Thác Voi
Vị trí: Thác Liêng Rơwoa hay còn gọi là Thác Voi nằm ở thị trấn Nam
Ban, huyện Lâm Hà, cách thành phố Đà Lạt 25km về hướng tây nam.
Đặc điểm: Thác Voi là một trong những thác nước đẹp của Tây Nguyên
hùng vĩ với chiều cao hơn 30m, rộng chừng 15m.
Các già làng K'ho cư trú lâu đời ở miền đất này kể rằng: Ngày xưa, vị tù
trưởng của vùng núi Jơi Biêng có cô con gái rất đẹp. Mỗi khi sơn nữ cất
giọng hát thì lá rừng thôi xào xạc, đàn chim ngừng tiếng hót để lắng nghe.
Người yêu của nàng là con trai của tù trưởng làng bên. Chàng được nhiều
người yêu mến, quý trọng không chỉ bởi vóc dáng vạm vỡ, khuôn mặt
khôi ngô mà còn vì sự gan góc, dũng cảm ít ai sánh kịp. Họ đã trao lời
hẹn ước nên duyên chồng vợ song chàng trai phải lên đường giết giặc và
rồi nhiều mùa trăng trôi qua mà chẳng thấy quay về. Cô gái đau khổ tìm
đến ngọn núi hoang vắng mà trước kia họ từng hò hẹn, cất tiếng hát tha
thiết, sầu thảm với hy vọng người trong mộng tìm về chốn xưa. Tiếng hát
khiến loài chim B'ling xúc động. Chúng rủ nhau bay đi thật xa để dò la
tin tức rồi về báo cho nàng biết là chàng trai đã hy sinh ngoài chiến
trường. Thế nhưng, sơn nữ vẫn không chịu chấp nhận sự thật phũ phàng
đó. Nàng cứ hát, hát mãi cho đến khi kiệt sức, ngã quỵ và không bao giờ
gượng dậy được nữa. Đàn voi phủ phục nghe nàng hát bấy lâu nay cũng
hóa đá lặng câm. Bỗng có tiếng nổ lớn, trời đất rung chuyển khiến ngọn
núi gãy ngang và một dòng thác đột ngột tuôn chảy, tung bọt trắng xóa.
Tiếng thác nước rì rầm hòa cùng tiếng xào xạc của rừng cây, tiếng líu lo
chim hót như tiếp nối lời ca, tiếng đàn của sơn nữ xinh đẹp, thủy chung.
Người K'ho bèn đặt tên cho thác là Liêng Rơwoa Jơi Biêng - thác của
những con voi phủ phục hóa đá trước tình yêu nồng nàn, son sắt.
Sẽ thật đáng tiếc khi đến Đà Lạt - Lâm Đồng mà không tới Liêng Rơwoa
(thác Voi) kỳ bí, thơ mộng. Thác nước gắn liền với sự tích về mối tình
thủy chung, bi tráng này đã được công nhận là di tích thắng cảnh quốc
gia. Dòng nước trong veo tuôn chảy qua sườn núi đá hoa cương trông thật
ngoạn mục, nhất là khi ánh nắng rực rỡ chiếu rọi xuống thác làm bừng lên

cầu vồng bảy sắc. Muốn xuống chân thác, du khách phải "chinh phục"
145 bậc tam cấp vòng vèo: khi là những bậc đá thiên tạo "ăn" vào vách
núi cheo leo, lúc là các tấm ván của chiếc cầu gỗ xinh xinh chênh vênh
bên bờ vực thẳm. Ngút tầm mắt là rừng đại ngàn với những cây cổ thụ
hàng trăm năm tuổi, thân và cành chằng chịt dây leo. Giữa mênh mang,
lớp lớp cây rừng mầu xanh ngắt hoặc điểm xuyết những chòm lá đỏ rực
như lửa, những thảm hoa màu vàng tươi hoặc tím biếc đẹp đến lạ lùng.
Dưới chân thác và trong cánh rừng già xuất hiện một số tảng đá lớn có
hình thù hệt như những con voi. Thế nên, tiếng thác đổ ầm ào khiến người
thưởng ngoạn tưởng như có một đàn voi chạy đua hoặc tung vòi phun
nước đùa nghịch với nhau. Phía sau dòng thác trắng xóa đang tung bụi
nước mù mịt là những hang động sâu hun hút đầy bí ẩn. Đó là hang Dơi
ăn sâu xuống lòng đất đến 50m với những vách đá có các hình thù, mầu
sắc rất lạ mắt. Rễ cây và dây leo đan xen chằng chịt, càng xuống sâu,
hang càng tối nhờ nhờ và lạnh lẽo như động của phù thủy. Đó là hang Gió
với lối vào rất hẹp nhưng bên trong khá rộng, vi vút tiếng sáo gió trời.
Bên cạnh vẻ đẹp quyến rũ, thơ mộng, thác Voi từng là cứ địa cách mạng
trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp - Mỹ. Mới được tôn tạo thành
điểm tham quan du lịch trong những năm gần đây, song thác Voi nhanh
chóng được công nhận là di tích văn hóa - lịch sử cấp quốc gia. Một dự án
đầu tư 20 tỷ đồng để nâng cấp thắng cảnh Liêng Rơwoa trong những năm
2003 - 2005 cũng đã được chính quyền địa phương phê duyệt. Tuy nhiên,
nguyện vọng tha thiết nhất mà những người yêu thác Voi nhắn nhủ các
nhà đầu tư là hãy thận trọng, đừng làm mất đi vẻ hoang sơ kỳ bí của sơn
nữ Liêng Rơwoa.

Thác Hang Cọp
Thác Hang Cọp cách thành phố Đà Lạt 15 km về hướng Đông, thuộc ấp
Túy Sơn, xã Xuân Thọ. Thác nằm giữa khu rừng thông với diện tích 308
ha, chiều cao thác chừng 50 m, dài hơn 500 m, trên đường từ Đà Lạt về

Dran (Đơn Dương). Thác Hang Cọp có nhiều tên gọi khác như: thác Ông
Cọp, thác Ông Thuận, thác Đạ Sar, thác Thiên Thai, thác Long Nhân...
Buổi sáng, trời cao nguyên vần vũ sương mây, chúng tôi lên đường khám
phá thác Hang Cọp. Từ Quốc lộ 22, cách Trại Mát chừng 3 km, xe máy tẽ
vào một con đường nhỏ lởm chởm đá cuội. Đi được gần 2 km, con đường
bắt đầu hiểm trở và khá nguy hiểm với nhiều khúc quanh “cùi chỏ”, một
bên là vách đá dựng đứng, một bên là vực sâu thăm thẳm. Xe chầm chậm
thả dốc xuống thung lũng hun hút, âm u... Tiếng thông reo vi vu, tiếng
thác đổ ầm ì gợi cho chúng tôi thêm nhiều háo hức. Dã quỳ hoa vàng rực
rỡ từng vạt dài, điểm xuyến giữa màu xanh chập chùng như cảnh thần
tiên. Mimosa nhẹ nhàng, quý phái, e ấp giữa núi rừng hoang dã càng tăng
thêm nét lãng mạn của cao nguyên. Khu du lịch sinh thái thác Hang Cọp
hiện ra trước mắt chúng tôi với dáng vẻ hoang sơ, hùng vĩ và thơ mộng.
Mua vé vào cửa 7.000 đ/người và xe. Trong khoảng sân đầy hoa rừng, cỏ
dại, chúng tôi bắt gặp tượng “chúa tể sơn lâm” dũng mãnh, cao khoảng 5
m, dài non 10 m, đứng trên một gò đất, ngước cổ như đang gầm thét. Men
theo lối mòn quanh co, khúc khuỷu xuống một thung lũng hẹp, rừng đại
ngàn thâm u, bí hiểm, khói sương mù mịt, một cây cầu treo lơ lửng giăng
ngang mặt thác, trên độ cao 50 m. Tiếng thác va vào đá phát ra âm thanh
như tiếng cọp gầm. Bên cạnh thác có một hang đá thiên nhiên rộng chừng
hai gian nhà bếp, có 3 ngăn, 1 ngách và 2 miệng. Người Chi’ll gọi là
Hang Cọp. Theo truyền thuyết của người Chi’ll, xưa kia, tại vùng rừng
núi này có một con cọp rất hung dữ hoành hành. Người ta rất khiếp sợ và
gọi cọp bằng “ông Ba Mươi”. Một dũng sĩ người Chi’ll dũng cảm, quyết
tâm trừ hại cho dân, sau nhiều ngày theo dõi, chàng đã gặp và “tặng” con
cọp hung dữ ấy một mũi tên vào chân. “Chúa sơn lâm” đau đớn vùng
chạy vào trong rừng sâu, từ đó không thấy xuất hiện nữa. Hiện nay, gần
thác Hang Cọp có tượng dũng sĩ người Chi’ll đang giương nỏ bắn cọp.
Khi hoàng hôn phủ xuống núi đồi, ánh mặt trời vàng nhạt xuyên qua
những rừng thông cao vút rồi dần tắt lịm, lá cây hoa Móng Cọp khép mắt

lại, là lúc muôn vàn âm thanh của rừng cũng bắt đầu trỗi dậy. Tiếng rừng
thông lao xao, rì rào; tiếng chim bay về núi táo tác giữa không gian hoang
sơ, u tịch và nổi lên, gờn gợn trong bóng chiều cô quạnh là tiếng “cọp
gầm” đều đặn phát ra từ phía ngọn thác huyền thoại, có lúc ta giật mình
tưởng như thật.
Đêm đến, khi ánh trăng nhô qua triền núi tỏa ánh sáng xanh trong huyền
hoặc, sương mờ lãng đãng vấn vương trên ngàn cây ngọn cỏ... chúng tôi
bày ra giữa sân nhà sàn một vò rượu cần, vừa đủ các thành viên ngà ngà
say với thịt gà rừng luộc chấm muối ớt ăn kèm cùng măng chua. Cá lóc ở
hồ, suối, thịt dẻ, ngon ngọt không thua cá ở đồng bằng... Một đêm trong
rừng, bên thác Hang Cọp với nhiều cảm xúc lâng lâng trôi qua trong giấc
ngủ yên bình, sảng khoái với cái rét dìu dịu trên độ cao 1.500 m.
Nếu đến thác Hang Cọp, hoặc các danh lam thắng cảnh, hay những bản
làng của các dân tộc trên cao nguyên Lâm Viên vào những dịp lễ, tết, lễ
hội Mừng lúa mới của người M’nông, lễ hội Ăn trâu của người K’ho, lễ
cúng Thần Suối của dân tộc Mạ, lễ cúng Thần Bơ Mung của dân tộc Chu-
Ru, bạn sẽ được dịp hòa nhập vào sinh hoạt, lễ hội của người dân tộc. Có
thể bạn sẽ nắm tay một cô sơn nữ người Chi’ll xinh đẹp, cùng nhảy múa
không biết mệt quanh ngọn lửa hồng trong đêm hội cồng chiêng nồng ấm
giữa núi rừng Tây Nguyên bạt ngàn, hoang dã... Trước khi chia tay, nếu
có may mắn, bạn sẽ được một cô gái K’ho, hoặc M’nông, hoặc Mạ
“ngoéo tay” hẹn gặp lại. Ngón tay út của bạn và cô gái “móc ngoéo” vào