm dán mép ngoài của tranh. Mỗi một tranh phù hợp với một đoạn truyện, tiếp theo cô và trẻ cùng làm các nhân vật có trong câu chuyện, cô gợi hỏi trẻ : Theo con nhân vật gấu con và bác voi mình sẽ trang trí những gì để cho nổi bật? Trẻ nêu ý kiến sau đó cô và trẻ cùng làm. Cứ như vậy trẻ rất hứng thú và vui sướng khi hoàn thành được các nhân vật trong chuyện và lắp ráp vào tranh nền. Và sau đó trẻ được tự mình kể chuyện bằng chính những bức tranh do mình làm ra, trẻ phấn khởi, tự hào, tâm trạng thoải mái, ngôn ngữ phát triển. Chính vì vậy với phương châm: Lấy trẻ làm trung tâm thì khi trẻ được tự mình tham gia làm tranh, tự mình điểu khiển bức tranh của mình để kể chuyện sẽ giúp cho trẻ hào hứng, thích thú, say sưa và tự tin kể chuyện bằng chính ngôn ngữ của mình và trẻ còn tự sáng tác ra truyện kể theo các bức tranh đó. Kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn, vốn từ của trẻ phong phú hơn. 2.2. Tìm tòi sáng tạo nội dung câu chuyện phù hợp với tranh Từ những bức tranh mà cô và trẻ cùng làm với những câu chuyện sẵn có trong chủ đề thì để kích thích tư duy, ngôn ngữ cho trẻ cô đã sưu tầm hoặc sáng tác ra những câu chuyện với các nội dung phù hợp với bức tranh do cô và trẻ cùng làm. Để thu hút sự tập trung, chú ý, không nhàm chán của trẻ các câu chuyện của cô phải mới, có sức cuốn hút, lôi cuốn trẻ. Ví dụ truyện: Tình bạn. Vào một ngày chủ nhật đẹp trời, bạn Mèo con sang rủ Cún con đi chơi. Nhưng Cún con lại bị ốm mất rồi và Mèo con quyết định sẽ ở lại chơi với Cún con. Mèo con hỏi “Cún con ơi, bạn có muốn ăn gì không để mình làm cho?”. Cún con trả lời với một giọng mệt mỏi “ mình thèm ăn một chiếc bánh thôi!” Mèo con liền bắt tay vào làm bánh. Loay hoay một lúc Mèo con cũng tìm.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> được bột, và đường. “ Làm thế nào để có sữa bây giờ?”. Mèo con suy nghĩ một lúc bèn chạy đi tìm một ít cỏ đem đến chỗ cô Bò sữa. “ Cô Bò sữa ơi! Cô cho cháu xin một ít sữa để về làm bánh cho bạn Cún con cô nhé” “Được rồi, cháu đợi cô một lát, cháu là một người bạn thật tốt” Mèo con vui sướng cảm ơn cô bò sữa và ra về. “Có bột, có đường, có sữa nhưng vẫn còn thiếu trứng làm cách nào bây giờ?”. Mèo con suy nghĩ một lát nó bèn chạy ra đồng mót một nắm thóc và đến gặp cô Gà mái mơ... khi nghe cô kể trẻ rất thích, vui mừng và hồi hộp theo dõi câu chuyện của cô. Từ những câu chuyện sưu tầm đó gắn với những bức tranh, hình ảnh, những nhân vật mà trẻ với cô làm ra kết hợp lời đối thoại của các nhân vật đã giúp trẻ nhớ nội dung câu chuyện, thuộc chuyện, mở rộng vốn từ và trẻ biết cách thể hiện giọng các nhân vật như câu chuyện “tình bạn” ở trên bạn Cún con bị ốm thì giọng phải mệt mỏi, bạn mèo con giọng nhẹ nhàng, tình cảm, cô Bò sữa giọng ân cần. Hoặc đó là những câu chuyện do cô sáng tác phù hợp với nội dung bức tranh. Có các tuyến nhân vật đối lập nhau rõ ràng như tốt-xấu, yêu-ghét. Đôi khi đó có thể là các câu chuyện có các tình huống đòi hỏi trẻ phải suy đoán như tại sao lại như thế hay điều gì sẽ xảy ra…Trong câu chuyện ở trên thì đòi hỏi khi trẻ kể trẻ sẽ phải suy nghĩ xem để làm bánh cho Cún con thì Mèo con phải cần những gì? Để có sữa, trứng thì Mèo con phải tìm cách nào?.... Tất cả những điều đó sẽ kích thích tư duy, tính tò mò ở trẻ giúp trẻ cảm thụ được câu chuyện đó tốt nhất thông qua những bức tranh truyện. 2.3. Dạy trẻ kể chuyện theo tranh ở mọi lúc, mọi nơi Với những bức tranh truyện cô đã chuẩn bị ngoài những giờ kể chuyện cô có thể cho trẻ xem các bức tranh khác trong góc kể chuyện để khuyến khích trẻ tự kể chuyện mọi lúc, mọi nơi. Có thể trong giờ đón trả trẻ, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, hoạt động chiều... Cô khuyến khích trẻ tự sáng tạo, tự kể chuyện bằng chính ngôn ngữ của mình. Ngôn ngữ của trẻ 5 tuổi tuy đã phát triển nhưng vẫn còn rất hạn chế, có trẻ còn chưa biết cách diễn đạt hết ý, trẻ còn nói.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> ngọng, chưa đủ câu, còn rụt rè lắp bắp khi trả lời... Tất cả những điều đó thì chính cô phải là người uốn nắn, sửa sai hay gợi mở nội dung cho trẻ khi trẻ kể chuyện để câu chuyện hay hơn và có ý nghĩa hơn, lời kể của trẻ phải có cấu trúc ngữ pháp, giọng kể diễn cảm to, rõ ràng, không ê a, ấp úng cố gắng thể hiện đúng ngôn ngữ đối thoại hay độc thoại. Ví dụ: Trong giờ đón trẻ: Tôi cho trẻ xem tranh “Tết nguyên đán” và hỏi trẻ: Tranh vẽ gì? Con thấy có những gì? Bố mẹ đang làm gì? Ông bà đang làm gì? Hoa đào có màu gì? Mọi người cảm thấy thế nào? Con còn thấy gì nữa?.... Tí nữa trẻ sẽ vào góc tự lấy tranh đó ra kể thành một câu chuyện. Những lúc ra chơi, tôi mở đĩa cho trẻ nghe để giúp trẻ nắm bắt được các giọng kể, cách diễn đạt câu chuyện, trẻ ghi nhớ và kể lại câu chuyện được tốt hơn. Hay trong giờ hoạt động chiều: Tôi kể chuyện cho trẻ nghe cùng với những bức tranh vẽ về ngày tết “Ngày Tết thật là vui, anh em mình được bố mẹ cho đi chúc tết ông bà. Chúng mình còn được nhận lì xì của ông bà nữa. Và 2 anh em cũng không quên gửi tới ông bà những lới chúc tốt đẹp … cả nhà cùng vui vẻ bên nhau”, để trẻ có thể nắm được giọng kể, cách diễn đạt câu chuyện và ghi nhớ để kể chuyện. Khi trẻ hoạt động góc trẻ đã nhớ câu chuyện và kể cùng với bức tranh có hình ảnh phù hợp với nội dung câu chuyện. Ngoài ra khi trẻ kể cô chú ý lắng nghe sửa sai, đặc biệt với những trẻ còn ngọng, chưa biết cách diễn đạt tôi thường xuyên quan tâm để có kế hoạch bồi dưỡng các cháu nhiều hơn. Khi cháu ra hoạt động ngoài trời cô vừa cho trẻ xem tranh vừa đàm thoại với trẻ về nội dung câu chuyện . Đàm thoại nhằm mục đích giúp trẻ nhớ lại nội dung câu chuyện, giúp trẻ xây dựng dàn ý câu chuyện kể, lựa chọn hình thức ngôn ngữ, cách dùng từ đặt câu. Ví dụ: Câu chuyện : Tích chu Mục đích yêu cầu: Trẻ hứng thú nghe cô kể chuyện, biết kể chuyện theo tranh và phối hợp kể cùng các bạn. Chuẩn bị: Tranh chuyện với những hình ảnh sinh động phong phú từng nhân.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> vật một làm bằng tranh động và bức tranh tô màu sắc hấp dẫn làm phong cảnh và làm nền, từng tranh một phù hợp với từng đoạn truyện, hệ thống câu hỏi của cô. Tiến hành: Cô kể một lần cho trẻ nghe sau đó đàm thoại về nội dung câu chuyện cho trẻ nhắc lại những lời thoại của nhân vật trong truyện để trẻ ghi nhớ rồi trẻ lên chọn tranh và kể lại chuyện nếu trẻ quên cô có thể dùng các câu hỏi để gợi ý về các nhân vật trong tranh cho trẻ. Hoặc có thể cho trẻ mời bạn nên kể cùng mình hay trẻ kể theo nhóm thể hiện giọng từng nhân vật có trong tranh. Cháu Minh Châu đóng vai Tích Chu ( lúc đầu ham chơi, thái độ không vâng lời ), sau biết lỗi ( tỏ thái độ biết nhận lỗi, giọng trầm ): Bà ơi bà ở đâu ? Bà ở lại vớ cháu . Cháu sẽ đem nước cho bà , bà ơi ! Cháu Ngọc Anh đóng vai bà ( giọng run run, dứt khoát ): Bà đi đây ! Bà không về nữa đâu ! Cháu Thu Trang đóng vai Bà Tiên ( tính cách hay giúp đỡ mọi người, giọng nói dịu dàng, nhỏ nhẹ): Nếu cháu muốn bà cháu trở lại thì cháu phải đi lấy nước suối tiên cho bà cháu uống, đường lên suối tiên xa lắm, cháu có đi được không? Trẻ vừa kể vừa sử dụng rối nhân vật trong tranh. Cứ như vậy mỗi một giờ học phát triển ngôn ngữ thông qua việc kể chuyện theo tranh hoặc hoạt động góc, hoạt động ngoài trơi, hoạt động chiều. Trẻ lại được hoạt động, được sáng tạo, được nói các loại câu khác nhau, được trải nghiệm do đó trẻ cố gắng thể hiện đúng ngữ điệu, tính cách nhân vật mà trẻ đóng, giúp cho ngôn ngữ của trẻ mang sắc thái biểu cảm rõ rệt. Trẻ thực sự sáng tạo, hứng thú, chủ động, tích cực tham gia các giờ học kể chuyện theo tranh và các hoạt động khác giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, kỹ năng kể chuyện của trẻ ngày càng nâng cao rõ ràng mạch lạc, lô gíc, lời kể diễn cảm có sắc thái ngữ điệu. Chất lượng trong các giờ phát triển ngôn ngữ của trẻ được nâng lên rõ rệt bởi trẻ đang “ học bằng chơi, chơi mà học”. Hay cô có thể cung cấp các câu chuyện, ở đó vừa gắn hình ảnh vừa có chữ. Cô kể mẫu cho trẻ nghe, sau đó trò chuyện về nội dung truyện rồi để trẻ kể lại.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> chuyện. Trẻ sẽ nhìn hình ảnh đó và tự tìm từ ngữ để kể lại câu chuyện cho phù hợp. 3. Hiệu quả của sáng kiến 3.1. Đối với cô Trong năm học này với phương châm “ Lấy trẻ làm trung tâm” thì việc sáng tạo ra bộ tranh chuyện giữa cô và trẻ cùng làm với những hình ảnh và nhân vật sinh động cùng với các nguyên vật liệu đa dạng phong phú đã giúp tôi dễ dàng thu hút trẻ vào các hoạt động trong giờ học kể chuyện cô không phải chuẩn bị nhiều đồ dùng cho các giờ học kể chuyện, mà tận dụng luôn những bộ tranh chuyện của trẻ làm ra. Một đồ dùng sử dụng xuyên suốt cả một tiết học mà trẻ lại rất hứng thú. Tiết dạy trẻ kể chuyện sáng tạo theo tranh sôi nổi hơn, trẻ thể hiện bản thân mình hơn. Cô phát huy được khả năng sáng tạo của mình, giọng kể của mình với các nhân vật hồn nhiên phong phú và việc rèn ngôn ngữ cho trẻ cùng với việc phát huy trí tưởng tượng của trẻ khích lệ trẻ ham thích các câu chuyện thể hiện các nhân vật trong chuyện với các ngữ điệu giọng khác nhau. Giáo viên dễ dàng thu hút động viên khuyến khích trẻ kể chuyện theo tranh ở các giờ khác như: Giờ chơi hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, giờ đón trả trẻ… 3.2. Đối với trẻ Trẻ sáng tạo, hứng thú, tích cực, chủ động khi tham gia các hoạt động và làm những bộ tranh chuyện cùng với cô. Vốn từ của trẻ phát triển rõ rệt, trẻ nói rõ ràng, mạch lạc hơn, nói nhiều câu có nghĩa đầy đủ, trẻ đã phân biệt được ý nghĩa một số từ. Trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện ngôn ngữ của mình một cách sinh động thích kể chuyện ở mọi lúc mọi nơi. kinh nghiệm sống của trẻ đã phong phú hẳn lên, trẻ hứng thú tham gia học, phát biểu , kể chuyện và đóng kịch. Sau đây là bảng tổng hợp các tiêu chí sau khi tiến hành ứng dụng sáng kiến:.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Các tiêu chí. Trước khi áp dụng. Sau khi áp dụng. Trẻ sáng tạo hứng thú, tích cực,. sáng kiến Số trẻ Tỉ lệ % 19/27 70%. sáng kiến Số trẻ Tỉ lệ % 27/27 100%. 18/27. 67%. 24/27. 90%. 17/27. 63%. 27/27. 100%. chủ động tham gia làm những bộ tranh chuyện cùng cô. Vốn từ của trẻ phát triển rõ rệt. Trẻ nói rõ ràng, mạch lạc hơn, nói nhiều câu có nghĩa đầy đủ, trẻ đã phân biệt được ý nghĩa một số từ. Trẻ mạnh dạn tự tin thích kể chuyện ở mọi lúc mọi nơi. Trẻ hứng thú tham gia học, phát biểu, nêu ý kiến. 3.3. Hiệu quả, ích lợi thu được do áp dụng giải pháp: a) Hiệu quả về kinh tế: Với biện pháp này sẽ giúp cho cô và các bậc phụ huynh không phải tốn nhiều tiền cho việc phát triển ngôn ngữ thông qua các đồ chơi đắt tiền vì hoạt động này được diễn ra bằng mọi lúc, mọi nơi có thể bằng chính những bức tranh trẻ thực hiện cùng với người lớn. b) Hiệu quả về xã hội: Biện pháp này giúp cho các giáo viên nhận thức rõ được trách nhiệm của mình trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua hình thức kể chuyện theo tranh, và giúp trẻ mạnh dạn tự tin thể hiện ngôn ngữ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc. c) Giá trị làm lợi khác: Giúp trẻ tư duy về mặt hình ảnh. Là công cụ để giúp trẻ tiếp thu các lĩnh vực khác một cách tốt nhất, sau này trẻ sẽ dễ dàng tham gia các hoạt động có ích trong xã hội. III. KẾT LUẬN.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 1. Những bài học kinh nghiệm Từ những kết quả trên tôi rút ra bài học kinh nghiệm khi dậy trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua kể chuyện theo tranh như sau. Giáo viên cần nâng cao trình độ ngôn ngữ của chính bản thân mình, coi ngôn ngữ là một phương tiện giáo dục chủ đạo. Giáo viên phải sưu tầm tranh ảnh, các nguyên vật liệu khác nhau để cùng trẻ tạo ra những bức tranh với nội dung câu chuyện có tính thẩm mỹ khoa học, hình ảnh sinh động hấp dẫn thu hút được trẻ vào giờ học cũng như các hoạt động khác như hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, hoạt động chiều… Giáo viên phải luôn sưu tầm hoặc sáng tác ra những câu chuyện có nội dung giáo dục gần gũi phù hợp với trẻ với những bức tranh trẻ tạo ra để giúp trẻ phát huy tối đa ngôn ngữ kể chuyện của mình. Dạy trẻ kể chuyện ở mọi lúc mọi nơi để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Phối hợp với phụ huynh để động viên giáo dục trẻ thực hiện tốt yêu cầu cần đạt của giáo viên . 2. Ý nghĩa của giải pháp trong thực tế Việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện theo tranh của tôi đã được đưa vào sử dụng cho trẻ 5 tuổi vào giờ học kể chuyện, giờ hoạt động góc, hoạt động ngoài trời. Tôi thấy trẻ hứng thú hơn, chú ý học và tích cực tham gia vào các hoạt động. Ngôn ngữ khả năng diễn đạt của trẻ tăng lên rất nhiều nhất là cách trẻ tự tin khi kể lại các câu chuyện cô kể cho bé nghe hoặc những câu chuyện trẻ sáng tạo. Với biện pháp này sẽ giúp cho cô và các bậc phụ huynh không phải tốn nhiều tiền cho việc phát triển ngôn ngữ thông qua các đồ chơi đắt tiền vì hoạt động này được diễn ra mọi lúc, mọi nơi có thể bằng chính những bức tranh trẻ thực hiện cùng với người lớn. 3. Khả năng áp dụng và triển khai Việc phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện theo tranh không chỉ áp dụng cho trẻ 4 tuổi ở trường mầm non Hoàng Châu mà còn có thể áp dụng đối với trẻ ở các lứa tuổi khác nhau và ở các trường mầm non khác trên địa.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> bàn huyện Cát Hải. Những bức tranh truyện với các chủ đề do cô và trẻ cùng làm với những nguyên liệu tạo ra bộ tranh chuyện dễ kiếm, chi phí thấp, không mất nhiều thời gian mà khi trẻ kể cùng với những bộ sản phẩm đó trẻ lại rất hứng thú, vui thích. 4. Kiến nghị : Đối với nhà trường: Tạo điều kiện về thời gian và kinh phí cho giáo viên trong việc thể hiện khả năng sáng tạo ra các đồ dùng đồ chơi cho chuyên đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể chuyện nói chung và các giờ học kể chuyện theo tranh nói riêng. Thường xuyên tổ chức chuyên đề trao đổi cách làm đồ dùng, đồ chơi dạy học và thi sáng tác các câu chuyện cho trẻ mầm non để giáo viên được học tập kinh nghiệm. Đối với phụ huynh học sinh: Kết hợp với giáo viên trên lớp sưu tầm các tranh ảnh...cho trẻ, quan tâm tới việc học của trẻ. Ủng hộ tích cực các nguyên phế liệu cho giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo cho trẻ.. Hoàng Châu, ngày 25 tháng 12 năm 2015 NGƯỜI VIẾT. Nguyễn Thị Ngọc Ánh.
<span class='text_page_counter'>(16)</span>