Bai 39 Bien dong so luong ca the

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.04 MB, 23 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Tiết 42 – Bài 39

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

I. BIẾN ĐỘNG SỐ LƯỢNG CÁ THỂ

Côn trùng tăng nhanh về 
số lượng vào mùa xuân

1. Khái niệm

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Đồ thị biến động số lượng

Thỏ và Mèo rừng Canađa theo chu kì 9-10 năm

2. Các dạng biến động sô lượng cá thể

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Là hiện tượng phổ biến của các lồi sinh vật có kích 
thước nhỏ và tuổi thọ thấp (Tảo, sinh vật phù du).

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Chu kì tuần trăng - hoạt động của thủy triều
a. Biến động theo chu kì:

Hoạt động của thủy triều
Chu kì tuần trăng

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

a. Biến động theo chu kì:
Chu kì mùa

Ở các nước nhiệt đới như Việt Nam, muỗi tăng đột biến sau mùa mưa

Số lượng ếch, 
nhái tăng mạnh

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

a. Biến động theo chu kì:

Chu kì nhiều năm

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

2. Các dạng biến động sô lượng cá thể

b. Biến động khơng theo chu kì:

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

II. NGUYÊN NHÂN GÂY BIẾN ĐỘNG VÀ SỰ ĐIỀU CHỈNH SỐ
LƯỢNG CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ

1. Nguyên nhân gây biến động số lượng cá thể của quần thể:

Ví dụ NGUN NHÂN GÂY BIẾN

ĐỘNG QUẦN THỂ NhómNTST
Cáo ở đồng rêu phương Bắc Số lượng chuột lemmus

Số lượng Ếch nhái tăng

Số lượng Bò sát, ếch nhái ở 
miền Bắc Việt Nam giảm 
Số lượng Bò sát, chim nhỏ, 
gặm nhấm giảm mạnh

Động thực vật rừng U Minh 
giảm mạnh vào năm 2002

Số lượng Thỏ ở Australia giảm

Mùa mưa

Nhiệt độ (<8oC)

Lũ lụt thất thường
Cháy rừng

Virus gây bệnh u nhầy

Xác định nguyên nhân gây biến động số lượng cá thể quần thể ?

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Núi lửa

Hạn hán

Lũ lụt Nhiệt độ môi trường thấp

1. Nguyên nhân gây biến động số lượng cá thể của quần thể:

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

1. Nguyên nhân gây biến động số lượng cá thể của quần thể:

b. Do thay đổi của các nhân tố sinh thái hữu sinh:

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13></div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Nghiên cứu thông tin SGK /173 điền từ thích hợp vào chỗ (…)
Quần thể ban

đầu với số 
lượng cá thể 
nhất định

Môi trường thuận lợi

(Thức ăn, kẻ thù, …)

-Sinh sản …..(1)
-Tử vong …...(2)
-Nhập cư …...(3)
 - Xuất cư……..(4)

…(5)…

Khi số lượng 
cá thể trong 
quần thể 
tăng cao

Môi trường không thuận lợi

(Thức ăn, kẻ thù, …)

-Sinh sản …..(6)
-Tử vong …...(7)
-Nhập cư …...(8)
 - Xuất cư……..(9)

-Cạnh tranh (cùng loài) → ….(10)
-Nguồn thức ăn (có hạn)

-Kẻ thù …(11)

…(12)…

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

-Cơ chế điều chỉnh tăng:

-Cơ chế điều chỉnh giảm:

-Sinh sản …..(1)
-Tử vong …...(2)
-Nhập cư …...(3)
 - Xuất cư……..(4)

Môi trường thuận lợi

(Thức ăn, kẻ thù, …)

-Cạnh tranh (cùng lồi) → ….(5)
-Nguồn thức ăn (có hạn)

-Kẻ thù …(6)

Tăng 
Tăng

Giảm
Giảm

Môi trường không thuận lợi

(Thức ăn, kẻ thù, …)

-Sinh sản …..(1)
-Tử vong …...(2)
-Nhập cư …...(3)
 - Xuất cư……..(4)

Giảm
Tăng

Tăng 
Giảm

Quần thể ban 
đầu với số

lượng cá thể 
nhất định

- Số lượng 
cá thể trong 
quần thể

tăng cao Tăng

Tăng

Số lượng cá 
thể của quần 
thể tăng

Số lượng cá 
thể của quần 
thể giảm

Cơ chế duy trì cân bằng quần thể

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Số lượng 
cá thể

Mức 
cân 
bằng

3. Trạng thái cân bằng của quần thể:

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

3. Trạng thái cân bằng của quần thể:

Cơ chế: là sự thống nhất giữa tỉ lệ sinh sản - tử vong và

sự phát tán của các cá thể trong quần thể.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>
(19)<div class='page_container' data-page=19></div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Củng cố:

Câu 1: Xác định các dạng biến động số lượng cá thể của 
quần thể qua các ví dụ sau ( ghép nối cột I với cột III):

Ví dụ

(I) Đáp án (II) Dạng biến động (III)

1. Số lượng Chuồn Chuồn, Ve 
Sầu tăng vào mùa xn hè, 
giảm vào mùa đơng.

A.Khơng theo 
chu kì

2. Rươi vùng Bắc Bộ đẻ rộ 
vào cuối tháng 9  đầu

tháng 10 âm lịch

B. Theo chu kì 
mùa

3. Dịch cúm gia cầm ở Việt

Nam gần đây C. Theo chu kì tuần trăng

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Câu 2: Trạng thái cân bằng của 
quần thể đạt được khi:

A. có hiện tượng các cá thể trong 
quần thể ăn lẫn nhau.

B. khi số lượng cá thể quá nhiều thì 
một số con già yếu tự chết.

C. số lượng cá thể ổn định và phù 
hợp với khả năng cung cấp nguồn

sống của môi trường.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Câu 3:

Trường hợp nào sau đây cho thấy quần thể

sinh vật biến động số lượng không theo chu kỳ ?

A. Chim di trú vào mùa đông

B. Động vật biến nhiệt ngủ đông

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

BÀI TẬP VỀ NHÀ

Người ta thả một số cá thể Thỏ vào một đồng cỏ. 
Lúc đầu, số lượng Thỏ tăng nhanh nhưng sau đó 
tăng chậm lại và càng về sau số lượng Thỏ càng ít 
thay đổi.

1. Hãy nêu các nguyên nhân dẫn tới số lượng Thỏ tăng 
nhanh ở giai đoạn đầu ?

</div>