Dedap anmon Van chon DT du thi HSGQG17

<span class='text_page_counter'>(1)</span>SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LÀO CAI ĐỀ CHÍNH THỨC. KÌ THI CHỌN ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA THPT NĂM HỌC 2016-2017 (Thời gian làm bài 180 phút, không kể thời gian giao đề) Ngày thi: 15/10/2016 (Đề thi gồm: 02 câu, 01 trang). Câu 1 (8,0 điểm): Vào một buổi sáng, lúc xe bus đến trạm dừng, có một cậu bé trên người rất bẩn, đeo một chiếc túi trên lưng đi theo một người đàn ông bước lên xe. Xe bus vào buổi sáng thường đông, chật cứng người. Nhìn bộ dạng có vẻ như họ là công nhân xây dựng. Vừa lúc có một người xuống xe, cậu bé liền ngồi vào chỗ đó. Còn người đàn ông thì đứng ở bên cạnh. Không lâu sau, có một phụ nữ mang thai bước lên xe, cậu bé đứng dậy nhường chỗ và nói: "Cô ơi, cô ngồi xuống đi ạ”. Người phụ nữ mang thai nhìn liếc qua cậu bé bẩn thỉu mà không nói lời nào. Cậu bé nhẹ nhàng đặt chiếc túi xuống đất, rồi từ trong túi lấy ra một chiếc khăn tay và lau qua lau lại chỗ mình đã ngồi, sau đó mỉm cười nói: "Cô ơi, con lau sạch sẽ rồi, không còn bẩn nữa đâu”. Người phụ nữ nhìn cậu bé chằm chằm rồi đỏ mặt ngồi xuống.(…) Một người phụ nữ đứng tuổi ngồi bên cạnh âu yếm nói: "Con thật là một cậu bé ngoan”. Cậu bé cười một cách ngây thơ rồi nói: "Bà ơi, con không phải là đứa trẻ ngoan lắm đâu, mẹ con luôn mắng con lúc nào cũng để ý đến người ta nói gì, nghĩ gì về mình. Nhưng hiện giờ thì con đã dũng cảm như Forrest Gump* rồi!”. Người phụ nữ mang thai ngồi trên ghế cúi mặt xuống. Người phụ nữ lớn tuổi kinh ngạc hỏi: "Con cũng biết Forrest Gump sao?" "Vâng ạ, mẹ thường đọc cho con nghe.” " Đọc Forrest Gump con học được những gì?”, người phụ nữ hỏi. Cậu bé nói rằng: "Điều con học được là, đừng quan tâm đến ánh mắt của người khác, hãy sống thật tốt và đi theo con đường riêng của mình". (Theo Anh/chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về bài học mà cậu bé trong câu chuyện trên đã nhận được từ Forrest Gump. (*) Forrest Gump là tác phẩm của nhà văn Winston Groom, kể về cậu bé Forrest Gump - một đứa trẻ không có cha, bị thiểu năng trí tuệ, lưng không thẳng, phải giữ chân bởi một khung sắt. Từ đôi bàn tay trắng, cậu đã trở nên giàu có và nổi tiếng vì sự dũng cảm đương đầu với thử thách và thái độ nghiêm túc, chú tâm khi làm việc. Câu 2 (12,0 điểm): Roman Ingarden cho rằng: Mọi tác phẩm văn học đều dang dở, luôn đòi hỏi sự bổ sung mà không bao giờ ta đạt tới giới hạn cuối cùng của văn bản. Anh/chị hiểu ý kiến của Roman Ingarden như thế nào? Bằng những hiểu biết của bản thân, hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. ------------------------Hết------------------------Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. Họ và tên thí sinh:..............................................................Số báo danh:....................................... Chữ kí của giám thị 1:.........................................Chữ kí của giám thị 2:........................................

<span class='text_page_counter'>(2)</span> SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LÀO CAI ĐỀ CHÍNH THỨC. KÌ THI CHỌN ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA THPT NĂM HỌC 2016 – 2017 HƯỚNG DẪN CHẤM Môn: Ngữ văn (Hướng dẫn chấm gồm: 04 trang). A. Yêu cầu chung: 1. Thí sinh có thể trình bày theo các cách khác nhau nhưng phải đảm bảo nội dung chính, chấp nhận bài viết có những ý ngoài đáp án nhưng phải có căn cứ xác đáng, lí lẽ thuyết phục, trân trọng bài làm của học sinh, khuyến khích những bài văn sáng tạo, có cách kiến giải riêng hợp lí, thuyết phục. 2. Chỉ có điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đã nêu ở mỗi câu đồng thời phải được triển khai chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc, không cho điểm cao với những bài viết chỉ nêu chung chung, sáo rỗng. 3. Giảm khảo cần trừ điểm đối với những lỗi chính tả, ngữ pháp, hành văn... trong bài viết. 4. Căn cứ vào hướng dẫn chấm, giám khảo có thể chia điểm lẻ trong mỗi câu chi tiết đến 0,25 điểm. Bài thi không làm tròn điểm. B. Yêu cầu cụ thể: Câu 1 (8,0 điểm) I. Về kĩ năng: Biết làm văn nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí; bài viết có bố cụ rõ ràng; lập luận chặt chẽ; diễn đạt mạch lạc, lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; chữ viết rõ ràng, sạch đẹp. II. Về kiến thức: - Thí sinh có thể trình bày những quan điểm riêng, nhưng cần có lí lẽ và căn cứ xác đáng, thái độ chân thành, nghiêm túc, phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội. - Học sinh có thể trình bày và diễn đạt theo những cách khác nhau song cần đảm bảo các ý cơ bản sau: Ý Nội dung chính cần đạt Điểm 1 Giới thiệu vấn đề nghị luận rõ ràng, chính xác, hấp dẫn 0,5 2 Tóm tắt ngắn gọn câu chuyện 0,5 3 Giải thích bài học mà cậu bé nhận được 1,5 - Bài học mà cậu bé nhận được từ Forrest Gump là: đừng quan tâm đến ánh mắt của người khác, hãy sống thật tốt và đi theo con đường riêng của mình. - Điều đó có nghĩa là không nên để cái nhìn, thái độ, cách đánh giá của 0,5 người khác ảnh hưởng đến cách sống của bản thân. Mỗi người hãy sống, hãy hành động theo cách phù hợp với suy nghĩ, với quan niệm của chính mình. - Cậu bé trong câu chuyện đã hành động theo đúng bài học ấy. Mặc dù bị 0,5 người phụ nữ mang thai tỏ rõ thái độ khinh thị, coi thường, cậu vẫn hành động nhân ái, chan hòa, lễ độ như không hề có chuyện gì xảy ra. Thái độ của người phụ nữ kia đã không thể tác động đến cách hành xử của cậu bé..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 4. 5. - Đó cũng chính là sự dũng cảm, bản lĩnh của cậu bé khi dám sống theo phương châm, bài học mà cậu đã học được từ Forrest Gump. Bình luận, lý giải, chứng minh Bài học mà cậu bé học được từ Forrest Gump thật đúng đắn và sâu sắc vì: + Đừng quan tâm đến ánh mắt của người khác, bởi: - Nếu để cái nhìn, thái độ, cách đánh giá của người khác chi phối, ảnh hưởng đến cách sống, cách suy nghĩ, hành động của bản thân, con người sẽ phải gò theo lối sống của người khác, sẽ không được là chính mình. - Nếu quá quan tâm cái nhìn, thái độ, cách đánh giá của người khác, con người sẽ luôn sống trong sợ hãi, e ngại, dẫn đến tự ti, nhu nhược, yếu đuối, thiếu bản lĩnh. - Cách nhìn, thái độ của người đời vô cùng đa dạng, khác biệt và không phải lúc nào cũng đúng nên con người cần phải có lập trường mới tránh được những sai lầm. + Nên sống thật tốt và đi theo con đường riêng của mình, là bởi: - Dám sống là chính mình, con người mới thấy thoải mái, tự tin và có sức mạnh đối mặt với những khó khăn, thử thách để dành lấy những thành công trong cuộc đời, có được niềm vui sống. Khi đó cuộc sống mới thực sự có giá trị, có ý nghĩa. - Sống thật tốt và đi theo con đường riêng của mình cũng có nghĩa là con người biết sống nhân ái, chan hòa với tất cả mọi người xung quanh, vượt lên trên những thị phi của đời sống, giữ nguyên tắc sống cho riêng mình phù hợp với những chuẩn mực đạo đức xã hội. Khi đó, mỗi người sẽ được yêu mến, tôn trọng, thậm chí có thể hóa giải được những kỳ thị, hiểu lầm... - Sống thật tốt và đi theo con đường riêng của mình đòi hỏi ở mỗi người bản lĩnh, lòng dũng cảm, thái độ an nhiên tự tại trước cuộc đời, nó cũng xuất phát từ sự thấu hiểu những quy luật của cuộc sống và con người. Đây là thái độ sống rất đáng quý, đáng trân trọng. Lưu ý: Phần bình luận, chứng minh chỉ cho điểm tối đa nếu học sinh kết hợp nhuần nhuyễn lý lẽ và dẫn chứng. Nếu bài thiếu dẫn chứng trừ 1,5 điểm toàn bài, nếu chỉ lấy dẫn chứng từ câu chuyện về Forrest Gump trừ 1,0 điểm toàn bài. Cần liên hệ với lối sống của giới trẻ ngày nay để thấy rõ hơn. Bàn luận, mở rộng vấn đề - Bày tỏ thái độ đáng tiếc, đáng trách với những người sống tự ti, thiếu bản lĩnh, thậm chí hèn nhát, không dám sống là chính mình, làm gì cũng lo lắng bất an thái quá sự đánh giá, xét nét của những người xung quanh, hoặc phê phán lối sống a dua theo tâm lí đám đông.... tự làm thui chột năng lực, chính kiến của bản thân. - Mở rộng: Đừng quan tâm tới ánh mắt người khác không có nghĩa đạp lên dư luận, bỏ ngoài tai những lời nhận xét, góp ý của người khác về cách sống, lối sống của bản thân. Đi con đường riêng của mình cũng không có nghĩa đề cao cái tôi, tìm mọi cách sống lập dị, khác người để khẳng định. 0,5 3,0 0,5 0,5 0,5 0,5. 0,5. 0,5. 1,0 0,5. 0,5.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 6 7. mình. Bài học nhận thức và hành động HS tự rút ra những bài học nhận thức và hành động đúng đắn, sâu sắc, nhân văn, phù hợp với những chuẩn mực đạo đức xã hội. Khái quát vấn đề: Đúng, lắng đọng, có chiều sâu.. 1,0 0,5. Câu 2 (12,0 điểm) I. Về kĩ năng: -Thí sinh phải huy động kiến thức về lí luận văn học, tác phẩm văn học, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng bình luận, cảm thụ văn chương của mình để làm bài. - Bài viết có văn phong sáng rõ, bố cục rõ ràng, lập luận và dẫn chứng thuyết phục; diễn đạt lưu loát, biết vận dụng kết hợp các thao tác lập luận hiệu quả. - Thể hiện tốt năng khiếu viết văn, có sáng tạo trong cách nghĩ, cách viết. II. Về kiến thức: - Bài viết có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo những ý sau: Ý Nội dung Điểm 1 Giới thiệu được vấn đề nghị luận một cách rõ ràng, chính xác, hấp dẫn. 0,5 2 Giải thích nhận định 2,0 Mọi tác phẩm văn học đều dang dở, luôn đòi hỏi sự bổ sung mà không bao giờ ta đạt tới giới hạn cuối cùng của văn bản. - Tác phẩm văn học: Là công trình nghệ thuật ngôn từ do một cá nhân 0,75 hoặc một tập thể sáng tạo nhằm thể hiện những khái quát về cuộc sống, con người; biểu hiện tâm tư, tình cảm, thái độ... của chủ thể trước thực tại bằng hình tượng nghệ thuật. Tác phẩm văn học là một chỉnh thể thống nhất về nội dung và nghệ thuật. - Văn bản (văn bản văn học): Đó là một hệ thống ký hiệu ngôn từ tồn tại 0,5 khách quan trong trang giấy khi mà chưa có sự tác động của người đọc để đưa nó đến với cuộc sống thực sự. -> Một văn bản văn học thì có giới hạn, có điểm dừng nhưng một tác 0,75 phẩm văn học thì không có giới hạn, chưa dừng lại. Nó luôn đòi hỏi sự bổ sung ngoài văn bản. Ý kiến đã nhấn mạnh vai trò chủ động, tích cực của người đọc trong tiếp nhận văn học, người đọc chính là đối tượng sẽ bổ sung, làm đầy tác phẩm văn học bằng trải nghiệm, tri thức của mình. 3 Bình luận về nhận định 4,0 * Khẳng định ý kiến trên là hoàn toàn xác đáng, sâu sắc và đúng đắn. * Lí giải sự đúng đắn đó: - Roman Ingarden đã có sự phân biệt chính xác giữa văn bản văn học và 1,0 tác phẩm văn học. - Văn bản văn học có điểm dừng, có giới hạn vì nó được hoàn thành khi tác giả dừng bút, khi được in ấn, lưu hành và ra mắt công chúng.Văn bản văn học chính là những thông điệp được người nghệ sĩ mã hóa, có kết cấu ổn định, bất biến. - Văn bản văn học chỉ có thể trở thành tác phẩm văn học khi có sự tiếp 1,0 nhận của người đọc. Đó là quá trình người đọc hòa mình vào tác phẩm, rung động với nó, đắm chìm trong thế giới nghệ thuật được dựng lên bằng ngôn ngữ, lắng nghe tiếng nói của tác giả, thưởng thức cái hay, cái đẹp, tài nghệ của người nghệ sĩ sáng tạo. Bằng trí tưởng tượng, kinh nghiệm sống, vốn văn hóa.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 4. 5. 6. và bằng cả tâm hồn mình, người đọc khám phá ý nghĩa của từng câu chữ, cảm nhận sức sống của từng hình ảnh, hình tượng, nhân vật, dõi theo diễn biến của câu chuyện, làm cho tác phẩm từ một văn bản khô khan biến thành một thế giới sống động, đầy sức cuốn hút. - Khi tác phẩm kết thúc thì cuộc sống của nó mới bắt đầu. Điều đó có nghĩa tác phẩm kết thúc thì đó chỉ là sự kết thúc của văn bản. Văn bản nghệ thuật chỉ là xác chữ, kí tự; người đọc nó đã trút bỏ đời sống kí tự, làm hiện lên đời sống hình sắc. - Tác phẩm văn học không có điểm dừng, luôn được bổ sung bởi khi đến với công chúng, nó được tiếp nhận theo nhiều hướng, nhiều cách tùy theo trình độ nhận thức, năng lực của người đọc và của thời đại. Mỗi lần được tiếp nhận, tác phẩm văn học lại được bổ sung, làm đầy, sáng tạo. Người tiếp nhận chính là người đồng sáng tạo với tác giả. Tiếp nhận văn học có nhiều câp độ khác nhau, và tùy vào kinh nghiệm, tư tưởng, quan niệm thẩm mĩ... của mỗi độc giả mà tác phẩm có muôn vàn cuộc sống khác nhau. Chứng minh nhận định - Học sinh được tự do trong việc lựa chọn các dẫn liệu khác nhau không hạn định về thể loại, tác phẩm trong nước hay nước ngoài, văn học dân gian, văn học trung đại hay văn học hiện đại. - Khi đưa ra các dẫn liệu cần phân tích để thấy người đọc đã chủ động tiếp nhận để bổ sung, lí giải những khoảng trắng, điểm chưa xác định của tác phẩm văn học. Ví dụ: Từ một kết thúc truyện, người đọc có thể có nhiều hướng liên tưởng; từ một hình ảnh thơ, một ý thơ có nhiều cách hiểu, cách cảm; từ một tác phẩm mà có nhiều tầng ý nghĩa tùy vào cách cảm thụ của người đọc… Bàn luận mở rộng, nâng cao vấn đề - Đây là ý kiến đánh giá rất có ý nghĩa và giá trị chỉ ra mối quan hệ giữa tác giả - tác phẩm - người đọc. Nó nhấn mạnh vai trò của người đọc là người đồng sáng tạo, tuy nhiên, không nên tuyệt đối hóa vai trò của người tiếp nhận. Sức sống của tác phẩm văn học phụ thuộc trước hết vào người sáng tạo ra nó. - Bài học cho người tiếp nhận: cần chủ động, tích cực sáng tạo, hứng thú, đam mê khám phá; cần đặt tác phẩm vào hoàn cảnh lịch sử, thời đại... để hiểu đúng, sâu sắc tác phẩm. - Bài học cho người sáng tác: Tác phẩm có giá trị là khi có sức mời gọi, là sự dang dở thôi thúc người đọc muốn góp phần hoàn thiện nó, cho nên, nhà văn cần không ngừng lao động sáng tạo để cho ra đời những tác phẩm độc đáo, hấp dẫn... Khái quát được vấn đề lắng đọng, có chiều sâu. ---------HẾT-------. 0,75 1,25. 4,0. 1,0 0,5 0,25 0,25 0,5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>