Bai 14 Mot thu qua cua lua non Com

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: Ngày day: TUẦN 15 TIẾT 57 Văn bản : MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON : CỐM (Thạch Lam) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Thạch Lam. - Phong vị đặc sắc nét đẹp văn hoá truyền thống của Hà Nội trong món quà độc đáo và giản dị : Cốm . - Cảm nhận tinh tế, cảm xúc nhẹ nhàng, lời văn duyên dáng, thanh nhã, giàu sức biểu cảm của nhà văn Thạch Lam trong văn bản. 2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu văn bản tuỳ bút có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm.. - Sử dụng các yếu tố biểu cảm giới thiệu một sản vật vật của quê hương. 3. Thái độ: - Biết quý trọng những sản vật của quê hương. 4. Định hướng hình thành và phát triển năng lực : - Hình thành năng lực cảm thụ văn học. - Năng lực hoạt động nhóm, hợp tác thảo luận và giao tiếp. II. BẢNG MÔ TẢ VÀ HỆ THỐNG CÂU HỎI: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao 1.Tìm hiểu chung -Tác giả , Thanh - Hiểu như thế Lam ? nào về thể loại : - Tác phẩm ? tùy bút ? - Phân chia bố cục . 2 . Phân tích : a. Cảm nghĩ về -Thấy được sự -Tác giả đã huy -Tìm hiểu qua - Diễn tả bình nguồn gốc cốm bộc lộ rất rõ tinh động nhiểu cảm các từ ngữ đặc luận về một và giá trị của tế về thiên giác để cảm nhận biệt là tính từ phương diện giá cốm . nhiên . về đối tượng ? miêu tả tính tế trị văn hóa của ( đặc biệt là khứu hương vị và cảm Cốm gắn liền với giác ) giác . tục lệ siêu tết . b. Cảm nghĩ về sự thưởng thức Cốm . 3.Tổng kết và. -Cốm là thứ quà bình dị. - Thưởng thức món quá bình dị như thế nào . -Đọc lại những. - Thấy được cái nhìn văn hóa trong ẩm thực .. - Nhẹ nhàng , trân trọng .. - Suy nghĩ và nhận xét về văn hóa ẩm thực của dân tộc .. - Hiểu được thứ. - Suy nghĩ về văn - Thấy được giá.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Luyện tập. phần trọng tâm của văn bản .. quà lúa non – bình dị .. hóa ẩm thực Việt trị về nội dung và Nam . nghệ thuật của bài .. III.CHUẨN BỊ: - Vấn đáp kết hợp thực hành, thảo luận nhóm. IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định : 2. Kiểm tra bài cũ : ? Đọc thuộc lòng văn bản:Tiếng gà trưa , nêu nội dung, nghệ thuật của bài thơ? ? Trình bày cảm nhận của em về bài thơ? 3. Bài mới : H Đ1- GV giới thiệu bài Đã là người Hà Nội, hay từng sống một thời gian ở Hà Nội, mấy ai không một lần ăn cốm với chuối tiêu vào những ngày mùa thu mát trời? Nhưng sẽ thú vị, ngon lành, thơm thảo hơn nhiều nhiều nếu chúng ta được thưởng thức những bài tuỳ bút- những bài thơ bằng văn xuôi về Cốm của Nguyễn Tuân, Thạch Lam, Băng Sơn. Bài Cốm của Thạch Lam được trích từ tập tuỳ bút Hà Nội Băm Sáu Phố Phường. viết về các thứ quà riêng của Hà Nội từ trứơc CMT8 năm 1945. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ. * HOẠT ĐỘNG 2 : Hướng dẫn tìm hiểu vài nét về tác giả,tác phẩm ? Hãy giới thiệu vài nét về tác giả Thạch Lam GV nói thêm về Thạch Lam : Là em ruột của Nhất Linh và Hoàng Đạo . Từng tham gia biên tập tờ báo “Phong hóa ngày nay …”Mất vì bệnh lao ở Yên Phụ –Hà Nội. ? Hãy cho biết thể loại của bài “Một thứ …..” ? Em biết gì về thể loại Tuỳ bút ? (sgk/161) *GV nói thêm : Văn bản viết trước 1945 trong tập “Hà Nội …sáu phố phường “ Nhưng nhà văn qua sự hiểu biết sâu sắc các phong tục dân tộc ,đã thể hiện tình cảm đúng đắn đối với văn hoá dân tộc ,với các quan điểm mà ngày nay ta thấy. PHẦN GHI BẢNG. I. TIM HIỂU CHUNG: 1. Tác giả, tác phẩm: - Thạch Lam (1910-1942).Sinh tại Hà Nội, là nhà văn lãng mạng trong nhóm Tự Lực Văn Đoàn, được biết với các truyện ngắn và bút kí trước Cách mạng. Sáng tác của Thạch Lam thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của ông đối với con người và cuộc sống. - Thể loại: Tuỳ bút: Là một thể văn gần với bút kí, kí sự nhưng thiên về biểu cảm, thể hiện cảm xúc, suy nghĩ tình cảm của tác giả trước các hiện tượng, các vấn đề của cuộc sống, ngôn ngữ thường giàu hình ảnh và chất trữ tình. - Xuất xứ : Rút tập “Hà Nội băm sáu phố phường “, năm 1943 –Tập tuỳ bút cuối cùng của ông. 2.Đọc –chú thích:. Kĩ năng và năng lực cần đạt .. -Kĩ năng nhận biết về thông tin tác giả , tác phẩm ..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> vẫn còn tiếp tục phát huy .. 3. Bố cục: 3 đoạn - P1: Từ đầu.... Như chiếc thuỳên rồng: - GV: Đọc mẫu ,nêu yêu cầu đọc ,chú ý Cảm nghĩ về nguồn gốc Cốm hs giọng biểu cảm ở những từ ngữ gợi - P2: Tiếp .....Cao quý , kín đáo và cảm , nhịp điệu . nhũn nhặn: Cảm nghĩ về giá trị của - Gv: Giải thích một số từ khó SGK. cốm. - HS: 3 hs đọc tiếp . - P3 : Còn lại: Cảm nghĩ về sự thưởng ? Dựa vào mạch cảm xúc của tác giả ,em thức Cốm hãy chia bố cục văn bản ? - HS: Thảo luận nhóm chia đoạn , 3 đoạn (đánh dấu sgk) ?Nội dung cuả mỗi đoạn là gì? II.Đọc –hiểu văn bản: HĐ3:Đọc –hiểu VB ? Theo dõi phần 1 văn bản ,cho biết cảm 1. Cảm nghĩ về nguồn gốc Cốm nghĩ về nguồn gốc của cốm được tác giả -Cơn gió mùa hạ ...thanh nhã, tinh khiết->cảm nhận bằng khứu giác => trình bày trong mấy đoạn văn ngắn ? cách vào bài tự nhiên thể hiện sự tinh - HS: 2 đoạn văn tế của tác giả. ? Mỗi đoạn nói gì ? HS: Đ1: Cội nguồn của cốm - Khi đi qua cánh đồng xanh mùi thơm Đ2 : Nơi cốm nổi tiếng ? Ở đoạn 1 tác giả đã mở đầu bài viết về mát của bông lúa non …. cốm bằng những hình ảnh ,chi tiết nào ? - Trong cái vỏ xanh kia ….ngàn hoa cỏ ? Em có nhận xét gì về cách dẫn nhập - Dưới ánh nắng ….của trời . - Một loạt cách chế biến ,cách làm vào bài tuỳ bút này của tác giả ? + Cơn gió mùa hạ ….tinh khiết  Tự cốm truyền từ đời này sang đời khác -> Cốm làng Vòng nhiên , gợi cảm. + Ấn tượng của khứu giác “ngửi”  Tạo giá trị biểu cảm cho đoạn văn. ? Cội nguồn của cốm qua cách trình bày  Từ ngữ chọn lọc ,tinh tế ,giàu sức biểu của tác giả là do đâu? Câu văn nào cho cảm .Câu văn có nhịp điệu gần với thơ. em biết điều đó ? HS : Tự bộc lộ, gạch sgk ? Ở đoạn văn thứ 2 tác giả cho ta biết thêm điều gì về cốm?  Cốm là thứ quà đặc biệt của bàn tay ? Tại sao Cốm gắn với tên làng Vòng ? HS: + Làng Vòng là nơi nổi tiếng nghề khéo léo .  làm cốm + Cốm : Dẻo, thơm , ngon nhất  (chất lượng ) + Cô gái làng vòng bán cốm : Xinh => Yêu quí trân trọng cội nguồn trong sạch, đẹp đẽ, giàu sắc thái văn đẹp , gọn ghẽ( Hình thức) ? Hình ảnh cô hàng cốm (hình ảnh minh hoá dân tộc của Cốm. hoạ) áo quần gọn ghẽ với dấu hiệu … Thuyền rồng có ý nghĩa gì?. Kĩ năng , năng lực cảm thụ về thứ quà bình dị .. Kĩ năng biết quí trọng , trân trọng.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> HS: + Cốm gắn liền với vẽ đẹp của người làm ra cốm . + Cái cách cốm đến với người thật duyên dáng , lịch thiệp.  Vẻ đẹp con người tôn lên vẻ đẹp của cốm ? Trong những lời văn trên tác giả đã dùng cảm giác và tưởng tượng để miêu tả cội nguồn của Cốm .Hãy nêu tác dụng của cách miêu tả này ?(Vừa gợi hình vừa gợi cảm , khêu gợi cảm xúc và tưởng tượng nơi người đọc .Thể hiện sự tinh tế trong cảm thụ Cốm của tác giả ) ? Từ đó em nhận biết được điều gì về sự hình thành của Cốm? ? Theo em tác giả bộc lộ cảm xúc nào qua đoạn văn trên? HS : Tự bộc lộ ,giáo viên nhận xét , chốt ý .GV chuyển ý : ? Chỉ bằng một câu thôi nhưng tác giả đã khái quát được giá trị của cốm. Theo em câu đó là câu nào ? Hs: Nêu và gạch sgk/160 ? Qua lời văn đó em hiểu gì về thứ quà :Cốm? ? Những câu văn sau đó tác giả cụ thể hơn giá trị của Cốm như thế nào ? HS: Cốm : Làm quà sêu tết .Hồng cốm tốt đôi…. ? Sự hoà hợp tương xứng của hồng cốm được phân tích trên những phương diện nào ? + Màu sắc :…không bao giờ có 2 màu hoà hợp hơn… + Hương vị : Thanh đạm+ ngọt sắc  nâng đỡ nhau… ? Nhận xét về phương thức biểu đạt của đoạn văn này? ? Như thế ở đoạn 2 này giá trị của cốm được phát hiện trên những phương diện nào ? ? Ở cuối đoạn 2 nhân nói về những phong tục tốt đẹp của dân tộc tác giả còn thể hiện. cội nguồn trong sạch giàu sắc thái văn hóa của dân tộc .. 2. Cảm nghĩ về giá trị của cốm. - Cốm là thứ quà riêng biệt của đất nước thức dâng cánh đồng … hương vị mộc mạc ,giản dị ,thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam,. -> khái quát những giá trị đăc sắc chứa đựng trong hạt cốm khiêm nhường =>Cốm là đặc sản của dân tộc. - Hồng cốm là thứ quà sêu tết . -Màu sắc: xanh tươi và đỏ thắm. -Hương vị: thanh đạm và ngọt sắc>nâng đỡ nhau để hạnh phúc được lâu bền.  Lời nhận xét ,bình luận .. =>yêu quí, trân trọng giá trị đẹp đẽ giàu sắc thái văn hóa dân tộc của cốm..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> quan điểm gì ? HS: Bình luận ,phê phán thói chuộng ngoại …không biết thưởng thức sản vật cao quí mà giản dị của truyên thống dân tộc ? Qua đó tác giả muốn truyền tới bạn đọc tình cảm và thái độ nào trong ứng xử với thức quà dân tộc là Cốm? HS: Trân trọng ,giữ gìn cốm như 1 vẻ đẹp văn hóa dân tộc ? Ở đoạn cuối tác giả bàn về sự thưởng thức cốm trên hai phương diện,đó là những phương diện nào?(ăn và mua ) ? Câu văn nào bàn về cách thưởng thức đó ? + HS: Tự bộc lộ HĐ 4:Tổng kết ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật của đoạn vănnày ? GV bình : Cốm là lộc của trời ,người , thần lúa  Cốm là thức ăn vừa cụ thể vừa trừu tượng …do đó đừng thọc tay (dung tục)mà nâng đỡ…( tinh tế ) ăn thong thả …. ? Như vậy em thấy được thái độ của tác giả như thế nào đối với thứ quà của lúa non. ? Bài tuỳ bút đã thể hiện nội dung và nghệ thuật đặc sắc nào ? HS: Đọc ghi nhớ sgk/163 HD5:Luyện tập –củng cố - Đọc lại văn bản ,nắm được thế nào là thể loại tuỳ bút - Bố cục của văn bản - Nêu cảm nghĩ của em về nguồn gốc cốm 4.Dặn dò: - Học bài cũ ,đọc biểu cảm - Soạn bài : chơi chữ V. RÚT KINH NGHIỆM:. 3. Cảm nghĩ về sự thưởng thức Cốm: - Ăn: Thong thả từng chút , ngẫm nghĩ - Mua: Nhẹ nhàng mà nâng đỡ, chắt chiu,mà vuốt ve ,kính trọng lộc của trời cho , người ,thần lúa  Lời bàn bạc, khuyên răn hết sức biểu cảm .  Cái nhìn văn hoá với việc ẩm thực * Cốm : Giá trị tinh thần đáng được chúng ta trân trọng ,giữ gìn . III .Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Lời van trang trọng, tinh tế, đầy cảm xúc, giàu chất thơ. - Chọn lọc các chi tiết gợi nhiều liên tưởng, kỉ niệm. - Sáng taọ trong lời văn xen kể và tả chậm rãi, ngẫm nghĩ, mang nặng tính chất tâm tình, nhắc nhở nhẹ nhàng. 2. Nội dung: - Bài văn là sự thể hiện thành công những cảm giác lắng đọng, tinh tế mà sâu sắc của Thạch Lam về văn hoá và lối sống của người Hà Nội. IV. Luyện tập:.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>