Bài thảo luận
Huy Phạm
Câu hỏi:
Phân tích chủ trương quan điểm của Đảng về xây dựng phát triển kinh tế
xã hội gắn với quốc phòng an ninh trong giai đoạn hiện nay? Liên hệ địa
phương?
Bài làm:
Lịch sử dân tộc Việt Nam luôn gắn liền với những cuộc đấu tranh bảo vệ
độc lập và chủ quyền dân tộc. Các triều đại phong kiến Việt Nam, đặc biệt thế
kỷ X-XV đều dựa vào sức dân, thực hiện chính sách kết hợp kinh tế với quốc
phòng để vừa phát triển kinh tế, vừa giữ gìn độc lập dân tộc. Kinh nghiệm và
truyền thống đó trở thành quan điểm chỉ đạo, chiến lược xuyên suốt trong đường
lối phát triển đất nước của Đảng và dân tộc Việt Nam, đó là phải gắn kết chặt chẽ
giữa phát triển kinh tế với tăng cường quốc phòng, an ninh.
Kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh là một
tất yếu khách quan, một nội dung quan trọng trong đường lối phát triển đất nước
của Đảng ta, nhằm thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ
nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Thực tế
phát triển nền kinh tế thị trường (KTTT) định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN)
cho thấy không phải mọi lúc, mọi nơi, sự kết hợp này được bảo đảm. Vì vậy, cần
xây dựng, hồn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách cũng như tổ chức
thực hiện nhằm kết hợp hài hòa, hiệu quả giữa phát triển kinh tế với củng cố tiềm
lực quốc phòng, an ninh của đất nước.
Tác động qua lại của kinh tế thị trường đối với quốc phịng, an ninh
Q trình phát triển nền KTTT định hướng XHCN có tác động hai mặt
đến việc củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh đất nước.
+ Về tác động tích cực:
Thứ nhất, tiềm lực quốc phòng, an ninh của một quốc gia phụ thuộc rất
lớn vào trình độ phát triển kinh tế của quốc gia đó. Kinh tế phát triển tạo nền
tảng vật chất, kỹ thuật, cơng nghệ và nhân lực cho quốc phịng, an ninh. Khi kinh
tế phát triển, nguồn vốn tích lũy, nguồn thu ngân sách khơng ngừng được tăng
lên chính là điều kiện để phát triển đất nước về mọi mặt. Từ đó, góp phần củng
cố và tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh. Kinh tế phát triển gắn với đổi
1
1
Bài thảo luận
Huy Phạm
mới kỹ thuật, công nghệ là cơ sở để đổi mới kỹ thuật, công nghệ trong công
nghiệp quốc phịng, sản xuất ra các loại vũ khí, phương tiện kỹ thuật phục vụ
quốc phòng, an ninh. Kinh tế phát triển cũng là cơ sở để phát triển nguồn nhân
lực chất lượng cao tăng cường cho các lực lượng vũ trang.
Thứ hai, phát triển KTTT góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần
của nhân dân, từ đó củng cố và tăng cường lòng tin của nhân dân đối với Đảng,
Nhà nước, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường ổn định xã hội và
tiềm lực quốc phòng, an ninh. Khi cuộc sống về mọi mặt của người dân được
nâng cao, tiến bộ, công bằng, dân chủ được tăng cường thì người dân, các lực
lượng xã hội yên tâm, tin tưởng vào đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước, vững vàng trước sự lơi kéo, xúi bẩy, kích động của các
thế lực thù địch. Cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có cơ hội phát triển tồn
diện của nhân dân là nền tảng chính trị vững chắc để tăng cường tiềm lực quốc
phòng, an ninh.
Thứ ba, KTTT phát triển khơi thông các tiềm lực kinh tế, tác động đến
việc tăng cường sức mạnh của lực lượng quân đội và công an cả về vật chất và
tinh thần. Về vật chất, kinh tế phát triển, đời sống của cán bộ, chiến sĩ trong lực
lượng vũ trang và gia đình họ sẽ được cải thiện và nâng cao, là cơ sở để nâng cao
năng lực thể chất và trí tuệ mọi mặt của cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ
trang. Về tinh thần, kinh tế phát triển, đời sống của nhân dân, trong đó có gia
đình cán bộ, chiến sĩ thuộc lực lượng vũ trang được cải thiện, giúp cán bộ, chiến
sĩ yên tâm phục vụ quân đội, công an; đồng thời, tạo cơ hội để họ tập trung vào
công tác huấn luyện, rèn luyện, học tập nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật,
đủ kiến thức và kỹ năng làm chủ các phương tiện, vũ khí, khí tài hiện đại, nâng
cao sự sẵn sàng, khả năng chiến đấu và chiến thắng.
Thứ tư, KTTT gắn với việc mở cửa, hội nhập quốc tế thúc đẩy sự phát
triển kinh tế trong nước thông qua phát huy các lợi thế, tạo tiền đề vật chất cho
tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh. Đồng thời, mở cửa, hội nhập quốc tế
tạo sự hiểu biết, sự gắn kết và ràng buộc lẫn nhau về lợi ích kinh tế, đầu tư,
thương mại, hạn chế nguy cơ chiến tranh. Bên cạnh đó, xu hướng hội nhập quốc
tế đặt ra khả năng và yêu cầu khách quan liên kết các quốc gia trong các thể chế
2
2
Bài thảo luận
Huy Phạm
khu vực và toàn cầu. Chủ động hội nhập quốc tế theo yêu cầu phát triển của
KTTT, sự tham gia có trách nhiệm vào hoạt động của các tổ chức quốc tế, bên
cạnh mở rộng quan hệ kinh tế và ngoại giao song phương, cịn góp phần củng cố
thế và lực của đất nước trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
+ Sự phát triển KTTT cũng có những tác động tiêu cực đến tiềm lực quốc
phịng, an ninh đất nước, cụ thể:
Một là, phát triển KTTT dẫn đến sự phân hóa giàu nghèo, phân tầng xã
hội. Đây là một tất yếu do có sự hoạt động và phát huy tác dụng của các quy luật
kinh tế khách quan. Sự phân hóa giàu nghèo làm phát sinh những biểu hiện tiêu
cực, bất mãn - cơ hội, điều kiện để các thế lực thù địch, tội phạm có thể lợi dụng
để dụ dỗ, lơi kéo, mua chuộc, kích động người dân gây tình huống phức tạp về
an ninh, trật tự xã hội, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm ảnh hưởng
xấu tới việc xây dựng thế trận quốc phịng tồn dân và thế trận an ninh nhân dân.
Hai là, phát triển KTTT tác động đến tư tưởng, tình cảm của cán bộ, chiến
sĩ trong lực lượng vũ trang. Kinh tế thị trường tạo điều kiện cho mọi cá nhân
trong xã hội làm giàu hợp pháp và đang có nhiều người, bằng tài năng, sức lực
và nguồn lực của mình trở nên giàu có. Nhưng cũng có khơng ít cá nhân làm
giàu bất chính và một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức lợi dụng vị trí cơng
tác có hành vi tham nhũng, nhận hối lộ, có nhiều tài sản bất hợp pháp. Điều này
tác động đến nhận thức chính trị, tư tưởng, tình cảm, tâm lý, đạo đức của mỗi
con người trong đó có cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, đặc biệt là đối với
những người có hồn cảnh gia đình khó khăn.
Ba là, đầu tư và thương mại quốc tế bên cạnh những kết quả tích cực
mang lại cho nền kinh tế cũng có những tác động tiêu cực tới lĩnh vực quốc
phịng, an ninh. Thơng qua con đường hợp tác đầu tư, thương mại, các thế lực
thù địch, phản động có thể lợi dụng để thâm nhập vào trong nước, móc nối với
các nhân vật bất mãn, phản động, tổ chức các hoạt động chống phá. Cũng thông
qua hoạt động đầu tư, thương mại, các thế lực thù địch tìm cách mua chuộc,
khống chế cán bộ, cơng chức trong các cơ quan trọng yếu của Đảng và Nhà nước
để cung cấp cho chúng các thông tin liên quan đến quốc phòng, an ninh, phục vụ
âm mưu phá hoại, lật đổ. Thông qua đầu tư, đặc biệt là đầu tư vào lĩnh vực giáo
3
3
Bài thảo luận
Huy Phạm
dục, đào tạo, văn hóa, nghệ thuật... để truyền bá tư tưởng, văn hóa độc hại, thực
hiện chiến lược diễn biến hịa bình.
Thực trạng kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc
phòng, an ninh - Từ góc độ quản lý nhà nước
Từ yêu cầu kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phịng, an
ninh, thời gian qua, cơng tác quản lý nhà nước đạt được những kết quả khá toàn
diện.
Trong xây dựng thể chế, Nhà nước đã ban hành hệ thống thể chế phát triển
KTTT, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để giải phóng năng lực sản xuất trong xã
hội, khai thác tiềm năng đất nước đi đôi với thu hút vốn, công nghệ và kinh
nghiệm quản lý từ bên ngồi, giúp nền kinh tế có những chuyển biến hết sức to
lớn. Tăng trưởng GDP trung bình hằng năm của nước ta giai đoạn 2016 - 2019
đạt trên dưới 7%, mức cao trên thế giới. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội
không ngừng được phát triển. Đây là những điều kiện thuận lợi để Đảng, Nhà
nước đầu tư toàn diện cho lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó Qn đội nhân
dân và Cơng an nhân dân là lực lượng nòng cốt, từ phương tiện, trang thiết bị kỹ
thuật hiện đại đến con người nhằm củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an
ninh của đất nước.
Bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội và bộ máy quản lý nhà nước
về quốc phòng, an ninh ở Trung ương và địa phương được kiện toàn với các
nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm đối với cơng tác quốc phịng, an ninh theo quy
định của Luật Quốc phòng và Luật An ninh quốc gia, trong đó, xác định rõ
nhiệm vụ: Tổ chức thực hiện các quy hoạch, kế hoạch của Nhà nước về quốc
phịng trong thời bình và thời chiến theo nhiệm vụ được giao; thực hiện việc kết
hợp chặt chẽ quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng trong xây dựng và
thực hiện quy hoạch, kế hoạch của bộ, ngành, lĩnh vực được giao phụ trách; bảo
vệ an ninh trong các lĩnh vực kinh tế, quốc phòng, đối ngoại và các lợi ích khác
của quốc gia; bảo vệ bí mật nhà nước và các mục tiêu quan trọng về an ninh
quốc gia.
Các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch trung và dài hạn đầu tư phát triển
kinh tế - xã hội luôn được nghiên cứu, xây dựng và tổ chức thực hiện trong mối
4
4
Bài thảo luận
Huy Phạm
quan hệ với chiến lược quốc phòng, an ninh. Đây là bước tiến quan trọng, thể
chế hóa một cách đồng bộ các quan điểm của Đảng, nhất là những tư duy, quan
điểm mới về quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc bằng các văn bản quy phạm
pháp luật - cơ sở pháp lý quan trọng để tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ
Tổ quốc trong tình hình mới, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà
nước trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh. Đồng thời, cũng là căn cứ để chỉ đạo
các cấp, các ngành, các lực lượng và địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ
phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo
vệ Tổ quốc.
Trong hồn thiện các chính sách phân phối thu nhập, lĩnh vực văn hóa - xã
hội, Nhà nước chủ động giải quyết mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với thực
hiện công bằng xã hội. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được
cải thiện; hạn chế một phần sự phân hóa giàu nghèo cũng như khoảng cách về
mức sống và cơ hội phát triển giữa các vùng, miền, các dân tộc, giữa nơng thơn
và thành thị. Chế độ, chính sách đối với cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang
và gia đình họ được đặc biệt quan tâm để cán bộ, chiến sĩ yên tâm phục vụ và
sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Cơ chế, chính sách phát triển khoa học công nghệ và môi trường không chỉ nhằm nâng cao trình độ cơng nghệ, cải thiện
năng suất lao động mà còn ưu tiên cho các mục tiêu hiện đại hóa nhanh chóng
lực lượng qn đội và cơng an, đặc biệt là trình độ phịng vệ quốc gia trước các
nguy cơ an ninh truyền thống và phi truyền thống (chiến tranh mạng, vũ khí sinh
học, hóa học, ơ nhiễm mơi trường...).
Trong triển khai các chính sách hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước chủ
động đưa nền KTTT mà Việt Nam xây dựng trở thành một bộ phận hữu cơ của
nền KTTT thế giới, “kế thừa có chọn lọc những thành tựu phát triển kinh tế thị
trường của nhân loại”, “hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách và các yếu tố thị
trường, các loại thị trường đầy đủ, đồng bộ, vận hành thông suốt, gắn kết chặt
chẽ với các nền kinh tế trên thế giới”, tuân thủ các nguyên tắc, chuẩn mực chung
của thế giới để phát triển. Các chính sách hội nhập quốc tế, mở rộng thị trường
để, một mặt, phát triển nhanh và bền vững kinh tế của đất nước; mặt khác, tạo sự
hiểu biết lẫn nhau, tăng cường gắn bó lợi ích kinh tế, quan hệ ngoại giao hữu
5
5
Bài thảo luận
Huy Phạm
nghị giữa nước ta với các nước trên thế giới, góp phần hình thành trật tự thế giới
mới theo xu hướng bảo đảm an ninh, hịa bình chung cho phát triển, bình đẳng
trong quan hệ quốc tế. Đồng thời, trên cơ sở quan hệ hợp tác về đầu tư và thương
mại, có chính sách lựa chọn các đối tác hợp tác về quốc phòng, an ninh để tăng
cường vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật, cơng nghệ quốc phòng, an ninh hiện đại và
đào tạo nhân lực, phục vụ hiện đại hóa các lực lượng vũ trang.
Sự kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh
trong chiến lược phát triển kinh tế được thể hiện ngay trong việc hoạch định mục
tiêu phát triển quốc gia, trong huy động nguồn lực, trong lựa chọn và thực hiện
các giải pháp chiến lược. Tuy nhiên, một số chính sách vẫn chưa xác định cụ thể
các giải pháp để tổ chức thực hiện. Vì vậy, một số quy hoạch, kế hoạch, dự án
kinh tế, một số khu kinh tế, khu cơng nghiệp được bố trí ở các địa bàn không bảo
đảm yêu cầu của chiến lược quốc phòng, an ninh. Mặt khác, khi xây dựng các
quy hoạch, kế hoạch đầu tư phát triển kinh tế, các cơ quan ở Trung ương và địa
phương dành sự quan tâm chủ yếu đến phương diện lợi ích kinh tế, chưa xem xét
đầy đủ tác động của các dự án đó đến vấn đề bảo đảm quốc phịng, an ninh.
Nguyên nhân của hạn chế này xuất phát từ việc cán bộ, công chức một số
cơ quan Trung ương và địa phương chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của
việc kết hợp nhiệm vụ phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phịng, an
ninh; khơng nắm vững các yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh trong xây dựng
một số dự án đầu tư. Còn các cơ quan có trách nhiệm phối hợp thẩm tra, thẩm
định các dự án đầu tư do thiếu trách nhiệm, không đủ năng lực, hoặc do cả hai
nguyên nhân trên, không phát hiện được những nguy cơ tiềm ẩn trong các dự án
đầu tư đó đối với quốc phịng, an ninh. Khơng loại trừ khả năng, vì lợi ích cá
nhân, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ của ngành, địa phương, hoặc bị mua chuộc,
mà cơ quan hoặc cơng chức chủ trì xây dựng, thẩm định dự án, cơng chức có
thẩm quyền phê duyệt, tổ chức thực hiện dự án đã cố tình bỏ qua các nguy cơ tác
động tiêu cực của dự án đối với quốc phịng, an ninh đất nước.
Cơng tác phối hợp giữa các bộ, ngành trong việc xây dựng thể chế, chính
sách, các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngành, lĩnh vực gắn với
quốc phòng, an ninh chưa chặt chẽ. Cơ quan quản lý nhà nước ở nhiều địa
6
6
Bài thảo luận
Huy Phạm
phương chỉ tập trung nỗ lực để kinh tế địa phương tăng trưởng, tăng nguồn thu
mà chưa thật sự chú trọng đến vấn đề quốc phòng, an ninh.
Quan điểm và giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý nhà nước để tăng
cường kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh
Để phát huy những tác động tích cực, hạn chế tối đa những tác động tiêu
cực của phát triển KTTT đối với quốc phòng, an ninh, kết hợp hài hòa và bảo
đảm thực hiện thành công hai mục tiêu chiến lược xây dựng đất nước và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc, cần có một hệ thống các quan điểm, giải pháp đồng bộ.
Trong đó, giải pháp đặc biệt quan trọng là hồn thiện cơng tác quản lý nhà nước.
Hồn thiện cơng tác quản lý nhà nước đối với nền KTTT, đáp ứng yêu cầu
kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, cần xuất
phát từ quan điểm chủ đạo của Đảng về quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc
được thể hiện trong Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị và được
hoàn thiện qua các kỳ đại hội Đảng. Đại hội XII của Đảng xác định mục tiêu
trọng yếu của quốc phòng, an ninh là: “Phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổng hợp
của tồn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ
của cộng đồng quốc tế, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập,
chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước,
nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ cơng cuộc đổi mới, sự nghiệp cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc; bảo vệ nền văn hóa
dân tộc; giữ vững mơi trường hịa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật
tự, an toàn xã hội”.
Đồng thời, cần quán triệt một số quan điểm sau:
Một là, Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với sự nghiệp
quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.
Cương lĩnh, Điều lệ Đảng và các văn kiện đại hội Đảng nêu bật nguyên
tắc: Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với sự nghiệp quốc phòng
và an ninh. Đây là nguyên tắc cơ bản, quy định chức năng lãnh đạo của Đảng đối
với sự nghiệp quốc phòng, an ninh, từ việc xây dựng, hoạch định đường lối, chủ
trương chiến lược về quốc phòng, an ninh đến tổ chức thực hiện.
7
7
Bài thảo luận
Huy Phạm
Hai là, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng, giữ
vững an ninh quốc gia có mối quan hệ biện chứng, tác động, hỗ trợ và thúc đẩy
lẫn nhau.
Đây là quan điểm xuyên suốt trong lãnh đạo, chỉ đạo sự nghiệp cách mạng
của Đảng, nhất là trong bối cảnh, tình hình mới. Đảng ta tiếp tục khẳng định
nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, củng cố quốc phòng, an ninh là nhiệm
vụ trọng yếu, thường xuyên. Trong đó, tăng cường tiềm lực quốc phịng, an ninh
để tạo mơi trường, tiền đề vững chắc cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội;
ngược lại, mỗi thành quả của nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, xã
hội sẽ tạo điều kiện vững chắc cho sự nghiệp củng cố quốc phòng, an ninh của
đất nước.
Ba là, hệ thống pháp luật, chính sách phát triển kinh tế - xã hội và quốc
phòng, an ninh phải đồng bộ, hiệu quả. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, được tổ chức và hoạt động trên cơ sở
Hiến pháp, pháp luật. Vì vậy, Nhà nước cần phải có một hệ thống pháp luật,
chính sách phát triển kinh tế - xã hội và pháp luật, chính sách về quốc phịng, an
ninh đồng bộ; được tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu bảo
vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, tồn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc
trong mọi tình huống.
Bốn là, thực hiện nhất qn chính sách quốc phịng, an ninh mang tính
chất hịa bình, tự vệ. Chủ trương của Đảng và Nhà nước ta không sử dụng vũ lực
hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong các quan hệ quốc tế, giải quyết mọi bất đồng
và tranh chấp với các quốc gia khác bằng biện pháp hịa bình. Xây dựng tiềm lực
quốc phòng, an ninh dựa trên sức mạnh tổng hợp của cả nước, khối đại đoàn kết
toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng; kết hợp sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh của lực lượng vũ trang và thế trận
quốc phịng tồn dân, thế trận an ninh nhân dân.
Trên cơ sở quán triệt quan điểm chủ đạo và các quan điểm nêu trên, trong
thời gian tới, để tăng cường kết hợp phát triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc
phịng, an ninh, hồn thiện cơng tác quản lý nhà nước cần tập trung vào các giải
pháp chủ yếu sau:
8
8
Bài thảo luận
Huy Phạm
Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện kết hợp phát
triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh.
Quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, xây dựng và thực hiện chiến
lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển nền kinh tế, ngành, địa phương gắn với tăng
cường củng cố quốc phòng, an ninh một cách phù hợp. Tăng cường kiểm tra,
giám sát việc thực hiện chủ trương, đường lối về kết hợp phát triển kinh tế với
tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh. Xử lý kỷ luật nghiêm cán bộ, cơng
chức vi phạm, khơng hồn thành nhiệm vụ trong tham mưu, hoạch định chính
sách phát triển kinh tế làm nguy hại đến tiềm lực quốc phòng, an ninh của đất
nước.
Thứ hai, hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTTT, bảo đảm kết hợp phát
triển kinh tế với củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh. Mọi chủ trương, đường
lối của Đảng có liên quan đến kết hợp xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc,
phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh đều phải được thể
chế hoá thành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật một cách đồng bộ, thống
nhất để quản lý và tổ chức thực hiện hiệu lực, hiệu quả trong cả nước. Cơ chế,
chính sách bảo đảm kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố tiềm lực
quốc phòng, an ninh cần được xây dựng theo quan điểm quốc phịng tồn dân, an
ninh nhân dân. Việc phân bổ ngân sách đầu tư cho kết hợp phát triển kinh tế - xã
hội gắn với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh theo hướng tập trung cho
những mục tiêu chủ yếu, những cơng trình có tính lưỡng dụng cao đáp ứng cả
cho phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh, cả trước mắt và
lâu dài. Xây dựng chính sách khuyến khích lợi ích vật chất và tinh thần đối với
các tổ chức, cá nhân, các nhà đầu tư có các đề tài khoa học, các dự án cơng nghệ
có ý nghĩa lưỡng dụng cao, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, hoàn thiện chiến lược tổng thể kết hợp phát triển kinh tế - xã hội
với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh trong thời kỳ mới.
Muốn kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phịng, an
ninh trong suốt q trình đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hố đất nước một
cách cơ bản và thống nhất trên phạm vi cả nước và từng địa phương, phải tiếp
tục hoàn thiện chiến lược tổng thể quốc gia, các quy hoạch và kế hoạch về kết
9
9
Bài thảo luận
Huy Phạm
hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh. Đây cần
được coi là một trong những căn cứ quan trọng hàng đầu để lãnh đạo, chỉ đạo
hoạt động quản lý nhà nước hiệu lực, hiệu quả. Trong hoàn thiện chiến lược tổng
thể, quy hoạch, kế hoạch về kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố
quốc phòng, an ninh và đối ngoại trong thời kỳ mới, phải có sự phối hợp đồng bộ
giữa các bộ, ngành, địa phương từ khâu khảo sát, đánh giá các nguồn lực (cả bên
trong và bên ngồi), trên cơ sở đó, xác định mục tiêu, phương hướng phát triển
và đề ra các giải pháp chính sách, như: Chính sách khai thác các nguồn lực;
chính sách đầu tư và phân bổ đầu tư; chính sách điều động nhân lực, bố trí dân
cư; chính sách ưu đãi khoa học và công nghệ lưỡng dụng.
Thứ tư, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước của chính quyền các cấp
trong kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh.
Trước hết, mỗi ngành, mỗi cấp phải làm đúng chức năng, nhiệm vụ theo
quy định của pháp luật và Nghị định số 119/2004/NĐ-CP của Chính phủ (3); đồng
thời, nghiên cứu xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định này cho phù
hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong điều kiện mới (sự phát triển của cuộc Cách
mạng cơng nghiệp lần thứ tư, tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế mạnh mẽ; sự xuất
hiện của các vấn đề quốc phòng, an ninh phi truyền thống). Xây dựng và chỉ đạo
thực hiện tốt các quy hoạch, kế hoạch kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường
củng cố quốc phòng, an ninh ở ngành, địa phương, cơ sở. Đổi mới phương pháp
quản lý, điều hành của chính quyền các cấp từ khâu lập quy hoạch, kế hoạch đến
cơng tác nắm tình hình, thu thập xử lý thông tin, định hướng hoạt động, tổ chức
hướng dẫn và thanh tra, kiểm tra ở mọi khâu, mọi bước của quá trình thực hiện
kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh. Tăng
cường vai trò giám sát của Quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp, của Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị, xã hội.
Thứ năm, đổi mới, nâng cao chất lượng bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm
kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phịng, an ninh cho cơng
chức, đặc biệt là cơng chức lãnh đạo quản lý các cấp. Căn cứ vào đối tượng bồi
dưỡng, yêu cầu nhiệm vụ đặt ra để chọn lựa nội dung, chương trình bồi dưỡng
cho phù hợp và thiết thực nhằm nâng cao cả kiến thức, kinh nghiệm và năng lực
10
10
Bài thảo luận
Huy Phạm
thực tiễn sát với cương vị đảm nhiệm với từng loại đối tượng cán bộ. Kết hợp
bồi dưỡng kiến thức lý luận với thực hành thông qua các cuộc diễn tập thực
nghiệm, thực tế ở các bộ, ngành, địa phương, cơ sở để nâng cao hiểu biết và
năng lực tổ chức thực hiện của đội ngũ cán bộ và của toàn dân, toàn quân về kết
hợp phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh trong tình
hình mới.
Thứ sáu, củng cố, kiện tồn và phát huy vai trò tham mưu của cơ quan
chuyên trách quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh các cấp. Cần nghiên cứu,
bổ sung chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chuyên trách quản lý nhà nước về
quốc phịng, an ninh nói chung và về kết hợp phát triển kinh tế gắn với tăng
cường, củng cố quốc phịng, an ninh nói riêng. Kết hợp giữa chấn chỉnh, kiện
toàn tổ chức với chăm lo bồi dưỡng, nâng cao năng lực và trách nhiệm của các
cơ quan và cán bộ chuyên trách làm công tác tham mưu về thực hiện kết hợp
phát triển kinh tế với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh ngang tầm với
yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới.
Lào Cai là tỉnh miền núi, biên giới, nằm ở vùng Tây Bắc Tổ quốc, có gần
200 km đường biên giới giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Tỉnh gồm 9
huyện, thành phố, thị xã với 152 xã, phường, thị trấn; dân số trên 730 nghìn
người, gồm 25 dân tộc anh em, trong đó đồng bào dân tộc ít người chiếm hơn
66%.
Trong những năm qua, cùng với tập trung phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh
ln quan tâm chăm lo củng cố quốc phịng, an ninh vững chắc. Bộ Chỉ huy
Quân sự tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh quán triệt thực
hiện nghiêm túc nghị quyết của Bộ Chính trị, nghị định, chỉ thị của Thủ tướng
Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp nâng cao chất lượng xây dựng và
diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành phố trực thuộc Trung ương. Từ đó
đầu tư vốn, ngân sách, nâng cấp hệ thống hạ tầng trong khu vực phòng thủ nhằm
sẵn sàng huy động phục vụ nhiệm vụ chiến đấu khi cần thiết.
Thực tế cho thấy, phát triển KT-XH nhanh, bền vững góp phần nâng cao
đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, từ đó củng cố và tăng cường lòng tin
của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc,
11
11
Bài thảo luận
Huy Phạm
tăng cường ổn định xã hội và tiềm lực QP-AN. Tăng cường tiềm lực, bảo đảm
QP-AN để tạo môi trường, tiền đề vững chắc cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã
hội. Xuất phát từ mối quan hệ biện chứng đó, bên cạnh tập trung các nguồn lực
cho phát triển KT-XH, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lào Cai thường xuyên quan
tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, xây dựng và
củng cố nền quốc phịng tồn dân, thế trận an ninh nhân dân; khu vực phòng thủ
tỉnh, huyện được xây dựng ngày càng vững chắc; chất lượng tổng hợp, khả năng
sẵn sàng chiến đấu của các LLVT địa phương được nâng lên rõ rệt, đáp ứng tốt
yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Với vai trị nịng cốt, Đảng ủy Quân sự tỉnh chủ động tham mưu với Tỉnh
ủy, UBND tỉnh tiếp tục triển khai, hoàn thành các mục tiêu của Đề án số 12ĐA/TU của Tỉnh ủy về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả xây dựng tiềm lực quân
sự trong khu vực phòng thủ tỉnh giai đoạn 2016-2020” và xây dựng Đề án về
“Nâng cao tiềm lực quân sự tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021-2025”; triển khai kế
hoạch thực hiện Đề án của Ủy ban nhân dân tỉnh về “Bảo đảm quốc phòng giai
đoạn 2015-2020 định hướng đến 2030”; Đề án “Tổ chức xây dựng lực lượng
Dân quân tự vệ tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2030”.
Phát huy lợi thế, khai thác mọi tiềm năng, đẩy mạnh phát triển kinh tế – xã hội,
kết hợp tăng cường tiềm lực quốc phòng và an ninh. Kịp thời kiện toàn và nâng
cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo Khu vực phòng thủ, Ban chỉ
đạo Phịng khơng nhân dân, Hội đồng Nghĩa vụ qn sự, Hội đồng Giáo dục
quốc phòng và an ninh, Hội đồng Cung cấp khu vực phòng thủ các cấp.
Tham mưu củng cố xây dựng cấp ủy, chính quyền và các tổ chức chính trị
xã hội trong khu vực phịng thủ tỉnh trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực
lãnh đạo, hiệu lực quản lý điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quốc phòng
– an ninh, nhất là sau Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025. Tổ chức tuyên
truyền, giáo dục và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh cho các đối tượng
theo kế hoạch nghiêm túc, chặt chẽ, kết quả khá; giải quyết xuất ngũ và tiếp nhận
quân nhân tại ngũ trở về địa phương đúng quy định; hoàn thành chỉ tiêu tuyển
quân đúng quy định, đúng luật; xây dựng, củng cố và tổ chức tập huấn, huấn
luyện lực lượng dân quân tự vệ đảm bảo chất lượng tốt. Phối hợp chặt chẽ với
12
12
Bài thảo luận
Huy Phạm
các sở, ngành chức năng của tỉnh và các tổ chức chính trị, xã hội thực hiện tốt
cơng tác dân vận và tích cực tham gia xây dựng nơng thơn mới trên địa bàn tỉnh,
qua đó góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát huy sức mạnh tổng hợp của
nhân dân, củng cố niềm tin của nhân dân với cấp ủy đảng và chính quyền địa
phương.
Cơng an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phịng
tỉnh theo dõi nắm chắc tình hình trên tuyến biên giới, ngoại biên và nội địa, đấu
tranh phòng, chống các loại tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an tồn
xã hội. Thường xun trao đổi tình hình, nhiệm vụ và thống nhất biện pháp tổ
chức thực hiện. Phối hợp thực hiện có hiệu quả đường lối đối ngoại của Đảng,
Nhà nước, mở rộng ngoại giao nhân dân, giữ vững mối quan hệ hữu nghị, hịa
bình, ổn định trên tuyến biên giới, tạo mơi trường thuận lợi cho phát triển kinh
tế, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an tồn xã hội trên địa bàn tỉnh.
Có thể khẳng định, phát triển KT-XH gắn với bảo đảm QP-AN ln được
các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành tỉnh Lào Cai quán triệt, triển khai thực
hiện đồng bộ, chặt chẽ. Với những kết quả đạt được vững chắc đã và đang tạo
tiền đề quan trọng phát huy được sức mạnh tổng hợp của khối đại đồn kết tồn
dân trong xây dựng nền quốc phịng tồn dân, thế trận quốc phịng tồn dân gắn
với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững
chắc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình
mới.
Năm 2020, tăng trưởng kinh tế tỉnh Lào Cai đạt 6,55%, cao hơn mức tăng
trưởng chung của cả nước, đứng thứ 2/14 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc và
thứ 9 trên cả nước. GRDP bình quân đầu người đạt 77,87 triệu đồng, bằng
101,1% so với cùng kỳ, tăng 11,1% so với cùng kỳ; thu nhập bình quân đầu
người đạt 43,7 triệu đồng, tăng 9,5% so với cùng kỳ; tổng thu ngân sách trên địa
bàn tỉnh đạt 9.089 tỷ đồng, bằng 123,2% dự tốn Trung ương. Các lĩnh vực văn
hóa, thông tin, giáo dục, y tế, đảm bảo an sinh xã hội được quan tâm và triển
khai có hiệu quả; giảm nghèo đạt kết quả tốt, giảm bình quân giai đoạn 20162020 là 5,22%/năm, hiện tỷ lệ hộ nghèo còn 8,2%, có 57/127 xã đạt chuẩn nơng
thơn mới vượt mục tiêu đề ra. Cơng tác xây dựng Đảng, chính quyền, hoạt động
13
13
Bài thảo luận
Huy Phạm
của MTTQ và các đồn thể có bước đổi mới, chính trị ổn định, trật tự kỷ cương
xã hội được bảo đảm; đời sống của nhân dân được cải thiện.
14
14