Chính sách tài chính trong các doanh nghiệp toàn cầu
Hiện nay, việc quản lý tài chính của các công ty đang trong tiến trình toàn cầu hóa
ngày càng có nhiều rủi ro hơn và đem đến nhiều cơ hội cũng như thách thức mới
cho các CFO.

Từ trước tới nay, chính sách tài chính của các doanh
nghiệp lớn ở Mỹ và Châu Âu thường tập trung chủ yếu
vào việc kiểm soát chi phí, phân phối nguồn ngân sách và
kiểm toán nội bộ.
Tuy nhiên, cùng với tiến trình toàn cầu hóa đang diễn ra
trong khắp các công ty, cánh cửa thế giới tài chính mới
mở ra, mang lại nhiều cơ hội cũng như thách thức cho các
CFO (Giám đốc Tài chính).
Chẳng hạn như trước đây họ chỉ đơn giản phải ban hành
các quyết định liên quan tới việc chi trả cổ tức hoặc cơ
cấu vốn tập trung trong nội bộ công ty, thì nay họ thường
xuyên phải vật lộn với hệ thống tài chính mới với những
chính sách thu hồi lợi nhuận từ các công ty con ở nước ngoài.
Chính sách tài chính mới khiến
cho các CFO cần đưa ra những
quyết định sáng suốt hơn
Ảnh nguồn: www.business-commercial-
finance.co.uk

Trong quá trình tính toán giá trị các khoản thu chi cũng như cân đối tài chính, khi xuất
hiện sự chênh lệch, thay vì chỉ đơn thuần phản ánh đúng giá trị của khoản chênh lệch đó,
thì những biến số, nhân tố tác động tới nó (như tiền tệ, thuế quan, rủi ro đầu tư) cũng cần
được phản ánh một cách đầy đủ.
Chính vì thế, chế độ lương thưởng hiện hành của mỗi công ty cần phát hiện để biểu
dương và tặng thưởng cho những giám đốc, những nhà quản lý đang hoạt động tốt tại môi
trường kinh tế - tài chính đa văn hóa.

Xét một cách toàn diện thì sự hình thành và tồn tại của thị trường nội bộ đã tạo tiền đề
cho những doanh nghiệp toàn cầu đặt ra một cơ chế hữu hiệu để tiến hành tốt các giao
dịch chứng khoán trên thị trường tài chính xuyên quốc gia.
Tuy nhiên, trong quá trình điều hành thị trường nội bộ nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh, bản
thân các CFO phải hết sức khéo léo cân đối giữa cơ hội tài chính do thị trường nội bộ
mang lại với những cơ hội và cả thách thức gặp phải khi hoạt động trong các môi trường
đa thể chế khác, bởi mỗi môi trường đều tiềm ẩn những rủi ro riêng về luật pháp và chính
trị.
Ngoài ra, cũng cần phải xem xét một vấn đề nữa là: Đôi lúc, nhìn bề ngoài tưởng chừng
việc quản lý tài chính đang diễn ra một cách trơn tru, khéo léo thì thực tế nó lại đang dần
phá hủy những động lực của các cá nhân và toàn bộ doanh nghiệp. Chúng ta sẽ thấy tác
động của việc quản lý thông qua ba chính sách: tài chính, quản lý rủi ro và phân bổ ngân
sách ảnh hưởng như thế nào tới những cơ hội tài chính cho các doanh nghiệp toàn cầu.
Quản lý tài chính ở thị trường vốn nội bộ
Với những quyết định tài chính sáng suốt, thì chính sự khác biệt về định chế tài chính
trong cùng một công ty có thể cho phép mở rộng phạm vi giúp các doanh nghiệp xây
dựng giá trị riêng của mình. Lãi suất vốn là một hình thức điển hình mà giá trị của nó có
thể khấu trừ được.
Chẳng hạn như, một CFO có thể làm giảm đáng kể giá trị của một hóa đơn tiền thuế bằng
cách đi vay một khoản tiền tại các quốc gia có mức thuế suất cao, và cho vay khoản tiền
mặt dôi ra cho những hoạt động tại các quốc gia đánh thuế thấp.
Hơn nữa, các CFO cũng có thể khai
thác sự chênh lệch thuế quan bằng cách
tính toán cẩn thận về thời gian cũng
như quy mô của dòng lợi nhuận từ các
công ty con chuyển về cho công ty mẹ.
Tuy vậy, thuế không phải là nhân tố
liên quan duy nhất: Sự bất bình đẳng
về quyền của các chủ nợ trên thế giới
cũng là nguyên nhân gây ra sự chênh

lệch về chi phí đi vay.
Do đó, nhiều công ty toàn cầu hiện nay
thực hiện chính sách tự mình đi vay ở
một quốc gia nước ngoài nhất định
hoặc ngay trong nước rồi mới cho các
công ty con của họ vay lại.
Các công ty đa quốc gia cũng tận dụng
thị trường nội bộ doanh nghiệp để tạo ra lợi cạnh tranh tại những quốc gia mà chi phí tài
chính cho các công ty địa phương quá đắt đỏ.
Chính sự khác biệt về định chế
tài chính đã giúp các doanh nghiệp
xây dựng giá trị riêng của mình
Ảnh nguồn: www.iretailstore.com

Một ví dụ vào cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, khi các nước Viễn Đông phải trải qua
một cuộc khủng hoảng tiền tệ và các doanh nghiệp trong khu vực phải vật lộn để tăng
tích lũy tư bản, thì cũng chính lúc đó có rất nhiều những công ty đa quốc gia của Mỹ và
Châu Âu quyết định đầu tư tài chính vào các công ty con đang hoạt động tại khu vực này.
Nước cờ này đã giúp cho các doanh nghiệp Châu Âu và Mỹ không những giành được thị
phần mà còn cả lòng tin của chính quyền địa phương, những người coi việc tăng đầu tư
tài chính như một biểu hiện của tinh thần đoàn kết.
Dù việc thực hiện chiến lược tài chính thông qua các phương thức như đã nêu có thể rất
hiệu quả, nhưng các CFO cũng cần lưu tâm tới mặt trái của nó. Việc dồn tất cả trách
nhiệm các khoản nợ cho những nhà quản lý chi nhánh sẽ làm che lấp phần nào những
thành quả về lợi nhuận mà họ đạt được, dẫn đến việc họ trở nên lu mờ, ít được biết đến
giữa các tổ chức lớn hơn, đồng nghĩa với việc các cơ hội nghề nghiệp cũng bị giới hạn.
Những cân nhắc tương tự cũng cần hài hòa với chính sách phân phối lợi nhuận của công
ty. Ví dụ như tại các công ty của Mỹ, các khoản ưu đãi thuế hoặc các khoản lợi nhuận bất
thường sẽ chuyển cả về công ty mẹ.
Tuy nhiên, nhiều công ty khác chọn giải pháp duy trì luồng thu nhập thường xuyên từ

công ty con chuyển về công ty mẹ bởi yêu cầu phải hoàn trả tiền mặt sẽ hạn chế việc các
nhà quản lý doanh nghiệp thổi phồng kết quả hoạt động kinh doanh của họ thông qua kế
toán.
Cuối cùng, việc các giám đốc chi nhánh phụ thuộc quá nhiều vào nguồn đầu tư tài chính
dễ dãi từ công ty mẹ sẽ làm giảm đi tinh thần chủ động, táo bạo của họ, đây cũng là lý do
tại sao nhiều tập đoàn thường yêu cầu các công ty chi nhánh thuê những người bản địa,
dù với mức lãi suất không mấy thuận lợi.
Quản lý rủi ro toàn cầu
Sự tồn tại của thị trường tài chính nội bộ cũng cũng mang lại cơ hội cho một công ty mở
rộng phương thức quản lý rủi ro. Lấy thí dụ như một doanh nghiệp toàn cầu, thay vì phải
quản lý tất cả các khoản rủi ro tổn thất hối đoái trên thị trường tài chính, thì có thể bù đắp
khoản tổn thất đó thông qua bộ máy hoạt động rộng khắp trên thế giới của mình.
Chẳng hạn như một chi nhánh tại Châu Âu mua nguyên vật liệu đầu vào tại địa phương
và bán thành phẩm sang thị trường Nhật Bản. Như vậy doanh thu của công ty sẽ thu được
chủ yếu dưới dạng là đồng Yên thay vì là đồng Euro.
Điều này sẽ có lợi cho công ty nếu đồng Yên lên giá và sẽ bất lợi nếu đồng Euro lên giá.
Các nhà quản lý chi nhánh có thể hạn chế phần nào rủi ro tổn thất hối đoái này bằng cách
chuyển giao toàn bộ tổn thất vào một nhóm nào đó hoặc cho công ty mẹ vay khoản tiền
thu về ở trên, việc này đồng nghĩa với sự biến động của khoản tài sản bằng Yên sẽ được
triệt tiêu bởi sự biến động của khoản công nợ bằng Yên.

Nhiều công ty đa quốc gia giao cho các chi nhánh địa phương
toàn quyền giải quyết rủi ro một cách độc lập
cũng là một phương án hay
Ảnh nguồn: www.tutorsonnet.com

Ngoài biện pháp như đã nêu ở trên, để tối thiểu hóa rủi ro, việc nhiều công ty đa quốc gia
giao cho các chi nhánh địa phương toàn quyền giải quyết rủi ro một cách độc lập cũng là
một phương án hay.
Trong trường hợp này, phải kể đến tập đoàn General Motors (GM). Bộ phận quản lý

nguồn vốn của GM được coi là nơi tập hợp đông đảo nhất những nhân tài về lĩnh vực này
trong công ty, đây cũng là một trong những phòng quản lý vốn tốt nhất trên toàn thế giới.
Chính sách tự bảo hiểm của tập đoàn này yêu cầu chi nhánh ở mỗi vùng, mỗi khu vực
phải tự bảo hiểm các rủi ro tổn thất hối đoái một cách độc lập, nhưng cũng chính vì thế
mà làm mất đi lợi ích của một bộ phận quản lý tập trung mạnh như ở công ty mẹ. Vậy
đâu là lý do mà GM yêu cầu phải có nhiều chính sách tự bảo hiểm đến vậy?
Có thể nói rằng, chính sách tự bảo hiểm của mỗi chi nhánh tương ứng với đặc điểm từng
vùng, từng khu vực đã trở thành một công cụ hữu hiệu giúp GM đánh giá chính xác hơn
hoạt động của mỗi một đơn vị trong tập đoàn, cũng như của giám đốc điều hành đơn vị
đó.