Chuyen de Dien tro Bien tro

<span class='text_page_counter'>(1)</span>KÝ duyÖt. Ngµy so¹n:………………… Ngày d¹y:………………... TiÕt 8,9,10,11 Chuyên đề: ĐIệN TRở – BIếN TRở I.Môc Tiªu: *Biết đợc điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài , tiết diện và chiều dài làm d©y. +Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào 1 trong các yếu tố ( Chiều dµi, tiÕt diÖn ,vËt liÖu lµm d©y) +Suy luËn vµ tiÕn TN hµnh kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi, tiÕt diÖn vµ vËt liÖu lµm d©y. + Biết đợc công thức tính điện trở của dây, điện trở dùng trong kĩ thuật. *Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo điện để đo điện trở của dây dẫn. *Cã ý thøc hîp t¸c trong nhãm, yªu thÝch m«n häc. II. chuÈn bÞ cña GV vµ HS: Gv: +1 Ampe kÕ cã GH§ 1,5A vµ §CNN 0,1A. +1 V«n kÕ cã GH§ 6V vµ §CNN 0,1V. +1 nguån ®iÖn 6V ; 1 c«ng t¾c ; 8 ®o¹n d©y nèi. + D©y ®iÖn trë ( Constantan) lo¹i  = 0,3 ; l = 900 mm + D©y ®iÖn trë ( Constantan) lo¹i  = 0,3 ; l = 1800 mm + D©y ®iÖn trë ( Constantan) lo¹i  = 0,3 ; l = 2700 mm + D©y ®iÖn trë ( Constantan) : l = 1,8 m ;  = 0,6 mm. Hs: Néi dung bµi. III. PHƯƠNG PHáP: Vấn đáp, thuyết trình, hoạt động nhóm. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò TiÕt 1 Hoạt động 1: Kiểm tra - đặt vấn đề ĐVĐ: Chúng ta đã biết với mỗi dây dẫn thì R không đổi.Vậy điện trở mỗi dây dÉn phô thuéc nh thÕ nµo vµo b¶n th©n của dây dẫn đó ? Hoạt động 2: Tìm hiểu điện trở của d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? +Y/c HS quan s¸t H 7.1 vµ quan s¸t trùc tiÕp c¸c cuén d©y cña bé TN xem chóng cã nh÷ng yÕu tè nµo kh¸c nhau kh«ng ? §iÖn trë cña c¸c d©y nµy liÖu cã nh nhau kh«ng ? +Để xác định xem điện trở của các dây dÉn cã phô thuéc vµo c¸c yÕu tè trªn kh«ng ta ph¶i lµm TN nh thÕ nµo ? Hoạt động 3: Xác định sự phụ thuộc cña ®iÖn trë vµo mét trong ba yÕu tè.. I-X¸c ®inh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo mét trong nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau.. II- thÝ nghiÖm Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo c¸c yÕu tè: 1. Dù ®o¸n:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> +GV Y/c c¸c nhãm nªu dù ®o¸n sù phô Hs dù ®o¸n sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo thuéc cña ®iÖn trë vµo c¸c yÕu tè: chiÒu dµi, tiÕt diÖn, vËt liÖu d©y dÉn: ChiÒu dµi, tiÕt diÖn, vËt liÖu. - D©y dµi l cã ®iÖn trë R, d©y dµi 2l cã ®iÖn trë.... vµ ©y dµi 3l cã ®iÖn trë.... - D©y cã tiÕt diÖn S cã ®iÖn trë R, d©y cã tiÕt diÖn 2S cã ®iÖn trë ..... - Dù ®o¸n sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo GV thèng nhÊt ph¬ng ¸n TN -->M¾c vËt liÖu lµm d©y. mạch điện theo sơ đồ H7.2a. 2. Dù kiÕn c¸ch lµm TN: HS nªu c¸ch m¾c m¹ch ®iÖn. + Nêu các đồ dùng cần thiết cho trong thÝ nghiÖm vµ hoµn thiÖn vµo mÉu b¸o 3. Chuẩn bị đồ dùng: c¸o, nhãm trëng b¸o c¸o vÒ viÖc s¾p HS các nhóm thông báo đồ dùng từng xếp các cuộn dây theo đúng yêu cầu lo¹i vµ hoµn thiÖn vµo mÉu b¸o c¸o. cña TN. 4. TN kiÓm tra. +Y/c c¸c nhãm nhËn dông cô TN vµ tiÕn hµnh TN. Ghi kÕt qu¶ vµo mÉu b¸o + C¸c nhãm nhËn dông cô vµ tiÕn hµnh c¸o TN GV theo dâi c¸c nhãm , quan s¸t vµ híng dÉn c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn.. -->Ghi kÕt qu¶ vµo mÉu b¸o c¸o III. xö lÝ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm:. TiÕt 2: Hoạt động 4: Xử lí kết quả TN. +Y/c HS c¸c nhãm nªu kÕt qu¶ cña TN kiÓm tra .. + GV đối chiếu các kết quả của các nhãm, nhËn xÐt sù sai lÖch vÒ kÕt qu¶.. + Yªu cÇu c¸c nhãm rót ra kÕt luËn cña tõng thÝ nghiÖm. 1. §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo chiÒu dµi cña d©y: Loại cuộn dây: Tên, đường kính, chiều dài.. Hiệu điện thế (V). Cường Điện trở độ dòng của dây điện dẫn (  ) (A). Constantan, lo¹i  = 0,3mm l = 900 mm. 4,8. 0,66. 7. Constantan, lo¹i  = 0,3mm l = 1800 mm. 4,8. 0,36. 13,3. Constantan, lo¹i  = 0,3mm l = 2700 mm. 5,2. 0,26. 20. *KÕt luËn 1: §iÖn trë cña d©y dÉn cã cùng tiết diện và đợc làm từ cùng một lo¹i vËt liÖu th× tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi cña mçi d©y. 2. §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo tiÕt diÖn cña d©y: Loại cuộn dây: Tên, đường kính,. Hiệu điện thế. Cường Điện trở độ dòng của dây điện dẫn (  ).

<span class='text_page_counter'>(3)</span> chiều dài.. (V). (A). Constantan, lo¹i  = 0,3mm l = 1800 mm. 4,8. 0,36. 13,3. Constantan, lo¹i  = 0,6mm l = 1800 mm. 4,2. 1,3. 3,2. *KÕt luËn 2: §iÖn trë cña d©y dÉn cã cùng chiều dài và đợc làm từ cùng một lo¹i vËt liÖu th× tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn cña mçi d©y. 3. §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y: Loại cuộn dây: Tên, đường kính, chiều dài.. Hiệu điện thế (V). Cường Điện trở độ dòng của dây điện dẫn (  ) (A). Constantan, lo¹i  = 0,3mm l = 1800 mm. 4,8. 0,36. 13,3. Nicrom, lo¹i  = 0,3mm l = 1800 mm. 5. 0,2. 25. *KÕt luËn 3: §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y. * VËn dông: C2(Trang 21): U không đổi .Nếu mắc đèn b»ng d©y dÉn dµi th× ®iÖn trë cµng lín -->I cµng nhá(§Þnh luËt «m)-->§Ìn s¸ng yÕu h¬n. C3 (Trang 21): §iÖn trë cña cuén d©y: +Híng dÉn HS th¶o luËn c©u C2 ; C3 vµ C4. R = U = 6 =20 I 0,3 ChiÒu dµi cña cuén d©y lµ: l= 20 . 4 =40 m 2 C4(Trang 21): L1 = 4l2 +Y/c c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C2 ;C3 vµ C4 (Trang 21):. +Y/c c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C2 ;C3 vµ C4 (Trang 24):. C3 Trang 24): §iÖn trë cña d©y dÉn thø nhÊt lín gÊp 3 lÇn ®iÖn trë cña d©y dÉn thø 2.. +Híng dÉn HS th¶o luËn c©u C2 ; C3 vµ C4 Trang 21): S1 = 0,5mm2 ; S2 = 2,5mm2 =>D©y thø 2 cã tiÕt diÖn lín gÊp C4. 5 lÇn d©y thø nhÊt. =>R2 = 1 R1 = 5,5 = 1,1() 5 5 Hoạt động 5: Điện trở suất – Công IV-§iÖn trë suÊt – c«ng thøc ®iÖn trë. thøc ®iÖn trë..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> +Y/c HS đọc thông tin mục 1 ? §iÖn trë suÊt cña 1 vËt liÖu hay 1 chÊt lµ g× ? ? KÝ hiÖu ®iÖn trë suÊt ? ? §¬n vÞ ®iÖn trë suÊt lµ g× ? GV treo b¶ng ®iÖn trë suÊt cña 1 sè chất ở nhiệt độ 200C lên bảng. GV gäi HS tra b¶ng xÐt ®iÖn trë suÊt cña 1 sè chÊt vµ cho biÕt ý nghÜa cña các con số đó ?. 1-§iÖn trë suÊt.. +Y/c HS tr¶ lêi c©u C3-->Hoµn thµnh b¶ng 2-->Rót ra c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë cña d©y dÉn.. R1 = ; R2 = .l ; R3 = . S *C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë:. C2(Trang 26): D©y 1m vµ cã tiÕt diÖn -6 m 1m2 th× cã ®iÖn trë suÊt lµ 0,5.10 +D©y 1m vµ cã tiÕt diÖn 1mm2 = 10-6m2 th× cã ®iÖn trë suÊt lµ 0,5 2-C«ng thøc ®iÖn trë. C3(Trang 26):. l. l. TiÕt 3:.  lµ ®iÖn trë suÊt (m) l lµ chiÒu dµi d©y dÉn (m) S lµ tiÕt diÖn cña d©y (m2) V-Bµi tËp vËn dông c«ng thøc ®iÖn trë:. Hoạt động 6: Vận dụng. C4(Trang 26): tiết diện dây đồng là.. +Y/c HS lµm bµi tËp 9.1 (SBT) gi¶i thích lí do chọn phơng án đúng. GV híng dÉn HS hoµn thµnh c©u C4. +§Ó tÝnh ®iÖn trë ta vËn dông c«ng thøc nµo ? +Đại lợng nào đã biết, đại lợng nào ph¶i t×m ? -->TÝnh S råi thay vµo c«ng thøc R = . l để tính R.. S =  r2 = . d = 3,14. = 4 4 0,785mm2 S = 0,785.10-6m2. S. R = . S. 2. l. 1. 4 .1,7 . 10. −8. R = . S = = 0,087() 0 ,785 . 10−6 C10( Trang 26): kim nµy lµ:. ChiÒu dµi cña d©y hîp. l. R = . S =>l = RS/ = 9,091(m) ChiÒu dµi 1 vßng lµ: C = 2.r =.d = 3,14 . 0,02 = 0,0628(m) Sè vßng d©y lµ: N = l = 9 , 091 =¿ C 0 , 0628 145(Vßng). GV tæ chøc cho HS thùc hiÖn c¸c bµi tËp tr¨c nghiÖm. Mçi c©u hái yªu cÇu HS gi¶I thÝch c¸c c¸ch chän. Bài 1: Một dây dẫn bằng đồng dài 10m dâyBài 1: C, Cha biết tiết diện của các cã ®iÖn trë R1 , mét d©y nh«m dµi 5m có điện trở R2 .Câu trả lời nào đúng khi so s¸nh R1 víi R2 ? A: R1 = 2R2 B: R2 = 2R1 C: Không đủ điều kiện để so sánh. Bµi 2: C. §iÖn trë cña sîi d©y t¨ng lªn gÊp 20 lÇn. Bài 2: Một dây dẫn bằng đồng có điện trở R = 6 Ω với lõi gồm 20 sợi đồng m¶nh ( mçi sîi cã tiÕt diÖn nh.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> nhau ).TÝnh ®iÖn trë cña mçi sîi d©y ? A 100 Ω B: 110 Ω C: 120 Ω D 130 Ω. Bµi 3: §iÖn trë cña d©y lµ: R= U/I = 20 Ω. Bài 2: Khi đặt một hiệu điện thế 6V vào V× d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi hai ®Çu mét cuén d©y dÉn, dßng ®iÖn chạy qua nó có cờng độ 0,3A . Tính chiÒu dµi d©y dÉn nµy . BiÕt cø 2m d©y nªn chiÒu dµi cña d©y lµ 40m cã ®iÖn trë 1 Ω . Bµi 4: C Bài 4: Trong số các kim loại đồng, nh«m, s¾t vµ b¹c. Kim lo¹i nµo dÉn ®iÖn tèt nhÊt ? A: S¾t B: Nh«m Bµi 5: Kim lo¹i nµo dÉn ®iÖn kÐm nhÊt C: B¹c D: §ång Bài 5: Trong số các kim loại đồng , sắt, vonfram nh«m vµ vonfram. Kim lo¹i nµo dÉn ®iÖn kÐm nhÊt ? VI-BiÕn trë- §iÖn trë dïng trong kÜ thuËt: Y/c HS quan sát ảnh chụp các loại biến 1-Tìm hiểu cấu tạo và hoạt đông của trở, kết hợp với H10.1 (SGK/28), để trả biến trở. lêi c©u C1. C1(Trang 29): C¸c lo¹i biÕn trë gåm: +GV: §a ra c¸c loai biÕn trë thËt cho BiÕn trë (tay quay,con chay, than) c¸c nhãm. Y/c HS nhËn d¹ng vµ gäi tªn chóng. Y/c HS đọc câu C2 và trả lời. +Cho HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C3 C2(Trang 29): +M¾c m¹ch ®iÖn nèi tiÕp víi 2 chèt A ; B th× khi dÞch chuyÓn con -NÕu m¾c nèi tiÕp vµo ch«t A vµ N ch¹y C biÕn trë kh«ng cã t¸c dông lµm trong H10.1a,b th× khi dÞch chuyÓn C điện trở của mạch có thay đổi không ? thay đổi điện trở. Vì không làm thay đổi -->VËy muèn biÕn trë con ch¹y nµy cã chiÒu dµi cña d©y. tác dụng làm thay đổi điện trở trong C3(Trang 29): +M¾c vµo 2 chèt A vµ N m¹ch ph¶i m¾c nã vµo m¹ch qua c¸c thì điện trở của đoạn mạch thay đổi .Vì chèt nµo ? +GV giíi thiÖu c¸c kÝ hiÖu cña biÕn trë khi dÞch chuyÓn con chay C sÏ lµm thay đổi chiều dài của cuộn dây -->Điện trở trên sơ đồ mạch điện của biến trở thay đổi. +Gäi HS tr¶ lêi c©u C4. TiÕt 4:. * Sử dụng biến trở để điều chỉnh cờng độ dòng điện .. C4(Trang 29): Khi dÞch chuyÓn con chay của biến trở sẽ làm thay đổi chiều dài +Cho HS hoạt động nhóm để trả lời câu của cuộn dây có I chạy qua -->làm thay đổi R của biến trở. C5 Y/c đại diện nhóm lên trình bày câu C5. +GV Y/c nhãm t×m hiÓu c¸c sè ghi trªn C6(Trang 29): +Khi dÞch chuyÓn con biến trở và giải thích ý nghĩa các con số chạy -->R thay đổi -->I thay đổi. +Dịch chuyển con chạy đến vị trí M đèn đó +Các nhóm thảo luận và đại diện nhóm sáng nhất vì chiều dài của cuộn dây ngắn nhÊt.-->I lín nhÊt. nêu ý nghĩa các con số đó..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> +Cho HS m¾c m¹ch ®iÖn , lµm TN nh H10.3 để hoàn thành câu C6. ? BiÕn trë lµ g× ? ? Biến trở có thể dùng để làm gì ?. *Híng dÉn vÒ nhµ: +Häc thuéc phÇn ghi nhí . +Lµm bµi tËp 7 --> 10 (SBT). 3-KÕt luËn. *Biến trở là điện trở có thể làm thay đổi trị số điện trở.Và có thể dùng để điêu chỉnh cờng độ dòng điện trong mạch. *C¸c ®iÖn trë dïng trong kÜ thuËt. C7: Lớp than hay lớp kim loại mỏng đó cã thÓ cã ®iÖn trë lín v× tiÕt diÖn S cña chóng rÊt nhá -->R rÊt lín.. V. Nhận xét đánh giá: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(7)</span>