<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tuần:01</b>

<b>Tiết PPCT: 01 </b> <b> </b>

<b>Ngày dạy: 15/ 8/2011</b>

<b>Ngày soạn:12/ 8/2011 CON RỒNG CHÁU TIÊN</b>
<i><b>(Truyền thuyết)</b></i>

<b>A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :</b>

- Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết.

- Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết ‘Con
Rồng cháu Tiên’’

- Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện.
<b>B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ</b>
<b>1. Kiến thức :</b>

- Khái niệm thể loại truyền thuyết.

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn
đầu.

- Bóng dáng thời kì lịch sử dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm VHDG thời kì
dựng nước.

<b>2. Kó naêng :</b>

- Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết.

- Nhận ra những sự việc chính của truyện.

- Nhận ra một số chi tiết tượng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện.

<b>3.Thái độ : Lịng tự hào dân tộc, biết tơn vinh nịi giống Rồng Tiên,tình u đất nườc.</b>
<b>C. PHƯƠNG PHÁP </b>

- Đọc sáng tạo, vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận,thuyết trình.
<b>D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC</b>

<b>1. Ổn định lớp :Kiểm diện HS vắng.</b>

<b>2. Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS</b>

<b>3. Bài mới: Lời vào bài : Hầu như lịch sử nào cũng bắt đầu bằng truyền thuyết. Đó là</b>
những truyền thuyết về thời dựng nước của họ. Ở nước ta, đó là những truyền thuyết về
thời các vua Hùng. Vậy người sinh ra vua Hùng là ai? Nguồn gốc của dân tộc ta như
thế nào ? Truyện “Con Rồng cháu tiên” mà các em học hôm nay chính là lời giải đáp.

<b>HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH</b> <b>NỘI DUNG BÀI DẠY</b>

<b>-Tìm hiểu khái niệm truyền thuyết và tác phẩm :</b>
- GV gọi học sinh đọc chú thích * trong SGK.

?Em hãy cho biết thế nào là truyền thuyết? (HS nêu –GV nhấn mạnh
<i>lại .)</i>

? Hãy cho biết VB này là truyền thuyết viết về thời đại nào?Nội
dung chủ yếu mà những truyền thuyết thời đại này hướng tới là gì?
<b>- Hướng dẫn HS đọc –hiểu văn bản :</b>

?Các em đã đọc VB ở nhà, vậy theo em chúng ta có thể đọc câu

<b>I. GIỚI THIỆU CHUNG</b>

<b>1.Khái niệm truyền thuyết:là loại</b>
truyện dân gian kể về các nhân vật và
sự kiên có liên quan đến lịch sử thời
quá khứ, thướng có yếu tố tưởng tượng
kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ
và cách đánh giá của nhân dân với các
nhân vật và sự kiện lịch sử được kể.
<b>2. Tác phẩm : VB thuộc nhóm các tác</b>
phẩm truyền thuyết thời đại Hùng
Vương giai đoạn đầu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

chuyện này với giọng điệu như thế nào?

(đọc thong thả, rõ ràng nhấn mạnh những từ ngữ miêu tả về sự kỳ lạ
<i>phi thường của hình ảnh LQ và AC.Đoạn cuối đọc với giọng trang</i>
<i>nghiêm)</i>

- GV đọc mẫu một đoạn – Gọi 2 HS đọc tiếp đoạn 2,3 - nhận xét
- GV cho HS tìm hiểu kĩ các chú thích 1,3,5,7 .

?Theo em ai là nhân vật chính của truyện?

?Hãy kể tóm tắt các sự việc chính có liên quan đến hai nhân vật
trên? (nguồn gốc, hình dáng của Long Quân và Aâu Cơ, Việc kết hôn
<i>Việc sinh con và chia con của LQ và AC ,Sự trưởng thành của các</i>

<i>con)</i>

?Em hãy nêu chủ đề của VB ?

?Theo em bố cục của truỵên được chia làm mấy phần ?
<i>(3phần:Phần1:Từ đầu…Long Trang:Giới thiệu LLQ-AC và cuộc tình</i>
<i>duyên của họ.;Phần 2:Tiếp … lên đường:Việc chia con;Phần 3:Còn</i>
<i>lại:Sự ra đời các triều đại Vua Hùng. )</i>

?Các nhân vật Lạc Long Quân và Âu Cơ được giới thiệu qua những
chi tiết nào? (HS nêu các chi tiết về:Xuất thân,hình dáng,tài phép
<i>cơng việc)</i>

?Em có nhận xét gì về những chi tiết trên?

?Từ đó, em có nhận xét gì về nguồn gốc xuất thân của Long Quân
và Âu Cơ?

?Cách giới thiệu hai nhân vật trên có ý nghĩa gì? (“Cha Rồng, mẹ
<i>Tiên” là sự kết tinh của vẻ đẹp dân tộc Việt Nam.)</i>

?Việc làm của Lạc Long Qn có ý nghĩa gì? (Q trình chinh phục
<i>tự nhiên,mở mang sinh sống của người Việt:khai phá vùng biển vùng</i>
<i>núi,vùng đồng bằng.)</i>

? Như duyên tiền định Long Quân và Âu Cơ đã gặp nhau và cuộc
hôn nhân của họ có điều gì khơng bình thường? Việc sinh nở những
đứa trẻ có điều gì khác thường khơng?

? HSTL : Tại sao tác giả dân gian sáng tạo ra chi tiết sinh ra bọc

trăm trứng rồi mới nở ra trăm con? Em có nhận xét gì về các chi tiết
trên? Qua đó tác giả dân gian muốn thể hiện điều gì ?(GV bình :
<i>Hình tượng bọc trăm trứng mang đậm chất hoang đường nhưng lại có</i>
<i>ý nghĩa sâu sắc: Tồn thể nhân dân Việt Nam đều được sinh ra trong</i>
<i>một bọc , cùng chung một nòi giống tổ tiên->chỉ rõ dân tộc Việt Nam</i>
<i>là anh em ruột thịt. Dân tộc ta khơng chỉ đẹp vì có dịng giống Rồng</i>
<i>Tiên cao q mà cón đẹp vì có chung một cội nguồn thống nhất , có</i>
<i>chung hai tiếng đống bào thân thương ->chung ta đề tự hào và đoàn</i>
<i>kết sát cánh bên nhau để vững bước tiến lên trong trương kí lịch sủ.</i>
<i>-> tôn vinh nguần gốc đẹp đẽ của dân tộc ta, đã làm đậm thêm ý</i>
<i>nghĩa thiêng liêng của cội nguồn đất nước Trí tưởng tượng của ơng</i>
<i>cha ta thật phong phú , diệu kì nhưng trí tưởng tượng ấy chỉ có thể</i>

<b>1. Đọc,tìm hiểu nghĩa từ khó </b>
<b>- Tóm tắt văn bản :</b>

<b>2.Tìm hiểu văn bản :</b>

<b>a.Chủ đề:Truyện kể về nguồn gốc</b>
dân tộc Việt, ngợi ca nguồn gốc cao
quý của dân tộc và thể hiện ý nguyện
đoàn kết gắn bó của dân tộc

<b>b.Bố cục : 3 phần</b>
<b>c.Phân tích </b>

<b>c1.Nguồn gốc và hình dáng của Lạc</b>
<b>Long Quân và Âu Cơ :</b>

-Lạc Long Qn: nịi Rồng, con thần

Long Nữ, sức khoẻ vơ địch, có nhiều
phép lạ giúp dân

-Âu Cơ: Giống tiên con gái Thần
Nông, xinh đẹp.

Chi tiết kỳ lạ đẹp đẽ.

=>Họ xuất thân từ dịng dõi cao q,
tài sắc vẹn tồn,việc làm lớn lao,tốt
đẹp trong sự nghiệp mở nước .

<b>c2. Gia đình Long Quân và Âu Cơ</b>
- Họ lấy nhau .

- Đẻ ra một bọc trăm trứng
-Nở ra 100 con.

-Con không cần bú mớm.

-Lớn nhanh khoẻ mạnh như thần
->Chi tiết tưởng tượng kì ảo

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>bay lên từ lòng tự hào dân tộc mạnh mẽ để sáng tạo ra một hình ảnh</i>
<i>tuyệt vời về nguồn gốc dân tộc Việt)</i>

<i> ? Lạc Long Quân và u Cơ chia con như thế nào? </i>

?Chia con như vậy nhằm mục đích gì? ( chia nhau ra để cai quản 4
<i>phương khi có việc thì giúp đỡ lẫn nhau -> Cuộc chia tay phản ánh</i>

<i>nhu cầu phát triển của dân tộc Việt và ý nguyện đoàn kết)</i>

?Con trưởng Âu cơ được tơn làm gì?Và lấy hiệu ra sao?

?HSTL:Vậy theo truyện Người Việt Nam là con cháu của ai?Em có
suy nghĩ gì về nguồn gốc của dân tộc mình? Thử cho biết vì sao
người xưa lại sáng tạo ra một nguồn gốc kì diệu và thiêng liêng như
thế?

(GV bình:Theo quan niêm phương Đơng,Rồng,Tiên là biểu tượng cho
<i>cái đẹp sang, tồn bích .Rồng đứng đầu trong từ linh, là biểu tượng</i>
<i>của thời vua phong kiến, cũng là biểu tượng cho cái đẹp, cái hùng nói</i>
<i>chung. Tiên là biểu tượng của người dàn bà đẹp, nhân từ, có nhiều</i>
<i>phép lạ để cưu giúp người lương thiện. Suy tôn tổ tiên ta là</i>
<i>Rông,Tiên,người xưa đã đề cao nguồn gốc dân tộc – một nguồàn gốc</i>
<i>thật đẹp đẽ,thiêng liêng,gợi biết bao tôn kinh, tự hào)</i>

<b>Ý nghĩa của chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo.</b>

?Qua truyện, em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng ,kỳ ảo?(Là chi
<i>tiết khơng có thực, được sáng tạo nhằm mục đích sáng tạo nhất định)</i>
? Chi tiết nào trong truyện thể hiện điều đó? Các chi tiết đó có tác
dụng gì?(Tơ đâm chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của nhân vật. Thần kì
<i>hố, linh thiêng hố nguồn gốc giống nịi, dân tộc, để chung ta thêm</i>
<i>tự hào, tin u, tơn kính dân tộc mình.Tăng sức hấp dẫn của truyện .)</i>
?Từ đó em hãy khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của văn
bản? ( Nghệ thuật :Sử dụng yếu tố tưởng tượng kì ảo, xây dựng nhân
<i>vật mang dáng dấp thần linh.)</i>

? Từ những điều đã phân tích trên, em hãy nêu ý nghĩa của truyện?

Cho HS đọc ghi nhớ SGK.

<b>- Cho HS luyện tập và hướng dẫn tự học :</b>
<b>Bài tập 1 : -Gọi một HS đọc yêu cầu bài 1 .</b>

-HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời - Lớp nhận xét, GV bổ
sung.

Truyện “Qủa bầu mẹ”của dân tộc Khơ mú, “Qủa trứng to nở ra con
người”của người Mường

->Khẳng định sự gần gũi về cội nguồn và giao lưu văn hoá

<b>Bài tập 2:Kể diễn cảm truyện “Con Rồng cháu Tiên”(GVHDVN)</b>
<b>Bài tập 3: Theo em truyền thuyết này phản ánh sự thật lịch sử nào?</b>
- HS suy nghĩ – trả lời miệng

- Hoï chia tay nhau

50 con theo cha xuống biển
50 con theo mẹ lên non .

-> Cai quản, xây dựng mở mang mọi
miền đất nước

<i>=> Cuộc chia tay phản ánh nhu cầu</i>
phát triển của dân tộc Việt và ý
nguyện đoàn kết

<b>c3. Nguồn gốc dân tộc Việt Nam</b>

-Con trưởng  làm vua – hiệu Hùng
Vương – nước Văn Lang

-Người Việt Nam - con cháu vua Hùng
tự xưng là “Con Rồng Cháu Tiên”
 Tự hào về nguồn gốc , dòng giống
cao quý và thiêng liêng của dân tộc

<b>3. Tổng kết: </b>
<b>- Nội dung:</b>
<b>- Nghệ thuật:</b>

<b>-Ýù nghĩa văn bản:Truyện kể về</b>
nguồn gốc dân tộc con Rồng cháu
Tiên, ngợi ca nguồn gốc cao quý của
dân tộc và ý nguyện đồn kết gắn bó
của dân tộc ta.

<b>* Ghi nhớ: SGK/ 8</b>
<b>4 .Luyện tập:</b>

<b>Bài tập 3: truyền thuyết này phản ánh</b>
sự thật lịch :Thời đại vua Hùng, đền
thơ vua Hùng ở Phong Châu, Phú Thọ,
Giỗ Tổ Hùng Vương

<b>III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:</b>

- Đọc lại VB nhớ một số chi tiết và sự
việc chính. Kể lại được truyện. Liên

hệ một câu chuyện có nội dung tương
tự . Học chú thích * và ghi nhớ, nắm ý
nghĩa của truyện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>E. RÚT KINH NGHIỆM</b>

</div>

<!--links-->