MƠN : PHÁP LUẬT VÀ ĐẠO ĐỨC BÁO CHÍ
Anh (chị) hãy khảo sát nội dung của 1 tờ báo mạng điện tử trong vòng 2 tuần (từ 23/46/5/2018). Sử dụng những kiến thức về luật pháp và đạo đức nghề báo để đánh giá, phân tích
nội dung thơng tin.
Chương 1: Khái niệm và lịch sử ra đời của báo mạng điện tử
1. Khái niệm:

Cuộc sống của con người đã bắt đầu có sự thay đổi vượt bậc từ khi Internet ra đời.
Tiếp đến sự ra đời của loại hình báo chí thứ tư đã tạo nên bước ngoặt trong quá trình truyền
tin và tiếp nhận thơng tin đó chính là báo mạng điện tử. cùng với sự phát triển mạnh mẽ của
Internet, báo mạng điện tử ngày càng khẳng định được ưu thế của mình so với các loại hình
báo chí hiện đại khác.
Báo mạng điện tử đã chính thức xuất hiện ở Việt nam từ năm 1997. Mặc dù ra đời
muộn so với nhiều loại hình thơng tin khác nhưng đã làm thay đổi một cách mạnh mẽ xã hội
Việt Nam. Trên thế giới và ở Việt nam, có khá nhiều các cách gọi, khái niệm và định nghĩa
khác nhau về Báo mạng điện tử. Theo cuốn: ‘’ Báo mạng điện tử- Đặc trưng và phương pháp
sáng tạo” có đưa ra một định nghĩa khái quát nhất và cụ thể nhất về Báo mạng điện tử như
sau:
“Báo mạng điện tử là một loại hình báo chí được xây dựng dưới hình thức của một
trang web, phát hành trên mạng Internet, có ưu thế trong truyền tải thơng tin một cách nhanh
chóng, tức thời, đa phương tiện và tương tác cao”.
Chọn thuật ngữ báo mạng điện tử bởi nhiều lý do.
Nó khẳng định loại hình báo chí mới này này là con đẻ của sự phát triển vượt bậc của
công nghệ thông tin, hoạt động được nhờ các công nghệ kỹ thuật tiên tiến, số hóa, các máy
tính nối mạng và các server, các phần mềm ứng dụng. Nó cho phép hiểu một cách chính xác
về bản chất, đặc trưng của loại hình báo chí này.


Ngồi ra cũng có những định nghĩa khác về báo mạng điện tử như:
‘’Báo mạng điện tử là hình thức báo chí thứ tư được sinh ra từ sự kết hợp những ưu thế
của báo in, báo phát thanh, báo truyền hình, sử dụng yếu tố cơng nghệ cao như một nhan tố
quyết định, quy trình sản xuất và truyền tải thơng tin dựa trên nền tảng mạng internet tồn

cầu”.
2. Lịch sử ra đời báo mạng điện tử

Sự ra đời và phát triển của mạng Internet trong những năm đầu của thập niên 90 là một
bước tiến vượt bậc của khoa học kỹ thuật. Cả thế giới được liên kết với nhau thơng qua mạng
máy tính. Và một trong những thành tựu lớn nhất của Internet là tiền đề tạo điều kiện cho sự
ra đời và phát triển của một loại hình báo mới – Báo mạng điện tử
Năm 1973, các nhà nghiên cứu đã nghĩ đến mơ hình một tờ báo điện tử. Nhưng mãi
đến năm 1980 tờ báo điện tử đầu tiên mới xuất hiện. Sự ra đời của báo mạng điện tử thời kỳ
này gặp khơng ít những khó khăn: số lượng người đọc báo ít, người dung máy tính ít, các
khâu trong kỹ thuật gặp trục trặc. Những rào cản đó đã khiến cho báo mạng điện tử chậm phát
triển.
Tuy nhiên, những khó khăn đó đã được khắc phục vào cuối những năm cảu thập niên
80 khi các xuất bản phẩm điện tử dưới dạng file ASCIT bắt đầu xuất hiện
Đầu thập niên 90, đã có những ứng dụng cộng nghệ mới hơn cho việc xuất bản và
phân phối điện tử như: nhóm tin Archie, Usernet, Gopher, Wais. Gopher cho phép người sử
dụng xem và tìm lại các số báo đã phát hành nhiều lần trước đó. Wais cho phép các nhà xuất
bản dễ dàng tìm kiếm thông tin trong cơ sở dữ liệu.
Năm 1991, đánh dấu sự ra đời hàng loạt của tờ báo điện tử như Electronic journal of
communication, Journal of international academy of hospitality research. Giai đoạn 19901991, có khoảng 30 tờ báo điện tử và có ít nhát 60 bản tin trên mạng.


Năm 1992, báo điện tử có một bước tiến quan trọng về hình thức khi tờ báo đầu tiên có
đầy đủ cà văn bản lẫn hình ảnh sinh động xuất hiện, đó là Online journal of current climical
triale. Mạng tin tức đầu tiên trên thế giới Chicago Tribum xuất hiện tại Mỹ năm 1992.
Năm 1994, phiên bản của điện tử của tạp chí Hotwired chạy những banner quảng cáo
đầu tiên, tiếp đếm là hàng loạt các cơ quan báo chí nổi tiếng ở Mỹ lần lượt cho ra đời phiên
bản điện tử như: Los Angeles Times, USA Today, New York Newsday
Năm 1995, nhiều tờ báo ở Châu Á cũng xuất hiện trên mạng Internet như: Chine daily,
Utusan(Malaixia), Kompas(Indonexia), Asahi Shimbun(Nhật Bản)

Và cũng năm 1995, thị trường báo in ở Mỹ có nhiều biến động, số lượng báo in giảm
đã thúc đẩy sự phát triển của báo mạng điện tử. Đến giữa năm 1996, Mỹ đã có khoảng 768 tờ
báo mạng điện tử, Châu Âu có 169 tờ báo, Châu Á và Trung Đơng có 54 tờ, Nam Mỹ có 25
tờ, Australia có 20 tờ, Châu Phi có 6 tờ.
Theo thống kê của Newslink, năm 1996 trên tồn thế giới có 1335 tờ báo mạng điện
tử, đến 9/1998 là 4925 tờ, đầu năm 2000 là 8474 tờ. Từ năm 2000 trở đi các hãng thơng tấn
đài truyền hình lớn như: CNN, NBC, AFP, các tờ báo New york Times, Washington Pots…
đều có tờ báo mạng điện tử của mình và coi đó là phương tiện để thu hút cơng chúng.
Sự phát triển của Internet kéo theo sự phát triển của báo mạng điện tử một cách nhanh
chóng và nó trở thành “Cơ sốt vàng”
Ngày nay, báo mạng điện tử là một phương tiện truyển thông đa phương tiện không thể
thiếu dối với cuộc sống của con người và Nó là loại hình báo chí đang cạnh tranh gay gắt với
các loại hình báo chí khác như: báo in, truyền hình, phát thanh. Cùng với các loại hình báo chí
đa phương tiện, báo mạng góp phần tạo nên sự đa dạng cho nền báo chí đồng thời cũng là
kênh thơng tin mà con người tiếp cận nhiều nhất cho đến thời điểm này. Tương lai của báo
mạng còn phát triển hơn nữa với tộc độ nhanh chóng của mạng Internet.
3. Q trình hình thành và phát triển của báo mạng điện tử ở Việt Nam


19/11/1997, Việt Nam chính thức nối mạng Internet. Chỉ sau 1 tháng nối mạng, ngày
31/12/1997, tạp chí Quê Hương (tạp chí của Ủy ban người Việt Nam ở nước ngồi trực thuộc
Bộ Ngoại giao của Việt Nam) có đọa chỉ đã trở thành tờ báo mạng
điện tử ở nước ta. Tạp chí chủ yếu phục vụ nhu cầu cộng đồng người Việt Nam định cư, sinh
sống ở nước ngoài
Trước thế mạnh của báo mạng điện tử, ngay sau đó hàng loạt các cơ quan báo chí đã
tiế hành thử nghiệm và lần lượt xuất bản ấn phẩm của mình trên mạng Interner
Có thể chia q trình hình thành và phát triển của báo mạng điện tử Việt Nam thành 03
giai đoạn:
-


Gia đoạn từ năm 1997 đến năm 2001
Đây là giai đoạn đánh dấu sự ra đời của báo mạng điện tử ở Việt Nam nhưng giai đoạn
này xuất hiện chủ yếu là những trang thông tin điện tử của các cơ quan báo chí. Về nội dung,
thơng tin chủ yếu được lấy từ báo in đưa lên, rất ít, thậm chí là khơng có thơng tin do chính
phịng viên báo mạng điện tử tự làm. Ngày 21/6/1998, báo Nhân dân điện tử
() chính thức phát hành trên mạng Internet.
Ngày 3/2/1999, Đài Tiếng Nói Việt Nam hịa mạng với tên ếp
theo, Đài Truyền hình Việt Nam cũng cho ra đời trang mạng điện tử của mình
Về hình thưc, giao diện cũng như bố cục đều hết sức đơn giản, ít gây được ấn
tượng.Báo mạng điện tử trong gia đoạn sơ khai gặp khơng ít khó khăn về hạ tầng công nghệ,
tốc độ truy cập và đường truyền kém. Các trang web đều là web tĩnh, tốc dộ cập nhập thường
chỉ 1 lần/ 1 ngày. Nhân sự còn rất bỡ ngỡ với loại hình báo chí mới này, hầu như họ chưa từng
được đào tạo về báo mạng điện tử…Những hạn chế khiến cho sự phát triển của giai đoạn đầu
chỉ đạt được những thành tích khiêm tốn.

-

Giai đoạn thừ năm 2001 đến năm 2005
Giai đoạn này xuất hiện hàng loại các trang thông tin điện tử của các towg báo lớn.
Những tờ báo in có số lượng phát hành lớn bắt đầu quan tâm hơn đến báo hạng điện tử và có
sự đầu tư mạnh đến các ấn bản trực tuyến. Riêng tờ Thanh Niên, mỗi năm đầu tư từ 5 đến 6 tỷ
đồng cho báo mạng điện tử. Tuổi trẻ Thành phố Hồ chí Minh cũng đặc biệt quan tâm đến
phiên bản điện tử với Tuổi trẻ Online được đánh giá là một trong số ít tờ báo mạng điện tử


chính luận hấp dẫn, có thơng tin đáng tin cậy và thu hút được đông đảo bạn đọc lúc bấy giờ.
Đặc biệt sự ra đời của báo mạng điện tử độc lập đã thổi luồng gió mới thúc đẩy báo mạng
điện tử phát triển hơn nữa. Ngày 26/2/2002 tờ Tin nhanh Việt Nam cho ra đời trang mạng của
mình với tên gọi .
Ngày 23/1/2003, VietNamNet


cũng

được

cấp

giấy

phép

hoạt

động .
Ngay sau đó, VnMedia cũng cho ra đời trang báo mạng điện
tử của mình.
Tuy nhiên sự phát triển đó cũng nảy sinh hàng loạt vấn đề, đội ngũ những người làm
báo mạng điện tử vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, thiếu chuyên nghiệp, thông tin
cũng phụ thuộc vào báo in và các nguồn khác mà chưa thể tự sản xuất.
-

Giai đoạn từ năm 2005 đến nay
Giai đoạn này đánh dấu sự trưởng thành cả về chất lượng và số lượng của báo mạng
điện tử Việt Nam. Những trang thông tin điện tử cũng dần thốt khỏi cái bóng của tờ báo mẹ,
những tờ báo độc lập đã bước đầu khẳng định được vị thế của mình trong lịng độc giả. Lúc
này các tờ báo mạng điện tử đã chú trọng hơn nhiều đến nội dung và hình thức nhằm xây
dựng thương hiệu, phong cách riêng.
Tin bài phong phú, đa dạng nhanh chóng và hấp dẫn. Những thơng tin copy- paste
cũng dần ít đi mà thay vào đó là những tin bài do chính đội ngũ phóng viên của báo mạng làm
ra. Tuy nhiên, các tờ báo mạng điện tử hiện nay vẫn không tránh khỏi những hạn chế và đang

gặp nhiều khó khăn như: vấn đề tài chính, trình độ kỹ thuật và trang thiêt bị còn chưa theo kịp
châu lục và thế giới. An ninh mạng chưa cao, thông tin cịn trùng lặp, độ tin cậy của thơng tin
chưa cao, một số tờ chạy theo thông tin giật gân, câu khách, trình độ chính trị và chun mơn
của đội ngũ làm báo mạng điện tử còn bộc lộ nhiều điểm yếu.
Tóm lại, sau hơn 20 năm hình thành và phát triển, báo mạng điện tử Việt Nam đã
khẳng định vị thế của mình trong hệ thống các phương tiện thơng tin đại chúng. Hàng triệu
lượt người truy cập mỗi ngày váo các tờ báo mạng điện tử đã chứng tỏ đây là một phương
tiện thông tin đối nội, đối ngoại hiệu quả, thực hiện tốt chức năng thông tin, giáo dục, giải trí
của mình.


Chương 2: Đánh giá, phân tích nội dung thơng tin trên báo Ngoisao.net từ ngày
23/04 đến 06/05.
1. Hoàn cảnh ra đời

Hiện nay, ngồi các tờ báo giấy chính thống lưu lại trên thị trường thì hầu như các
trang báo đều dần chuyển sang kênh online. Trong thời buổi công nghệ hiện đại, chỉ cần một
chiếc smart phone nhỏ thì người dùng đã có cả thế giới trong tay, mọi tin tức đều có thể nắm
bắt. Có hàng chục, thậm chí hàng trăm trang báo điện tử ra đời ở Việt Nam. Tuy nhiên chính
vì sự ra đời và phát triển ồ ạt như vậy, nên sự cạnh tranh giữa các tờ báo mạng điện tử là rất
lớn. Chúng kéo theo hệ lụy là khâu chọn lọc tin tức bị các trang báo mạng bỏ qua, thay vào đó
là các tin shock, tin giật gân, tin hot để thu hút người xem nhưng tin tức lại khơng hề chính
xác, khơng có căn cứ, đơi khi là những trang tin với hình ảnh phản cảm, gây khó chịu cho
người đọc.
Ngoisao.net thuộc chuyên mục văn hóa giải trí và là trang con hoạt động gần như độc
lập của VnExpress. Ra đời ngày 20/4 năm 2004, đến nay, Ngoisao.net là trang tin tức hàng
đầu ở Việt Nam cập nhật nhanh và chính xác hoạt động của giới showbiz, nhận được sự tín
nhiệm và tin cậy từ các ngôi sao hàng đầu của showbiz Việt. Ngoisao.net cịn là một trong số
ít những chun trang điện tử uy tín giúp chị em tìm thấy những lời tư vấn giá trị về thời
trang, làm đẹp, món ăn ngon, địa điểm vui chơi giải trí...

2. Các nội dung chính được đăng tải

Với các chuyên mục hậu trường, thời cuộc, thời trang, làm đẹp, bên lề, gia đình, chơi
blog, ăn chơi, trắc nghiệm, cưới, thương trường, video, trung bình mỗi ngày Ngoisao.net đăng
tải khoảng gần 100 bài viết.
Trong đó chun mục hậu trường là các thơng tin giải trí của các ngôi sao trên khắp
thế giới và Việt Nam có số lượng bài viết lớn nhất, trung bình 22 bài viết/ ngày.
Tiếp sau đó là chuyên mục Thời cuộc với thơng tin về các vụ án hình sự, tin tức có tính
giật gân, các sự kiện nổi bật diễn ra trên thế giới. Thông tin nổi bật được đăng tải trên chuyên


mục trong hai tuần qua là sự ra đời hoàng tử bé của nước Anh và sinh nhật 03 tuổi của cơng
chúa Charlotte.
Các chun mục cịn lại với số bài viết ít hơn, giao động trung bình từ 2 đến 7 bài viết/
chuyên mục/ ngày.
3. Đánh giá và phân tích nội dung thơng tin trên góc độ pháp luật và đạo đức nghề báo

a. Góc độ pháp luật

Dựa theo: Luật Báo chí được Quốc hội khóa XIII kỳ hợp thứ 11 thông qua ngày
05/4/2016 với 6 chương, 61 điều, và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2017 với những nội
dung cơ bản sau:
“Thứ nhất, quy định về quyền tự do báo chí, quyền tự do ngơn luận trên báo chí của
cơng dân
Luật Báo chí 2016 quy định cụ thể về quyền tự do báo chí, quyền tự do ngơn luận trên
báo chí của cơng dân, trong đó quy định cơng dân có quyền: Sáng tạo tác phẩm báo chí, cung
cấp thơng tin cho báo chí, phản hồi thơng tin trên báo chí, tiếp cận thơng tin báo chí, liên kết
với cơ quan báo chí thực hiện sản phẩm báo chí, in và phát hành báo in; góp ý kiến, phê bình,
kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trên báo chí đối với các tổ chức của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ
chức chính trị - xã hội; tổ chức chính trị - xã hội, nghề nghiệp; tổ chức xã hội; tổ chức xã hội nghề nghiệp và thành viên của các cơ quan, tổ chức đó.

Thứ hai, quy định về đối tượng thành lập cơ quan báo chí
Luật Báo chí đã bổ sung một số đối tượng được thành lập tạp chí khoa học, như: Cơ sở
giáo dục đại học theo quy định; tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và
phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hàn lâm; bệnh viện từ cấp tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương hoặc tương đương trở lên. Quy định trên cho phép các cơ sở giáo


dục và tổ chức khoa học và công nghệ thuộc loại hình tư thục, có đầu tư của nước ngồi được
phép ra tạp chí khoa học.
Thứ ba, quy định về liên kết trong hoạt động báo chí
Luật quy định các cơ quan báo chí được phép liên kết với cơ quan báo chí khác, pháp
nhân, cá nhân có đăng ký kinh doanh phù hợp với lĩnh vực liên kết; thời lượng tối đa được
phép liên kết trong kênh phát thanh, kênh truyền hình phục vụ nhiệm vụ chính trị, thơng tin
tuyên truyền thiết yếu theo quy định và kênh thời sự - chính trị tổng hợp; thời lượng tối đa mà
cơ quan báo nói, báo hình có hoạt động liên kết sản xuất tồn bộ kênh phát thanh, kênh truyền
hình. Cơ quan báo chí chủ động thực hiện, chịu trách nhiệm mà không phải xin phép cơ quan
quản lý nhà nước về báo chí, nhằm cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm tính tự chủ, tự chịu
trách nhiệm của cơ quan báo chí.
Thứ tư, quy định về quyền tác nghiệp của báo chí.
Luật đã quy định cụ thể về trách nhiệm cung cấp thơng tin cho báo chí của cơ quan, tổ
chức, người có trách nhiệm; những thơng tin cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có
quyền từ chối cung cấp thơng tin cho báo chí. Trong phạm vi quyền hạn, nhiệm vụ của mình,
các cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm có quyền và nghĩa vụ cung cấp thơng tin cho báo
chí và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin đã cung cấp. Việc cung cấp
thơng tin cho báo chí có thể bằng văn bản, trên trang thông tin điện tử tổng hợp, họp báo, trả
lời phỏng vấn và các hình thức khác. Cơ quan báo chí phải sử dụng chuẩn xác nội dung thông
tin được cung cấp và phải nêu rõ xuất xứ nguồn tin.
Luật cũng quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có quyền từ chối cung
cấp thơng tin cho báo chí trong các trường hợp được quy định trong luật. Đối với vụ án đang
trong quá trình điều tra, truy tố mà chưa được xét xử, các vụ việc tiêu cực hoặc có dấu hiệu vi

phạm pháp luật nhưng chưa có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, báo chí có
quyền thơng tin theo các nguồn tài liệu của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội
dung thông tin. Cơ quan báo chí và nhà báo có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ người cung


cấp thơng tin, trừ trường hợp có u cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân
dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra,
truy tố, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.
Thứ năm, quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo
Luật quy định Hội nhà báo Việt Nam có nhiệm vụ ban hành và tổ chức thực hiện quy
định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo; nhà báo có nghĩa vụ tuân thủ quy định về
đạo đức nghề nghiệp của người làm báo và sẽ bị thu hồi thẻ nhà báo khi vi phạm về đạo đức
nghề nghiệp gây hậu quả nghiêm trọng.
Thứ sáu, về hoạt động kinh doanh dịch vụ của cơ quan báo chí.
Luật Báo chí 2016 quy định mở về hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cơ quan báo
chí, theo đó nguồn thu của cơ quan báo chí gồm thu từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cơ
quan báo chí, các đơn vị trực thuộc cơ quan báo chí.
Thứ bảy, quy định về những hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí
Luật Báo chí 2016 đã quy định những hành vi bị cấm trong hoạt động báo chí như:
Đăng, phát thơng tin chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; đăng, phát thơng
tin có nội dung kích động chiến tranh nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và tồn vẹn lãnh thổ
nước Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận thành tựu cách
mạng; xúc phạm dân tộc, anh hùng dân tộc; Tiết lộ thơng tin thuộc danh mục bí mật nhà
nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật; Thông tin cổ súy
các hủ tục, mê tín, dị đoan; thơng tin về những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội,
ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng; Kích động bạo lực;
tuyên truyền lối sống đồi trụy; miêu tả tỉ mỉ những hành động dâm ô, hành vi tội ác; thông tin
không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam; Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống,
xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; quy kết tội danh khi
chưa có bản án của Tịa án; Thơng tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và



tinh thần của trẻ em; In, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, tác phẩm báo chí,
nội dung thơng tin trong tác phẩm báo chí đã bị đình chỉ phát hành, thu hồi, tịch thu, cấm lưu
hành, gỡ bỏ, tiêu hủy hoặc nội dung thông tin mà cơ quan báo chí đã có cải chính; Cản trở
việc in, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, sản phẩm thơng tin có tính chất
báo chí hợp pháp tới cơng chúng…
Thứ tám, quy định về cải chính và xử lý vi phạm.
Nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị báo chí thơng
tin sai sự thật. Luật Báo chí 2016 đã bổ sung một số quy định mới về cải chính như: Báo chí
điện tử, ngồi việc đăng, phát lời cải chính, xin lỗi cịn phải gỡ bỏ ngay thơng tin sai sự thật
đã đăng, phát. Các cơ quan báo chí, trang thơng tin điện tử tổng hợp đã đăng, phát thơng tin
của cơ quan báo chí khác có nội dung phải cải chính, xin lỗi cũng phải thực hiện đăng lại cải
chính, lỗi của cơ quan báo chí vi phạm. Đồng thời quy định cụ thể vị trí cải chính đối với từng
loại hình báo chí. Bên cạnh đó Luật bổ sung quy định mới về xử lý vi phạm như: Cơ quan báo
chí bị thu hồi giấy phép hoạt động báo chí, giấy phép xuất bản thêm ấn phẩm báo chí, phụ
trương, sản xuất thêm kênh phát thanh, kênh truyền hình, chuyên trang của báo điện tử và cơ
quan, tổ chức bị thu hồi giấy phép xuất bản đặc san, bản tin khi đăng, phát thông tin vi phạm
quy định gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.”
Các thông tin, bài viết được đăng tải trên Ngoisao.net từ ngày 23/04 đến ngày 06/05
khơng có bài viết nào vi phạm các điều khoản mà luật báo chí ban hành
b. Đạo đức nghề báo

Ngày 17/12/2016 Hội Nhà báo Việt Nam công bố 10 điều quy định về đạo đức
nghề nghiệp người làm báo, có hiệu lực từ ngày 1/1/2017 cùng với Luật Báo chí 2016.
10 điều được Hội Nhà báo Việt Nam công bố gồm:


“Điều 1: Trung thành với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; vì lợi ích của đất nước, vì hạnh phúc

của nhân dân; góp phần nâng cao uy tín, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
Điều 2: Nghiêm chỉnh thực hiện Hiến pháp, Luật Báo chí, Luật bản quyền và các quy
định của pháp luật Thực hiện đúng tơn chỉ, mục đích; nội quy, quy chế của cơ quan báo chí
nơi cơng tác.
Điều 3: Hành nghề trung thực, khách quan, công tâm, không vụ lợi Bảo vệ công lý và
lẽ phải. Không làm sai lệch, xuyên tạc, che giấu sự thật, gây chia rẽ, kích động xã hội, phá
hoại khối đại đồn kết tồn dân tộc và tình đồn kết, hữu nghị giữa các quốc gia, dân tộc.
Điều 4: Nêu cao tinh thần nhân văn, tôn trọng quyền con người. Không xâm phạm đời
tư, làm tổn hại danh dự, nhân phẩm, lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân.
Điều 5: Chuẩn mực và trách nhiệm khi tham gia mạng xã hội và các phương tiện
truyền thông khác.
Điều 6: Bảo vệ bí mật quốc gia, bí một nguồn tin theo quy định của pháp luật.
Điều 7: Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
Điều 8: Tích cực học tập, nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ, ngoại ngữ, phấn đấu
vì một nền báo chí dân chủ, chuyên nghiệp và hiện đại.
Điều 9: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt Bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa
Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Điều 10: Những người làm báo Việt Nam cam kết thực hiện những quy định trên, đó là
bổn phận và nguyên tắc hành nghề, là lương tâm và trách nhiệm của người làm báo.”
Trách nhiệm xã hội của nhà báo là một nguyên tắc được rất nhiều bản quy tắc đạo đức
trên thế thới đề cập. Khơng thể có được sự chân thật, khách quan nếu nhà báo khơng có trách


nhiệm xã hội. Bản Những nguyên tắc quốc tế về đạo đức nghề báo cho rằng: Thơng tin báo
chí là một loại hàng hóa mang tính xã hội chứ khơng phải hàng hóa vật chất, có nghĩa là các
nhà báo cùng nhau có trách nhiệm truyền tải thơng tin và đó khơng phải chỉ là trách nhiệm
đối với người quản lý các phương tiện truyền thơng đại chúng mà đó cịn là trách nhiệm với
cơng chúng, với nhiều lợi ích xã hội khác nhau.
Là một tờ báo mang nặng yếu tố giải trí, mục tiêu Ngoisao.net hướng tới thường là
thỏa mãn các thơng tin về sự tị mị và hiếu kỳ của công chúng. Vẫn sử dụng các tên tuổi

người nổi tiếng để thu hút độc giả mặc dù nội dung thơng tin khơng có hoặc hết sức đơn điệu
và nhàm chán. Ở các chuyên mục Nếu đánh giá về mặt lợi ích thực sự đem lại cho cơng
chúng cũng như sức nặng về trách nhiệm xã hội của nhà báo thì Ngoisao.net khơng phải là
một tờ báo được đánh giá cao.
Một số tin tức trong chuyên mục thời cuộc chủ yếu là các vụ án, cướp, hiếp, giết, tai
nạn thương tâm hoặc các bất cập hàng ngày trong cuộc sống. Xét trên tổng thể thì các bài viết
có nội dung tươi sáng, lạc quan gần như vằng bóng. Cơng chúng tiếp xúc nhiều với các thông
tin xấu trong xã hội với tần suất lớn sẽ gây ra một cái nhìn lệch lạc, những thơng tin người tốt,
việc tốt thường không thu hút được nhiều sự chú ý nên với việc chú trọng lượng view thì các
thơng tin đó thường không xuất hiện nhiều trên báo mạng điện tử.


Thông tin đáng chú ý và được đề cập nhiều trong thời gian từ ngày 23/04 đến ngày
06/05 có thể kể đên sự việc nữ ca sĩ Phạm Lịch tố Phạm Anh Khoa gạ tình. Thơng tin này gây
chú ý hơn các thơng tin khác khơng phải vì độ nổi tiềng của nhân vật được nhắc tới. Nó gây
chú ý bởi chính vấn đề mà nó nêu ra.


Chuyện gạ tình ở showbiz trước nay khơng phải là chuyện xa lạ. Đối với các nước
phương tây, hay thậm chí là Trung Quốc, Hàn Quốc, đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm. Các
nghệ sĩ khi phải đối mặt với những cáo buộc liên quan đến hành vi sàm sỡ, gạ tình thường sẽ
phải chịu sức ép rất lớn tới từ phía cơng chúng và người hâm mộ. Nhưng ở Việt Nam vấn đề
này hầu như được xem nhẹ và có xu hướng ngại khi nhắc tới. Mặc dù ta khơng nhắc tới thì
khơng phải nó khơng tồn tại. Trong những năm gần đây xã hội chúng ta cởi mở hơn trong vấn
đề chia sẻ và cũng từ đó xuất hiện những người dám lên tiếng tố cáo các hành vi khơng đúng
mực nhưng nó chỉ chiếm một phần rất ít, nó chỉ là mặt nổi của tảng bang chìm. Sau khi Phạm
Lịch lên tiếng về vụ việc, cũng đã có những cố gái khác từng rơi vào hồn cảnh tương tự liên
hệ và chia sẻ với cơ về hồn cảnh tương tự mình từng gặp phải. Đây có thể coi là một động
thái tác động đến các nạn nhan của vụ việc nói riêng và với xã hội nói chung.
Khi mà người ta dám lên tiếng đến thay đổi những tư duy là lối suy nghĩ cũng như

hành động của một bộ phận người. Đơn cử như vụ viêc của Minh Béo gây chấn động, thử hỏi
ở Việt Nam đã có bao nhiêu nạn nhan mà chúng ta khơng biết trước khi Minh Béo bị bắt?
Có thể nói thơng tin này được đánh giá cao hơn và có sức nặng về giá trị so với các
thơng tin khác được đăng tải.
Kết luận
Trên cơ sở lý tưởng trách nhiệm đạo đức đã hình thành nên quan niệm về lương tâm và
tự trọng của nhà báo. Đạo đức nghề nghiệp bao gồm các nguyên tắc cư xử đúng đắn để ngăn
ngừa những hành vi không đúng đắn.
Quan niệm về đạo đức nghề báo cũng dựa trên đạo đức xã hội nói chung để phân biệt
tơt- xấu, thiện- ác. Cơng cuộc đổi mới đất nước của chúng ta cần cống lại sự lạm dụng báo
chí, một khía cạnh quan trọng của đạo đức nghề nghiệp để gìn giữ năng lực giải quyết vấn đề
của hệ thống truyền thông trong một nền dân chủ, ngược lại với kết quả không mong muốn và
một số lỗi lầm thực tế của báo chí hiện nay.
Đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam được xác lập trên cơ sở thống nhất
với báo chí thế giới và dựa trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí ở Việt Nam. Ở Việt Nam


những người làm báo đều là công dân của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nên đạo
đức nghề báo không thể tách rời những chuẩn mực đạo đức của mỗi con người Việt Nam
trong thời ký này. Chính vì thế những phẩm chất như u nước, thương dân, trung thành với
chủ nghĩa xã hội, lòng nhan đạo xã hội chủ nghĩa…phải trở thành nền tảng của đạo đức nhà
báo Việt Nam.
Trên cơ sở pháp luật và đạo đức của người làm báo, các phóng viên, nhà báo của Việt
Nam cần luôn chú trọng và trau dồi thêm kiến thức, hiểu biết để có những tác phẩm phục vụ
và đem lại lợi ích cho cơng chúng một cách tối ưu nhất.