Giao an sinh 9 ki II hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (434.4 KB, 56 trang )

(1)Ngµy so¹n: 03/01/2015 Ngµy gi¶ng: 05/01 9A ; 07/01 9B. TiÕt 37-Bµi 32: c«ng nghÖ gen. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc khái niệm kỹ thuật gen và các khâu trong kỹ thuật gen. - Xác định đợc các lĩnh vực ứng dụng của kỹ thuật gen. - Nêu đợc khái niệm CNSH, xác định đợc các lĩnh vực công nghệ sinh học. 2.Kĩ năng: -Rèn kĩ năng hoạt động nhóm 3. Thái độ:- Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II. CHUÈN BÞ: - Gi¸o viªn: H×nh 32 SGK . - Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ. III.ph¬ng ph¸p - thuyết trình.,giảng giải,phân tích tổng hợp,hoạt động nhóm IV. TIÕN TR×NH L£N LíP: 1.ổn định: 1 2. KiÓm tra bµi cò: 5 + C«ng nghÖ tÕ bµo lµ g×? Gåm nh÷ng c«ng ®o¹n chñ yÕu nµo? 3. Néi dung bµi míi: 37 ĐVĐ: Ngày nay, việc cải tạo giống không chỉ tác động đến sự hình thành tính trạng mà ngời ta còn tác động lên kiểu gen bằng cách thay thế hay bổ sung một số gen vào kiểu gen của sinh vật. Công việc đó gọi là gì? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:15’ I.kh¸i niÖm kü thuËt gen vµ c«ng nghÖ - GV cho HS quan sát H.32, đọc thông gen *KÕt luËn: tin, tr¶ lêi c©u hái: + Kĩ thuật gen là gì?Mục đích của kĩ - Kỹ thuật gen là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN thuËt gen lµ g×? + Kü thuËt gen gåm nh÷ng kh©u vµ ph- mang 1 hay mét sè gen tõ tÕ bµo cña ¬ng ph¸p chñ yÕu nµo? loµi cho sang tÕ bµo cña loµi nhËn nhê thÓ truyÒn. - GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: - C¸c kh©u cña kü thuËt gen: - GV: Trong TB vi khuẩn, gên đợc + Tách ADN NST của tế bào cho và tách chuyÓn do g¾n vµo thÓ truyÒn( Plas mit) ph©n tö ADN dïng lµm thÓ truyÒn tõ vi nên có khả năng tái bản độc lập với NST khuẩn hoặc virut. d¹ng vßng cña vËt chñ. + Cắt nối để tạo ADN tái tổ hợp nhờ + Ngêi ta sö dông kü thuËt gen vµo môc enzim đích gì ? + ChuyÓn ®o¹n ADN t¸i tæ hîp vµo tÕ bào nhận và tạo điều kiện cho gen đã + C«ng nghÖ gen lµ g×? ghép đợc biểu hiện. - C«ng nghÖ gen lµ ngµnh kÜ thuËt vÒ quy tr×nh øng dông kÜ thuËt gen. Hoạt động 2:15’ - Công nghệ gen đã đợc ứng dụng vào nh÷ng lÜnh vùc chñ yÕu nµo trong s¶n xuÊt? GV:+ Mục đích tạo ra chủng vi sinh vật míi lµ g× ? + Nªu vÝ dô + Nh÷ng u ®iÓm cña vi khuÈn E. coli trong viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm sinh. II. øng dông kü thuËt gen. 1. T¹o ra c¸c chñng vi sinh vËt míi - C¸c chñng VSV míi cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm sinh häc cÇn thiÕt nh: a xÝt amin, Pr«tªin, kh¸ng sinh víi khèi lîng lín vµ gi¸ thµnh h¹..

(2) VD: Dïng E.coli vµ nÊm men cÊy gen m· hãa , s¶n xuÊt kh¸ng sinh vµ - HS n/cøu SGK hoocm«n insulin. + Tạo giống cây trồng biến đổi gen đợc 2. Tạo giống cây trồng biến đổi gen tiÕn hµnh ntn? Vd? ? - Bằng kĩ thuật gen, ngời ta đã đa nhiều gen quý quy định đặc điểm quý nh : n¨ng suÊt cao, hµm lîng dinh d¬ng cao, kh¸ng s©u bÖnh...vµo c©y trång. - VÝ dô: SGK 3. Tạo giống động vật biến đổi gen - øng dông kÜ thuËt ggen chuyÓn gen - Tạo động vật biến đổi gen nhằm mục vòa động vật nhằm tăng năng suất, chất lîng s¶n phÈm, t¹o ra c¸c s¶n phÈm đích gì? cho VD? phục vụ cho đời sống con ngời. -VD : SGK III. C«ng nghÖ sinh häc Hoạt động 3:7’ * KÕt luËn : - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với + Công nghệ sinh học là ngành công SGK nghÖ sö dông tÕ bµo sèng vµo c¸c qu¸t + Công nghệ sinh học là gì? Gồm những trình sinh học để tạo ra các sản phẩm c«ng ®o¹n chñ yÕu nµo? sinh häc cÇn thiÕt cho con ngêi. + T¹i sao c«ng nghÖ sinh häc lµ híng ®- + C«ng nghÖ sinh häc gåm c«ng nghÖ îc u tiªn ®Çu t vµ ph¸t triÓn? lªn men, c«ng nghÖ tÕ bµo, c«ng nghÖ HS t×m hiÓu th«ng tin SGK, c¸c ph¬ng enzim, c«ng nghÖ chuyÓn nh©n vµ tiện thông tin đại chúng, trả lời câu hỏi. chuyÓn ph«i, c«ng nghÖ sinh häc xö lý m«i trêng, c«ng nghÖ gen vµ c«ng nghÖ sinh häc y - dîc 1 – 3 HS đọc kết luận chung SGK * KÕt luËn chung: SGK 4. Cñng cè(1’)- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái sè 1 vµ 2 SGK 5. Híng dÉn vÒ nhµ: (1’) - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - §äc môc “Em cã biÕt?”. häc lµ g×?. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: 03/01 Ngµy gi¶ng: 07/01 9A Tiết 38-Bµi 34:tho¸i hãa do tù thô phÊn vµ giao phèi gÇn I.MỤC TIÊU 1. KiÕn thøc : - Biết đợc phơng pháp tạo dòng thuần ở cây giao phấn - BiÕt gi¶i thÝch sù tho¸i hãa cña tù thô phÊn b¾t buéc ë c©y giao phÊn vµ giao phèi gần ở động vật 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Thái độ:.

(3) - Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II.CHUÈN BÞ - Tranh vÏ : H 34.1 - H 34.3 SGK III.PH¦¥NG PH¸P - thuyÕt tr×nh ,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định: 1’ 2. KiÓm tra bµi cò: 10’ + Hãy nêu hớng sử dụng thể đột biến ở VSV và thực vật ? + Tại sao ngời ta cần chọn tác nhân cụ thể khi gây đột biến ? 3. Néi dung bµi mới 30’ Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 18’ I. HiÖn tîng tho¸i hãa gièng GV cho HS quan sát H.34.1, đọc thông 1. Thoái hóa giống do TTP bắt buộc tin, tr¶ lêi c©u hái: - Tù thô phÊn lµ hiÖn tîng h¹t phÊn cña + Thế nào là tự thụ phấn và giao phấn? cây đó thụ phấn cho chính nó. Giao phấn lµ hiÖn tîng h¹t phÊn cña c©y nµy thô + V× sao c©y ng« ë thÕ hÖ thø 7 l¹i ph¸t phÊn cho c©y kia. triÓn kÐm nhÊt? - BiÓu hiÖn: C¸c c¸ thÓ cña thÕ hÖ kÕ tiÕp + HiÖn tîng tho¸i hãa do tù thô phÊn ë cã søc sèng gi¶m dÇn biÓu hiÖn c¸c dÊu c©y giao phÊn biÓu hiÖn ntn? hiÖu nh sinh trëng, ph¸t triÓn chËm h¬n, - GV: gi¶i thÝch cho HS vÒ hiÖn tîng chiÒu cao c©y vµ n¨ng xuÊt gi¶m dÇn, thoái hóa ở ngô do tự thụ phấn H 34.1 nhiều cây bị chết, bộc lộ đặc điểm có hại. minh häa. GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: 2. Tho¸i hãa gièng do GP gÇn ë §V GV yêu cầu HS quan sát H.34.2 và đọc - Giao phối gần là hiện tợng con cái sinh th«ng tin SGK tr¶ lêi c©u hái: ra cña cïng mét cÆp bè mÑ giao phèi víi + Giao phèi gÇn lµ g×? nhau hoÆc giao phèi gi÷a bè mÑ vµ con + Giao phèi gÇn g©y ra nh÷ng hËu qu¶ c¸i cña chóng. g×? - Giao phèi gÇn g©y hiÖn tîng tho¸i hãa HS độc lập nghiên cứu SGK, quan sát giống: sinh trởng, phát triển chậm, giảm h×nh, tr¶ lêi c©u hái. sức đẻ, quái thai, dị tật bẩm sinh, chết Lớp trao đổi, hoàn thiện kiến thức. non. Hoạt động 2 :8’ GV yªu cÇu HS quan s¸t H.34.3: + Em có nhận xét gì về sự biến đổi của thể đồng hợp và thể dị hợp qua các thế hÖ TTP hoÆc GPG? + T¹i sao TTP vµ GPG l¹i g©y ra hiÖn tîng tho¸i hãa? Hoạt động 3:4’ + V× sao mÆc dï g©y ra hiÖn tîng tho¸i hãa gièng nhng ngêi ta vÉn sö dông TTP b¾t buéc vµ GPG trong chän gièng? + TTP vµ GPG cã vai trß g×?. II. Nguyªn nh©n cña sù tho¸i hãa + Qua c¸c thÕ hÖ TTP hoÆc GPG, tû lÖ dÞ hợp tử giảm dần, tỷ lệ đồng hợp tử tăng dần, trong đó các tính trạng xấu có cơ hội biểu hiện ở trạng thái đồng hợp tử lặn gây ra hiÖn tîng tho¸i hãa gièng. III. Vai trß cña TTP vµ GPG trong chän gièng - T¹o dßng thuÇn. - Cñng cè mét sè tÝnh tr¹ng mong muèn - Ph¸t hiÖn vµ lo¹i bá c¸c gen xÊu ra khái quÇn thÓ. * KÕt luËn chung: SGK. 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè:3’ - Cho vÝ dô vÒ hiÖn tîng tho¸i hãa do TTP vµ GPG trong hùc tÕ mµ em biÕt? 5. Híng dÉn vÒ nhµ :1’ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. Làm bài tập.

(4) - §äc tríc bµi 35. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n:. Ngµy gi¶ng: TIẾT 39 - Bµi 35: u thÕ lai I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc khái niệm u thế lai, cơ sở khoa học của hiện tợng u thế lai. - Xác định đợc các phơng pháp thờng dùng u thế lai. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ. 3. Thái độ: - Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II. Ph¬ng tiÖn: - Tranh vÏ : H 35 SGK III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.ổn định :1’ 2. KiÓm tra bµi cò: 10’ + Thoái hóa là gì ? Ngời ta sử dụng phơng pháp TTP bắt buộc và GPG để làm gì? + Vì sao tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật qua nhiều thÕ hÖ cã thÓ g©y ra hiÖn tîng tho¸i ho¸ ? Cho vÝ dô 3. Néi dung bµi míi: 30’ Hoạt động của thầy và trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:8’ I. HiÖn t¬ng u thÕ lai GV cho HS quan s¸t H.35, tr¶ lêi c©u hái: + NhËn xÐt vÒ kiÓu h×nh chiÒu cao *KÕt luËn: th©n vµ b¾p ë b so víi a vµ c? + HiÖn tîng u thÕ lai lµ g×? Cho thªm - ¦u thÕ lai lµ hiÖn tîng con lai F1 biÓu mét vµi vÝ dô mµ em biÕt? hiÖn søc sèng cao h¬n, sinh trëng nhanh C¸ nh©n HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, h¬n, ph¸t triÓn m¹nh h¬n, chèng chÞu tèt nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. §¹i h¬n, cho n¨ng suÊt cao h¬n trung b×nh diÖn nhãm tr×nh bµy. Nhãm kh¸c bæ gi÷a bè vµ mÑ. sung. - VD: Cµ chua hång VN x cµ chua Ba GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: Lan; gµ §«ng C¶o x gµ Ri; VÞt x ngan... Hoạt động 2 :10’ II. Ng. nh©n cña hiÖn tîng u thÕ lai GV:C¸c tÝnh tr¹ng sè lîng do nhiÒu gen trội qui định. ở hai dạng bố mẹ * Kết luận: thuÇn chñng cã nhiÒu gen lÆn ë tr¹ng - khi lai gi÷a hai dßng thuÇn th× u thÕ lai thái đồng hợp . biÓu hiÖn râ nhÊt. VÝ dô: - Ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở F1 sau đó Ptc: AAbbCC x aaBBcc gi¶m dÇn qua c¸c thÕ hÖ. F1: AaBbCc - Muèn duy tr× u thÕ lai ë F1 ngêi ta sö.

(5) + Tỷ lệ kiểu gen dị hợp sẽ biến đổi nh thÕ nµo ë c¸c thÕ hÖ tiÕp theo? + Vậy có nên sử dụng con lai F 1 để lµm gièng kh«ng? Hoạt động 3:12’ - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK + Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p t¹o u thÕ lai ë c©y trång ? Cho vÝ dô minh häa. + Con ngời đã tiến hành tạo u thế lai ë c©y trång b»ng ph¬ng ph¸p nµo ? + Cho vÝ dô ? - HS nghiªn cøu SGK + Con ngời đã tiến hành tạo u thế lai ë vËt nu«i b»ng ph¬ng ph¸p nµo ? + T¹i sao kh«ng dïng con lai kinh tÕ để nhân giống?(Gen lặn đồng hợp xuất hiÖn). dông ph¬ng ph¸p sinh s¶n v« tÝnh.. III. C¸c biÖn ph¸p t¹o u thÕ lai 1. PP t¹o u thÕ lai ë c©y trång - Lai kh¸c dßng: t¹o hai dßng TTP råi cho lai víi nhau. - Thµnh tùu: + Ng«: F1 cã n¨ng suÊt t¨ng 25 - 30% + Lóa: F1 cã n¨ng suÊt t¨ng 20- 40% - Lai kh¸c thø: Võa t¹o u thÕ lai võa t¹o gièng míi. 2. PP t¹o u thÕ lai ë vËt nu«i: - Lai kinh tÕ: Lµ cho giao phèi gi÷a cÆp bè mÑ thuÇn chñng thuéc hai dßng kh¸c nhau råi dïng F1 lµm s¶n phÈm. - Thµnh tùu: + Lîn: Ø Mãng C¸i x §¹i b¹ch * KÕt luËn chung: SGK. 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè:3’ - Trong công tác chọn giống ngời ta tạo ra các dòng thuần nhằm mục đích gì? - Lai kinh tÕ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ g× ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. Lµm bµi tËp - Tìm hiểu các phơng pháp chọn giống ở địa phơng. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 40-HƯỚNG DẪN ĐỌC BÀI 33-36 I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc : - Giải thích đợc tại sao phải chọn từng tác nhân cụ thể cho các đối tợng gây ĐB - Thấy đợc sự giống và khác nhau trong việc sử dụng các thể đột biến - Xác định đợc các phơng pháp chọn lọc và u nhợc điểm của từng phơng pháp. - Biết đợc vai trò của chọn lọc trong chọn giống. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, vËn dông thùc tÕ..

(6) 3. Thái độ: - Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II. CHUÈN BÞ: - Gi¸o viªn: Tư liệu về tác nhân đột biến và chọn lọc giống - Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ. III. Ph¬ng ph¸p - Nghiªn cøu c¸ nh©n,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TIÕN TR×NH L£N LíP: 1.Ổn định tổ chức :GV kiểm tra sĩ số lớp 2. KiÓm tra bµi cò: + Kû thuËt gen lµ g× ?Gåm nh÷ng kh©u c¬ b¶n nµo ? + Trong sản xuất và đời sống, công nghệ gen đợc ứng dụng trong những lĩnh vực chủ yÕu nµo ? 3. Néi dung bµi míi: §V§: §ét biÕn cã vai trß g×? §ét biÕn xuÊt hiÖn trong tù nhiªn víi mét tû lÖ thấp trong khi đó nhu cầu về nguyên liệu chọn giống lại rất lớn. Vì vậy đòi hỏi ng ời ta phải chủ động tạo ra đột biến. Vậy, ngời ta tạo ra đột biến bằng cách nào? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I. G©y §BiÕn nh©n t¹o b»ng t¸c - GV cho HS đọc thông tin, trả lời câu hỏi nhân Vật lý lÖnh SGK trang 96. C¸ nh©n HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. Nhãm kh¸c bæ sung. GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, trả lời các II. Gây đột biến bằng tác nhân c©u hái lÖnh trang 97. hãa häc + T¹i sao khi thÊm vµo tÕ bµo mét sè ho¸ chÊt III. Sö dông §BNT trong chän lại gây đột biến gen ? gièng + Trªn c¬ së nµo mµ ngêi ta hy väng cã thÓ - Chän gièng vi sinh vËt: gây ra những đột biến theo ý muốn ? - Chän gièng thùc vËt: + Tại sao dùng Côn si xin có thể gây ra các thể -Chọn giống động vật: ®a béi ? + Ngời ta đã dùng tác nhân hoá học để tạo ra các đột biến bằng những phơng pháp nào ? HS độc lập nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi. Lớp trao đổi, hoàn thiện kiến thức. GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK + Ngời ta sữ dụng các thể đột biến trong chọn gièng VSV vµ c©y trång theo nhuÏng híng nµo ? T¹i sao + Tại sao ít chọn giống đột biến ở động vật? + Sù kh¸c nhau trong chän gièng ë vi sinh vËt, thực vật và động vật? ( Giống nhau: Sữ dụng các thể đột biến để chän gièng) + HS liªn hÖ Hoạt động 2 IV. Vai trß cña chän läc trong - GV cho HS đọc thông tin, trả lời câu hỏi: chän gièng 2. Ph¬ng ph¸p chän läc hµng lo¹t + V× sao ph¶i chän gièng? a. Chän läc hµng lo¹t 1 lÇn + Chän läc cã vai trß g× trong chän gièng? b. Chän läc hµng lo¹t 2 lÇn GV yêu cầu hs n/cứu SGK HS độc lập nghiên cứu SGK, quan sát 36.1, 3. Chọn lọc cá thể.

(7) th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái. Chän läc hµng lo¹t cã nh÷ng u nhîc ®iÓm g×? - GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ H.36.2, làm việc độc lập với SGK, HS t×m hiÓu th«ng tin SGK, quan s¸t h×nh, tr¶ lêi c©u hái. 4. Cñng cè: - HS đọc phàn kết luận sgk. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: tiÕt 41 - Bµi 38 Thùc hµnh: tËp dît thao t¸c giao phÊn. I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - BiÕt vµ thùc hiÖn thuÇn thôc c¸c thao t¸c giao phÊn. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng thùc hµnh. 3. Thái độ: - Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II. Ph¬ng tiÖn: - Tranh vÏ: H 38 SGK - MÈu vËt : Hoa lóa, Hoa ng«, Hoa bÇu bÝ III. Ph¬ng ph¸p - thuyÕt tr×nh,quan s¸t ,thùc hµnh IV.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định:1’ 2. Bµi cò: Kh«ng, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: 41’ Đối với lứa tuổi của các em đã bắt đầu tham gia lao động giúp đỡ gia đình và cuéc sèng b¶n th©n sau nµy. Bµi h«m nay sÏ gióp chóng ta tËp dît mét sè kü n¨ng lao động cơ bản. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1:8’ 1. Híng dÉn thùc hµnh GV cho HS quan s¸t H.38, ph©n tÝch tõng thao t¸c trong qu¸ tr×nh giao phÊn + T¸c dông cña tõng thao t¸c? + §èi víi c©y giao phÊn th× cÇn nh÷ng *KÕt luËn: thao t¸c nµo?.

(8) Hoạt động 2:28’ GV chia nhãm HS, tæ chøc tiÕn hµnh giao phấn nh đã hớng dẫn. GV theo dõi hoạt động của từng nhóm để có biện pháp giúp đỡ, uốn nắn kịp thời. Hoạt động 3:5’ GV kÕt hîp kiÓm tra thao t¸c cña HS vµ trªn kÕt qu¶ cô thÓ. 1 – 3 HS đọc kết luận chung SGK. - §èi víi c©y tù thô phÊn: + Cắt nhị đực + Lấy bông cha khử đực rắc lên bông vừa khử đực. + Bao b«ng võa thô phÊn b»ng bao nilon, ngoµi ghi ngµy th¸ng, c«ng thøc lai, ngêi thùc hiÖn. - §èi víi c©y giao phÊn: + LÊy que cã quÊn b«ng lÊy phÊn ë hoa đực. + §a que quÐt nhÑ lªn ®Çu nhôy hoa c¸i. + Bao b«ng võa thô phÊn b»ng bao nilon, ngoµi ghi ngµy th¸ng, c«ng thøc lai, ngêi thùc hiÖn. 2. TiÕn hµnh Các nhóm chọn địa điểm, tổ chức thao tác theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn díi sù ®iÒu khiÓn cña nhãm trëng. 3. Thu ho¹ch C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qña cô thÓ trªn mÉu vËt. * KÕt luËn chung: SGK. 4. Cñng cè: 2’ - GV đánh giá tinh thần chuẩn bị và thái độ học tập của HS. 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - ChuÈn bÞ b¶ng 39 trang 115 SGK, xem l¹i kiÕn thøc bµi 37. - Tìm hiểu các thành tựu chọn giống ở địa phơng và trong nớc. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Cha làm đợc.

(9) tiÕt 42 - Bµi 39 :Thùc hµnh t×m hiÓu thµnh tùu chän gièng vËt nu«i vµ c©y trång I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Biết cách su tầm t liệu và trình bày t liệu theo chủ đề 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Thái độ: - Có thái độ đúng đắn trong sản xuất và đời sống. II. Ph¬ng tiÖn: - T liÖu SGK trang 114 - Bé tranh sinh häc 9 - KÏ b¶ng 39 trang 115 SGK III.Ph¬ng ph¸p - Phân tích tổng hợp,hoạt động nhóm,quan sát. IV.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.ổn định: 1’ 2. Bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Néi dung bµi míi:41’ Đặt vấn đề. Hiện nay, ở địa phơng và trong nớc đã chọn, tạo đợc những giống vật nuôi cây trång nµo? H«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1:10’ 1. Sắp xếp các tranh theo chủ đề - GV cho HS quan s¸t bé tranh c¸c lo¹i vËt nu«i c©y trång, kÕt hîp víi c¸c tranh ¶nh, t liÖu mµ HS mang theo, H·y s¾p xÕp các tranh, ảnh và t liệu đó theo những chủ đề nhất định. - GV chia líp thµnh c¸c nhãm nhá 3 - 4 HS/nhãm. C¸c nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. Nhãm kh¸c bæ sung. GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: *Kết luận: Chia thành hai chủ đề: - Chän gièng vËt nu«i - Chän gièng c©y trång Hoạt động 2:31’ 2. Thu ho¹ch - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 39 SGK HS độc lập làm việc. - GV cã thÓ hæ trî thªm vÒ kiÕn thøc thùc HS hoµn thµnh b¶ng 39 SGK, tr¶ lêi c¸c c©u hái. tÕ cho HS. HS tr¶ lêi c¸c c©u hái: + Cho nhËn xÐt vÒ kÝch thíc, sè r·nh h¹t/b¾p cña ng« lai F1 vµ c¸c dßng thuÇn lµm bè mÑ, sù sai kh¸c vÒ sè b«ng, chiÒu dµi vµ sè lîng h¹t/b«ng cña lóa lai vµ lóa thuÇn? + Cho biết: ở địa phơng em hiện nay đang sö dông gièng vËt nu«i vµ c©y trång míi nµo? 4. Cñng cè: 2’.

(10) - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS 5. Híng dÉn vÒ nhµ :1’ - Häc bµi vµ hoµn thµnh b¶n thu ho¹ch - §äc tríc bµi 41 "Sinh vËt vµ m«i trêng" V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Cha làm đợc. SINH VËT Vµ M¤I TR¦êNG Ch¬ng I : sinh vËt vµ m«I trêng. TiÕt 43-Bµi 41: m«i trêng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc khái niệm môi trờng sống và các loại môi trờng sống của sinh vật. - Phân biệt đợc các nhân tố sinh thái và biết đợc các giới hạn sinh thái. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh 3. Thái độ: - Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng II. Ph¬ng tiÖn - Tranh vÏ: III.Ph¬ng ph¸p - thuyết trình,phân tích tổng hợp,quan sát,hoạt động nhóm. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1 . ổn định: 1’ 2. Bµi cò: Giíi thiÖu ch¬ng míi:1’ 3. Bµi míi: 40’.

(11) §V§: Xung quanh chóng ta gåm nh÷ng g×? §ã chÝnh lµ m«i trêng sèng cña chóng ta. VËy m«i trêng sèng lµ g×? Nã bao gåm nh÷ng yÕu tè nµo? Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1:10’ I. M«i trêng sèng cña sinh vËt - GV viết sơ đồ lên bảng nh sau:    Thá rõng    *KÕt luËn: + Thá sèng trong rõng chÞu ¶nh hëng - M«i trêng lµ n¬i sinh sèng cña sinh vËt, cña nh÷ng yÕu tè nµo ? ( to, ¸s, t/¨n ) bao gåm tÊt c¶ nh÷ng g× bao quanh - Tất cả các yếu tố đó tạo nên môi trờng chúng, tỏc động trực tiếp hoặc giỏn tiếp sèng cña thá lên đời sống sinh vật. + M«i trêng sèng lµ g×? + §iÒn néi dung vµo c¸c « trèng ë b¶ng - Cã 4 lo¹i m«i trêng: + M«i trêng níc. 41.1  cã nh÷ng lo¹i m«i trêng nµo? - Cá nhân HS nghiên cứu thông tin SGK, + Môi trờng đất - không khí. nhóm thảo luận, thống nhất ý kiến. Đại + Môi trờng trong lòng đất. diÖn nhãm tr×nh bµy. Nhãm kh¸c bæ + M«i trêng sinh vËt. sung. GV nhËn xÐt, bæ sung, rót ra kÕt luËn: Hoạt động 2:14’ - Gv yêu cầu HS đọc thông tin SGK, thực II. Các nhân tố sinh thái hiÖn lÖnh thø nhÊt, hoµn thµnh b¶ng 41.2 - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy. * KÕt luËn: C¸c nh©n tè sinh th¸i: +Có những nhóm nhân tố sinh thái nào ? - Nhóm nhân tố vô sinh: đất, nớc, không +Vì sao con ngời đợc tách thành một khí, ánh sáng, nhiệt độ… - Nhãm nh©n tè h÷u sinh: nh©n tè sinh th¸i riªng ? - Gv đa ra một số hoạt động của con ngời +Nhân tố các sinh vật khác : VSV, động vËt, thùc vËt. tác động đến môi trờng ? - GV yêu cầu các nhóm tiếp tục thảo +Nhân tố con ngời : Tác động tích cực vµ tiªu cùc luËn hoµn thµnh lÖnh thø hai. +Tõ phÇn bµi tËp yªu cÇu Hs rót ra nhËn =>NhËn xÐt:C¸c nh©n tè sinh th¸i t¸c động lên sinh vật thay đổi theo từng môi xÐt ? trêng vµ thêi gian Hoạt động 3:16’ - GV yªu cÇu HS quan s¸t H.41.2 SGK, III. Giíi h¹n sinh th¸i phân tích sơ đồ: Sự phụ thuộc của mức độ sinh trởng của cá Rô phi VN đối với nhân tố sinh thái nhiệt độ. + C¸ r« phi ë viÖt nam sèng vµ ph¸t triễn ở nhiệt độ nào ? + Nhiệt độ nào cá rô phi sinh trởng và ph¸t triÓn thuËn lîi nhÊt ? + T¹i sao to <5oC vµ >42oC th× c¸ r« phi * KÕt luËn : sẽ chết ? (Quá ghạn chịu đựng) - Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng + Giíi h¹n sinh th¸i lµ g×? của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố - GV lÊy VD vµ HS liªn hÖ thùc tÕ + Các sinh vật khác nhau có giới hạn sinh thái nhất định sinh th¸i kh¸c nhau hay gièng nhau? - HS quan s¸t h×nh, ph©n tÝch, tr¶ lêi c©u * KÕt luËn chung: SGK hái. 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè:2’ - Lµm bµi tËp sè 1 SGK 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’.

(12) - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - §äc bµi 42. KÎ b¶ng 42.1 vµo vë. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 44 - Bµi 42: ¶nh hëng cña ¸nh s¸ng lên đời sống sinh vật I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc sự ảnh hởng của nhân tố ánh sáng đến các đặc điểm hình thái, sinh lý vµ tËp tÝnh cña sinh vËt. - Giải thích đợc sự thích nghi của sinh vật. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh 3. Thái độ: - Yªu thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph¬ng tiÖn: - Tranh vÏ : H 42.1 - H 42.3 SGK III.Ph¬ng ph¸p - Trực quan,phân tích ,hoạt động nhóm,giảng giải. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1. ổn định:1’ 2. Bµi cò: 10’ + M«i trêng lµ g×? Cã nh÷ng lo¹i m«i trêng nµo? + Nh©n tè sinh th¸i lµ g×? Cã mÊy lo¹i? 3. Bµi míi: 32’ ĐVĐ. Các nhân tố khác nhau có ảnh hởng nh thế nào lên đời sống sinh vật? Trớc hÕt chóng ta cïng t×m hiÓu nh©n tè ¸nh s¸ng. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1:16’ I. ảnh hởng của ánh sáng lên đời sống GV cho HS quan s¸t H 42.1 - H 42.2, tr¶ thùc vËt - ánh sáng có ảnh hởng tới đời sống của lêi c©u hái: + Nhật xét về hình dáng của cây trồng thực vật, làm thay đổi đặc điểm hình th¸i,sinh lÝ ( quang hîp, h« hÊp, tho¸t h¬i bªn cöa sæ ? + Cây thông mọc nơi quang đãng và cây nớc,...) của thực vật. th«ng mäc trong rõng cã nh÷ng ®iÓm nµo kh¸c nhau? - Nhu cÇu vÒ ¸nh s¸ng cña c¸c loµi c©y + T¹i sao c©y th«ng mäc trong rõng cã kh«ng gièng nhau: th©n cao vµ cµnh chØ tËp trung ë ngän? + Cây a sáng: sống ở nơi quang đãng + §iÒn néi dung vµo c¸c « trèng ë b¶ng VD C©y phi lao, C©y lóa .. 42.1  C¸c loµi c©y kh¸c nhau cã nhu + C©y a bãng: sèng ë n¬i ¸nh s¸ng yÕu. cÇu ¸nh s¸ng gièng nhau kh«ng? Cã thÓ VD C©y l¸ lèt, C©y hä gõng ... chia thµnh bao nhiªu nhãm c©y? + KÓ tªn nh÷ng c©y a s¸ng vµ c©y a bãng mµ em biÕt ?.

(13) + Trong nông nghiệp ngời nông dân đã øng dông ®iÒu nµy vµo s/xuÊt ntn? (T/xen) Hoạt động 2:16’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, thùc hiÖn lÖnh trang 123 SGK - GV theo dâi, nhËn xÐt, chÝnh x¸c kiÕn thøc. ( §¸p ¸n 3) + A/ sáng có ảnh hởng đến đời sống và sinh sản của động vật nh thế nào?. II. ảnh hởng của ánh sáng lên đời sống động vật. * KÕt luËn: - A/sáng ảnh hởng tới định hớng,nhận biết, di chuyển của động vật. -A/s¸ng ¶nh hëng tíi sù sinh trëng,sinh sản của động vật. - Chia động vật thành hai nhóm: + ĐV hoạt động ban ngày. VD: Tr©u, gµ, dª .. + §éng vËt chia thµnh mÊy nhãm ? - Cũng nh thực vật, động vật cũng đợc + ĐV hoạt động ban đêm. chia thành hai nhóm hoạt động phụ thuộc VD: Dơi, cú mèo ... * KÕt luËn chung: SGK vµo ¸nh s¸ng. 1 – 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè:1’ - Lµm bµi tËp sè 2 SGK - S¾p xÕp c¸c c©y sau vµo hai nhãm thùc vËt : C©y bµng, C©y æi, C©y ng·i cøu, C©y phong lan, C©y hoa s÷a, C©y l¸ lèt . 5. Híng dÉn vÒ nhµ :1’ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - §äc môc "Em cã biÕt?" - §äc bµi 43. KÎ b¶ng 43.1 - 2 vµo vë. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc.

(14) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Tiết 45-Bài 43: ảnh hởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc sự ảnh hởng của nhân tố nhiệt độ và độ ẩm đến các đặc điểm hình thái, sinh lý vµ tËp tÝnh cña sinh vËt. - Giải thích đợc sự thích nghi của sinh vật. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh 3. Thái độ: - Yªu thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph¬ng tiÖn - Tranh vÏ : H 43.1 - H43.4 SGK III.Ph¬ng ph¸p - Trực quan ,hoạt động nhóm,phân tích,giảng giải. IV.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định: 1’ 2. Bµi cò: 10’ + A/sáng ảnh hởng nh thế nào đến thực vật và động vật? Cho ví dụ minh hoạ? + H·y gi¶i thÝch v× sao c¸c cµnh phÝa díi cña c©y sèng trong rõng l¹i sím bÞ rông? 3. Bµi míi: 30’ ĐVĐ: Ngoài nhân tố ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm cũng ảnh hởng đến đời sống của sinh vật? ảnh hởng đó nh thế nào? Hoạt động của thầy và trò Néi dung I. ảnh hởng của nhiệt độ lên đời sống Hoạt động 1:15’ - GV cho HS quan s¸t H.43.1 - 2, tr¶ lêi sinh vËt *KÕt luËn: c©u hái lÖnh trang 126 SGK. o o o + Sinhvật sống đợc ở t ntn?(O C - 50 C) - Nhiệt độ ảnh hởng tới các quá trình sinh + Nhiệt độ ảnh hởng tới cấu tạo cơ thể lý, sinh hoá của sinh vật, vì vậy có ảnh hởng tới sự sinh trởng và phát triển của sinh vËt ntn? (QH, H2, tho¸t h¬i níc ) + Qu¸ tr×nh quang hîp vµ h« hÊp cña sinh vËt. c©y chØ cã thÓ diÔn ra b×nh thêng ë to m«i trêng ntn? - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 43.1. + Ph©n biÖt SvËt h»ng nhiÖt víi sv biÕn - Chia sinh vËt thµnh hai nhãm: + Sinh vËt biÕn nhiÖt nhiÖt ? + Gi÷a sinh vËt h»ng nhiÖt vµ sinh vËt VD: Thùc vËt, c¸ ,Õch .. biÕn nhiÖt th× sinh vËt nµo cã giíi h¹n + Sinh vËt h»ng nhiÖt VD: Chim bå c©u, Thó .. chịu đựng về nhiệt độ lớn hơn? Hoạt động 2:15’ II. ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống - GV: Sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña sinh vËt psinh vËt còng chÞu nhiÒu ¶nh hëng cña nhân tố độ ẩm, không khí và đất. Có sinh vËt sèng hoµn toµn trong níc hoÆc m«i trêng Èm ít... * KÕt luËn: - Yêu cầu HS đọc thông tin SGK, quan - Độ ẩm ảnh hởng tới sự sinh trởng, phát s¸t H.43.3 thùc hiÖn lÖnh trang 128 triÓn vµ ph©n bè cña sinh vËt. SGK, hoµn thµnh b¶ng 43.2 - Chia động vật và thực vật thành hai.

(15) + Độ ẩm ảnh hởng tới đời sống svật ntn? nhóm: + Liªn hÖ: Trong sx ngêi ta cã biÖn ph¸p + TV a Èm vµ TV chÞu h¹n. kỷ thuật gì để tăng năng suất cây trồng + ĐV a ẩm và ĐV a khô. vËt nu«i?(C2®iÒu kiÖn sèng,thêi vô ) + Cã mÊy nhãm sv thÝch nghi víi tokh¸c nhau cña m«i trêng ?§ã lµ nh÷ng nhãm sv nµo ? 1 – 3 HS đọc kết luận chung SGK * KÕt luËn chung: SGK 4.Cñng cè:3’ +GV đa ra 1 loạt danh sách các loài sinh vật: Yêu cầu HS xác định: Sinh vật biến nhiÖt, sinh vËt h»ng nhiÖt, sinh vËt a Èm, a kh«, chÞu h¹n? 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - §äc môc "Em cã biÕt?" - §äc bµi 44. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc.

(16) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 46-Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc : - Nêu đợc thế nào là nhân tố sinh vật - Trình bày đợc quan hệ giữa các sinh vật cùng loài và khác loài 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh 3. Thái độ: - Yªu thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng tiÖn - Tranh vÏ : H 44.1 - H 44.3 SGK - Một số tranh ảnh có liên quan đến bài học III.Ph¬ng ph¸p - Th¶o luËn nhãm,ph©n tÝch,thuyÕt tr×nh vµ trùc quan. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1.ổn định tổ chức:1’ 2. Bµi cò: 10’ + So sánh đặc điểm khác nhau giữa 2 nhóm cây a ẩm và cây chịu hạn ? + Nhiệt độ và độ ẩm ảnh hởng nh thế nào đến đời sống sinh vật ? Lấy VD minh hoạ ? 3. Bµi míi:30’ §V§ Ngoµi sù ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè v« sinh, sinh vËt cßn chÞu ¶nh hëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cña c¸c sinh vËt sèng c¹nh. Hoạt động của thầy và trò Néi dung I. Quan hÖ cïng loµi Hoạt động 1:13’ - GV cho HS quan s¸t H.44.1: H·y chän nh÷ng tranh thÓ hiÖn mèi quan hÖ cïng loµi . - Tr¶ lêi c©u hái + Khi cã giã b·o thùc vËt sèng cïng *KÕt luËn: - C¸c S.vËt cïng loµi sèng gÇn nhau liªn nhãm cã lîi g× so víi sèng riªng rÏ ? + Động vật sống bầy đàn có lợi gì ? hệ với nhau hình thành nên nhóm cá thể - Trong 1 nhãm cã nh÷ng mèi quan hÖ (BvÖ) - GV yªu cÇu lµm bµi tËp ë sgk trang + Quan hÖ hç trî : Cïng nhau kiÕm thøc ¨n, chèng kÎ thï, x©y tæ ... 131. - ý nghĩa: Sinh vật đợc bảo vệ tốt hơn, + Chọn câu trả lời đúng và giải thích ? kiếm đợc nhiều thức ăn hơn... ( §¸p ¸n 3 ) + S.vËt cïng loµi cã nh÷ng mèi quan hÖ - Quan hÖ c¹nh tranh: Khi ®iÒu kiÖn khã kh¨n c¸c sinh vËt c¹nh tranh nhau thøc ¨n nµo ? nơi ở, đực cái... - HS liªn hÖ : + Trong chăn nuôi ngời dân đã lợi dụng - ý nghĩa: Ngăn ngừa gia tăng số lợng cá thÓ vµ sù c¹n kiÖt nguån thøc ¨n, n¬i ë... mqh hổ trợ cùng loài để làm gì ? ( Tranh nhau ¨n mau lín ) II. Quan hÖ kh¸c loµi Hoạt động 2:17’ * KÕt luËn: Quan hÖ gi÷a c¸c sinh vËt - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, khác loài có hai mặt: quan s¸t H.44.2 - 3 thùc hiÖn lÖnh trang - Quan hÖ hç trî: Lµ quan hÖ cã lîi hoÆc 132 SGK. kh«ng cã h¹i cho sinh vËt. - GV theo dâi, nhËn xÐt, chÝnh x¸c kiÕn + Céng sinh: 1, 9 thøc. + Héi sinh : 5, 6.

(17) + Sự khác nhau cơ bản giữa quan hệ hỗ - Quan hệ đối địch: Là quan hệ mà ít nhất trợ và quan hệ đối địch là gì? một bên sinh vật có hại hoặc cả hai đều bị - HS liªn hÖ h¹i + Trong n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp con + C¹nh tranh: 2, 7 ngời đã lợi dụng mqh giữa các sv khác + Kí sinh, nửa kí sinh: 4, 8 loài để làm gì ? Điều đó có ý nghĩa gì ? + Sinh vật ăn sinh vật khác: 3, 10 ( Dïng sv cã Ých tiªu diÖt sv cã h¹i ) * KÕt luËn chung: SGK 1 – 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè:3’ + LÊy mét vµi vÝ dô vÒ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c sinh vËt kh¸c loµi trong s¶n xuÊt mµ em biÕt? 5. Híng d·n vÒ nhµ :1’ - Häc, tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. - §äc môc "Em cã biÕt?" - Tìm hiểu một số môi trờng ở địa phơng, chuẩn bị dụng cụ thực hành nh SGK. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 47 Thùc hµnh Bµi 45: T×m hiÓu m«i trêng vµ ¶nh hëng cña các nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật (T1). I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Thấy đợc những ảnh hởng của nhân tố ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm lên đời sống sinh vËt. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh. 3. Thái độ - Yªu thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng tiÖn - KÑp Ðp c©y,giÊy b¸o,kÐo c¾t c©y - GiÊy kÏ li,bót ch× - Vît b¾t c«n trïng,tói ni lon - Dụng cụ đào đất nhỏ - Tranh vÏ : H 45 SGK.

(18) - Hs T×m hiÓu m«i trêng III.Ph¬ng ph¸p - Trùc quan,th¶o luËn,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1.ổn định :1’ 2. Bµi cò: KÕt hîp trong tiÕt thùc hµnh 3. Bµi míi:40’ ĐVĐ Làm thế nào để thấy rõ sự tác động của các nhân tố sinh thái trong môi tr ờng lên đặc điểm hình thái, tập tính của sinh vật? Hôm nay, chúng ta sẽ tổ chức một buổi dã ngoại, tìm hiểu một số môi trờng ở địa phơng. Hoạt động của thầy và trò Néi dung GV chia nhóm, phân công địa điểm cho tõng nhãm, kiÓm tra dông cô, tæ chøc cho c¸c nhãm quan s¸t, t×m hiÓu m«i trêng theo 3 néi dung. Hoạt động 1:15’ 1. M«i trêng sèng cña sinh vËt GV yªu cÇu HS quan s¸t m«i trêng vµ ghi chép lại các loài sinh vật đã quan sát Ví dụ: đợc và nơi sống của chúng. TV: Phi lao, Bạch đàn, tre, dới,... HS tiến hành quan sát theo sự hớng dẫn ĐV: Chim, giun đất,... cña GV. §Þa y NÊm: NÊm gç, nÊm r¬m, méc nhÜ, nÊm trµm,... Hoạt động 2:15’ 2. T×m hiÓu ¶nh hëng cña nh©n tè ¸nh GV yªu cÇu HS t×m vµ quan s¸t 10 l¸ s¸ng lªn h×nh th¸i l¸ c©y cây trong môi trờng, ghi lại đặc điểm lá c©y theo mÈu sgk * Lu ý: Nên chọn lá của các cây sống ở HS quan sát, ghi lại đặc điểm hình thái cña tõng lo¹i l¸ c©y. nh÷ng n¬i cã ¸nh s¸ng kh¸c nhau. 3. Tìm hiểu môi trờng sống của động Hoạt động 3:10’ GV yªu cÇu HS t×m, quan s¸t c¸c loµi vËt động vật sống trong khu vực quan sát và gi lại đặc điểm của chúng, tìm những đặc điểm của sinh vật thích nghi với HS thực hiện theo sự hớng dẫn của GV môi trờng đó. 4. Cñng cè:3’ - GV nhận xét thái độ học tập của HS. - GV híng dÉn Hs Ðp c¸c mÈu l¸ c©y vµ lµm tËp tiªu b¶n kh« 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - Thống kê, tổng kết lại những gì đã quan sát đợc. - Lµm b¸o c¸o thu ho¹ch theo néi dung SGK - Su tầm tranh ảnh về động vật V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc.

(19) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 48: Thùc hµnh Bµi 46: t×m hiÓu m«i trêng vµ ¶nh hëng cña các nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật (T2) I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Thấy đợc những ảnh hởng của nhân tố ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm lên đời sống sinh vËt. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, vËn dông thùc tÕ, so s¸nh 3. Thái độ - Yªu thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng. II.CHUẨN BỊ - Gi¸o viªn: Néi dung c¸c b¶ng 45.1 - 3 (VÝ dô) - Học sinh: Các nội dung đã quan sát đợc. III.Ph¬ng ph¸p - Trùc quan,ph©n tÝch tæng hîp,th¶o luËn nhãm. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp:1’ 2. Bµi cò KÕt hîp trong tiÕt thùc hµnh 3. Bµi míi:40’ ĐVĐ Các nhân tố sinh thái đã tác động nh thế nào lên đời sống sinh vật? Hãy tổng kết những gì quan sát đợc trong buổi dã ngoại vừa qua? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc GV tæ chøc, híng dÉn HS hoµn thµnh 4. Thu ho¹ch bµi thu ho¹ch theo 3 néi dung. a. M«i trêng sèng cña sinh vËt Hoạt động 1:15’ GV híng dÉn: LiÖt kª tªn, n¬i sèng cña c¸c loµi sinh GV cã thÓ treo b¶ng vÝ dô cho HS tham kh¶o. vật đã quan sát đợc vào bảng 45.1 TV: Phi lao, Bạch đàn, tre, dới,... ĐV: Chim, giun đất,... §Þa y NÊm: NÊm gç, nÊm r¬m, méc nhÜ, nÊm trµm,... b. T×m hiÓu ¶nh hëng cña nh©n tè ¸nh Hoạt động 2:15’ s¸ng lªn h×nh th¸i l¸ c©y Bíc 1: Hoµn thµnh b¶ng 45.2 Bớc 2: Vẽ hình các lá đã quan sát, ghi GV có thể giải đáp những thắc mắc của chó thÝch. HS về những đặc điểm hình thái của cây a.

(20) bãng vµ c©y a s¸ng. Hoạt động 3:10’ c. Tìm hiểu môi trờng sống của động vật GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 45.3 Lu ý: nên kết hợp với kiến thức đã học ở HS thực hiện theo sự hớng dẫn của GV líp 7 4. Cñng cè:3 - GV nhận xét thái độ học tập của HS. - Thu bài để kiểm tra 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - §äc bµi 47, kÎ b¶ng 47.1 vµo vë. - Su tầm tranh ảnh động vật ,thực vật V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: CHƯƠNG II. HỆ SINH THÁI TiÕt 49-Bµi 47 quÇn thÓ sinh vËt I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i 1. KiÕn thøc - Nêu đợc khái niệm quần thể, lấy đợc ví dụ minh hoạ. - Nêu đợc những đặc trng cơ bản của quần thể..

(21) 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh 3. Thái độ- Yêu thiên nhiên, bảo vệ môi trờng. II. Ph¬ng tiÖn - Tranh vÏ : H 47 SGK - Hs §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ b¶ng 47.1 SGK vµo vë III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Bµi cò: Giíi giÖu ch¬ng míi 2. Bµi míi Trong tự nhiên tồn tại các hệ sinh thái, các hệ sinh thái khác nhau luôn có sự đặc trng về quần thể sinh vật, quần xã sinh vật,... Vậy, QTSV là gì? Nó có những đặc trng c¬ b¶n nµo? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I. ThÕ nµo lµ quÇn thÓ sinh vËt? - GV yêu cầu HS đọc thông tin, phát *Kết luận: phiÕu häc tËp, yªu cÇu HS th¶o luËn, - QTSV lµ tËp hîp c¸c c¸ thÓ cïng loµi, hoµn thµnh phiÕu. cïng sinh sèng trong mét kho¶ng kh«ng - HS tiến hành thảo luận, thống nhất ý gian xác định, vào một thời điểm nhất kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. định, có khả năng giao phối sinh ra con §¸p ¸n chuÈn: 2, 5 lµ QTSV. c¸i b×nh thêng. + V× sao 1, 3, 4 kh«ng ph¶i lµ QTSV? - VD Rõng cä , §åi chÌ + ThÕ nµo lµ QTSV? LÊy vÝ dô? II. §Æc trng c¬ b¶n cña quÇn thÓ Hoạt động 2 a. Tû lÖ giíi tÝnh GV yªu cÇu Hsn/cøu sgk - Tû lÖ giíi tÝnh lµ tû lÖ gi÷a sè lîng c¸ + ThÕ nµo lµ tû lÖ giíi tÝnh? + Tỷ lệ giới tính phụ thuộc vào yếu tố thể đực và cái trong quần thể. Trung bình tû lÖ nµy lµ 50/50, tuy nhiªn, cã mét sè nµo? + Tỷ lệ giới tính có ý nghĩa gì đối với loài tỷ lẹ này có thể là 40/60 hoặc 60/40. - Tû lÖ giíi tÝnh cho thÊy tiÒm n¨ng sinh QTSV? + Trong ch¨n nu«i ngêi ta ¸p dông ®iÒu s¶n cña quÇn thÓ. này ntn? ( Tuỳ loài điều chỉnh tỷ lệ đực c¸i ) b. Thµnh phÇn nhãm tuæi - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 47 SGK + So s¸nh tû lÖ sinh, sè lîng c¸ thÓ cña - Nhãm tuæi tríc sinh s¶n: Lµm t¨ng khèi lîng cña QT. quÇn thÓ ë H 47 sgk ? ( H.A Tû lÖ sinh cao,sè lîng c¸ thÓ ph¸t - Nhãm tuæi sinh s¶n: Lµm t¨ng sè lîng cña QT. triÔn m¹nh . - Nhóm tuổi sau sinh sản: Không ảnh hH.B Tỷ lệ sinh, số lợng cá thể ổn định H.C Tû lÖ sinh thÊp,Sè lîng c¸ thÓ gi¶m ëng tíi sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña QT. + Trong quÇn thÓ cã nh÷ng nhãm tuæi nµo ? + Nªu ý nghÜa sinh th¸i cña c¸c nhãm tuæi? c. Mật độ của QT - Hs n/ cøu c¸c th«ng tin SGK - Mật độ là số lợng (khối lợng) cá thể + Thế nào là mật độ? sinh vật trong một đơn vị diện tích (thể + Mật độ có ý nghĩa gì? + Trong Sx n«ng nghiÖp cÇn cã biÖn tÝch). pháp kỷ thuật gì để luôn giữ mật độ - VD: SGK - Mật độ quần thể phụ thuộc vào thÝch hîp ? + Mật độ quần thể phụ thuộc vào yếu tố + Chu kỳ sống của sinh vật + Nguån thøc ¨n cña quÇn thÓ nµo ? + Trong các đặc trng trên thì đặc trng + Yếu tố thời tiết, hạn hán nµo lµ c¬ b¶n nhÊt ? V× sao.

(22) ( Mật độ vì tỷ lệ giới tính phụ thuộc vào 3. ảnh hởng của môi trờng đến QTSV - Môi trờng ảnh hởng trực tiếp đến số lmật độ ) îng cña QTSV. Hoạt động 3 - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, + Số lợng cá thể tăng khi thức ăn dồi dào, th¶o luËn nhãm thùc hiÖn lÖnh. chæ ë réng r·i, khÝ hËu thuËn lîi. - C¸c nhãm th¶o luËn, tr×nh bµy, GV ®a + Sè lîng c¸ thÓ gi¶m khi thøc ¨n khan đáp án. hiÕm, n¬i ë chËt chéi, khÝ hËu kh¾c +Sè lîng c¸ thÓ cña QTSV t¨ng vµ nghiÖt. gi¶m khi nµo? *KÕt luËn chung: SGK + M«i trêng ¶nh hëng tíi sinh vËt ntn? 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè - QTSV lµ g×? LÊy vÝ dô minh ho¹? - QTSV có những đặc trng cơ bản nào? 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 48, kÎ b¶ng 48.1 - 2 vµo vë. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 50- Bµi 48 quÇn thÓ ngêi I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Trình bày đợc đặc điểm cơ bản của QT ngời liên quan đến dân số. - Giải thích đợc vấn đề dân số trong phát triển xã hội. 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ- Xây dựng ý thức về kế hoạch hoá gia đình và thực hiện pháp lệnh dân số. II. Ph¬ng tiÖn - Tranh vÏ : H 48 SGK - B¶ng phô : Néi dung b¶ng 48 .1 SGK.

(23) - T liÖu d©n sè ë VN - Hs đọc bài trớc ở nhà, kẻ bảng 48.1 - 2 SGK vào vở III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1.ổn định: 1’ 2. Bµi cò: 7’ + Quần thể sinh vật là gì? QTSV có những đặc trng nào? + S÷ dông bµi tËp 2 sgk 3. Bµi míi :35’ ĐVĐ Con ngời có tạo nên các quần thể đợc không? Vì sao? Quần thể ngời có g× kh¸c so víi c¸c QTSV kh¸c? Hoạt động của thầy và trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:11’ 1. Sù kh¸c nhau gi÷a quÇn thÓ ngêi vµ - GV ph¸t phiÕu häc tËp, yªu cÇu HS c¸c quÇn thÓ sinh vËt kh¸c. th¶o luËn, hoµn thµnh phiÕu. - HS tiÕn hµnh th¶o luËn, thèng nhÊt ý *KÕt luËn: kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. Ngoài những đặc trng sinh học nh các GV đa đáp án chuẩn. quÇn thÓ sinh vËt kh¸c, quÇn thÓ ngêi cßn + V× sao cã sù kh¸c nhau nµy? có các đặc trng xã hội,kinh tế, văn hoá , HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt gi¸o dôc,... - Con ngời có lao động và t duy có khả năng điều chỉnh đặc điểm sinh thái trong quÇn thÓ 2. §Æc trng vÒ thµnh phÇn nhãm tuæi Hoạt động 2: 13’ GV yªu cÇu HS quan s¸t quan s¸t H48 cña mçi quÇn thÓ ngêi sgk, nghiên cứu thông tin, hoàn thành - Nhóm tuổi trớc lao động: dới 15 tuổi - Nhóm tuổi lao động: 15 - 64 tuổi b¶ng 48.2. - Các nhóm thảo luận, hoàn thành bảng, - Nhóm tuổi sau lao động: trên 65 tuổi - Cã hai d¹ng th¸p tuæi: Th¸p d©n sè trÎ lªn b¶ng tr×nh bµy. vµ th¸p d©n sè giµ. - GV sửa bài, công bố đáp án chuẩn. C¸c níc cã d©n sè trÎ cã nh÷ng luËn lîi vµ th¸ch thøc nµo? 3. T¨ng d©n sè vµ ph¸t triÓn x· héi Hoạt động 3: 8’ *KÕt luËn: - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp: + T¨ng d©n sè qu¸ nhanh sÏ ¶nh hëng - T¨ng d©n sè tù nhiªn lµ kÕt qu¶ cña sè nh thế nào đến sự phát triển của xã hội? ngời sinh ra nhiều hơn số ngời tử vong + §Ó h¹n chÕ ¶nh hëng cña viÖc t¨ng - Mçi quèc gia cÇn ph¸t triÓn c¬ cÊu d©n d©n sè qu¸ nhanh c¸c quèc gia cÇn lµm sè hîp lý vµ thùc hiÖn ph¸p lÖnh d©n sè nhằm đảm bảo chất lợng cuộc sống của g×? mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội. *KÕt luËn chung: SGK 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 4. Cñng cè: 4’ - Quần thể ngời có gì khác so với QTSV? Vì sao có sự khác nhau đó? - Em h·y tr×nh bµy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ quÇn thÓ ngêi ,d©n sè, vµ ph¸t triÓn x· héi ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ:1’ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 49, xem l¹i bµi 47. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc.

(24)

(25) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 51-Bµi 49 quÇn x· sinh vËt I. Môc tiªu Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Trình bày đợc khái niệm quần xã, phân biệt đợc quần xã với quần thể. - Hiểu đợc mối quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã sinh vật. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ - Yªu vµ b¶o vÖ thiªn nhiªn. II. CHUÈN BÞ - Gi¸o viªn - Tranh vÏ : H.49.1 - 3 SGK. - Häc sinh §äc bµi tríc ë nhµ. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV.TIÕN TR×NH L£N LíP 1. KiÓm tra bµi cò + Quần thể ngời và quần thể sinh vật có những đặc điểm gì giống và khác nhau? + LÊy vÝ dô vÒ c¸c quÇn thÓ sinh vËt cã thÓ cã trong mét c¸i ao? 2. Néi dung bµi míi §V§ C¸c quÇn thÓ sinh vËt nãi trªn cã mèi quan hÖ g× víi nhau hay kh«ng? Tập hợp các quần thể sinh vật cùng sống trong ao đó đợc gọi là gì? Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 1. ThÕ nµo lµ quÇn x· sinh vËt? GV y/cÇu Hs quan s¸t h×nh 49.1 - 2 + KÓ tªn c¸c quÇn thÓ sinh vËt cã trong *KÕt luËn: các quần xã rừng ma nhiệt đới và rừng Quần xã sinh vật là tập hợp những quần ngËp mÆn ven biÓn? thÓ sinh vËt thuéc nhiÒu loµi kh¸c nhau + H·y so s¸nh víi quÇn thÓ sinh vËt vµ cïng sèng trong mét kh«ng gian x¸c trả lời câu hỏi: Thế nào là quần xã sinh định. Các sinh vật trong quần xã có mối vËt? quan hÖ g¾n bã nh mét thÓ thèng nhÊt. HS tiến hành thảo luận, thống nhất ý Do đó, quần xã có cấu trúc tơng đối ổn kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. định. HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt 2. Nh÷ng dÊu hiÖu ®iÓn h×nh cña mét Hoạt động 2 GV treo b¶ng 49 SGK, yªu cÇu HS quan quÇn x· s¸t, nghiªn cøu th«ng tin, tr¶ lêi c©u hái: + Nh÷ng dÊu hiÖu ®iÓn h×nh cña quÇn DÊu hiÖu c¬ b¶n cña quÇn x· lµ sè lîng vµ thµnh phÇn c¸c loµi sinh vËt trong x· lµ g×? + Những dấu hiệu đó thể hiện nh thế quần xã. + Số lợng các loài đợc đánh giá qua độ đa nµo? LÊy vÝ dô minh ho¹? dạng, độ nhiều và độ thờng gặp. + Thành phần các loài đợc thể hiện qua việc xác định loài u thế và loài đặc trng. 3. Quan hÖ gi÷a ngo¹i c¶nh vµ quÇn x· Hoạt động 3 - GV yªu cÇu HS quan s¸t H.49.3, nghiªn cøu th«ng tin SGK, liªn hÖ thùc tế địa phơng, trả lời câu hỏi lệnh SGK *KÕt luËn: trang 148. - Các nhóm thảo luận. GV yêu cầu mỗi - Sự cân bằng sinh học đợc duy trì khi số nhóm trình bày mỗi ví dụ. Tự rút ra kết lợng cá thể của các quần thể luôn đợc.

(26) luËn. khống chế ở mức độ nhất định phù hợp GV lấy thêm một vài ví dụ, phân tích để với khả năng của môi trờng lµm râ kÕt luËn 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK *KÕt luËn chung: SGK 4. Cñng cè - So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a quÇn x· vµ quÇn thÓ sinh vËt? - Bµi tËp: §Æc trng nµo sau ®©y chØ cã ë quÇn x· kh«ng cã ë quÇn thÓ a. Mật độ b. Tû lÖ tö vong c. Tỷ lệ đực cái d. Tû lÖ nhãm tuæi e. §é ®a d¹ng x 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 50. V. Rót kinh nghiÖm: Đã làm đợc. Cha làm đợc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 52-Bµi 50 hÖ sinh th¸i I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Nêu đợc khái niệm hệ sinh thái, phân biệt đợc các kiểu hệ sinh thái. - Biết đợc các chuổi và lới thứ ăn, vận dụng đợc vào thực tiễn sản xuất. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ - Yªu vµ b¶o vÖ thiªn nhiªn. II. Ph¬ng tiÖn - Gi¸o viªn: Tranh vÏ : H.50.1 - 2 SGK. - Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Bµi cò + QuÇn x· sinh vËt lµ g×? LÊy vÝ dô minh ho¹ ? + Kể tên các loài sinh vật, nêu mối quan hệ giữa các sinh vật, Xác định khu vực sèng cña quÇn x·..

(27) 2. Bµi míi §V§ Thùc chÊt mèi quan hÖ gi÷a c¸c loµi sinh vËt trong quÇn x· vµ gi÷a quÇn x· víi khu vùc sèng lµ g×? Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 1. ThÕ nµo lµ mét hÖ sinh th¸i? - GV yªu cÇu HS quan s¸t H50.1 sgk , tr¶ lêi c¸c c©u hái lÖnh SGK trang 150. + Nh÷ng thµnh phÇn v« sinh vµ h÷u sinh cã thÓ cã trong hÖ sinh th¸i ? + L¸ vµ cµnh c©y môc lµ thøc ¨n cña nh÷ng sinh vËt nµo ? + Cây rừng có ý nghĩa ntn đối với đời sống động vật rừng ? + §éng vËt rõng cã ¶nh hëng ntn tíi thùc *KÕt luËn: vËt ?( Thô phÊn,bãn ph©n ..) - HÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· vµ khu + NÕu nh rõng bÞ ch¸y ®iÒu g× sÏ x¶y ra vùc sèng cña quÇn x· (sinh c¶nh). Trong đối với các loài động vật ? hệ sinh thái, các sinh vật luôn tác động + Một hệ sinh thái rừng nhiệt đới có đặc lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân ®iÓm g× ? tè v« sinh cña m«i trêng t¹o thµnh mét hÖ + ThÕ nµo lµ hÖ sinh th¸i ? Cho vÝ dô thống hoàn chỉnh và tơng đối ổn định. + Em h·y kÓ tªn c¸c hÖ sinh th¸i mµ em - Thµnh phÇn cña mét hÖ sinh th¸i: biÕt ?(M« h×nh n«ng-l©m-ng) + Thµnh phÇn v« sinh: §Êt, níc,... + HST hoµn chØnh gåm nh÷ng thµnh + Thµnh phÇn h÷u sinh: Sinh vËt s¶n xuÊt, phÇn chñ yÕu nµo ? sinh vËt tiªu thô vµ sinh vËt ph©n gi¶i. - HS tiÕn hµnh th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. 2. Chuæi thøc ¨n vµ líi thøc ¨n HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt a. ThÕ nµo lµ mét chuæi thøc ¨n Hoạt động 2 GV yªu cÇu HS quan s¸t H 50.2 sgk, nghiªn cøu th«ng tin, hoµn thµnh bµi tËp trang 152 SGK. + ViÕt chuæi thøc ¨n qua Q/s¸t h×nh ? - Gv giíi thiÖu 1 chuæi t/¨n ®iÓn h×nh C©y -> S©u ¨n l¸ -> CÇy -> §¹i bµng -> VSV - Gv ph©n tÝch: * C©y lµ SVSX * Sâu,cầy,đại bàng,là SV tiêu thụ các - Chuổi thức ăn là một dãy gồm nhiều loµi sinh vËt cã mèi quan hÖ dinh dìng bËc 1,2,3 víi nhau. Mçi loµi trong chuæi thøc ¨n * NÊm,VSV lµ SV ph©n huû võa lµ sinh vËt tiªu thô m¾t xÝch tríc, võa + ThÕ nµo lµ mét chuæi thøc ¨n? + Em cã nhËn xÐt g× vÒ mqh gi÷a mét lµ sinh vËt bÞ m¾t xÝch sau tiªu thô. mắt xích với mắt xích đứng trớc và mắt VD Cây cỏ -> Chuột -> Rắn ->VSV xích đứng sau trong chuổi thức ăn ? b. ThÕ nµo lµ mét líi thøc ¨n (SV đứng trớc là t/ăn của sv đứng sau ) - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn lÖnh môc II.2 - Gåm nhiÒu chuæi thøc ¨n cña nhiÒu loµi sinh vËt cã quan hÖ dih dìng víi nhau. SGK trang 152 - Cã nhiÒu m¾t xÝch chung. + Líi t/¨n lµ g× ? + Trong sx ngêi n«ng d©n cã biÖn ph¸p kỷ thuật gì để tận dụng nguồn t/ăn của *Kết luận chung: SGK sinh vËt ? ( Th¶ nhiÒu loµi c¸ trong ao) 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 3. Cñng cè + Dùa vµo c¸c lo¹i m«i trêng em h·y thö ph©n lo¹i xem cã nh÷ng lo¹i hÖ sinh th¸i nµo?.

(28) + Hs viết chuỗi thức ăn ( Chia đội ) 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược.

(29) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 53 kiÓm tra 1 tiÕt I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Tự đánh giá khả năng tìm hiểu môi trờng, hệ sinh thái. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - RÌn kü n¨ng tr×nh bµy bµi 3. Thái độ -Trung thùc, nghiªm tóc vµ cÈn thËn khi lµm bµi. II. Ph¬ng tiÖn - Giáo viên: Đề, đáp án, thang điểm. - Häc sinh: ¤n tËp. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. Bµi míi MA TRẬN ĐỀ 1 Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Sáng tạo TNKQ. Chủ đề 1:Sinh vật và môi trường Chủ đề 2: Hệ sinh thái Tổng Chủ đề. TNKQ. TL. TNKQ. 2(C1). 3đ Nhận biết TL. TL. TNKQ. Tổng. TL. 2(C2b). 1(C4). TNKQ. Chủ đề 1:SV&MT Chủ đề 2: Hệ sinh thái Tổng. TL. 1(C2a). 2.5(C3a). 1đ 4.5đ MA TRẬN ĐỀ 2 Thông hiểu Vận dụng TNKQ. TL. 2(C1). 4đ. TNKQ. TL. 1.5(C3b). 6đ. 1.5đ. 10đ. Sáng tạo TNKQ. Tổng. TL. 2(C2b). 4đ. 1(C4). 1(C2a). 2(C3a). 2(C3b) 6đ. 3đ. 1đ. 4đ. 2đ. 10đ. §Ò I C©u 1 S¾p xÕp c¸c sinh vËt sau ®©y vµo nhãm sinh vËt biÕn nhiÖt ,nhãm sinh vËt h»ng nhiệt : Chim bồ câu,cá sấu ,ếch ,chó sói, Cây bạch đàn, Sán dây, Cá voi xanh, cú mèo, d¬i, c¸ chÐp C©u 2 Trªn 1 c©y cam cã bä xÝt hót nhùa c©y, nhÖn ch¨ng t¬ b¾t bä xÝt, tß vß ®ang s¨n nhÖn. a. Vẽ sơ đồ chuổi thức ăn trên ?.

(30) b. Trªn ngän c©y vµ l¸ c©y cam,cßn cã rÖp b¸m, quanh vïng rÖp b¸m cã nhiÒu kiÕn ®en. H·y nªu râ mèi quan hÖ sinh th¸i gi÷a toµn bé c©c loµi kÓ trªn ? ( Cho biÕt rÖp tiÕt dÞch cho kiÕn ®en, kiÕn ®en b¶o vÖ rÖp . C©u 3: Cho mét quÇn x· cã c¸c loµi sinh vËt sau: C©y xanh, hæ, thá, mÌo, chuét, r¾n, chim đại bàng, vi sinh vật. a. H·y lËp 5 chuæi thøc ¨n cã thÓ cã tõ quÇn x· nãi trªn? b. Hãy xác định bậc dinh dỡng của các loài sinh vật? C©u 4: ThÕ nµo lµ quÇn thÓ sinh vËt ? Cho vÝ dô. ******************************* §Ò II C©u 1 S¾p xÕp c¸c sinh vËt sau ®©y vµo nhãm sinh vËt biÕn nhiÖt ,nhãm sinh vËt h»ng nhiÖt : C©y keo, Chim bå c©u,hổ, c¸ sÊu ,Õch , S¸n d©y, th»n l»n bãng, có mÌo, d¬i, c¸ chÐp,c¸ voi xanh. C©u 2 Trªn 1 c©y cam cã bä xÝt hót nhùa c©y, nhÖn ch¨ng t¬ b¾t bä xÝt, tß vß ®ang s¨n nhÖn. a. Vẽ sơ đồ chuổi thức ăn trên ? b. Trªn ngän c©y vµ l¸ c©y cam,cßn cã rÖp b¸m, quanh vïng rÖp b¸m cã nhiÒu kiÕn ®en. H·y nªu râ mèi quan hÖ sinh th¸i gi÷a toµn bé c©c loµi kÓ trªn ? ( Cho biÕt rÖp tiÕt dÞch cho kiÕn ®en, kiÕn ®en b¶o vÖ rÖp . Câu 3: Giả sử ở một quần xã sinh vật với các quần thể chuột đồng,mèo có số lợng các c¸ thÓ ë 3 nhãm tuæi nh sau: Loµi sinh vËt Nhãm tuæi Nhãm tuæi sinh s¶n Nhãm tuæi tríc sinh s¶n sau sinh s¶n Chuột đồng 120 upload.123doc.net 56 MÌo 75 25 10 a.Vẽ tháp tuổi và cho biết tháp của loài đó thuộc dạng tháp gì? b.Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a hai quÇn thÓ trªn quÇn x· sinh vËt nµy ? C©u 4: ThÕ nµo lµ hÖ sinh th¸i ? Cho vÝ dô. §¸p ¸n - thang ®iÓm §Ò I C©u 1: Nhãm sinh vËt biÕn nhiÖt Nhãm sinh vËt h»ng nhiÖt - C¸ sÊu - Chim bå c©u - Õch - Chã sãi - Cây bạch đàn - C¸ voi xanh - S¸n d©y - Có mÌo - C¸ chÐp - D¬i C©u 2: a. Sơ đồ: Cam  Bọ xít  nhện  Tò vò. (1đ) b. Quan hÖ sinh th¸i: (2®) - Quan hÖ kÝ sinh: C©y cam  Bä xÝt C©y cam  RÖp - Quan hÖ sinh vËt ¨n sinh vËt: Bä xÝt  nhÖn  Tß vß. - Quan hÖ c¹nh tranh: Bä xÝt vµ rÖp cïng hót nhùa. - Quan hÖ céng sinh: RÖp vµ kiÕn ®en. C©u 3: a. LËp 5 chuæi thøc ¨n (2.5®iÓm) 1. C©y xanh -> Chuét -> VSV 2. C©y xanh -> Thá -> VSV 3. Cây xanh -> Thỏ -> Chim đại bàng -> VSV 4. C©y xanh -> Chuét -> MÌo -> Hæ -> VSV.

(31) 5. Cây xanh -> Chuột -> Rắn -> Chim đại bàng -> VSV b.BËc dinh dìng cña c¸c loµi sinh vËt (1.5®) - Sinh vËt s¶n xuÊt : C©y xanh - Sinh vật tiêu thụ : Chuột, Thỏ, Mèo, Rắn, Chim đại bàng, Hổ - Sinh vËt s¶n xuÊt : Vi sinh vËt C©u 4: ( 1 ®iÓm ) - QTSV lµ tËp hîp c¸c c¸ thÓ cïng loµi, cïng sinh sèng trong mét kho¶ng kh«ng gian xác định, vào một thời điểm nhất định, có khả năng giao phối sinh ra con cái bình thêng. - VD Rõng cä , §åi chÌ §Ò II C©u 1: (2 ®iÓm) Nhãm sinh vËt biÕn nhiÖt Nhãm sinh vËt h»ng nhiÖt - C¸ sÊu - Chim bå c©u - Õch - C¸ voi xanh - C©y keo - Có mÌo - S¸n d©y - D¬i - C¸ chÐp -Hæ C©u 2: ( 3 ®iÓm ) a. Sơ đồ: Cam  Bọ xít  nhện  Tò vò. (1đ) b. Quan hÖ sinh th¸i: (2®) - Quan hÖ kÝ sinh: C©y cam  Bä xÝt C©y cam  RÖp - Quan hÖ sinh vËt ¨n sinh vËt: Bä xÝt  nhÖn  Tß vß. - Quan hÖ c¹nh tranh: Bä xÝt vµ rÖp cïng hót nhùa. - Quan hÖ céng sinh: RÖp vµ kiÕn ®en. C©u 3: (4 ®iÓm) a.Vẽ đẹp đúng cho 1 đỉêm mỗi hình -Chuột đồng:Dạng tháp ổn định -MÌo:D¹ng ph¸t triÓn b.Chuột phát triển mạnh và ổn định.Khi số lợng chuột tăng quá nhanh thì số lợng mèo sÏ khèng chÕ vµ ngîc l¹i. C©u 4:(1®iÓm) - HÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· vµ khu vùc sèng cña quÇn x· (sinh c¶nh). Trong hÖ sinh thái, các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trờng tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tơng đối ổn định. VÝ dô :HÖ sinh th¸i rõng Amaz«n, 3. Thu bài- Gv thu bài đúng thời gian quy định 4.Híng dÉn vÒ nhµ - N/cøu bµi míi : Bµi 51 Thùc hµnh Chuẩn bị : Dụng cụ đào đất ,vợt bắt côn trùng ,túi ni lon .... V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược. Tổng điểm Líp 9A. Giái. Kh¸. TB. YÕu. KÐm.

(32) 9B. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 54:Thùc hµnh Bµi 51 : hÖ sinh th¸i (T1) I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. Kiến thức - Nhận biết đợc các thành phân của một HST và một chuổi thức ăn. 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng thu thËp, quan s¸t vËt mÉu vµ vÏ h×nh. 3. Thái độ- Yêu thiên nhiên, bảo vệ môi trờng. II. Ph¬ng tiÖn Gi¸o viªn: Nh SGK Häc sinh: T×m hiÓu m«i trêng. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Bµi cò Kh«ng 2. Bµi míi §V§ Trong thùc tÕ hÖ sinh th¸i cã nh÷ng nh©n tè sinh th¸i nµo? C¸c nh©n tè cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo víi c¸c loµi sinh vËt? C¸c sinh vËt trong HST cã quan hÖ nh thÕ nµo víi nhau? Hoạt động của thầy và trò Néi dung GV chia nhóm, phân công địa điểm cho tõng nhãm, kiÓm tra dông cô, tæ chøc cho c¸c nhãm quan s¸t, t×m hiÓu hÖ sinh th¸i theo 2 néi dung. Hoạt động 1: 1. HÖ sinh th¸i - GV yªu cÇu HS quan s¸t m«i trêng vµ ghi chép lại các loài sinh vật, các nhân HS quan sát, ghi chép, đếm số lợng các tố vô sinh đã quan sát đợc và hoàn loài sinh vật. thµnh b¶ng 51.1 - 3. - HS tiÕn hµnh quan s¸t theo sù híng dÉn cña GV. Hoạt động 2 2. Chuæi thøc ¨n - GV yêu cầu HS xác định các chuổi.

(33) thøc ¨n cã thÓ cã trong hÖ sinh th¸i. * Lu ý: Mçi chuæi thøc ¨n ph¶i bao gåm HS quan s¸t, ghi chÐp, thµnh phÇn sinh đầy đủ các bậc dinh dỡng. vật của hệ sinh thái đã quan sát Trªn c¬ së h×nh thµnh c¸c chuæi thøc ¨n, - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 51.4. 3. Củng cố- GV nhận xét thái độ học tập của HS. 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Thống kê, tổng kết lại những gì đã quan sát đợc. - T×m hiÓu 1 sè chuæi - líi thøc ¨n V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 55-Bµi 52 Thùc hµnh:. hÖ sinh th¸i (T2). I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. Kiến thức- Nhận biết đợc các thành phần của một HST và một chuổi thức ăn. 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng thu thËp, quan s¸t vËt mÉu vµ vÏ h×nh. 3. Thái độ- Yêu thiên nhiên, bảo vệ môi trờng. II. Ph¬ng tiÖn Gi¸o viªn: Néi dung c¸c b¶ng 51.1 - 4 (VÝ dô) Học sinh: Các nội dung đã quan sát đợc. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. Bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi §V§ Mét hÖ sinh th¸i cã nh÷ng thµnh phÇn nµo? Chuæi thøc ¨n cã nh÷ng bËc dinh dỡng nào? Hãy tổng kết những gì quan sát đợc trong buổi dã ngoại vừa qua? Hoạt động của thầy và trò Néi dung GV tæ chøc, híng dÉn HS hoµn thµnh 3. Thu ho¹ch bµi thu ho¹ch theo 2 néi dung. a. HÖ sinh th¸i Hoạt động 1: GV cã thÓ treo b¶ng vÝ dô cho HS tham GV híng dÉn: kh¶o. Hoµn thµnh b¶ng 51.1 - 3 HÖ sinh th¸i rõng: - Thµnh phÇn v« sinh - Thành phần hữu sinh: Thực vật, động vật, nấm, địa y, vi sinh vật. b. Chuæi thøc ¨n Hoạt động 2 Bíc 1: Hoµn thµnh b¶ng 51.4 Bíc 2: ThiÕt lËp c¸c chuæi thøc ¨n cã GV treo b¶ng vÝ dô cho HS tham kh¶o. thÓ cã. Dùng "mũi tên" để thể hiện quan hệ gi÷a c¸c m¾t xÝch trong chuæi thøc ¨n..

(34) 4. Cñng cè 1. Nêu các sinh vật chủ yếu có trong hệ sinh thái đã quan sát và môi trờng sống cña chóng. 2. Vẽ sơ đồ chuổi thức ăn trong đó xác định rõ sinh vật sản xuất, động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt, sinh vật phân giải. 3. C¶m tëng cña em sau khi häc xong bµi thùc hµnh vÒ hÖ sinh th¸i? Chóng ta cÇn làm gì để bảo vệ tốt hệ sinh thái đã quan sát? 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh (NÕu cha xong) - §äc bµi 53, kÎ b¶ng 53.1 - 2 vµo vë. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n:. Ngµy gi¶ng: TiÕt 56-Bµi 53. tác động của con ngời đối với môi trờng. I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. Kiến thức - Thấy đợc hoạt động của con ngời làm biến đổi môi trờng. 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ- Có ý thức bảo vệ môi trờng. II. Ph¬ng tiÖn Gi¸o viªn: - Tranh vÏ : H.53.1 - 3 - B¶ng phô 53.1 SGK. Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ b¶ng 53.1 III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Bµi cò: + M«i trêng sèng lµ g× ? H·y kÓ tªn c¸c lo¹i m«i trêng sèng ? 2. Bµi míi Trong hệ sinh thái con ngời đóng vai trò là một tác nhân độc lập. Vậy, con ngời đã có mối quan hệ nh thế nào với môi trờng? GV giới thiệu chơng, bài. Hoạt động của thầy và trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: 1. Tác động của con ngời tới môi trờng - GV yªu cÇu Hs quan s¸t H 53.1 - H qua c¸c thêi kú ph¸t triÓn x· héi *KÕt luËn: 53.3 SGK + Từ khi con ngời xuất hiện trên trái đất - Xã hội nguyên thuỷ: + Sống hoà đồng với thiên nhiên. đã trải qua những thời kỳ xã hội nào? + Nhận xét về đời sống của ngời nguyên + Biết sử dụng lửa, gây ra cháy rừng -> Gi¶m diÖn tÝch rõng thuû ? ( H¸i lîm, b¾t c¸ ) + Khi ngời N/ thuỷ dùng lửa để săn thú th× chuyÖn g× sÏ x·y ra?HËu qu¶ ntn? + Tác động tích cực nhất của con ngời.

(35) đến MTrờng ở XH Nnghiệp là gì ? - X· héi n«ng nghiÖp: + Tác động tiêu cực nhất của con ngời + Tích luỹ đợc nhiều giống cây trồng. đến MTrờng ở XH Nnghiệp là gì ? + Nhiều vùng đất bị khô cằn, giảm độ mµu më. + Cùng với sự phát triển đó, con ngời đã - Xã hội công nghiệp: +T¹o nhiÒu gièng c©y trång,vËt nu«i quý. tác động nh thế nào tới môi trờng? + CN ho¸ g©y « nhiÓm m«i trêng,mÊt + Khai th¸c tµi nguyªn bõa b¶i c©n b»ng sinh th¸i? VËy chóng ta cã cÇn + XD nhiÒu khu c«ng nghiÖp -> §Êt cµng thu hÑp, « nhiÓm m«i trêng ..... thiÕt tiÕn hµnh CNH n÷a ko ? (Cần thiết nhng phải gắn liền với việc - Tuy nhiên, hoạt động của con ngời cũng gãp phÇn c¶i t¹o m«i trêng, h¹n chÕ bÖnh BVÖ MT ) - HS tiÕn hµnh th¶o luËn, thèng nhÊt ý dÞch vµ t¹o ra nhiÒu hÖ sinh th¸i trång trät, ch¨n nu«i. kiÕn. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt Hoạt động 2 GV yêu cầu HS liên hệ thực tế, nghiên 2. Tác động của con ngời làm suy thoái cøu th«ng tin, hoµn thµnh bµi tËp trang m«i trêng tù nhiªn 159 SGK. * Lu ý: mỗi hoạt động của con ngời có thể dẫn đến một hoặc nhiều hậu quả. - §¸p ¸n : 1 - a. 2 - a, h. 3 - a -> h. * KÕt luËn: 4, 5, 6 - a -> h Trõ e 7 - a -> h + Còn hoạt động nào của con ngời gây - Phá huỷ thảm thực vật -> gây xói mòn đất, lũ lụt, hạn hán, làm giảm lợng nớc suy tho¸i MT n÷a ko ? - GV treo tranh đốt phá rừng, chặt phá ngầm, giảm lợng ma, khí hậu thay đổi, gi¶m sù ®a d¹ng sinh häc, mÊt c©n b»ng rõng + Hoạt động chặt phá rừng bừa bãi và sinh thái,… gây cháy rừng sẽ dẫn đến những hậu qu¶ nghiªm träng g×? Hoạt động 3 GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, liên 3. Vai trò của con ngời trong việc cải hÖ thùc tÕ, thùc hiÖn lÖnh trang 160 t¹o m«i trêng - C¸c biÖn ph¸p chÝnh: SGK SGK. + Con ngời đã làm gì để bảo vệ và cải - Một số biện pháp do HS đa ra: + T×m kiÕm vµ sö dông nguån nguyªn t¹o m«i trêng ? + Cho biết thành tựu con ngời đã đạt đ- liệu sạch. îc trong viÖc b¶o vÖ vµ c¶i t¹o m«i tr- + Ph¸t triÓn c«ng nghÖ chÕ t¹o vËt liÖu ờng ? ( Phủ xanh đồi trọc,XD khu bảo mới... tån, ...) + Bản thân em đã làm gì để boả vệ môi trêng ? 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK *KÕt luËn chung: SGK 3. Cñng cè - Em đã làm gì để bảo vệ môi trờng ở địa phơng? - Lµm bµi tËp 2 SGK. 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 54, su tÇm tranh ¶nh vÒ ONMT, kÎ b¶ng 54.1 - 2. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược.

(36) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 57-Bµi 54 « nhiÔm m«i trêng I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. Kiến thức - Biết đợc khái niệm và nguyên nhân gây ễNMT và tác hại của nó. 2. Kü n¨ng- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ- Có ý thức bảo vệ môi trờng. II. Ph¬ng tiÖn Gi¸o viªn: + Tranh vÏ : H.54.1 - 6 + B¶ng phô 54.1 - 2 SGK. III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Bµi cò + Trình bày nguyên nhân dẫn tới suy thoái môi trờng do hoạt động của con ngời? + KÓ nh÷ng viÖc lµm ¶nh hëng xÊu tíi m«i trêng tù nhiªn mµ em biÕt, c¸ch kh¾c phôc ? 2. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I. ¤ nhiÔm m«i trêng lµ g×? GV: + ONMT lµ g×? *KÕt luËn: + Nguyªn nh©n nµo g©y ra ONMT? - ONMT lµ hiÖn tîng m«i trêng bÞ + Theo các em, nguyênh nhân nào là chủ bẩn, đồng thời làm thay đổi tính yÕu? chÊt vËt lý, ho¸ häc , sinh häc cña HS đọc thông tin SGK, liên hệ thực tế, trả lời môi trờng gây tác hại đến đời sống c¸c c©u hái. cña con ngêi vÊcc sinh vËt kh¸c. HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt - Nguyªn nh©n g©y ONMT: + Do con ngời: Các hoạt động sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt cña con ngêi. + Do tù nhiªn: Ch¸y rõng, nói löa, ….

(37) Hoạt động 2 II. C¸c t¸c nh©n chñ yÕu g©y « - GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ, nghiªn cøu nhiÔm 1. ¤ nhiÔm do chÊt th¶i c«ng nghiÖp th«ng tin + KÓ tªn c¸c lo¹i t¸c nh©n cã thÓ g©y vµ sinh ho¹t - C¸c chÊt th¶i ra tõ nhµ m¸y sx ONMT? c«ng nghiÖp ,ph¬ng tiÖn giao - Quan s¸t H.54.1, hoµn thµnh b¶ng 54.1. HS th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh bµi tËp. C¸c th«ng,®un nÊu sinh ho¹t -> G©y « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ nhóm trao đổi đáp án, đi đến thống nhất. + Hoạt động nào của con ngời trong lĩnh vực công nghiệp và sinh hoạt có tác động gây 2. ¤ nhiÔm do chÊt b¶o vÖ thùc vËt ONMT? + Hãy kể tên một số chất bảo vệ thực vật và và chất độc hoá học - Các chất hoá học độc hại đợc phát chất độc hoá học mà em biết? t¸n vµ tÝch tô + Các chất này có đặc điểm chung là gì? + C¸c chÊt nµy thêng tÝch tô trong nh÷ng m«i - Ho¸ chÊt b¸m vµ ngÊm vµo c¬ thÓ trêng nµo vµ ph¸t t¸n trong m«i trêng nh thÕ sinh vËt 3. ¤ nhiÔm do chÊt phãng x¹ nµo? - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, quan sát - Gây đột biến ở ngời và sinh vật - G©y 1 sè bÖnh di truyÒn vµ bÖnh H.54.2 liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ lêi c©u hái. + H·y nªu nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña chÊt ung th phóng xạ đối với đời sống của con ngời và c¸c loµi sinh vËt kh¸c? + ChÊt phãng x¹ ph¸t t¸n trong m«i trêng 4. ¤ nhiÔm do chÊt th¶i r¾n thông qua con đờng nào? -HS quan s¸t H.54.3 - 4, liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ - C¸c chÊt th¶i r¾n g©y « nhiÔm gåm: §å nhùa,giÊy vôn,m¶nh cao lêi c¸c c©u hái su, b«ng kim tiªm, v«i g¹ch vôn .... - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 54.2. + B¶n th©n em vµ nh÷ng ngêi xung quanh em đã làm gì để hạn chế tác hại của chất thải r¾n? HS hoµn thµnh b¶ng. Liªn hÖ thùc tÕ b¶n 5. ¤ nhiÔm do sinh vËt g©y bÖnh. thân, trờng học để trả lời câu hỏi. - GV Y/cÇu Hs q/s¸t H.54.5 - 6, ph©n tÝch vòng đời của các loài sinh vật gây bệnh cho - SV gây bệnh có nguồn gốc từ chất thải không đợc xử lý con ngêi vµ vËt nu«i. + Tr×nh bµy nguyªn nh©n mét sè bÖnh ë ngêi - SV g©y bÖnh vµo c¬ thÓ do 1 sè tho¸i quen sinh ho¹t nh ¨n gái,¨n do sinh vËt g©y ra? + Làm thế nào để tránh mắc những bệnh này? tái,ngủ không màn *KÕt luËn chung: SGK 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 3. Củng cố- Em đã làm gì để góp phần giảm thiểu những nguyên nhân này? 4. Híng dÉn vÒ nhµ- §äc bµi 55, su tÇm tranh ¶nh vÒ ONMT, kÎ b¶ng 55 V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Chưa lµm ®ược.

(38) TiÕt 58-Bµi 55. « nhiÔm m«i trêng ( TiÕp). I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Thấy đợc hiệu quả và sự cần thiết phải phát triển bền vững 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ - Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph¬ng tiÖn Gi¸o viªn: - Tranh vÏ : H.55.1 - 4. - Tranh ¶nh vÒ m«i trêng bÞ « nhiÔm,x÷ lý r¸c th¶i .... Häc sinh: - §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ phiÕu häc tËp, su tÇm t liÖu, tranh ¶nh III. Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. IV.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1.KTBµi cò + ONMT lµ g×? Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ c¸c t¸c nh©n g©y ONMT? + Hs liªn hÖ 2. Bµi míi Trớc tình hình ONMT ngày càng trở nên nghiêm trọng và là vấn đề toàn cầu. Bản thân mỗi cá nhân, tổ chức, quốc gia trên thế giới phải làm gì để bảo vệ chính cuộc sèng cña m×nh? Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 3: - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 55.1 H 55.4 sgk, nghiªn cøu th«ng tin SGK, liªn hÖ thùc tÕ: + Lµm bµi tËp trang 168 SGK + Nªu c¸c ph¬ng ph¸p h¹n chÕ ONMT mµ mçi quèc gia cÇn chó ý thùc hiÖn?. + V× sao ph¶i tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p trªn?. - HS đọc thông tin SGK, liên hệ thực tÕ, tr¶ lêi c¸c c©u hái. HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt -Gv: B¶o vÖ m«i trêng kh«ng bÞ « nhiÔm th× c¸c thÕ hÖ hiÖn t¹i vµ t¬ng lai mới đợc sống trong bầu không khí trong lành đó là sự bền vững 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK. Néi dung III. H¹n chÕ ONMT. *KÕt luËn: C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT - Kh«ng khÝ: + Cã qui ho¹ch tèt vµ hîp lý khi x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp vµ khu d©n c. + T¨ng cêng x©y dùng c¸c c«ng viªn, vµnh 108 đai xanh để hạn chế bụi, tiếng ồn. + Cần lắp đặt các hệ thống lọc bụi và xử lý khí độc trớc khi thải ra môi trờng. + Sö dông nguyªn liÖu s¹ch - Nguån níc: X©y dùng c¸c hÖ thèng cÊp vµ thải nớc ở các đô thị, khu công ngiệp để nguån níc th¶i kh«ng lµm « nhiÔm nguån níc s¹ch. X©y dùng hÖ thèng xö lý níc th¶i. - H¹n chÕ « nhiÔm do thuèc b¶o vÖ thùc vËt: t¨ng cêng c¸c c¸c biÖn ph¸p c¬ häc, sinh häc để tiêu diệt sâu hại. - H¹n chÕ « nhiÔm do chÊt th¶i r¾n: CÇn qu¶n lý chÆt chÏ c¸c chÊt th¶i r¾n, chó ý tíi c¸c biÖn ph¸p ph©n lo¹i, t¸i sö dông chÊt th¶i r¾n lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt. - Tãm l¹i, muèn h¹n chÕ sù ONMT th× c¸c quèc gia ph¶i cã sù hîp t¸c chÆt chÏ vµ c¬ c¬ cÊu ph¸t triÓn kinh tÕ hîp lý, bÒn v÷ng..

(39) *KÕt luËn chung: SGK 3. Cñng cè + Theo em thÕ nµo lµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng? + V× sao c¸c quèc gia cÇn ph¶i ph¸t triÓn bÒn v÷ng? 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - Đọc bài 56 - 57, tìm hiểu môi trờng tại địa phơng và chuẩn bị nh SGK. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 59: Thùc hµnh Bµi 56 t×m hiÓu t×nh h×nh m«i trêng ở địa phơng (T1) I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Thấy đợc tình hình thực tế về môi trờng ở địa phơng từ đó có biện pháp khắc phôc vµ b¶o vÖ. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ®iÒu tra vµ thu thËp th«ng tin. 3. Thái độ - N©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph¬ng ph¸p - Thực hành tham quan địa phơng III. Ph¬ng tiÖn - Gi¸o viªn: Nh SGK - Häc sinh: T×m hiÓu m«i trêng. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Néi dung bµi míi:.

(40) Trớc thực trạng môi trờng ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng, môi trờng ở địa ph¬ng em cã bÞ ¶nh hëng kh«ng? T×nh h×nh m«i trêng ë ®©y nh thÕ nµo? CÇn làm gì để bảo vệ môi trờng sống ở địa phơng? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc GV chia nhóm, phân công địa điểm cho tõng nhãm, kiÓm tra dông cô, tæ chøc cho c¸c nhãm quan s¸t, t×m hiÓu m«i trêng: 1. §iÒu tra t×nh h×nh m«i trêng Hoạt động 1: - GV yªu cÇu HS quan s¸t m«i trêng vµ ghi chÐp l¹i c¸c loµi sinh vËt, c¸c nh©n HS quan s¸t, ghi chÐp. tố vô sinh đã quan sát đợc, tìm hiểu môi trêng th«ng qua ngêi d©n sèng trong m«i trêng vµ hoµn thµnh b¶ng 56.1 - 2. HS tiÕn hµnh quan s¸t theo sù híng dÉn cña GV. Hoạt động 2 HS tự chọn môi trờng điều tra đã có sự 2. Thu hoạch tác động của con ngời. + Hoµn thµnh b¶ng 56.1 - 2. + HÖ sinh th¸i mµ chóng ta quan s¸t cã HS hoµn thµnh bµi thu ho¹ch theo híng dÉn cña gi¸o viªn. bÞ « nhiÔm kh«ng? + Nguyªn nh©n nµo dÉn tíi « nhiÔm hÖ sinh thái đã quan sát? + H·y ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc mµ theo em lµ phï hîp víi t×nh h×nh cña địa phơng? 4. Cñng cè + GV nhận xét thái độ học tập của HS. + Nh¾c nhë : - Ghi hoµn chØnh sè liÖu ®iÒu tra - KÏ s½n c¸c b¶ng 56.1 - B¶ng 56.3 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Thống kê, tổng kết lại những gì đã quan sát đợc. - Tự chọn cho mình một môi trờng đã có sự tác động của con ngời để điều tra mối quan hệ giữa con ngời với môi trờng đó? V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược.

(41) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 60:Thùc hµnh Bµi 57: t×m hiÓu t×nh h×nhm«i trêng ở địa phơng (T2) I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: - Nhận thấy đợc tác động của con ngời tới môi trờng, trên cơ sở đó đa ra biện pháp kh¾c phôc phï hîp nhÊt. - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ®iÒu tra vµ thu thËp th«ng tin. - N©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II. Ph¬ng ph¸p - Thực hành tham quan địa phơng III. Ph¬ng tiÖn - Gi¸o viªn: Nh SGK - Häc sinh: T×m hiÓu m«i trêng. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Néi dung bµi míi: Trớc thực trạng môi trờng ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng, môi trờng ở địa ph¬ng em cã bÞ ¶nh hëng kh«ng? T×nh h×nh m«i trêng ë ®©y nh thÕ nµo? CÇn làm gì để bảo vệ môi trờng sống ở địa phơng? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc GV chia nhóm, phân công địa điểm cho từng nhãm, kiÓm tra dông cô, tæ chøc cho c¸c nhãm quan s¸t, t×m hiÓu m«i trêng: Hoạt động 1: 1. Điều tra tác động của con ngGV yêu cầu HS quan sát môi trờng và tìm hiểu ời tới môi trờng m«i trêng theo 4 bíc: + Bíc 1: §iÒu tra c¸c thµnh phÇn hÖ sinh th¸i HS quan s¸t, ghi chÐp. trong m«i trêng. + Bíc 2: §iÒu tra t×nh h×nh m«i trêng tríc khi có sự tác động của con ngời. + Ph©n tÝch hiÖn tr¹ng m«i trêng, pháng ®o¸n sự biến đổi của môi trờng trong thời gian tới + Bíc 4: Hoµn thµnh b¶ng 56.3. 2. Thu ho¹ch Hoạt động 2 HS tự chọn môi trờng điều tra đã có sự tác động cña con ngêi. + Th«ng qua c¸c h×nh thøc ®iÒu tra nh ë phÇn 1 HS hoµn thµnh bµi thu ho¹ch theo kÕt hîp c«ng t¸c pháng vÊn nh÷ng c d©n sèng híng dÉn cña gi¸o viªn. trong khu vực quan sát để hoàn thành bài thu hoạch theo những bớc mà GV đã hớng dẫn..

(42) + Những hoạt động nào của con ngời đã gây nên sự biến đổi của HST đó? + Xu hớng biến đổi của HST đó là tốt lên hay xÊu ®i? + Em hãy đề ra các biện pháp khắc phục và bảo vệ HST đó? 4. Cñng cè - GV nhận xét thái độ học tập của HS. - Thu bµi thùc hµnh - Khen nhãm lµm tèt,nh¾c nhë nhãm cßn thiÕu sãt 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Thống kê, tổng kết lại những gì đã quan sát đợc. - §äc bµi 58, kÎ b¶ng 58.1 - 2 vµo vë V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 61-Bµi 58. Sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn. I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Phân biệt đợc các dạng tài nguyên thiên nhiên - Nêu đợc tầm quan trọng và tác dụng của việc sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiªn 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ - Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. Ph¬ng tiÖn - Gi¸o viªn: Tranh vÏ H.58.1 - 2. - Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ phiÕu häc tËp. IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. KiÓm tra bµi cò: Thu bµi thu ho¹ch thùc hµnh. 2. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1 1. C¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, liªn hÖ thùc tÕ: *KÕt luËn: C¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn: + Cã nh÷ng d¹ng tµi nguyªn nµo? - Tài nguyên tái sinh đợc: Nếu sử dụng hợp + Hoµn thµnh b¶ng 58.1. lý sÏ cã ®iÒu kiÖn phôc håi..

(43) HS đọc thông tin SGK, liên hệ thực tế, tr¶ lêi c¸c c©u hái, hoµn thµnh bµi tËp. + Sù kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a c¸c d¹ng tµi nguyªn lµ g×? HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt Hoạt động 2 + ThÕ nµo lµ sö dông hîp lý nguån TNTN? + Những dạng TNTN nào cần đợc sử dông hîp lý? V× sao? + Hoµn thµnh b¶ng 58.2 + Làm thế nào để bảo vệ đất chống xãi mßn, tho¸i hãa? Vµi trß cña thùc vËt? GV giới thiệu cánh đồng ruộng bậc thang ở Philipin đợc Unessco công nhËn lµ 1 trong 7 kú quan cña thÕ giíi. + Nớc có vai trò nh thế nào đối với đời sống của con ngời và sinh vật? - GV y/cÇu hs q/s¸t H.58.2, m« t¶ chu tr×nh vßng tuÇn hoµn níc. Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 58.2. + §Ó nguån níc kh«ng bÞ « nhiÔm vµ c¹n kiÖt chóng ta cÇn lµm g×? + C¬ së khoa häc cña c¸c biÖn ph¸p đó là gì? - Hs n/cøu sgk vµ liªn hÖ thùc tÕ + Hậu quả của việc chặt phá và đốt rõng? + H·y kÓ tªn mét sè khu rõng nái tiếng ở nớc ta và trên thế giới đang đợc bảo vệ? + Làm thế nào để sử dụng hợp lý nguån tµi nguyªn rõng?. VD: TN Rõng ( b,c,g) - Tµi nguyªn kh«ng t¸i sinh: Sau mét thêi gian sö dông sÏ c¹n kiÖt. VD: TN than đá, dầu mỏ ( a,e,i) - Tµi nguyªn n¨ng lîng vÜnh c÷u: tµi nguyªn s¹ch, v« tËn. VD: N¨ng lîng mÆt trêi,giã ( d,h,k,l) 2. Sö dông hîp lý nguån TNTN a. Sử dụng hợp lý tài nguyên đất * §Æc ®iÓm: §Êt lµ n¬i ë ,n¬i sx l¬ng thùcthùc phÈm nu«i sèng con ngêi vµ sinh vËt kh¸c * C¸ch s÷ dông - Thực vật đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ đất. - Phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. - Làm ruộng bậc thang ở vùng đồi dốc để chèng xãi mßn. b. Sö dông hîp lý tµi nguyªn níc * §Æc ®iÓm: Níc lµ nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu của tất cả các sinh vật trên trái đất *C¸ch s÷ dông - Khơi thông dòng chảy, không đổ rác xuống c¸c dßng s«ng. - Trång c©y g©y rõng, xö lý nghiªm n¹n khai th¸c rõng bõa b·i. c. Sö dông hîp lý tµi nguyªn rõng * §Æc ®iÓm: Rõng lµ nguån cung cÊp l©m s¶n ,thuèc ,gç.... * C¸ch s÷ dông - B¶o vÖ c¸c rõng nguyªn sinh. - Kh«ng khuyÕn khÝch lèi sèng du canh du c, đốt rừng làm rẫy. - CÊm chÆt ph¸ rõng bõa b·i, x©y dùng luËt b¶o vÖ rõng. - Có kế hoạch trồng mới, phục hòi đi đôi với khai th¸c vµ b¶o vÖ. - T¨ng cêng c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc. *KÕt luËn chung: SGK. 1 - 3 HS đọc kết luận chung SGK 3. Cñng cè: - Ph©n biÖt tµi nguyªn t¸i sinh vµ tµi nguyªn kh«ng t¸i sinh ? - Cần sử dụng và bảo vệ tài nguyên rừng ở địa phơng nh thế nào? - HS liªn hÖ 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 59, kÎ b¶ng 59. ChuÈn bÞ : Su tÇm vµ t×m hiÓu c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn, C«ng viÖc kh«i phôc rõng V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược.

(44)

(45) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiẾt 62-Bµi 59 Kh«i phôc m«i trêng vµ gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc : - Giải thích đợc tại sao cần giữ gìn thiên nhiên hoang dã, khôi phục môi trờng. - Nêu đợc các biện pháp bảo vệ thiên nhiên và ý nghĩa của chúng. 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ: - Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. CHUÈN BÞ Gi¸o viªn: Tranh vÏ: H.59 Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ phiÕu häc tËp. IV. TIÕN TR×NH L£N LíP: 1. KiÓm tra bµi cò: + Cã nh÷ng d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn nµo? + V× sao cÇn sö dông hîp lý nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn? 2. Bµi míi: ĐVĐ Trớc tình hình môi trờng ngày càng ô nhiễm và trở thàn vấn đề toàn cầu chúng ta cần làm gì để khôi phục môi trờng? Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 1. ý nghÜa cña viÖc kh«i phôc m«i trêng vµ -GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· SGK, liªn hÖ thùc tÕ: + V× sao cÇn kh«i phôc vµ g×n gi÷ *KÕt luËn: - Gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· lµ b¶o vÖ c¸c thiªn nhiªn hoang d· ? + T¹i sao gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· loµi sinh vËt vµ m«i trêng sèng cña chóng. Đó là cơ sở để duy trì cân bằng sinh thái, lµ gãp phÇn gi÷ c©n b»ng sinh th¸i? HS đọc thông tin SGK, liên hệ thực tế, tránh ô nhiễm môi trờng và làm cạn kiệt nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn. tr¶ lêi c¸c c©u hái. HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt 2. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ thiªn nhiªn Hoạt động 2 GV yªu cÇu HS q/s¸t H.59 thùc hiÖn a. B¶o vÖ tµi nguyªn sinh vËt lÖnh trang 179? HS quan s¸t h×nh, liªn hÖ thùc tÕ, lÊy * KÕt luËn: C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ thiªn nhiªn vÝ dô minh häa cho c¸c biÖn ph¸p. GV lÊy thªm mét vµi vÝ dô lµm sinh - B¶o vÖ rõng giµ, rõng ®Çu nguån. - X©y dùng c¸c khu b¶o tån, c¸c vên quèc động thêm bài học. + Hãy nhắc lại các biện pháp bảo vệ gia, khu dự trữ sinh quyển để bảo vệ các loài sinh vËt hoang d·. tµi nguyªn sinh vËt? + Những biện pháp chủ yếu để bảo vệ - Không săn bắn các loài động vật hoang dã vµ khai th¸c qu¸ møc c¸c loµi sinh vËt. tµi nguyªn sinh vËt ? LÊy vÝ dô -Gv: Có nhiều biện pháp để bảo vệ tài - Trồng cây gây rừng tạo môi trờng sống cho nguyªn sinh vËt. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nhiÒu loµi sinh vËt. chủ yếu nhất vẫn là bảo vệ các khu - ứng dụng công nghệ gen để bảo tồn nguồn gen quÝ hiÕm. rừng có độ đa dạng sinh vật cao. + Em h·y cho biÕt c¸c c«ng viÖc chúng ta đã làm đợc để bảo vệ tài nguyªn sinh vËt ?.

(46) GV yªu cÇu HS th¶o luËn hoµn thµnh b¶ng 59. + C¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o hÖ sinh th¸i bÞ tho¸i hãa cã hiÖu qu¶ nh thÕ nµo? HS th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh b¶ng, tù rót ra kÕt luËn: Ngoµi nh÷ng biÖn ph¸p trªn theo em còn có những biện pháp nào để cải tạo các hệ sinh thái đã bị thoái hóa?. b. C¶i t¹o c¸c hÖ sinh th¸i bÞ tho¸i hãa * KÕt luËn: B¶ng 59 SGK. -HiÖu qu¶: + Hạn chế xói mòn đất ,hạn hán ,lũ lụt,cải t¹o khÝ hËu m«i trêng sèng cho SV + §iÒu hoµ lîng níc ,më réng diÖn tÝch trång trät. + Tăng độ màu mở cho đất ,không mang mÇm bÖnh +Luân canh ,xen canh, đất không bị cạn kiệt nguån dinh dìng Hoạt động 3 + Cho n¨ng suÊt cao ,lîi Ých kinh tÕ GV viªn yªu cÇu HS thùc hiÖn lÖnh 3. Vai trß cña HS trong viÖc b¶o vÖ thiªn SGK trang 179. nhiªn hoang d· HS liên hệ thực tế địa phơng, thảo - Tham gia tuyªn truyÒn gi¸ trÞ cña thiªn luËn nhãm hoµn thµnh bµi tËp. GV yêu cầu tất cả các nhóm trình bày nhiên và mục đích bảo vệ thiên nhiên cho ý kiến của mình lên giấy trong, chiếu bạn bè và cộng đồng. - Cã biÖn ph¸p b¶o vÖ thiªn nhiªn nhng ph¶i lªn cho c¶ líp theo dâi. Lớp trao đổi, bổ sung. GV định hớng nâng cao ý thức và trách nhiệm của mỗi ngời cho HS về trách nhiệm bảo vệ thiên hs về vấn đề này nhiªn hoang d·. 3. Củng cố:- Mỗi học sinh cần làm gì để bảo vệ thiên nhiên hoang dã? 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc bµi 60, kÎ b¶ng 60.2 - 3. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 63 -Bµi 60 b¶o vÖ ®a d¹ng c¸c hÖ sinh th¸i I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : - Lấy đợc ví dụ minh họa các kiểu hệ sinh thái chủ yếu. - Nêu đợc hiệu quả của các biện pháp bảo vệ sự đa dạng các hệ sinh thái. - Đề xuất các biện pháp phù hợp để bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái ở địa phơng. 2. Kü n¨ng:- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ: - Có ý thức bảo vệ môi trờng. II.Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. CHUÈN BÞ: Gi¸o viªn: Néi dung b¶ng 60.2 - 3. Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ phiÕu häc tËp. IV. TIÕN TR×NH L£N LíP: 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: + H·y nªu nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh b¶o vÖ thiªn nhiªn hoang d·?.

(47) + HS cần làm gì để bảo vệ thiên nhiên hoang dã? 3. Bµi míi: ĐVĐ Trái đất đợc chia thành nhiều vùng địa lý với các kiểu hệ sinh thái khác nhau. Đó là cơ sở cho sự đa dạng của các loài sinh vật. Làm thế nào để duy trì và phát huy sự đa dạng đó? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1 1. Sù ®a d¹ng cña c¸c hÖ sinh th¸i GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin b¶ng 60 SGK: *KÕt luËn: C¸c kiÓu hÖ sinh th¸i: + Cã nh÷ng kiÓu hÖ sinh th¸i nµo? - HÖ sinh th¸i trªn c¹n: + Trình bày các đặc điểm của các hệ + Các HST rừng sinh th¸i : Trªnc¹n,níc mÆn vµ hÖ sinh + C¸c HST th¶o nguyªn th¸i níc ngät ? + C¸c HST hoang m¹c + Cho vÝ dô vÒ hÖ sinh th¸i ? + C¸c HST n«ng nghiÖp,... -Gv: Mỗi hệ sinh tyhái đều đặc trng - Hệ sinh thái dới nớc: bởi các đặc điểm nh khí hậu,động + Hệ sinh thái nớc ngọt (HST nớc chảy và vËt,thùc vËt... HST nớc đứng). HS tù rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt + HST níc mÆn (HST biÓn kh¬i vµ HST gÇn bê). Hoạt động 2 2. B¶o vÖ hÖ sinh th¸i rõng - GV ph¸t phiÕu häc tËp, yªu cÇu HS * KÕt luËn: Néi dung b¶ng phô 1 (Phô lôc) hoµn thµnh. - C¸c nhãm th¶o luËn, hoµn thµnh phiÕu häc tËp, tr×nh bµy. - GV söa ch÷a (nÕu cÇn) 3. B¶o vÖ hÖ sinh th¸i biÓn Hoạt động 3 - GV ®a ra c¸c t×nh huèng sinh vËt biÓn bÞ ®e däa, m«i trêng biÓn bÞ « * KÕt luËn: Néi dung b¶ng phô 2 (Phô lôc) nhiÔm,... + Yªu cÇu HS ®a ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt t×nh huèng. + Hoµn thµnh b¶ng 60.3. HS th¶o luËn nhãm hoµn thµnh b¶ng. 4. B¶o vÖ c¸c hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp Hoạt động 4 + Níc ta cã nh nh÷ng d¹ng hÖ sinh * KÕt luËn: C¸c biÖn ph¸p: th¸i n«ng nghiÖp nµo? + Thực trạng các hệ sinh thái này hiện - Khai thác đi đôi với bảo vệ và phục hồi. - Sö dông c¸c gièng c©y cã n¨ng suÊt cao vµ nay nh thÕ nµo? + Cần làm gì để bảo vệ, khôi phục các có khả năng cải tạo đất. hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp? 4. Cñng cè: + ở địa phơng em có những HST nào? + Cần bảo vệ các HST đó nh thế nào? 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Học, trả lời câu hỏi SGK, đọc "Em có biết?" - §äc bµi 61, kÎ b¶ng 61. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược. Chưa lµm ®ược.

(48) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 64-Bµi 61. luËt b¶o vÖ m«i trêng. I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc : -Hiểu đợc sự cần thiết phải ban hành Luật bảo vệ môi trờng -Nắm đợc những nội dung chính của chơng II,III trong Luật bảo vệ môi trờng 2. Kü n¨ng: - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Thái độ: - Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. CHUÈN BÞ: Häc sinh: §äc bµi tríc ë nhµ, kÎ phiÕu häc tËp. IV. TIÕN TR×NH L£N LíP: 1. ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: + H·y nªu nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh b¶o vÖ HST rõng ? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1 1. Sù cÇn thiÕt ban hµnh luËt - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, liªn hÖ thùc tÕ, hoµn thµnh b¶ng 61. HS th¶o luËn, hoµn thµnh b¶ng, tr×nh *KÕt luËn: bµy tríc líp. - B¶ng 61 (Phô lôc) Lớp trao đổi, bổ sung, hoàn thiện - ViÖc ban hµnh luËt b¶o vÖ m«i trêng lµ vÊn GV chiếu bảng đáp án. HS tự sửa chữa đề cần thiết đối với mỗi quốc gia trên thế (nÕu cÇn) giíi. Hoạt động 2 2. Mét sè ®iÒu c¬ b¶n cña luËt BVMT ë VN - GV yªu cÇu HS t×m hiÓu luËt b¶o vÖ * KÕt luËn: m«i trêng, th«ng tin SGK, nªu nh÷ng + Ch¬ng II: Phßng chèng suy tho¸i, ON,… néi dung c¬ b¶n cña ch¬ng II vµ ch- - Phßng chèng suy tho¸i, « nhiÔm vµ sù cè ¬ng III luËt BVMT. môi trờng liên quan đến việc sử dụng các HS t×m hiÓu, tr×nh bµy. thành phần nh đất nớc,… GV bæ sung, hoµn thiÖn - CÊm nhËp khÈu chÊt th¶i vµo ViÖt Nam. + Ch¬ng III: Kh¾c phôc suy tho¸i, ON… - C¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã tr¸ch nhiÖm xö lý chÊt th¶i b»ng c«ng nghÖ thÝch hîp. - C¸c tæ chøc, c¸ nh©n g©y sù cè m«i trêng.

(49) ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi thêng vµ kh¾c phôc hËu qu¶ vÒ mÆt m«i trêng. *KÕt luËn chung: SGK 4. Củng cố:Y/c HS đọc kết luận chung SGK 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Học, trả lời câu hỏi SGK, đọc "Em có biết?" V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n:. Ngµy gi¶ng: TiÕt 65 - Bµi 62 Thùc hµnh vËn dông luËt b¶o vÖ m«i trêng I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc - Lấy đợc ví dụ cụ thể về các kiểu HST. - Thấy đợc hiệu quả của các biện pháp bảo vệ đa dạng các HST. - Đề xuất các biện pháp bảo vệ các HST phù hợp với tinh hình ở địa phơng. 2. Kü n¨ng - Ph¸t triÓn kü n¨ng lµm viÖc theo nhãm. 3. Thái độ - N©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. II.Ph¬ng ph¸p - Thc hµnh,th¶o luËn. III/ CHUÈN BÞ - Gi¸o viªn: Nh SGK - Học sinh: Tìm hiểu tình hình thực tế ở địa phơng. IV/ TIÕN TR×NH L£N LíP 1. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 2. Néi dung bµi míi: ĐVĐ ở địa phơng chúng ta có những kiểu hệ sinh thái nào? Chúng ta cần vận dụng luật BVMT vào việc bảo vệ đa dạng các HST đó nh thế nào? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc GV chia nhãm, kiÓm tra dông cô, tæ chøc cho các nhóm hoạt động Hoạt động 1: 1. N¾m v÷ng luËt BVMT GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung ch¬ng II vµ III luËt BVMT? HS nhớ lại kiến thức đã học, nêu nội dung c¬ b¶n chña ch¬ng II vµ ch¬ng III.

(50) luËt BVMT.. Hoạt động 2 2. Thảo luận theo chủ đề HS tự chọn một trong 4 chủ đề sau (mỗi nhóm một chủ đề) + Ng¨n chÆn hµnh vi ph¸ rõng bÊt hîp pháp, săn bắt động vật hoang dã. + Không đổ rác gây mất vệ sinh, không lấn đất công. + TÝch cùc trång nhiÒu c©y xanh. + Kh«ng sö dông ph¬ng tiÖn giao th«ng qu¸ cò n¸t. GV hớng dẫn : Các nhóm thảo luận phải HS tiến hành thảo luận theo từng chủ đề dựa trên thực tế ở địa phơng và qua các đã chọn dới dự hớng dẫn của giáo viên phơng tiện thông tin đại chúng. HS th¶o luËn trong 15', tr×nh bµy lªn giÊy, dán lên bảng để cả lớp cùng trao đổi, thống nhất từng vấn đề. GV nhËn xÐt kÕ qu¶ cña tõng nhãm. 3. Thu ho¹ch Hoạt động 3 Hoµn thµnh bµi thu ho¹ch theo mÉu SGK HS hoµn thµnh bµi thu ho¹ch 3. Cñng cè: - Trách nhiệm của mỗi HS trong việc thực hiện luật BVMT ở địa phơng là gì? - Chính quyền địa phơng và nhân dân cần làm gì để thực hiện tốt luật bảo vệ môi trêng ? 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Lµm c¸c bµi tËp trong vë bµi tËp sinh häc 9. V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 66. ÔN tËp HỌC KỲ II. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc . - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ sinh vËt vµ m«i trêng . - HS vận dụng lí thuyết vào thực tiễn sản xuất và đời sống . 2. KÜ n¨ng - TiÕp tôc rÌn kÜ n¨ng tæng hîp so s¸nh khaÝ qu¸t ho¸ . - Kĩ năng hoạt động nhóm . 3. Thái độ - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn , m«i trêng sèng . II.Ph¬ng ph¸p - ¤n tËp. III.Chuẩn bị - Gv : Néi dung b¶ng : 63.1  63.5 SGK vµ giÊy thêng ,Bót d¹ - HS : ¤n l¹i toµn bé phÇn sinh vËt vµ m«i trêng . IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. KiÓm tra.

(51) KiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp 2. Bµi tËp : §iÒn vµo chæ trèng trong bµi tËp sau M«i trêng Nh©n tè sinh th¸i ( NTST) M«i trêng níc ..... NST H÷u sinh ......................... V« sinh ........................ NST ........ Môi trờng trên mặt đất Vô sinh kh«ng khÝ NST ............ M«i trêng sinh vËt ............ NST H÷u sinh Nh©n tè sinh th¸i Nhãm thùc vËt ¸nh s¸ng Nhãm c©y a s¸ng ...................... Nhiệt độ Thùc vËt biÕn nhiÖt §é Èm Quan hÖ ................. C¹nh tranh. Thùc vËt a Èm ........................ Cïng loµi QuÇn tô c¸ thÓ C¸ch li c¸ thÓ C¹nh tranh thøc ¨n, n¬i ë , con đực cái trong mùa sinh s¶n. VÝ dô minh ho¹ -ánh sáng , nhiệt độ . ............................. ............................. - §éng vËt, thùc vËt .............................. ............................. -Độ ẩm nhiệt độ, dinh dỡng .............................. Nhóm động vật .............................. §éng vËt h»ng nhiÖt .............................. .............................. Kh¸c loµi Céng sinh Héi sinh ........................... ........................... Kh¸i niÖm VÝ dô minh ho¹ * Cân bằng sinh học : Là trạng thái mà số VD: Rừng cọ, đồi chè , đàn chim én ... lợng mỗi quần thể trong quần xã dao động quanh vÞ trÝ c©n b»ng nhê khèng chÕ sinh häc . * HÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· sinh vËt và khu vực sống ( Sinh cảnh ) , trong đó các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của VD : Rõng Cóc Ph¬ng m«i trêng t¹o thµnh mét hÖ thèng hoµn Ao c¸ tù nhiªn . chỉnh và tơng đối ổn định . * .......... lµ mét d·y nhiÒu loµi sinh vËt cã quan hÖ sinh dìng víi nhau . Mçi loµi lµ mét m¾t xÝch, võa lµ sinh vËt m¾t xÝch đứng trớc , vừa là sinh vật ở phía sau tiêu thô . * Líi thøc ¨n : bao gåm c¸c ...........cã nhiÒu m¾t xÝch chung . VD: Rừnh nhiệt đới . C©y cá  chuét  r¾n S©u  chuét  r¾n . Ch©u chÊu Õch  r¾n Thùc. s©u. gµ.

(52) vËt. dª thá. hæ cáo đại bàng vsv ph©n huû. - Cho HS nghiªn cøu c©u nhái SGK tr. 190. Th¶o luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái bæ sung . NÕu hÕt giê th× phÇn nµy HS tù tr¶ lêi . Lu ý : GV giíi thiÖu c©u hái sè 4 : Ph©n biÕt quÇn x· vµ quÇn thÓ . QuÇn QuÇn thÓ x· Thµnh phÇn SV Thêi gian sèng Mèi quan hÖ. II. Mét sè c©u hái «n tËp - Các nhóm nghiên cứu câu hỏi  thảo luận để trả lêi  c¸c nhãm kh¸c bæ sung . Hoµn thµnh c©u sè 4 SGK tr .190 . QuÇn thÓ QuÇn x· Thµnh phÇn SV TËp hîp c¸ thÓ TËp hîp c¸c cïng loµi sèng quÇn thÓ kh¸c trong 1 sinh loµi cïng sèng c¶nh trong 1 sinh c¶nh Thêi gian sèng Sèng trong §îc h×nh thµnh cïng 1 thêi trong qu¸ tr×nh gian lÞch sö l©u dµi Mèi quan hÖ Chñ yÕu lµ Mèi quan hÖ thÝch nghi vÒ sinh s¶n trong mÆt dinh dquÇn thÓ ìng ,n¬i ë vµ Mèi quan hÖ đặc biệt là sinh giữa các quần sản nhằm đảm thể thành 1 thể b¶o sù tån t¹i thèng nhÊt nhê cuat quÇn thÓ . quan hÖ sinh thái đối nghịch 3.Cñng cè - GVnh¾c nhë HS hoµn thµnh néi dung ë c¸c b¶ng trong bµi . 4.Híng dÉn häc ë nhµ . ¤n tËp l¹i ch¬ng tr×nh giê sau kiÓm tra häc kú V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược.

(53) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 68-Bµi 64 tæng kÕt ch¬ng tr×nh toµn cÊp I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. Kiến thức :- Hệ thống lại kiến thức và khắc sâu các kiến thức đã học. 2. Kỹ năng:- Rèn kỹ năng diễn đạt, trình bày và giải quyết vấn đề. 3. Thái độ:- Có ý thức học tập nghiêm túc. II.Ph¬ng ph¸p - th¶o luËn nhãm,thuyÕt tr×nh,gi¶ng gi¶i,ph©n tÝch. III. CHUÈN BÞ - Gi¸o viªn: Néi dung c¸c b¶ng phô. - Häc sinh: C¸c phiÕu häc tËp. IV. TIÕN TR×NH L£N LíP 1. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 2. Néi dung bµi míi: ĐVĐ Sau khi học xong phần Sinh vật và môi trờng các em đã nhận thức đợc những vấn đề gì? Vận dụng vào đời sống những kiến thức nào? Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: 1. HÖ thèng hãa kiÕn thøc GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức đã học, hoàn thành các b¶ng 64.1 - 5. GV chia líp thµnh 6 nhãm, hoµn thµnh 6 b¶ng. C¸c nhãm tæ chøc th¶o luËn, hoµn thµnh néi dung b¶ng đã đợc phân công đồng thời nghiên cứu, tìm hiểu qua nội dung các bảng còn lại để nhận xét, bổ sung cho các nhãm kh¸c. GV tæ chøc cho c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vµ th¶o luËn * KÕt luËn: toàn lớp lần lợt từng bảng, thảo luận đến bảng nào GV Nội dung các bảng 64.1 - 5 cần chốt ngay bảng đó. HS tự sửa chữa (nếu cần). (Phô lôc) Hoạt động 2 2. Tr¶ lêi c©u hái «n tËp GV yêu cầu HS trao đổi đề cơng trả lời các câu hỏi ôn HS hoàn chỉnh đề cơng ôn tËp. tËp ngay t¹i líp HS ®a ra nh÷ng th¾c m¾c trong tõng c©u hái cô thÓ. Lớp suy nghĩ, trao đổi ý kiến, GV nhận xét, bổ sung để hoµn thiÖn c©u tr¶ lêi. 3. Cñng cè: - GV nhận xét thái độ hợp tác của từng cá nhân, hoạt động của mỗi nhóm. 4. Híng dÉn vÒ nhµ - §äc bµi 65. IV.Rút Kinh nghiệm Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 69-Bµi 65 Tæng kÕt ch¬ng tr×nh toµn cÊp ( TiÕp theo). I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - HS hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ sinh häc c¸ thÓ vµ sinh häc tÕ bµo . - HS biÕt v©n dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ . 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng t duy , so s¸nh , tæng hîp.

(54) - KÜ n¨ng kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc II. ChuÈn bÞ GV : Néi dung c¸c b¶ng tõ 65.1  65.5 vµo vë häc bµi . ¤n tËp l¹i ch¬ng tr×nh THCS III.TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV : Kể tên nội dung chính đã học trong chơng trình THCS 3.Bµi míi . Hoạt động của thầy và trò Néi dung III. Sinh häc c¬ thÓ . Hoạt động 1 - Hoµn thµnh b¶ng 65.1 vµ 65.2 SGK tr. 194 . - Cho biÕt chøc n¨ng cña hÖ c¬ quan ë thùc vËt vµ ngêi . - Theo dõi các nhóm hoạt động giúp đỡ nhóm yếu . - Ch÷a bµi b»ng c¸ch c¸c nhãm treo b¶ng phô  líp theo dâi . - Nhận xét đánh giá hoạt động nhóm  Giúp đỡ HS hoµn thiªn kiÕn thøc . + Em hãy lấy ví dụ chứng minh sự hoạt động của các * Kết luận : KiÕn thøc nh SGV c¬ quan , hÖ c¬ quan trong c¬ thÓ sinh vËt liªn quan mËt thiÕt víi nhau ? IV. Sinh häc tÕ bµo . Hoạt động 2 - Hoµn thµnh néi dung ¸c b¶ng 65.3 65.5 - Cho biÕt mèi liªn quan gi÷a qu¸ tr×nh h« hÊp vµ * KÕt luËn : quang hîp ë thùc vËt . Néi dung trong c¸c b¶ng - Chữa bài nh ở hoạt động 1 . nh SGV . - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ gióp HS hoµn thiÖn kiÕn thøc . * GV lu ý : Nh¾c nhë HS kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ c¸c hoạt động sống của tế bào , đặc điểm quá trình nguyªn ph©n gi¶m ph©n 3. Cñng cè GV nhận xét kết quả hoạt động nhóm của các nhóm . 4. Híng dÉn häc ë nhµ ¤n tËp kiÕn thø trong ch¬ng tr×nh sinh häc 9 Hoµn thµnh néi dung c¸c b¶ng SGK tr. 194 + 195 . V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 70-Bµi 66 Tæng kÕt ch¬ng tr×nh toµn cÊp ( TiÕp theo ). I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc HS hệ thống hoá đợc kiến thức về sinh học cơ bản tũan cấp THCS HS biÕt vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ . 2. KÜ n¨ng.

(55) Tiếp tục rèn kĩ năng hoạt động nhóm RÌn kÜ n¨ng t duy so s¸nh tæng hîp KÜ n¨ng hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc . II. ChuÈn bÞ GV : Néi dung b¶ng tõ 66.1  66.5 vµo vë häc bµi . HS : KÎ s½n b¶ng ë nhµ . III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp . 2. KiÓm tra bµi cò . GV : KiÓm tra viÖc ke b¶ng cña HS ë nhµ . 3. Bµi míi . Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1. Néi dung I. Di truyÒn vµ biÕn dÞ .. - Chia líp thµnh 8 nhãm th¶o luËn chung 1 néi dung - Cho HS chữa bài và trao đổi toàn lớp . - NhËn xÐt néi dung th¶o luËn cña c¸c nhãm , bæ sung thªm kiÕn thøc cßn thiÕu . - NhÊn m¹nh vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ë b¶ng * KÕt luËn : 66.1 vµ 66.3 . KiÕn thøc ë c¸c b¶ng trong SGV . - Yêu cầu HS phân biệt đợc đột biến cấu trúc NST và đột biến số lợng NST nhận biết đợc dạng đột biến . II. Sinh vËt vµ m«i trêng Hoạt động 2 + HS giải thích sơ đồ hình 66 SGK tr . 197. - Ch÷a bµi b»ng c¸ch cho HS thuyÕt minh s¬ đồ trên máy chiếu . - Tæng kÕt nh÷ng ý kiÕn cña HS vµ ®a nhËn xét đánh giá nội dung đã hoàn chỉnh và nội * KÕt luËn : dung cha hoàn chỉnh để bổ sung . KiÕn thøc trong c¸c b¶ng nh SGV . - TiÕp tôc yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 66.5 *Lu ý : HS lấy VD để nhận biết quần thể quÇn x· víi tËp hîp ngÉu nhiªn . 3.Cñng cè GV Có thể kiểm tra HS bằng các câu hỏi : Trong chơng trình THCS em đã học đợc những gì ? 4.Hìng dÉn häc ë nhµ . KiÕn thøc ch¬ng tr×nh THCS . Ghi nhớ kiến thức đã học để chuẩn bị cho học kiến thức sinh học THPT V. Rót kinh nghiÖm: §· lµm ®ược Chưa lµm ®ược.

(56)

(57)

Giao an sinh 9 ki II hay

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về