giao an van 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (688.72 KB, 113 trang )

(1)Tuần 20 Tiết 73. NHỚ RỪNG Thế Lữ. Ngàysoạn: 03/01/2015 Ngàygiảng:05/01/2015 (L8/1) &(8/2). I. Mục tiêu cần đạt: giúp HS 1. Kiến thức : - Cảm nhận được niềm khát khao tự do mãnh liệt, nỗi chán ghét sâu sắc cái thực tại tù túng, tầm thường, giả dối được thể hiện trong bài thơ qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. - Thấy được bút pháp lãng mạn đầy truyền cảm của nhà thơ. 2. Kỹ năng : Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. 3. Thái độ : Tinh thần yêu nước. II. Chuẩn bị: 1. Gv : tư liệu liên quan đến tác phẩm 2. HS : Đọc, soạn bài III. Tiến trình lên lớp : 1. Ổn định lớp : 2. KT bài cũ: KT vở soạn 3. Bài mới: nêu vài nét về t/g, t/p và phong trào Thơ mới Hoạt động của thầy và trò HĐ1: Tìm hiểu chung: HS nêu vài nét chính về tác giả, tác phẩm dựa vào chú thích * sgk, GV n/xét, chốt ý chính - Giới thiệu thêm về tên gọi « Thơ mới » GV h/dẫn đọc và đọc mẫu: giọng diễn cảm HS đọc, GV n/xét GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu chú thích từ khó : vườn bách thú, sơn lâm, đại ngàn, thảo hoa... HS n/xét số câu, số chữ, cách gieo vần, từ đó rút ra thể loại của bài thơ -> đây là sự sáng tạo của thơ mới trên cơ sở kế thừa truyền thống (hát nói), tự do, linh hoạt hơn, mới hơn - Đại ý của bài thơ là gì? - Đại ý: t/g mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú để kín đáo thể hiện tâm sự u uất của thế hệ thanh niên yêu nước đương thời. - HS xác định bố cục và ND từng phần của bài thơ HĐ 2 : Tìm hiểu chi tiết văn bản. Nội dung I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Thế Lữ là một trong những nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào thơ mới 2. Tác phẩm: * Thơ mới : chỉ phong trào thơ có tính chất lãng mạng của những nhà trí thức trẻ ra đời trong những năm 1932 đến 1945 - Thể loại: thơ 8 chữ, gieo vần liền, vần B, T hoán vị đều đặn - Bố cục: 5 đoạn với 2 cảnh tượng tương phản (thực tại >< dĩ vãng) + Cảnh con hổ ở vườn bách thú: đoạn 1+4 + Cảnh con hổ ở chốn đại ngàn hùng vĩ: đoạn 2+3. II. Tìm hiểu VB:.

(2) HS đọc đoạn1 - Cảnh con hổ ở vườn bách thú hiện lên qua những chi tiết nào? - Vậy con hổ ở trong cảnh ngộ ntn? - Tâm trạng con hổ trong cảnh ngộ đó ntn, được thể hiện ở những chi tiết gì?. 1. Nội dung: a. Cảnh con hổ ở vườn bách thú * Đoạn 1: - Trong cũi sắt, nằm dài, sa cơ, làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi, chịu ngang bầy với bọn gấu, báo. - Gậm khối căm hờn, nằm dài, khinh lũ người ngạo mạn - Bị tù hãm ở vườn bách thú - Vô cùng căm uất, ngao ngán nhưng đành buông xuôi, bất lực *Đoạn 4: - Cảnh không đổi, sửa sang, tầm thường, giả dối... - Cảnh vườn bách thú nhàm chán, đáng ghét. - Cảnh vườn bách thú hiện ra qua cái nhìn của chúa sơn lâm ntn? - Thái độ của hổ ntn qua việc thể hiện cảnh đó? - Vậy cảnh vườn bách thú dưới mắt nhìn của hổ ntn? - Em n/xét gì về giọng điệu của những - Giọng điệu giễu cợt, chán chường, câu thơ trên? khinh miệt, một loạt từ liệt kê liên tiếp, nhịp ngắn, dồn dập ở những câu đầu, kéo - Từ tâm trạng, thái độ của con hổ ở vườn dài ra ở những câu sau bách thú, em thấy có gì gần gũi với con - Cảnh vườn bách thú chính là thực tại người không? xã hội đương thời, tâm trạng, thái độ của con hổ chính là của người dân mất nước bấy giờ. 4. Củng cố: Hệ thống bài học 5. Dặn dò: - Học thuộc bài thơ, nắm nội dung đã phân tích - Tìm hiểu và soạn nội dung còn lại của bài thơ *Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 20 Tiết 74. NHỚ RỪNG (tt) Thế Lữ. Ngàysoạn: 03/01/2015 Ngàygiảng:05/1/2015(L8/1) 08/1/2015(8/2). I. Mục tiêu cần đạt: giúp HS 1. Kiến thức : - Cảm nhận được chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại vươn tới cuộc sống tự do. - Thấy được hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng..

(3) 2. Kỹ năng : Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm * Tích hợp kĩ năng sống : Kĩ năng giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, tự quản bản thân * Tích hợp giáo dục môi trường : Liên hệ môi trường của chúa sơn lâm. 3. Thái độ : Tinh thần yêu nước. II. Chuẩn bị: 1. Gv : Tư liệu liên quan đến tác phẩm 2. HS : Đọc, soạn bài III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp 2. KT bài cũ: - Đọc thuộc lòng khổ thơ 1. Cảnh vườn bách thú hiện lên qua cái nhìn của con hổ như thế nào ? Tâm sự của con hổ được biểu hiện ra sao ? 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung HĐ 1 : Tìm hiểu chi tiết văn bản b. Cảnh con hổ ở rừng HS đọc đoạn 2 * Đoạn 2: - Cảnh núi rừng hiện ra trong nỗi nhớ của Cảnh núi rừng đại ngàn lớn lao, phi con hổ ntn? thường: bóng cả, cây già, gió ngàn, giọng - Những từ ngữ nào thể hiện cái lớn lao, nguồn hét núi, thét dữ dội phi thường đó? - Từ ngữ ấn tượng: cả, già, gào, thét, hét - Những câu thơ đó có BPNT gì nổi bật? T/ dụng? - Điệp từ "với": liệt kê, nhấn mạnh sự hùng vĩ, mạnh mẽ, phi thường của giang sơn con hổ chốn đại ngàn - Trong giang sơn riêng của mình, con hổ - bước chân dõng dạc, đường hoàng, lượn hiện ra qua những chi tiết nào? tấm thân...cỏ sắc, mắc thần, quắc - Em có n/xét gì về cách sử dụng từ ngữ - Ngôn ngữ giàu hình ảnh (nhiều ĐT, TT của t/g trong đoạn thơ này? Qua đó ta gợi hình gợi cảm): vẻ đẹp vừa uy nghi, thấy con hổ mang vẻ đẹp ntn? dũng mãnh vừa mềm mại, uyển chuyển HS đọc đoạn 3 của chúa sơn lâm. - Cảnh rừng được con hổ tái hiện ở những * Đoạn 3: thời điểm nào? - đêm, ngày, bình minh, chiều - Cảnh sắc ở mỗi thời điểm có gì nổi bật? - đêm vàng, ngày mưa chuyển bốn - Em có n/xét gì về các hình ảnh thơ đó? phương ngàn, bình minh cây xanh nắng Vậy cảnh núi rừng đại ngàn hiện ra ntn gội với tiếng chim rộn rã, chiều lênh láng trong đoạn thơ này? máu. * Tích hợp giáo dục bảo vệ môi - Hình ảnh thơ lãng mạn: cảnh núi rừng trường : bảo vệ rừng- giữ cho rừng có đại ngàn như một bộ tranh tứ bình tuyệt được vẻ đẹp hoang vu, bí hiểm của núi đẹp rừng đại ngàn - say mồi...trăng tan, lặng ngắm... đổi - Giữa cảnh thiên nhiên ấy, chúa sơn lâm mới, tiếng chim...tưng bừng, đợi đã có cuộc sống ntn? chết...gay gắt - BPNT nào được dùng ở đoạn thơ này? - Điệp từ "ta": khí phách ngang tàng của T/dụng? con hổ với dáng dấp đế vương đầy uy lực.

(4) - Tất cả những điều đó cho thấy tâm trạng con hổ lúc này ntn? BPNT nào thể hiện điều đó? - Em có n/xét gì về 2 cảnh tượng được tái hiện trong 4 khổ thơ? Nó thể hiện điều gì?. - Điệp ngữ "Nào đâu", "đâu những", câu cảm thán, câu hỏi tu từ: diễn tả thấm thía nỗi nhớ da diết tới đau đớn về quá khứ vàng son, oanh liệt của chúa sơn lâm * Hai cảnh tượng tương phản: nỗi bất hoà sâu sắc với thực tại và niềm khát khao tự do mãnh liệt của n/vật trữ tình c. Tâm sự của thế hệ trí thức những năm 1930 - Khao khát tự do chán ghét thực tại tầm thường - Biểu lộ lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước. Tâm sự của con hổ ở vườn bách thú có gì gần gũi với tâm sự người dân Việt nam đương thời  yêu nước, quý trọng cuộc sống tự do * Tích hợp kĩ năng sống : kĩ năng suy 2. Nghệ thuật: nghĩ sáng tạo : phân tích bình luận về giá - Cảm hứng lãng mạn - bút pháp lãng trị nội dung nghệ thuật của bài thơ mạn - Em n/xét gì về cảm hứng chung của bài - Hình tượng thơ thích hợp để thể hiện thơ? chủ đề - Cách t/g lựa chọn hình tượng thơ để thể - Ngôn ngữ thơ giàu sức biểu cảm hiện chủ đề ntn? 3. Ý nghĩa: GV gợi ý HS trả lời câu 4* sgk Mượn lời con hổ ở vườn bách thú tác giả T/g mượn lời con hổ để thể hiện điều gì? kín đáo bộc lộ tình cảm yêu nước niềm -Gv chốt ý khát khao thoát khỏi cảnh đời nô lệ HS đọc ghi nhớ ở SGK 4. Củng cố: Đọc diễn cảm bài thơ - GV tích hợp giáo dục học sinh qua bài học : quý trọng cuộc sống tự do, sống có ý nghĩa, sống có ích 5. Dặn dò: - Học thuộc bài thơ, nắm nội dung đã phân tích - Tìm hiểu bài : Câu nghi vấn * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(5) Tuần 20 Tiết 75. CÂU NGHI VẤN. Ngàysoạn: 07/01/2015 Ngàygiảng:09/01/2015 L8/1 & L8/2. I. Mục tiêu cần đạt: giúp HS 1. Kiến thức : Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu nghi vấn, phân biệt câu nghi vấn với các kiểu câu khác. Nắm vững chức năng của câu nghi vấn: dùng để hỏi. 2. Kỹ năng : Biết dùng câu nghi vấn phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II. Chuẩn bị: 1. Gv : bài tập, bảng phụ 2. Hs : Ôn đặc điểm câu nghi vấn đã học ở Tiểu học IV. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp : 2. KT bài cũ: KT vở soạn 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn HS đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi sgk GV n/xét. GV lưu ý thêm: có những câu hỏi mong có câu trả lời từ người khác nhưng cũng có câu tự hỏi Vd: - Mình có nên đi hay không? - Người đâu gặp gỡ làm chi Trăm năm biết có duyên gì hay không? HS tự đặt thêm các câu nghi vấn khác và khái quát đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn Hđ2 : Hướng dẫn luyện tập GV h/dẫn HS làm BT1 Hs lên bảng ghi ra các câu nghi vấn và gạch chân dưới từ nghi vấn. HS làm BT2 Gv hướng dẫn. Nội dung I. Đặc điểm hình thức và chức năng chính - Câu nghi vấn: + Sáng ngày...lắm không? + Thế làm sao...khoai? + Hay là... đói quá? - Đặc điểm hình thức: + Từ nghi vấn: không, hay (là), (làm) sao + Cuối câu có dấu chấm hỏi - Mục đích: dùng để hỏi. Ghi nhớ (sgk) II. Luyện tập BT1: Các câu nghi vấn a. Chị khất...không? b. Tại sao...như thế? c. Văn là gì? Chương là gì? d. Chú mình...không? Đùa trò gì? Hừ.. thế? Chị Cốc...hả? BT2: nếu thay thì câu sai ngữ pháp hoặc biến thành kiểu câu khác, ý nghĩa khác.

(6) Hs trao đổi trả lời HS làm BT3 Gv hướng dẫn Hs trao đổi thực hiện yêu cầu HS làm BT4 HS thảo luận nhóm , đại diện nhóm trình bày. BT3: không thể đặt dấu chấm hỏi - Câu a,b: các từ nghi vấn làm bổ ngữ - Câu c,d: các từ nghi vấn là phiếm định, có ý nghĩa khẳng định tuyệt đối BT4: a. Người hỏi không biết tình trạng sức khoẻ của đối phương b. Người hỏi biết đối phương trước đó có vấn đề về sức khoẻ BT6: a đúng, b sai. HS làm BT6 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Viết đoạn văn trong VB thuyết minh * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Tuần 21. VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN. Ngàysoạn: 09/01/2015.

(7) Tiết 76. BẢN THUYẾT MINH. Ngàygiảng:12/1/2015 (L8/1) & (8/2). I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: - Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh. - Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh. 2. Kĩ năng: - Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh. - Diễn đạt rõ ràng, chính xác. - Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ. II. Chuẩn bị: 1. Gv: văn bản thuyết minh mẫu 2. HS: Tìm hiểu bài III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: Không 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò HĐ 1: Hướng dẫn nhận dạng các đoạn văn thuyết minh HS đọc các đoạn văn phần 1 và trả lời câu hỏi sgk. GV n/xét, chốt Ghi nhớ 1 HĐ2: Sửa lỗi các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn HS đọc các đoạn văn - Các đoạn văn trên thuyết minh về đối tượng gì?. Nội dung I. Nhận dạng các đoạn văn thuyết minh - Mỗi đoạn văn đều có 1 ý lớn được thể hiện ở câu chủ đề hoặc từ ngữ chủ đề. Những câu văn còn lại làm rõ ý chủ đề cho đoạn văn. + ĐVa: câu chủ đề Thế giới ...trái đất. + ĐVb: từ ngữ chủ đề Phạm Văn Đồng II. Sửa lại các đ/văn thuyết minh chưa chuẩn. - ĐVa: cây bút bi - ĐVb: đèn bàn - Nhược điểm: + các ý lộn xộn - Các đoạn văn trên có những nhược điểm + chưa tách đoạn hợp lí gì? - ĐVa: bút bi + Ruột bút (quan trọng nhất) HS sửa lại các đoạn văn, mỗi ý viết thành + Vỏ bút 1 đoạn + Các loại bút - ĐVb: đèn bàn + Phần đèn (bóng, đui, dây điện, công tắc) + Phần chao đèn + Phần đế đèn.

(8) HS sửa lại và viết đoạn văn a vào vở học a. Ruột bút bi có đầu bút bi và ống mực. GV y/c HS về nhà viết đoạn văn b vào vở Đầu bút bi có hòn bi nhỏ, khi viết, hòn bi BT lăn làm mực trong ống chảy ra. Ống mực bằng nhựa chứa một loại mực đặc biệt. Vỏ bút bi gồm ống nhựa (hoặc sắt) để bọc ruột và làm cán bút. Đầu bút bi có nắp đậy để bảo quản mũi bút, có móc để gắn cố định voà một vật nào đó. Với bút bi không có nắp đậy thì có lò xo và nút bấm. - Các ý trong đoạn văn trên được thuyết - Thứ tự: từ trong ra ngoài, chính phụ minh theo thứ tự ntn? - Vậy khi viết đoạn văn thuyết minh ta cần lưu ý điều gì? Ghi nhớ (sgk) HS trả lời, Gv chốt ý HĐ3: Luyện tập III. Luyện tập GV gợi ý HS làm các BT1 tại lớp BT1: - MB: dùng phương pháp nêu đ/n, giải thích - KB: nêu cảm nghĩ của em về trường 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Viết đoạn văn trong VB thuyết minh. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 21 Ngàysoạn: 9/1/2015 Văn bản: QUÊ HƯƠNG Ngàygiảng:12/1/2015(L8/1) Tiết 77 (Tế Hanh) 15/1/2015(8/2) I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: - Cảm nhận được vẻ đẹp tươi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biển được miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hương đằm thắm của tác giả. - Thấy được những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng đọc diễn cảm thơ 8 chữ, phân tích các hình ảnh nhân hóa, so sánh đặc sắc. * Tích hợp kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp, suy nghĩ sáng tao, xác định giá trị bản thân 3. Thái độ: Tình yêu quê hương sâu nặng. II. Chuẩn bị: 1. Gv: tư liệu về bài thơ, bảng phụ 2. Hs: soạn bài.

(9) III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: Đọc đoạn 2,3 bài thơ Nhớ rừng (Thế Lữ). N/xét về 2 cảnh tượng được thể hiện trong bài thơ này. 3. Bài mới: Gv giới thiệu: Tế Hanh là nhà thơ gắn bó mật thiết với làng quê. Sau này thơ TH có mở rộng về đề tài nhưng được biết đến nhiều nhất vẫn là những bài thơ viết về quê hương miền biển thân yêu của ông. Có thể nói TH là nhà thơ của quê hương mà "Quê hương" là sáng tác mở đầu đầy ý nghĩa. Hoạt động của thầy và trò Hđ1: Tìm hiểu chung HS nêu vài nét về t/g, t/p, GV n/xét, lưu ý thêm:- TH nổi tiếng nhất với những bài thơ thể hiện nổi nhớ thương quê hương tha thiết và niềm khao khát Tổ quốc được thống nhất. - "QH" thể hiện rõ nhất t/cảm quê hương của TH. GV h/dẫn đọc và đọc mẫu: giọng diễn cảm HS đọc, GV n/xét HS xác định số câu chữ, cách gieo vần của bài thơ HS xác định bố cục và ND từng phần. Nội dung I. Tìm hiểu chung : 1. Tác giả : (SGK) 2. Tác phẩm : - Chú thích - Thể loại - Thể loại: thơ 8 chữ, gieo vần liền, vần B,T hoán vị đều đặn - Bố cục: 4 phần + 2 câu đầu: giới thiệu chung về ngôi làng + 6 câu tiếp: cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá + 8 câu tiếp: cảnh thuyền cá về bến + 4 câu cuối: nỗi nhớ quê hương của tác giả Hđ2 : Tìm hiểu văn bản II. Tìm hiểu VB : HS quan sát bài thơ trên bảng phụ 1. Nội dung : 2 câu đầu bình dị, tự nhiên, giới thiệu a. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá chung về làng quê của Tế Hanh HS đọc 6 câu tiếp - Không gian: trời trong, hồng, gió nhẹ - Đoàn thuyền ra khơi trong không gian - Thời gian: sớm mai và thời gian ntn? Nó gợi lên cảnh tượng -> cảnh bầu trời cao rộng, trong trẻo, gì? nhuốm nắng hồng bình minh - Cảnh đoàn thuyền băng mình ra khơi được thể hiện qua những chi tiết nào? So sánh "Chiếc thuyền...tuấn mã": vẻ đẹp - Hình ảnh chiếc thuyền được miêu tả dũng mãnh, đầy sức sống của con thuyền ntn? T/d? khi ra khơi - (ĐT, TT mạnh (hăng, phăng, vượt) Hình ảnh cánh buồm quen thuộc của làng chài được t/g miêu tả có gì đặc sắc? - So sánh + ẩn dụ "Cánh buồm...hồn làng": vẻ đẹp lãng mạn, con thuyền như mang cả linh hồn, sự sống của làng chài, h/ảnh.

(10) rất đỗi quen thuộc bỗng trở nên lớn lao, thiêng liêng - Vậy, cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá đã vẽ nên bức tranh ntn về c/sống lao động của người dân làng chài? HS đọc 8 câu tiếp - Ở 4 câu đầu, cảnh thuyền cá về bến được miêu tả qua những chi tiết nào? - Đó là cảnh tượng ntn?. * Bức tranh lao động đầy hứng khởi, con thuyền mang cả linh hồn, sự sống của làng chài. b. Cảnh thuyền cá về bến - Nhiều từ láy: ồn ào trên bến đỗ, dân làng tấp nập đón ghe về, cá đầy ghe, tươi ngon - Cảnh thuyền cá về bến đông vui, náo - Lời tâm niệm "Nhờ ơn trời... đầy ghe" nhiệt, đầy ắp sự sống cho thấy cuộc sống nơi đây ntn? - H/ảnh dân chài lưới được thể hiện ntn - Người dân chài mang vẻ đẹp vừa chân qua 2 câu thơ tiếp? thực vừa lãng mạn - vẻ đẹp của biển cả (- Da ngăm rám nắng, thân hình nồng vị - Nhân hoá "Chiếc thuyền im...thớ vỏ": con biển cả thuyền như một cơ thể sống, gắn bó mật - Câu đầu là tả thực, câu sau là sự s/tạo thiết với sự sống con người độc đáo, gợi cảm) - 2 câu thơ tiếp, h/ảnh chiếc thuyền được thể hiện ntn? BPNT gì được sử dụng? T/d? - Việc m/tả người dân chài và con thuyền như vậy thể hiện điều gì trong tâm hồn t/g? (- Tâm hồn tinh tế, tài hoa, gắn bó sâu nặng với con người và c/sống lao động của làng chài quê hương) HS đọc 4 câu cuối - Trong xa cách, t/g nhớ tới những điều gì c. Nỗi nhớ quê hương của tác giả : nơi quê nhà? - Lời thơ giản dị, tự nhiên: nỗi nhớ da - Tình cảm ông dành cho quê hương ntn? diết, sự gắn bó thuỷ chung với quê hương (Với t/g, "mùi nồng mặn"là đặc trưng rất cho dù xa cách. quyến rũ của quê hương. H/ảnh quê hương trong nỗi nhớ của ông không hề buồn bã, hiu hắt mà thật tươi sáng, khoẻ khoắn, mang hơi thở nồng ấm của lao động, của sự sống.) Tích hợp: giáo dục tình yêu quê và có trách nhiệm với quê hương, đất nước Tích hợp: phân tích giá trị nội dung nghệ 2. Nghệ thuật : thuật của bài thơ - Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời thơ - Bài thơ có những đặc sắc NT ntn bay bỗng - H/ảnh thơ độc đáo, bất ngờ, lãng mạn. - Em cảm nhận ntn về quê hương của t/g - Thể thơ 8 chữ hiện đạicó những sáng qua bài thơ này? tạo mới mẻ, phóng khoáng 3. Ý nghĩa:.

(11) Bài thơ là bày tỏ của tác giả về một tình yêu tha thiết đối với quê hương miền biển 4. Củng cố: Hệ thống bài học Đọc diễn cảm bài thơ 5. Dặn dò: - Học thuộc bài thơ, nắm NT, ND - Làm BT2 sgk - H/dẫn soạn: Khi con tu hú Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Tuần 21 Ngày soạn: 09/01/2015 Văn bản: KHI CON TU HÚ Ngày giảng:16/01/2015 Tiết 78 (Tố Hữu) L 8/1 & 8/2 I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: - Biết đọc-hiểu một tác phẩm thơ để bổ sung thêm kiến thức về tác giả tác phẩm của thơ Việt Nam hiện đại - Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đang bị giam cầm trong tù ngục được thể hiện bằng những h/ảnh gợi cảm và thể thơ lục bát giản dị, tha thiết. 2. Kỹ năng: * Tích hợp kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng suy nghĩ sáng tạo: phân tích vẻ đẹp của hình ảnh thơ, kĩ năng xác định giá trị bản thân. 3. Thái độ: Lòng yêu hòa bình, tự do. II. Chuẩn bị: Gv: bảng phụ, bảng nhóm, tư liệu về tác giả, tác phẩm Hs: soạn bài III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài bài cũ: 3. Bài mới: Giáo viên giới thiệu: Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị. Ông là nhà cách mạng, là nhà thơ lớn của dân tộc. Thơ ông thể hiện lẽ sống, niềm tin vào lí tưởng Bài thơ "Khi con tu hú" được viết sau khi tác giả bị giam ở nhà tù Thừa Phủ (Huế) Hoạt động của thầy và trò Nội dung HĐ 1: Tìm hiểu chung I. Tìm hiểu chung: HS dựa vào chú thích * nêu vài nét về tác 1. Tác giả: giả, tác phẩm - Tố Hữu là lá cờ đầu của phong trào thơ Gv: nhấn mạnh ý chính ca cách mạng VN 2. Tác phẩm: Khi con tu hú được sáng GV hướng dẫn đọc và đọc mẫu: giọng tác khi tác giả đang bị giam cầm trong.

(12) diễn cảm HS đọc, GV n/xét GV hướng dẫn tìm hiểu chú thích từ khó HS nhận diện thể thơ HS xác định bố cục và ND từng phần. - Em có n/xét gì về tên gọi của bài thơ?(Thành phần phụ trạng ngữ) - Em thử đặt 1 câu văn bắt đầu bằng nhan đề để tóm tắt nội dung bài thơ. Vậy, t/g đặt tên bài thơ như vậy để làm gì? - Vì sao tiếng chim tu hú lại tác động mạnh mẽ đến tâm hồn tác giả như vậy? HĐ 3 : Tìm hiểu văn bản HS đọc 6 câu đầu - Trong tâm tưởng của t/g, cảnh thiên nhiên mùa hè hiện lên ntn về âm thanh, màu sắc, không gian?. nhà lao Thừa Phủ. - Chú thích: sgk - Thể loại: thơ lục bát - Bố cục: 2 phần + 6 câu đầu: cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù cách mạng +4 câu cuối: tâm trạng người chiến sĩ trong tù - Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cách mạng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội và khao khát cháy bỏng cuộc sống tự do bên ngoài. - Tên bài thơ: thành phần phụ của câu, có tác dụng gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài thơ. - Tiếng chim tu hú là tiếng gọi của tự do. III. Tìm hiểu văn bản 1. Nội dung: a. Cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù cách mạng - Âm thanh tưng bừng, rộn rã: tiếng tu hú, tiếng ve - Vậy, đó là một bức tranh thiên nhiên - Màu sắc tươi thắm, rực rỡ : vàng, hồng, ntn? xanh - Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật - Hương vị ngọt ngào : lúa chín, trái chín gì để làm nổi bật bức tranh mùa hè ? (Liệt - Không gian phóng khoáng, tự do: kê) "Trời...không" - Em cảm nhận điều gì từ tâm hồn t/g? * Bức tranh thiên nhiên rộn ràng, tràn (Tinh tế, cảm nhận mãnh liệt) trề nhựa sống HS đọc 4 câu cuối - Khi viết "Ta nghe...bên lòng" thì t/g đã b. Tâm trạng người tù cách mạng cảm nhận mùa hè bằng thính giác hay tâm hồn? (Bằng sức mạnh tâm hồn vì ông đang bị cách biệt với thế giới bên ngoài.) - Cảm giác của t/g lúc đó ntn? Dựa vào đâu em cảm nhận được điều đó? - Qua đó ta thấy thêm điều gì trong tâm trạng t/g? - Ngắt nhịp bất thường (6/2 ở câu 8, 3/3 ở - Tâm trạng : đau đớn, uất ức, ngột ngạt câu 9), từ ngữ mạnh (đạp tan, chết uất), - Khao khát mãnh liệt cuộc sống tự do từ ngữ cảm thán (ôi, thôi, làm sao): tâm bên ngoài trạng đau khổ, uất ức, ngột ngạt cao độ. - Niềm khao khát tự do cháy bỏng muốn.

(13) thoát ra khỏi cảnh ngục tù Gv : tổ chức cho học sinh thảo luận theo bàn: HS thảo luận – 4 nhóm -3 phút -Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. Tâm trạng của t/g ở 2 lần đó có giống nhau không?Vì sao? - HS thảo luận trình bày + Câu đầu: tiếng tu hú kêu đã gợi ra cảnh tượng trời đất bao la tưng bừng sự sống lúc vào hè. + Câu cuối: tiếng chim khiến cho người tù cảm thấy hết sức đau khổ bực bội. Gv nhận xét chốt ý : kết cấu đầu cuối tương ứng- điệp ngữ giúp cho bài thơ có tính thống nhất cao về chủ đề, bài thơ liền mạch, cảm xúc nhất quán - Em n/xét ntn về giọng điệu của bài thơ? 2. Nghệ thuật: - Thể thơ lục bát có tác dụng ntn trong - Thể thơ lục bát giàu nhạc điệu, mượt việc diễn tả cảm xúc của t/g? mà, uyển chuyển - Lời thơ đầy ấn tượng biểu lộ cảm xúc thiết tha, sôi nổi, mạnh mẽ - Sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ, liệt - Qua bài thơ, em có cảm nhận ntn về tâm kê hồn của người tù cách mạng yêu nước? 3. Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù 4. Củng cố: Hệ thống lại bài học. HS đọc ghi nhớ. GV: Tích hợp: giáo dục học sinh phái có trách nhiệm với quê hương đất nước; biết ơn những người đã hi sinh để chúng ta có cuộc sống tự do như hôm nay, phải biết quý trọng tự do 5. Dặn dò - Học thuộc lòng bài thơ, nắm nội dung, nghệ thuật - H/dẫn soạn: Câu nghi vấn (tt) Bài học kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………..

(14) Hướng dẫn học sinh thực hiện trò chơi ô chữ (bảng phụ) Gv: đặt câu hỏi, học sinh giơ tay trả lời; học sinh phát hiện và tìm ô hàng dọc L. I. H. L. U. C. Tuần 22. Ê. U. T. L. K H. E. A. I. T. Ư. Â. Y. C. B. A. T. H. Ư. A. P. H. O. N. D. I. Ê. U. C. O. N. T. U. CÂU NGHI VẤN (tt). U. H. U. Ngàysoạn:18/01/2015 Ngàygiảng:19/01/2015-.

(15) Tiết 79. L8/1 & L8/2. I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: Hiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ tình cảm, cảm xúc. Tích hợp kĩ năng sống: ra quyết định, giao tiếp 2. Kỹ năng: Xác định được đúng các chức năng của câu nghi vấn trong từng trường hợp cụ thể. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng câu nghi vấn phù hợp với từng loại chức năng và từng tình huống giao tiếp cụ thể. II. Chuẩn bị: 1. Gv: bảng phụ 2. Hs: Soạn bài III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn. Điền dấu thích hợp vào các câu sau: - Anh không biết tôi cố gắng như thế nào đâu ( ) - Tim hồi hộp, vì sao ( ) Ai hẹn ước ( ) Ai đang về ( ) Dáng đó thấp hay cao ( ) Mắt sáng ngời, như lửa hay như sao ( ) - Tố Hữu 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các chức năng III. Những chức năng khác: khác của câu nghi vấn - Các câu nghi vấn: Tích hợp kĩ năng sống: kĩ năng phân tích a. Những người muôn năm cũ các tình huống mẫu để hiểu cách dùng Hồn ở đâu bây giờ? câu nghi vấn b. Mày định nói cho cha mày nghe đấy HS đọc các ví dụ và trả lời các câu hỏi à? sgk c. Có biết không? Lính đâu? Sao bay - Câu nào là câu nghi vấn trong các đoạn dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây văn trên? như vậy? Không còn phép tắc gì nữa à? d. Một người....hay sao? e. Con gái....lục lọi ấy! - Không dùng để hỏi - Câu nghi vấn trong những đoạn trích a. bộc lộ t/cảm, cảm xúc (sự hoài niệm, trên có dùng để hỏi không? nếu không tiếc nuối) dùng để hỏi thì dùng để làm gì? b. đe dọa c. cả 4 câu đều dùng để đe dọa d. khẳng định e. bộc lộ cảm xúc (sự ngạc nhiên) - N/xét về dấu kết thúc những câu nghi - Không phải tất cả câu nghi vấn đều kết vấn trên. thúc bằng dấu chấm hỏi. Câu nghi vấn thứ 2 của vd e kết thúc bằng dấu chấm.

(16) GV n/xét, chốt Ghi nhớ GV cho Vd thêm: - Cầu khiến: Anh có thể ngồi lùi vào được không? - Phủ định: Ai lại làm thế? Hoạt động 2: luyện tập Tích hợp: phân tích các tình huống để hiểu cách dùng câu nghi vấn HS lên bảng làm BT1. than. Ghi nhớ (sgk). II. Luyện tập: BT1: a. Con người...có ăn ư?: bộc lộ t/c, c/xúc b. Trong cả khổ thơ chỉ riêng câu Than ôi! không phải là câu nghi vấn, còn lại tất cả đều là câu nghi vấn: phủ định, bộc lộ t/cảm, c/xúc c. Sao...rơi?: cầu khiến, bộc lộ t/cảm, c/xúc d. Ôi....bay?: bộc lộ t/cảm, c/xúc BT2: HS đọc yêu cầu, thảo luận theo bàn BT2: Xác định câu nghi vấn thực hiện a.Sao cụ lo xa quá thế? Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền thì để lại?Ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? Chức năng: cả 3 câu đều là phủ định - Viết lại câu có ý nghĩa tương tự +Cụ không phải lo xa quá như thế + Không nên nhịn đói mà để tiền lại + Ăn hết thì đến lúc chết không có gì lo liệu b. Cả đàn bò giao cho thằng bé không ra người không ra ngợm ấy, chăn dắt làm sao?  bộc lộ sự băn khoăn - Không biết chắc là thằng bé có thể chăn dắt được đàn bò hay không. *Tích hợp: thực hành tạo lập câu nghi vấn BT3: HS đặt câu theo y/c sgk HS làm việc cá nhân BT3 Mẫu: Bạn có thể kể lại nội dung tập phim Cánh đồng hoang tối qua không? Sao đời lão Hạc lại khốn cùng như thế? 4. Củng cố: Nhắc lại các chức năng của câu nghi vấn Đặt câu nghi vấn trong một số tình huống cụ thể 5. Dặn dò: - Học bài, làm các BT còn lại - H/dẫn soạn: Thuyết minh về một phương pháp (cách làm) *Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(17) Tuần 22 Tiết 80. THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM). Ngàysoạn: 18/01/2015 Ngàygiảng:19/1/2015(L8/1) 22/1/2015(L8/2). I. Mục tiêu cần đạt: giúp HS 1. Kiến thức: - Bổ sung kiến thức về văn thuyết minh - Nắm được cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp 2. Kỹ năng: Trình bày lại một cách thức, một phương pháp làm việc với mục đích nhất định. 3. Thái độ: Có thái độ nghiêm túc khi làm bài văn thuyết minh. II. Chuẩn bị: 1. Gv: bài văn mẫu 2. Hs: tìm hiểu bài III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Viết đoạn văn cấu tạo chiếc nón lá. 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Giới thiệu I. Giới thiệu một phương pháp (cách một phương pháp (cách làm) làm) HS đọc 2 VB - 2 VB đó có những mục nào chung? - Những mục chung: Chúng được trình bày theo thứ tự ntn? + Nguyên vật liệu + Cách làm + Yêu cầu thành phẩm - Để giới thiệu được về một phương pháp thì người giới thiệu phải có những y/c gì? Ghi nhớ (sgk) Lời văn ra sao? Hoạt động 2: II. Luyện tập: GV h/dẫn HS làm BT1,2 BT1: Thuyết minh một trò chơi thông dụng của trẻ em Dàn bài: a. MB: giới thiệu khái quát trò chơi b. TB: - Số người chơi, dụng cụ chơi - Cách chơi (luật chơi): thế nào thì thắng, thế nào thì thua, thế nào thì phạm luật. - Yêu cầu đối với trò chơi c. KB: ý nghĩa của trò chơi HS đọc bài Phương pháp đọc nhanh và BT2: trả lời các câu hỏi - Cách đặt vấn đề: tư liệu con người cần phải đọc rất nhiều , cần có cách đọc để.

(18) tích luỹ kiến thức và tiết kiệm thời gian. - Cách đọc: đọc thành tiếng và đọc thầm - Cách đọc nhanh: đọc ý (đọc thầm) - đọc theo đường dọc. - Hiệu quả của phương pháp đọc nhanh: cơ mắt ít mỏi, thu nhận thông tin nhiều mà tốn ít thời gian - Ý nghĩa của các số liệu (pp dùng số liệu): giúp mọi người nhận ra rõ ràng hơn tác dụng của việc đọc nhanh, tăng tính thuyết phục. 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Tức cảnh Pác Bó * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………......... ........................................................................................................................................ Tuần 22 Tiết 81. TỨC CẢNH PÁC BÓ (Hồ Chí Minh). Ngàysoạn: 18/01/2015 Ngàygiảng:23/01/2015 - L8/1 & L8/2. I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: Cảm nhận được sự thích thú thực sự của HCM trong những ngày gian khổ ở Pác Bó, qua đó thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác: vừa là một chiến sĩ say mê cách mạng vừa như một khách lâm tuyền ung dung, sống hoà nhịp với thiên nhiên. Cảm nhận NT độc đáo của bài thơ, thể thơ Đường luật cổ điển nhưng cũng rất mới mẻ, hiện đại. 2. Kỹ năng: Đọc diễn cảm, phân tích thơ tứ tuyệt Đường luật. Tích hợp tưởng Hồ Chí Minh: Lối sống giản dị, phong thái ung dung, bản lĩnh cách mạng 3. Thái độ: Yêu Bác Hồ, yêu đất nước và biết vượt khó. II. Chuẩn bị: 1. Gv: tư liệu về bài thơ 2.HS: soạn bài III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Đọc bài thơ "Khi con tu hú" của Tố Hữu. Nêu đặc sắc NT, ND của bài thơ. 3. Bài mới: nêu vài nét về cuộc đời và phong cách thơ của HCM.

(19) Hoạt động của thầy và trò HĐ1:Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chung văn bản GV h/dẫn đọc và đọc mẫu HS đọc, GV n/xét cách đọc HS dựa vào chú thích * nêu vài nét về t/g, t/p HS nhận diện thể thơ và kể tên một số bài thơ thuộc thể thơ này HĐ 2 : Tìm hiểu chi tiết văn bản HS đọc 3 câu thơ đầu - Câu 1 đề cập đến y/tố nào trong đ/sống của Bác? - Em có n/xét gì về nhịp của câu thơ đầu? Nó thể hiện điều gì? - Sự chuyển động đều đặn đóchứng tỏ điều gì trong nếp sống của Bác? - Câu 2 đề cập đến yếu tố nào? - Đó là bữa ăn ntn? - Thái độ của Bác ntn? Nó thể hiện ở chi tiết nào? - Có ý kiến cho rằng "vẫn sẵn sàng" là sẵn sàng về mặt tinh thần. Hiểu theo cách nào là hợp lí? - Trong thơ thất ngôn tứ tuyệt, câu 3 thương là câu mang tính chất chuyển mạch cho bài thơ. Em hãy chỉ ra sự chuyển mạch của bài thơ ở câu này. - Trong cảnh thiên nhiên ấy, các thi sĩ xưa thường vui thú ngâm vịnh, còn Bác thì sao? - Qua tư thế Bác ngồi làm việc như vậy ta thấy hình ảnh Bác hiện lên ntn? - Vậy, qua 3 câu thơ đầu ta thấy cảnh sống và làm việc của Bác ở Pác Bó ntn? HS đọc câu cuối - Cuộc sống như vậy nhưng tại sao Bác cho rằng "Cuộc đời CM thật là sang."? chứng tỏ Bác là người ntn? - Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh : tinh thần lạc quan phong thái ung dung, tinh thần thép của người chiến sĩ cách mạng. Nội dung I. Đọc VB- Tìm hiểu chung 1. T/g, t/p: chú thích * 2. Đọc 3.- Thể loại: thơ thất ngôn tứ tuyệt. II. Tìm hiểu VB : 1. Nội dung : a. Ba câu thơ đầu : - Câu1: ngắt nhịp ở giữa câu thơ - lời thơ cân đối, nhịp nhàng, sự chuyển động đều đặn của thời gian và hành động (sáng ra, tối vào) -> nếp sống có tổ chức, khoa học và hợp lí - Câu 2: bữa ăn đạm bạc, sơ sài - "Vẫn sẵn sàng": một nét cười đùa - thức ăn đầy đủ tới mức dư thừa - Nơi ở đơn sơ, đạm bạc -> công việc thiêng liêng, quan trọng - Câu 3: từ láy "chông chênh"- điều kiện làm việc khó khăn, tình hình chính trị phức tạp đương thời. -> tư thế lồng lộng của vị lãnh tụ dân tộc * Cảnh sống và làm việc của Bác ở Pác Bó: gian khổ nhưng vẫn tìm thấy niềm vui và sự hoà hợp với thiên nhiên b. Câu thơ cuối : - Vì tâm thế Bác luôn hướng tới phía trước, mọi gian khổ chỉ là tạm thời - Niềm lạc quan, tin tưởng vào tương lai vận mệnh đất nước. - Có tầm sâu của một triết lí: khi con người biết hi sinh cho sự nghiệp cao đẹp, biết sống một cuộc đời cách mạng thì cuộc đời đó "thật là sang". 2. Nghệ thuật: - Theo em điều gì làm nên sự lí thú của - Vừa mang đặc điểm cổ điển vừa có tính bài thơ? chất mới mẻ hiện đại.

(20) - Lời thơ bình dị pha giọng đùa vui hóm hỉnh - Qua bài thơ ta nhận ra điều gì về con - Tứ thơ độc đáo, bất ngờ người Bác? 3. Nội dung: Bài thơ thể hiện cốt cách tinh thần Hồ Chí Minh luôn tràn đầy niềm lạc quan tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng 4. Củng cố: Hệ thống nội dung bài học 5. Dặn dò: - Học thuộc bài thơ, nắm nội dung, nghệ thuật - H/dẫn soạn: Câu cầu khiến Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Tuần 23. CÂU CẦU KHIẾN. Ngàysoạn: 25/01/2015.

(21) Tiết 82. Ngàygiảng:26/01/2015 - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu cần đạt. 1.Kiến thức: - Đặc điểm hình thức của câu cầu khiến. - Chức năng của câu cầu khiến. 2. Kĩ năng: - Nhận biết câu cầu khiến trong văn bản - Sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. * Tích hợp giáo dục các kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ: - Biết sử dụng đúng đắn câu cầu khiến trong giao tiếp. II. ChuÈn bÞ: - GV: Chuẩn kiến thức kĩ năng, tài liệu tích hợp giáo dục kĩ năng sống.. - HS: ChuÈn bÞ bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định: 2. KiÓm tra bài cũ: - Nªu c¸c chøc n¨ng cña c©u nghi vÊn? Cho 1 ví dụ về CNV và nêu chức năng của CNV đó? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Hoạt động 1: Đặc diểm hình thức và chức n¨ng *Phân tích tình huống mẫu - HS đọc Vd ( SGK) 1 - Trao đổi nhóm 2’ câu hỏi trong SGK a) Nh÷ng ®o¹n trÝch trªn cã c©u nµo lµ c©u cÇu khiÕn? b) §Æc ®iÓm, h×nh thøc cña c©u cÇu khiÕn? c) C©u cÇu khiÕn dïng ®ể lµm g×? a : - Thôi đừng lo lắng: Khuyên bảo - Cø vÒ ®i Yªu cÇu - §i th«i cony/c b : Có các từ cầu khiến : đừng, đi, thôi - Hãy cho biết đặc điểm hình thức và chức n¨ng cña c©u cÇu khiÕn? Bµi tËp 2: - Gọi h/s đọc--- đọc đúng ngữ điệu - Cách đọc câu “ Mở cửa” trong VD b có gì khác với đọc “ Mở cửa” câu a?  C©u b ph¸t ©m víi giäng nhÊn m¹nh h¬n - Câu “ Mở cửa! ” dùng để làm gì?, khác với c©u ‘më cöa” trong (a) ë chç nµo? + Câu a : Dùng để trả lời câu hỏi + Câu b :Dùng để đề nghị, ra lệnh - Quan s¸t vd, khi viÕt c©u cÇu khiÕn cÇn chó ý ®iÒu g×?. Nội dung. I. §Æc diÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng: 1.VD: ( SGK) *NhËn xÐt: - H×nh thøc + Có từ ngữ cầu khiến : Hãy , đừng, chớ.. + Chức năng : ra lệnh , y/c, đề nghị, khuyªn b¶o…. 2.VD 2 (SGK) *NhËn xÐt: + Khi viÕt: Dïng dÊu (!) hoÆc dÇu (.) trong trờng hợp ý cầu khiến không đợc nhÊn m¹nh.

(22) - Em hãy đặt một câu cầu khiến để nhờ một ai đó giúp mình một việc gì đó? - HS đọc to ghi nhớ ( SGK) Hoạt động 2 : Luyện tập - Y/c lµm viÖc c¸ nh©n trong vë BT - Ch÷a bµi, nhËn xÐt, Bæ sung. *Ghi nhí : SGK. II. LuyÖn tËp BT1: Hình thức: Câu a: hãy; b: đi; c: đừng - NhËn xÐt chñ ng÷ : C©u a : v¾ng CN; b: «ng gi¸o; c: chóng ta - thªm bít a: Con h·y lÊy g¹o lµm b¸nh.. Câu a: Nghĩa không đổi nhng t/c y/c nhẹ hơn b: Hỳt trớc đi b: Nghĩa cầu khiến mạnh, có vẻ kém lịch sự c: Nay các anh đừng c: ý nghĩa của câu bị thay đổi: Chúng ta gồm ngêi nãi, ngêi nghe cßn c¸c anh chØ cã ngêi nghe. BT2 - C©u cầu khiÕn *Th¶o luËn nhãm: - C¸c nhãm trëng b¸o c¸o a: Th«i…Êy ®i - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bè sung b: Các con đừng khóc c: §a tay cho t«i mau, cÇm lÊy tay t«i - C©u hái bæ sung: Trêng hîp c: t×nh huèng này! m« t¶ trong truyÖn vµ h×nh thøc v¾ng mÆt C©u a: V¾ng CN- tõ cÇu khiÕn ®i CN trong hai c©u cÇu khiÕn cã g× liªn quan b: Có CN- từ cầu khiến đừng víi nhau kh«ng? c: V¾ng CN- kh«ng cã tõ cÇu khiÕn chØ cã ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn Có trong tình huống gấp gáp, đồi những ngời cã liªn quan ph¶i cã h® nhanh, kÞp thêi, cÇu BT3: - Ở (a) vắng chủ ngữ. Ở (b) có chủ ngữ. khiÕn thêng rÊt ng¾n gän- v¾ng CN Nhờ có chủ ngữ (b) ý cầu khiến nhẹ hơn, thể hiện rõ tình cảm của người nói đối với người nghe. 4. Củng cố: Nhấn mạnh nội dung bài học. HS đọc lại ghi nhớ SGK. 5. Dặn dò: - Tìm câu cầu khiến trong một vài văn bản đã học. - Biết phê phán cách sử dụng câu cầu khiến không lịch sự, thiếu văn hóa. - Xem bài: Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Tuần 23 Tiết 83. THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THẮNG CẢNH. NS: 25/01/2015 ND:26/01/2015 (L8/1) 29/01/2015 (L8/2). I. Môc tiªu cần đạt: 1.Kiến thøc: - Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh. - Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam thắng cảnh. 2. Kĩ năng:.

(23) - Quan sát danh lam thắng cảnh. - Đọc tài liệu, tra cứu, thu thập, ghi chép những tri thức khách quan về đối tượng để sử dụng trong bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh. - Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: giao tiếp và suy nghĩ sáng tạo. 3. Thái độ: Yêu thích vẻ đẹp của các danh lam thắng cảnh. II. ChuÈn bÞ - Gv: một số văn bản giới thiệu danh lam thắng cảnh.. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: - Nªu c¸ch thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : Giới thiệu một danh lam I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh th¾ng c¶nh * Hướng dẫn HS đọc và phân tích bài văn * Tìm hiểu văn bản: SGK mẫu: + Hå Hoµn KiÕm: Nguån gèc h×nh thµnh, - Bài thuyết minh giới thiệu mấy đối tợng? sù tÝch tªn hå - Các đối tợng ấy có quan hệ với nhau ntn? - Qua bµi thuyÕt minh, em biÕt g× vÒ Hå Hoµn + §Òn Ngäc S¬n : Nguån gèc s¬ lîc, qu¸ trình xây dựng đền Ngọc Sơn, vị trí và Kiếm và đền Ngọc Sơn? cấu trúc của đền Muốn có kiến thức đó, ngời viết phải làm gì? + §äc s¸ch tra cøu tµi liÖu, hái, quan s¸t - Bµi viÕt s¾p xªp bè côc ntn? Theo em bµi nµy cã thiÕu sãt g× vÒ bè côc? (Th¶o luËn nhãm 4 phót) * NhËn xÐt VD ( SGK) + Bè côc : Gåm 3phÇn - §o¹n 1: NÕu tÝnh tõ…thuû qu©n: G.T Hå Hoµn KiÕm - §o¹n 2: Theo truyÒn thuyÕt…g¬m Hµ Néi: giới thiệu đền Ngọc Sơn - §o¹n 3: Cßn l¹i : Giíi thiÖu Bê Hå + Bµi nµy thiÕu phÇn më bµi : dÉn kh¸ch cã c¸i nh×n bao qu¸t vÒ quÇn thÓ danh lam th¾ng c¶nh hå Hoµn KiÕm vµ §Òn Ngäc S¬n - Theo em néi dung bµi thuyÕt minh cßn thiÕu * Giíi thiÖu vÒ danh lam th¾ng c¶nh: những gì? ( miêu tả vị trí độ rộng hẹp của hồ, + Tra cứu sách vở, hỏi han, quan sát thăm vị trí của Tháp Rùa, của đền Ngọc Sơn, cầu thú Thê Húc, miêu tả quang cảnh xung quanh, + Bài viết có đủ ba phần : MB- TB- KB c©y cèi, mµu níc xanh, rïa næi lªn,…bµi viÕt + Giíi thiÖu kÌm víi miªu t¶, b×nh luËn trên cơ sở kiến thức đáng tin cậy cßn kh«) - Muèn lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh danh + Lêi v¨n chÝnh x¸c biÓu c¶m * Ghi nhí SGK lam thắng cảnh ngêi viÕt ph¶i lµm g×? II. LuyÖn tËp Hoạt động 2 : Luyện tập Bµi 1: LËp l¹i bè côc * Häc sinh th¶o luËn nhãm *MB: G/t quÇn thÓ danh th¾ng Hå G¬m. - Ch÷a bµi nhËn xÐt bæ sung * Gi¸o viªn chèt l¹i: Giíi thiÖu danh lam *TB : thắng cảnh phải chú ý điều gì? Vị trí địa lí, - Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm: vị trí, diện tích, độ sâu nông qua các mùa, sự tích trả.

(24) th¾ng c¶nh gåm cã nh÷ng bé phËn nµo? LÇn lît giíi thiÖu, m« t¶ tõng phÇn vÞ trÝ cña th¾ng cảnh trong đời sống tình cảm của con ngời, sử dụng yếu tố miêu tả để khơi gợi.. - C¸c chi tiÕt kh¸c nªn bá v× rêm rµ.. * HS thực hành viết một đoạn văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh yêu thích.. g¬m, nãi kü h¬n vÒ th¸p Rïa, vÒ rïa hå G¬m- quang c¶nh đêng phè quanh hå. - Giới thiệu đền Ngọc Sơn (nh ý 1) * KB: ý nghÜa lÞch sö, v¨n ho¸ cña th¾ng c¶nh. Bµi häc vÒ gi÷ g×n t«n t¹o th¾ng c¶nh. Bµi 2: Tr×nh tù giíi thiÖu : * Tõ trªn g¸c nhµ Bu ®iÖn nh×n bao qu¸t cảnh Hồ - đền. - Từ đờng Đinh Tiên Hoàng nhìn Đài Nghiªn, Th¸p Bót, qua cÇu Thª Hóc, vµo đền. - Tả bên trong đền. - Tõ trÊn Ba §×nh nh×n ra hå, phÝa Thuû T¹, phÝa Th¸p Rïa giíi thiÖu tiÕp. Bµi 3: ViÕt l¹i theo bè côc 3 phÇn cÇn gi÷ l¹i: - LÞch sö hå Hoµn KiÕm víi c©u chuyÖn vua Lª tr¶ g¬m. - N¨m 1864, NguyÔn V¨n Siªu söa l¹i… - Ngµy nay, khu quanh hå thµnh tªn bê Hå-n¬i héi tô cña nh©n d©n ta ngµy lÔ tÕt.. 4. Củng cố: -. Gọi HS đọc lại ghi nhớ -. GV chốt lại nội dung bài học. 5. Dặn dò: - Đọc, tham khảo một số bài văn thuyết minh. Tập viết đoạn mở bài, kết bài. - Quan sát, tìm hiểu, thu thập tài liệu về một số danh lam thắng cảnh ở địa phương. - Ôn tập kiến thức vể văn thuyết minh * Rút kinh nghiệm: ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Tuần 23 NS: 25/01/2015 ÔN TẬP VỀ VĂN BẢN THUYẾT ND:30/1/2015 Tiết 84 MINH (L8/1) & l8/2 I. Môc tiªu cần đạt: Gióp HS : 1.KiÕn thøc: - Khái niệm, các phương pháp, văn bản thuyết minh. - Yêu cầu cơ bản khi làm văn thuyết minh. - Sự phong phú, đa dạng về đối tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh. 2.Kĩ năng: - Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học. - Đọc-hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh. - Quan sát đối tượng cần thuyết minh. - Lập dàn ý, viết đoạn văn và bài văn thuyết minh. 3. Thái độ: Yêu thích văn thuyết minh. II. ChuÈn bÞ. - GV : một số dạng văn bản thuyết minh mẫu. - Hs: ChuÈn bÞ bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định.

(25) 2. KiÓm tra bài cũ :Tr×nh bµy c¸ch viÕt bµi giíi thiÖu mét danh lam th¾ng c¶nh. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung I. ¤n lÝ thuyÕt : Hoạt động 1 :ễn lớ thuyết - VB thuyÕt minh cã vai trß vµ t¸c 1. Vai trß vµ t¸c dông cña VB thuyÕt minh - §¸p øng nhu cÇu hiÓu biÕt cña con ngêi ®em dụng ntn trong đời sống? đến những tri thức về bản chất của sự việc, hiện tîng. - VB thuyÕt minh cã nh÷ng tÝnh chÊt g× 2. TÝnh chÊt cña VB thuyÕt minh kh¸c víi v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu - X¸c thùc - Khoa häc c¶m, nghÞ luËn? - Râ rµng, hÊp dÉn - Muèn lµm tèt VB thuyÕt minh, cÇn 3. C¸c bíc chuÈn bÞ - Học tập, nghiên cứu tích luỹ tri thức để nắm ph¶i chuÈn bÞ nh÷ng g×? vững và sâu sắc đối tợng. - LËp dµn ý, bè côc, chän VD, sè liÖu. - ViÕt bµi, söa ch÷a, hoµn chØnh. - Nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo 4. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh - Nêu định nghĩa, giải thích thờng đợc chú ý vận dụng? - Liªn hÖ, hÖ thèng ho¸ - Nªu VD - Dïng sè liÖu - So sánh đối chiếu - Ph©n lo¹i, ph©n tÝch II. LuyÖn tËp: Hoạt động 2: Luyện tập 1. Nªu c¸ch lËp dµn ý vµ lËp dµn bµi a. Giới thiệu một đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh ho¹t. - HS lµm viÖc c¸ nh©n * LËp ý : - Tên đồ dùng, hình dáng, kích thớc, màu sắc, cấu tạo, công dụng của đồ dùng, những điều lu ý khi sö dông. * Dµn ý : - MB : Khái quát tên đồ dùng và công dụng. - ND cña phÇn MB? - TB : H×nh d¸ng, chÊt liÖu, kÝch thíc, mµu s¾c, cÊu t¹o c¸c bé phËn, c¸ch sö dông… - KB : Những điều lu ý khi lựa chọn để mua, khi - PhÇn TB gåm nh÷ng ND g×? sö dông, khi gÆp sù cè cÇn söa ch÷a. b. Giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh – di tÝch lÞch sö ë quª h¬ng * LËp ý : Tªn danh lam, kh¸i qu¸t vÞ trÝ vµ ý nghĩa đối với quê hơng, cấu trúc, quá trình hình thành, xây dựng, tu bổ, đặc điểm nổi bật, phong tôc, lÔ héi… * Dµn ý : - MB : VÞ trÝ vµ ý nghÜa v¨n ho¸, lÞch sö, x· héi của danh lam đối với quê hơng, đất nớc. - Th©n bµi : + Vị trí địa lí, quá trình hình thành, phát triển, tu tạo trong quá trình lịch sử cho đến ngày nay. + CÊu tróc, quy m« tõng khèi, tõng mÆt… - Phần kết bài cần nêu được ý gì? + HiÖn vËt trng bµy, thê cóng. + Phong tôc, lÔ héi. - KB : Thái độ tình cảm với danh lam. 2.TËp viÕt ®o¹n.

(26) - §Ò b, viÕt ®o¹n MB 4. Củng cố: Khái quát lại nội dung vấn đề. Trao đổi cùng HS những vấn đề thắc mắc trong quá trình làm bài văn thuyết minh 5. Dặn dò -Tiếp tục hoàn thiện bảng hệ thống hóa ở nhà. - Chuẩn bị một số đề bài văn thuyết minh thuộc các kiểu bài khác nhau. - Lập dàn ý một bài văn thuyết minh và viết đoạn văn thuyết minh theo dàn ý. - Chuẩn bị bài: Soạn bài Ngắm trăng & Đi đường. Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Tuần 24 NS: 01/02/2015 NGẮM TRĂNG. ĐI ĐƯỜNG ND: 02/02/2015 Tiết 85 Hồ Chí Minh - L8/1 & L8/2 I. Môc tiªu cần đạt. 1. KiÕn thøc: - Hiểu biết bước đầu về tác phẩm thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh. - Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên và phong thái Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh ngục tù. - Đặc điểm nghệ thuật của bài thơ. - Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh về tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung tự tại, bản lĩnh cách mạng. 2. Kĩ năng: - Đọc diễn cảm bản dịch tác phẩm - Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. 3. Thái độ: - Biết yêu quý, trân trọng phẩm chất cao quý của Bác thể hiện qua bài thơ. - Học tập và làm theo tấm gương của Bác. II. ChuÈn bÞ. - GV: tài liệu tích hợp học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. - HS: ChuÈn bÞ bµi. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bài cũ - Đọc thuộc bài thơ Tức cảnh Pác Bó. - Tâm trạng của Bác Hồ ở Pác Bó đợc biểu hiện ntn? Vì sao Bác lại cảm thấy cuộc sống gian khổ đó thật là sang? 3. Bài mới: Giíi thiÖu bµi : Giíi thiÖu chung vÒ tËp “NhËt ký trong tï”, t×nh yªu thiên nhiên đặc biệt của Bác. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : Hướng dẫn đọc và tỡm hiểu I. Tìm hiểu chung: 1. Hoàn cảnh sáng tác: chung - §äc chó thÝch - Được sáng tác trong thời gian bị giam ở - Cho biết hoàn cảnh ra đời, t tởng và giá trị nhà lao của chớnh quyền Tưởng Giới cña tËp “ NhËt ký trong tï ”? - So s¸nh c©u 2 ë b¶n ch÷ H¸n vµ b¶n dÞch Thạch, in trong tập Nhật kí trong tù 2. Đọc th¬?.

(27) HS căn cứ vào số câu số chữ xác định thể thơ ở hai bài thơ 3. Thể thơ Hoạt động 2 : Tỡm hiểu bài thơ Ngắm - Thất ngụn tứ tuyệt II. Tìm hiểu văn bản: trăng 1. Nội dung: - B¸c Hå ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh ntn? a. Hai c©u ®Çu - Vì sao Bác lại nói đến cảnh “Trong tù… - Hoàn cảnh đặc biệt: kh«ng hoa ”? + Trong nhà tù (thu tao nhã: uèng rîu tríc hoa, thëng tr¨ng. + Không rượu, không hoa để thưởng lãm; HCM ngắm trăng trong hoàn cảnh đặc biệt). - B¸c cã t©m tr¹ng ra sao tríc c¶nh tr¨ng khơi gợi nguồn thi hứng -> Trong c¶nh tï ngôc, t©m hån B¸c vÉn đẹp ngoài trời? tự do, ung dung khao khát đợc thởng trăng mét c¸ch trän vÑn. - Trong 2 câu cuối, sự sắp xếp vị trí các từ: - Bác xốn xang, bối rối trớc cảnh đêm nhân (thi gia), song, khán, nguyệt (minh trăng đẹp. Một con ngời yêu thiên nhiên s©u s¾c. nguyệt) có gì đáng chú ý? b. Hai c©u sau (hai câu đều thấy giữa nhân và nguyệt có song s¾t nhµ tï ë gi÷a) - Phép đối, sự tương phản giữa nhà tự và - Phép đối đã đem lại hiệu quả NT ntn? cái đẹp, ánh sáng và bóng tối nhà tù, vầng - Nét đặc sắc trong phong cách thơ trữ tình trăng và người nghệ sĩ lớn, thế giới bên của Bác? (vừa cổ điển, vừa hiện đại). trong và ngoài nhà tự,… đã thể hiện sự giao hoà đặc biệt giữa ngời và trăng. Với - Qua bµi th¬, em thÊy h×nh ¶nh B¸c Hå B¸c, tr¨ng trë thµnh tri ©m tri kØ. hiÖn ra ntn? - Sự sử dụng ngôn ngữ tài tình của tác giả. =>Sự kết hơp hài hòa giữa tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung tự tại và bản lĩnh người chiến sĩ cách mạng trong tù HS thảo luận nhóm để rút ra ý nghĩa của bài ngục. 2. Ngệ thuật thơ. - Phép đối Hoạt động 3 : Tỡm hiểu bài thơ Đi đường - Ngụn từ 3. Ý nghĩa: Tác phẩm thể hiện sự tôn vinh - Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ? - §äc phiªn ©m vµ dÞch nghÜa cái đẹp của tự nhiên, của tâm hồn con - So s¸nh phÇn phiªn ©m víi phÇn dÞch th¬? người bất chấp hoàn cảnh ngục tù. (thÓ th¬, ®iÖp ng÷, dÞch nghÜa) III. Tìm hiểu bài thơ Đi đường - T×m hiÓu kÕt cÊu bµi th¬? 1. Nội dung: - Câu đầu mở ra ý chủ đạo của bài thơ? a. Hỡnh ảnh của hiện thực NhËn xÐt vÒ giäng th¬? - Con đường nhiều gian khổ mà Tưởng - NghÜa s©u xa cña c©u th¬ nµy lµ g×? - ë c©u 2, t¸c gi¶ sö dông biện pháp nghệ Giới Thạch đầy ải người tù; người tù vượt qua chập chùng đường núi; muôn trùng thuật gì? Tác dụng của BPNT đó? núi non trong tầm mắt con người khi lên đến đỉnh núi - C©u thø ba, m¹ch th¬ chuyÓn sang ý g×? - Giäng th¬ ®Çy suy ngÉm – nçi gian lao của ngời đi đờng - Do ®©u bµi th¬ cã søc truyÒn c¶m? - Điệp ngữ, ngêi tï c¸ch m¹ng thÊm thÝa,.

(28) suy ngÉm vÒ nçi gian lao triÒn miªn. - Nhận xét về những nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ? - Qua bµi th¬, em cảm nhận được điều gì về h×nh ¶nh B¸c Hå?. b. Ý nghĩa triết lí - Con đường cách mạng nhiều thử thách chông gai nhưng nhất định sẽ có kết quả tốt đẹp - Người cách mạng phải rèn luyện ý chí kiên định, phẩm chất kiên cường - HS thảo luận nhóm để rút ra ý nghĩa của - NiÒm vui síng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng khi c¸ch m¹ng hoµn toµn th¾ng lîi. bài thơ. 2. Nghệ thuật => Kết cấu chặt chẽ, lời thơ tự nhiên, bình - Cho HS liên hệ bản thân. dị, gợi hình ảnh và giàu cảm xúc. - Gọi HS đọc lại hai ghi nhớ. =>Sự kết hơp hài hòa giữa tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung tự tại và bản lĩnh người chiến sĩ cách mạng trong tù ngục. 3. Ý nghĩa: Đi đường viết về việc đi đường gian lao, từ đó nêu lên triết lí về bài học đường đời, đường cách mạng: vượt qua gian lao sẽ tới thắng lợi vẻ vang 4. Củng cố: - Khái quát lại tình cảm và tâm hồn của Bác sau khi đọc thơ Người. - Khái quát giá trị nghệ thuật thơ Hồ Chí Minh. 5. Dặn dò: - Học thuộc lòng 2 bài thơ dịch. - Đọc bản phiên âm, bản dịch nghĩa để nhận xét một và điểm khác nhau giữa nguyên tác và bản dịch thơ. - Chuẩn bị bài Câu cảm thán Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Tuần 24 NS: 01/02/2015 CÂU CẢM THÁN ND: 02/02/2015- (L8/1) Tiết 86 05/02/2015- (L8/2) I. Môc tiªu cần đạt: Gióp HS : 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu cảm thán. - Chức năng của câu cảm thán. 2. Kĩ năng: - Nhận biết câu trần thuật trong các văn bản. - Sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Tích hợp giáo dục các kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp..

(29) 3. Thái độ: - Sử dụng đúng câu cảm thán trong giao tiếp. II. ChuÈn bÞ: - Gv: bảng phụ - Hs: ChuÈn bÞ bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp 1. Ổn đinh lớp 2. KiÓm tra bài cũ: - Đặc điểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến? Cho VD. 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : Tỡm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán * Phân tích tình huống mẫu - HS đọc đoạn trích. - Xác định câu cảm thán trong đoạn trÝch? - Đặc điểm hình thức nào cho biết đó lµ c©u c¶m th¸n? - Câu cảm thán dùng để làm gì? - Khi viết đơn, biên bản, hợp đồng hay tr×nh bµy kÕt qu¶ mét bµi to¸n… cã thÓ dïng c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao? (Kh«ng, v× lµ ng«n ng÷ cña t duy l«gÝc kh«ng thÝch hîp víi viÖc sö dông ng«n ng÷ béc lé c¶m xóc) - Qua ph©n tÝch VD, em hiÓu thÕ nµo lµ c©u c¶m th¸n? - Hãy đặt một câu cảm thán để bộc lộ tình cảm của em đối với một số phận bất hạnh? Hs đọc ghi nhớ Gv chốt ý Hoạt động 2 : Luyện tập - HS lµm miÖng. - Th¶o luËn nhãm (6) - §¹i diÖn tr¶ lêi. Nội dung cần đạt I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1. VD : a. Hìi ¬i l·o H¹c!  c¶m xóc xãt xa cña t¸c gi¶. b. Than «i!  c¶m xóc tiÕc nuèi. - Bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói, người viết bằng từ ngữ cảm thán - Không, vì chúng sử dụng ngôn ngữ của tư duy logic. 2. Ghi nhí (SGK). II. LuyÖn tËp: Bµi 1 : Xác định câu cảm thán : Than «i!; Lo thay!; Nguy thay! Hìi c¶nh rõng …¬i! Chao «i, cã biÕt ®©u r»ng…th«i. Bµi 2 : - Các câu đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc. a. Lêi than thë cña ngêi n«ng d©n díi chÕ độ phong kiến. b. Lêi than thë cña ngêi chinh phô tríc nçi tru©n chuyªn do chiÕn tranh g©y ra. c. T©m tr¹ng bÕ t¾c cña nhµ th¬ tríc cuéc sèng (tríc c¸ch m¹ng). d. Sù ©n hËn cña DÕ MÌn tríc c¸i chÕt th¶m th¬ng oan øc cña DÕ Cho¾t. -Kh«ng cã c©u c¶m th¸n v× kh«ng cã h×nh thức đặc trng của kiểu câu..

(30) Bµi 3 : §Æt c©u Bài 4: Viết đoạn văn ngắn có sử dụng câu cảm thán.. - C¸ nh©n suy nghÜ. 4. Củng cố: -. Gọi HS đọc lại ghi nhớ. -. Hãy thêm các từ ngữ cảm thán và dấu chấm than để chuyển đổi các câu sau thành câu cảm thán: - Anh đến muộn quá.  Trời ơi, anh đến muộn quá! - Buổi chiều thơ mộng.  Buổi chiều thơ mộng biết bao! - Những đêm trăng lên.  Ôi, những đêm trăng lên! 5. Dặn dò: - Tìm và chỉ rõ tác dụng của câu cảm thán trong một văn bản đã học. Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Tuần 24 Tiết 87-88. ---------------------------------------------------BÀI VIẾT TẬP LÀM VĂN SỐ 5 NS: 01/02/2015 ND: 06/02/2015- L8/1 &8/2. VĂN THUYẾT MINH. I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS. 1. KiÕn thøc: - Ôn lại kiến thức và cách làm bài văn thuyết minh. - Vận dụng thực hành sáng tạo một văn bản thuyết minh cụ thể theo yêu cầu. - Giáo viên có cơ sở đánh giá HS. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. 3.Thỏi độ: Có ý thức độc lập, trung thực trong làm bài. II. Chuẩn bị: Gv- Tìm tài liệu về văn thuyết minh. - Đọc và nghiên cứu các đề văn cơ bản. Hs: Xem lại kiến thức về văn thuyết minh. - Tham khảo các đề văn cơ bản và bài văn mẫu. - Chuẩn bị giấy, bút. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới: MA TRẬN Tên chủ đề Tập làm văn:. Nhận biết. Thông hiểu. Vận dụng Thuyết minh. Cộng.

(31) văn thuyết minh Số câu Số điểm Tổng số câu Tổng số điểm. về một giống vật nuôi Câu 1 10 điểm 1 câu 10 điểm. 1 câu 10 điểm 1 câu 10 điểm. Đề: Thuyết minh về một giống vật nuôi. YÊU CẦU CƠ BẢN I. Nội dung: - Bài làm của HS đúng thể loại, chủ đề. - Nêu được đặc điểm, hình dáng, của các bộ phận của con vật. - Nêu được quá trình sinh trưởng, phát triển của con vật đó. - Đánh giá đúng vai trò của con vật. II. Hình thức: - Chữ viết rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, - Trình bày mạch lạc, đúng kiểu bài, đúng yêu cầu. Biểu điểm: - Điểm 9-10: đáp ứng được các y/c về ND, HT, kết hợp tốt các phương pháp thuyết minh, không quá 3 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 7-8: đáp ứng được các y/c về ND, HT, có kết hợp các phương pháp thuyết minh nhưng chưa thật nhuần nhuyễn, không quá 5 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 5-6: đảm bảo các y/c về ND, HT nhưng kết hợp sơ sài các phương pháp thuyết minh, không quá 8 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 3-4: Xác định chưa đúng trọng tâm kiểu bài, mắc tương đối nhiều các lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. - Điểm 1-2: lạc đề, không đảm bảo y/c của đề bài, mắc quá nhiều lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. 4. Củng cố: Thu bài và kiểm tra số lượng. 5. Dặn dò: - Ôn tập lại kiến thức về văn thuyết minh. - Chuẩn bị bài: soạn bài: Ngắm trăng. Đi đường *Rút kinh nghiệm: ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Tuần 25 Tiết 89. CÂU TRẦN THUẬT. NS: 08/02/2015 ND: 09/02/2015- L8/1 &8/2.

(32) I. Môc tiªu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu trần thuật. - Chức năng của câu trần thuật. 2. Kĩ năng: - Nhận biết câu trần thuật trong các văn bản. - Sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giai tiếp. - Tích hợp giáo dục các kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ: Sử dụng đúng câu trần thuật trong giao tiếp. II. ChuÈn bÞ: - GV: bảng phụ. - HS: ChuÈn bÞ bµi. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán. Cho ví dụ. - Xác định kiểu câu cho các câu dưới đây: a. Cậu có đem theo tiền không? b. Hãy bỏ kiểu cười ấy đi! c. Buổi chiều thơ mộng biết bao! 3. Bài mới: GV: Các em quan sát ví dụ sau: Ngày chủ nhật, Bình và Tuấn rủ nhau đi siêu thị. Cho biết câu này có cùng với các kiểu câu trên không? HS: Không GV: Đúng rồi, đây là kiểu câu trần thuật. Vậy câu trần thuật có đặc điểm hình thức và chức năng gì ? Hôm nay chúng ta cùng đi vào tìm hiểu. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hđ1: Đặc điểm hình thức và chức năng I. Đặc điểm hình thức và chức năng HS đọc các vd Xét các vd: - Những câu nào trong các đoạn trích trên - Chỉ có câu "Ôi Tào Khê!" có đặc điểm không có đặc điểm hình thức của câu hình thức của câu cảm thán. Các câu còn nghi vấn, câu cầu khiến hoặc câu cảm lại không có đặc điểm hình thức của các thán? kiểu câu trên. - Những câu đó dùng để làm gì? a. Câu 1,2: nhận định của t/g Câu 3: yêu cầu (nhắc nhở trách nhiệm) b. Câu 1: kể, tả Câu 2: thông báo c. Câu 1,2: miêu tả d. Câu 2: nhận định, đánh giá Câu 3: bộc lộ tình cảm, cảm xúc - Hãy n/xét về dấu kết thúc câu trần thuật. - Thường kết thúc bằng dấu chấm, đôi khi kết thúc bằng dấu chấm than hoặc - Những câu nêu trên gọi là câu trần dấu chấm lửng thuật. Vậy ntn là câu trần thuật? - Trong các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, - Câu trần thuật được dùng nhiều nhất vì: cảm thán, trần thuật, kiểu câu nào được + Phần lớn các hoạt động giao tiếp của dùng nhiều nhất? Vì sao? con người đều liên quan đến chức năng.

(33) Hđ2 :Luyện tập HS đọc và làm BT1. HS đọc và làm BT2 HS đọc và làm BT3 HS đọc và làm BT4 GV h/dẫn HS làm các BT còn lại GV : Cho thêm bài tập bổ trợ sau: Xác dịnh chức năng của các câu trần thuật sau: a. Rắn là loài bò sát không chân. b. Một người vừa cởi áo mưa vừa cười vừa làm quen với chúng tôi. c.Chúng ta phải thấm nhuần đạo lí “ Uống nước nhớ nguồn” d.Buổi chia tay cuối năm học cứ bâng khuâng một nỗi buồn. 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Chiếu dời đô Rút kinh nghiệm:. của câu trần thuật. + Câu trần thuật thể hiện hầu hết chức năng của 4 kiểu câu: nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật Ghi nhớ (sgk) II. Luyện tập: BT1: các kiểu câu và chức năng a. Cả 3 câu đều là câu trần thuật: Câu 1: kể Câu 2,3: bộc lộ t/cảm, c/xúc b. Câu 1: trần thuật, dùng để kể Câu 2: câu cảm thán, bộc lộ t/cảm, c/xúc Câu 3,4: trần thuật, bộc lộ t/cảm, c/xúc BT2: 2 câu khác nhau về kiểu câu nhưng cùng thể hiện một ý nghĩa: đêm trăng đẹp khiến nhà thơ muốn làm một điều gì đó. BT3: a. Câu cầu khiến b. Câu nghi vấn c. Câu trần thuật. Cả 3 câu đều dùng để cầu khiến, câu b, c ý cầu khiến nhẹ hơn. BT4: các câu đều là câu trần thuật, câu a và câu được dẫn trong b dùng để cầu khiến, câu 1b để kể.. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Tuần 25 NS: 08/02/2015 CHIẾU DỜI ĐÔ -Thiên đô chiếu ND :09/02/201 (L8/1) Tiết 90 ( Lí Công Uẩn) 12/02/2015 (L8/2) I. Mục tiêu cần đạt: giúp HS 1. KiÕn thøc:.

(34) - Chiếu: thể văn chính luận trung đại, có chức năng ban bố mệnh lệnh của nhà vua. - Sự phát triển của quốc gia Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. - Ý nghĩa trọng đại của sự kiện dời đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long và sức thuyết phục mạnh mẽ của lời tuyên bố quyết định dời đô. 2. Kĩ năng: - Đọc-hiểu một văn bản viết theo thể chiếu. - Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu nghị luận trung đại ở một văn bản cụ thể. * Tích hợp kĩ năng sống: giao tiếp, suy nghĩ sáng tao, xác định giá trị bản thân 3. Thái độ: Tình cảm yêu nước và niềm tự hào dân tộc. II. Chuẩn bị: - Gv: tư liệu lịch sử liên quan đến văn bản - Hs: tìm hiểu bài, tìm hiểu về tác giả III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: Đọc thuộc bài thơ "Ngắm trăng". Nêu đặc sắc về nội dung 3. Bài mới: giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt HĐ1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu I. Đọc VB- Tìm hiểu chung chung - T/g, t/p: chú thích * HS dựa vào chú thích * nêu vài nét về t/g, - Hoàn cảnh s/tác: sgk t/p, hoàn cảnh sáng tác. - Thể loại: chiếu - thể văn do vua dùng để HS xác định thể loại và nêu vài nét về thể ban bố mệnh lệnh. chiếu - Bố cục: 3 phần GV h/dẫn đọc và đọc mẫu: giọng trang + Từ đầu ..."phồn thịnh": tiền đề lịch sử của trọng việc dời đô HS đọc, GV n/xét + Tiếp theo ..."dời đổi": thực tế lịch sử của HS xác định bố cục và ND từng phần của việc dời đô VB. + Còn lại: khẳng định thành Đại La là nơi tốt nhất để định đô. HĐ 2 : Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết văn II. Tìm hiểu VB bản 1. Nôi dung : - Đoạn1 nói về vấn đề gì? a.Tiền đề lịch sử của việc dời đô Một trong những đặc điểm tâm lí của con - T/g viện dẫn sử sách nói về việc dời đô người thời trung đại là noi theo tiền nhân, của các vua nhà Thương, Chu bên Trung vâng theo mệnh trời Quốc - Theo suy luận của t/g thì việc dời đô của các vua nhà Thương, Chu nhằm mục đích - Mưu toan nghiệp lớn, tính kế lâu dài cho gì? các thế hệ sau. - Kết quả của việc dời đô ntn? - 8 lần dời đô của 2 triều Thương, Chu bên - Vậy qua việc viện dẫn 8 lần dời đô của 2 Trung Quốc làm cho đất nước vững bền, triều Thương, Chu cho thấy việc dời đô phát triển thịnh vượng. của LCU có gì trái với qui luật không? - Vậy, qua phần đầu, t/g nêu lên tiền đề lịch sử của việc dời đô ntn?.

(35) - ND của đoạn 2 là gì? - Hậu quả của việc đó ntn? - Vậy qua phần 2, t/g đã đưa ra thực tế lịch sử của việc dời đô ở đây là gì? - Ngày nay, khách quan nhìn nhận và đánh giá, ý kiến của LCU có hoàn toàn đúng không? Vì sao? - Câu văn "Trẫm rất đau xót...dời đổi" nói lên điều gì? Tác dụng của nó trong bài văn nghị luận? - ND của đoạn 3 là gì? - Theo LCU, thành Đại La có những lợi thế gì để chọn làm kinh đô đất nước? - Em có n/xét gì về cách hành văn của t/g trong phần này? Tác dụng của cách hành văn đó là gì? - Tại sao khi kết thúc bài chiếu, vua không ra lệnh mà lại hỏi ý kiến quần thần?(-LCU muốn ý nguyện riêng của mình thành ý nguyện chung của muôn dân. Cách kết thúc ấy làm cho bài chiếu vốn mang tính đối thoại, mệnh lệnh trở thành đối thoại cởi mở giữa vua với dân). - Em có n/xét gì về cách lập luận của t/g trong bài văn này? - Để tăng tính thuyết phục cho bài chiếu, t/g đã sử dụng biện pháp gì?. b. Thực tế lịch sử của việc dời đô - Hai triều Đinh, Lê không chịu dời đô dẫn đến triều đại ngắn ngủi, nhân dân khổ sở, đất nước không phát triển. - "Trẫm rất đau xót...dời đổi": tâm trạng trước hiện tình đất nước và quyết tâm dời đô của Lí Công Uẩn -> Kết hợp lí và tình: tác động sâu sắc đến người đọc, tăng tính thuyết phục cho lập lụân. c. Thành Đại La xứng đáng là kinh đô của đất nước - Vị thế địa lí: trung tâm trời đất...cao mà thoáng - Vị thế chính trị, văn hoá: Dân cư ...muôn đời ->đầu mối giao lưu, hưng thịnh - Câu văn biền ngẫu cân xứng, nhịp nhàng: dễ nghe, dễ đi vào lòng người, tăng tính thuyết phục -> kết hợp lí và tình. 2. Hình thức: - Gồm có 3 phần chặt chẽ - Giọng văn trang trọng, thể hiện suy nghĩ tình cảm sâu sắc - Ngôn ngữ có tính chất tâm tình đối thoại - Việc đưa ra quyết định dời đô của LCU 3. Ý nghĩa: đã thể hiện điều gì ? Ý nghĩa lịch sử của sự kiện dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long và nhận thức về vị thế sự phát triển đất nước của Lí Công Uẩn 4. Củng cố: Hệ thống bài học, HS đọc ghi nhớ. 5. Dặn dò: Học bài, làm BT ; - Soạn: Câu phủ định * Rút kinh nghiệm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 25 NS: 08/02/2015 CÂU PHỦ ĐỊNH ND: 13/02/2015 Tiết 91 - L8/1 & L8/2 I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu phủ định..

(36) - Chức năng của câu phủ định. 2. Kĩ năng: - Nhận biết câu phủ định trong các văn bản. - Sử dụng câu phủ định phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Tích hợp giáo dục các kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ:- Sử dụng đúng câu phủ định trong giao II. Chuẩn bị - Gv: bài tập , bảng phụ - Hs: xem bài III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp 2. KT bài cũ: Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu trần thuật. Cho ví dụ. 3. Bài mới: nêu yêu cầu tiết học Hoạt động của thầy và trò Hđ1: Tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định HS đọc vd1 - Các câu b, c, d có đặc điểm hình thức gì khác so với câu a? - Những câu này có gì khác câu a về chức năng?. Nội dung cần đạt I. Đặc điểm hình thức và chức năng Xét các vd: 1. - Có các từ phủ định : không, chưa, chẳng. - Dùng để thông báo, xác nhận không có sự việc: Nam đi Huế 2. - Câu có từ ngữ phủ định: HS đọc vd2 + Không phải, nó chần chẫn như cái đòn - Trong đoạn trích trên, những câu nào có càn. từ ngữ phủ định? + Đâu có! - Mấy ông thầy bói xem voi dùng những - Dùng để phản bác lại ý kiến trước đó câu có từ ngữ phủ định để làm gì? - Những câu như trên gọi là câu phủ định. Vậy ntn là câu phủ định? Ghi nhớ (sgk) Hs trả lời Gv chốt ý Hđ2: Luyện tập II. Luyện tập HS đọc và làm BT1 BT1: Các câu phủ định bác bỏ: Gv hướng dẫn - Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì Hs lên bảng thực hiện đâu! - Không, chúng con không đói nữa đâu. HS đọc và làm BT2 BT2: - Những câu trên không có ý nghĩa phủ định vì chúng mang ý nghĩa khẳng định. - a. Câu chuyện ..., song cũng có ý nghĩa. b. Tháng tám ..., ai cũng từng ... c. Từng qua ..., ai cũng có một lần... HS đọc và làm BT3 BT3: - Nếu thay không bằng chưa thì phải.

(37) Gv định hướng HS phân tích trả lời. HS đọc và làm BT4 HS đặt câu theo hướng dẫn Gv gọi hs đứng tại chỗ trả lời Lớp nhận xét bổ sung. HS đọc và làm BT5. viết lại câu văn là: Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp. - Nghĩa của câu sẽ thay đổi. - Câu văn của t/g phù hợp hơn với câu chuyện hơn BT4: - Các câu đó không phải là câu phủ định, nhưng có ý nghĩa phủ định. - Đặt câu có ý nghĩa tương đương: a. Không đẹp! b. Không có chuyện đó. c. Bài thơ này không hay. d. Tôi chẳng sung sướng gì. BT5: Không thể thay quên bằng không, chưa bằng chẳng được vì nó sẽ làm giảm đi lòng căm thù giặc sâu sắc của Trần Quốc Tuấn. GV h/dẫn HS về nhà làm BT6 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ: đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Chương trình địa phương (TLV): Tìm hiểu và chuẩn bị một bài giới thiệu về di tích thắng cảnh của quê hương Rút kinh nghiệm:. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Tuần 25 Tiết 92. CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG: THUYẾT MINH MỘT DI TÍCH, THẮNG CẢNH CỦA QUÊ HƯƠNG. NS: 08/02/2015 ND: 13/02/2015 - L8/1 & L8/2. I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS : 1. Kiến thức: Tổ chức và trình bày bài thuyết minh về một di tích, thắng cảnh của quê hương (có kết hợp yếu tố miêu tả và sử dụng một số biện pháp nghệ thuật) 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng làm văn thuyết minh. - Tích hợp giáo dục kĩ năng giao tiếp và kĩ năng suy nghĩ sáng tạo. 3. Thái độ: Bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước. II. ChuÈn bÞ: - Gv: Tư liệu về di tích thắng cảnh của quê hương - Hs : ChuÈn bÞ bµi. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: Kết hợp trong giờ 3. Bµi míi:.

(38) Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu trúc bài I. Cấu trúc bài văn thuyết minh văn thuyết minh 1. Mở bài: Giới thiệu khái quát về di tích, thắng cảnh của quê hương - HS thảo luận nhóm để tìm hiểu về 2. Thân bài: Giới thiệu cụ thể những nét đặc cấu trúc của một bài văn thuyết minh về sắc của di tích, thắng cảnh (có kết hợp yếu một di tích, thắng cảnh của quê hương. tố miêu tả và sử dụng một số biện pháp nghệ thuật). - Đại diện HS trình bày - Vị trí địa lí của di tích, thắng cảnh. - Nét đặc sắc của di tích, thắng cảnh. - HS các nhóm khác nhận xét. - Lịch sử xây dựng. - Muốn làm tốt một bài văn thuyết minh 3. Kết bài: Đánh giá, nhận xét chung về giá về một di tích, thắng cảnh của quê trị của di tích, thắng cảnh. Bày tỏ lòng yêu hương thì em phải làm gì? mến và niềm tự hào đối với di tích, thắng ->Quan sát, thu thập thông tin qua sách cảnh. vở, trao đổi,… Hoạt động 2: Luyện tập II. Luyện tập: - HS lập dàn bài và viết một số đoạn văn Đề: Hãy thuyết minh về một di tích, thắng cho đề bài thuyết minh về một di tích, cảnh của địa phương em. thắng cảnh của địa phương . Hs trình bày phần văn bản đã chuẩn bị Lớp nhận xét Gv nhận xét cho điểm GV nhận xét về tiết học, biểu dương những bài chuẩn bị tốt, nội dung hay, hấp dẫn, làm nổi bật được đặc điểm tiêu biểu của đối tượng. 4.Củng cố: Nhắc lại cách làm bài văn thuyết minh về một danh lam, thắng cảnh 5. Dặn dò: - Nắm lại cách làm văn thuyết minh - Về nhà tiếp tục hoàn thiện bài làm. - Chuẩn bị bài Hịch tướng sĩ Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

(39) Tuần 26 Tiết 93,94. Văn bản:. HỊCH TƯỚNG SĨ Trần Quốc Tuấn. NS: 01/03/2015 ND: 02/03/2015- L8/1 & 8/2. I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS : 1. KiÕn thøc: - Sơ giản về hịch - Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ. - Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kẻ thù xâm lược của quân dân thời Trần. - Đặc điểm văn chính luận ở Hịch tướng sĩ..

(40) 2. Kĩ năng: - Đọc-hiểu một văn bản viết theo thể hịch. - Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc kháng chiến chống giặc Mông-Nguyên xâm lược lần thứ hai. - Phân tích được nhệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cố trong văn bản nghị luận trung đại. 3. Thái độ: - Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh về lòng yêu nước và tự hào dân tộc. II. ChuÈn bÞ: - Gv: tư liệu về tác giả và thể loại hịch - HS : Soạn bài, tìm hiểu tư liệu về hoàn cảnh ra đời văn bản III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1.Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: - Sự kết hợp giữa lí lẽ và tình cảm đợc thể hiện ntn trong “Chiếu dời đô ”? - Vì sao thành Đại La đợc chọn làm kinh đô của muôn đời? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Đọc và tìm hiểu chung I.Đọc và tìm hiểu chung văn bản 1. T¸c gi¶ Hs tìm hiểu chú thích sao - Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶? - Là danh tướng đời Trần - Cã tµi n¨ng v¨n vâ song toµn - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm? - Cã c«ng lín trong c¸c cuéc chèng - HiÓu biÕt cña em vÒ thÓ hÞch? M«ng - Nguyªn - Bè côc chung cña bµi hÞch gåm mÊy 2. T¸c phÈm phÇn? - Hịch là thể văn chính luận trung đại Hs tìm hiểu trả lời có kết cấu chặt chẽ, lí lẽ sắc bén dùng Gv giới thiệu thêm để khích lệ tình cảm tinh thần đấu tranh chống kẻ thù. Gv hướng dẫn đọc văn bản - ViÕt vµo kho¶ng tríc cuéc kh¸ng chiÕn chèng M«ng - Nguyªn lÇn thø hai Hs đọc văn bản - Bµi hÞch nµy cã mÊy phÇn? ND tõng phÇn? (1285) NhËn xÐt g× vÒ bè côc (chÆt chÏ, m¹ch l¹c, 3. Bè côc : 4 phÇn s¸ng t¹o) + Từ đầu ..."tiếng tốt": nêu gương trung thần nghĩa sĩ để khích lệ ý chí lập công. + Tiếo ..."vui lòng": sự ngang ngược, tội ác của kẻ thù và lòng căm thù giặc + Tiếp ..."không muốn vui vẻ phỏng có được không?": phân tích phải trái, làm rõ đúng sai . "Các ngươi ...muốn vui vẻ phỏng có được không?": mối ân tình chủ tướng, phê phán những biểu hiện sai trái. . Tiếp ..."không muốn vui vẻ phỏng có được không?":khẳng định những h/động đúng nên làm. + Còn lại: nêu n/vụ cấp bách, khích lệ tinh.

(41) thần Hoạt động 2: Đọc-hiểu văn bản - Tác giả nêu những gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách Trung Quốc với mục đích gì? Hết tiết 93 chuyển tiết 94 - Tội ác và sự ngang ngợc của kẻ thù đợc t¸c gi¶ lét t¶ ntn? (bằng những hành động thực tế và qua cách diễn đạt bằng hình ảnh ẩn dụ. - Nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô “ lìi có diÒu ”, “th©n dª chã” cã ý nghÜa g×? (nçi c¨m giËn, lßng khinh bØ giÆc, chØ ra nçi nhôc lín khi chñ quyÒn bÞ x©m ph¹m) (so s¸nh víi thùc tÕ  t¸c dông cña lêi hÞch) - Lßng yªu níc, c¨m thï giÆc cña TQT thÓ hiện qua thái độ, hành động ntn? - Giọng v¨n béc lé ra sao? (tha thiÕt, s«i sôc, nhÞp điệu nhanh, dồn dập, cách đối của văn biền ngÉu) - Mèi quan hÖ ©n t×nh gi÷a TQT víi tíng sÜ là mối quan hệ trên dới theo đạo thần chủ hay quan hệ bình đẳng của những ngời cùng c¶nh ngé? (QH chñ tíng  khÝch lÖ tinh thÇn trung qu©n ¸i quèc; QH cïng c¶nh ngé  khÝch lÖ lßng ©n nghÜa thuû chung cña nh÷ng ngêi chung hoµn c¶nh) - Sau khi nêu mối ân tình giữa chủ soái và tớng sĩ, TQT phê phán những hành động sai trái của tớng sĩ, đồng thời khẳng định những hành động đúng nên làm là có dụng ý g×? - NhËn xÐt vÒ NT lËp luËn ë ®o¹n nµy? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu ë phÇn cuèi bµi hÞch? Việc mà các tướng sĩ nên làm lúc này là gì? - Hãy nêu một số đặc sắc NT đã tạo nên sắc thuyết phục ngời đọc bằng cả nhận thức và t×nh c¶m? - C¶m nhËn cña em vÒ ND bµi hÞch - GV liên hệ về tư tưởng yêu nước và độc lập dân tộc của Bác Hồ.. II. Tìm hiểu văn bản: 1. Nội dung: a. Tinh thần trung quân ái quốc: - Tác giả nêu những gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách Trung Quốc, kêu gọi tướng sĩ nhà Trần suy nghĩ về nghĩa vụ, trách nhiệm của bản thân đối với chủ tướng, cũng là đối với đất nước. b. Tình thế đất nước: * Téi ¸c cña giÆc - Tham lam tàn bạo: hành động đòi ngäc lôa, h¹ch s¸ch vµng b¹c, vÐt kiÖt cña kho. - Ngang ngîc : ®i l¹i ngªnh ngang, b¾t n¹t tÓ phô. * Nçi lßng t¸c gi¶ - Hành động: Quên ăn, mất ngủ, đau đớn - Thái độ: uất ức, cơn tức, sẵn sàng hi sinh =>H×nh tîng ngêi anh hïng yªu níc bÊt khuÊt.. - Phª ph¸n : + Thái độ bàng quan  sự vô trách nhiệm đến táng tận lơng tâm. + Hành động sai  hậu quả tai hại khôn lêng. c. Hành động nên làm: - Nªu cao c¶nh gi¸c trước âm mưu xâm lược . Tăng cường luyện tập “Binh thư yếu lược”, sẵn sàng chiến đấu chống kẻ thù. 2. Nghệ thuật: - Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén. Luận điểm rõ ràng, luận cứ chính xác. - Sử dụng phép lập luận linh hoạt (so sánh, bác bỏ,…), chặt chẽ (từ hiện tượng đến quan niệm, nhận thức; tập trung vào một hướng từ nhiều phương diện). - Sử dụng lời văn thể hiện tình cảm yêu nước mãnh liệt, chân thành, gây xúc.

(42) động trong người đọc. 3. Ý nghĩa văn bản: Hịch tướng sĩ nêu lên vấn đề nhận thức và hành động trước nguy cơ đất nước bị xâm lược. 4. Củng cố: * Khái quát lập luận của bài Hịch tướng sĩ: Đó là khích lệ nhiều mặt để tập trung vào một hướng - Khích lệ ý chí lập công, lưu danh sử sách bằng cách nêu gương các trung thần nghĩa sĩ. - Khích lệ tinh thần bầy tôi của đạo thần - chủ bằng nêu gương bản thân chủ tướng và gợi lại ân nghĩa của chủ tướng. - Khích lệ lòng căm thù, tự tôn, tự hào dân tộc bằng cách nêu rõ tình hình đất nước và tội ác của kẻ thù. - Khích lệ lòng tự trọng cá nhân, trách nhiệm của người tướng trước tình cảnh đất nước bằng cách phê phán những biểu hiện sai trái và chỉ rõ những biểu hiện đúng đắn.  Tất cả nhằm vào mục đích khích lệ tinh thần trung quân ái quốc, bất khuất, quyết chiến quyết thắng; đánh bạt tư tưởng trù chừ, do dự, thờ ơ, bàng quan để sẵn sàng bước vào cuộc chiến đấu sinh tử với giặc mạnh xâm lược. 5. Dặn dò: - Đọc kĩ văn bản và học thuộc lòng một vài đoạn văn biểu cảm trong Hịch tướng sĩ; - Tìm hiểu thêm về tác giả Trần Quốc Tuấn và cuộc kháng chiến chống giặc MôngNguyên của nhân dân ta thời Trần. - Chuẩn bị bài Hành động nói. Rút kinh nghiệm: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Tuần 26 Ngày soạn: 01/03/2015 HÀNH ĐỘNG NÓI Ngàygiảng:06/03/2015 Tiết 95 - L8/1 & 8/2 I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS : 1. KiÕn thøc: - Khái niệm hành động nói. - Các kiểu hành động nói thường gặp. 2. Kĩ năng: - Xác định được hành động nói trong các văn bản đã học và trong giao tiếp. - Tạo lập được hành động nói phù hợp với mục đích giao tiếp. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ: - Có hành động nói phù hợp trong giao tiếp II. ChuÈn bÞ: - Gv: bảng phụ. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. III. TiÕn tr×nh lên lớp:.

(43) 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: - Thế nào là câu phủ định? Chữa BT viết đoạn 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Tỡm hiểu chung I. Tìm hiểu chung: 1. Hành động nói là gì? Tỡm hiểu khỏi niệm hành động nói a.VD : * Phân tích tình huống mẫu - LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m môc - LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m đích chính là gì? Câu nào thể hiện rõ nhất đẩy Thạch Sanh đi để mình hởng lợi. mục đích ấy? - Lí Thông có đạt đợc mục đích của mình - Lí Thông có đạt đợc mục đích vì nghe không? Chi tiết nào nói rõ điều đó? nãi Th¹ch Sanh véi v· tõ gi· mÑ con - Lí Thông đã thực hiện mục đích của LT LT ra ®i. m×nh b»ng ph¬ng tiÖn g×? B»ng lêi nãi. - Nếu hiểu hành động là “ việc làm cụ thể của con ngời nhằm một mục đích nhất định ” thì việc làm của Lí Thông có phải -Việc làm của LT là một hành động, vì là một hành động không? Vì sao? nó là một việc làm có mục đích. - HS rút ra khái niệm. b. Ghi nhí : SGK 2. Một số kiểu hành động nói thờng Một số kiểu hành động nói thờng gặp. gặp a .VD : C©u nãi cña LÝ Th«ng - Qua ph©n tÝch VD, em hiÓu thÕ nµo lµ (1) : Tr×nh bµy (2) : ®e do¹ hành động nói? * §o¹n trÝch - HS đọc kỹ câu nói của LT và đánh số. - Chỉ ra các hành động nói trong đoạn - Hành động nói của cái Tí trích và cho biết mục đích của mỗi hành + Vậy thì...ở đâu?  hỏi động? - Chỉ ra các hành động nói trong đoạn + Khốn nạn...thế này, trời ơi! trích và cho biết mục đích của mỗi hành  bộc lộ cảm xúc - Hành động nói của chị dậu động? - Liệt kê các kiểu hành động nói mà em + Con sẽ ăn...thôn Đoài  trình bày biÕt qua ph©n tÝch hai ®o¹n trÝch ë môc I (b¸o tin) vµ môc II. b. Ghi nhớ: SGK - Hãy đặt một đoạn hội thoại ngắn chủ đề tự chọn và chỉ ra các hành động nói II. LuyÖn tËp trong đoạn đó? Bµi 1 : Hoạt động 2: Luyện tập - Xác định mục đích của TQT viết HÞch. * Hướng dẫn HS làm bài tập 1. + KhÝch lÖ tíng sÜ häc tËp “Binh th yÕu - HS đọc lîc” - GV nêu yêu cầu - Xác định mục đích của hành động nói - HS thảo luận nhóm 2 bạn để làm ë mét c©u: Ta thêng...qu©n thï: Tr×nh bµy vµ béc lé c¶m xóc. Bài 2 : Chỉ ra các hành động và mục đích của mỗi hành động nói. a. Hành động hỏi : Bác trai...chứ? - Hành động điều khiển: Này, bảo..trốn - Hành động bộc lộ cảm xúc : cảm ơn. * Hướng dẫn HS làm bài tập 2. b. Hành động trình bày (nêu ý kiến): - HS đọc §©y lµ...viÖc lín. - GV nêu yêu cầu - Hành động hứa hẹn (nguyện thề): Chúng tôi...báo đền tổ quốc - HS thảo luận nhóm 6 bạn để làm.

(44) - HS trình bày kết quả. - GV nhận xét kết quả.. c. Hành động trình bày (báo tin): Cậu Vàng đi đời...ạ! - Hành động trình bày (kể): Nó có biết g× ®©u.. * Hướng dẫn HS làm bài tập 3 ở nhà. 4. Củng cố: - Kể tên các kiểu hành động nói thường gặp - Phân biệt hành động nói và từ chỉ hành động. Cho ví dụ. 5. Dặn dò: - Học bài làm bài tập - Ôn lí thuyết văn thuyết minh, chuẩn bị tiết sau trả bài tập làm văn số 5 * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 26 Ngày soạn: 01/03/2015 TRẢ BÀI VIẾT TẬP LÀM VĂN SỐ 5 Ngàygiảng:06/03/2015 Tiết 96 -L8/1 & 8/2 I. Mục tiêu : - Giúp học sinh đánh giá toàn diện kết quả học bài Văn bản thuyết minh. - Học sinh có cơ hội sửa chữa một số lỗi thường gặp. II. Chuẩn bị: Gv: - Chấm bài, sửa lỗi. Thống kê chất lượng. Hs: - Xem lại kiến thức Văn bản thuyết minh. - Tự nhận xét bài làm của mình. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu đề và lập dàn ý. Đề: Thuyết minh về một giống vật nuôi. Dàn ý: Mở bài: Giới thiệu chung về giống vật nuôi Thân bài: Giới thiệu đặc điểm của con vật - Hình dáng - Đặc điểm môi trường sống - Vai trò của chúng đối với con người Kết bài: Nhấn mạnh vai trò của vật nuôi trong đời sống con người Hoạt động 2: Nhận xét. * Ưu điểm:.

(45) - Một số em làm bài nắm được thể loại, bài viết rõ ràng. - Đảm bảo kiến thức về giống vật nuôi - Trình bày văn bản thuyết minh đúng với bố cục. * Hạn chế: - Bài làm quá sơ sài. - Kiến thức về giống vật nuôi chưa hợp lí. - Sai lỗi chính tả quá nhiều. - Trình bày bố cục chưa hợp lí. Hoạt động 3: Trả bài. - GV phát bài cho học sinh. - GV hướng dẫn học sinh đọc lại bài và xem xét những chổ sữa của GV. Hoạt động 4: Sửa lỗi. - GV dùng bảng thống kê lỗi sai để hướng dẫn HS sửa các lỗi sai trong bài. - Cho HS tự sửa các lỗi sai của mình. 4. Củng cố: - Nhắc lại lí thuyết Văn bản thuyết minh. - Nhắc nhở HS những điểm lưu ý khi làm bài viết Tập làm văn. 5. Dặn dò: - Xem lại lí thuyết và tự viết lại bài. - Chuẩn bị bài Nước Đại Việt ta Tuần 27 Ngày soạn: 08/03/2015 NƯỚC ĐẠI VIỆT TA Ngày giảng:09/03/2015 Tiết 97 (Trích Bình Ngô đại cáo) - Nguyễn Trãi-L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc: Gióp HS : 1. KiÕn thøc: - Sơ giản về thể cáo. Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của Bình ngô đại cáo. - Nội dung tư tưởng tiến bộ của Nguyễn Trãi về đất nước, dân tộc. - Đặc điểm văn chính luận của Bình ngô đại cáo ở một đoạn trích. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể cáo. - Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu văn bản nghị luận trung đại ở thể cáo 3. Thái độ: - Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh về tư tưởng nhân nghĩa, tư tưởng yêu nước và độc lập dân tộc. II. ChuÈn bÞ: - Gv : b¶ng phô, ch©n dung NguyÔn Tr·i. - Hs : So¹n bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bài cũ: - Nỗi lòng của Trần Quốc Tuấn được thể hiện như thế nào trong bài Hịch tướng sĩ? - Tác giả đã phê phán điều gì ở các tướng sĩ dưới quyền và khuyên họ những gì? 3. Bài mới: nêu vài nét về t/g, t/p Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : Tìm hiểu chung I. Tìm hiểu chung:.

(46) Hs nêu những hiểu biết của cá nhân về tác giả HS dựa vào chú thích nêu vài nét về t/p. HS nêu vài nét về thể loại cáo GV nhắc lại những nét chính về t/g. 1. Tác giả: SGK 2. Tác phẩm * Bình Ngô đại cáo do Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Thái Tổ soạn thảo và công bố ngày17 tháng Chạp năm Đinh Mùi(1428) - Văn bản thuộc phần đầu của bài cáo * Cáo : thể văn chính luận có tính chất quy phạm chặt chẽ thời trung đại, có chức năng công bố kết quả một sự nghiệp của GV h/dẫn đọc và đọc mẫu: giọng trang vua chúa hoặc thủ lĩnh. trọng, hào hùng, chú ý câu văn biền ngẫu. * Đọc, giải thích từ khó HS đọc, GV n/xét cách đọc HS xác định bố cục *. Bố cục + 2 câu đầu: đề cao nguyên lí nhân nghĩa + 8 câu tiếp: chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của d/tộc ĐV + 6 câu cuối: cơ sở thực tiễn lịch sử làm sáng tỏ sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và của chân lí độc lập d/tộc. Hoạt động 2 : Tìm hiểu chi tiết III. Tìm hiểu văn bản HS đọc 2 câu đầu 1. Nội dung: Gv : Em hiểu thế nào là nhân nghĩa ? a. Nguyên lí nhân nghĩa - "Nhân nghĩa" là k/n đạo đức của Nho giáo, nói về đạo lí, tình thương giữa con người với con người. Cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa mà Nguyễn Trãi nêu ra trong bài cáo này là gì? - Cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa của NT: - "Yên dân" là gì? yên dân, trừ bạo. (muốn yên dân phải trừ bạo tàn. Trong - Nhân nghĩa gắn liền với yêu nước bối cảnh NT viết BNĐC thì dân là người chống xâm lược dân Đại Việt đang bị xâm lược, kẻ bạo tàn chính là giặc Minh cướp nước.) - Cái s/tạo của NT là ở chỗ nhân nghĩa Gv : Tư tưởng nhân nghĩa của NT có không những trong quan hệ con người s/tạo ở chỗ nào? con người mà còn trong quan hệ dân tộc HS đọc 8 câu tiếp dân tộc. - Để khẳng định chủ quyền của d/tộc, t/g b. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ đã dựa vào những yếu tố nào? quyền của dân tộc Đại Việt. - So với bài "Nam quốc sơn hà" (Lí - NT căn cứ vào 5 y/tố: nền văn hiến lâu Thường Kiệt) ở TK XI thì quan niệm của đời, cương vực lãnh thổ, phong tục tập NT cógì tiến bộ? (NQSH: lãnh thổ riêng, quán, lịch sử riêng, chế độ riêng để hoàng đế riêng, thần linh (sách trời) khẳng định chủ quyền dân tộc. BNĐC: bổ sung thêm văn hiến, phong tục . tập quán, lịch sử (không dựa vào thần linh). BNĐC có ý nghĩa như bản tuyên ngôn - Sử dụng từ ngữ thể hiện tính chất hiển.

(47) độc lâp. nhiên, vốn có, lâu đời : « từ trước », Gv : Nghệ thuật lập luận của tác giả trong « vốn xưng », « đã lâu », « đã chia »... đoạn này có gì đặc sắc ? - Biện pháp so sánh : Đặt ta ngang hàng với Trung Quốc HS đọc 6 câu còn lại c . Cơ sở thực tiễn lịch sử làm sáng tỏ - NT đưa ra minh chứng về sự kiện lịch sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và sử nào? Mục đích để làm gì? chân lí độc lập d/tộc - GV liên hệ tư tưởng Hồ Chí Minh về tư - NT đưa ra những "chứng cứ còn ghi"từ tưởng nhân nghĩa, tư tưởng yêu nước và thực tế lịch sử để chứng minh cho sức độc lập dân tộc. mạnh của chính nghĩa, thể hiện niềm tự hào d/tộc. - Để tăng tính thuyết phục cho bài văn 2. Nghệ thuật: nghị luận, NT văn chính luận của t/g có - Viết theo thể văn biền ngẫu. điểm nào đáng chú ý về cách dùng từ, các - Lập luận chặt chẽ, chứng cứ hùng hồn, biện pháp NT? lời văn trang trọng, tự hào. 3. Ý nghĩa văn bản: Bài văn thể hiện HS khái quát giá trị ND quan niệm, tư tưởng tiến bộ của Nguyễn Trãi về Tổ quốc, đất nước và có ý nghĩa như bản tuyên ngôn độc lập. 4. Củng cố: Hệ thống lại bài học 5. Dặn dò: - Học thuộc đoạn trích, nắm ND, NT - H/dẫn soạn: Hành động nói (TT) * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 27 Tiết 98:. HÀNH ĐỘNG NÓI (tt). Ngày soạn:08/3/2015 Ngàygiảng:11/3/2015 -L8/1 & L8/2. I. Mục tiêu: giúp HS hiểu nói cũng là một thứ hành động, số lượng hành động nói khá lớn nhưng có thể qui lại thành một số kiểu khái quát nhất định, có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nói. - Tích hợp kĩ năng sống : Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng ra quyết định II. Chuẩn bị: Gv : bảng phụ Hs : tìm hiểu bài III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: Hành động nói là gì? Có những kiểu hành động nói nào? Cho ví dụ. 3. Bài mới: nêu y/c tiết học Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động1: Tìm hiểu cách thực hiện I. Cách thực hiện hành động nói.

(48) hành động nói HS đọc và trả lời câu 1 sgk: đánh dấu vào ô thích hợp theo bảng tổng hợp kết quả. 1. Bảng tổng hợp: (bảng phụ) 1 2 3 4 5 hỏi trình bày + + + - Em hãy n/xét về kiểu câu của 5 câu trên. điều khiển - + + - Những câu nào giống nhau về mục đích hứa hẹn nói? bộc lộ c/x GV chốt ý: cùng là câu trần thuật nhưng chúng có những mục đích khác nhau và - Đều là câu trần thuật, kết thúc bằng dấu thực hiện những hành động nói khác nhau chấm. nên từ đó có những cách dùng khác nhau. - Câu 1,2,3: trình bày Câu 4,5: điều HS đọc và trả lời câu 2 sgk (dựa theo kết khiển quả ở bảng tổng hợp câu 1) và cho ví dụ - Câu trần thuật - hđn trình bày: cách minh hoạ. dùng trực tiếp. VD : B¹n chuyÓn giïm quyÓn s¸ch nµy - Câu trần thuật - hđn điều khiển: cách cho Nam đợc không? dùng gián tiếp  theo lèi gi¸n tiÕp - Nhận xét cách thực hiện hành động nói? 2. - HS đọc to phần ghi nhớ (SGK) ngh cầu cảm trần Gv gọi hs nêu ví dụ các cách thực hiện i khiế thá thuậ hành động nói (Tích hợp rèn luyện kĩ vấn n n t năng giao tiếp, kĩ năng ra quyết định) hỏi + trình bày + điều khiển + hứa hẹn bộc lộ c/x + Ghi nhớ (sgk) Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập II. Luyện tập HS đọc và làm BT1 Bài 1: Bài 1 : Tìm câu nghi vấn – mục đích? - Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ - HS thảo luận nhóm để làm. mình vì nước, đời nào không có? (khẳng * C©u nghi vÊn ë ®o¹n ®Çu t¹o t©m thÕ định). cho tíng sÜ chuÈn bÞ nghe nh÷ng lêi lÝ lÏ - Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ cña t¸c gi¶. * C©u nghi vÊn ë ®o¹n gi÷a : thuyÕt phôc, phỏng có được không? (phủ định) động viên, khích lệ. - Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi không muốn * Câu nghi vấn ở đoạn cuối : khẳng định chỉ con đờng là chiến đấu đến cùng để vui vẻ phỏng cú được khụng? (khẳng định) b¶o vÖ bê câi. Bµi 2 : - Vì sao vậy? (gây sự chú ý) HS đọc và làm BT2 - Nếu vậy, rồi đây, sau khi giặc giã dẹp yên, muôn đời để thẹn, há còn mặt mũi nào đứng trong trời đất nữa? (phủ định) Bài 2: Tất cả các câu trần thuật đều thực hiện hành động cầu khiến, kêu gọi.  Cách dùng gián tiếp tạo sự đồng cảm Bài 3 : Tỡm câu có mục đích cầu khiến? s©u s¾c. Nã khiÕn cho nh÷ng nguyÖn.

(49) - HS tìm * NhËn xÐt :. väng cña l·nh tô trë thµnh nguyÖn väng tha thiÕt cña mçi ngêi. Bài 3:-Anh nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp … -Được,chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào. -Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. - Dế Choắt yếu đuối nên cầu khiến nhã nhặn, mềm mỏng, khiêm tốn: - Dế Mèn ỷ thế là kẻ mạnh nên giọng điệu ra lệnh, ngạo mạn, hách dịch. 4. Củng cố: - Gọi HS cho ví dụ về các cách thực hiện hành động nói và phân tích ví dụ. 5. Dặn dò: - Tìm hiểu đặc điểm nhân vật qua cách nhân vật thực hiện hành động nói ở một văn bản đã học. - ChuÈn bị bài : Ôn tập luận điểm. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 27 Tiết 99. ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂM. Ngày soạn: 08/3/2015 Ngàygiảng:13/3/2015 - L8/1 & 8/2. I. Mục tiêu: giúp HS - Nắm vững hơn nữa khái niệm luận điểm, tránh những hiểu lầm thường mắc phải (lẫn lộn luận điểm với các vấn đề nghị luận hoặc coi luận điểm là một bộ phận của vấn đề nghị luận). - Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận và giữa các luận điểm với nhau trong một bài văn nghị luận. II. Chuẩn bị: Gv: bảng phụ Hs: Ôn lí thuyết về văn nghị luận, đọc lại văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta, Chiếu dời đô III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. KT bài cũ: KT vở soạn 3. Bài mới: nêu y/c tiết học Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : Ôn khái niệm luận I. Khái niệm luận điểm điểm 1. - Luận điểm là những tư tưởng, quan - Luận điểm là gì? Chọn câu trả lời điểm, chủ trương cơ bản mà người viết (nói).

(50) đúng trong các câu trả lời đã cho. (Câu nêu ra trong bài văn nghị luận. c đúng.) 2. a. Bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta: - Bài Tinh thần yêu nước của nhân dân - Nhân dân ta có truyền thống yêu nước ta (Hồ Chí Minh) có những luận điểm nồng nàn (luận điểm cơ sở). nào? - Sức mạnh to lớn của tinh thần yêu nước của n/dân ta trong những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. - Những biểu hiện của truyền thống yêu nước trong lịch sử qua tấm gương của các anh hùng tiêu biểu. - Những biểu hiện cụ thể, phong phú của tinh thần yêu nước trong cuộc kháng chiến chống Pháp. - Khơi gợi và kích thích sức mạnh của tinh thần yêu nước để thực hành vào công cuộc kháng chiến chống Pháp (luận điểm kết thúc). b. Xác định lđ như vậy là chưa đúng vì hai - Có ý kiến cho rằng VB Chiếu dời đô lđ đó chỉ mới là những bộ phận, khía cạnh (Lí Công Uẩn) gồm có hai lđ như vậy khác nhau của vấn đề, chưa đủ làm s/tỏ vấn đúng không? Vì sao? đề. Những luận điểm của văn bản Chiếu dời đô: - Dời đô là việc làm trọng đại của các vua (luận điểm cơ sở). - Hai triều Đinh, Lê không chịu dời đô nên triều đại ngắn ngủi. - Thành Đại La xứng đáng là kinh đô muôn đời. - Vua sẽ dời đô ra đó (lđ kết thúc). - Vậy, ntn là luận điểm? Ghi nhớ 1 (sgk) HĐ 2:Mối quan hệ giữa luận điểm II. Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề với vấn đề cần giải quyết trong bài cần giải quyết trong bài văn nghị luận văn nghị luận - Truyền thống yêu nước của nhân dân ta - Vấn đề được đặt ra trong bài Tinh trong lịch sử dựng nước và giữ nước. thần yêu nước của nhân dân ta là gì? - Không thể, vì nó chưa đủ chứng minh toàn - Có thể làm sáng tỏ vấn đề đó chỉ diện truyền thống yêu nước. bằng lđ: "Đồng bào ta ngày nay có -> lđ phải thành hệ thống lòng yêu nước nồng nàn" không? Vì sao? - Không, vì nó chưa đủ làm sáng tỏ vấn đề - Trong Chiếu dời đô, nếu LCU chỉ "cần phải dời đô đến Đại La". đưa ra lđ: "Các triều đại trước đây đã nhiều lần thay đổi kinh đô" thì mục đích của vua khi ban chiếu có thể đạt được không? Vì sao?.

(51) - Vậy, để làm sáng tỏ vấn đề cần nghị luận thì luận điểm phải đạt những yêu cầu gì? HĐ 3: Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận Gv yêu cầu hs đọc đề, giới thiệu hệ thống luận điểm (bảng phụ) Hs quan sát 2 hệ thống luận điểm - Em sẽ chọn hệ thống lđ nào trong hai hệ thống đã cho? - Từ gợi ý đó em hãy rút ra mối quan hệ giữa các lđ trong bài văn nghị luận. HĐ 4: Luyện tập HS đọc và làm BT1 Trao đổi theo bàn Gv gọi hs trả lời HS đọc và làm BT2 Hs thảo luận theo nhóm Các nhóm thảo luận trình bày. Ghi nhớ 2 (sgk) III. Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận 1. §Ò: H·y tr×nh bµy râ v× sao chóng ta cÇn phải đổi mới phơng pháp học tập. - Hệ thống (1)  giải quyết đợc vấn đề. Ghi nhớ 3,4 (sgk). IV. Luyện tập Bài 1 : - Hai luận điểm: cha đợc - LĐ : Nguyễn Trãi là tinh hoa của đất nớc, dõn tộc và thời đại lúc bấy giờ BT2: Các lđ: - Giáo dục quyết định việc điều chỉnh tốc độ gia tăng dân số, từ đó quyết định môi trường sống, mức sống ... trong tương lai. - Giáo dục trang bị kiến thức, nhân cách, trí tuệ, tâm hồn cho trẻ em hôm nay. - Giáo dục là chìa khoá cho sự phát triển kinh tế trong tương lai. - Giáo dục là chìa khoá cho sự phát triển chính trị và xã hội sau này.. 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - Sưu tầm một số bài văn nghị luận xã hội, nghị luận văn học để nhận biết, phân tích luận điểm. - Chuẩn bị bài: hành động nói (tt) * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 27 Ngày soạn: 08/3/2015 VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BÀY LUẬN Ngày giảng:13/3/2015 Tiết 100 ĐIỂM - L8/1& 8/2 I. Mục tiêu: giúp HS nhận thức được ý nghĩa quan trọng của việc trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận, biết cách viết đoạn văn trình bày luận điểm theo cách diễn dịch hoặc qui nạp. II. Chuẩn bị: Gv: một số đoạn văn trình bày ý theo cách diễn dịch, quy nạp.

(52) Hs: tập viết đoạn văn theo yêu cầu ở SGK III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp : 2. KT bài cũ: Như thế nào là luận điểm? Mối quan hệ giữa các luận điểm và giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết được thể hiện ntn? 3. Bài mới: nêu yêu cầu tiết học Hoạt động của thầy và trò Néi dung HĐ1:Tìm hiểu cách tr×nh bµy luËn I. Trình bày luận điểm thành một đoạn ®iÓm thµnh 1 ®o¹n v¨n nghÞ luËn. văn nghị luận HS đọc các đoạn văn sgk phần 1 1. Đ/văn a: Câu chủ đề: Thật là ...muôn đời. - Đâu là những câu chủ đề (câu nêu lđ) Đoạn văn b: Câu chủ đề: Đồng bào ta trong mỗi đoạn văn? ...ngày trước. - Câu chủ đề trong từng đoạn được đặt ở - Đva: câu chủ đề nằm ở cuối đoạn -> đv qui vị trí nào? Đoạn nào được viết theo cách nạp diễn dịch, qui nạp? Phân tích cách diễn - Đvb: câu chủ đề nằm ở đầu đoạn -> đv dịch hoặc qui nạp trong mỗi đoạn văn. diễn dịch HS đọc đv phần 2 2. - Lập luận là sự sắp xếp các lí lẽ, dẫn - Lập luận là gì? Tìm lđ và cách lập luận chứng, các luận điểm, luận cứ thành một hệ trong đoạn văn trên. thống để làm sáng tỏ vấn đề cần nghị luận. - Luận điểm: Bản chất chó đểu của vợ chồng NQ qua việc chúng mua chó (câu cuối) -> đv qui nạp. - Cách lập luận tương phản: đặt chó bên - Cách lập luận trên có làm cho lđ trở nên người, đặt cảnh xem chó, quí chó... bên sáng tỏ, chính xác và có sức thuyết phục cạnh giọng chó má của vợ chồng NQ với mạnh mẽ không? người bán chó. - Em có n/xét gì về việc sắp xếp các ý - Làm sáng tỏ lđ... trong đv vừa dẫn? Nếu đảo ngược lại các - Nếu đảo ngược sẽ làm lđ trở nên mờ nhạt, ý thì đv sẽ bị ảnh hưởng ntn? lỏng lẻo. - Có những cụm từ có từ "chó" được xếp - Những cụm từ đó đặt cạnh nhau làm cho cạnh nhau trong đv trên có t/d gì trong đv vừa xoáy vào lđ vừa làm cho bản chất việc trình bày lđ? thú vật của bọn địa chủ hiện ra bằng hình - Vậy, khi trình bày lđ trong bài văn nghị ảnh với cái nhìn khách quan và đầy khinh bỉ luận cần lưu ý điều gì? của người phê bình. Ghi nhớ (sgk) HĐ 2: Luyện tập II. Luyện tập * Hướng dẫn HS làm bài tập 1 BT1: a. Cần tránh lối viết dài dòng, làm cho - GV nêu yêu cầu. người đọc khó hiểu. - HS thảo luận cặp đôi để thực hiện. b. NH thích được truyền nghề cho bạn trẻ * HS thảo luận nhóm để làm bài tập 2: BT2: - Lđ: Tế Hanh là người tinh lắm. Đoạn văn SGK trình bày luận điểm gì và - L/cứ: các câu còn lại sử dụng luận cứ nào? Hãy nhận xét về - Cách sắp xếp luận cứ: theo trình tự tăng cách sắp xếp luận cứ và cách diễn đạt của tiến, l/cứ sau biểu hiện mức độ tinh tế cao đoạn văn? hơn l/cứ trước - Đại diện các nhóm trình bày. - Đv diễn dịch.

(53) * HS viết một đoạn văn ngắn khoảng 90 Bài3:Viết đoạn văn triển khai các luận điểm từ theo yêu cầu của bài tập 3. thành các đoạn văn DD và quy nạp. Bài 4 : Các luận cứ của LĐ đợc sắp xếp - Văn GT đợc viết ra nhằm làm cho ngời đọc * Hướng dẫn HS làm bài tập 4 hiÓu - GT cµng khã hiÓu th× ngêi viÕt cµng khã đạt đợc mục đích - Ngợc lại, GT càng dễ hiểu thì ngời đọc cµng dÔ b×nh héi, dÔ nhí, dÔ lµm theo. - V× thÕ v¨n GT ph¶i viÕt sao cho dÔ hiÓu. 4. Củng cố: Nhắc lại Ghi nhớ 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT - H/dẫn soạn: Bàn luận về phép học * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 28 Ngày soạn: 15/3/2015 BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC Ngày giảng:16/3/2015 (Luận học pháp) Tiết 101 (La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp) - L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc: Gióp HS : 1. KiÕn thøc: - Những hiểu biết bước đầu về tấu. - Quan điểm tư tưởng tiến bộ của tác giả về mục đích, phương pháp học và mối quan hệ của việc học với sự phát triển của đất nước. - Đặc điểm hình thức lập luận của văn bản. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể tấu. - Nhận biết, phân tích cách trình bày luận điểm trong đoạn văn diễn dịch và quy nạp, cách sắp xếp và trình bày luận điểm trong văn bản. 3. Thái độ: Xác định được thái độ đúng đắn trong học tập. II. ChuÈn bÞ: - Gv: tài liệu liên quan tới tác giả - HS: Chuẩn bị bµi theo yêu cầu. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: - §äc thuéc ®o¹n trích “Níc §¹i ViÖt ta”. - Để khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc, t/g đã dựa vào những yếu tố nào ? 3. Bµi míi : Hoạt động của GV - HS Hoạt động 1: Tỡm hiểu chung. - Dùa vµo chú thích, cho biÕt nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t/g ? - Dựa vào chỳ thớch, tìm hiểu đặc ®iÓm cña thÓ lo¹i v¨n tÊu ? - Bài tấu ra đời trong h/c nào ? (lu ý môc 3). Nội dung cần đạt I. Tìm hiểu chung. 1. T¸c gi¶. 2. T¸c phÈm. - ThÓ lo¹i : Tấu - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c : 1791, khi ông vµo.

(54) - Gọi hs đọc. (giọng điệu chân tình, bµy tá thiÖt h¬n, võa tù tin, võa khiªm tèn) - §äc l¹i CT 2, 3. Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản - C©u ch©m ng«n më ®Çu ®o¹n trÝch cã ý nghÜa g× ? - Phần đầu t/g nêu khái quát m.đích chân chính của việc học. Mục đích đó là gì ? (đạo phải hiểu theo nghĩa rộng bao gồm cả đạo đức và kiến thức) - Tác giả đã phê phán những lối học lÖch l¹c, sai tr¸i nµo ? * TL nhãm: thÕ nµo lµ lèi häc h/thøc hßng cÇu danh lîi ? V× sao lèi häc này không biết đến tam cơng, ngũ thêng ? - Lèi häc h×nh thøc : häc thuéc lßng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu ND, chØ cã c¸i danh mµ kh«ng cã thùc chÊt. - Lối học cầu danh lợi : học để có danh tiếng, đợc trọng vọng, đợc nhµn nh·, nhiÒu lîi léc... - T¸c h¹i cña lèi häc Êy lµ g× ? - §Ó khuyÕn khÝch viÖc häc, NguyÔn ThiÕp khuyªn mäi ngêi “.....” ? - Bµi tÊu bµn vÒ nh÷ng “phÐp häc” nµo ? - Phép học đó có t/d và ý nghĩa ntn ? - Tõ thùc tÕ viÖc häc cña b¶n th©n, em thÊy ph¬ng ph¸p học tập nµo lµ tèt nhÊt ? V× sao ? (hs tù liªn hÖ b¶n th©n, tr¶ lêi).. Phó Xu©n héi kiÕn víi vua, bµn quèc sù.. II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Nội dung: a.Quan điểm của Nguyễn Thiếp về sự học: - Việc học dành cho đối tượng rộng rãi. - Mục đích của việc học: để thành người tốt, vì sự thịnh trị của đất nước; học không cầu danh lợi. - Học phải có phương pháp, học rộng rồi tóm lấy tinh chất, học đi đôi với hành. b. Phª ph¸n nh÷ng quan niệm không đúng về việc học:. - Lèi häc cÇu danh lîi cho cá nhân. - Lối học chuộng hình thức.. - Em cã nh/x g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t/g ? (chặt chẽ: phê phán → k.định). - Xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ. - Hãy nhận xét về những nét tiêu biểu về nghệ thuật của văn bản? - Hãy rút ra ý nghĩa văn bản?. 2. Nghệ thuật: - Lập luận: đối lập hai quan niệm về việc học, lập luận của Nguyễn Thiếp bao hàm sự lựa chọn. - Có luận điểm rõ ràng, lí lẽ chặt chẽ, lời văn khúc chiết, thể hiện tấm lòng của một trí thức chân chính đối với đất nước. 3. Ý nghĩa văn bản: Bằng hình thức lập luận chặt chẽ, sáng rõ, Nguyễn Thiếp nêu lên quan niệm tiến bộ của ông về sự học..

(55) 4.Củng cố: - Nêu quan điểm tiến bộ của Nguyễn Thiếp về sự học 5. Dặn dò: - Tìm hiểu thêm về con người, cuộc đời La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp. - Liên hệ với mục đích, phương pháp học tập của bản thân. - Xem bài: Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 28 Tiết 102. LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM. Ngày soạn: 15/3/2015 Ngày giảng:18/3/2015 - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc: Gióp HS : 1. KiÕn thøc: - Cách xây dựng và trình bày luận điểm theo phương pháp diễn dịch và quy nạp. Vận dụng trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng: - Nhận biết sâu hơn về luận điểm. - Tìm các luận cứ, trình bày luận điểm thuần thục hơn. 3. Thái độ: Coi trọng việc xây dựng và trình bày luạn điểm trong bài văn nghị luận. II. ChuÈn bÞ: - ThÇy: một số tài liệu tham khảo có liên quan. - Trß: Chuẩn bị bµi theo yêu cầu. III. TiÕn tr×nh lên lớp 1. Ổn định 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò. Néi dung.

(56) Hoạt động 1: Củng cố kiến thức * Cho HS nhắc lại các kiến thức : - Luận điểm và vai trò của luận điểm trong bài văn nghị luận. - Hệ thống luận điểm và cách sắp xếp các luận điểm trong bài văn nghị luận. Hoạt động 2: Luyện tập - Bµi lµm cÇn lµm s¸ng tá v.® g× ? cho ai ? nhằm mục đích gì ?. I. Củng cố kiến thức :. II. Luyện tập : * Đề bài : Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải học - Em cã nªn sö dông hÖ thèng luËn ®iÓm tập chăm chỉ hơn. đợc nêu ở mục ? Vì sao ? 1. Tìm hiểu đề. - Néi dung : khuyªn b¹n ph¶i häc tËp ch¨m chØ. 2. X©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm. * Cha chÝnh x¸c, hîp lÝ. - Theo em, b¹n Êy cÇn ph¶i ®iÒu chØnh, * S¾p xÕp l¹i. s¾p xÕp l¹i nh thÕ nµo ? a. §Êt níc ta ®ang rÊt cÇn nh÷ng ngêi tµi giái để đa Tổ quốc tiến lên “đài vinh quang”, s¸nh kÞp víi bÌ b¹n n¨m ch©u. b. Quanh ta ®ang cã nhiÒu tÊm g¬ng cña c¸c bạn h/s phấn đấu học giỏi để đáp ứng đợc yêu cầu của đất nớc. c. Muèn häc giái, muèn thµnh tµi th× tríc hÕt ph¶i häc ch¨m. d. Mét sè b¹n ë líp ta ham ch¬i, cha ch¨m häc, lµm cho thÇy c« gi¸o vµ c¸c bËc cha mÑ rÊt lo buån. e. NÕu b©y giê cµng ch¬i bêi, kh«ng chÞu häc - Nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu chó ý khi tr×nh th× sau nµy cµng khã có được niÒm vui trong cuéc sèng. bµy L§ ? g. VËy c¸c b¹n nªn bíi vui ch¬i, chÞu khã - Quan s¸t c¸c c©u giíi thiÖu L§. - Có phải tất cả các câu chuyển đoạn và học hành chăm chỉ, để trở nên ngời có ích giới thiệu LĐ ở mục 2a đều chính xác cho c/s, và nhờ đó, tìm đợc niềm vui chân chÝnh, l©u bÒn. kh«ng ? v× sao ? - C¸ch chuyÓn ®o¹n cña c¸c c©u cßn l¹i 3. Tr×nh bµy luËn ®iÓm.(e). cã g× nh nhau kh«ng ? Em thÝch c©u nµo a. C©u giíi thiÖu. h¬n c¶, v× sao ? - Em cã thÓ nghÜ thªm c¸ch chuyÓn ®o¹n - C©u (2) kh«ng thÓ nãi b»ng ? hai ? d. e kh«ng cã qhÖ nh©n qu¶. vµ giíi thiÖu L§ nµo kh¸c kh«ng ? - Ta nên đa những luận cứ gì và sắp xếp - Câu (1) : đơn giản, dễ làm theo. - C©u (3) : giäng ®iÖu gÇn gòi, th©n thiÕt. những LC ấy ntn cho xác đáng ? - Em nªn viÕt c©u kÕt ®o¹n cho ®o¹n v¨n em phải trình bày ntn để đáp ứng các b. Săp xếp luận cứ. ( Nh SGK lµ hîp lÝ ). yêu cầu mà SGK đã đa ra ? - §o¹n v¨n viÕt theo c¸ch trªn lµ DD hay c. KÕt ®o¹n. QN ? Lóc bÊy giê, c¸c b¹n muèn vui ch¬i n÷a - Làm thế nào để chuyển đoạn DD ↔ -liệu đợc không ? QN ? Có phải chỉ cần thay đổi vị trí câu - Lúccóbấy giê, c¸c b¹n kh«ng muèn vui ch¬i chủ đề không? thoải mái, liệu có đợc hay chăng ? Hoạt động 3: Trình bày trớc lớp d. §o¹n trªn lµ ®o¹n diễn dịch Hs đọc đoạn văn đã chuẩn bị 4. Tr×nh bµy tríc líp..

(57) Lớp nhận xét, bổ sung 4. Củng cố: - Gọi HS đọc phần đọc thêm. - Hướng dẫn HS tìm hiểu cách trình bày luận điểm trong bài. 5. Dặn dò: - Xây dựng hệ thống luận điểm theo yêu cầu của giáo viên: có thể sử dụng hệ thống luận điểm có sẵn để nhận xét và sắp xếp lại cho khoa học, lo-gic, chặt chẽ hơn; có thể cho đề bài, yêu cầu HS tự xây dựng hệ thống luận điểm hợp lí. - Trình bày luận điểm: tìm các luận cứ, sắp xếp thành dàn ý theo trình tự khoa học, hợp lí; trình bày lập luận theo phương pháp diễn dịch (hoặc quy nạp). - Chuẩn bị Viết bài Tập làm văn số 6. - Soạn bài: Thuế máu * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Tuần 28 Ngày soạn: 15/3/2015 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 Ngày giảng:20/3/2015 Tiết 103,104 VĂN NGHỊ LUẬN - L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc: Gióp hs : 1. KiÕn thøc: - VËn dông kÜ n¨ng tr×nh bµy luËn ®iÓm vµo viÖc viÕt bµi v¨n chøng minh (hoÆc giải thÝch) gÇn gòi víi c¸c em. 2. KÜ n¨ng: Rèn kĩ năng bày một bài một vẫn đề xã hội. 3. Thái độ: - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt hơn. II. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên:- Tìm tài liệu về văn nghị luận. - Đọc và nghiên cứu các đề văn cơ bản. 2. Học sinh: -Xem lại kiến thức về văn nghị luận và cách trình bày luận điểm. III. Tiến trình lên lớp 1. Kiểm tra: - Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 2. Bài mới: 1. Đề bài: Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải học tập chăm chỉ hơn. 2. Yêu cầu của đề: - Nội dung: cần phải chăm chỉ trong học tập - Kiểu đề: nghị luận - Dẫn chứng: Dẫn chứng thực tế. 3. Lập dàn bài: I. Mở bài: Tầm quan trọng của việc học..

(58) II. Thân bài: Trình bày và phân tích hệ thống luận điểm sau: - Đất nước đang rất cần những người tài giỏi để đưa đất nước tiến lên đài vinh quang - Quanh ta đang có nhiều tấm gương của các bạn học sinh phấn đấu học giỏi - Muốn học giỏi phải chăm học - Một số bạn ở lớp ta còn ham chơi, chưa chăm học - Nếu bây giờ ham chơi sau này khó có được niềm vui trong cuộc sống - Vậy các bạn nên bớt ham chơi chịu khó học tập chăm chỉ III. Kết bài: Khẳng định lại vấn đề, nêu lời khuyên 4. Biểu điểm: - Điểm 9-10: Đáp ứng được các y/c về ND, HT, hệ thống luận điểm rõ ràng, đầy đủ, trình bày tốt luận điểm theo những cách đã học, không quá 3 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 7-8: Đáp ứng được các y/c về ND, HT, có hệ thống luận điểm đầy đủ, rõ ràng, trình bày tương đối tốt luận điểm theo những cách đã học, không quá 5 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 5-6: đảm bảo các y/c về ND, HT, hệ thống luận luận điểm chưa thật đầy đủ, rõ ràng, bước đầu biết cách trình bày luận điểm, không quá 8 lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. - Điểm 3-4: Xác định chưa đúng trọng tâm kiểu bài, chưa giải quyết được vấn đề cần nghị luận, chưa có luận điểm rõ ràng, luận điểm chưa trở thành hệ thống, mắc tương đối nhiều các lỗi chính tả diễn đạt. - Điểm 1-2: Lạc đề, không đảm bảo y/c của đề bài, mắc quá nhiều lỗi chính tả và lỗi diễn đạt. 3. Củng cố: - Thu bài. - Thống kê số lượng và nhận xét giờ kiểm tra. 4. Dặn dò - Ôn lại kiến thức văn nghị luận. - Chuẩn bị: Hội thoại.

(59) Tuần 28 Tiết 105. Văn bản: THUẾ MÁU Nguyễn Ái Quốc. Ngày soạn: 22/3/2015 Ngày giảng:23/3/2015 - L8/1 & 8/2. I . Môc tiªu bµi häc: Gióp HS: 1. KiÕn thøc: - Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản. - Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận. - Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. 3. Thái độ: - Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh về lòng yêu nước, thương dân, tinh thần quốc tế vô sản. II. ChuÈn bÞ: - GV: một số tài liệu liên quan đến văn bản - HS So¹n bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp 1.Ổn định lớp: 2 Kiểm tra bài cũ: Bµi “Bµn luËn vÒ phÐp häc” thể hiện quan niệm của tác giả về việc học như thế nµo ? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung. -Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào? HS dựa vào chú thích tìm hiểu, trả lời Gv giới thiệu thêm và nhấn mạnh lại một số ý chính. Néi dung I. Tìm hiểu chung. 1. T¸c gi¶. 2. T¸c phÈm. - §o¹n trÝch lµ ch¬ng I cña “B¶n ¸n...” viÕt b»ng tiÕng Ph¸p. a. Hoàn cảnh ra đời: Bản án chế độ thực dân Pháp viết bằng.

(60) -Bản án chế độ thực dân Pháp đưa ra tiếng Pháp, in lần đầu tiên tại Pari năm 1925. Năm 1946, xuất bản tại Việt Nam sau những vấn đề gì? đó được dịch ra tiếng Việt và tái bản nhiều lần. b. Tóm tắt tác phẩm: - Tố cáo, kết án chủ nghĩa thực dân Pháp. - Tình cảnh khốn cùng của người dân nô lệ các xứ thuộc địa. - Vạch con đường đấu tranh cách mạng cho các dân tộc bị áp bức. 3. Đọc, giải thích từ khó -Hướng dẫn và họi HS đọc văn bản. - H/d đọc đúng ngữ điệu trào phúng. - Gọi 3 h/s đọc 3 phần - Nhận xét về cách đặt tên chơng, tên các phÇn trong v¨n b¶n ? (Thuế máu chỉ người dân thuộc địa bị bóc lột xương máu, mạng sống) (Tªn ch¬ng thÓ hiÖn sù s¸ng t¹o trong c¸ch dïng tõ cña t/g → cã t/d kh¾c s©u thµnh Ên tîng s©u s¾c. Vµ søc tè c¸o m¹nh mÏ, tªn c¸c phÇn → l«gic Hoạt động 2: Tỡm hiểu văn bản: II. Tìm hiểu văn bản: - So sánh thái độ của các quan cai trị thực dân đ/với ngời dân thuộc địa trớc 1. Nội dung: a. ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø. khi cã ch/tr vµ khi ch/tr x¶y ra ? - Vì sao lại có sự thay đổi thái độ nh * Thái độ của các quan cai trị. - Tríc ch/tranh: khinh bØ, miÖt thÞ, coi hä lµ vËy ? giống ngời hạ đẳng, bị đánh đập. - Thái độ đó đã vạch trần bản chất của - Khi ch/tr bùng nổ : họ đợc tâng bốc, vỗ về, thùc d©n lµ gì ? đợc phong những danh hiệu cao quí -> thủ ®o¹n lõa bÞp, bØ æi. - Sè phËn th¶m th¬ng cña ngêi d©n thuéc địa trong các cuộc ch/tr phi nghĩa đợc * Số phận thảm thơng của ngời dân thuộc miªu t¶ nh thÕ nµo ? địa. - Em có nh/x gì về giọng điệu ở đoạn - Xa gia đình, quê hơng. này ? (vừa giễu cợt vừa xót xa: ấy thế - Đem mạng sống đổi lấy vinh dự hão mµ... lËp tøc..., ®i ph¬i th©y... b¶o vÖ huyÒn. T.quèc...) - Làm việc cật lực trong các nhà máy - Lµ vËt hi sinh cho kÎ cÇm quyÒn.. 4. Củng cố: - Số phận của người dân các nước thuộc địa trong chiến phi nghĩa 5. Dặn dò: - Tìm hiểu tác dụng của từ trái nghĩa được sử dụng trong văn bản. - Sưu tầm một số tranh ảnh lịch sử minh họa cho nội dung bài học. - Đọc diễn cảm văn bản. - Chuẩn bị bài: Soạn nội dung bài phần còn lại * Rút kinh nghiệm:.

(61) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….. Tuần 28 Tiết 104. THUẾ MÁU (tt) Nguyễn Ái Quốc. Ngày soạn: 22/3/2015 Ngày giảng:25/3/2015 - L8/1 & 8/2. I . Môc tiªu bµi häc: Gióp HS: 1. KiÕn thøc: - Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản. - Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận. - Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. 3. Thái độ: - Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh về lòng yêu nước, thương dân, tinh thần quốc tế vô sản. II. ChuÈn bÞ: - GV: một số tài liệu liên quan đến văn bản - HS So¹n bµi III. TiÕn tr×nh lên lớp 1.Ổn định lớp: 2 Kiểm tra bài cũ: - Thái độ của bọn thực dân đối với người dân thuộc địa trước và trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa ? Số phận của người dân thuộc địa ra sao? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung b. ChÕ độ lÝnh t×nh nguyÖn. Hoạt động 1: Tìm hiểu văn bản * C¸c thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t lÝnh. Hs đọc đoạn 2 V©y b¾t, cìng bøc. - Nªu râ c¸c thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t - Do¹ n¹t, xoay xë kiÕm tiÒn víi nhµ lÝnh cña bän thùc d©n. giµu. Sẵn sàng trói, nhốt, đàn áp ngời chống - Các thủ đoạn đó đợc che dấu bằng -đối. nh÷ng lêi lÏ bÞp bîm nh thÕ nµo ? * Lêi lÏ bÞp bîm cña bän cÇm quyÒn. - Tìm những dẫn chứng trong bài để - Tấp nập đầu quân, không ngần ngại. khẳng định rằng ngời dân thuộc địa kh«ng hÒ “t×nh nguyÖn”. - DÉn chøng hïng hån v¹ch trÇn bé mÆt - Những dẫn chứng đó có tác dụng gì ? gian dèi, nham hiÓm. (lét trÇn bé mÆt gian dèi, nham hiÓm) c. KÕt qu¶ cña sù hi sinh..

(62) Hs đọc đoạn 3 - KÕt qu¶ sù hi sinh cña ngêi d©n thuéc địa trong các cuộc ch/tranh nh thế nào ? + Trớc khi có ch/tr ngời dân thuộc địa đợc nhìn nhận ntn ? + Sau khi nép “thuÕ m¸u” trë vÒ, hä cã đợc nhìn nhận khác trớc không ? + §iÒu nµy cã ý nghÜa g× vµ c¸ch nãi cña t/g đã mang lại hiệu quả nghệ thuật ra sao ? (C¸ch nãi mØa mai, s©u cay → thÊm thÝa, khắc sâu có sức tố cáo và lay động lòng ngêi) + Tìm những chi tiết nói lên cách đối xử cña chế độ thực dân đối với hä ? - Em cã nh/x g× vÒ tr×nh tù bè côc c¸c phÇn trong ch¬ng? - Phân tích NT châm biếm, đả kích sắc s¶o, tµi t×nh cña t/g thÓ hiÖn qua c¸ch x©y dùng hình ảnh, qua giäng ®iÖu ?. - Hä trë l¹i “gièng ngêi hÌn h¹” - Sù hi sinh v« Ých. - Những người còn sống sót bị cướp bóc, đối xử bất công, tàn nhẫn ; cấp môn bài thuốc phiện để người dân thuộc địa tự hủy hoại cuộc sống của bản thân và giống nòi. => Họ là nạn nhân của chính sách cai trị tàn bạo, nham hiểm của thực dân Pháp 2. Nghệ thuật: - Có tư liệu phong phú, xác thực, hình ảnh giàu giá trị biểu cảm. - Thể hiện giọng điệu đanh thép. - Sử dụng ngòi bút trào phúng sắc sảo, giọng điệu mỉa mai.. - Nh/x vÒ yÕu tè biÓu c¶m trong ®o¹n trÝch ? - §o¹n trÝch gióp em hiÓu g× vÒ b/chÊt cña thùc d©n Ph¸p ? 3. Ý nghĩa : Văn bản có ý nghĩa như một “bản án” tố cáo thủ đoạn và chính - Hãy rút ra ý nghĩa của văn bản? sách vô nhân đạo của bọn thực dân đẩy - Qua bài, em cảm nhận được điều gì về người dân thuộc địa vào các lò lửa chiến tư tưởng nhân nghĩa, tư tưởng yêu nước tranh. của Bác Hồ ? 4. Củng cố: - Phân tích sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình, giữa miêu tả và biểu cảm trong văn bản! - Gọi HS đọc Ghi nhớ, sgk/92. 5. Dặn dò: - Tìm hiểu tác dụng của từ trái nghĩa được sử dụng trong văn bản. - Đọc diễn cảm văn bản. - Chuẩn bị bài Hội thoại và Tìm hiểu yêu tố biểu cảm trong văn nghị luận. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Tuần 29 Tiết 107. HỘI THOẠI. I. Môc tiªu bµi häc. 1. KiÕn thøc:- Vai xã hội trong hội thoại.. Ngày soạn: 22/3/2015 Ngày giảng:27/3/2015.

(63) 2. KÜ n¨ng. - Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ: - Biết cách giao tiếp phù hợp với từng hoàn cảnh. II. Chuẩn bị: GV: - Nghiên cứu tài liệu, soạn bài, tìm thêm các ví dụ thích hợp. HS: -Trả lời câu hỏi Tìm hiểu bài tìm hiểu các ví dụ trong thực tế cuộc sống. III. TiÕn tr×nh lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Có mấy cách thực hiện hành động nói?. Cho ví dụ 3. Bµi míi. Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy và trũ Hoạt động 1: Tỡm hiểu vai xã hội I. Vai xã hội trong hội thoại. trong héi tho¹i. 1. Tìm hiểu ví dụ: (SGK). * Hướng dẫn HS phân tích tình huống * NhËn xÐt : - Quan hÖ gi÷a hai nh/v tham gia héi tho¹i mẫu: quan hÖ gia téc. *GV yêu cầu hs đọc ví dụ SGK và trả + Ngêi c« : vai trªn. + chó bÐ Hång : vai díi. lời các câu hỏi: - Quan hÖ gi÷a c¸c nh/v tham gia héi tho¹i trong ®o¹n trÝch trªn lµ qhÖ g× ? - Cách đối xử của ngời cô : Thiếu thiện chí Ai ë vai trªn, ai lµ vai díi ? - Cách xử sự của ngời cô có gì đáng không phù hợp với qhệ ruột thịt, không thể hiện thái độ đúng mực của ngời trên đ/v ngời chª tr¸ch ? - T×m nh÷ng chi tiÕt cho thÊy nh/v chó díi. bé Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ đợc thái độ lễ - Hång ph¶i k×m nÐn sù bÊt b×nh v× Hång lµ phÐp. - Gi¶i thÝch v× sao Hång ph¶i lµm nh ngêi thuéc vai díi. vËy ? 2. Bài học: - Em hiÓu thÕ nµo lµ vai x· héi ? a. Vai xã hội : Vị trí người tham gia hội thoại - Cơ sở để xác định vai xã hội là gì ? đối với người khác trong cuộc thoại. - Vai xã hội của mỗi người có luôn ổn b. Cơ sở để xác định vai xã hội : định không ? Vì sao ? - Quan hệ trên dưới hay ngang hàng (theo tuổi *GV nêu yêu cầu: Nhận xét vai xã hội tác, thứ bậc trong gia đình và xã hội) của nhân vật chị Dậu và cai lệ qua - Quan hệ thân – sơ. trích đoạn Tức nước vỡ bờ: - Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc ông tha cho. - Chồng tôi đau ốm, ông không được c. Vai xã hội của mỗi người nhiều chiều, đa phép hành hạ dạng. - Mày... chồng bà đi, bà cho mày xem. *Cho HS làm bài tập vận dụng: Em muốn nhờ ai đó mở hộ cánh cửa, * Nhận xét: Vai xã hội thay đổi khi hoàn em sẽ nói gì nếu người đối thoại: cảnh giao tiếp thay đổi, cần có cách xưng hô - bằng tuổi mình cho phù hợp với từng hoàn cảnh. - nhỏ tuổi hơn mình.

(64) II. LuyÖn tËp. 1.Văn bản Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn: a.Vai xã hội: - Trần Quốc Tuấn : vai trên - Binh sĩ : vai dưới b. Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các binh sĩ : nghiêm khắc chỉ ra lỗi lầm của tướng sĩ, vừa chê trách vừa khuyên bảo tướng sĩ rất chân thành. Bài tập 2: Đoạn văn: SGK a. Vai xã hội: - Xét về địa vị xã hội: + Ông giáo: vai trên + Lão Hạc: vai dưới - Xác định vai xã hội của 2 nh/v : Ông Xét về tuổi tác: + Lão Hạc: vai trên gi¸o vµ L·o H¹c. + Ông giáo: vai dưới b. Thái độ của ông giáo đối với lão Hạc: vừa - Thái độ của nh/v ông giáo đ/v lão kớnh trọng, vừa thõn tỡnh: lời lẽ ụn tồn, thõn H¹c ? mật nắm vai lão, mời hút thuốc, uống nước, ăn khoai; gọi lão Hạc là “cụ”, xưng “ông con mình” (kính trọng), “tôi” (bình đẳng). - Thái độ của lão Hạc đ/v ông giáo ? c.Thái độ của lão Hạc đối với ông giáo: vừa - Chi tiÕt nµo thÓ hiÖn t©m tr¹ng kh«ng quý trọng vừa thân tình. Gọi“ông giáo”, dùng vui vµ sù gi÷ ý cña l·o H¹c ? từ “dạy” (quý trọng); xưng hô gộp “chúng mình”, cách nói xuề xòa (thân tình). 4. Củng cố: Bài tập củng cố: - Hãy trao đổi với các bạn trong bàn để đặt một đoạn hội thoại (đề tài tự chọn), hãy phân tích vai xã hội trong đoạn hội thoại đó. 5. Dặn dò - Học bài, làm bài tập * Chuẩn bị bài Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Tuần 29 Ngày soạn: 22/3/2015 TÌM HIỂU YẾU TỐ BIỂU CẢM Ngày giảng: 27/3/2015 Tiết 108 TRONG VĂN NGHỊ LUẬN - L8/1 & 8/2 - lớn tuổi hơn mình Hoạt động 2 : Luyện tập *GV nêu câu hỏi của bài tập 1 1.Dựa vào văn bản Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn, em hãy trả lời các câu hỏi sau : a. Xác định vai xã hội của Trần Quốc Tuấn đối với các binh sĩ . b. Nhận xét về thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các binh sĩ. Tìm chi tiết minh họa. * Hướng dẫn HS thảo luận nhóm để làm bài tập 2. I. Môc tiªu bµi häc: Gióp h/s: 1. KiÕn thøc: - Lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghị luận. - Biểu cảm là yếu tố hỗ trợ cho lập luận, góp phần tạo nên sức lay động, truyền cảm của bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng:.

(65) - Nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận. - Đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lí, có hiệu quả, phù hợp với lô-gíc lập luận của bài văn nghị luận. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp và ra quyết định. 3. Thái độ: - Yêu thích việc tìm hiểu và có ý thức đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. II. Chuẩn bị: - Giáo viên:- Tìm thêm các đoạn văn, bài văn minh hoạ thích hợp. - Học sinh: - Soạn bài. III. Tiến trình lên lớp. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bµi míi: Hoạt động của GV + HS Nội dung cần đạt I. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. Hoạt động 1: Tỡm hiểu yếu tố biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. 1. Vb “Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn” - H/s đọc văn bản. NhËn xÐt. a. Tõ ng÷ biÓu lé t/c¶m : thµ hi sinh... chø nhÊt - Tìm những từ ngữ biểu lộ t/c định không chịu..., nhất định không chịu làm nô m·nh liÖt cña tác giả vµ nh÷ng c©u lÖ... - Câu cảm thán : Hỡi đồng bào toàn quốc ! Hỡi c¶m th¸n trong v¨n b¶n ? đồng bào ! Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân. - HÞch... vµ lêi kªu gäi... gièng nhau cã sö dông * Th¶o luËn nhãm nhỏ: tõ ng÷ vµ c©u v¨n cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. - Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt nhiều b. HÞch... kªu gäi... lµ Vb nghÞ luËn v× môc câu có t/ch biểu cảm, lời kêu gọi... đích để kêuLời gäi tớng sĩ/ đồng bào giết giặc cứu nớc vµ HÞch... cã gièng nhau kh«ng ? (nªn q®iÓm, ý kiÕn để bàn luận phải trái... nêu suy - Tuy nhiªn Lêi kªu gäi... vµ nghÜ...) Hịch... đợc coi là những vb nghị luËn chø kh«ng ph¶i lµ vb biÓu c¶m. v× sao ? (yÕu tè biÓu c¶m cã t/d hç trî cho c. T¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m : lµm nªn c¸i hay lËp luËn, dÔ ®i vµo lßng ngêi). v¨n b¶n. - H/s quan sát bảng đối chiếu cho * Ghi nhí 1 (SGK). (SGK). - Cã thÓ thÊy nh÷ng c©u ë cét (2) hay h¬n nh÷ng c©u ë cét (1). V× sao ? Ph¸t huy t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m. - Từ đó cho biết t/d của yếu tố 2. Ph¶i thật sự xúc động trớc những điều mình nói biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn ? tíi trong bµi NL. * Th¶o luËn nhãm : Tõ viÖc t×m hiÓu hai vb trªn, h·y cho biÕt : Ph¶i cã phÈm chÊt v¨n ch¬ng (biÕt diÔn t¶ c¶m - Làm thế nào để phát huy hết t/d -xúc mét c¸ch nghÖ thuËt). cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n - Ph¶i biÕt chän vµ sö dông tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u nghÞ luËn ? biÓu c¶m đúng lúc, đúng chỗ. - Ngêi lµm v¨n chØ cÇn suy nghÜ vÒ L§ vµ LL hay cÇn ph¶i thËt sù xúc động trớc từng điều mình * Ghi nhớ 2 (SGK). ®ang nãi tíi ? - Chỉ cần rung cảm không thôi đã đủ cha ? Phải chăng chỉ cần có lßng yªu níc... - Cã ph¶i cµng dïng nhiÒu tõ ng÷.

(66) biểu cảm càng đặt nhiều câu cảm th¸n th× gi¸ trÞ biÓu c¶m trong v¨n NL cµng t¨ng ? Hoạt động 2 : Luyện tập - H/s đọc yêu cầu BT. (tªn da ®en b¶n thØu, An_nan_mÝt bÈn thØu, con yªu, b¹n hiÒn... (Cảnh kì diệu, xuống tận đáy biển để bảo vệ TQ của các loài thuỷ qu¸i...) * Bài tập bổ sung : HS thực hành viết đoạn văn nghị luận có sử dụng yếu tố biểu cảm theo chủ đề tự chọn.. II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. - C¸c yÕu tè biÓu c¶m, biÖn ph¸p biÓu c¶m vµ t¸c dông biÓu c¶m (phÇn I_ ThuÕ m¸u). + Cách gäi cña bän TD tríc vµ sau ch/tr → ph¬i bµy b/chÊt dèi tr¸ cña TD t¹o hiÖu qu¶ mØa mai. + Dïng h/a mØa mai b»ng giäng ®iÖu tuyªn truyÒn của TD. → thể hiện thái độ khinh bỉ sâu sắc đ/v giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña bän TD vµ c¶ sù chÕ nh¹o, cêi cît. Bµi tËp 2 : - Cảm xúc : nỗi khổ tâm của ngời dạy tiếng mẹ đẻ, nçi buån khi thÊy h/s cã quan niÖm häc “tñ”. - C¸ch biÓu hiÖn : ë ba mÆt : tõ ng÷, c©u v¨n vµ giäng ®iÖu cña lêi v¨n.. 4. Củng cố: - Vai trò của yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận? 5. Dặn dò: - Đọc lại văn bản Thuế máu, tìm các yếu tố biểu cảm và tìm hiểu tác dụng của chúng. - Chuẩn bị bài : Soạn bài Đi bộ ngao du. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….. Tuần 30 Tiết 109,110. ĐI BỘ NGAO DU (TrÝch £-min hay VÒ gi¸o dôc). Ngày soạn: 29/3/2015 Ngày giảng: 31/3/2015 Ru-xô - L 8/1 & 8/2. I. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: - Mục đích, ý nghĩa của việc đi bộ theo quan điểm của tác giả. - Cách lập luận chặt chẽ, sinh động, tự nhiên của nhà văn. - Lối viết nhẹ nhàng có sức thuyết phục khi bàn về lợi ích, hứng thú của việc đi bộ ngao du. - Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường: Đi bộ giúp cho con người tăng cường sức khỏe nhờ trực tiếp tiếp xúc với môi trường. 2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu văn bản nghị luận nước ngoài..

(67) - Tìm hiểu, phân tích các luận điểm, luận cứ, cách trình bày vấn đề trong một bài văn nghị luận cụ thể. 3. Thái độ: - Yêu thích việc đi bộ ngao du để rèn luyện sức khỏe, mở mang kiến thức II. Chuẩn bị: Gv: - Tìm tài liệu về tác giả, tác phẩm HS: - Đọc văn bản, trả lời câu hỏi Đọc - hiểu văn bản. III. Tiến trình lên lớp. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Trình bày các thủ đoạn và mánh khóe bắt lính của bọn thực dân? - Nêu những nét chính về nghệ thuật và ý nghĩa văn bản Thuế máu? 3. Bài mới Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Tìm hiểu chung Hs tìm hiểu chú thích và nêu những hiểu biết về tác giả, tác phẩm. GV giới thiệu thêm một số ý về cuộc đời nhà văn và nhấn mạnh lại những ý chính. - Yờu cầu đọc : rõ ràng, dứt khoát, tình c¶m, lu ý c¸c tõ : ta, t«i. - Gọi 3 h/s đọc 3 đoạn. - Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì ? - V¨n b¶n cã bè côc mÊy phÇn? * Lưu ý: Có thể tách câu đầu và câu cuối ra thành mở bài và kết bài. Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản - Tãm t¾t ng¾n gän ba luËn ®iÓm chÝnh mà Ru-Xô đã trình bày thành ba đoạn trong văn bản để thuyết phục mọi ngời nÕu muèn ngao du th× nªn ®i bé ? - Từ ba luận điểm chính ấy, em thử đề xuất một nhan đề đầy đủ hơn nhan đề cã phÇn chung chung lµ “§i bé ngao du” ? (Lîi Ých cña ®i bé ngao du). -TrËt tù s¾p xÕp ba luËn ®iÓm chÝnh cã hîp lÝ kh«ng ? v× sao ? (cã thÓ c¨n cø và từ “Ngao du” để suy nghĩ ? Đi bộ ngao du thì cái gì đến trớc nhất với con ngời và cái gì sẽ để lại cho con ngời sau chuyến dạo chơi đó ?) Gv nói thêm cho học sinh nắm trật tự sắp xếp các luận điểm trong văn bản phần nào thể hiện dấu ấn cá nhân của cuộc đời nhà văn. Nội dung I. Tìm hiểu chung: 1. T¸c gi¶: - Ru-xô (1712 – 1778) là nhà văn, nhà triết học có tư tưởng tiến bộ nước Pháp ở thế kỉ XVIII. 2. T¸c phÈm : a. Vị trí đoạn trích: £-min hay VÒ gi¸o dôc gåm 5 quyÓn. §o¹n trÝch nµy trong quyÓn 5. b. Phương thức biểu đạt: nghị luận. c. Từ khó d. Bố cục: 3 phần II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hệ thống luËn ®iÓm: * Luận điểm chính: lợi ích của việc đi bộ. * Các luận điểm nhỏ: - §i bé ngao du tạo nên trạng thái tinh thần thoải mái không phụ thuộc, không bắt buộc. - §i bé ngao du đem lại cơ hội trao dồi kiến thức, hiểu biết. - §i bé ngao du cã t¸c dông rèn luyện søc khoÎ * TrËt tù c¸c luËn ®iÓm: - Các luận điểm đợc sắp xếp hợp lí.

(68) Hs đọc lại đoạn 1 và trả lời câu hỏi - Đi bộ ngao du tạo nên sự tự do như thế nào? Tác giả đã lấy dẫn chững nào để chứng minh cho luận điểm trên Hết tiết 109 chuyển tiết 110 Gv yêu cầu hs nhắc lại một số nội dung cơ bản đã được tìm hiểu trong tiết 1: luận điểm chứng minh, các luận điểm nhỏ, phương thức biểu đạt.. HS đọc đoạn 2 - Đi bộ ngao du có thể giúp trau dồi những kiến thức nào? - Việc tác giả đem so sánh phòng sưu tập của Ê- min với phòng sưu tập của các triết gia phòng khách là nhằm mục đích gì? - Em có nhận xét gì về cách sắp xếp luận cứ và lập luận của tác giả trong đoạn này? HS đọc đoạn cuối - Nêu luận điểm của đoạn 3 Đi bộ ngao du có tác dụng tốt cho sức khỏe như thế nào? Từ những phân tích trên em hãy cho biết đi bộ ngao du có thể cho ta những lợi ích nào? Hs trả lời gv giảng giải chốt ý * Em hiểu gì về con người và tư tưởng tình cảm của Ru- xô qua văn bản này? * Tích hợp giáo dục hs nên tạo thói quen đi bộ để tốt cho sức khỏe, tinh thần, kiến thức - Bài văn còn cho thấy môi trường có ảnh hưởng như thế nào đối với sức khỏe người đi bộ ? * Nhận xét về nghệ thuật của bài văn: - Cách đưa dẫn chứng ? - Cách xây dựng nhân vật ? - Trong bài văn tác dùng những đại từ nhân xưng nào? Chỉ ra những câu văn dùng những đại từ nhân xưng ấy? Khi nào tác giả dùng “ta”, khi nào dùng. 2. Phân tích luận điểm a. Đi bộ ngao du tạo nên trạng thái tinh thần thoải mái, không bắt buộc, không không phụ thuộc. - Hoàn toàn được tự do theo ý thích (ta ưa, ta thích, ta muốn) - Không lệ thuộc vào bất cứ ai (gã phu trạm - Không phụ thuộc vào bất cứ cái gì (giờ giấc, xe ngựa, đường xá) - Quan sát khắp nơi, đi bất cứ nơi nào - Có thể khắc phục được trở ngại b. Đi bộ ngao du đem lại cơ hội trau dồi kiến thức, hiểu biết. - Xem xét tài nguyên thiên nhiên - Tìm hiểu về các sản vật nông nghiệp và cách thức trồng trọt - Sưu tầm những mẫu vật: hoa lá, hóa thạch => dẫn chứng phong phú, kiểu câu linh hoạt. c. Đi bộ ngao du có tác dụng rèn luyện sức khỏe - Sức khỏe được tăng cường - Tính khí vui vẻ - Ăn ngon miệng, ngủ ngon giấc => Đi bộ ngao du đem lại cảm hứng tự do tuyệt đối, bồi dưỡng nhận thức, làm giàu hiểu biết rèn luyện sức khỏe và tinh thần - Con người chân thực giản dị, khao khát tự do, học hỏi không ngừng - Yêu thiên nhiên, gần gũi với thiên nhiên 1. Nghệ thuật - Dẫn chứng tự nhiên, sinh động, gắn với thực tế - Xây dựng các nhân vật của hoạt động giáo dục - Đại từ nhân xưng tôi ta hợp lí, gắn kết nội.

(69) “tôi”? (Ta chỉ chung mọi người, tôi chỉ dung khái quát và kiến thức mang tính trãi riêng cá nhân nhà văn) nghiệm 3. Ý nghĩa: Từ những điều mà “đi bộ ngao du” đem lại như tri thức, sức khỏe, cảm giác thoải mái, nhà văn thể hiện tinh thần tự do dân chủ - tư tưởng tiến bộ của thời đại. 4. Củng cố: Gv: Nêu một số câu hỏi giúp học sinh củng cố hiểu biết về đặc điểm thể loại, phương thức biểu đạt, luận điểm chính.. 5. Dặn dò: - Lập luận để chứng minh một trong những lợi ích của việc đi bộ ngao du bằng cuộc sống thực tiễn của bản thân. Từ đó rút ra bài học cho mình. - Chuẩn bị bài Hội thoại (tiếp theo) * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 30 Ngày soạn: 29/3/2015 Ngày giảng:01/4/2015 HỘI THOẠI (TT) Tiết 111 -L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Khái niệm lượt lời. - Việc lựa chọn lượt lời góp phần thể hiện thái độ và phép lịch sự trong giao tiếp. 2. Kĩ năng: - Xác định được các lượt lời trong các cuộc thoại. - Sử dụng đúng lượt lời trong giao tiếp. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: ra quyết định và giao tiếp. 3. Thái độ: - Tinh tế, lịch sự trong giao tiếp. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Tìm thêm các ví dụ thích hợp. 2. Học sinh: - Trả lời câu hỏi Tìm hiểu bài. - Tìm hiểu các ví dụ trong thực tế cuộc sống . III. TiÕn tr×nh lên lớp. 1. Ổn định: 1. Bµi cò : - ThÕ nµo lµ vai x· héi ? Cho VD và ph©n tÝch. - Ch÷a bµi tËp. 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Lợt lời trong hội I. Lợt lời trong hội thoại. tho¹i 1. §o¹n trÝch : SGK * Hướng dẫn HS phân tích tình.

(70) huống mẫu - H/s đọc lại đoạn trích ở tiết trớc (T/92, 93) - Trong cuộc thoại đó, mỗi nh/v nói bao nhiªu lîc ? - Bao nhiêu lần lẽ ra Hồng đợc nói nhng Hång kh«ng nãi ? Sù im lÆng thể hiện thái độ của Hồng đ/v nh÷ng lêi nãi cña ngêi c« nh thÕ nµo ? - V× sao Hång kh«ng c¾t lêi ngêi c« khi bµ nãi nh÷ng ®iÒu Hång kh«ng muèn nghe ? - Qua nh/x, em hiÓu thÕ nµo lµ lît lời trong hội thoại ? Thái độ khi thực hiÖn lît lêi ? - H/s đọc ghi nhớ. * HS thảo luận nhóm nhỏ: Đặt một đoạn hội thoại (chủ đề tự chọn) và phân tích lượt lời trong đoạn hội thoại đó. Hoạt động 2: Luyện tập. * Hướng dẫn HS làm bài tập 1SGK. - HS đọc lại đoạn trích “Tức nớc vỡ bê”. - Trả lời câu hỏi SGK. * NhËn xÐt : - Mỗi lần nói đợc đánh dấu bằng dấu gạch ngang. - Sù im lÆng lµ c¸ch th/hiÖn mét lît lêi. - Bµ c« : nãi 6 lît. - Bé Hồng : nói 4 lợt (2 lần im lặng → thái độ bÊt b×nh). - Kh«ng ng¾t lêi ngêi c« v× Hång lµ vai díi.. 2. Ghi nhí : (SGK/ T102). II. LuyÖn tËp. 1. Tính cách của mỗi nh/v đợc thể hiện qua cuéc tho¹i trong “Tøc níc vì bê”. (HS tù lµm). 2 a. Tho¹t ®Çu : TÝ nãi nhiÒu, chÞ DËu im lÆng - VÒ sau : TÝ nãi Ýt h¼n ®i, cßn chÞ DËu nãi nhiÒu h¬n. b. T/g miêu t¶ diÔn biÕn cuéc tho¹i rÊt hîp víi * HS thảo luận nhóm để làm bài tập t©m lÝ nh/v : - Tho¹t ®Çu, c¸i TÝ rÊt v« t v× cha biÕt lµ s¾p bÞ 2. b¸n cßn chÞ DËu ®au lßng v× buéc ph¶i b¸n con nªn chØ im lÆng. - VÒ sau c¸i TÝ biÕt s¾p bÞ b¸n nªn sî h·i vµ ®au buồn, ít nói hẳn đi còn chị Dậu phải nói để thuyết phục cả hai đứa con. c. Cµng lµm cho chÞ DËu ®au lßng khi buéc phải bán đứa con hiếu thảo, đảm đang và càng t« ®Ëm nçi bÊt h¹nh s¾p gi¸ng xuèng ®Çu c¸i TÝ. 3. Sự im lặng của nh/v “tôi” biểu thị thái độ : ng¹c nhiªn, xÊu hæ. * Hướng dẫn HS làm bài tập 3SGK. 4. Củng cố: - Thế nào là lượt lời trong hội thoại? Để đảm bảo sự lịch sự tế nhị trong giao tiếp người tham gia hội thoại cần chú ý những gì? - Trong một buổi thảo luận ở lớp, cô giáo yêu cầu học sinh A phát biểu ý kiến về một vấn đề. Học sinh A chưa kịp trình bày ý kiến của mình thì học sinh B đã vội vàng đưa ra ý kiến về vấn đề đó. Trong hội thoại hành vi đó của học sinh B được gọi là gì? (Nói tranh) 5. Dặn dò:.

(71) Phân tích một cuộc thoại mà bản thân đã tham gia hoặc chứng kiến theo yêu cầu sau : - Xác định đúng vai xã hội của bản thân và của người tham gia hội thoại. - Lựa chọn ngôn ngữ hội thoại phù hợp với vai xã hội và hoàn cảnh giao tiếp. - Xác định được lượt lời hội thoại của bản thân trong hội thoại. - Chuẩn bị bài Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào văn nghị luận. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 30 Ngày soạn: 29/3/2015 LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ BIỂU CẢM VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN Ngày giảng:3/4/2015 Tiết 112 - L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc : Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Hệ thống kiến thức về văn nghị luận. - Cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng: - Xác định cảm xúc và biết cách diễn đạt cảm xúc đó trong bài văn nghị luận. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp và ra quyết định. 3. Thái độ: - Yêu thích việc làm bài văn nghị luận có yếu tố biểu cảm. II. Chuẩn bị: GV:- Tìm thêm các đoạn văn, bài văn minh hoạ thích hợp. HS:- Soạn bài. III. TiÕn tr×nh lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. Bµi cò: - Kiểm tra việc làm bài tập ở nhà của HS. 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Củng cố kiến thức I. Củng cố kiến thức: - Các yếu tố biểu cảm: từ ngữ, câu văn, ngữ * Hãy nhắc lại: - Các yếu tố biểu cảm trong văn điệu, cử chỉ, … thể hiện cảm xúc, tâm trạng của người nói, người viết. nghị luận? - Yêu cầu của việc đưa yếu tố biểu - Yêu cầu biểu cảm trong văn nghị luận:thể hiện sát đúng, chân thành tâm trạng, cảm xúc cảm trong văn nghị luận? của bản thân, phục vụ cho việc lập luận. II. Luyện tập: Hoạt động 2: Luyện tập: - Bµi lµm cÇn lµm s¸ng tá vấn đề g× §Ò : Sù bæ Ých cña nh÷ng chuyÕn tham quan, du lịch đối với học sinh. ? Cho ai ? - Cần phải làm theo kiểu lập luận * Tìm hiểu đề . - Vấn đề : Sự bổ ích của những chuyến tham nµo? quan ®/v häc sinh. - NghÞ luËn chứng minh. * Th¶o luËn : §Ó lµm s¸ng tá v.® 1. Dµn ý..

(72) trªn c¸ch s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm (trong SGK) cã hîp lÝ kh«ng ? V× sao ? Nªn nh thÕ nµo ? ( LĐ đợc làm sáng tỏ bằng dẫn chứng nhng kh«ng ph¶i lµ liÖt kª dẫn chứng, để làm rõ thật giả nên ph¶i ®a ra ý kiÕn, quan ®iÓm (L§) các LĐ phải đợc sắp xếp lại). - H/s đọc phần đoạn văn. - T/g đã đa yếu tố biểu cảm vào ®o¹n v¨n b»ng c¸ch nµo ?. A. Më bµi : Nªu lîi Ých cña viÖc tham quan B. Th©n bµi : Nªu c¸c lîi Ých cô thÓ. (1). VÒ thÓ chÊt : nh÷ng chuyÕn th¨m quan du lÞch cã thÓ gióp ta thªm khoÎ m¹nh. (2). VÒ t×nh c¶m : Nh÷ng chuyÕn th¨m quan du lÞch cã thÓ gióp chóng ta : - Tìm thêm đợc thật nhiều niềm vui cho bản th©n m×nh : - Có thêm tình yêu đ/v thiên nhiên, với quê hơng đất nớc. (3) VÒ kiÕn thøc... - Hiểu cụ thể hơn, sâu hơn những điều đợc học trong trêng líp qua nh÷ng ®iÒu m¾t thÊy tai nghe. - §a l¹i nhiÒu bµi häc cã thÓ cha cã trong s¸ch vë cña nhµ trêng. C. Kết bài : khẳng định tác dụng của h/đ tham quan 2. TËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi NL. a. Tham kh¶o ®o¹n v¨n. - T/g ®a yÕu tè biÓu c¶m b»ng : + Tõ biÓu c¶m “BiÕt bao”. + C©u c¶m th¸n (c©u cuèi). + Hỡnh ảnh đối lập : ngời trong xe và ngời đi bé. b. Nh÷ng chuyÕn tham quan du lÞch cã thÓ giúp chúng ta tìm thêm đợc nhiều niềm vui cho b¶n th©n.. - NÕu ph¶i tr×nh bµy L§ : nh÷ng chuyÕn tham quan, du lÞch ®em đến cho ta thật nhiều niềm vui. LĐ Êy gîi cho em c¶m xóc g× ? - Theo em, đoạn NL đã thể hiện đợc hết cảm xúc ấy cha ? - Làm thế nào để biểu đạt những t/c mµ em muèn göi vµo ®o¹n v¨n - HS viÕt ®o¹n. đó ? - Em có định dùng những từ ngữ, những cách đặt câu mà SGK gợi ý kh«ng ? - Em cã cÇn söa l¹i c¸c tõ ng÷, cách đặt câu đó hay không và sửa l¹i thÕ nµo ? - Đoạn văn đó đã thực sự có yếu tố - Đoạn văn tham khảo (SGV/ T134). biÓu c¶m cha ? - HS thực hành viết đoạn văn trên. 4. Củng cố: - Vai trò của yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận 5. Dặn dò: - Đọc và phát hiện yếu tố biểu cảm, cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận (qua từ ngữ, câu cảm, giọng điệu) trong văn bản cụ thể. - Xác định cảm xúc trước vấn đề nêu ra ở đề bài trên. - Chuẩn bị bài Kiểm tra Văn và Lựa chọn trật từ trong câu. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….

(73) Tuần 31 Tiết 113. KIỂM TRA VĂN. Ngày soạn: 05/4/2015 Ngày giảng:07/4/2015 - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc: Giúp HS 1. KiÕn thøc: - KiÓm tra vµ cñng cè l¹i kiến thøc cña häc sinh về phần Văn bản từ đầu học kì II đến nay. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn vµ cñng cè c¸c kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, tæng hîp, ph©n tÝch vµ so s¸nh, 3.Thái độ: Cã ý thøc lµm bµi nghiªm tóc, tù gi¸c. II. ChuÈn bÞ. - Giáo viên : Soạn đề bài và đáp án - Häc sinh: ¤n tËp kÜ phần Văn bản từ đầu học kì II đến nay. III. Tiến trình lên lớp: 1. Kiểm tra : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 2.Bài mới: (Đề và đáp án đính kèm) 3.Củng cố: 4. Dặn dò: - HS về nhà tiếp tục xem lại kiến thức về phần văn bản đã học. - Chuẩn bị bài Lựa chon trật tự từ trong câu.

(74) LỚP 8-Tiết 113: KIỂM TRA 1 TIẾT VĂN MA TRẬN Tên chủ Nhận biết Thông hiểu đề TN TL TN TL - Thơ - Nhận biết giai - Hiểu ý ghĩa hiện đại đoạn sáng tác Thuộc của hình Việt đoạn tượng văn Nam thơ đã bản học - Hiểu ý nghĩa của chi tiết trong văn bản - Hiểu tình cảm của tác giả qua văn bản Số câu: 1 0.5 3 Số 0.25 đ 1đ 0.75đ điểm. Tỉ 2,5% 10% 7,5 % lệ % Văn bản - Nhận đặc điểm - Hiểu nghệ nghị văn bản thuật văn bản Hiểu luận - Nhận ra chi tiết nội có trong văn bản dung, - Nắm thể loại nhan văn bản đề văn bản Số câu: 3 1 1 Số 0.75đ 0.25đ 4đ điểm. Tỉ 7,5 % 2.5 % 40% lệ % Cộng. 4. 0.5. 4. 1. Vận dụng TN TL - Phân tích tình cảm của tác giả qua đoạn thơ. 0.5 3đ 30 %. Cộng. 5 5đ 50%. 5 5đ 50% 0.5. 10.

(75) Số câu: 1đ Số điểm. 10 % Tỉ lệ %. 1đ 10%. 1đ 10 %. 4đ 40%. 3 30 %. 10đ 100%. KIỂM TRA MỘT TIẾT MÔN NGỮ VĂN 8 (PHẦN VĂN BẢN) Trường THCS Lê Lợi Họ và tên : ........................................... Lớp: 8/. Điểm:. Lời phê của thầy (cô) giáo:. I. Trắc nghiệm: (2 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng: Câu 1: Các bài thơ Nhớ rừng, Quê hương, Tức cảnh Pác Bó được sáng tác vào: A. Trước 1930 B. 1932 – 1945 C. 1940 - 1945 D. Sau 1945 Câu 2: Nhận xét nào nói đúng nhất ý nghĩa của việc xây dựng hai cảnh tượng đối lập nhau trong bài Nhớ rừng? A. Để làm nổi bật hình ảnh con hổ B. Để gây ấn tượng đối với người đọc C. Để làm nổi bật tình cảnh và tâm trạng của con hổ D. Để thê hiện tình cảm của tác giả đối với con hổ C©u 3: H×nh ¶nh §«i con ®iÒu s¸o lén nhµo tÇng kh«ng trong bµi th¬ Khi con tu hó cña Tè H÷u ngoµi ý nghÜa miªu t¶ c¶nh cßn thể hiện điều gì ? A. ThÓ hiÖn con m¾t tinh tÕ cña t¸c gi¶. B. Cho thấy cuộc sống đẹp đẽ của đất nớc ta lúc đó. C. ThÓ hiÖn nỗi nhí quª h¬ng cña t¸c gi¶. D. Kh¸t väng tung bay gi÷a bÇu trêi tù do cña ngêi tï. Câu 4: Ba bài thơ Tức cảnh Pác Bó, Ngắm trăng, Đi đường cho thấy Bác Hồ là người: A. Yêu thiên nhiên , yêu tự do B.Lạc quan, sống hoà hợp với thiên nhiên C. Sống giản dị, chan hòa với mọi người D. Yêu thương thiếu niên nhi đồng Câu 5: Tác phẩm nào sau đây được coi là áng thiên cổ hùng văn? A. Chiếu dời đô B. Hịch tướng sĩ C. Bình Ngô đại cáo D. Thuế máu Câu 6: Nét nghệ thuật nổi bật của Thuế máu là: A. Tăng cấp, tương phản B. Châm biếm, ẩn dụ C. So sánh, nhân hoá D. Châm biếm, trào phúng.

(76) Câu 7: Mục đích của việc học chân chính theo La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp trong Bàn luận về phép học là: A. Học để cầu danh lợi B. Học để biết tam cương, ngũ thường C. Học để biết rõ đạo D. Học để biết tứ thư, ngũ kinh, chư sử Câu 8: Thể loại của Đi bộ ngao du (Ru-xô) là: A. Nghị luận giải thích B. Nghị luận bình luận C. Nghị luận chứng minh D. Kết hợp nghị luận giải thích và chứng minh II. Tự luận: (8 điểm) C©u 1: ChÐp l¹i khổ thơ cuối bài thơ Quê hương của Tế Hanh và phân tích tình cảm của tác giả đối với quê hương qua khổ thơ này. (4.0 điểm) Câu 2: Em hiểu như thế nào về nhan đề Thuế máu? Nêu thủ đoạn mánh khóe bắt lính của bọn thực dân trong văn bản Thuế máu. Số phận của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa ?(4.0 điểm). Bài làm: ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

(77) ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ĐÁP ÁN I. Phần trắc nghiệm: (Từ câu 1-câu 8: mỗi câu 0.25 điểm) 1B 2.C 3D 4B 5C 6D 7C 8C II. Phần tự luận: (8 điểm) Câu 1: (4 điểm) * Chép đúng khổ thơ: 1 điểm. * Phân tích tình yêu quê hương của nhà thơ: (3 điểm ) - Nỗ nhớ quê thể hiện thường trực - Nhớ quê gắn với việc nhớ đến những hình ảnh quen thuộc, đặc trưng của quê hương: màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi, con thuyền, mùi nồng mặn - Nỗi nhớ chân thành, da diết - Tác giả là người yêu quê hương thắm thiết Câu 2: (4.0 điểm) - Nhan đề Thuế máu: người dân thuộc địa bị bóc lột xương máu tính mạng, nhan đề mang ý nghĩa tố cáo tội ác của bọn thực dân đối với người dân các xứ thuộc địa. (1 điểm) - Thủ đoạn bắt lính: tóm lấy những người khỏe mạnh nhà nghèo, tìm cách kiếm tiền đối với những người nhà giàu, xích, nhốt ...; rêu rao về sự tình nguyện của người dân thuộc địa.(1.5 điểm) - Số phận của người dân thuộc địa: xa lìa quê hương, làm việc cật lực trong các nhà máy, bỏ xác trên các chiến trường, bị đối xử tàn nhẫn, bất công.( 1.5 điểm).

(78) Tuần 31 Tiết 114. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU. Ngày soạn: 5/4/2015 Ngày giảng: 8/4/2015 - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc: 1.Kiến thức: - Cách sắp xếp trật tự từ trong câu. - Tác dụng diễn đạt của những trật tự từ khác nhau. 2. Kĩ năng: - Phân tích hiệu quả diễn đạt của việc lựa chọn trật tự từ trong một số văn bản - Phát hiện và sửa được một số lỗi trong sắp xếp trật tự từ. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: giao tiếp và ra quyết định. 3.Thái độ: - Nâng cao hiệu quả diễn đạt, giao tiếp. II. Chuẩn bị: Gv: - Tìm thêm các ví dụ thích hợp, bảng phụ Hs: - Xem sgk, sbt, soạn bài. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra : - Thế nào là lợt lời ? Thái độ thể hiện lợc lời trong hội thoại. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Nhận xét chung I. NhËn xÐt chung. * Phân tích tình huống mẫu 1. Tìm hiểu ví dụ : SGK. - GV viÕt ®o¹n v¨n lªn b¶ng phô. a. Thay đổi trật tự từ. - Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét - HS đọc đoạn trích và yêu cầu của bằng giọng khàn khàn của một ngời bµi tËp hót nhiÒu x¸i cò. - Cai lÖ thÐt … hót nhiÒu x¸i cò, gâ - Có thể thay đổi trật tự từ trong câu đầu roi xuống đất in ®Ëm theo nh÷ng c¸ch nµo mµ - ThÐt b»ng giäng khµn khµn cña mét không làm thay đổi nghĩa cơ bản của ngời hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ... đất. c©u ? - B»ng giäng khµn khµn cña mét ng-.

(79) - Để diễn đạt nội dung tơng tự câu in ®Ëm trong ®o¹n v¨n, cã bao nhiªu c¸ch s¾p xÕp TTT ? - Trao đổi nhóm (2 ngời) : vì sao t/g chän trËt tù tõ trong ®o¹n trÝch ? Chän mét TTT khác. - Qua bµi tËp, em cã nh/x g× vÒ c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u ? Tõ ®©y em rót ra kinh nghiÖm g× trong viÖc đặt câu ? Hoạt động 2: Một số tác dụng của sù s¾p xÕp trËt tù tõ. êi... cò, ... - B»ng giäng... x¸i cò, gâ ®Çu roi xuống đất cai lệ thét. - Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng... cò, cai lÖ thÐt. b. Chọn trật tự từ nh đoạn trích để liên kÕt chÆt c©u Êy víi c©u tríc. c. Chän mét trËt tù tõ kh¸c.. 2. Nhận xét: Trật tự từ là cách sắp xếp từ ngữ trong một câu. II. Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ 1. Bµi tËp 1. a... giËt ph¾t c¸i thõng... anh DËu : thÓ hiÖn thø tù tríc sau cña c¸c h/®. - HS đọc VD, chú ý các câu in đậm. ... Xám mặt, vội vàng đặt con... tay h¾n : thÓ hiÖn thø tù tríc sau cña c¸c h/®. b. Cai lÖ vµ ngêi nhµ LÝ Trëng : thÓ - TrËt tù tõ trong nh÷ng bé phËn c©u hiÖn thø tù bËc cao thÊp cña c¸c nh/v. in ®Ëm thÓ hiÖn ®iÒu g× ? - Roi song, tay thớc và dây thừng: tơng ứng với TT của cụm từ đứng trớc → Cai lÖ mang roi song, ngêi nhµ lÝ trëng mang tay thíc... - Trao đổi nhóm cùng bàn : So sánh 2. Bài tập 2. t/dông cña nh÷ng c¸ch s¾p xÕp trËt tù - C¸ch viÕt cña ThÐp míi cã hiÖu qu¶ diễn đạt cao hơn vì nó đảm bảo đợc sự tõ trong c¸c bé phËn c©u in ®Ëm. hµi hoµ vÒ ng÷ ©m. - Từ những điều đã phân tích ở các môc I vµ II, h·y rót ra nh/x vÒ t/d cña 3. Bài học: Ghi nhớ SGK III. LuyÖn tËp. viÖc s¾p xÕp TTT ? 1. LÝ do s¾p xÕp TTT trong nh÷ng bé Hoạt động 3: Luyện tập * Hướng dẫn HS thảo luận nhóm làm phËn c©u vµ c©u in ®Ëm. a. KÓ tªn c¸c vÞ anh hïng d©n téc theo BT 1. thø tù xuÊt hiÖn cña c¸c vÞ Êy trong LS. b. Nhấn mạnh cái đẹp của non sông * Bài tập bổ sung: Viết đoạn văn mới đợc giải phóng. nghị luận (chủ đề tự chọn); giải 2. Viết đoạn văn nghị luận (chủ đề tự thích cách sắp xếp trật tự từ trong chọn); giải thích cách sắp xếp trật tự một vài câu cụ thể. từ trong một vài câu cụ thể. 4. Củng cố: Nối các câu ở cột A với các hiệu quả diễn đạt trật tự từ tương ứng ở cột B: A B Hắt hiu lau xám, đậm dà lòng son. Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động. Nhấn mạnh đặc điểm của sự vật được Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi. nói đén trong câu. Hắn ho khẽ một tiếng, bước từng bước dài Thể hiện thứ bậc quan trọng của sự vật ra sân. được nói đến. Trong tay đủ cả quản bút, lọ mực, giấy Tạo nhịp điệu mềm mại, uyển chuyển trắng và giấy thấm. cho câu nói..

(80) 5. Dặn dò: - Giải thích cách sắp xếp trật tự từ trong một câu văn, câu thơ cụ thể. - Chuẩn bị bài Trả bài Tập làm văn số 6. Tuần 31 Ngày soạn: 5/4/2015 TRẢ BÀI VIẾT TẬP LÀM VĂN SỐ 6 Ngày giảng: 10/4/2015 Tiết 115 - L8/1 & 8/2 I. Môc tiªu bµi häc: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Củng cố lại những kiến thức và kĩ năng đã học về phép lập luận ch/minh và giải thích, về cách sử dụng từ ngữ, đặt câu... và đặc biệt là về luận điểm và cách trình bày luËn ®iÓm. 2. KÜ n¨ng. RÌn kÜ n¨ng tù đ¸nh gi¸ bµi cña m×nh. 3. Thái độ - Có thể đánh giá đợc chất lợng bài của mình, trình độ lập luận của bản thân so với yêu cầu của đề và so với các bạn cùng lớp, nhờ đó có đợc những kinh nghiệm và quyết tâm cân thiết để làm tốt hơn nữa những bài sau. II. Chuẩn bị: GV: - Chấm bài, sửa lỗi. HS: - Xem lại kiến thức Văn nghị luận. Tự nhận xét bài làm của mình. III. TiÕn tr×nh lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ 3. Bài mới: Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu đề và lập dàn ý (Đã soạn ở tiết kiểm tra) Đề: Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải họ tập chăm chỉ hơn. Hoạt động 2: Nhận xét. * Ưu điểm: - Một số em làm bài nắm được thể loại, bài viết rõ ràng. - Đảm bảo kiến thức cơ bản, có hiểu đề. - Nêu ra lời khuyên dưới dạng các lí lẽ và dẫn chứng tương đối thuyết phục - Trình bày văn bản nghị luận đúng với bố cục. * Hạn chế: - Một số bài làm quá sơ sài. - §a sè cha biÕt nªu luËn ®iÓm, lËp luËn kh«ng chÆt chÏ. - Giải thích chưa rõ ràng, thiếu tính thuyết phục. - Một số bài sai lỗi chính tả quá nhiều, chữ viết không rõ ràng. - Trình bày bố cục còn chưa hợp lí. Hoạt động 3: Trả bài. - GV phát bài cho học sinh. - GV hướng dẫn học sinh đọc lại bài và xem xét những chổ sửa của GV. Hoạt động 4: Sửa lỗi. - GV dùng bảng thống kê lỗi sai để hướng dẫn HS sửa các lỗi sai trong bài. - Cho HS tự sửa các lỗi sai của mình. 4. Củng cố:.

(81) - Nhắc lại lí thuyết Văn nghị luận. - Nhắc nhở HS những điểm lưu ý khi làm bài viết Tập làm văn. 5. Dặn dò: - Xem lại lí thuyết và tự viết lại bài. - Chuẩn bị bài :Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận. Rút kinh nghiệm: ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Tuần 31 Tiết 116. TÌM HIỂU CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ TRONG VĂN NGHỊ LUẬN. Ngày soạn: 5/4/2015 Ngày giảng:10/4/2015 - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Hiểu sâu hơn về văn nghị luận, thấy được tự sự và miêu tả là những yếu tố rất cần thiết trong bài văn nghị luận. - Nắm được cách thức cơ bản khi đưa ra các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng: - Vận dụng các yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn nghị luận. 3.Thái độ: - Yêu thích, nỗ lực trong việc làm bài văn nghị luận có yếu tố tự sự và miêu tả. II. Chuẩn bị: Gv: Giáo án, bảng phụ Hs: - Soạn bài. III. Tiến trình lên lớp 1.Ổn định lớp 2. Kiểm tra: Kiểm tra việc làm bài ở nhà của HS 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò Néi dung I. YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ Hoạt động 1 : Tỡm hiểu chung luËn * Hướng dẫn HS tìm hiểu ví dụ 1: 1. Tìm hiểu các ví dụ: - HS đọc ví dụ. (1) C¸c ®o¹n v¨n trong “ThuÕ m¸u” - Hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi ở - §o¹n a, b kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù (miªu t¶) v× : hai ®o¹n n»m trong v¨n b¶n cuối bài. nghị luận nhằm làm rõ phải, trái, đúng sai → v¹ch trÇn sù gi¶ dèi tµn b¹o cña thực dân Pháp. (2). V¨n b¶n “Ngêi anh hïng lµng Giãng” * Hướng dẫn HS tìm hiểu ví dụ 2: - HS đọc ví dụ. - Hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi ở.

(82) cuối bài. - T/g cã kÓ l¹i toµn bé hai truyÖn “Chµng Tr¨ng” vµ “Nµng Han” kh«ng? - V× sao t/g kÓ kÜ cµng nh÷ng chi tiÕt nh Chµng Tr¨ng kh«ng nãi kh«ng cêi, cỡi ngựa đá, bay lên mặt trăng, Nàng Han thµnh tiªn trªn trêi sau khi th¾ng giÆc ? - VËy c¸c em thÊy t/g cã miªu t¶ trµn lan kh«ng ?. - C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ lµm nh÷ng luËn cø : hai truyÖn “Chµng Tr¨ng” vµ “Nµng Han” cã nhiÒu nÐt gièng truyÖn Th¸nh Giãng.. Hoạt động 2: Luyện tập * Hướng dẫn HS làm BT 1. - HS đọc bài tập. - GV nêu yêu cầu. - HS thảo luận nhóm nhỏ để làm. - HS trình bày kết quả. - GV nhận xét.. II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. * Vấn đề nghị luận : Tình yêu thiên nhiên của Bác Hồ trong bài thơ Ngắm trăng. - YÕu tè tù sù vµ miªu t¶. + Cảnh đêm trăng đẹp : Trời trong, trăng trßn vµ s¸ng, bao la, huyÒn ¶o, vç vÒ. + Lßng r¹o rùc, cÇm lòng kh«ng ®ược. - T¸c dông : t¹o ra c¸i nh×n vÒ phong c¶nh và tâm trạng (ở đoạn đầu) để phõn tớch tâm tr¹ng cña ngêi tï - thi sÜ ë ®o¹n sau.. 2. Bài học: - Yếu tố tự sự và miêu tả giúp cho việc trình bày luận cứ trong bài văn nghị luận rõ ràng, - Hãy rút ra kết luận về vai trò của cụ thể, sinh động, có sức thuyết phục hơn. yếu tố tự sự và miêu tả trong bài văn - Đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận ? nghị luận làm rõ luận điểm nhưng không - Việc đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào được phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài bài văn nghị luận cần chú ý điều gì ? văn.. Bài tập 2: Viết đoạn văn nghị luận có sử * Hướng dẫn HS làm BT 2: Viết đoạn dụng yếu tố tự sự và miêu tả cho đề bài sau: văn nghị luận có sử dụng yếu tố tự sự Nêu suy nghĩ của em về hiện tượng một số bạn hay mất trật tự trong giờ học. và miêu tả cho đề bài sau: Nêu suy ứ nghĩ của em về hiện tượng một số bạn hay mất trật tự trong giờ học. 4. Củng cố: - Vai trò của các yểu tố tự sự và miêu tả trong bài văn nghị luận 5. Dặn dò: - Sưu tầm một số đoạn văn nghị luận có yếu tố tự sự và miêu tả để phân tích tác dụng. - Soạn bài: Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….

(83) Tuần 32 Tiết 117,118. ÔNG GIUỐC-ĐANH MẶC LỄ PHỤC (Trích "Trưởng giả học làm sang") ( Mô-li-e). Ngày soạn: 11/4/2015 Ngày giảng:14/4/2015 - L8/1 & L8/2.

(84) I. Môc tiªu bµi häc : 1. KiÕn thøc: - Tiếng cười chế giễu thói “Trưởng giả học làm sang”. - Tài năng của Mô-li-e trong việc xây dựng một lớp hài kịch sinh động. 2. Kĩ năng: - Đọc phân vai kịch bản văn học. - Phân tích mâu thuẫn kịch và tính cách nhân vật. 3. Thái độ: - Yêu thích đoạn trích của vở kịch, rèn luyện cách sống khiêm tốn, hợp hoàn cảnh. II. ChuÈn bÞ: Gv: - Tư liệu về tác giả và tác phẩm Hs: - Trả lời câu hỏi Đọc - hiểu văn bản. III. TiÕn tr×nh lên lớp. 1.Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bài cũ: 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Tỡm hiểu chung - Dựa vào Chú thích, em hãy giới thiệu vài nét về tác giả và tác phẩm ? Gv nhấn mạnh lại những ý chính cho hs nắm - Yªu cÇu : §äc ph©n vai, diÔn c¶m để gây đợc không khí kịch. Gv nhận xét Hs lưu ý một số chú thích từ: lễ phục, phó may, trưởng giả - Địa điểm diễn ra hành động kịch là ở đâu? (phòng khách nhà ông Giuốcđanh) - Căn cứ vào những chữ đợc in nghiªng cho biÕt líp kÞch gåm mÊy c¶nh ? Sè lîng nh/v tham gia ë mçi c¶nh? - Các loại động tác, âm thanh trên sân khấu để ch/m rằng càng về sau kịch càng sôi động ? Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản - Em hiểu gì về nhân vật ông Giuốcđanh trong tác phẩm Trưởng giả học làm sang ? - Ở cảnh đầu, tính cách học đòi làm sang cña «ng Giuèc-đanh thÓ hiÖn nh thế nào ? (học đòi cái gì ? học đòi. Néi dung I. Tìm hiểu chung: 1. T¸c gi¶: - Mô-li-e (1622 - 1673) là nhà soạn kịch nổi tiếng của Pháp. 2. T¸c phÈm. a. Thể loại: - Trưởng giả học làm sang thuộc thể loại hài kịch nhằm giễu cợt, phê phán cái xấu, cái lố bịch trong xã hội. - §o¹n trÝch : håi 2, lớp 5 (c¶nh cuèi), b. Giải thích từ khó: c. Diễn biến của hành động kịch. - Hành động kịch diễn ra tại phòng khách nhà ông Giuốc - đanh - C¶nh 1 : ¤ng Giuèc-đanh vµ b¸c phã may. - C¶nh 2 : ¤ng Giuèc-đanh vµ mét thî phô. - Cảnh trớc : là những lời đối thoại có kèm theo cử chỉ, động tác. - Cảnh sau : đụng hơn, sụi động hơn lời đối tho¹i kÌm theo nhạc II. Đọc- hiểu văn bản 1. Nội dung: a. Sơ bộ về nhân vật ông Giuốc - đanh trong tác phẩm Trưởng giả học làm sang. - Ông Giuèc-đanh: tuổi ngoài bốn mươi, là một người giàu có tập tễnh muốn trở thành quý tộc, bước chân vào xã hội thượng lưu. - Vì dốt nát, ngớ ngẩn nên bị mọi người lừa bịp.

(85) c¸ch sèng cña tÇng líp nµo trong x· hội ? vì sao việc học đòi của ông trở nªn lè bÞch, buån cêi ? Nªu dÉn chứng để ch/m). (§©y lµ kiÓu trëng gi¶ häc lµm sang kh¸ phæ biÕn trong XH Ph¸p TK XVII). - Tính cách đó của Giuốc-đanh đã bị lîi dông nh thÕ nµo ? (bác phó may lợi dụng cơ hội để moi tiÒn Giuèc-đanh. Khi bÞ ph¸t hiÖn thản nhiên trả lời : thứ hàng đẹp nên gạn lại một cái để mặc) - Tính cách học đòi làm sang của Giuốc-đanh đợc thể hiện nh thế nào vµ bÞ lîi dông ra sao ë c¶nh sau ? (Trong cảnh này, em thấy ông Giuốcđanh thích đợc mọi ngời gọi là gì ? vì sao vậy ? các chú thợ phụ đã lợi dụng điều đó để moi tiền ông nh thế nµo ? kÕt qu¶ ra sao ?) (c¸c chó thî phô moi tiÒn b»ng c¸ch t©ng bèc → Giuèc-đanh sung síng thëng ba lÇn tiÒn cho c¸c thî phô). - Líp kÞch nµy g©y cêi cho kh¸n gi¶ ë nh÷ng khÝa c¹nh nµo? Hs trao đổi, trả lời (- Ông Giuốcđanh ngớ ngẩn tưởng rằng phải mặc áo hoa ngược mới là sang. - Ông cứ moi tiền để mua cái danh hão. - Ông Giuốc-đanh bị phó may và các tay thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. - Ông Giuốc-đanh bị bốn tay thợ phụ lột quần áo ra, mặc vào bộ lễ phục theo nhịp điệu. Gv giảng giải về nhân vật hài kịch bất hủ - NghÖ thuËt g©y cêi cña M«-li-e cã gì đặc sắc ?. dễ dàng. b. Ông Giuốc-đanh đi may lễ phục trở thành trò đùa, gây tiếng cười sảng khoái cho khán giả. Kịch tính phát triển như sau: - Ông Giuốc - đanh có ý định may bộ quần áo sang trọng để khẳng định vị trí xã hội thượng lưu.. - Ông Giuốc - đanh thiếu hiểu biết, dốt nát trở thành nạn nhân của thói học đòi: bị ăn bớt vải, bộ lễ phục may hỏng (ngược hoa).. 3. Ông Giuốc - đanh háo danh trở thành nạn nhân của thói nịnh bợ : bị rút tiền thưởng. cử chỉ, nhảy múa, nhạc → sôi động hơn.. - Qua lớp kịch em thấy ông Giuốc- 2. Nghệ thuật: - Khắc họa tài tình tính cách lố lăng của nhân đanh là người ntn? vật thông qua lời nói, hành động. Hãy rút ra ý nghĩa của văn bản ? - Dựng nên lớp hài kịch ngắn với mâu thuẫn kịch được thể hiện sinh động, hấp dẫn, gây cười. 3. Ý nghĩa văn bản:.

(86) Kể về việc ông Giuốc-đanh muốn thay đổi cách ăn mặc, tác giả phê phán thói học đòi cao sang của tầng lớp trưởng giả. 4. Củng cố: - Nhân vật ông Giuốc – đanh gây cười vì điều gì? 5. Dặn dò - Đọc Chú thích. - Tập diễn lớp hài kịch của Mô-li-e đã học trong giờ ngoại khóa. - Chuẩn bị bài Lựa chọn trật tự từ trong câu (Luyện tập) * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 32 Tiết 119. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU. (Luyện tập). Ngày soạn: 11/4/2015 Ngày giảng:17/4/2015 - L 8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc : 1. Kiªn thøc: - Tác dụng của một số cách sắp xếp trật tự từ. 2. Kĩ năng: - Phân tích được hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong văn bản. - Lựa chọn trật tự từ hợp lí trong nói và viết, phù hợp với hoàn cảnh và mục điochs giao tiếp. 3. Thái độ: - Cã ý thøc v©n dông c¸c kiÓu trËt tự tõ vµo lµm bµi tËp. II. ChuÈn bÞ. Giáo viên: - Tìm thêm các ví dụ thích hợp. Học sinh: - Làm bài tập. III. TiÕn tr×nh lên lớp. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ : - Kiểm tra vở của HS 3. Bài mới: Hoạt động 1: Củng cố lại kiến thức Hs nhắc lại: - Các tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu Hoạt động 2: Luyện tập Gv cho hs đọc yêu cầu bài tập HS đọc, xác định yêu cầu bài tập HS trao đổi theo bàn GV gọi HS trình bày Bài 1: Nhận xét mối quan hệ giữa các hoạt động được sắp xếp: a. Trật tự từ, cụm từ thể hiện thứ tự các công việc phải làm để cỗ vũ, động viên và phát huy tinh hần yêu nước của nhân dân..

(87) b. Trật tự từ, cụm từ thể hiện thứ tự các việc chính, việc phụ hoặc việc thường xuyên thực hiện hàng ngày và việc làm thêm trong những phiên chợ chính. Bài 2: Giải thích vì sao các từ, cụm từ in đậm được đặt ở đầu câu a. Lặp lại từ Ở tù để liên kết câu. b. Lặp lại Vốn từ vựng để tạo liên kết câu. c. Lặp lại cụm từ Còn một trâu và một thúng gạo để tạo liên kết câu. d. Dùng cụm từ Trong sự thắng lợi ấy để tạo liên kết câu. Bài 3: Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ a. Cách diễn đạt thông thường: Dưới núi, vài chú tiều lom khom, Bên sông, mấy nhà chợ lác đác. Con quốc quốc nhớ nước đau lòng, Cái gia gia thương nhà mỏi miệng. - Đảo trật tự thông thường để nhấn mạnh tâm trạng man mác buồn. b. Cách diễn đạt thông thường: Hình anh lúc nắng chiều rất đẹp. - Đảo trật tự thông thường để nhấn mạnh hình ảnh đẹp. Bài 4: Chọn câu thích hợp để điền vào chỗ trống - Câu a là cách diễn đạt thông thường. - Câu b đảo trật tự ở cụm C-V làm bổ ngữ để nhấn mạnh sự ngạo nghễ vô lối của nhân vật. - Theo văn cảnh thì nên chọn cách diễn đạt b Bài 5: Cách sắp xếp của tác giả là hợp lí, vì: - xanh: màu sắc, đặc điểm về hình thức dễ nhìn thấy. - nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ chung, can đảm: những đức tính, phẩm chất tốt đẹp cần phải có thời gian tìm hiểu mới biết được. Hoạt động 3: Bài tập bổ sung. Bài 2: Nhận xét ý nghĩa của các câu văn khi có sự thay đổi trật tự từ ngữ: 1. a. Hôm nay tôi đọc báo. b. Tôi đọc báo hôm nay. 2. a. Bao giờ anh về? b. Anh về bao giờ? 3. a. Thầy giáo giảng hai giờ. b. Hai giờ thầy giáo giảng. 4. a. Tôi ngồi ở bàn ba. b. Tôi ngồi ở ba bàn. 5. a. Anh ấy nói giỏi lắm! b. Anh ấy giỏi nói lắm! 6. a. Anh ăn ít như thế là không được. b. Anh ít ăn như thế là không được. 7. a. Lâu lâu ông ấy rút bút ra ghi ghi chép chép. b. Ông ấy rút bút ra ghi ghi chép chép lâu lâu. 4. Củng cố: - Tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ 5. Dặn dò.

(88) - Viết đoạn văn ngắn theo chủ đề và giải thích cách sắp xếp trật tự từ ở một câu văn trong đoạn văn đó. - Chuẩn bị bài Luyện tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn ghị luận * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Tuần 32 Tiết 120. LUYỆN TẬP ĐƯA CÁC YẾU TỐ TỰ Ngày soạn: 11/4/2015 SỰ VÀ MIÊU TẢ Ngày giảng:17/4/2015 VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN - L8/1 & 8/2. I. Môc tiªu bµi häc : Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Hệ thống kiến thức đã học về văn nghị luận. - Tầm quan trọng của yếu tố tự sự và miêu tả trong bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng: -Tiếp tục rèn luyện kĩ năng viết văn nghị luận. - Biết chọn các yếu tố tự sự, miêu tả cần thiết và biết cách đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn, bài văn nghị luận một cách thuần thục hơn. - Biết đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào một bài văn nghị luạn có độ dài 450 chữ. - Cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghị luận mà các em đã học trong tiết tập làm văn trớc. - Vận dụng những hiểu biết đó để tập đa các yếu tố tự sự và miêu tả một đoạn văn, một bài văn NL có đề tài gần gũi, quên thuộc. 3. Thái độ: - Có ý thức tự giác nhận thức đợc nội dung nghị luận có sử dung yếu tự sự và tố miêu t¶ II. Chuẩn bị: Giáo viên:- Tìm thêm các ví dụ thích hợp. Học sinh: - Trả lời câu hỏi Tìm hiểu bài. III. Tiến trình lên lớp. 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: Tỡm hiểu chung §Ò : “Trang phục và văn hóa” X¸c lËp luËn ®iÓm 1. X¸c lËp luËn ®iÓm. - Gv kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña h/s. - LuËn ®iÓm d kh«ng phï hîp. - H/d tìm hiểu đề (SGK). - Em sÏ lµm thÕ nµo nÕu gÆp ph¶i mét đề bài nh đề bài nêu trong SGK ? - Dùa vµo hÖ thèng luËn ®iÓm trong SGK để chọn ra những LĐ đúng và phï hîp víi bµi viÕt vÒ v.® nµy ? 2. S¾p xÕp luËn ®iÓm. S¾p xÕp luËn ®iÓm 1.(a) - Em bæ sung thªm nh÷ng luËn ®iÓm 2.(c) 5. KÕt luËn : c¸c b¹n cÇn khác cho đầy đủ và sắp xếp lại thành 3.(e) thay đổi lại trang phục 4. mét hÖ thèng L§ rµnh m¹ch, hîp lÝ, (b). cho lành mạnh, đúng đắn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc. 3. VËn dông yÕu tè tù sù vµ miªu t¶..

(89) VËn dông yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. a. TËp ®a yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù vµo L§. - H/s tự đọc đoạn văn. - Miªu t¶ mét sè b¹n ¨n mÆc loÌ loÑt - Ta cã thÓ ®a yÕu tè miªu t¶ vµo L§ theo “mèt” mét c¸ch lè l¨ng lµm mäi nµo ? ngêi khã chÞu. - KÓ chuyÖn mét b¹n v× ch¹y ®ua theo “mèt” mµ tèn kÐm nh thÕ nµo ? häc - Mçi em viÕt mét ®o¹n v¨n NL, trong kÐm ra sao ? đó phải có 2.3 câu miêu tả. b. ViÕt ®o¹n. - Gọi h/s đọc, nh/xét. c. Học sinh đọc, nh/xét. 4. Củng cố: - Vai trò của yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận? 5. Dặn dò: - Tự ôn tập kiến thức về văn tự sự, miêu tả, nghị luận. Xác định các yếu tố tự sự, miêu tả, nghị luận trong mỗi loại văn bản đó. - Lập dàn bài chi tiết cho bài văn nghị luận. - Tìm những yếu tố tự sự, miêu tả có thể đưa vào bài văn nghị luận. Xác định mục đích của việc sử dụng các yếu tố đó. - Hoàn thành một bài văn nghị luận theo dàn bài. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. TUẦN 35: TiÕt 12 7:. Chữa Lỗi diễn đạt (lỗi lô gíc). NS: 10/5/2015 ND: 12/5/2015- L8/1 &8/2 i. Mục tiêu cần đạt. Giúp HS nhận ra lỗi và biết cách chữa lỗi trong những câu đợc nêu trong SGK. Qua đó trau dồi khả năng lựa chọn cách diễn đạt đúng trong những trờng hợp tơng tự khi nói và viết. ii. CHUẨN BỊ: GIÁO ÁN III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp. 2. kiÓm tra bµi cò: KHÔNG 3. BÀI MỚI:. Hoạt động 1: Phát hiện và chữa những lỗi diễn đạt liên quan đến lô gíc trong bài tập 1..

(90) GV lần lợt cho HS đọc câu hỏi, làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xÐt. GV bæ sung. HS söa vµo vë bµi tËp. C©u a: - Lỗi diễn đạt: quần áo, dày dép (nghĩa rộng) còn đồ dùng học tập không có nghÜa réng h¬n quÇn ¸o, dµy dÐp. - C¸ch söa: + Chúng em đã giúp các bạn HS những vùng bị bão lụt quần áo, dày dép và nhiều đồ dùng sinh hoạt khác. + Chúng em đã giúp nhiều quần áo, dày dép và đồ dùng sinh hoạt khác cho các b¹n HS nh÷ng vïng bÞ b·o lôt... C©u b: - Lỗi : Thanh niên lại để đồng nhất với bóng đá. (nói chung: nghĩa rộng, nói riªng: nghÜa hÑp) - C¸ch söa: + Trong thanh niªn nãi chung vµ sinh viªn nãi riªng, niÒm say mª häc tËp lµ nhân tố quan trọng dẫn đến thành công. + Trong thể thao nói chung và bóng đá nói riêng, niềm say mê... thành công. C©u c: - Lỗi: Lão Hạc, bớc đờng cùng, Ngô Tất Tố lại để cùng 1 trờng từ vựng. - C¸ch söa: + Lão Hạc bớc đờng cùng và Tắt đèn đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc C¸ch m¹ng th¸ng T¸m. + Nam Cao, Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu ... tháng Tám. C©u d: - Lỗi : Trí thức có nghĩa bao hàm lại để cùng trờng từ vựng với bác sĩ. - C¸ch söa: + Em muèn trë thµnh mét ngêi trÝ thøc hay mét chiÕn sÜ Q§ND ViÖt Nam? + Em muèn trë thµnh mét kü s chÕ t¹o m¸y hay mét b¸c sÜ? Câu e: - Lỗi : - Nghệ thuật (nghĩa rộng) bao hàm cả ngôn từ, ngời viết lại đặt ngang hµng (mµ cßn). - C¸ch söa: + Bµi th¬ kh«ng chØ hay vÒ nghÖ thuËt mµ cßn s¾c s¶o vÒ néi dung. + Bµi th¬ kh«ng chØ hay vÒ bè côc mµ cßn s¾c s¶o vÒ ng«n tõ. C©u g: - Lçi: (Gièng lçi c©u ®, e). - C¸ch söa: + Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi. Mét ngêi th× cao gÇy, cßn mét ngêi th× thÊp bÐo. + Trªn s©n ga chØ cßn l¹i hai ngêi. Mét ngêi th× mÆc ¸o tr¾ng, cßn ngêi th× mÆc ¸o ca r«. Lu ý : + C¸ch söa c¸c c©u h, i, ki gièng c¸c c©u trªn. + GV cã thÓ cho HS bæ sung thªm nh÷ng c¸ch söa kh¸c cho phong phó c¸ch diễn đạt..

(91) + GV cho HS rút ra lỗi diễn đạt trong các câu do lỗi về lô gíc; không hiểu các kh¸i niÖm, sù vËt, sù viÖc trong mèi quan hÖ phô thuéc, bao hµm hay ngang b»ng... Hoạt động 2: Tìm lỗi diễn đạt trong bài làm văn, trong giao tiếp hàng ngày, trên các phơng tiện thông tin đại chúng (bài tập 2) - GV chuẩn bị một số bài làm của HS có những câu sai về diễn đạt để làm t liệu. HS lên bảng trình bày lỗi diễn đạt và đề xuất cách sửa. Líp vµ GV nhËn xÐt, bæ sung. - GV cho 1 đề tài (đi học muộn) và gọi 2 hoặc 3 HS lên tham gia cuộc thoại. Líp theo dâi thËt s¸t (cã thÓ ghi l¹i vµo giÊy, cã thÓ GV dïng m¸y ghi ©m). + Tìm ra những câu sai lô gíc, phạm lỗi diễn đạt. + §Ò xuÊt c¸c c¸ch söa. - GV cho HS tìm trong sách, báo... các câu sai lô gíc và đề xuất cách sửa. 4. Híng dÉn häc ë nhµ.. - HS nhớ kỹ những lỗi diễn đạt liên quan đến lô gíc và cách sửa lỗi đó. - Hệ thống hoá kiến thức về miêu tả, tự sự, biểu cảm trong nghị luận để làm bài v¨n gi¶i thÝch hoÆc chøng minh. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(92) Tuần 33: Tiết 123-124:. VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 7 NS: 20/4/2015 ND:24/4/2015- L8/1 &8/2 ( Văn nghị luận). I. mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - VËn dông kü n¨ng ®a c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m vµo viÖc viÕt bµi v¨n chứng minh (hoặc giải thích) một vấn đề xã hội (hay văn học). - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt hơn. II. CHUẨN BỊ: Giấy bút, đề kiểm tra. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. Ổn định: 2. Bài cũ: không 3. Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu đề văn - GV chép đề bài lên bảng (đề phù hợp chơng trình và từng địa phơng). - Chép sạch, chính xác, đẹp. Đề: Trong quá trình học tập và rèn luyện, mỗi chúng ta muốn đạt được sự thành công thì cần cố gắng và nỗ lực không ngừng. Một yếu tố quan trọng không thể thiếu trong sự cố gắng và nỗ lực ấy đó chính là “ tinh thần tự học”. Vậy em hãy trình bày suy nghĩ của bản thân về vấn đề này. * Dàn ý: 1. Mở bài: Nêu vấn đề cần nghị luận 2. Thân bài: Trình bày được các luận điểm sau: - Giải thích sự hiểu biết của bản thân về: + Thế nào là tự học? + Thế nào là tinh thần tự học? - Nêu ra một số hình thức tự học mà em biết.

(93) - Bàn luận về tinh thần tự học: + Những ý nghĩa cao đẹp của tinh thần tự học ( giúp ta nhớ lâu, năng động, sáng tạo, không ỷ lại, không phụ thuộc vào người khác, trau dồi được nhiều tri thức...) + Nêu những tấm gương tốt về tinh thần tự học mang đến sự thành công. ( Có thể lấy những tấm gương trong lớp học hoặc những tấm gương có trong sách báo... mà em biết) + Bên cạnh đó, phê phán những cá nhân có tư tưởng sai lệch trong học tập và rèn luyện. ( lười nhác, ù lì, luôn ỷ lại, không có nghị lực phấn đấu...) từ đó cho thấy hậu quả cá nhân đó sẽ nhận được từ tư tưởng sai lệch đó. - Liên hệ bản thân từ đó nêu lên bài học nhận thức và đi đến hành động. 3. Kết bài: Đánh giá chung về tinh thần tự học và nêu cảm nghĩ của bản thân. * Biểu điểm: - Điểm 5: Bài viết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trên. - Điểm 3- 4: Bài viết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trên nhưng mắc vài lỗi chính tả và dùng từ diễn đạt. - Điểm 1- 2: Bài viết sơ sài, bố cục chưa rõ ràng, trình bày thiếu luận điểm, diễn đạt rời rạc, không rõ ý, mắc nhiều lỗi chính tả và dùng từ. - Điểm 0: Lạc đề và bỏ giấy trắng. Hoạt động 2: Tổ chức cho HS làm bài. - GV nhắc nhở thái độ làm bài của HS. - GV có thể giải đáp những thắc mắc của HS (nếu có). Hoạt động 3: Thu bài và nhận xét. - Thu bµi theo bµn hoÆc theo tæ. - Nhận xét tinh thần và thái độ làm bài của HS. 4. Dặn dò: ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch vµ néi dung tæng kÕt phÇn V¨n (trong 3 tiÕt). HS chuÈn bÞ theo c©u hái trong SGK. Thi học kì II. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(94) Bµi 31 :. - Tæng kÕt phÇn V¨n - ¤n tËp vµ kiÓm tra phÇn TiÕng ViÖt - V¨n b¶n têng tr×nh - LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh. TiÕt 1:. (1 tiÕt) (1 tiÕt) (1 tiÕt) (1 tiÕt). Tæng kÕt phÇn v¨n. * Mục tiêu cần đạt. Giúp HS củng cố, hệ thống hoá kiến thức qua các văn bản đã học trong SGK lớp 8 (chủ yếu là cụm bài về thơ) với đặc trng thể loại, nội dung chủ yếu và nét đặc s¾c nghÖ thuËt tiªu biÓu cña mçi v¨n b¶n. * Tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động 1 : 1. Hệ thống hoá kiến thức. - GV cho HS đọc yêu cầu tổng kết ở mục (1). GV có thể kẻ bảng hệ thống (nh SGK). HS mở vở bài tập đã chuẩn bị ở nhà, đứng tại chỗ trả lời hoặc lên bảng điền vào bảng hệ thống. Các HS khác theo dõi, đối chiếu với sự chuẩn bị của mình, góp ý - bổ sung. - GV nhận xét, đánh giá. Sau đó có thể trình bày bảng hệ thống ôn tập bằng m¸y chiÕu (qua giÊy trong) hoÆc b¶ng phô (lÇn lît c¸c bµi 15, 16, 18, 19, 20, 24, 26, 27). MÉu: V¨n b¶n. T¸c gi¶. ThÓ lo¹i. Gi¸ trÞ néi dung chñ yÕu Kh¸t khao tù do; ch¸n gÐt c¶nh sèng tï Nhí rõng ThÕ L÷ Th¬ míi tóng, tÇm thêng, gi¶ dèi vµ lßng yªu níc thÇm kÝn. Tinh thÇn l¹c quan c¸ch m¹ng, phong th¸i Hå ChÝ Th¬ tø Tøc c¶nh P¾c Bã ung dung vµ t©m hån hoµ hîp víi thiªn Minh tuyÖt nhiªn Hoạt động 2: 2. So sánh hình thức nghệ thuật thơ..

(95) GV cho HS đọc yêu cầu ở mục (2) HS đứng tại chỗ trả lời. GV bổ sung. Yêu cÇu nh sau: a. Ba v¨n b¶n (trong bµi 15, 16) lµ C¶m t¸c vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng, §Ëp đá ở Côn Lôn, Muốn làm thằng Cuội, đều thuộc thể thơ thất ngôn bát cú Đờng luật. Thể thơ này có số câu chữ đợc hạn định, với luật bằng trắc, phép đối, quy tắc gieo vần rất chặt chẽ. (ở lớp 7 có bài Qua Đèo Ngang và Bạn đến chơi nhà). b. Ba văn bản (trong bài 18, 19) là Nhớ rừng, Quê hơng, Ông đồ. Số chữ trong các câu bằng nhau (Nhớ rừng, Quê hơng mỗi câu 8 chữ, Ông đồ mỗi câu 5 chữ), đều có vần nhịp điệu, tức là cũng có quy tắc nhất định, nhng không chặt chẽ gò bó nh thơ luật Đờng: Có số câu không hạn định, lời thơ tự nhiên, không có ớc lệ khuôn sáo, cảm xúc nhà thơ đợc bộc lộ chân thật... Vì vậy gọi là thơ mới (từ năm 1932). (HS đối chiếuvới bài chuẩn bị ở nhà, tự sửa trong vở bài tập). Hoạt động 3: 3. So s¸nh c¸c v¨n b¶n tù sù. - GV cho HS nêu nội dung và nghệ thuật của một số văn bản tự sự đã học ở lớp 8. Lớp trao đổi, bổ sung. GV nhận xét, đánh giá, bổ sung. - Yªu cÇu nh sau: Ba v¨n b¶n lµ Trong lßng mÑ, Tøc níc vì bê, L·o H¹c. a. Gièng nhau + Néi dung: Nh÷ng ®au khæ, bi kÞch cña con ngêi trong x· héi cò. Tè c¸o x· héi phong kiÕn, th«ng c¶m víi sè phËn con ngêi. + Nghệ thuật: Những tác phẩm tự sự đã xây dựng đợc những nhân vật điển h×nh. KÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, miªu t¶, biÓu c¶m. b. Kh¸c nhau Néi dung: + Trong lòng mẹ là tình cảm của bé Hồng đối với mẹ. + Tøc níc vì bê lµ tiÒm n¨ng ph¶n kh¸ng cña ngêi phô n÷ n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng. + L·o H¹c lµ tÊm lßng nh©n hËu bao dung vµ c¸i chÕt thª th¶m cña ngêi n«ng d©n. NghÖ thuËt : + Trong lòng mẹ văn hồi ký kết hợp kể và bộc lộ cảm xúc, giọng văn đằm thắm giµu chÊt tr÷ t×nh, h×nh ¶nh so s¸nh giµu søc gîi c¶m. + Tøc níc vì bê x©y dùng tÝnh c¸ch nh©n vËt ®iÓn h×nh qua c¸c chi tiÕt, hµnh động, ngôn ngữ của nhân vật; phong cách khẩu ngữ nhuần nhuyễn. + Lão Hạc là lối kể chuyện kết hợp với tả, bình luận. Nhân vật có đời sống nội t©m phong phó (l·o H¹c, «ng gi¸o); c¸ch x©y dùng t×nh huèng truyÖn hÊp dÉn... (HS ghi nh÷ng néi dung chÝnh vµo vë) Híng dÉn HS ë nhµ ChuÈn bÞ tiÕt tæng kÕt phÇn V¨n ë bµi 33. ChuÈn bÞ bµi tiÕt sau: ¤n tËp phÇn TiÕng ViÖt. Tuần 33: Tiết 121 :. ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT.. NS: 20/4/2015 ND: 21/4/2015.

(96) - L8/1 & 8/2 i. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc tiÕng ViÖt vÒ c¸c kiÓu c©u (nghi vÊn, cÇu khiÕn, cảm thán, phủ định) các hành động nói, hội thoại, lựa chọn trật tự từ trong câu... - Vận dụng những hiểu biết đó để làm văn bản thuyết minh, nghị luận... và các hoạt động giao tiếp khác. II. Chuẩn bị: Giáo án, bảng phụ. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định: 2. Bài cũ: Kiểm tra trong quá trình ôn tập. 3. Bài mới: Hoạt động 1: 1. ¤n tËp c¸c kiÓu c©u. Bài tập 1: GV cho HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời, lớp trao đổi. GV bæ sung. Yêu cầu : Cả 3 câu đều là câu trần thuật. Bài tập 2: Đặt câu nghi vấn. HS làm việc độc lập. Đứng tại chỗ trả lời. Lớp trao đổi, góp ý. GV bổ sung. HS sửa vào vở bài tập. + C¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta cã thÓ bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au Ých kû che lÊp mÊt kh«ng? + Nh÷ng g× cã thÓ che lÊp mÊt c¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta? + C¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta cã thÓ bÞ nh÷ng g× che lÊp mÊt? Bài tập 3 : Đặt câu cảm thán có từ "buồn" (hoặc vui, hay đẹp...) C¸ch tæ chøc (gièng bµi tËp 1, 2). Yªu cÇu + Chao «i buån ! + ¤i buån qu¸ ! + Buån ¬i lµ buån !... Bµi tËp 4: Yªu cÇu nhËn diÖn c¸c kiÓu c©u lµ: + C©u trÇn thuËt lµ c¸c c©u 1, 3, 6. + C©u cÇu khiÕn lµ c©u 4. + C©u cã h×nh thøc cÊu t¹o lµ kiÓu c©u nghi vÊn : c©u 2, 5, 7. + Câu nghi vấn dùng để hỏi là câu 7. (ăn hết tiền lấy gì mà ma chay?) + Câu nghi vấn không dùng để hỏi là câu 2, 5. + Câu phủ định bác bỏ là câu 6. (bác bỏ nội dung câu 4, 5). Hoạt động 2. II. ÔN tập về hành động nói. Do néi dung qu¸ dµi, GV tæ chøc cho HS gi¶i c¸c bµi tËp trong SGK. (giao viÖc cho c¸ nh©n hoÆc nhãm). GV bæ sung. Yªu cÇu nh sau: Bài tập 1: Xác định hành động nói của các câu trong bảng: - KÓ, tr×nh bµy. - Béc lé c¶m xóc ng¹c nhiªn tríc sù lo xa cña l·o H¹c. - Trình bày, nhận định về sức khoẻ của lão Hạc. - Điều khiển, đề nghị lão Hạc để tiền mà ăn..

(97) - Tr×nh bµy gi¶i thÝch tiÕp ý trªn. - Tr×nh bµy, b¸c bá ý «ng gi¸o. - Hái chÝnh m×nh (hÕt tiÒn lóc chÕt lÇy g× lo liÖu). Bµi tËp 2: S¾p xÕp c¸c c©u ë bµi tËp 1 theo c¸c cét nh sau: Sè TT Hành động nói H×nh thøc cña c¸c kiÓu c©u C¸ch dïng cho s½n đợc thực hiện (1) c©u kÓ tr×nh bµy trùc tiÕp (2) c©u hái béc lé c¶m xóc gi¸n tiÕp (3) c©u c¶m th¸n tr×nh bµy trùc tiÕp (4) c©u cÇu khiÕn ®iÒu khiÓn trùc tiÕp (5) c©u c¶m th¸n tr×nh bµy gi¸n tiÕp (6) câu phủ định tr×nh bµy trùc tiÕp (7) c©u hái hái trùc tiÕp Hoạt động 3: III. ¤N tËp vÒ chän trËt tù tõ trong c©u. GV cho HS lÇn lît gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp. Vì thời gian trong 1 tiết nên HS đứng tại chỗ trả lời. GV bổ sung. HS tù söa ch÷a trong vë bµi tËp. §¸p ¸n nh sau: Bµi tËp 1: Gi¶i thÝch lý do s¾p xÕp c¸c côm tõ in nghiªng trong v¨n b¶n Th¸nh Giãng: - Con ngựa sắt có giá trị lớn hơn cái roi sắt. Ngựa, roi sắt là để tấn công (đánh), giáp sắt để phòng bị (đỡ) → đánh đợc quan tâm trớc đỡ. - Các trạng thái và hoạt động của sứ giả đợc sắp xếp theo đúng trình tự: đầu tiên là tâm trạng kinh ngạc, sau đó là mừng rỡ, cuối cùng là hoạt động về tâu vua. Bµi tËp 2: Gi¸ trÞ kh¸c nhau cña trËt tù tõ trong c©u: - a: Nèi kÕt c©u (ý vua - ý vua). - b: Nhấn mạnh, làm nổi bật đề tài của câu nói (của Bác - của Bác). Bài tập 3: Đối chiếu 2 câu, tìm tính nhạc khi đổi trật tự từ man mác (câu a rõ tÝnh nh¹c h¬n). 4. Củng cố: Hệ thống lại kiến thức ôn tập. 5. Dặn dò: + Suy nghÜ s©u h¬n, kü h¬n vÒ c¸c néi dung «n tËp (ng÷ ph¸p, hµnh động nói, chọn trật tự từ trong câu... để chuẩn bị cho tiết kiểm tra Tiếng Việt ở bài 32). + ChuÈn bÞ bµi tiÕt sau: Kiểm tra 1 tiết Tiếng Việt. ............................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

(98)

(99) Tuần 35:TiÕt 127 :. V¨n b¶n têng tr×nh NS: 10/5/2015 ND: 12/5/2015- l8/1 &8/2. I. mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HiÓu nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh. - Nắm đợc những đặc điểm của văn bản tờng trình. - Biết làm 1 văn bản tờng trình đúng quy cách. II. CHUẨN BỊ: Giáo án. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp. 2. kiÓm tra bµi cò: không 3. BÀI MỚI:. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: - GV cho HS đọc 2 bản tờng trình (về việc nộp bài chậm và mất xe đạp). Nêu các câu hái: + Mục đích viết tờng trình? + Chó ý g× vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña b¶n têng tr×nh? + Nh÷ng viÖc cÇn têng tr×nh?. Nội dung cần đạt I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n têng tr×nh. 1. Ngêi viÕt, ngêi nhËn têng tr×nh. Mục đích : xin nộp bài chậm hơn.. và đề nghị nhà trờng giúp tìm xe đạp... Néi dung : tr×nh bµy lý do, sù viÖc... Hình thức : trang trọng, đúng quy c¸ch. Nh÷ng viÖc cÇn têng tr×nh ë trêng em trong sinh ho¹t vµ häc tËp nh ®i häc muén, lµm gÉy bµn thÕ, kh«ng mang khăn quàng đỏ... (mất tài sản không lín th× kh«ng nªn lµm têng tr×nh tíi c¬ quan c«ng an). - GV cho HS đọc yêu cầu mục (2) về các 2. Tờng trình để cấp trên hoặc 1 tổ t×nh huèng cÇn lµm têng tr×nh. chức nào đó hiểu đúng bản chất sự HS đứng tại chỗ trả lời, giải thích. Lớp trao việc. đổi. GV bổ sung. Têng tr×nh cÇn nãi râ néi dung, têng - GV cho HS rút ra đặc điểm của tờng trình cho ai, sự việc, thời gian....

(100) tr×nh. Hoạt động 2: - GV cho HS trao đổi các tình huống trong SGK (vÒ nh÷ng t×nh huèng nªn vµ kh«ng cÇn lµm b¶n têng tr×nh. HS đứng tại chỗ trả lời. GV bổ sung.. (tờng trình khác báo cáo, đơn từ, biên b¶n). II. C¸ch lµm v¨n b¶n têng tr×nh.. 1. T×nh huèng cÇn ph¶i viÕt b¶n têng tr×nh: + Mục đích tờng trình? + Sù viÖc x¶y ra cha? + Cấp trên có cơ sở để hiểu bản chất sù viÖckh«ng? - GV cho HS đọc thầm mục (2) về cách 2. Cách làm văn bản tờng trình làm một văn bản tờng trình. Sau đó GV (SGK). dùng bảng phụ hoặc đèn chiếu để cho HS a. Thể thức mở đầu tờng trình. thÊy thÓ thøc, néi dung, quy c¸ch cña mét - Tªn quèc hiÖu, tiªu ng÷. b¶n têng tr×nh. - Tªn v¨n b¶n: B¶n têng tr×nh VÒ viÖc... - Lêi më ®Çu : KÝnh göi... b. Néi dung têng tr×nh: ngêi viÕt, thêi gian, sự việc, địa điểm. c. ThÓ thøc kÕt thóc têng tr×nh: Thêi gian, địa điểm làm tờng trình, chữ ký - hä tªn ngêi lµm têng tr×nh. - GV cho HS đọc ghi nhớ (HS ghi ý chính - Ghi nhớ: (SGK) khái niệm, đặc phÇn Ghi nhí) ®iÓm, c¸ch lµm. - GV cho HS đọc phần lu ý trong SGK. 3. Lu ý: vÒ quy c¸ch ch÷ viÕt, tr×nh bµy mét v¨n b¶n têng tr×nh (SGK). 4. Củng cố: - Thế nào là văn bản tường trình? Cách làm văn bản tường trình? HS đọc ghi nhớ. 5. Dặn dũ: Nắm khái niệm, đặc điểm cách làm và cách trình bày văn bản tờng tr×nh. Lµm bµi tËp 1, 2, 3 tiÕt. LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×n. Tuần 36: Tiết 128:. LUyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh. I. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Ôn tập lại những tri thức về văn bản tờng trình (mục đích, yêu cầu, cấu tạo). - N©ng cao n¨ng lùc viÕt têng tr×nh cho HS. II. CHUẨN BỊ: Giáo án. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp. 2. kiÓm tra bµi cò: không. 3. BÀI MỚI: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1:. Nội dung cần đạt Bµi tËp 1: ChØ ra nh÷ng chç sai trong c¸c t×nh huèng: - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 1. HS mở a. Cô giáo chủ nhiệm muốn bạn ấy nhận vở bài tập đã chuẩn bị ở nhà, trình bày cho rõ khuyết điểm và thành khẩn sửa chữa !.

(101) líp nghe. Líp nhËn xÐt. GV bæ sung. HS söa (cÇn) vµo vë bµi tËp. b. Đại hội Chi đội lại làm tờng trình (kh«ng cÇn). c. Thành tích của Chi đội lại viết tờng tr×nh (kh«ng cÇn). (T×nh huèng b vµ c) (kh«ng phï hîp víi v¨n b¶n têng tr×nh) - HS đứng tại chỗ nêu 2 tình huống (hoặc Bài tập 2: Hai t×nh huèng cÇn têng tr×nh: nhiÒu t×nh huèng) cÇn lµm têng tr×nh. + §i häc muén v× gióp 1 em bÐ r¬i xuèng ao. + Bµi kiÓm tra bÞ ®iÓm kÐm v× tèi qua không ôn bài, xem bóng đá quá khuya... Bµi tËp 3. Hoạt động 2: GV cho HS độc lập làm việc, viết vào vở bài Viết tờng trình tại lớp với những tình tËp. huống cụ thể mà HS đã gặp. Gọi HS đọc trớc lớp. Lớp nhận xét. GV nhận HS viết đúng quy cách của bản tờng xÐt, bæ sung. tr×nh. 4. Dặn dò: - N¾m yªu cÇu, c¸ch thøc lµm v¨n b¶n têng tr×nh. - ChuÈn bÞ tiÕt sau : CTĐP: Môi trường chung quanh ta. * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………............

(102) SAAAAAAAAA Bµi 32. - Tr¶ bµi kiÓm tra V¨n (1 tiÕt) - ¤n tËp vµ kiÓm tra TiÕng ViÖt tiÕp theo (1 tiÕt) - Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 7 (1 tiÕt) - V¨n b¶n th«ng b¸o (1 tiÕt). TiÕt 1. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc V¨n häc, TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n th«ng qua đề văn, bài làm văn. Từ đó HS tự đánh giá năng lực làm văn nghị luận về vấn đề v¨n häc hay x· héi vµ c¸c kü n¨ng kh¸c trong lµm v¨n. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - Kh«ng kiÓm tra bµi cò v× c¸c giê sau chñ yÕu lµ «n tËp, tæng kÕt, kiÓm tra. b. Tæ chøc tr¶ bµi.. Hoạt động 1:. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý..

(103) - GV chép lại đề văn lên bảng. - GV cho HS xác định đề (về nội dung, thể loại, các ý lớn, nhỏ...) Hoạt động 2: 2. LËp dµn ý. - GV cho HS lËp dµn ý (3 phÇn, néi dung mçi phÇn...) - Xác định cách viết phù hợp (sử dụng từ ngữ, kiểu câu, đa yếu tố miêu tả, biểu c¶m vµo v¨n nghÞ luËn ?...) Hoạt động 3: 3. NhËn xÐt t×nh h×nh lµm bµi cña HS. - GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, h¹n chÕ chung. - Những điểm nổi bật, đặc biệt trong bài làm này. - Đánh giá mức độ tiến bộ của HS trong học tập ngữ văn. Hoạt động 4: 4. Trả bài, đọc mẫu và lấy điểm vào sổ. - GV trả bài cho HS. HS đọc thầm, xem kỹ những chỗ GV phê, nhận xét. - Đọc mẫu một số bài làm tốt để HS học tập. - LÊy ®iÓm vµo sæ. c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - HÖ thèng kiÕn thøc V¨n, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n häc kú 2 vµ c¶ n¨m. - Hệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt để tiết sau kiểm tra.. TiÕt 2. «n tËp vµ KiÓm tra tiÕng viÖt (tiÕp theo). * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS «n tËp vµ lµm tèt bµi kiÓm tra theo 3 néi dung (c¸c kiÓu c©u, c¸c hµnh động nói, chọn trật tự từ trong câu). * Tæ chøc kiÓm tra. - SGK có giới thiệu các bài tập, các đề về Tiếng Việt nhng GV không nên lấy đó làm đề kiểm tra. - Tổ chuyên môn, nhóm chuyên môn nên ra các đề khác có đủ 3 nội dung đã häc, kÕt hîp c¶ lý thuyÕt vµ thùc hµnh, dùa vµo c¸c v¨n b¶n v¨n häc, c¸c bµi phª bình... làm căn cứ ra đề kiểm tra Tiếng Việt. - GV tổ chức cho HS làm bài: thái độ nghiêm túc, khách quan. Gợi ý về đáp án các bài tập trong SGK nh sau: Bµi tËp phÇn Ng÷ ph¸p. c©u a: c©u cÇu khiÕn c©u e: c©u cÇu khiÕn c©u b: c©u trÇn thuËt c©u g: c©u c¶m th¸n c©u c: c©u nghi vÊn c©u h: TrÇn thuËt c©u d: c©u nghi vÊn. Bài tập phần Hành động nói. c©u a: béc lé c¶m xóc c©u d: ®e do¹ câu b: phủ định câu e: khẳng định c©u c: khuyªn nhñ. Bµi tËp phÇn Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. 1. Dïng tõ chØ c¸ch thøc (rãn rÐn, mét c¸ch rãn rÐn). ViÕt l¹i nh sau: - Rón rén, chị Dậu bng một bát [cháo] lớn đến chỗ chồng nằm..

(104) - Chị Dậu bng một bát [cháo] lớn đến chỗ chồng nằm. - Chị Dậu bng một bát [cháo] lớn đến chỗ chồng nằm một cách rón rén. 2. Động từ đợc đặt ở đầu câu, nếu viết lại là: Anh Dậu hoảng quá, vội để bát cháo xuống phản và lăn đùng ra đó, không nói đợc câu gì. 3. Hoảng quá đặt ở câu làm tăng tình trạng hoảng sợ của anh Dậu, gây tính chÊt bÊt ngê, bÊt th×nh l×nh. Nếu để sau (nh viết lại) sẽ không hay bằng.. TiÕt 3. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS mét lÇn n÷a thÊy tÇm quan träng cña viÖc ®a yÕu tè tù sù, miªu t¶, biểu cảm vào văn bản nghị luận (chứng minh hoặc giải thích) về một vấn đề nào đó (văn học hoặc đời sống xã hội). HS qua bµi lµm rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt sau. * TiÕn tr×nh lªn líp a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - KiÓm tra bµi cò. + HÖ thèng kiÕn thøc th¬ tr÷ t×nh ë líp 8. + KiÕn thøc vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn. b. Tæ chøc tr¶ bµi.. Hoạt động 1: 1. Tìm hiểu đề, tìm ý. - GV ghi lại đề lên bảng. - Hớng dẫn HS tìm hiểu yêu cầu của đề (thể loại, nội dung, các ý...). Hoạt động 2: 2. Lập dàn ý đề văn. - GV cho HS x©y dùng dµn bµi 3 phÇn, luËn ®iÓm - luËn cø - luËn chøng ë phÇn th©n bµi. - Xác định cách viết phù hợp với giọng văn nghị luận có sử dụng các yếu tố tự sù, miªu t¶, biÓu c¶m - giäng ®iÖu... Hoạt động 3: 3. NhËn xÐt t×nh h×nh lµm bµi cña HS. - Nh÷ng u, khuyÕt ®iÓm chÝnh (so víi bµi tríc, so víi c¸c líp trong khèi). - Nh÷ng bµi kh¸, tèt vµ nh÷ng bµi yÕu kÐm. - Cách sửa lỗi dùng từ, đặt câu, diễn đạt. Hoạt động 4: 4. Trả bài, đọc mẫu, lấy điểm. - GV trả bài cho HS. HS đọc thầm bài của mình. Chú ý lời phê của GV. - Cho đọc một vài bài văn hay nhất để lớp học tập. - LÊy ®iÓm vµo sæ: ChÝnh x¸c. c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - ChuÈn bÞ néi dung Tæng kÕt phÇn V¨n (tiÕp theo). - ChuÈn bÞ bµi tiÕt sau: V¨n b¶n th«ng b¸o.

(105) TiÕt 4. V¨n b¶n th«ng b¸o * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HiÓu nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th«ng b¸o. - Nắm đợc đặc điểm của văn bản thông báo. - Biết làm một văn bản thông báo đúng quy cách. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - KiÓm tra bµi cò. + Mục đích, đặc điểm, cách thức làm văn bản tờng trình. + HS đứng tại chỗ trả lời. + GV nhËn xÐt vµ chuyÓn tiÕp vµo bµi míi: V¨n b¶n th«ng b¸o. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n th«ng Hoạt động 1: b¸o.. - GV cho 2 HS đọc 2 văn bản thông b¸o trong SGK vµ nªu c©u hái: ai viÕt thông báo, cho ai đọc, mục đích, nội dung, h×nh thøc cña th«ng b¸o? HS đứng tại chỗ trả lời.. - Hiệu trởng và Liên đội trởng viết th«ng b¸o. Đối tợng đợc thông báo: GV chủ nhiệm, lớp trởng và Chi đội TNTP. Mục đích: chuẩn bị cho Hội diễn văn nghệ và Đại hội Liên đội. Néi dung: nghe phæ biÕn kÕ ho¹ch Héi diÔn v¨n nghÖ, kÕ ho¹ch §¹i héi Liên đội. Hình thức: trang trọng, đầy đủ cách thøc. - GV cho HS t×m hiÓu xem c¸c t×nh - C¸c t×nh huèng cÇn th«ng b¸o: huống nào trong đời sống học tập của + Nhà trờng chuẩn bị hội diễn văn HS cần thông báo (mất xe đạp, hội nghệ (20/11). diễn văn nghệ, tổng kết hoạt động của + Liên đội TNTP tổng kết hoạt động Liên đội). n¨m häc (trong sinh ho¹t vµ häc tËp ë - GV cho HS rót ra kh¸i niÖm vÒ v¨n nhµ trêng). bản thông báo, quy cách của văn bản - Văn bản thông báo để truyền đạt th«ng b¸o? nội dung và yêu cầu nào đó từ cấp HS ghi ý chÝnh vµo vë. trªn xuèng díi.. Hoạt động 2: - GV cho HS đọc 3 tình huống (mất xe đạp, tổng vệ sinh, tổng kết hoạt động của liên đội) trong SGK. HS. Văn bản thông báo có quy định cách thức trình bày nhất định (nh 2 văn b¶n trªn). II. C¸ch lµm v¨n b¶n th«ng b¸o.. 1. T×nh huèng cÇn lµm v¨n b¶n th«ng b¸o: + Mục đích thông báo..

(106) lµm viÖc theo nhãm, c¸c nhãm trao đổi, trình bày. GV bổ sung. HS tự ghi ý chÝnh vµo vë. - GV cho HS đọc thầm mục (2) về c¸ch thøc lµm v¨n b¶n th«ng b¸o. Sau đó HS gấp SGK để trình bày lại xem cã nhí ngay t¹i líp kh«ng. - GV nhấn mạnh đặc điểm, cách làm văn bản thông báo và cho HS đọc phÇn Ghi nhí (SGK). HS ghi ý chÝnh. - GV cho HS đọc phần Lu ý (SGK) vừa đọc chậm vừa theo dõi đối chiếu với 2 văn bản thông báo để nhớ cách tr×nh bµy, kiÓu ch÷.. + Ngêi viÕt th«ng b¸o. + Ngời đọc thông báo. 2. C¸ch thøc lµm v¨n b¶n th«ng b¸o: Gåm 3 phÇn nh SGK (phÇn ®Çu, phÇn néi dung, phÇn kÕt thóc). Riªng phần đầu, phần kết thúc phải đầy đủ theo quy định chung. - Ghi nhí (SGK). Về đặc điểm, yêu cầu, cách thức tr×nh bµy mét v¨n b¶n th«ng b¸o. - Lu ý (SGK). VÒ kiÓu ch÷, h×nh thøc tr×nh bµy v¨n b¶n th«ng b¸o.... c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - Nắm đặc điểm, cách trình bày 1 văn bản thông báo. - Làm bài tập: Em hãy thay mặt Liên đội trởng TNTP nhà trờng ra thông báo về kế hoạch hoạt động gây quỹ vì ngời nghèo. - ChuÈn bÞ cho tiÕt Tæng kÕt phÇn V¨n (TiÕp theo) Bµi 33. - Tæng kÕt phÇn V¨n (tiÕp theo) (1 tiÕt) - Chơng trình địa phơng (phần Tiếng Việt) (1 tiết) - ViÕt bµi kiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m (2 tiÕt). TiÕt 1:. Tæng kÕt phÇn v¨n (TiÕp theo) * Mục tiêu cần đạt. Giúp HS củng cố, hệ thống hoá những nội dung và đặc điểm nghệ thuật của các văn bản nghị luận Trung đại và nghị luận hiện đại. Từ đó học tập thêm cách viết văn nghị luận phù hợp với yêu cầu từng nội dung.. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - KiÓm tra bµi cò. + Kể tên các tác phẩm nghị luận đã học ở lớp 7, và lớp 8. + NhËn xÐt chung vÒ c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn Êy (néi dung; h×nh thøc; c¸ch sö dông c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m...). + GV bổ sung những ý cơ bản để chuyển tiếp vào tiết tổng kết. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học.. Hoạt động 1 . So sánh văn nghị luận trung đại và hiện đại. - GV cho HS đọc yêu cầu nội dung (3). HS đứng tại chỗ trả lời. GV bổ sung. HS ghi ý chÝnh vµo vë..

(107) - Yªu cÇu + Các văn bản nghị luận ở các bài 22, 23, 24, 25, 26 là Chiếu dời đô, Hịch tớng sÜ, Níc §¹i ViÖt ta, Bµn luËn vÒ phÐp häc, ThuÕ m¸u. + Kh¸i niÖm vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn (nh SGK). + Bốn văn bản đầu (chiếu, hịch, cáo, luận) đều dịch từ Hán ngữ, là nghị luận trung đại: có từ ngữ cổ, văn phong cổ, tính ớc lệ, câu văn biền ngẫu, còn mang t tởng thiªn mÖnh (chiÕu, hÞch, c¸o). + V¨n b¶n ThuÕ m¸u (dÞch tõ tiÕng Ph¸p) cïng víi c¸c bµi nghÞ luËn ë líp 7 nh Nhân dân ta rất anh hùng, ý nghĩa văn chơng... là những bài nghị luận hiện đại, từ ngữ - câu văn giản dị, gần gũi đời sống hơn. + Nhng nói chung đều mang đặc điểm của văn nghị luận. Hoạt động 2: Sức thuyết phục của các văn bản nghị luận. - GV cho HS đọc yêu cầu nội dung (4, 5). HS làm việc theo nhóm. Các nhóm trao đổi, trình bày. GV bổ sung. HS ghi ý chính vào vở. - Yªu cÇu: Nªu chung c¶ c¸c v¨n b¶n hoÆc riªng tõng côm v¨n b¶n nghÞ luËn cũng đợc. Gi¶i thÝch. + Cã lý lµ cã luËn ®iÓm x¸c thùc, lËp luËn chÆt chÏ. + Có tình là có cảm xúc (trong nghị luận là thái độ, gửi gắm một niềm tin, khát väng...) + Có chứng cứ là có sự thật hiển nhiên để khẳng định luận điểm. (C¶ 3 yÕu tè nµy ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ). Chiếu dời đô, Hịch tớng sĩ, Nớc Đại Việt ta đều bao trùm tinh thần tự hào dân téc, ý chÝ tù cêng, quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng bän x©m lîc → tinh thÇn d©n téc, tinh thần nhân đạo tạo nên chất trữ tình, biểu cảm... văn phong cổ, trang trọng, có sức hấp dÉn riªng. Thuế máu : Lòng căm thù sâu sắc, mãnh liệt đối với thực dân Pháp. Ngòi bút trào phúng độc đáo, sâu cay... Hoạt động 3: So sánh hai bản Tuyên ngôn độc lập với ý thức về độc lập dân tộc? - GV cho HS đọc yêu cầu mục (7). HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung, HS ghi ý chÝnh vµo vë. - Yªu cÇu: + Hai văn bản đó cùng chung tinh thần ý thức độc lập dân tộc, đều đợc coi là 2 bản Tuyên ngôn độc lập của nớc Đại Việt. + Bài Sông núi nớc Nam: ý thức độc lập dân tộc biểu hiện ở ý thức về lãnh thổ (s«ng nói níc Nam) vµ chñ quyÒn (vua Nam ë). + Bµi Níc §¹i ViÖt ta (trÝch): ý thøc d©n téc ph¸t triÓn cao h¬n mét bíc. Ngoµi 2 yếu tố lãnh thổ và chủ quyền còn thêm yếu tố về nền văn hiến lâu đời, phong tục tập quán riêng, truyền thống lịch sử lâu đời... c. Híng dÉn häc ë nhµ..

(108) - Hệ thống lại các nội dung, nghệ thuật và nét đặc sắc của các văn bản nghị luận đã học. - ChuÈn bÞ cho tiÕt «n tËp phÇn V¨n tiÕp theo ë bµi 34. - Chuẩn bị cho tiết tiếp theo Chơng trình địa phơng phần Tiếng Việt (làm các bài tËp).. Tiết 2: Chơng trình địa phơng (Phần Tiếng Việt) * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Biết nhận ra sự khác nhau về từ ngữ xng hô và cách xng hô ở các địa phơng. - Có ý thức tự điều chỉnh cách xng hô địa phơng theo cách xng hô của ngôn ng÷ toµn d©n trong nh÷ng hoµn c¶nh giao tiÕp cã tÝnh chÊt nghi thøc. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - KiÓm tra bµi cò: vÒ sù chuÈn bÞ bµi cña HS (lµm c¸c bµi tËp). b. Tổ chức các hoạt động dạy - học.. Hoạt động 1:. Bµi tËp 1.. - GV cho HS đọc bài tập 1. HS mở vở bài tập đã làm ở nhà, GV cho học sinh đứng tại chç tr¶ lêi. GV nhËn xÐt, bæ sung. HS söa vµo bµi lµm cña m×nh. - §¸p ¸n: + Đoạn trích (a) có từ xng hô địa phơng là "u" (gọi mẹ) + Đoạn trích (b) từ "mợ" dùng để gọi mẹ, không thuộc từ xng hô địa phơng, còng kh«ng thuéc tõ xng h« toµn d©n mµ thuéc tõ xng h« cña 1 tÇng líp x· héi. Hoạt động 2: Bµi tËp 2. - HS đứng tại chỗ trả lời. - Các từ xng hô ở địa phơng em (miền Bắc, miền Trung, miền Nam...) - GV bổ sung và liên hệ, giải thích mối quan hệ giữa từ xng hô địa phơng và từ xng h« toµn d©n. Bµi tËp 3: - HS đứng tại chỗ trả lời. - Dùng từ xng hô địa phơng tuỳ hoàn cảnh giao tiếp (ngời cùng quê, trong sinh hoạt hàng ngày, trong sáng tác văn học...) cần chú ý đến sự đa dạng, tinh tế và mức độ sö dông chóng. Kh«ng dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp cã tÝnh nghi thøc. c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - Tìm thêm những từ địa phơng ở quê em và trong tác phẩm văn học mà em biÕt. - Ôn tập các phần Văn - Tiếng Việt - Tập làm văn để kiểm tra tổng hợp cuối n¨m (theo híng dÉn trong SGK). TiÕt 3, 4: kiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m * Mục tiêu cần đạt. Nhằm đánh giá HS:.

(109) - Kh¶ n¨ng vËn dông linh ho¹t theo híng thÝch hîp c¸c kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña 3 ph©n m«n V¨n - TiÕng ViÖt - TËp lµm v¨n trong mét bµi kiÓm tra. - N¨ng lùc vËn dông c¸c ph¬ng thøc tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m; ph¬ng thøc thuyÕt minh vµ lËp luËn trong mét bµi V¨n. * Tæ chøc kiÓm tra. 1. VÒ néi dung kiÓm tra. - PhÇn V¨n: C¸c v¨n b¶n th¬, tù sù, nghÞ luËn (häc ë líp 8). - Phần Tiếng Việt: Ngữ pháp, Hành động nói, Chọn trật tự từ trong câu. - PhÇn TËp lµm v¨n: v¨n thuyÕt minh vµ nghÞ luËn. 2. VÒ h×nh thøc. - Đề tự luận (giải thích, chứng minh một vấn đề xã hội hay văn học): 50% thời gian. - §Ò tr¾c nghiÖm (50% thêi gian) kho¶ng 15 c©u cho c¶ 3 phÇn V¨n - TiÕng ViÖt- TËp lµm v¨n. (Các tổ chuyên môn đề nghị nhà trờng in đề trắc nghiệm). 3. VÒ thêi gian: 2 tiÕt (trªn líp). 4. Về thái độ: - Yêu cầu HS cả khối 8 làm cùng thời gian (thi chung giữa các lớp để tập dợt). - Động viên tinh thần thái độ làm bài của HS. Bµi 34. - Tæng kÕt phÇn V¨n (tiÕp theo) (1 tiÕt) - LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n th«ng b¸o (1 tiÕt) - ¤n tËp phÇn TËp lµm v¨n (2 tiÕt). TiÕt 1. Tæng kÕt phÇn v¨n (tiÕp theo) * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc v¨n häc cña c¸c v¨n b¶n v¨n häc níc ngoài và cụm văn bản nhật dụng đã học trong SGK lớp 8. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - Kiểm tra tình hình làm bài tập 8, 9 trong SGK đã giao từ tuần trớc. b. Tổ chức c ác hoạt động dạy - học.. Hoạt động 1:. LËp b¶ng hÖ thèng v¨n b¶n v¨n häc níc ngoµi.. - GV kÎ c¸c cét theo mÉu lªn b¶ng. HS lªn ®iÒn c¸c néi dung. Líp nhËn xÐt. GV bæ sung. - MÉu: STT Tªn v¨n b¶n Tªn t¸c gi¶ Tªn níc ThÕ kû ThÓ lo¹i Tù sù (truyÖn 1 C« bÐ b¸n diªm (trÝch) H.C.An ®Ðc xen §an M¹ch 19 ng¨n) §¸nh nhau víi cèi xay giã Tù sù (tiÓu 2 XÐc - van - tex T©y Ban Nha 16, 17 (trÝch) thuyÕt) Tù sù(truyÖn 3 ChiÕc l¸ cuèi cïng (trÝch) O'Hen-ri Mü 19, 20 ng¾n).

(110) 4 Hai c©y phong (trÝch). Ai-ma-tèp. 5 §i bé ngao du (trÝch) G.G.Ru-x« ¤ng Giuèc ®anh 6 M«-li-e mÆc lÔ phôc (trÝch) Hoạt động 2: Ba văn bản nhật dụng.. C-r«-g-xtai. 20. Ph¸p. 18. Tù sù (truyÖn ng¾n) NghÞ luËn. Ph¸p. 17. KÞch. - GV cho HS đọc yêu cầu mục (9). HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét. GV bæ sung. - Yêu cầu: gồm các văn bản Thông tin về Trái đất năm 2000; Ôn dịch, thuốc l¸; Bµi to¸n d©n sè. Nêu chủ đề của từng văn bản và phơng thức biểu đạt chủ yếu của từng văn bản. Phần này không khó đối với HS. c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - HÖ thèng l¹i phÇn v¨n häc níc ngoµi, v¨n b¶n nhËt dông. - Chuẩn bị bài tập để học tiết Luyện tập làm văn bản thông báo.. TiÕt 2. LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n th«ng b¸o * Mục tiêu cần đạt.. Gióp HS: - Ôn tập lại những tri thức về văn bản thông báo (mục đích, yêu cầu, cấu tạo). - N©ng cao n¨ng lùc viÕt th«ng b¸o cho HS. * TiÕn tr×nh lªn líp. a.ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thờng. - KiÓm tra bµi cò: + KiÕn thøc vÒ v¨n b¶n th«ng b¸o, so s¸nh víi têng tr×nh. + T×nh h×nh lµm bµi tËp ë nhµ cña HS? b.Tổ chức các hoạt động dạy - học.. Hoạt động 1: Bµi tËp 1. - GV cho HS đọc bài tập 1. HS mở vở bài tập (đã chuẩn bị ở nhà), trình bày bài làm của mình (về 3 thông báo: kỷ niệm ngày 19/5, tình hình hoạt động của chi đội, gi¶i phãng mÆt b»ng). GV gãp ý, bæ sung. - Yêu cầu đúng cách thức: phần nội dung phải ngắn gọn, đầy đủ, chính xác, dễ hiÓu. Bµi tËp 2: - GV cho HS chỉ rõ chỗ sai của thông báo và chữa lại cho đúng. - Đáp án: Mục (1) mục đích và yêu cầu kiểm tra viết dài. Thõa c©u: "Trªn c¬ së... trong toµn trêng". Hoạt động 2: Bµi tËp 3: Nªu mét sè t×nh huèng thêng gÆp trong trêng hoÆc ngoµi x· héi cÇn viÕt th«ng báo: sinh hoạt câu lạc bộ, đi tham quan du lịch, đóng góp quỹ vì ngời nghèo, thăm bà mÑ ViÖt Nam anh hïng. Bµi tËp 4:.

(111) HS tự chọn 1 trong những tình huống cụ thể đó để viết 1 thông báo (làm tại lớp kho¶ng 6 phót). GV cho HS đọc thông báo của mình. Lớp nhận xét, GV bổ sung. c. Híng dÉn häc ë nhµ.. - N¾m l¹i yªu cÇu c¸ch viÕt 1 th«ng b¸o. - ChuÈn bÞ tiÕt «n tËp TËp lµm v¨n (lµm c¸c bµi tËp trong SGK).. TiÕt 3, 4. ¤N tËp phÇn tËp lµm v¨n * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Hệ thống hoá các kiến thức và kỹ năng tập làm văn đã học trong năm. - N¾m ch¾c kh¸i niÖm vµ biÕt c¸ch viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh; biÕt kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m trong tù sù; kÕt hîp tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. * Tæ chøc «n tËp. HS đã chuẩn bị 11 câu hỏi ở nhà. Trên lớp GV tổ chức cho HS trình bày trớc tổ hoặc trớc lớp các bài tập đó. Tổ, lớp trao đổi. GV nhận xét chung và bổ sung. §¸p ¸n nh sau: Bài 1: Chủ đề trong văn bản. Tính thống nhất của chủ đề văn bản thể hiện trong bố cục. Bố cục văn bản đợc sắp xếp theo trình tự hợp lý, liên kết và lôgíc (dùng các từ liªn kÕt). VÝ dô : Nh©n d©n ta rÊt anh hïng. Bài 2: - Em rất thích đọc sách vì sách giúp em mở mang tri thức. Sách còn là ngêi b¹n t©m t×nh, lµ ngêi thÇy cña em. - Mùa hè thật hấp dẫn. Cứ chiều chiều đợc ông cho lên bờ đê thả diều. Tối đến trẻ em vui đùa quanh gốc đa làng dới ánh trăng mát rợi... Bài 3: Phải tóm tắt văn bản tự sự để dễ nhớ. Muốn tóm tắt phải đọc tác phẩm nêu đợc những sự việc chính và nhân vật chính, thể hiện đợc nội dung - chủ đề văn b¶n. Ch¼ng h¹n tãm t¾t ®o¹n trÝch Tøc níc vì bê. Bµi 4: Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã t¸c dông: + Tù sù : tÝnh hÖ thèng, tr×nh tù kÓ... + Miêu tả: cụ thể, sinh động, chi tiết. + BiÓu c¶m: thÓ hiÖn c¶m xóc, t¨ng chÊt tr÷ t×nh. Tác dụng của sự kết hợp này làm cho văn bản sinh động, hấp dẫn hơn. Bài 5: Văn bản thuyết minh (tính chất, đặc điểm, lợi ích - xem ghi nhớ). C¸c v¨n b¶n thuyÕt minh thêng gÆp: di tÝch, danh th¾ng, s¶n phÈm, ph¬ng ph¸p... Bµi 6: C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. + Quan s¸t, am hiÓu thùc tÕ, vèn sèng... + Nội dung thuyết minh chính xác, đầy đủ, từ ngoài vào trong... + Chó ý yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cÇn thiÕt cho thuyÕt minh. Bµi 7: C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh (xem phÇn ghi nhí SGK). Bµi 8: Bè côc cña bµi v¨n thuyÕt minh (3 phÇn). - PhÇn më bµi : Giíi thiÖu kh¸i qu¸t..

(112) - PhÇn th©n bµi: Néi dung thuyÕt minh. - PhÇn kÕt bµi : t¸c dông, ý nghÜa. Vận dụng 3 phần ấy để xây dựng nội dung cho từng đề văn thuyết minh. Bµi 9: LuËn ®iÓm (ý chÝnh) trong v¨n nghÞ luËn. LÊy 1 vÝ dô vµ nªu tÝnh chÊt cña nã. (HS tù nªu luËn ®iÓm vµ ph©n tÝch). Bµi 10 : V¨n b¶n nghÞ luËn cã thÓ kÕt hîp miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m. Tác dụng: hấp dẫn, cuốn hút ngời đọc, ngời nghe. VÝ dô: HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn. Bµi 11: - Văn bản tờng trình: 1 sự việc đợc chứng kiến, do yêu cầu của tổ chức, cấp trên... tờng trình không có đề nghị, cần trung thực, có cam đoan... - V¨n b¶n th«ng b¸o: cña tæ chøc, cã néi dung cô thÓ, kh«ng cã cam ®oan nhng lại có yêu cầu, đề nghị, đầy đủ thời gian, địa điểm... Lu ý: GV có thể hớng dẫn HS cách sử dụng bảng tra yếu tố Hán Việt để HS bổ sung thªm nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nghÜa cña tõ H¸n ViÖt vµ vèn tõ H¸n ViÖt.. Môc lôc Bµi 18 .Nhí rõng .Ông đồ .C©u nghi vÊn .ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh Bµi 19 .Quª h¬ng .Khi con tu hó .C©u nghi vÊn (tiÕp theo) .ThuyÕt minh mét ph¬ng ph¸p (c¸ch lµm) Bµi 20 .Tøc c¶nh P¸c Bã .C©u cÇu khiÕn .ThuyÕt minh mét danh lam th¾ng c¶nh .¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh Bµi 21 .Ng¾m tr¨ng (Väng nguyÖt) .Đi đờng (Tẩu lộ) .C©u c¶m th¸n .C©u trÇn thuËt .ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 - V¨n thuyÕt minh Bµi 22 .Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) .Câu phủ định.

(113) .Chơng trình địa phơng (phần Tập làm văn) Bµi 23 .HÞch tíng sÜ .Hành động nói .Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 Bµi 24 .Nớc Đại Việt ta (Trích Bình Ngô đại cáo) .Hành động nói .¤n tËp vÒ luËn ®iÓm Bµi 25 .Bµn luËn vÒ phÐp häc .ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm .LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm .ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 - V¨n nghÞ luËn (lµm t¹i líp) Bµi 26 .Thuế máu (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp) .Héi tho¹i .T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn Bµi 27 .§i bé ngao du (TrÝch £-min hay VÒ gi¸o dôc) .Héi tho¹i (tiÕp theo) .LuyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn Bµi 28 .KiÓm tra V¨n .Lùa chän trËt tù tõ trong c©u .Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 .T×m hiÓu c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn. Bµi 29 .¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc (TrÝch Trëng gi¶ häc lµm sang) .Lùa chän trËt tù tõ trong c©u .LuyÖn tËp ®a c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. Bµi 30 .Chơng trình đại phơng (phần Văn) .Chữa lỗi diễn đạt (lỗi logic) .ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 7 - V¨n nghÞ luËn Bµi 31 .Tæng kÕt phÇn V¨n .¤n tËp vµ kiÓm tra phÇn TiÕng ViÖt .V¨n b¶n têng tr×nh .LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh Bµi 32 .Tr¶ bµi kiÓm tra V¨n .¤n tËp vµ kiÓm tra phÇn TiÕng viÖt (tiÕp theo) .Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 .V¨n b¶n th«ng b¸o Bµi 33 .Tæng kÕt phÇn V¨n (tiÕp theo) .Chơng trình địa phơng (phần Tiếng Việt) .KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m Bµi 34 .Tæng kÕt phÇn V¨n (tiÕp theo) .LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n th«ng b¸o .¤n tËp phÇn TËp lµm v¨n.

(114)

giao an van 8

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về